Expres informacja

Instytut Rybactwa Śródlądowego

im. STANISŁAWA SAKOWICZA

EXPRES INFORMACJA
(czasopismo abstraktowe)

NR 5/2004

Redakcja: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

mgr inż. Henryk Chmielewski

inż. Jadwiga Cupiał

mgr inż. Alicja Robak

Olsztyn 2004

Redakcja

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
mgr inż. Alicja Robak

Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

RYBACTWO

*00021* pl

Konkurs ofert na użytkowanie obwodu rybackiego i co dalej?. Bartel, Ryszard. - Komun. Ryb. 2004 nr 4 (81) s. 19-20, bibliogr.

Podano wymagania stawiane ofertom i zasady ich przygotowania oraz instytucje upoważnione do opiniowania operatów rybackich niezbędnych do przystąpienia do konkursu. Zawarto uwagi o wartości, ilości i pochodzeniu materiału zarybieniowego do realizacji planów zarybieniowych w obwodach.

*00022* pl

Ocena wartości stawki opłaty rocznej w konkursie ofert na oddanie w użytkowanie obwodu rybackiego. Stachowiak, Piotr M. - Komun. Ryb. 2004 nr 4 (81) s. 20-21+24-26

Omówiono zasady ustalania stawki opłaty rocznej za 1 ha powierzchni obwodu rybackiego, która jest uzależniona od rybackiego typu wody, położenia oraz zapewni realizację racjonalnej gospodarki rybackiej.

*00026* pl

Rybactwo i amatorski połów ryb na obszarach chronionych. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2004 nr 4 (81) s. 36-37

Prawnik komentuje na jakich zasadach dopuszczalne jest wykonywanie rybactwa i amatorskiego połowu ryb w parkach narodowych, rezerwatach przyrody, parkach krajobrazowych, obszarach chronionego krajobrazu oraz na obszarach Natura 2000 po wejściu w życie ustawy o ochronie przyrody z dn. 1 maja 2004 r.

*00040* pl

Rybactwo w parku narodowym. Radecki, Wojciech. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 70-74

Prawnik analizuje problem legalności rybactwa na terenie parku narodowego po wejściu w życie nowej ustawy o ochronie przyrody z dn. 1 maja 2004 r.

*00058* pl

Polowanie w rybackich obrębach hodowlanych. Radecki, Wojciech. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 5 s. 82-90

Omówiono podział terytorium kraju na obwody łowieckie, wykonywanie polowania i prawo własności zgodnie ze zmienioną w 2004 r. ustawą Prawo łowieckie. Podano interpretację prawną wykonywania polowań w rybackich obrębach hodowlanych.

*00067* pl

Wydra na stawach w województwie lubelskim. Romanowski, Jerzy. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 13-15, il. bibliogr.

Na podstawie badań terenowych i ankietowych przedstawiono występowanie wydry w rzekach i stawach rybnych na Lubelszczyźnie w 2003 r. Dokonano oceny szkód powstałych przez wydry na stawach oraz zaproponowano rozwiązanie tego problemu.

*00073* pl

Pozwolenia na pobór wody do zasilania stawów w sytuacjach niedoborów wody. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 28-29, il.

Prawnik analizuje jakie działania powinien podjąć organ administracyjny udzielając pozwoleń wodnoprawnych na pobór wody do zasilania stawów rybnych, jeżeli zasoby wodne rzeki nie pozwalają na udzielenie takiego pozwolenia wszystkim chętnym.

*00089* pl

Ryby nie zniosą ofert bez pokrycia. Kustosz, Antoni. - Wiad. Węd. 2004 nr 10 (664) s. 82-83, il.

Dnia 14 sierpnia 2004 odbyła się narada w Zarządzie Głównym PZW poświęcona przygotowaniu okręgów Związku do konkursu ofert na oddanie w użytkowanie obwodów rybackich. Podkreślano, że do konkursu przystępują oferenci, którzy nie posiadają ani niezbędnego zaplecza, ani deklarowanej zdolności finansowej, a przedstawione operaty bywają różnie opiniowane. Przyznano, że RZGW nie były dostatecznie merytorycznie przygotowane do rozstrzygania konkursów.

*00092* pl

Ptaki wodno-błotne stawów rybnych w Ligocie w ostatniej dekadzie XX w. Szyra, Dariusz; Szyra, Romuald. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2004 R. 60 z. 4 s. 47-62, il. bibliogr. summ.

W latach 1995-1999 na stawach rybnych (łączna powierzchnia 160 ha), położonych w Ligocie na Śląsku, zanotowano występowanie 62 gatunków ptaków wodno-błotnych, a wśród nich 32 gatunki lęgowe lub prawdopodobnie lęgowe. Przedstawiono przegląd tych gatunków.

HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00037* pl

Dwutlenek węgla w stawach rybnych. Krzyżański, Janusz. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 42-49, il.

Przedstawiono problemy związane z występowaniem dwutlenku węgla w stawach rybnych, jego skutki w gospodarce rybackiej i sposoby zapobiegania niekorzystnym zjawiskom wynikającym z nadmiernego jego stężenia w wodzie.

*00043* en

Determining the viability of zebra mussel (Dreissena polymorpha) spermatozoa and changes in the integrity of its plasma membrane using the fluorescence method. Wykorzystanie metody fluorescencyjnego barwienia do określenia przeżywalności i zmian w integralności plazmolemy plemników racicznicy zmiennej (Dreissena polymorpha). Białkowska, Joanna; Demianowicz, Wiesław; Glogowski, Jan. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 23-30, il. bibliogr. streszcz.

Badano żywotność plemników racicznicy zmiennej i zmiany w integralności plazmolemy plemników stosując metodę fluorescencyjną z użyciem SYBR-14 (roztworu sulfotlenku metylu) i jodku propydyny. W świeżo pozyskanym nasieniu w badanym roztworze odsetek barwiących się plemników jako żywych wynosił 97 plus/minus 3 proc. W temperaturze 20 st. C po 4 godz. 100 proc. plemników wybarwiło się jako martwe.

*00054* pl

Starorzecza w Polsce - czy warto je chronić?. Jezierska-Madziar, Maria. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 5 s. 44-48, il.

Przedstawiono rolę starorzeczy jako elementu ekosystemów rzecznych oraz wpływ na nie czynników antropogennych. Tematy te były poruszane podczas I Krajowej Konferencji “Starorzecza - istotny element ekosystemu rzecznego”, która odbyła się pod koniec maja 2004 r. w Krajkowie koło Poznania.

*00082* pl

Doliny rzeczne jako korytarze ekologiczne. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd. 2004 nr 9 (663) s. 76-77, il.

Omówiono znaczenie dolin rzecznych jako korytarzy ekologicznych oraz dokonano ich waloryzacji. Kryterium oceny jest długość, w mniejszym stopniu też szerokość oraz przebieg geograficzny rzeki. Status międzynarodowych korytarzy ekologicznych w skali Europy uzyskało 8 rzek, w tym z polskich - Wisła i Bug. Status krajowy posiadają Odra, Narew i Warta, a regionalny - m. in. Wkra i Liwiec.

*00085* pl

Eutrofizacja wód. Podedworna, Marta; Marciniewicz, Małgorzata. - Gaz Woda 2004 t. 78 nr 7-8 s. 275-278, il. bibliogr.

Omówiono proces eutrofizacji jezior i rzek. Przedstawiono dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń oraz wskaźniki (fosfor ogólny, azot ogólny, azot amonowy, azotany, chlorofil-a, przezroczystość) stosowane przy ocenie eutrofizacji śródlądowych wód powierzchniowych i morskich.

AKWAKULTURA

*00061* pl

Produkcja ryb w akwakulturze. Seremak-Bulge, Jadwiga; Hryszko, Krzysztof. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 4 (40) s. 45-47, il.

Scharakteryzowano wielkość produkcji ryb i organizmów wodnych, dynamikę i strukturę geograficzną akwakultury na świecie. Omówiono rozwój akwakultury w Europie w rozbiciu na dwa odrębne rejony: Europę Zachodnią, w której dynamicznie rozwija się marikultura i Europę Środkowo-Wschodnią o słabiej rozwiniętej akwakulturze, gdzie hoduje się prawie wyłącznie ryby w wodach słodkich.

RYBACKIE ZAGOSPODAROWANIE WÓD

*00037* pl

Dwutlenek węgla w stawach rybnych. Krzyżański, Janusz. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 42-49, il.

BIOLOGIA RYB

*00031* en

Occurrence of exotic Russian sturgeons, Acipenser gueldenstaedtti Brandt et Ratzeburg, 1833 (Actinopterygii: Acipenseridae) in the Baltic Sea. Pojawienie się egzotycznego jesiotra, Acipenser gueldenstaedtti Brandt et Ratzeburg, 1833 (Actinopterygii: Acipenseridae) w Morzu Bałtyckim. Keszka, Sławomir; Heese, Tomasz. - Acta Ichth. Piscat. 2003 vol. 33 fasc. 2 s. 173-177, il. bibliogr.

Scharakteryzowano cechy metryczne i merystyczne dwóch osobników jesiotra rosyjskiego, Acipenser gueldenstaedtii, złowionych u wybrzeży Bałtyku między Kołobrzegiem a Darłowem. W zawartości żołądków ryb stwierdzono pokarm pochodzenia morskiego m. in. zidentyfikowano duże ilości krewetek, Crangon crangon. Nie udało się ustalić pochodzenia tych osobników.

*00045* en

Fish assemblages in the Słupia River system (northern Poland). Zespoły ryb w dorzeczu rzeki Słupi (Płn. Polska). Dębowski, Piotr. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 39-49, il. bibliogr. streszcz.

Elektropołowy przeprowadzono na 66 stanowiskach w dorzeczu Słupi. Odnotowano 25 gatunków ryb. Najliczniej występowały: troć/pstrąg potokowy, ciernik, głowacz białopłetwy. Największe zagęszczenie osiągały: kiełb, strzebla potokowa i troć/pstrąg potokowy. Na podstawie analizy skupień w oparciu o standaryzowane liczebności ryb wyodrębniono trzy grupy stanowisk. Poszczególne grupy stanowisk różniły się parametrami środowiskowymi oraz usytuowaniem w dorzeczu, ale nie stwierdzono wyraźnej sekwencji lub strefowości.

HODOWLA RYB

*00016* pl

Zastosowanie ozonu w wylęgarni [ryb]. Grudniewska, Joanna; Brzezicka, Ewa; Dobosz, Stefan. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 137-142, il. +bibliogr. 8 poz.

Omówiono właściwości dezynfekcyjne ozonu. Opisano obserwacje i wielkości badanych parametrów podczas ozonowania wody w czasie inkubacji ikry pstrąga tęczowego.

*00017* pl

Czy wolno stosować zieleń malachitową w akwakulturze - w świetle aktualnych przepisów sanitarno-weterynaryjnych. Terech-Majewska, Elżbieta; Grudniewska, Joanna; Goryczko, Krzysztof; Kazuń, Barbara; Siwicki, Andrzej K. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 143-148

Opisano wymagania weterynaryjne wobec hodowców od momentu rozpoczęcia hodowli ryb do uzyskania finalnego produktu. Określono pozostałości substancji niepożądanych u ryb. Omówiono wpływ stosowania zieleni malachitowej na hodowlę ryb i na organizm człowieka.

*00023* pl

Genetyka ryb. [Cz. ]12: Odziedziczalność (Tave 1986). Łuczyński, Mirosław. - Komun. Ryb. 2004 nr 4 (81) s. 26-28, il. bibliogr.

Omówiono odziedziczalność zrealizowaną (h2) jako wskaźnik prognostyczny oraz odziedziczalność różnych grup cech fenotypowych. Scharakteryzowano wpływ środowiskowych warunków rozwoju ryb na odziedziczalność.

*00039* pl

Analiza wyników produkcji stawowej w Czeskiej Republice i formy jej wykorzystania. Kourzil, Jan; Guziur, Janusz. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 53-60, il.

Przedstawiono aktualny stan czeskiego rybactwa stawowego: wielkość produkcji, skład gatunkowy ryb, spożycie, eksport ryb hodowalnych oraz problemy ekonomiczne i ograniczenia tej gałęzi gospodarki.

*00066* pl

Jakość wody spuszczanej ze stawów a termin odłowu ryb. Kolasa-Jamińska, Barbara. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 10-12, il.

Badano wartości parametrów chemicznych (utlenialność, zawiesinę, azot amonowy i fosforany) w wodzie spuszczanej ze stawów hodowlanych we wrześniu i listopadzie. Wykazano, że przesunięcie terminu odłowów o 40 dni powoduje 50 proc. obniżenie wartości badanych wskaźników zanieczyszczenia wody.

*00068* pl

Manipulacje chromosomowe u ryb modne i pożyteczne. Kasprzycka, Barbara. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 15-17, il. bibliogr.

Przedstawiono schemat i omówiono kolejne etapy androgenezy. Omówiono teoretyczne, poznawcze i praktyczne znaczenie manipulacji genomowych.

*00069* pl

Genetyka ryb. [Cz. ]13: Szacowanie odziedziczalności. ?uczyński, Mirosław. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 17+20-21, il. bibliogr.

Przedstawiono sześć głównych technik szacowania odziedziczalności: odziedziczalność zrealizowana, analiza pełnego rodzeństwa, analiza półrodzeństwa, analiza dialleliczna, regresja rodzic-potomstwo oraz regresja średnio-rodzicielska-potomstwo.

*00074* pl

“Wylęgarnia 2004" Giżycko 2-4 września 2004 r. Szczepkowski, Mirosław. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 30-31, il.

Uczestnicy konferencji (pracownicy wylęgarni, dzierżawcy wód, pracownicy administracji i naukowcy) zapoznali się z zagadnieniami dotyczącymi rozrodu i podchowu jesiotrów, chowu wiosłonosa amerykańskiego, żywienia suma afrykańskiego i wylęgu szczupaka, podchowu raków oraz ozonowania wody w wylęgarniach.

*00086* en

Introduction of fishes into Poland: benefaction or plague?. Introdukcja ryb w Polsce: korzyści czy plaga?. Witkowski, Andrzej. - Nat. Conserv. 2002 vol. 59nr 2 s. 41-52, il. bibliogr.

Pierwszym gatunkiem introdukowanym w Polsce ok. 800 lat temu był karp. Następne introdukcje zanotowano w zasadzie na początku XIX w. Były to głównie introdukcje ryb łososiowatych, w tym pstrąga tęczowego (1881-1889). W ostatnich latach liczba introdukowanych gatunków ryb doszła do ponad 30, a współczynnik integracji zoogeograficznej (ZIC) wynosi 0. 70. Tylko dawniejsze introdukcje przeprowadzano z myślą o hodowli, obecne, często przypadkowe, niosą za sobą zagrożenia dla rodzimej ichtiofauny.

ROZRÓD RYB

*00042* en

The influence of semen cryopreservation on the release of some enzymes from Siberian sturgeon (Acipenser baerii) and sterlet (Acipenser ruthenus) spermatozoa. Wpływ kriokonserwacji na uwalnianie enzymów z nasienia jesiotra syberyjskiego (Acipenser baerii) i sterleta (Acipenser ruthenus). Sarosiek, Beata; Ciereszko, Andrzej; Rzemieniecki, Adam; Domagała, Józef; Glogowski, Jan. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 13-21, il. bibliogr. streszcz.

Nasienie jesiotra i sterleta zostało poddane kriokonserwacji w temp. -79 st. C. z użyciem metanolu. Określono jego koncentrację i ruchliwość plemników oraz aktywność arylosulfatazy, kwaśnej fosfatazy i beta-N-acetyloglukozoaminidazy. Porównano badane parametry uzyskane po kriokonserwacji w supernatancie i w świeżej plazmie nasienia; wykazano wysoce istotne statystycznie różnice.

ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00030* en

Isoleucine, leucine, and valine requirement of juvenile Indian major carp, Cirrhinus cirrhosus (Bloch, 1795). Zapotrzebowanie na izoleucynę, leucynę i walinę u młodocianego karpia hinduskiego, Cirrhinus cirrhosus (Bloch, 1795). Benakappa, Sarathy; Varghese, Tharayil J. - Acta Ichth. Piscat. 2003 vol. 33 fasc. 2 s. 161-172, il. bibliogr.

Ryba karpiowta - Cirrhinus cirrhosus - jest szerokorozpowszechnionym gatunkiem hodowlanym w Indiach. Badano wzrost młodocianych ryb żywionych paszą o zawartości 40 proc. białka surowego. Ustalono optymalne zapotrzebowanie na badane aminokwasy (w proc. suchej masy): 1. 25 na izoleucynę, 1. 73 na leucynę i 1. 55 na walinę, co koresponduje z ilością procentową w białku paszowym na poziomie: 3. 12, 4. 33 i 3. 87 (odpowiednio). Ustalono, że wolne aminokwasy wpływają pozytywnie na wzrost ryb.

CHOROBY RYB

*00006* pl

Motoryka ruchu i wartość biologiczna plemników pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss Walbaum) poddanych działaniu jonów rtęci i kadmu. Dietrich, Grzegorz; Kowalski, Radosław; Wojtczak, Mariola; Dobosz, Stefan; Goryczko, Krzysztof; Demianowicz, Wiesław; Ciereszko, Andrzej; Glogowski, Jan. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 57-65, il. +bibliogr. 21 poz.

Opisano wpływ obecności jonów kadmu i rtęci przez 4 i 24 godziny ekspozycji na mlecz pstrąga tęczowego. Stwierdzono stosunkowo dużą tolerancję plemników pstrąga tęczowego na rtęć i kadm - dopiero przy stężeniu 10 mg/l jony te wpływają hamująco na parametry ruchu plemników.

*00013* pl

Choroby wirusowe ryb: zakaźna martwica trzustki łososiowatych (IPN) - aktualny stan wiedzy. Siwicki, Andrzej K. ; Terech-Majewska, Elżbieta; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Kazuń, Barbara; Majewicz-Żbikowska, Magdalena. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 115-122 +bibliogr. 4 poz.

Badania z zastosowaniem biologii molekularnej umożliwiają określenie serotypu patogennego dla danej populacji ryb oraz jego pochodzenie. Omówiono wirusy oraz przyczyny rozwoju chorób wirusowych, w szczególności IPN. Stwierdzono zjawisko poszerzenia patogenności wirusa IPN na inne gatunki ryb hodowlanych oraz na ryby wolno żyjące.

*00014* pl

Choroby wirusowe ryb: czy herpeswirusy zagrażają hodowli ryb łososiowatych?. Siwicki, Andrzej K. ; Terech-Majewska, Elżbieta; Trapkowska, Sylwia; Kazuń, Barbara; Grudniewska, Joanna; Majewicz-Żbikowska, Magdalena. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 123-127 +bibliogr. 11 poz.

Opisano herpeswirusy wyizolowane u ryb łososiowatych, karpiowatych, sumowatych, jesiotrowatych, szczupaka, okonia, sandacza i węgorza. Scharakteryzowano badania prowadzone nad etiologią i patogenezą chorób wirusowych ryb oraz doskonaleniem szybkiej diagnostyki, jak również skutecznych metod zapobiegania i zwalczania tych chorób.

*00015* pl

Aktualne informacje z zakresu monitoringu i zwalczania VHS, IHN i IPN w Polsce i na świecie. Antychowicz, Jerzy. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 129-135, il. +bibliogr. 7 poz.

Przedstawiono występowanie wirusów VHS, IHN i IPN w 2003 r. w Europie jak również aktualną sytuację w obiektach hodowli pstrągów w Polsce w latach 2002-2003. Scharakteryzowano badania wirusologiczne przeprowadzane w obiektach hodowli ryb łososiowatych oraz programy zwalczania chorób.

*00017* pl

*00020* pl

Choroby wirusowe ryb. Herpeswirusy - nowe zagrożenie w hodowli karpia. Siwicki, Andrzej K. ; Terech-Majewska, Elżbieta; Daczka, Anna; Trapkowska, Sylwia; Kazuń, Barbara. - Komun. Ryb. 2004 nr 4 (81) s. 16-19, il. bibliogr.

Przedstawiono rodzaje herpeswirusów spotykane u ryb hodowlanych, ich budowę i oddziaływanie na organizm ryby. Omówiono proces replikacji, patogenność, warunki i drogi rozprzestrzeniania się oraz objawy kliniczne powodowane przez koi herpes virusa (KHV) u karpia.

*00028* en

Pseudodactylogyrus anguillae (Yin et Sproston, 1948) Gussev, 1965 and P. bini (Kikuchi, 1929) Gussev, 1965 (Monogenea: Pseudodactylogyridae) on gills of European eel, Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758) ascending rivers of the Pomeranian coast, Poland. Pseudodactylogyrus anguillae (Yin et Sproston, 1948) Gussev, 1965 i P. bini (Kikuchi, 1929) Gussev, 1965 (Monogenea: Pseudodactylogyridae) na skrzelach węgorza europejskiego, Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758) wstępującego do rzek u wybrzeży Pomorza (Polska). Sobecka, Ewa; Pilecka-Rapacz, Małgorzata. - Acta Ichth. Piscat. 2003 vol. 33 fasc. 2 s. 137-143, il. bibliogr.

Pasożytnicze Monogenea: Pseudodactylogyrus anguillae i P. bini, stwierdzono po raz pierwszy w Polsce na skrzelach węgorza w 1995 r. U 201 młodocianych, złowionych w latach 1999-2003 węgorzy wstępujących do polskich rzek (Radew, Rega, Wieprza) występowało 574 Monogenea, a wśród nich udział P. anguillae wynosił 82 proc. Intensywność zainfekowania wahała się od 1 do 56 pasożytów u jednej ryby.

*00033* pl

Ochrona zdrowia ryb słodkowodnych. Żelazny, Jan. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 10-16

Wymieniono najgroźniejsze choroby ryb występujące w polskich hodowlach. Omówiono organizację zdrowia ryb, obowiązujące akty prawne oraz warunki weterynaryjne wymagane przy chowie i hodowli ryb.

*00034* pl

Nowa choroba wirusowa - dużym zagrożeniem dla chowu karpia w Polsce. Sadowski, Jacek; Kempter, Jolanta. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 17-25, il. bibliogr.

Omówiono występowanie koi-herpes-virusa (KHV) na świecie, cechy charakterystyczne herpeswirusów, warunki środowiskowe rozwoju wirusów, objawy chorobowe oraz diagnostykę. Przedstawiono zabiegi dezynfekcyjne konieczne do przeprowadzenia w gospodarstwach karpiowych i badania nad opracowywaniem szczepionki przeciwko KHV.

*00041* en

Atypical bacterial gill disease in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss): influence on non specific humoral defence mechanisms. Atypowa bakteryjna choroba skrzeli u pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss): wpływ na nieswoiste humoralne mechanizmy obronne. Siwicki, Andrzej K. ; Pozet, Francoise; Morand, Marc; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Trapkowska, Sylwia. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 5-12, il. bibliogr. streszcz.

Zbadano pstrągi tęczowe o średnim ciężarze 10-20 g, pochodzące z gospodarstwa rybackiego, po wystąpieniu niewielkiej śmiertelności w temperaturze 10 st. C. Zmiany dystroficzne wystąpiły u ryb tylko na skrzelach, skąd wyizolowano Flavobacterium psychrophilum. Wykazano obniżenie aktywności lizozymu i poziomu lg w surowicy chorych ryb, wzrosła zaś aktywność ceruloplazminy. Z badań wynika, że Flavobacterium wpływa na niewswoiste humoralne mechanizmy obronne u ryb.

*00051* en

Distribution of Posthodiplostomum cuticola (Nordmann, 1832) (Digenea; Diplostomidae) metacercariae in cyprinids of the Vistula Lagoon, Poland. Rozmieszczenie metacerkarii Posthodiplostomum cuticola (Nordmann, 1832) (Digenea; Diplostomidae) u ryb karpiowatych z Zalewu Wiślanego. Rolbiecki, Leszek. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 93-98, il. bibliogr. streszcz.

Opisano rozmieszczenie Posthodiplostomum cuticola u ryb karpiowatych występujących w polskiej części zalewu. Były to: płoć, leszcz, ciosa, karaś srebrzysty, lin, krąp, ukleja, boleń, certa, wzdręga, karp, jelec, jaź. Znaleziono 1287 metacerkarii, z czego 1175 na powierzchni ciała ryb (780 na płetwach, 232 na łuskach, 163 pod łuskami). Pozostałe metacerkarie znajdowały się w jamie gębowej, na skrzelach i w oczodole. Najbardziej zaatakowane były części ciała poniżej linii nabocznej, a więc w pobliżu dna, miejsca wysypu pasożytów.

*00056* pl

Wymagania weterynaryjne Unii Europejskiej w chowie i hodowli ryb. Żelazny, Jan. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 5 s. 56-66, bibliogr.

Podano zakres regulacji prawnych dotyczących weterynarii zawartych w Białej Księdze traktującej o warunkach stowarzyszania się Polski i innych krajów z rynkiem Unii Europejskiej. Omówiono zasadnicze tezy Dyrektywy 91/67/EEC dotyczącej warunków zdrowotnych ryb kierowanych na rynek oraz Dyrektywy 93/53/EEC określającej środki kontrolne dotyczące chorób ryb.

*00057* pl

Koi-herpes-wirus - obecny stan wiedzy i co dalej?. Bergmann, S. M. ; Kaden, V. ; Biffar, M. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 5 s. 67-75, bibliogr. (Za: Fischer and Teichwirt, 2004 nr 7)

Omówiono występowanie chorobotwórczego wirusa ryb KHV w Niemczech oraz tematykę warsztatów poświęconych KHV, które odbyły się w Londynie. Przedstawiono wirusa z punktu widzenia przemysłu i handlu, omówiono metody diagnostyczne oraz możliwości prewencji w hodowli, tuczu i handlu.

*00063* pl

Zagrożenia wynikające z nieracjonalnego stosowania chemioterapeutyków w chowie i hodowli ryb. Siwicki, Andrzej K.; Terech-Majewska, Elżbieta; Kazuń, Barbara; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Majewicz-Żbikowska, Magdalena; Trapkowska, Sylwia. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 1-3

Wyjaśniono terminy: antybiotyki i chemioterapeutyki, podano klasyfikację, omówiono ich działanie i zasady stosowania w akwakulturze. Wymieniono najczęściej popełniane błędy w stosowaniu antybiotyków w hodowli ryb: złe rozpoznanie choroby, podanie niewłaściwego antybiotyku, nieprawidłowe podawanie antybiotyku.

*00064* pl

Infekcja KHV u karpi. Strategia Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w obliczu zagrożenia hodowli karpia w Polsce. Antychowicz, Jerzy; Reichert, Michał. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 4-6, il.

Przedstawiono metodę PRC umożliwiającą badanie ryb na obecność herpeswirusa karpia koi. Omówiono działania jakie planuje przedsięwziąć Państwowy Instytut Weterynaryjny w Puławach przy współpracy z hodowcami i służbami weterynaryjnymi w celu zapobiegania i zwalczania infekcji KHV w Polsce.

RYBY KARPIOWATE

*00025* pl

Zbiory zoologiczne Muzeum im. Prof. Janiny Wengris w Katedrze Zoologii. [Cz. ]5: Ryby spójnokręgie Ostariophysi Afryki - rząd Cypriniformes. Boroń, Alicja; Szlachciak, Jolanta. - Komun. Ryb. 2004 nr 4 (81) s. 31-36, il. bibliogr.

Scharakteryzowano budowę, fizjologię oraz występowanie ryb karpiowatych pochodzących z Afryki, a znajdujących się w zbiorach muzealnych w Olsztynie. Opisano ryby z rodzaju Labeo, Garra, Barbus i Barilius.

*00030* en

Ryba karpiowta - Cirrhinus cirrhosus - jest szeroko rozpowszechnionym gatunkiem hodowlanym w Indiach. Badano wzrost młodocianych ryb żywionych paszą o zawartości 40 proc. białka surowego. Ustalono optymalne zapotrzebowanie na badane aminokwasy (w proc. suchej masy): 1. 25 na izoleucynę, 1. 73 na leucynę i 1. 55 na walinę, co koresponduje z ilością procentową w białku paszowym na poziomie: 3. 12, 4. 33 i 3. 87 (odpowiednio). Ustalono, że wolne aminokwasy wpływają pozytywnie na wzrost ryb.

*00047* en

The influence of water temperature on laboratory-reared lake minnow Eupallasella perenurus (Pallas) larvae and juveniles . Wpływ temperatury wody na podchowywane w laboratorium larwy i młodociane stadia strzebli błotnej (Eupallasella perenurus (Pallas)). Wolnicki, Jacek; Kamiński, Rafał; Korwin-Kossakowski, Michał; Kusznierz, Jan; Myszkowski, Leszek. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 61-69, il. bibliogr. streszcz.

Omawiano wzrost, kondycję i przeżywalność młodocianych stadiów strzebli błotnej, gatunku zagrożonego wyginięciem. Wykonano dwa eksperymenty laboratoryjne w temperaturach: 19, 22, 25 i 28 st. C. Larwy ryb (8 dni od wyklucia) żywiono tylko żywymi larwami naupliusa, a w następnym doświadczeniu (48 dni od wyklucia ryb) pokarmem żywym i starterem. Larwy ryb osiągały maksymalne rozmiary przy 25 st. C. i temperaturę tę uznano za optymalną dla ich podchowu, a dla form nieco starszych - za optymalną uznano temperaturę 22 st. C.

*00070* pl

IVth International Workshop on Biology and Culture of the Tench Tinca tinca (L. ), 20-23. 09. 2004, Wierzba [Poland]. [Czwarte] 4 Międzynarodowe Seminarium na temat biologii i hodowli lina Tinca tinca (L. ), 20-23. 09. 2004, Wierzba [Polska]. Wolnicki, Jacek; Sikorska, Justyna. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 18-19+31, il.

Referenci z Czech, Hiszpanii, Polski, Izraela, Chin i innych krajów mówili o efektywności zarybień, hodowli, genetyce i reprodukcji, fizjologii, odżywianiu i metaboliźmie lina - ryby słodkowodnej, budzącej coraz większe zainteresowanie w akwakulturze.

RYBY ŁOSOSIOWATE

*00059* pl

Wartość odżywcza łososi, troci i pstrągów tęczowych z łowisk bałtyckich oraz łososi z hodowli norweskich. Szulc, Marek; Przygoda, Beata. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 4 (40) s. 5-7, il. bibliogr.

Przedstawiono wartość energetyczną ryb łososiowatych oraz zawartość wybranych składników odżywczych oraz mineralnych i witamin, a także zawartość kwasów tłuszczowych w mięsie pstrąga tęczowego, troci, łososia z połowów morskich i łososia hodowlanego. Badane ryby okazały się pełnowartościowym źródłem białka zwierzęcego i innych składników odżywczych.

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00001* pl

Czy wiecie, że jesteśmy w Unii Europejskiej?. Goryczko, Krzysztof. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 5-6

Omówiono możliwości rozwoju pstrągarstwa polskiego po wstąpieniu do Unii Europejskiej. Wskazano na dezintegrację środowiska hodowców pstrągów.

*00002* pl

Analiza produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2003 roku. Bontemps, Stanisław. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 7-34, il.

Omówiono tematykę i uchwały podejmowane na kolejnych konferencjach hodowców ryb łososiowatych od 1974 r. Scharakteryzowano produkcję, zdrowotność, pasze oraz podano inne gatunki ryb hodowane w gospodarstwach pstrągowych, a także łowiska wędkarskie w nich usytuowane. W oparciu o ankiety przekazane z różnych rejonów kraju przez 149 hodowców pstrąga omówiono produkcję tego gatunku, która w 2003 r. wyniosła 11696,3 ton.

*00004* pl

Triploidalny pstrąg źródlany jako ryba towarowa. Kuźmiński, Henryk; Dobosz, Stefan; Goryczko, Krzysztof; Żakowski, ?ukasz. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 41-46, il. +bibliogr. 27 poz.

Przedstawiono badania nad opracowaniem metod produkcji triploidalnych populacji pstrągów źródlanych, które mogą przyczynić się do rozwoju produkcji konsumpcyjnego pstrąga źródlanego w polskiej akwakulturze. Scharakteryzowano walory użytkowe triploidalnych pstrągów źródlanych oraz ich genetycznie uwarunkowaną odporność na wirusa krwotocznej posocznicy VHS.

*00005* pl

Badania fragmentacji DNA plemników pstrąga tęczowego za pomocą analizy komet. Ciereszko, Andrzej; Szpyrka, Aneta; Dietrich, Grzegorz; Wojtczak, Mariola; Dobosz, Stefan; Goryczko, Krzysztof; Żakowski, ?ukasz. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 47-55, il. +bibliogr. 18 poz.

Scharakteryzowano zastosowanie analizy komet w badaniach genotoksycznych i naprawy DNA. Omówiono fragmentację DNA plemników kriokonserwowanych oraz przechowywanych krótkookresowo jak również przydatność analizy komet do badań charakterystyki wpływu promieniowania UV na fragmentację DNA oraz ruchliowść plemników.

*00007* pl

Nasienie gonadalne maskulinizowanych samic pstrąga tęczowego - sposoby rozrzedzenia i ich wpływ na ruchliowść plemników. Kowalski, Radosław; Dietrich, Grzegorz; Wojtczak, Mariola; Dobosz, Stefan; Goryczko, Krzysztof; Demianowicz, Wiesław; Judek, Jędrzej; Glogowski, Jan; Ciereszko, Andrzej. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 67-73, il. +bibliogr. 15 poz.

Omówiono sposoby rozrzedzania nasienia maskulinizowanych samic pstrąga tęczowego poprzez dodanie do niego plazmy nasienia uzyskanej od ryb nie poddanych manipulacjom, bądź przez dodanie “sztucznej plazmy”. Zaobserwowano, że zarówno plazma nasienia, jak i bufor ASP mobilizują plemniki do aktywnego poruszania się, szczególnie w pierwszych kilku godzinach po rozrzedzeniu.

*00009* pl

Wpływ beta-karotenu na wskaźniki hodowlane i jakość mięsa pstrąga tęczowego Oncorhynchus mykiss Walb. Kolman, Ryszard; Dobosz, Stefan; Jankowska, Barbara; Kwiatkowska, Aleksandra; Kuźmiński, Henryk; Sidorov, Nikolay. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 83-88, il. +bibliogr. 6 poz.

Dwie grupy pstrągów tęczowych żywiono pstrągową paszą granulowaną firmy Aller-Pl, przy czym grupa eksperymentalna była żywiona paszą z dodatkiem preparatu Vitation, który zawiera 8 proc. beta-karotenu. Porównano zmiany w składzie podstawowym mięsa pstrąga tęczowego pod wpływem beta-karotenu zawartego w preparacie Vitaton.

*00011* pl

Obowiązki hodowców wobec innych zakładów posiadających pozwolenie wodnoprawne, uprawnionych do rybactwa oraz osób narażonych na szkody w związku z wykonywaniem pozwolenia wodnoprawnego. Behnke, Michał. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 99-102, il.

Scharakteryzowano najważniejsze dla hodowców pstrągów nakazy korzystania z wód na potrzeby hodowli ryb wynikające z przepisów prawa. Wskazano na obowiązki hodowców wobec innych podmiotów korzystających z wód na podstawie przyznanych im pozwoleń wodnoprawnych.

*00019* pl

Analiza produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2003 roku. Bontemps, Stanisław. - Komun. Ryb. 2004 nr 4 (81) s. 1-15, il. bibliogr.

Przedstawiono produkcję i sprzedaż pstrągów tęczowych (w tym narybek i inny materiał zarybieniowy) w 2003 r. na Pomorzu Zachodnim, Pomorzu Gdańskim, Pojezierzu Zachodnim, Pojezierzu Mazursko-Suwalskim i pozostałych rejonach kraju na podstawie ankiet zebranych od 149 hodowców. Omówiono zdrowotność ryb, stosowane pasze oraz łowiska wędkarskie.

*00091* pl

Tęczowy wędrowiec. Tracz, Robert. - Węd. Pol. 2004 nr 10 (164) s. 46-49, il.

Obszar naturalnego występowania pstrąga tęczowego rozciąga się od Alaski do Meksyku. Pierwsza udana aklimatyzacja tego gatunku poza granicami USA, była przeprowadzona w 1877 r. w Japonii. Do Europy sprowadzono go w 1882 r., a do wód polskich w latach osiemdziesiątych XIX w. Hodowla tego gatunku rozwinęła się zwłaszcza na północy Polski. W jej efekcie pojawiła się krzyżówka pstrąga źródlanego z tęczowym.

INNE ŁOSOSIOWATE

*00003* pl

Rola hodowli ryb w realizacji polityki zarybieniowej rybami wędrownymi. Bartel, Ryszard. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 35-40 +bibliogr. 17 poz.

Przedstawiono przyczyny zmniejszania się populacji łososi i troci w naszych wodach. Omówiono program restytucji oraz gospodarkę środkami finansowymi przeznaczonymi na zarybianie trocią i łososiem.

*00029* en

Precocious males of cultured Atlantic salmon, Salmo salar L. in the second spawning season. Wcześnie rozwinięte samce hodowlanego łososia atlantyckiego, Salmo salar L., w drugim sezonie tarłowym. Dziewulska, Katarzyna; Domagała, Józef. - Acta Ichth. Piscat. 2003 vol. 33 fasc. 2 s. 153-160, il. bibliogr.

Badano próbę 145 samców łososia o niskim tempie wzrostu, które nie przeszły smoltyfikacji w pierwszym sezonie tarłowym. Ryby pochodziły z gospodarstwa “Aquamar” w Miastku. Średnia długość samców wynosiła 10. 45 cm. Wyróżniono trzy grupy samców: niedojrzałe (I stadium), o początkowej spermatogenezie (nieaktywne stadium II), wcześnie rozwinięte (stadia od VI do IX). Samce rozwijające się wolniej produkowały nasienie dobrej jakości, ale w późniejszym terminie.

RYBY SZCZUPAKOWATE

*00050* en

Preliminary observations on inducing homozygous gynogenesis in Northern pike (Esox lucius) using pressure shock. Wywoływanie homozygotycznej gynogenezy u szczupaka (Esox lucius) przy użyciu szoku ciśnieniowego - obserwacje wstępne. Łuczyński, Marek; Szczerbowski, Andrzej; Kucharczyk, Dariusz; Babiak, Igor. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 87-91, il. bibliogr. streszcz.

Ikrę szczupaka pozyskaną od dwóch samic, zapłodnioną nasieniem inaktywowanym promieniami UV, poddano szokowi ciśnienia o wysokości 600 atm przez 3 min. Szok ciśnieniowy był stosowany w różnym czasie od aktywacji gamet, po 60, 75, 90, 105, 120 i 135 min. W ten sposób przerwano pierwszy podział mitotyczny, a następnie uzyskano gynogenetyczne larwy. Najlepsze rezultaty uzyskano stosując szok ciśnieniowy po 75 min. od zapłodnienia.

*00065* pl

Wstępna ocena możliwości wykorzystania rowów doprowadzających wodę w gospodarstwie karpiowym do podchowu szczupaka (Esox lucius L. ). Robakowski, P. ; Czerniejewski, P. ; Wawrzyniak, W. ; Siwek, G. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 7-10, il. bibliogr.

Badano wzrost długości i masy na wartość współczynnika kondycji narybku szczupaka podchowywanego w rowie gospodarstwa karpiowego. Wykazano przydatność nieużytkowanych rowów karpiowych po odpowiednim ich zagospodarowaniu do podchowu wylęgu szczupaka.

RYBY OKONIOWATE

*00027* en

Effects of size-selective mortality on estimates of the growth rate of zander, Sander lucioperca (L. ) from Lake Jeziorak. Wpływ śmiertelności selektywno-wielkościowej na oszacowanie tempa wzrostu sandacza, Sander lucioperca (L. ) z Jeziora Jeziorak. Nagięć, Maria; Martyniak, Andrzej; Murawska, Eugenia. - Acta Ichth. Piscat. 2003 vol. 33 fasc. 2 s. 83-123, il. bibliogr.

Sandacze złowione niewodem w Jeziorze Jeziorak w latach 1970-1973 cechowały się wiekiem od 2+ do 5+ i należały do trzech roczników (1967, 1968, 1969). Wiek i tempo wzrostu określano na podstawie łusek i weryfikowano w oparciu o przekrój promieni płetw. Uznano, że krzywa wzrostu zależy od struktury wieku badanej próby ryb.

*00048* en

Effect of sorting on selected rearing factors of pikeperch Sander lucioperca (L. ). Wpływ sortowania na wybrane wskaźniki hodowlane sandacza Sander lucioperca (L. ). Zakęś, Zdzisław; Kowalska, Agata; Czerniak, Stanisław. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 71-79, il. bibliogr. streszcz.

Określono wpływ sortowania na efektywność podchowu sandacza w systemie recyrkulacyjnym. Ryby podzielono na trzy grupy: S-małe, L-duże i U-nie sortowane (o średnim ciężarze: 28. 5 g, 49. 6 g i 38. 8 g, odpowiednio). Chociaż ryby z grupy S osiągały istotnie wyższe średnie tempo wzrostu, zwłaszcza przez pierwsze 4 tyg. i korzystniejsze wartości współczynnika pokarmowego, przyrostu biomasy i przeżywalności, jadnakże nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic międzygrupowych. Końcowe wyniki wskazują, że sortowanie nie ma większego wpływu na efektywność podchowu tego gatunku.

RYBY LIPIENIOWATE

*00008* pl

Wpływ różnego rodzaju pokarmu na jakość ikry lipienia europejskiego (Thymallus thymallus L. ), pochodzącego z hodowlanego stada tarłowego. Szmyt, Mariusz; Grudniewska, Joanna; Goryczko, Krzysztof. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 75-82, il. +bibliogr. 27 poz.

Omówiono wpływ żywienia stada tarłowego lipienia trzema rodzajami pasz: granulatem pstrągowym, granulatem z dodatkiem larw much, pokarmem naturalnym. Zaobserwowano, że dodatek do diety tarlaków lipieni larw much spowodował poprawę jakości ikry, której przeżywalność do zaoczkowania wyniosła 52,22 proc.

RYBY SIEJOWATE

*00024* pl

Zastosowanie analizy aglomeracyjnej do oceny zróżniocwania morfometrycznego sielawy z wybranych jezior zachodniopomorskich. Czerniejewski, P. ; Lewita, O. ; Świątek, H. ; Cieszkowski, K. ; Czerniawski, R. - Komun. Ryb. 2004 nr 4 (81) s. 28-31, il. bibliogr.

Podano wartości średnie i odchylenie standardowe parametrów liniowych sielawy oraz wyniki analizy aglomeracyjnej (klasyfikacja danych w odpowiednie grupy lub struktury) populacji sielawy z jezior: Komorze, Pełcz, Pile, Bytyń, Moryń, Drawsko i Miedwie.

*00044* en

Taxonomic implications for the ripus, Coregonus albula infrasp. ladogensis from mitochondrial DNA analysis . Analiza mitochondrialnego DNA ripusa ładoskiego, Coregonus albula infrasp. ladogensis - implikacje taksonomiczne. Brzuzan, Paweł; Barchanowicz, Bogumiła S. ; Ciesielski, Sławomir. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 31-37, il. bibliogr. streszcz.

Analizowano sekwencję nukleotydową (223 pary zasad) fragmentu regulacyjnego mtDNA ripusa ładoskiego złowionego w 1962 r. w jeziorze Radomno. Gatunek ten znalazł się tam wskutek nieudanych introdukcji do wód polskich. Uzyskane dane porównano z sekwencjami innych gatunków ryb siejowatych występującymi w Europie i Ameryce Północnej. Stwierdzono większe podobieństwo genetyczne ripusa do Coregonus artedi i C. autumnalis niż do siejowatych europejskich.

*00046* en

Some aspects of the biology of the anadromous population of whitefish (Coregonus lavaretus lavaretus) from Lake Łebsko (Northern Poland). Wybrane elementy biologii anadromicznej populacji siei (Coregonus lavaretus lavaretus) z Jeziora Łebsko (Płn. Polska). Martyniak, Andrzej; Hliwa, Piotr; Kozłowski, Jacek; Wziątek, Bogdan; Heese, Tomasz; Sobocki, Marek. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 51-59, il. bibliogr. streszcz.

Analizowano strukturę wiekową i tempo wzrostu autochtonicznej populacji siei z Jeziora ?ebsko, na podstawie 43 samic i 23 samców złowionych na przełomie 2000/01. Wiek ryb wahał sie od +2 do +9 z wyraźną dominacją osobników najmłodszych. W pierwszym roku życia średnia długość ciała osiągnęła 12,2 cm, a średni ciężar 255 g. W piątym roku parametry te wynosiły odpowiednio 42,1 cm i 2581 g, a w dziewiątym: 53,9 cm i 3778 g. Średnia płodność absolutna samic wahała się w zakresie 46,8-154,4 tys. ziaren ikry.

INNE RYBY SŁODKOWODNE

*00042* en

*00072* pl

Zbiory zoologiczne Muzeum im. Prof. Janiny Wengris w Katedrze Zoologii. [Cz. ]6: Ryby kąsaczokształtne (Characiformes) Afryki. Boroń, Alicja; Szlachciak, Jolanta. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 23-28, il. bibliogr.

Omówiono stanowisko systematyczne, budowę, wygląd, odżywianie, miejsca bytowania oraz znaczenie kilkunastu przedstawicieli afrykańskich ryb słodkowodnych z rzędu kąsaczokształtnych.

RYBY MORSKIE

*00032* pl

Nasze ryby. Kur głowacz (Myoxocephalus quadricomis). - gatunek ryby z rodziny głowaczowatych. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 9, il.

Opisano budowę i występowanie kura, gatunku reliktowego, który w Polsce podlega ochronie gatunkowej. Ryba ta jest spotykana w Bałtyku.

*00052* pl

Nasze ryby. Dennik. (Liparis liparis). - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 5 s. 13-14, il.

Budowa zewnętrzna, występowanie, tryb życia i odżywianie się dennej ryby płytkich, morskich wód przybrzeżnych i strefy ujściowej rzek.

POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY

*00060* pl

Nowe zasady w rybołówstwie morskim. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 4 (40) s. 20, il.

Omówiono Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. 2004 nr 172 poz. 1806) wprowadzające zasady gospodarowania rybami w pasie morza terytorialnego, który nie podlega zasadom Wspólnej Polityki Rybackiej UE. Przedstawiono obowiązujące wymiary i okresy ochronne ryb, jak również dopuszczone do używania narzędzia połowowe w pasie morza terytorialnego.

WĘDKARSTWO

*00080* pl

Zapomniane rzeki. Saska. Paruzel, Marian. - Wiad. Węd. 2004 nr 9 (663) s. 64-65, il.

Rzeka Saska wypływa z jeziora Sasek Wielki i łączy się z Sawicą, jako jej lewy dopływ. Górny bieg rzeki na krótkim odcinku jest uregulowany i mało atrakcyjny wędkarsko. Poniżej miejscowości Jęcznik aż do cofki zbiornika zaporowego Janówek - rzeka meandruje, ma zmienną głębokość i stanowi doskonałe łowisko okoni i innych gatunków ryb.

*00081* pl

Jezioro Gołdopiwo. Zieliński, Andrzej. - Wiad. Węd. 2004 nr 9 (663) s. 68-69, il.

Jezioro Gołdopiwo dawniej było zaliczane do typu sielawowego, a obecnie przekształaca się w akwen leszczowy (lub sandaczowy). Wody są przejrzyste, ale w okresie letnim pojawiają się zakwity fitoplanktonu. W pasie przybrzeżnym, gdzie trzcina i sitowie wchodzą do 20-30 m w głąb jeziora, można złowić leszcze, a wśród roślinności zanurzonej - okonie. W zatoczkach usytuowanych w północnej części jeziora występują szczupaki, a w samym jeziorze także liny i węgorze.

*00083* pl

Klimkówka. Nasze łowiska. Kolendowicz, Jacek. - Węd. Świat 2004 nr 10 (106) s. 32-35, il.

Opisano zbiornik zaporowy Klimkówka (pow. 350 ha, gł. 35 m) zasilany czystą wodą przez wartką rzekę górską - Ropę (lewobrzeżny dopływ Wisłoka). Wahania poziomu wody w zbiorniku sięgają kilkunastu metrów. W Klimkówce żyją płocie, świnki, klenie, okonie, szczupaki, sandacze i ryby łososiowate, dlatego wędkarze chętnie wybierają się tam na połowy. Miejscowy okręg PZW przeprowadził niezbyt udaną akcję zarybiania trocią.

*00084* pl

Mętno i Ostrów - mało znane jeziora. Czerniejewski, Przemysław. - Węd. Pol. 2004 nr 9 (163) s. 72-74, il.

Jeziora Mętno i Ostrów, położone w Cedyńskim Parku Krajobrazowym, są atrakcyjnymi łowiskami dla wędkarzy. W silnie zarośniętym jeziorze Mętno (typu linowo-szczupakowego) występują 22 gatunki ryb i dwa gatunki raków. Jezioro Ostrów o bardzo czystej wodzie i słabo rozwiniętej roślinności, posiada trzy naturalne, pływające wyspy. Jego ichtiofauna składa się z 20 gatunków ryb.

*00087* pl

Łowiska. Jezioro Roś. Wolf, R. - Wiad. Węd. 2004 nr 10 (664) s. 60-61, il.

Opisano wybrane łowiska na dużym, sielawowym jeziorze Roś o powierzchni 1888 ha i głębokości maksymalnej 31,6 m. Jezioro jest położone koło miejscowości Pisz na Mazurach. Można w nim łowić płocie, krąpie, leszcze, bolenie, okonie, liny, miętusy, szczupaki i węgorze.

*00090* pl

Historia wędkarstwa. Pierwszy regulamin. Komar, Jerzy. - Węd. Pol. 2004 nr 10 (164) s. 12-13, il.

W 1950 r. został wprowadzony pierwszy w historii polskiego wędkarstwa powszechnie obowiązujący regulamin PZW. W 22 zwięzłych, zrozumiałych punktach normował zasady łowienia, wzajemne stosunki między wędkarzami oraz wędkarzy do “ludności nadbrzeżnej”.

EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00035* pl

Organizacja rynku rybnego po wstąpieniu do Unii Europejskiej. Lirski, Andrzej. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 26-34

Scharakteryzowano stan akwakultury w UE z uwzględnieniem nowych państw członkowskich, w tym Polski. Przedstawiono rynek karpia i pstrąga w Polsce, jego perspektywy oraz zasady tworzenia i funkcjonowania organizacji producenckich, zrzeszających hodowców ryb.

*00038* pl

Ryby głosu nie mają. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 50-52, il.

Na podstawie raportu branżowego scharakteryzowano rynek ryb w Polsce. Porównano połowy morskie, skup ryb na łowiskach, połowy słodkowodne i hodowlane, import, eksport oraz podaż ryb konsumpcyjnych na rynku krajowym w latach 1995-2003.

*00053* pl

Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwa. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 5 s. 26-43, il.

Zaprezentowano formy i poziom dofinansowania oraz wymogi formalne jakie trzeba spełnić, aby ubiegać się o pomoc za pośrednictwem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Programem objęte są chów i hodowla ryb, rybołówstwo śródlądowe, organizacja obrotu rynkowego, ochrona i rozwój zasobów wodnych, przetwórstwo i rynek rybny.

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD

*00010* pl

Uwarunkowania techniczo-technologiczne jakości wód pohodowlanych z gospodarstw pstrągowych. Teleżyński, Andrzej. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 89-97, il.

Omówiono podstawowe mechanizmy przemian fizyko-chemicznych związków węgla, azotu i fosforu w wodach przepływających przez gospodarstwa pstrągowe. Przedstawiono analizę parametrów techniczno-technologicznych hodowli pstrąga w czterech gospodarstwach pstrągowych i ich wpływ na jakość wód poprodukcyjnych.

*00036* pl

Problemy ochrony przyrody związane z eksploatacją Zbiornika Jeziorsko. Winiecki, Aleksander. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 4 s. 34-39, bibliogr.

Przedstawiono ekonomiczne, społeczne i przyrodnicze aspekty funkcjonowania rzeki Warty oraz zbiornika zaporowego na nim usytuowanego. Wymieniono czynniki warunkujące optymalizację ochrony przyrody doliny Warty z wpisanym w nią zbiornikiem “Jeziorsko”.

*00055* pl

Efekty zastosowania preparatu PAX w zbiorniku zaporowym Gołuchów. Mastyński, Jerzy; Sawczyn, Piotr. - Prz. Ryb. 2004 R. 29 nr 5 s. 49-53, il.

W nizinnym zbiorniku retencyjnym Gołuchów zastosowano bezpieczną i tanią metodę strącania fosforu przy użyciu koagulantów w celu poprawy jakości wody po awarii tamy piętrzącej. Podano wyniki badań fizykochemicznych wody zbiornika po awarii i po dokonanym zabiegu.

OCHRONA GATUNKOWA

*00093* pl

Doświadczenia nad czynną ochroną różanki Rhodeus sericeus (Pallas, 1776) w województwie śląskim. Czylok, Andrzej; Szymczyk, Artur. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2004 R. 60 z. 4 s. 63-71, il. bibliogr. summ.

W 1999 r. przeprowadzono interwencyjne przesiedlenie populacji różanki z zanieczyszczonego zbiornika na terenie wyrobiska po eksploatacji gliny (Piekary Śląskie) do pięciu innych stanowisk, do następujących zbiorników: w Rogoźnie, “Pogoria I”, Chechło, w Szczejkowicach i w Rudach. Opisano morfometrię stanowisk. W 2003 r. prześledzono efekty przesiedleń. Omówiono też występowanie małży, których obecność w badanych zbiornikach umożliwi różankom rozród.

GOSPODARKA WODNA

*00073* pl

Pozwolenia na pobór wody do zasilania stawów w sytuacjach niedoborów wody. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 28-29, il.

*00088* pl

Blaski i cienie renaturyzacji rzek. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd. 2004 nr 10 (664) s. 72-73, il.

Przywracanie rzek do stanu naturalnego lub zbliżonego do naturalnego jest procesem wieloetapowym. Na działania inicjujące składają się: wybór obiektu, szacowanie kosztów, wstępne prace hydrotechniczne. Ważne jest wykorzystanie przez człowieka naturalnych procesów sukcesji ekologicznej, a następnie konserwacja obiektu. Podstawowym problemem jest jednak określenie, jaki stan ma być osiągnięty, pamietając o tym, by nie powstało zagrożenie powodziowe.

SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE

*00049* en

The impact of photoperiod and stocking density on the growth and survival of narrow-clawed crayfish (Astacus leptodactylus Esch. ) larvae. Wpływ fotoperiodu i zagęszczenia obsad na wzrost i przeżywalność larw raka błotnego (Astacus leptodactylus Esch. ). Ulikowski, Dariusz; Krzywosz, Tadeusz. - Arch. Pol. Fish. 2004 vol. 12 nr1 s. 81-86, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzono 4-tyg. podchów raka błotnego w systemie recyrkulacyjnym. Baseny 50-l obsadzono 2-tyg. larwami o śr. dł. 11. 2 mm i śr. ciężarze 32. 3 mg. Zagęszczenie obsad wynosiło 300, 600 i 1200 osob. /m. kw. Raki żywiono “ad libitum” paszą granulowaną. Wykazano istotny wpływ fotoperiodu na tempo wzrostu i przeżywalność raków. Przy całodobowym zaciemnieniu uzyskano podobną biomasę dla wszystkich obsad, zaś przy całodobowym oświetleniu biomasa wzrastała wraz z zagęszczeniem obsad.

*00071* pl

Czy to odwrót raka pręgowatego?. Krzywosz, Tadeusz. - Komun. Ryb. 2004 nr 5 (82) s. 21-23, il. bibliogr.

Przedstawiono zasięg występowania raka pręgowatego w Polsce w ostatnim półwieczu, znaczenie jego obecności w jeziorach oraz przyczyny zmniejszania się populacji po 2002 r.

*00075* en

Populations of crayfish in Polish waters of West Poland with particular consideration of the noble crayfish (Astacus astacus L. ). Populacje raków w wodach zachodniej Polski ze szczególnym uwzględnieniem raka szlachetnego (Astacus astacus L. ). Mastyński, Jerzy; Andrzejewski, Wojciech. - Scient. Pap. Agric. Univ. Pozn. -Anim. Sci. 2001 vol. 3 s. 3-14, il. bibliogr.

W latach 1957-1990 na terenie zachodniej Polski stwierdzono występowanie raka szlachetnego na 22 stanowiskach, a obecnie tylko na dwóch. Natomist rak błotny występował na 16, a obecnie na jednym stanowisku. Omówiono główne przyczyny zaniku tych dwóch gatunków.

*00076* en

The growth of the noble crayfish (Astacus astacus L. ) under diverse breeding conditions. Wzrost raka szlachetnego (Astacus astacus L. ) w różnych warunkach hodowli. Świerczyński, Marek; Soroka, Marianna. - Scient. Pap. Agric. Univ. Pozn. -Anim. Sci. 2001 vol. 3 s. 15-23, il. bibliogr.

Porównano wzrost młodych osobników raka szlachetnego, żywionego pokarmem naturalnym w warunkach hodowli ekstensywnej i intensywnej, gdzie żywiono raki paszą sztuczną, zawierającą 40 proc. warzyw, 25 proc. małży, 25 proc. dżdżownic i 10 proc. ryb. Raki w hodowli intensywnej uzyskiwały niższą śmiertelność, wyższy ciężar i długość oraz wyższą całkowitą biomasę (o 60 proc. ) w porównaniu do raków z hodowli ekstensywnej.

*00077* en

On the disdtribution of narrow-clawed crayfish (Astacus leptodactylus Esch. ) in Western Poland. Rozmieszczenie raka błotnego (Astacus leptodactylus Esch. ) w zachodniej Polsce. Śmietana, Przemysław. - Scient. Pap. Agric. Univ. Pozn. -Anim. Sci. 2001 vol. 3 s. 25-35, il. bibliogr.

Prześledzono występowanie raka błotnego, gatunku narażonego na całkowite wyginięcie w zachodniej i północno-zachodniej Polsce. Wskazano na konieczność ochrony i restytucji populacji raka błotnego w naszych wodach.

*00078* en

Estimation of the size of the crayfish (Astacus leptodactylus Esch. ) population from a small lake in Western Pomerania. Ocena wielkości populacji raka błotnego (Astacus leptodactylus Esch. ) w małym jeziorze na Pomorzu Zachodnim. Śmietana, Przemysław. - Scient. Pap. Agric. Univ. Pozn. -Anim. Sci. 2001 vol. 3 s. 37-46, il. bibliogr.

W 1996 r. zbadano wielkość populacji raka błotnego z pomorskiego jeziora Rzeplino. Zagęszczenie populacji wynosiło 2795 plus/minus 1174 osobników/ha. Porównano zagęszczenie populacji raka błotnego w badanym jeziorze z populacjami tego gatunku w innych zbiornikach wodnych.

*00079* en

Morphometric features of crayfish (Astacus leptodactylus Esch. ) coming from the Gaj Lake. Cechy morfometryczne raka błotnego (Astacus leptodactylus Esch. ) pochodzącego z jeziora Gaj. Andrzejewski, Wojciech; Czarnecki, Maciej; Mastyński, Jerzy. - Scient. Pap. Agric. Univ. Pozn. -Anim. Sci. 2001 vol. 3 s. 47-55, il. bibliogr.

W latach 1998-1999 dokonano pomiarów 10 cech morfometrycznych u 115 osobników raka błotnego z jeziora Gaj, położonego na terenie Wielkopolski. Stwierdzono, że stosunek długości całkowitej ciała do głowotułowia badanych raków jest identyczny bądź zbliżony do warości jakie stwierdzono u raków bytujcych w jeziorach mazurskich lub pomorskich. Wskazano na możliwość restytucji tego gatunku.

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00012* pl

Bezpieczeństwo produktu - główny atrybut polityki żywnościowej. Bykowski, Piotr J. ; Lorek, Olga. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 103-114 +bibliogr. xx poz.

Omówiono zasady unijnego prawa żywnościowego (zasada proporcjonalności i ostrożności). Scharakteryzowano nowe i nowelizowane przepisy Unii Europejskiej, a w szczególności dotyczące identyfikowalności produktów żywnościowych.

*00018* pl

Obróbka pstrąga tęczowego. Borczochowski, Mieczysław. W: Pstrągarstwo - Problemy prawne, zdrowotne i jakościowe. Pod red. Krzysztofa Goryczki. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 149-162, il. +bibliogr. 4 poz.

Omówiono budowę małej przetwórni ryb (schemat blokowy urządzeń, wytyczne technologiczne dla projektu) z wyszczególnieniem podstawowych przepisów obowiązujących w przetwórstwie rybnym. Podano wydajności uzyskiwane przy różnych sposobach obróbki dla różnych gatunków ryb, jak również udział odpadów w stosunku do całej ryby.

*00059* pl

*00062* pl

Systemy wędzenia stosowane w komorach typu LAMBDA. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 4 (40) s. 63-64, il.

Przedstawiono schemat i działanie komór wędzarniczych z zamkniętym obiegiem dymu. Scharakteryzowano czynniki, od których zależy skład dymu wędzarniczego.