Instytut Rybactwa Śródlądowego
im. STANISŁAWA SAKOWICZA
EXPRES INFORMACJA
NR 6/2004
Redakcja:
mgr inż. Jadwiga
Zdanowska
mgr
inż. Henryk Chmielewski
inż.
Jadwiga Cupiał
mgr
inż. Alicja Robak
Olsztyn 2004
Redakcja
Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
mgr inż. Alicja Robak
Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl
© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2004
Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl
Olsztyn 2004
SPIS TREŚCI
*00045*
pl
Jeszcze o
rybactwie i wędkarstwie w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Radecki,
Wojciech. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 23-24
Prawnik wyjaśnia,
że w przepisach nie ma różnicy w znaczeniu prawnym między sformułowaniami
zawartymi w ustawie o ochronie przyrody mówiącymi o „obszarach i miejscach“, a
w ustawie rybackiej o „wodach“, jeżeli prawidłowo rozumie się relacje między
tymi dwiema ustawami.
*00046*
pl
[Dwudziesta
druga] XXII Sesja i Sympozjum EIFAC/FAO w Polsce - Wierzba, 2004. Mioduszewska,
Hanna. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 25-27, il.
Podczas
sympozjum (w dn. od 26 maja do 2 czerwca 2004 r. ) pod tytułem „Rozwój akwakultury
- partnerstwo pomiędzy nauką a organizacjami producenckimi“ mówiono o strategii
rozwoju proponowanej przez Komisję Europejską w dziedzinie chowu ryb, o
europejskiej sieci wymiany informacji m. in. na rynku producentów ryb, o
programach edukacyjnych dla rybactwa i wielu innych, aktualnych problemach
rybactwa śródlądowego zarówno z punktu widzenia naukowców, jak i hodowców ryb.
*00057*
pl
Rybactwo i
wędkarstwo a nowe przepisy o ochronie przyrody. Radecki, Wojciech. W:
Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M.
Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004
s. 45-54
Podano
ogólną charakterystykę nowej ustawy o ochronie przyrody (z 16 kwietnia 2004).
Analizowano artykuły dotyczące rybactwa i wędkarstwa na obszarach chronionych,
ochrony gatunkowej zwierząt (kormorana, bobra, wydry), odpowiedzialności
prawnej za naruszenie zakazów dotyczących szczególnej ochrony przyrody oraz na
temat nowelizacji ustawy rybackiej.
HYDROBIOLOGIA
RYBACKA
*00002* en
Secular fluctuations of ice phenomena in
Odtworzono
fluktuacje zjawisk lodowych Jeziora Raduńskiego Górnego na podstawie ponad
40-letnich obserwacji (1961-2004). Zanotowano duże wahania w terminach
powstawania, zaniku i czasu trwania różnych form zlodzenia. W ostatnim okresie
obserwuje się tendencje skracania czasu zalegania pokrywy lodowej oraz trwania
zjawisk lodowych.
*00003*
en
Fluctuations in water temperature of
Na
podstawie częstych pomiarów temperatury powietrza i wody Jeziora Zamkowego na 4
głębokościach (0,9; 1,5; 25 i 30 m) uzyskano prawie 200 tys. danych. Określano
średnie dobowe temperatury oraz ich wahania. Największe dobowe wahania (do 7
st. C) obserwowano w warstwie podpowierzchniowej w czerwcu, zaś w warstwie
przydennej w styczniu (do 4,5 st. C). Najwięcej fluktuacji zarejestrowano na
głębokości 30 m, prawdopodobnie na skutek piętrzeń wewnętrznych wywoływanych
przez wiatr.
*00004*
en
Ecological state of reference lakes of
the European Intercalibration Network, located in the
Do oceny
stanu ekologicznego jezior, zgodnie z zaleceniami Ramowej Dyrektywy Wodnej,
wykorzystuje się różne wskaźniki, także metodę makrofitoindykacji. Jeziora:
Majcz Wielki, Kuc i Jegocin uznano za posiadające bardzo dobry stan
ekologiczny, między innymi ze względu na rozległy zasięg makrofitów i dużą
widzialność. Dobry stan ekologiczny stwierdzono w jeziorach: Mokre i Kołowin.
Oceniano też przebieg sukcesji ekologicznej i stopień starzenia się badanych
jezior.
*00005*
en
Ecological state of shallow lakes in the
Pomeranian Lakeland (NW Poland).
Stan
ekologiczny płytkich jezior na Pojezierzu Pomorskim (Polska
północno-zachodnia). Ciecierska, Hanna; Żurawska, Joanna. - Limnol. Rev. 2004
vol. 4 s. 51-55, il. bibliogr. streszcz.
Stan
ekologiczny kilku jezior pomorskich (Ostrowo, Piaski, Będogoszcz, Płoń,
Wielimie) określano na podstawie wskaźnika makrofitowego zalecanego przez
Ramową Dyrektywę Wodną Unii Europejskiej. Z wyjątkiem Ostrowa, stan jezior
uznano za zły, ich rozwój określono jako dysharmonijny. Zbiorniki te zaliczono
do typu fitoplanktonowo-makrofitowego. Jedynie Ostrowo uznano za rozwijające
się harmonijnie, a jego stan ekologiczny uznano za dostateczny.
*00006*
en
Chemical classifications of waters of
chosen lakes of the central coast of the Polish coastline zone of the Southern
Baltic. Klasyfikacje chemiczne wód wybranych
jezior centralnego wybrzeża polskiego pasa linii brzegowej Południowego
Bałtyku. Cieśliński,
Roman. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 57-65, il. bibliogr. streszcz.
Określano typy chemiczne wód posługując się trzema klasyfikacjami:
Szczukariew-Prikłońskiego, Brodzkiego i Alekina, w odniesieniu do 8 jezior
(Bukowo, Dołgie Wielkie, Gardno, Jamno, Kopań, Łebsko, Sarbsko, Wicko).
Stwierdzono różne typy troficzne jezior z przewagą chlorkowo-sodowego, ze
względu na dopływ wód morskich. Przedyskutowano uwarunkowania wpływające na
skład jonowy badanych wód.
*00007*
en
Acidic lakes in the Wielkopolska region -
physico-chemical properties of water, bottom sediments and the aquatic micro-
and macrovegetation. Kwaśne jeziora w regionie Wielkopolski - właściowści
fizyko-chemiczne wody, osadów dennych oraz mikro- i makro-roślinność wodna. Gąbka, Maciej;
Owsianny, Paweł M. ; Sobczyński, Tadeusz. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s.
81-87, il. bibliogr. streszcz.
Przedstawiono
właściwości fizyko-chemiczne wody i osadów dennych 16 jezior wielkopolskich,
których wody charakteryzują się kwaśnym odczynem. Spośród nich 5 uznano za
dystroficzne. Zbiorowiska fitoplanktonu były typowe dla tego typu wód.
Zaobserwowano stabilną liczebność Peridinium gatunense Nygaard, ponieważ wodę
większości jezior cechowało pH w zakresie 6-7, optymalne dla tego gatunku.
Wśród makrofitów dominowały nympheidy.
*00008*
en
Proposal of new methodology of monitoring
on Polish lakes. Propozycja nowej
metodyki monitoringu jezior polskich. Jańczak, Jerzy. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s.
101-106, il. bibliogr. streszcz.
Dyrektywa
Unii Europejskiej zaleca, aby każdy kraj członkowski wypracował metodykę
monitoringu jezior, która zostanie przedyskutowana przed zatwierdzeniem. Podano
proponowane wskaźniki oceny jakości wód jeziora: natlenienie hypolimnionu w
jeziorach stratyfikowanych, zawartość tlenu rozpuszczonego przy dnie w
jeziorach nie stratyfikowanych, fosfor całkowity, azot całkowity, widzialność,
chlorofil-a, biomasa fitoplanktonu, pH, chlorki lub przewodność.
*00009*
en
Variations in the trophic state of the
mesotrophic
Zmiany
poziomu trofii jeziora Ińsko Duże na Pomorzu Zachodnim wykazały średnią lub
dużą odporność tego zbiornika na eutrofizację. Wcześniej stwierdzono, że
badane jezioro jest mezotroficzne, ale na przełomie lat 80/90-tych nastąpił
wzrost trofii, a wody w tym czasie kwalifikowano do II klasy czystości. Pod
koniec lat 90. (co potwierdziły badania z 2002 r. ) odnotowano znaczną poprawę
jakości wód jeziora i powrót do mezotrofii.
*00010*
en
Susceptibility to anthropopressure and
intensity of eutrophication of chosen lakes of Ełk Lakeland. Podatność
na antropopresję i intensywność eutrofizacji wybranych jezior Pojezierza
Ełckiego. Lange, Władysław; Maślanka, Wojciech; Nowiński, Kamil. - Limnol.
Rev. 2004 vol. 4 s. 133-141, il. bibliogr. streszcz.
Pojezierze
Ełckie ze swym krajobrazem młodoglacjalnym charakteryzuje się zróżnicowaniem
morfometrycznym i hydrologicznym. Wśród 11 badanych jezior (Jędzelewo,
Garbaś, Szóstak, Łaśmiady, Krzywe, Sawinda Wlk, Sunowo, Ełckie, Selmęt Wlk,
Stackie, Dybowskie) stwierdzono istotne różnice rozkładów oświetlenia względnego
i temperatur wody, chociaż typ chemiczny jest podobny
(wodorowęglanowo-wapniowy). Ustalono kategorie podatności jezior na
antropopresję oraz indeksy zaawansowania eutrofizacji.
*00013*
en
Influence of local conditions of nutrients’ migration
on the progress of eutrophication of lakes of headstream catchment of the
Radunia. Oddziaływanie
lokalnych warunków migracji nutrientów na postępującą eutrofizację jezior
górnej zlewni rzeki Raduni. Nowiński, Kamil; Lange Władysław. -
Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 183-191, il. bibliogr. streszcz.
W latach
2002-03 zbadano trzy jeziora: Stężyckie, Raduńskie Górne i Raduńskie Dolne. Na
podstawie struktury hydrograficznej ich zlewni oszacowano ładunki fosforu
doprowadzane do jezior i oceniano przebieg procesu eutrofizacji. Szczególnie
silną eutrofizacją charakteryzowało się najwyżej usytuowane w zlewni Jezioro
Stężyckie, pełniące rolę kompleksu sorpcyjnego względem pozostałych jezior.
*00014*
en
The relationship between the contents of particulate
(POC) and dissolved (DOC) organic carbon in the waters of
Badano
zawartość POC i DOC oraz zależność POC/DOC w wodach jezior rekultywowanych. W
napowietrzanym Jeziorze Długim zaobserwowano tendencję stałego spadku stężenia
DOC, a zawartość POC wzrastała. Zmiany wskaźnika POC/DOC w tym jeziorze były
podobne do zmian stężenia POC. Między obu parametrami wystąpiły silne
zależności ujemne. Natomiast w wodach Jeziora Kortowskiego, rekultywowanego
metodą usuwania wód hypolimnionu, między obu frakcjami węgla organicznego
występowały silne zależności dodatnie.
*00015*
en
Mixing and trophic status of an anthropogenically
impacted shallow lake (Lake Jarosławieckie, Wielkopolski National Park) in the
light of the study of the spatial heterogeneity and seasonal dynamics of the
pelagial. Mieszanie
i status troficzny płytkiego jeziora poddanego antropopresji (Jezioro
Jarosławieckie, Park Narodowy Wielkopolski) w świetle badań zróżnicowania
przestrzennego i dynamiki sezonowej pelagialu. Pełechaty, Mariusz;
Pełechata, Aleksandra. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 201-208, il.
bibliogr. streszcz.
Badania
przeprowadzono w latach 2000-02 na trzech odległych stanowiskach jeziora.
Wykonywano profile termiczno-tlenowe, mierzono pH, przewodnictwo, widzialność,
stężenie chlorofilu-a oraz zawartość azotu i fosforu. Płytkie Jezioro
Jarosławieckie uznano za umiarkowanie eutroficzne, a pod względem miksji za
tachymiktyczne. Jego warunki troficzne wykazywały wyraźną dynamikę
sezonową przy braku zróżnicowania przestrzennego.
*00016*
en
Diversity of micro- and macrophyte communities in the
context of the habitat conditions of a meromictic lake on Lubuskie Lakeland. Zróżnicowanie
zbiorowisk mikro- i makrofitów na tle warunków siedliskowych meromiktycznego
jeziora na Pojezierzu Lubuskim. Pełechaty, Mariusz; Pukacz, Andrzej;
Pełechata, Aleksandra. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 209-213, il.
bibliogr. streszcz.
W 2003 r.
zbadano warunki abiotyczne oraz fitoplankton i makrofity występujące w Jeziorze
Lubińskim. Stwierdzono, że ekosystem należy do typu meromiktycznego, rzadko
spotykanego, który charakteryzuje się odrębnością struktury jakościowej i
ilościowej fitoplanktonu w warstwie powierzchniowej i naddennej. Roślinność
makrofitowa była zdominowana przez ramienice.
*00019*
en
Seasonal changes in phosphorus concentration in the
heated waters of
Analizowano
zmienność sezonową fosforu całkowitego i fosforanów w wodach jeziora
wchodzącego w system chłodzący elektrowni Konin i Pątnów. Najniższe
koncentracje fosforanów stwierdzono w warstwie powierzchniowej jeziora w maju,
po utworzeniu się stratyfikacji termicznej. Najwyższe koncentracje fosforu
występowały w październiku i listopadzie. Podczas stagnacji letniej w
hypolimnionie, gdzie występują deficyty tlenowe, fosfor jest uwalniany z osadów
dennych.
*00020*
en
Proceedings of the International Conference
„Ecohydrology from theory to action“ in the framework
of the UNESCO MAB/IHP programmes. 18-21 May 2003, Wierzba, Poland. Materiały
z Międzynarodowej Konferencji „Ekohydrologia od teorii do działań “ w ramach
programów UNESCO MAB/IHP. 18-21 maja 2003, Wierzba, Polska. Zalewski, Maciej [Ed. ]; Harper, David M. [Ed.
]. ; Robarts, Richard D. [Ed. ]. - Int. J.
Ecohydrol. Hydrobiol.
2004 vol. 4 nr 3 s. 227-355, il. bibliogr.
Przedstawiono
prace z zakresu ekohydrologii, dziedziny integrującej problematykę
hydrologiczną i ekologiczną oraz uwzględniającą zagadnienia dotyczące
gospodarki wodnej i kontroli zanieczyszczeń wód. Omawiano różnorodne zagrożenia
środowiska wodnego w krajach europejskich (Belgia, Dania, Holandia, Niemcy,
Polska, Ukraina, Wielka Brytania), afrykańskich (Kenia) i
południowo-amerykańskich (Argentyna, Brazylia). Na jakość wód i ich retencję
wpływają m. in. ekosystemy leśne, wody gruntowe, globalne zmiany klimatu,
regulacje rzek.
*00021*
en
Ecohydrological system analysis of the
Park Narodowy
Biebrzański ze swymi bagnami i torfowiskami stanowi unikalne środowisko
wymagające szczególnej ochrony. Konieczne jest dokładne poznanie uwarunkowań
hydrologicznych zlewni Biebrzy. W tym celu utworzono model SIMGRO zawierający
symulację poziomów wód gruntowych i powierzchniowych. Głównie zapewnienie
wysokiego poziomu wody daje gwarancję ochrony tego obszaru. Użyta metodyka może
być przydatna przy ocenie podobnych ekosystemów podmokłych w innych krajach.
*00022*
en
Environment and economy - dual benefit of ecohydrology
and phytotechnology in water resources management: Pilica River Demonstration
Project under the auspices of UNESCO and UNEP. Środowisko i ekonomia
- podwójna korzyść ekohydrologii i fitotechnologii w gospodarowaniu zasobami
wodnymi: Projekt Prototypowy Rzeka Pilica pod auspicjami UNESCO i UNEP.
Wagner-Łotkowska, Iwona; Bocian, Jan; Pypaert, Philippe;
Santiago-Fandino, Vicente; Zalewski, Maciej. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2004 vol. 4 nr 3 s. 345-355, il. bibliogr. In: Proceed. of the Int. Conf. „Ecohydrology from theory to action“. 18-21 May
2003, Wierzba, Poland
Pokazowy
projekt dotyczący zlewni rzeki Pilicy jest pierwszą próbą wdrożenia
ekohydrologii i fitotechnologii dla rozwiązania istniejących problemów związanych
z zarządzaniem zasobami wodnymi. Jest on adresowany do ekologicznych i
zdrowotnych zagrożeń wynikających z eutrofizacji wód i toksycznych zakwitów
sinicowych uwzględniając socjo-ekonomiczną sytuację regionu. W pierwszym
rzędzie doprowadzono do zmniejszenia zanieczyszczeń wód. Rozwiązania
fitotechnologiczne zmierzają do uzyskania alternatywnych źródeł energii.
Projekt jest zgodny z dyrektywami europejskimi.
*00036*
en
Hydrochemical conditions in lakes of
W wodach
jezior Mętno i Ostrów położonych na terenie parku krajobrazowego analizowano
temperaturę wody, widzialność krążka Secchiego, zawartość tlenu, cholorków,
siarczanów, węglanów, wodorowęglanów, związków azotu i fosforu. Mętno zaliczono
do jezior polimiktycznych, a Ostrów do bradymiktycznych. Ze względu na
zawartość nutrientów, natlenienie warstw przypowierzchniowych i przydennych
oraz widzialność, badane zbiorniki zakwalifikowano do jezior eutroficznych.
Uwalnianie biogenów z osadów dennych (zasilanie wewnętrzne) przyczynia się do
eutrofizacji jezior.
*00039*
pl
Rozwój
makrofitów w jeziorze Adamowo i rozlewisku rzeki Drawy jako efekt eutrofizacji.
Czerniawski, Robert; Piasecki, Waldemar. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s.
7-11, il. bibliogr.
W odstępie
5 lat (od sierpnia 1998 do sierpnia 2003) określano zmiany powierzchni
zajmowanej przez roślinność w jeziorze Adamowo i rozlewisku rzeki Drawy w
obrębie Drawieńskiego Parku Narodowego. Oznaczono gatunki występujących
roślin.
*00071*
pl
Miedwie -
jezioro osobliwości. Kasperkowicz, Bartosz. - Aura 2004 nr 11 s. 28-29,
il. bibliogr.
Opisano
dane morfometryczne jeziora Miedwie liczącego 3527 ha powierzchni oraz
wyjaśniono etymologię jego nazwy. Omówiono występujące w tym jeziorze gatunki
reliktowe: Pontoporea affinis, Mysis relikta, Pallasea quadrispinosa, oraz ryby
autochtoniczne, sieję miedwieńską i troć jeziorową.
*00072*
pl
Działania
renaturyzacyjne w strefie koryta rzeki. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd. 2004 nr 11
(665) s. 76-77, il.
Omówiono
zabiegi przyczyniające się do renaturyzacji koryt rzecznych. Zastosowane prace
mają na celu rozwinięcie linii brzegowej (włączenie starorzeczy w trasę rzeki),
zmianę kształtu linii brzegowej (wykonanie zatok i deflektorów), wykształcenie
zmiennych siedlisk (głęboczków, przekosów, zamulisk) oraz umieszczenie w
korycie rzeki przeszkód (pni drzew, kamieni, gałęzi, nasypów żwirowych).
Renaturyzację rzeki należy przeprowadzić tak, by ją przystosować do potrzeb
różnych organizmów.
*00075*
pl
Rola roślin w
renaturyzacji rzek. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd. 2004 nr 12 (666) s.
68-69, il.
Renaturyzacja
rzek, szczególnie uprzednio poddanych klasycznej regulacji technicznej, wymaga
właściwej odbudowy szaty roślinnej. Całkowite odtworzenie wszystkich
formacji roślinnych jest często niemożliwe, niemniej powinno się dążyć do
zapewnienia jak największej bioróżnorodności oraz do zachowania walorów
estetyczno-krajobrazowych.
*00082*
en
Physiological properties and taxonomy of
epiphytic bacteria in
Identyfikowano
taksony oraz określano liczebność bakterii heterotroficznych zasiedlających
roślinność (trzcinę, pałkę wodną, rogatek) typową dla strefy litoralowej
Jeziora Chełmżyńskiego. Stwierdzono sezonowe zmiany liczebności i składu
gatunkowego bakterii w odniesieniu do poszczególnych gatunków roślin. Wśród
wyizolowanych bakterii dominowały szczepy lipo-, celulozo- i proteolityczne.
Najwyższą aktywność fizjologiczną wykazywały szczepy bakterii występujące
na pałce wodnej.
*00083*
en
Aqualinderella fermentans Emerson et
Weston in surface waters of
W
dziewięciu polskich zbiornikach wodnych (potok, rzeka, staw, jezioro) o różnej
żyzności stwierdzono obecność rzadkiego grzyba wodnego, Aqualinderella
fermentans, pochodzącego ze strefy tropikalnej. Był on obecny w owocach i
nasionach 24 gatunków roślin wodnych. Jest to pierwszy w Polsce, a drugi w
Europie udokumentowany przypadek obecności tego grzyba, a tym samym dowód na
rozszerzenie zasięgu jego występowania.
*00086*
en
Changes in the phytoseston of a river-lake
system in
Badania
jakościowe i ilościowe fitosestonu w rzece Płociczna wykazały, że pochodzi on
głównie z jezior leżących na jej biegu. Większą obfitość i zróżnicowanie
gatunkowe organizmów notowano wiosną niż latem - było to związane ze
zróżnicowaniem przepływu wody. Zaobserwowano stopniową redukcję obfitości
fitosestonu na odpływie z kolejnych jezior (Sitno, Płociczno, Ostrowiec).
Obniżeniu ulegały również wskaźniki troficzności i saprobowości wody.
*00088*
en
Horizontal distribution of phytoplankton
and zooplankton from the littoral towards open waters under wind stress. Pozioma
dystrybucja fito- i zooplanktonu z litoralu w kierunku otwartej wody pod
wpływem wiatru. Żurek, Roman; Bucka, Halina. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2004
vol. 33 nr 3 s. 69-81, il. bibliogr.
Obserwowano
przemieszczanie się glonów i zooplanktonu przez stanowiska trzciny i rdestu
ziemnowodnego w zbiorniku zaporowym Goczałkowice. Zespoły glonów w strefie
rdestu miały strukturę mozaikową z przewagą zielenic i okrzemek. Na granicy
pasa trzcin i otwartej wody dominowały sinice. Wiatr o prędkości 4-5 m/s
powoduje w strefie zawietrznej tworzenie się prądu wstecznego o prędkości od 8
do 18 m/h.
*00089*
en
Eucariotic algae and cyanobacteria in
the River Dunajec upstream and downstream from the new dam reservoirs in
Czorsztyn and Sromowce and thier use for monitoring. Glony
eukariotyczne i cyjanobakterie w rzece Dunajec powyżej i poniżej nowych
zbiorników zaporowych w Czorsztynie i Sromowcach oraz ich wykorzystanie do
monitoringu. Mrozińska-Broda, Teresa; Czerwik-Marcinkowska, Joanna. -
Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2004 vol. 33 nr 3 s. 83-97, il. bibliogr.
Dominującą
grupą organizmów zarówno w rzece, jak i w zbiornikach zaporowych były okrzemki
(odpowiednio, 74 i 32 proc. ). Były to głównie gatunki dominujące w wodach
eutroficznych. Gatunkiem przeważającym była zielenica Cladophora glomerata,
która pełni rolę siedliska dla innych glonów, zwłaszcza okrzemek. Na
poszczególnych stanowiskach wykazano nieistotne różnice struktury subkomórkowej
tej zielenicy. Jednym z interesujących zjawisk był masowy rozwój Didymosphenia
geminata.
*00049*
pl
Dolina Górnej
Wisły - ludzie, ryby i ptaki - Gołysz, 4 VI 2004 r. Ledwoń, Mateusz. - Komun. Ryb.
2004 nr 6 (83) s. 33-34, il.
Główną
ideą konferencji zorganizowanej przez PAN w Gołyszu była wymiana informacji
pomiędzy osobami związanymi z problematyką ochrony przyrody na stawach rybnych
oraz hodowcami ryb. Omówiono też strategię funkcjonowania gospodarstw rybackich
włączonych do sieci NATURA 2000.
*00060*
pl
Ichtiofauna
jako wskaźnik stanu troficznego zbiorników zaporowych. Wiśniewolski, Wiesław;
Wołos, Arkadiusz; Falkowski, Stanisław. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania
rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS
2004 s. 71-78, il. +bibliogr. 2 poz.
Na
podstawie analizy struktury gatunkowej odłowów sieciowych w dziewięciu
zbiornikach zaprowych Polski (Goczałkowice, Jeziorsko, Siemianówka, Włocławski,
Głębinów, Turawa, Zegrzyński, Otmuchów, Dobczyce) stwierdzono daleko posunięty
proces eutrofiacji tych zbiorników. Najbardziej zaawansowany, zmierzający do
hipertrofii jest stan zbiorników Włocławek i Jeziorsko.
*00061*
pl
Gospodarka
rybacka w zbiorniku zaporowym Poraj. Wrona, Janusz; Guziur, Janusz. W:
Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M.
Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004
s. 79-88, il. +bibliogr. 6 poz.
Przedstawiono
położenie, hydrologię, podstawowe parametry projektowe i morfometryczne
zbiornika zaporowego Poraj na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Podano
wielkość odłowów sieciowych i wędkarskich oraz dawki i wartość zarybień
zbiornika w latach 1998-2000.
*00068*
pl
Pod lodem. K.
W. [oprac. ]. - Węd. Pol. 2004 nr 12 (166) s. 53, il.
Opisano
sposób zimowania ryb w jeziorze. Karasie, węgorze, sumy i liny popadają w
odrętwienie, prawie nie jedzą i mało pływają - w temperaturze ok. 4 st. C
zapadają w letarg, często zakopując się w mule. Natomiast sieja, sielawa i
miętus są zimą wyjątkowo aktywne. Gdy zimą zabraknie w wodzie pokarmu
ryby wykorzystują energię zgromadzoną w tłuszczu, a w skrajnych przypadkach w
tkance mięśniowej lub nawet w ikrze.
HODOWLA RYB
*00041*
pl
Genetyka ryb.
Cz. 14: Programy selekcyjne. Selekcja typu „brak selekcji“ (Tave 1986).
Łuczyński, Mirosław. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 14-16, il. bibliogr.
Podano
schemat podstawowych typów programów selekcyjnych stosowanych w praktyce
rybackiej. Omówiono „selekcję niezamierzoną“ oraz skutki jakie może wywołać w
hodowlach. Hodowcy selekcjonują populacje ryb, które dobrze się sprawdzają w
warunkach hodowlanych, doprowadzając do ich „udomowienia“.
*00052*
pl
Jeziorowa
produkcja rybacka w 2003 roku - podstawowe dane i prawidłowości. Wołos,
Arkadiusz; Mioduszewska, Hanna; Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania
funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa.
Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 5-14, il.
Podano
ogólną charakterystykę oraz parametry produkcyjno-gospodarcze 66 gospodarstw
rybackich z Mazur, Pomorza i Wielkopolski. Omówiono strukturę i wielkość
odłowów w jeziorach w 2003 r. Porównano odłowy gatunków zarybianych i
niezarybianych w latach 1995-2003.
*00054*
pl
Stan
jeziorowej gospodarki zarybieniowej w 2003 roku i jego porównanie z gospodarką
zarybieniową prowadzoną przez podmioty uprawnione do rybackiego użytkowania
jezior w roku 2002. Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania
rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn:
Wydaw. IRS 2004 s. 19-34, il. +bibliogr. 6 poz.
Przedstawiono
ilościowe parametry opisujące gospodarkę zarybieniową węgorzem, sielawą, sieją,
szczupakiem, sandaczem, sumem, linem, karasiem, karpiem, tołpygą, amurem i
innymi gatunkami ryb. Dane pochodzą z ankiet od 66 podmiotów
gospodarczych użytkujących ponad 230 ha jezior na Mazurach, Pomorzu i
Wielkopolsce. Podano powierzchnie jezior zarybiane poszczególnymi gatunkami i
wartość tych zarybień.
*00073*
pl
Narybek dla
Parsęty. Nyk, Janusz. - Wiad. Węd. 2004 nr 11 (665) s. 84-85, il.
Rzeki i
jeziora Pomorza Środkowego będą zarybiane narybkiem z nowego ośrodka
hodowlano-zarybieniowego „Liśnica“ w Białogardzie. W ośrodku hoduje się
materiał zarybieniowy troci, łososi oraz podjęto próby hodowli jazia, certy i
pstrąga tęczowego. Ten nowoczesny ośrodek ma możliwość inkubacji 3 mln ziaren
ikry ryb łososiowatych w okresie zimowym oraz 20 mln ziaren ikry różnych
gatunków ryb w okresie wiosenno-letnim.
ROZRÓD RYB
*00027*
en
No relationship between fecundity and annual
reproductive rate in bony fish. Brak zależności między płodnością a roczną wielkością
reproduckji u ryb kostnoszkieletowych. Froese, Rainer; Luna, Susan. - Acta
Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 11-20, il. bibliogr.
Istnieje
pogląd, że ryby o wysokiej płodności i wyższej produktywności są bardziej
odporne na przełowienie. Przeanalizowano maksymalną roczną reprodukcję u 49
gatunków ryb, uwzględniając dane o ich płodności na podstawie wyników
opublikowanych przez różnych autorów. Nie stwierdzono istotnej zależności
między płodnością (od 368 do 10 mln ziaren ikry), a maksymalną rozrodczością
ryb (wahającą się od 0,4 do 13,5 zastępujących tarlaków).
*00030*
en
Attainment of sexual maturity by hybrids of rudd,
Scardinius erythrophthalmus (L. ) and carp bream,
Abramis brama (L. ) under experimental conditions. Osiąganie dojrzałości
płciowej u hybrydów wzdręgi, Scardinius erythrophthalmus (L. ) i leszcza,
Abramis brama (L. ) w warunkach eksperymentalnych. Kopiejewska, Wiesława;
Terlecki, Janusz; Chybowski, Łucjan. - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34
nr 1 s. 43-50, il. bibliogr.
Przeprowadzono
badania histologiczne gonad 4-5 letnich hybrydów wzdręgi i leszcza w okresie
przedtarłowym i tarłowym. Oocyty samic osiągały stadium rozwoju migrującego
jądra i rozpadu struktury morfologicznej pęcherzyka zarodkowego. U samców stwierdzono
obecność spermatydów, ale nie zaobserwowano stadium plemników. Przypuszcza się,
że było to spowodowane warunkami hodowlanymi, ale w warunkach naturalnych ryby
te mogłyby osiągnąć dojrzałość płciową.
*00031*
en
Morphophysiological aspects of the embryonic
development of ruffe, Gymnocephalus cernuus (L. )
under different thermal conditions. Morfofizjologiczne aspekty rozwoju
embrionalnego u jazgarza, Gymnocephalus cernuus (L. ) w różnych warunkach
termicznych. Bonisławska, Małgorzata; Korzelecka-Orkisz, Agata;
Winnicki, Aleksander; Formicki, Krzysztof; Szaniawska, Daniela. - Acta Ichth.
Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 51-72, il. bibliogr.
Zapłodnioną
ikrę i rozwijające się embriony jazgarza inkubowano w pięciu różnych
temperaturach (14, 16, 18, 20 i 22 st. C). Monitorowanie odbywało się w
przekroju poziomym i pionowym z użyciem mikroskopu wyposażonego w kamerę
cyfrową połączoną z komputerem. Przestrzeń periwittelarna (okołożółtkowa)
stanowi 65 proc. objętości jaja jazgarza. Najwyższe tempo wylęgania się larw o
dobrej kondycji obserwowano w optymalnym zakresie temperatur 16-18 st. C.
*00035*
en
Cyclic development of sex cells in artificially bred
rudd Scardinius erythrophthalmus (L. ). Cykliczny rozwój
komórek płciowych wzdręgi Scardinius erythrophthalmus (L. ) w warunkach
sztucznego chowu. Kopiejewska, Wiesława; Terlecki, Janusz; Chybowski,
Łucjan. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 43-48, il.
bibliogr. streszcz.
Przeprowadzono
badania histologiczne gonad wzdręgi w warunkach hodowlanych, obserwując
cykliczne zmiany zachodzące w komórkach rozrodczych. U samic od października do
marca odbywała się witellogeneza endogeniczna. Jajniki były wypełnione oocytami
w stadium wakuolizacji. W maju zachodził proces witellogenezy egzogennej.
Następnie od końca maja do początku lipca (w okresie poprzedzającym tarło) u
samic obserwowano synchroniczny lub asynchroniczny rozwój oocytów. U samców od
października do kwietnia w jądrach występowały spermatocyty, które w maju i czerwcu
przechodziły w stadium spermatyd. Od lipca rozpoczynało się tworzenie nowych
spermatocytów.
*00050*
pl
Sympozjum
SPIN i TBR w Białowieży. Targońska-Dietrich, Katarzyna; Krejszeff, Sławomir. -
Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 34-35
Omówiono
przebieg sympozjum zorganizowanego w dn. 10-12 czerwca 2004 r. przez Sekcję
Płodności i Niepłodności (SPIN) Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego we
współpracy z Towarzystwem Biologii Rozrodu (TBR). Niektóre referaty dotyczyły
rozrodu ryb, ochrony zagrożonych gatunków ryb oraz wprowadzania nowych gatunków
do akwakultury.
ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB
*00026*
pl
Mączka sojowa
w żywieniu ryb wszystkożernych. Gatlin, Delbert M.
- Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 5 (41) s. 43-45, il.
Scharakteryzowano
wartości odżywcze produktów sojowych oraz ich strawność dla różnych gatunków
ryb. Przedstawiono efektywność karmienia ryb paszami, w których mączkę rybną
zastępowano jej substytutami, w szczególności mączką sojową. Omówiono prace
badawcze mające na celu wyeliminowanie z mączki sojowej substancji
antyżywieniowych (np. polisacharydów) oraz zmaksymalizowanie strawności
substancji odżywczych zawartych w produktach sojowych.
*00033*
en
Food resource partitioning by peled larvae (Coregonus
peled Gmel. ) of various size, reared in illuminated
cages at different densities. Wykorzystanie pokarmu przez larwy pelugi
(Coregonus peled Gmel. ) o różnej wielkości podchowywane w sadzach oświetlonych
w różnych obsadach. Furgała-Selezniow, Grażyna; Mamcarz, Andrzej. - Acta
Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 23-32, il. bibliogr.
streszcz.
Larwy
pelugi (o długości 9-10 mm) wpuszczono w ilości 10 tys. i 40 tys. do dwóch
sadzów, a następnie przez 2 miesiące analizowano ich odżywianie się pokarmem
naturalnym (zooplanktonem). W miarę wzrostu ryb następowało znaczące
zróżnicowanie ich długości. Było ono wynikiem nierównego podziału zjadanego
pokarmu między poszczególnymi osobnikami. Najmniejsze larwy wykorzystywały do
53,3 proc. średniej wartości energetycznej pobranego w danym dniu pokarmu, a
największe nawet do 365,6 proc. Nierównomierny podział dostępu do pokarmu w
początkowym okresie życia wyznacza pozycję osobnika w hierarchii stada.
*00034*
en
Effects of feeding a plant diet to the grass carp
(Ctenopharyngodon idella Val. ) kept in cages in
cooling water. Wyniki żywienia dietą roślinną amura białego (Ctenopharyngodon
idella Val. ) chowanego w sadzach w wodzie pochłodniczej. Kiełpiński, Maciej;
Sadowski, Jacek; Wielopolska, Magdalena; Bartłomiejczyk, Marek. - Acta Scient.
Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 33-41, il. bibliogr. streszcz.
Badano
możliwość żywienia narybku amura białego w wodzie pochłodniczej hicyntem
wodnym. Porównano tempo wzrostu i efektywność wykorzystania pokarmu u ryb w 3
wariantach: A) ryby żywione tylko paszą przemysłową; B) ryby żywione paszą i
hiacyntem; C) ryby żywione tylko hiacyntem. Stwierdzono, że hiacynt wodny jest
pokarmem nieefektywnym dla amura w wieku 1+, ze względu na wysokie wartości
współczynnika pokarmowego i uzyskiwanie przez ryby małych przyrostów masy
ciała.
*00058*
pl
Próba oceny
przejścia na pokarm naturalny narybku ryb drapieżnych pochodzącego z
intensywnego chowu na paszach sztucznych. Szczepkowski, Mirosław;
Szczepkowska, Bożena. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003
roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004
s. 55-64, il. +bibliogr. 6 poz.
Narybek
szczupaka, sandacza i suma podchowywano w obiegu recyrkulacyjnym wykorzystując
pasze dla ryb łososiowatych i narybek okonia. Określano masę i długość ciała
narybku, współczynnik pokarmowy i współczynnik kondycji. Wykazano, że
przechodzenie na pokarm naturalny jest determinowane specyfiką gatunkową.
*00080*
pl
Możliwość
ekstruzyjnej produkcji pasz dla ryb z wysokim udziałem świeżych, paszowych
surowców rybnych. Dutkiewicz, Daniel. - Wiad. Ryb. 2004 nr 9-10 (141) s.
10-12
Opisano
technologie uzyskiwania pasz dla ryb. Omówiono badania nad ekstruzyjną
technologią produkcji pasz w celu otrzymania wysokobiałkowych koncentratów i
pasz rybnych pochodzących z wilgotnych surowców rybnych.
CHOROBY RYB
*00024*
pl
Występowanie
wirusa KHV w świecie. (dane do sierpnia 2004). Haenen, Olga [i in. ]. - Mag.
Przem. Ryb. 2004 nr 5 (41) s. 39-41
Scharakteryzowano
dane dotyczące przypadków występowania wirusa koi herpes virus (KHV) w
poszczególnych krajach Europy, Azji, Środkowego Wschodu, Afryki, Stanów
Zjednoczonych, Ameryki Południowej i Australii. Opisano diagnostykę,
szczepienia i inne metody zwalczania wirusa.
*00025*
pl
Koi-Herpesvirus
(KHV) - diagnozowanie i potwierdzenie. Bergmann, Sven M.
; Fichtner, Dieter. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 5 (41) s. 41-42
Opisano
objawy kliniczne oraz metody diagnostyki infekcji KHV. Przedstawiono
sposoby zapobiegania i zwalczania KHV w gospodarstwach stawowych.
*00028*
en
Parasitological aspects and biochemical
changes of infected cultured tilapia (Oreochromis hybrid). Parazytologiczne
aspekty i zmiany biochemiczne zainfekowanej, hodowlanej krzyżówki tilapii
(Oreochromis). Soliman, Maha F.
; El-Shenawy, N. S. ; Ghobashy, M. A. - Acta Ichth. Piscat.
2004 vol. 34 nr 1 s. 21-31, il. bibliogr.
Badano
rozprzestrzenianie się i oddziaływanie pasożytów jelitowych, które występowały
w wątrobach 60 proc. ryb - krzyżowek tilpii, w warunakch hodowlanych w Egipcie.
Stwierdzono infekcje spowodowane larwami nicieni i metacerkariami przywr (33
proc. infekcji) lub tylko infekcje spowodowane metacerkariami (67 proc.
). Pasożyty powodowały zauważalne zmiany w budowie histologicznej
wątroby. Następował ubytek glikogenu, lipidów i protein, a wątroba była
bardziej podatna na akumulację metali ciężkich.
*00029*
en
Parasite fauna of ide, Leuciscus idus (L. ) in Lake
Dąbie, Poland. Parazytofauna jazia, Leuciscus idus (L. ) w jeziorze Dąbie,
Polska. Sobecka,
Ewa; Jurkiewicz, Edyta; Piasecki, Wojciech. - Acta Ichth. Piscat. 2004
vol. 34 nr 1 s. 33-42, il. bibliogr.
Pierwsze
polskie badania parazytofauny jazia z Wisły wykonano w 1987 r., a
przeprowadzone obecnie w latach 2000-03 dotyczą jazia z Jeziora Dąbie.
Stwierdzono 32 gatunki pasożytów należących do następujących 11 taksonów:
Oligohymenophorea, Myxosporea, Monogenea, Digenea, Nematoda, Palaecanthocephala,
Eucanthocephala, Hirudinea, Copepoda, Branchiura, Bivalvia. Spośród
zidentyfikowanych pasożytów 15 gatunków stwierdzono po raz pierwszy u jazia.
*00032*
en
Fish digeneans from the Seven Islands
Ornithological Reserve at Oświn Lake Poland.
Pt 1: Posthodiplostomum cuticola von Nordmann, 1832. Płazińce
u ryb z jeziora Oświn w Rezerwacie Ptasim Siedmiu Wysp, Polska.
Cz. 1: Posthodiplostomum cuticola von Nordmann, 1832. Mierzejewska,
Katarzyna; Własow, Teresa; Kapusta, Anita; Szymańczyk, Krzysztof. - Acta
Ichth. Piscat.
2004 vol. 34 nr 1 s. 73-84, il. bibliogr.
Przedstawiono
analizę porównawczą występowania Posthodiplostomum cuticola u ryb w dwóch
różniących się warunkami środowiskowymi częściach jeziora Oświn. Badano wpływ
rozmiarów ryb i sezonu na poziom infekcji pasożyta. Metacerkarie przywr
intensywniej występowały u płoci, wzdręgi, krąpia i leszcza, a sporadycznie u
karasia i okonia. Bardziej zarażone były ryby większych rozmiarów (z wyjątkiem
wzdręgi), w zachodniej w porównaniu do wschodniej części jeziora. Nie
stwierdzono zależności sezonowej.
*00079*
pl
Forum
ekologiczne: Stary znajomy; Ciemna strona karpia. Pietrzak Roman. - Węd. Świat
2004 nr 12 (108) s. 46-47, il.
Naturalny
obszar występowania karpia rozciąga się pomiędzy 25 i 50 równoleżnikiem
szerokości północnej oraz 30 i 135 południkiem długości wschodniej. Karp
europejski posiada dwie odmiany, są to: dziki sazan z Dunaju i karp udomowiony.
W Polsce karp nie odbywa tarła naturalnego, chociaż w wodach podgrzanych samice
niekiedy składają ikrę. W ostatnich latach hodowle tego gatunku są
dziesiątkowane przez nowego wirusa KHV (Koi Herpes Virus), który atakuje tylko
karpia.
RYBY KARPIOWATE
*00079*
pl
Forum
ekologiczne: Stary znajomy; Ciemna strona karpia. Pietrzak Roman. - Węd. Świat
2004 nr 12 (108) s. 46-47, il.
Naturalny
obszar występowania karpia rozciąga się pomiędzy 25 i 50 równoleżnikiem
szerokości północnej oraz 30 i 135 południkiem długości wschodniej. Karp
europejski posiada dwie odmiany, są to: dziki sazan z Dunaju i karp udomowiony.
W Polsce karp nie odbywa tarła naturalnego, chociaż w wodach podgrzanych samice
niekiedy składają ikrę. W ostatnich latach hodowle tego gatunku są dziesiątkowane
przez nowego wirusa KHV (Koi Herpes Virus), który atakuje tylko karpia.
CHÓW I HODOWLA
KARPIA
*00037*
en
Effects of high-energy diet on basic indices of carp
(Cyprinus carpio L. ) C (2-3)
culture in cooling water. Wpływ paszy wysokoenergetycznej na podstawowe
wskaźniki chowu karpia (Cyprinus carpio L. ) K (2-3) w wodzie pochłodniczej. Wielopolska,
Magdalena; Filipiak, Jarosław; Trzebiatowski, Rajmund. - Acta Scient. Pol.
-Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 97-108, il. bibliogr. streszcz.
Kroczki
karpia o średniej masie 275 g karmiono paszą ekstrudowaną zawierającą 45,5
proc. białka ogólnego, 24,2 proc. tłuszczu surowego oraz 23,1 MJ/kg
eneregii brutto, stosując dawki paszy: 0,8; 1,8; 2,6; 3,2 i 3,6 proc.
metabolicznej masy ryb (W 0. 8). Uzyskano (odpowiednio) średnie dobowe
tempo wzrostu: 0,98; 1,91; 2,41, 2,49, 2,51 proc., przy współczynnikach
pokarmowych: 0,97; 1,04; 1,41; 1,37 i 1,52. Największą retencję tłuszczu i
energii uzyskano przy dawce paszy 2,6 (W 0. 8), a białka przy najmniejszej
dawce paszy. Potwierdzono przydatność stosowania pasz wysokenergetycznych
w żywieniu karpi w wodzie pochłodniczej.
INNE KARPIOWATE
*00030*
en
Attainment of sexual maturity by hybrids of rudd,
Scardinius erythrophthalmus (L. ) and carp bream,
Abramis brama (L. ) under experimental conditions. Osiąganie dojrzałości
płciowej u hybrydów wzdręgi, Scardinius erythrophthalmus (L. ) i leszcza,
Abramis brama (L. ) w warunkach eksperymentalnych. Kopiejewska, Wiesława;
Terlecki, Janusz; Chybowski, Łucjan. - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34
nr 1 s. 43-50, il. bibliogr.
Przeprowadzono
badania histologiczne gonad 4-5 letnich hybrydów wzdręgi i leszcza w okresie
przedtarłowym i tarłowym. Oocyty samic osiągały stadium rozwoju migrującego
jądra i rozpadu struktury morfologicznej pęcherzyka zarodkowego. U samców
stwierdzono obecność spermatydów, ale nie zaobserwowano stadium plemników.
Przypuszcza się, że było to spowodowane warunkami hodowlanymi, ale w warunkach
naturalnych ryby te mogłyby osiągnąć dojrzałość płciową.
*00034*
en
Effects of feeding a plant diet to the grass carp
(Ctenopharyngodon idella Val. ) kept in cages in
cooling water. Wyniki żywienia dietą roślinną amura białego (Ctenopharyngodon
idella Val. ) chowanego w sadzach w wodzie pochłodniczej. Kiełpiński, Maciej;
Sadowski, Jacek; Wielopolska, Magdalena; Bartłomiejczyk, Marek. - Acta Scient.
Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 33-41, il. bibliogr. streszcz.
Badano
możliwość żywienia narybku amura białego w wodzie pochłodniczej hiacyntem
wodnym. Porównano tempo wzrostu i efektywność wykorzystania pokarmu u ryb w 3
wariantach: A) ryby żywione tylko paszą przemysłową; B) ryby żywione paszą i
hiacyntem; C) ryby żywione tylko hiacyntem. Stwierdzono, że hiacynt wodny jest
pokarmem nieefektywnym dla amura w wieku 1+, ze względu na wysokie wartości
współczynnika pokarmowego i uzyskiwanie przez ryby małych przyrostów masy
ciała.
*00035*
en
Cyclic development of sex cells in artificially bred
rudd Scardinius erythrophthalmus (L. ). Cykliczny rozwój
komórek płciowych wzdręgi Scardinius erythrophthalmus (L. ) w warunkach
sztucznego chowu. Kopiejewska, Wiesława; Terlecki, Janusz; Chybowski,
Łucjan. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 43-48, il.
bibliogr. streszcz.
Przeprowadzono
badania histologiczne gonad wzdręgi w warunkach hodowlanych, obserwując
cykliczne zmiany zachodzące w komórkach rozrodczych. U samic od października do
marca odbywała się witellogeneza endogeniczna. Jajniki były wypełnione oocytami
w stadium wakuolizacji. W maju zachodził proces witellogenezy egzogennej.
Następnie od końca maja do początku lipca (w okresie poprzedzającym tarło) u
samic obserwowano synchroniczny lub asynchroniczny rozwój oocytów. U samców od
października do kwietnia w jądrach występowały spermatocyty, które w maju i
czerwcu przechodziły w stadium spermatyd. Od lipca rozpoczynało się tworzenie
nowych spermatocytów.
*00042*
pl
Warunki
rozrodu płoci w Jeziorze Licheńskim. Wilkońska, Halina; Kapusta, Andrzej;
Kowalski, Wojciech; Zakrzewski, Mariusz. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s.
16-19+22, il. bibliogr.
Omówiono
preferencje w wyborze substratu tarłowego przez płoć w Jeziorze Licheńskim.
Próbowano określić wykorzystanie krześlisk jako zastępczych miejsc rozrodu oraz
zweryfikować hipotezy o wykorzystaniu egzotycznego gatunku hydrofita,
walisnerii spiralnej, jako podłoża tarłowego.
*00043*
pl
Aktualny stan
pomorskich populacji strzebli błotnej Eupallasella perenurus (Pallas). Radtke,
Grzegorz; Wolnicki, Jacek; Kamiński, Rafał. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s.
20-21+22, il.
Opisano
nowe stanowiska strzebli błotnej na Pomorzu (Juszki, Stawiska, Grzybno,
Sośniak) oraz potwierdzono występowanie strzebli na stanowiskach poznanych
przed 2003 rokiem (Wierzyca, Nowa Kiszewa). Gatunek ten występuje w
małych zbiornikach wodnych np. w oczkach wodnych lub w dołach potorfowiskowych.
*00059*
pl
Wpływ
intensywności karmienia paszą i pokarmem naturalnym na wzrost, jakość i koszt produkcji
materiału zarybieniowego lina Tinca tinca (L. ) w warunkach kontrolowanych.
Kamiński, Rafał; Wolnicki, Jacek; Kwiatkowski, Sławomir. W: Stan i
uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A.
Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 65-69, il.
+bibliogr. 4 poz.
Badano
przeżywalność i tempo wzrostu młodocianego lina karmionego różnymi dawkami
starteru karpiowego i mrożonymi larwami ochotki. Porównano w jaki sposób rodzaj
pokarmu i intensywność karmienia wpływają na koszt produkcji materiału
zarybieniowego.
*00063*
en
The common
bream Abramis brama (Linnaeus, 1758) (Leuciscinae, Cyprinidae). Leszcz,
Abramis brama (Linnaeus, 1758) (Leuciscinae, Cyprinidae). Brylińska, Maria;
Boroń, Alicja. Olsztyn: Wydaw. UWM 2004 108 s., il. +bibliogr. s. 84-107,
streszcz. Rozpr. i Monogr. UWMnr 91
Omówiono
dane taksonomiczne leszcza dotyczące morfologii, cech plastycznych i
merystycznych zewnętrznych i wewnętrznych, cech kardiologicznych i
biochemicznych. Scharakteryzowano jego geograficzny zasięg występowania,
migracje, odżywianie się, wiek, tempo wzrostu, warunki reprodukcji, płodność,
choroby i pasożyty.
*00065*
pl
Certa. K. W.
[oprac. ]. - Węd. Pol. 2004 nr 11 (165) s. 32+38, il.
Omówiono
biologię i rozród certy wędrownej, która występuje w Zalewie Szczecińskim i
Wiślanym, w rzekach Pomorza Zachodniego oraz w dorzeczach Odry i Wisły. Certa
wędrówkę tarłową rozpoczyna zimą. Najwyżej położone tarliska na Odrze
znajdują się w jej dopływie, Baryczy. Populacja wiślana została podzielona
zaporą we Włocławku. Opisano przebieg tarła i odżywianie się form
młodocianych.
*00066*
pl
Ratowanie
wędrownej certy, czyli milion za miliony. Bontemps, Stanisław. Borys, Waldemar
[rozm. przepr.]. - Węd. Pol. 2004 nr 11 (165) s. 33-35, il.
W 1996 r.
opracowano „Program restytucji ryb wędrownych w Polsce“. W latach 2000-03
wpuszczono 1. 65 mln szt. materiału zarybieniowego certy do dopływów środkowej
Odry. W 2004 r. przystąpiono do kolejnego etapu prac ratowania certy
wędrownej w innych rzekach z zachowaniem genetycznego zróżnicowania tego
gatunku. Prof. dr hab. Stanisław Bontemps przedstawił swoje wieloletenie
doświadczenia z badań populacji certy w dorzeczu Wisły.
*00067*
pl
Po trzecie
certa. Klich, Mariusz. - Węd. Pol. 2004 nr 11 (165) s. 37-38, il.
Przedstawiono
działania prowadzone w celu przywrócenia certy wędrownej w dorzeczu górnej
Wisły. Zapora we Włocławku uniemożliwiła rybom wędrówki tarłowe do Bałtyku i
przyczyniła się do powstania formy „osiadłej“ certy. Obcenie Dunajec stał się
najważniejszym dopływem tarliskowym tego gatunku.
RYBY ŁOSOSIOWATE
*00047*
pl
Sprawozdanie
z [Dwudziestej dziewiątej] XXIX Krajowej Konferencji Hodowców Ryb Łososiowatych
- Wałcz, 2004. Bontemps, Stanisław. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 28-30, il.
Podczas
konferencji, która odbyła się w dn. 7-9 października 2004 r. w Wałczu,
poruszono problemy rozrodu i hodowli ryb łososiowatych, chorób ryb i ich
zwalczania, organizacji branży rybackiej oraz działań realizowanych w
sektorowym programie „Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb“. Swoją ofertę
przedstawiły firmy paszowe: Aller Aqua, BioMar, Dana Feed i Aqua Pasze.
*00048*
pl
[Dwadzieścia]
20 lat Pracowni i Zakładu Hodowli Ryb Łososiowatych Rutki. Goryczko, Krzysztof.
- Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 31-32, il.
Przedstawiono
rezultaty działalności naukowej, wdrożeniowej, dorobek publikacyjny oraz prace
hodowlane i usługowe prowadzone w pracowni terenowej należącej do Instytutu
Rybactwa Śródlądowego.
CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA
*00076*
pl
Pstrąg nasz
tęczowy. Kluczek, Marek. - Wiad. Węd. 2004 nr 12 (666) s. 72, il.
Pstrąg
tęczowy jest gatunkiem obcym w wodach Polski, jednak nie zagraża rodzimym
gatunkom ryb łososiowatych. Nie zadamawia się w naszych rzekach i nie tworzy
rozradzającej się populacji, ale wpływa do morza, gdzie jest łowiony przez
rybaków. Celowe jest utrzymanie zarybiania tym gatunkiem wybranych łowisk
komercyjnych, szczególnie tych, na których odbywają się zawody wędkarskie.
INNE ŁOSOSIOWATE
*00040*
pl
Wstępne
wyniki badań nad wpływem podłoża w postlarwalnym podchowie wylegu łososia
(Salmo salar) i troci wędrownej (Salmo trutta trutta) na przeżywalność i
zachowania w środowisku naturalnym. Augustyn, Leszek; Bartel, Ryszard. -
Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 11-14, il. bibliogr.
Badano
wpływ naturalnego podłoża żwirowego w postlarwalnym podchowie wylęgu łososia i
troci wędrownej na ich zachowania w środowisku potoku górskiego. Obliczono
przeżywalność ryb na stanowiskach zarybień oraz migracje z biegiem rzeki
wyrażone jako procent ryb poniżej stanowisk zarybień w stosunku do
pozostających w miejscu zarybienia. Zachowaia ryb zależą od nawyków nabytych we
wczesnym okresie rozwoju, zapamiętywanie swojego środowiska nosi nazwę
imprintingu.
RYBY OKONIOWATE
*00031*
en
Morphophysiological aspects of the embryonic
development of ruffe, Gymnocephalus cernuus (L. )
under different thermal conditions. Morfofizjologiczne aspekty rozwoju
embrionalnego u jazgarza, Gymnocephalus cernuus (L. ) w różnych warunkach
termicznych. Bonisławska, Małgorzata; Korzelecka-Orkisz, Agata;
Winnicki, Aleksander; Formicki, Krzysztof; Szaniawska, Daniela. - Acta Ichth.
Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 51-72, il. bibliogr.
Zapłodnioną
ikrę i rozwijające się embriony jazgarza inkubowano w pięciu różnych
temperaturach (14, 16, 18, 20 i 22 st. C). Monitorowanie odbywało się w
przekroju poziomym i pionowym z użyciem mikroskopu wyposażonego w kamerę cyfrową
połączoną z komputerem. Przestrzeń periwittelarna (okołożółtkowa) stanowi
65 proc. objętości jaja jazgarza. Najwyższe tempo wylęgania się larw o dobrej
kondycji obserwowano w optymalnym zakresie temperatur 16-18 st. C.
RYBY WĘGORZOWATE
*00053*
pl
Uwagi na
temat ochrony i gospodarowania węgorzem europejskim. W: Stan i uwarunkowania
funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa.
Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 15-17
Stanowisko
uzgodnione przez przedstawicieli Instytutu Rybactwa Śródlądowego, Polskiego
Towarzystwa Rybackiego i gospodarstw rybackich Śniardwy, Mrągowo i Olsztyn w
sprawie toczącej się na forum Komisji Europejskiej dyskusji o planach ochrony i
gospodarowania węgorzem europejskim w państwach członkowskich Uniii
Europejskiej.
RYBY SIEJOWATE
*00033*
en
Food resource partitioning by peled larvae (Coregonus
peled Gmel. ) of various size, reared in illuminated
cages at different densities. Wykorzystanie pokarmu przez larwy pelugi
(Coregonus peled Gmel. ) o różnej wielkości podchowywane w sadzach oświetlonych
w różnych obsadach. Furgała-Selezniow, Grażyna; Mamcarz, Andrzej. - Acta
Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 23-32, il. bibliogr.
streszcz.
Larwy
pelugi (o długości 9-10 mm) wpuszczono w ilości 10 tys. i 40 tys. do dwóch
sadzów, a następnie przez 2 miesiące analizowano ich odżywianie się pokarmem
naturalnym (zooplanktonem). W miarę wzrostu ryb następowało znaczące
zróżnicowanie ich długości. Było ono wynikiem nierównego podziału zjadanego
pokarmu między poszczególnymi osobnikami. Najmniejsze larwy wykorzystywały do
53,3 proc. średniej wartości energetycznej pobranego w danym dniu pokarmu, a
największe nawet do 365,6 proc. Nierównomierny podział dostępu do pokarmu w
początkowym okresie życia wyznacza pozycję osobnika w hierarchii stada.
*00056*
pl
Sieja
(Coregonus lavaretus sp. ) w gospodarce jeziorowej w 2003 roku. Falkowski,
Stanisław. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red.
M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.
41-44, il. +bibliogr. 20 poz.
W 66
badanych gospodarstwach jeziorowych, sieję w odłowach wykazało 39 gospodarstw,
a ich wysokość wynosiła od 1 do 2000 kg. Stwierdzono wyraźny regres w
gospodrace siejowej w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu.
POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY
*00060*
pl
Ichtiofauna
jako wskaźnik stanu troficznego zbiorników zaporowych. Wiśniewolski, Wiesław; Wołos,
Arkadiusz; Falkowski, Stanisław. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania
rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS
2004 s. 71-78, il. +bibliogr. 2 poz.
Na
podstawie analizy struktury gatunkowej odłowów sieciowych w dziewięciu
zbiornikach zaprowych Polski (Goczałkowice, Jeziorsko, Siemianówka, Włocławski,
Głębinów, Turawa, Zegrzyński, Otmuchów, Dobczyce) stwierdzono daleko posunięty
proces eutrofiacji tych zbiorników. Najbardziej zaawansowany, zmierzający do hipertrofii
jest stan zbiorników Włocławek i Jeziorsko.
EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA
*00023*
pl
Unijne 40
procent dla chowu i hodowli ryb. Daczka, Anna. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr
5 (41) s. 23-25, il.
Omówiono
etapy udzielania pomocy finansowej producentom ryb słodkowodnych w ramach
funduszy strukturalnych Wspólnej Polityki Rybackiej. Scharakteryzowano
podstawowe dokumenty, które należy dostarczyć wraz z wnioskiem o
dofinansowanie. Minimalna wartość netto planowanej inwestycji pozwalającej na
ubieganie się o pomoc finansową wynosi 10 tys. zł., a pomoc finansowa polega na
zwrocie 40 proc. kosztów po wykonaniu inwestycji.
*00052*
pl
Jeziorowa
produkcja rybacka w 2003 roku - podstawowe dane i prawidłowości. Wołos,
Arkadiusz; Mioduszewska, Hanna; Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania
funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa.
Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 5-14, il.
Podano
ogólną charakterystykę oraz parametry produkcyjno-gospodarcze 66 gospodarstw
rybackich z Mazur, Pomorza i Wielkopolski. Omówiono strukturę i wielkość
odłowów w jeziorach w 2003 r. Porównano odłowy gatunków zarybianych i
niezarybianych w latach 1995-2003.
*00054*
pl
Stan
jeziorowej gospodarki zarybieniowej w 2003 roku i jego porównanie z gospodarką
zarybieniową prowadzoną przez podmioty uprawnione do rybackiego użytkowania
jezior w roku 2002. Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania
rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn:
Wydaw. IRS 2004 s. 19-34, il. +bibliogr. 6 poz.
Przedstawiono
ilościowe parametry opisujące gospodarkę zarybieniową węgorzem, sielawą, sieją,
szczupakiem, sandaczem, sumem, linem, karasiem, karpiem, tołpygą, amurem i
innymi gatunkami ryb. Dane pochodzą z ankiet od 66 podmiotów
gospodarczych użytkujących ponad 230 ha jezior na Mazurach, Pomorzu i
Wielkopolsce. Podano powierzchnie jezior zarybiane poszczególnymi gatunkami i
wartość tych zarybień.
*00055*
pl
Sytuacja
ekonomiczno-finansowa gospodarstw rybackich w 2003 roku. Wołos, Arkadiusz;
Czerwiński, Tomasz; Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania
funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa.
Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s. 35-40, il. +bibliogr. 3 poz.
Przedstawiono
parametry produkcyjno-gospodarcze charakteryzujące 50 badanych gospodarstw w
podziale na grupy: „lepsze“ i relatywnie „gorsze“. Omówiono podstawowe
wskaźniki ekonomiczne, pozwalające na ocenę przychodów i kosztów oraz udział różnych
form produkcji w przychodach z produkcji podstawowej.
*00059*
pl
Wpływ
intensywności karmienia paszą i pokarmem naturalnym na wzrost, jakość i koszt
produkcji materiału zarybieniowego lina Tinca tinca (L. ) w warunkach
kontrolowanych. Kamiński, Rafał; Wolnicki, Jacek; Kwiatkowski, Sławomir. W:
Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M.
Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.
65-69, il. +bibliogr. 4 poz.
Badano
przeżywalność i tempo wzrostu młodocianego lina karmionego różnymi dawkami
starteru karpiowego i mrożonymi larwami ochotki. Porównano w jaki sposób rodzaj
pokarmu i intensywność karmienia wpływają na koszt produkcji materiału
zarybieniowego.
WĘDKARSTWO
*00045*
pl
Jeszcze o
rybactwie i wędkarstwie w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Radecki,
Wojciech. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 23-24
Prawnik
wyjaśnia, że w przepisach nie ma różnicy w znaczeniu prawnym między
sformułowaniami zawartymi w ustawie o ochronie przyrody mówiącymi o „obszarach
i miejscach“, a w ustawie rybackiej o „wodach“, jeżeli prawidłowo rozumie się
relacje między tymi dwiema ustawami.
*00062*
pl
Problematyka
nęcenia - aspekty ekologiczne, społeczne i ekonomiczne. Mioduszewska, Hanna;
Wołos, Arkadiusz. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku.
Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004
s. 89-94, il. +bibliogr. 6 poz.
Omówiono
rodzaje stosowanych zanęt przez wędkarzy oraz przyrodniczo-ekologiczne skutki
ich stosowania. Przedstawiono społeczną i ekonomiczną rolę wędkarstwa
sportowego i zawodowego.
*00064*
pl
Alarm dla
Welu. Puwalski, Krzysztof. - Nasze Wody 2004 R. 6 nr 2 s. 22-24, il.
Analizowano
zasady gospodarowania wodami na przykładzie rzeki Wel, płynącej przez Welski
Park Krajobrazowy. Rzeka jest użytkowana przez toruński okręg PZW. Opisano
zagrożenia dla istniejących ekosystemów wodnych Welu, które wynikają głównie z
budowy licznych elektrowni wodnych. Rzeka jest objęta ochroną prawną na całej
długości.
*00069*
pl
Łowisko.
Jezioro Goszcza. Wawer, Krzysztof. - Węd. Pol. 2004 nr 12 (166) s. 72-73, il.
Rynnowe
jezioro Goszcza (powierzchnia 48 ha, głębokość 20,2 m), położone na Pojezierzu
Łagowskim, ma w 60 proc. zarośniętą linię brzegową (trzciną, pałką, tatarakiem)
i liczne łąki roślinności podwodnej, gdzie występuje moczarka kanadyjska,
rdestnice i mech wodny. W jeziorze tym nie prowadzi się zbyt intensywnych
odłowów rybackich, ale jest ono zarybiane narybkiem suma i sandacza. Jezioro
jest dobrym łowiskiem dla wędkarzy.
*00074*
pl
Zapomniane
rzeki. Dadaj. Paruzel, Marian. - Wiad. Węd. 2004 nr 12 (666) s. 60-61, il.
Krótka,
licząca 6 km długości rzeka Dadaj wypływa z jeziora o tej samej nazwie, a kończy
bieg w Jeziorze Tumiańskim. Jest ciekiem zróżnicowanym pod względem prędkości
przepływu oraz ichtiofauny. Występują tu szczupaki, okonie, węgorze,
wzdręgi, krąpie, liny, leszcze, klenie, jelce. Podano dokładny opis biegu rzeki
i miejsc występowania poszczególnych gatunków ryb, na złowienie których chętnie
wybierają się wędkarze.
*00077*
pl
Ostrowiec.
Konowrocki, Andrzej. - Węd. Świat 2004 nr 11 (107) s. 27-29, il.
Opisano jezioro
Lubiankę (pow. 108,14 ha, gł. maks. 18 m) i jezioro Ostrowiec Wielki (pow. 19
ha, gł. maks. 10,8 m) oraz rzekę Dobrzycę na Pojezierzu Pomorskim. Rybostan
jezior jest urozmaicony i bardzo atrakcyjny wędkarsko. W rzece występują
pstrągi potokowe i liny, gatunki chętnie łowione przez wędkarzy.
*00078*
pl
Dąbrowa
Wielka. Garnek, Marcin. - Węd. Świat 2004 nr 11 (107) s. 30-33, il.
Przepływowe
jezioro Dąbrowa Wielka (pow. 615 ha) - typowy zbiornik sielawowy z czystą,
dobrze natlenioną wodą, posiada dobrze rozwiniętą linię brzegową i urozmaiconą
rzeźbę dna. Rybostan jeziora stanowią: sieja, sielawa, szczupak, okoń, leszcz,
wzdręga, lin, węgorz, płoć. Jezioro jest objęte strefą ciszy. Podano warunki i
metody wędkowania.
*00085*
pl
Pstrąg i
Lipień. Cios, Stanisław [Red. ]. Wyd. [nieregularnie] Warszawa: od 1993
r.
Pierwszy
numer czasopisma „Pstrąg i Lipień“ ukazał się w maju 1993 r. Pismo ukazuje się
nieregularnie i ma charakter podobny jak „Newsletter“ dla wędkarzy muchowych i
łososiowych w Polsce. Tematyka artykułów dotyczy wędkarstwa, biologii ryb
łososiowatych, ich behawioru, odżywiania się oraz analizy biocenozy wodnej np.
fauny dennej. Czasopismo jest dostępne w Bibliotece IRS.
SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE
*00044*
pl
Krab
wełnistoręki z wizytą na Mazurach. Krzywosz, Tadeusz. - Komun. Ryb. 2004
nr 6 (83) s. 23, il.
Omówiono
biologię i występowanie kraba wełnistorękiego na świecie oraz przypadki
pojawienia się tego gatunku w sieciach rybaków w Jeziorze Mikołajskim i
Bełdany.
URZĄDZENIA DO CHOWU I HODOWLI RYB
*00038*
pl
Kryteria
oceny projektów przepławek i monitoringu ich funkcjonowania w świetle wymagań
Sektorowego Programu Operacyjnego „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb
2004-2006". Wiśniewolski, Wiesław. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s.
1-7, il. bibliogr.
Omówiono
warunki funkcjonowania przepławek w odniesieniu do biologicznych wymagań
ichtiofauny oraz kryteria stawiane współczesnym przepławkom. Przedstawiono
metody oceny skuteczności ich funkcjonowania.
*00070*
pl
Metoda
filtracji EcoSystem z perspektywy siedmiu lat stosowania. Paletta, Mike.
- Nasze Akwarium 2004 nr 61 s. 37-41, il.
Przedstawiono
kilkutetnie obserwacje różnych systemów filtracji, ze szczególnym uwzględnieniem
metody EcoSystem zastosowanej w akwarium rafowym. System podzielony jest na
trzy komory. Zwrócono uwagę na główną komorę filtracyjną, w której użyto
komponentów filtracyjnych: podłoża Miracle Mud oraz glonów z rodzaju pełzatka
(Caulerpa). Zastosowana metoda korzystnie wpływała na funkcjonowanie akwarium.
ZANIECZYSZCZENIE
I OCHRONA WÓD
*00001*
en
Impact assessment of the hydroelectric
power plant on lake ecosystems (usimg the example of
W wyniku
projektowanej budowy małej elektrowni wodnej w Leśniewie, przewiduje się, że
woda zrzucana do cieku prowadzącego do wytopiskowego jeziora Oświn, spowoduje
zalanie terenów przyległych do jeziora. Są to tereny prawnie chronione ze
względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe; mieści się tu między innymi
Rezerwat Ptasi „Siedem Wysp“.
*00005*
en
Ecological state of shallow lakes in the
Pomeranian Lakeland (NW Poland).
Stan
ekologiczny płytkich jezior na Pojezierzu Pomorskim (Polska
północno-zachodnia). Ciecierska, Hanna; Żurawska, Joanna. - Limnol. Rev. 2004
vol. 4 s. 51-55, il. bibliogr. streszcz.
Stan
ekologiczny kilku jezior pomorskich (Ostrowo, Piaski, Będogoszcz, Płoń,
Wielimie) określano na podstawie wskaźnika makrofitowego zalecanego przez
Ramową Dyrektywę Wodną Unii Europejskiej. Z wyjątkiem Ostrowa, stan jezior
uznano za zły, ich rozwój określono jako dysharmonijny. Zbiorniki te zaliczono
do typu fitoplanktonowo-makrofitowego. Jedynie Ostrowo uznano za rozwijające
się harmonijnie, a jego stan ekologiczny uznano za dostateczny.
*00011*
en
Selection criteria for restoration
method on
Przedstawiono
badania wód i osadów dennych silnie zdegradowanego, wskutek dopływu
niedostatecznie oczyszczonych ścieków miejskich, Jeziora Suskiego (o pow. 59,0
ha) leżącego w granicach miasta Susz na Pojezierzu Iławskim. Jakość wód tego
jeziora mieściła się w III klasie czystości, a wysoką trofię potwierdzał też
skład osadów dennych. Uznano, że najlepszą metodą rekultywacji tego jeziora
będzie użycie koagulantu glinowego PAX celem inaktywacji fosforu.
*00014*
en
The relationship between the contents of particulate
(POC) and dissolved (DOC) organic carbon in the waters of
Badano
zawartość POC i DOC oraz zależność POC/DOC w wodach jezior rekultywowanych. W
napowietrzanym Jeziorze Długim zaobserwowano tendencję stałego spadku stężenia
DOC, a zawartość POC wzrastała. Zmiany wskaźnika POC/DOC w tym jeziorze były
podobne do zmian stężenia POC. Między obu parametrami wystąpiły silne
zależności ujemne. Natomiast w wodach Jeziora Kortowskiego, rekultywowanego
metodą usuwania wód hypolimnionu, między obu frakcjami węgla organicznego
występowały silne zależności dodatnie.
*00064*
pl
Alarm dla
Welu. Puwalski, Krzysztof. - Nasze Wody 2004 R. 6 nr 2 s. 22-24, il.
Analizowano
zasady gospodarowania wodami na przykładzie rzeki Wel, płynącej przez Welski
Park Krajobrazowy. Rzeka jest użytkowana przez toruński okręg PZW. Opisano
zagrożenia dla istniejących ekosystemów wodnych Welu, które wynikają głównie z
budowy licznych elektrowni wodnych. Rzeka jest objęta ochroną prawną na całej
długości.
*00081*
en
Distribution of mercury and other heavy
metals in bottom sediments of the middle
Badania
osadów dennych środkowego odcinka rzeki Odry wykazały bardzo duże
zanieczyszczenie metalami ciężkimi, szczególnie rtęcią (0. 12 - 2. 99 mg/kg),
kadmem (2. 93 - 7. 87 mg/kg) i cynkiem (28 - 471 mg/kg). Potencjalnym źródłem
tego zanieczyszczenia są ścieki komunalne i przemysłowe z dużych aglomeracji
miejskich (Frankfurt, Słubice, Kostrzyn) oraz zakłady metalurgiczne i cementowe
w Eisenhuttestadt, a być może także dopływ ścieków z Dolnego Śląska.
*00084*
en
Restoration effectiveness of a degraded
lake using multi-year artificial aeration.
Efektywność
rekultywacji zdegradowanego jeziora przy zastosowaniu wieloletniego sztucznego
napowietrzania. Grochowska, J. ; Gawrońska, H. - Pol. J. Env. Stud. 2004 vol. 13
nr 6 s. 671-681, il. bibliogr.
Ponad 10-letnie
sztuczne napowietrzanie z destratyfikacją Jeziora Długiego w Olsztynie, silnie
zanieczyszczonego ściekami bytowymi, pozwoliło na radykalną poprawę środowiska
(wzrost zawartości tlenu i zmniejszenie jego zużycia w okresach stagnacji,
skrócenie okresu beztlenowego w warstwie naddennej wzrost potencjału redox).
Pomimo wysokiej redukcji ilości nutrientów w wodzie, nie obniżyła się produkcja
pierwotna, a jezioro jest nadal zbiornikiem silnie zeutrofizowanym. Obniżenie
trofii może nastąpić po zastosowaniu dodatkowych metod rekultywacji,
pozwalających na strącenie związków fosforu i związanie ich w osadach dennych.
*00087*
en
Applicability of diatom indices for
monitoring water quality in coastal streams in the
Sprawdzano
opracowane w Europie okrzemkowe wskaźniki zanieczyszczenia wód w monitoringu
przybrzeżnej strefy Zatoki Gdańskiej. Na podstawie analizy redundancji (analiza
kanoniczna) stwierdzono, że przy ocenie jakości środowiska wód przybrzeżnych
najlepsze wyniki dają wskaźniki: EPI-D (Eutrophication/Pollution Index - based
on Diatoms), IDAP (Indice Diatomique Artois-Picardie) i SPI (Specific
Polluosensivity Index). Prawdopodobnie mogą one być również z powodzeniem
wykorzystywane do oceny czystości wód ubogich w składniki pokarmowe.
GOSPODARKA
WODNA
*00012*
en
Changes in the area of the
Analizowano
zmiany powierzchni 203 jezior na podstawie map w jednolitej skali porównując
identyfikację ilościową i przestrzenną w dwóch okresach: lata 1909-19 i
1981-82. Na badanym obszarze Wielkich Jezior Mazurskich stwierdzono zmiany w
116 jeziorach, w 98 jeziorach powierzchnia się zmniejszyła, a w 18 uległa
zwiększeniu. Sumarycznie powierzchnie jezior zmalały o 1236,4 ha. Na zachodzące
zmiany wpływało łączenie jezior kanałami oraz budowa śluz i jazów.
*00017*
en
Discription of lake basin in
the light of selected morphometric indicators. Opis basenu jeziornego
w świetle wybranych wskaźników morfometrycznych. Skowron, Rajmund. -
Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 233-240, il. bibliogr. streszcz.
Korzystanie
z zasobów wód jeziornych wymusiło, dla obliczania objętości jeziora,
wykonywanie dokładniejszych pomiarów głębokości i kształtu misy jeziornej.
Przedstawiono wzory matematyczne następujących wskaźników: trwałości basenu
jeziornego, empirycznego głębokości, relatywnego głębokości, geometrycznego
misy jeziornej. Podano dokładne wartości powyższych wskaźników dla
części, spośród 166 analizowanych jezior polskich.
*00018*
en
Morphometry of Lake Bachotek with respect to changes
in its water table positions. Morfometria jeziora Bachotek w odniesieniu do
zmian poziomu zwierciadła wody. Skowron, Rajmund; Dorożyński, Ryszard. -
Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 241-248, il. bibliogr. streszcz.
Na
podstawie analizy zdjęć lotniczych i planów batymetrycznych ustalono relacje
między poziomem wody jeziora a jego morfometrią. Wahania stanów wody
średnio wynosiły 102 cm (aboslutne 186 cm). Zmiana powierzchni jeziora
dochodziła do 7,4 ha. Po spiętrzeniu wody przy pomocy wybudowanego jazu
nastąpiło ustabilizowanie stanów wody, a amplituda ich wahań obecnie nie
przekracza 39 cm.
*00020*
en
Proceedings of the International Conference
„Ecohydrology from theory to action“ in the framework
of the UNESCO MAB/IHP programmes. 18-21 May 2003, Wierzba, Poland. Materiały
z Międzynarodowej Konferencji „Ekohydrologia od teorii do działań “ w ramach
programów UNESCO MAB/IHP. 18-21 maja 2003, Wierzba, Polska. Zalewski, Maciej [Ed. ]; Harper, David M. [Ed.
]. ; Robarts, Richard D. [Ed. ]. - Int. J.
Ecohydrol. Hydrobiol.
2004 vol. 4 nr 3 s. 227-355, il. bibliogr.
Przedstawiono
prace z zakresu ekohydrologii, dziedziny integrującej problematykę hydrologiczną
i ekologiczną oraz uwzględniającą zagadnienia dotyczące gospodarki wodnej i
kontroli zanieczyszczeń wód. Omawiano różnorodne zagrożenia środowiska wodnego
w krajach europejskich (Belgia, Dania, Holandia, Niemcy, Polska, Ukraina,
Wielka Brytania), afrykańskich (Kenia) i południowo-amerykańskich (Argentyna,
Brazylia). Na jakość wód i ich retencję wpływają m. in. ekosystemy leśne, wody
gruntowe, globalne zmiany klimatu, regulacje rzek.
*00021*
en
Ecohydrological system analysis of the
Park
Narodowy Biebrzański ze swymi bagnami i torfowiskami stanowi unikalne
środowisko wymagające szczególnej ochrony. Konieczne jest dokładne poznanie
uwarunkowań hydrologicznych zlewni Biebrzy. W tym celu utworzono model SIMGRO
zawierający symulację poziomów wód gruntowych i powierzchniowych. Głównie
zapewnienie wysokiego poziomu wody daje gwarancję ochrony tego obszaru. Użyta
metodyka może być przydatna przy ocenie podobnych ekosystemów podmokłych w
innych krajach.
*00022*
en
Environment and economy - dual benefit of ecohydrology
and phytotechnology in water resources management: Pilica River Demonstration
Project under the auspices of UNESCO and UNEP. Środowisko i ekonomia
- podwójna korzyść ekohydrologii i fitotechnologii w gospodarowaniu zasobami
wodnymi: Projekt Prototypowy Rzeka Pilica pod auspicjami UNESCO i UNEP. Wagner-Łotkowska,
Iwona; Bocian, Jan; Pypaert, Philippe; Santiago-Fandino, Vicente; Zalewski,
Maciej. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2004 vol. 4 nr 3 s. 345-355, il. bibliogr. In: Proceed. of the Int. Conf. „Ecohydrology from theory to action“. 18-21 May
2003, Wierzba, Poland
Pokazowy
projekt dotyczący zlewni rzeki Pilicy jest pierwszą próbą wdrożenia ekohydrologii
i fitotechnologii dla rozwiązania istniejących problemów związanych z
zarządzaniem zasobami wodnymi. Jest on adresowany do ekologicznych i
zdrowotnych zagrożeń wynikających z eutrofizacji wód i toksycznych zakwitów
sinicowych uwzględniając socjo-ekonomiczną sytuację regionu. W pierwszym
rzędzie doprowadzono do zmniejszenia zanieczyszczeń wód. Rozwiązania
fitotechnologiczne zmierzają do uzyskania alternatywnych źródeł energii.
Projekt jest zgodny z dyrektywami europejskimi.
PRZETWÓRSTWO RYB
*00051*
pl
Leksykon
mechanizacji obróbki ważniejszych gatunków ryb. Dutkiewicz, Daniel. -
Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 6 (42) s. 28-31, il.
Omówiono
stan i korzyści mechanizacji obróbki ryb w polskim przemyśle rybnym.
Scharakteryzowano możliwości zmechanizowania ważniejszych operacji związanych z
obróbką surowców pochodzących z polskich połowów morskich i słodkowodnych.
Opisano maszyny sterowane komputerowo, zaprogramowane do poszczególnych etapów
obróbki ryb (m. in. sortownice, odłuszczarki, odgławiarki, patroszarki,
fileciarki, płatownice, odskórzarki).