Instytut Rybactwa Śródlądowego

im. STANISŁAWA  SAKOWICZA







EXPRES INFORMACJA

NR  6/2004

 

 

                                                           Redakcja:           mgr inż. Jadwiga Zdanowska

                                                                                 mgr inż. Henryk Chmielewski

                                                                                 inż. Jadwiga Cupiał

                                                                                 mgr inż. Alicja Robak

 

 

 

Olsztyn 2004

 

 

 

 

Redakcja

 

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
mgr inż. Alicja Robak

Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

© Copyright by
   Instytut Rybactwa Śródlądowego
   Olsztyn 2004

 

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

 

 

 

 

 

Olsztyn 2004

SPIS TREŚCI

 

 

 

RYBACTWO

*00045*          pl 

Jeszcze o rybactwie i wędkarstwie w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83)  s. 23-24

Prawnik wyjaśnia, że w przepisach nie ma różnicy w znaczeniu prawnym między sformułowaniami zawartymi w ustawie o ochronie przyrody mówiącymi o „obszarach i miejscach“, a w ustawie rybackiej o „wodach“, jeżeli prawidłowo rozumie się relacje między tymi dwiema ustawami.

 


*00046*          pl 

[Dwudziesta druga] XXII Sesja i Sympozjum EIFAC/FAO w Polsce - Wierzba, 2004. Mioduszewska, Hanna. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83)  s. 25-27, il.

Podczas sympozjum (w dn. od 26 maja do 2 czerwca 2004 r. ) pod tytułem „Rozwój akwakultury - partnerstwo pomiędzy nauką a organizacjami producenckimi“ mówiono o strategii rozwoju proponowanej przez Komisję Europejską w dziedzinie chowu ryb, o europejskiej sieci wymiany informacji m. in. na rynku producentów ryb, o programach edukacyjnych dla rybactwa i wielu innych, aktualnych problemach rybactwa śródlądowego zarówno z punktu widzenia naukowców, jak i hodowców ryb.

 


*00057*          pl 

Rybactwo i wędkarstwo a nowe przepisy o ochronie przyrody.  Radecki, Wojciech. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS  2004     s. 45-54

Podano ogólną charakterystykę nowej ustawy o ochronie przyrody (z 16 kwietnia 2004). Analizowano artykuły dotyczące rybactwa i wędkarstwa na obszarach chronionych, ochrony gatunkowej zwierząt (kormorana, bobra, wydry), odpowiedzialności prawnej za naruszenie zakazów dotyczących szczególnej ochrony przyrody oraz na temat nowelizacji ustawy rybackiej.

 




HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00002*          en 

Secular fluctuations of ice phenomena in Upper Radunia Lake, Kashubian Lakeland. Sekularne fluktuacje zjawisk lodowych w Jeziorze Raduńskim Górnym, Pojezierze Kaszubskie. Borowiak, Dariusz; Barańczuk, Jacek. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 17-23, il.   bibliogr. streszcz.

Odtworzono fluktuacje zjawisk lodowych Jeziora Raduńskiego Górnego na podstawie ponad 40-letnich obserwacji (1961-2004).  Zanotowano duże wahania w terminach powstawania, zaniku i czasu trwania różnych form zlodzenia. W ostatnim okresie obserwuje się tendencje skracania czasu zalegania pokrywy lodowej oraz trwania zjawisk lodowych.

 


*00003*          en 

Fluctuations in water temperature of Lake Zamkowe. Fluktuacje temperatury wody Jeziora Zamkowego. Choiński, Adam; Kanikowski, Jacek. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 33-43, il. bibliogr. streszcz.  

Na podstawie częstych pomiarów temperatury powietrza i wody Jeziora Zamkowego na 4 głębokościach (0,9; 1,5; 25 i 30 m) uzyskano prawie 200 tys. danych. Określano średnie dobowe temperatury oraz ich wahania. Największe dobowe wahania (do 7 st. C) obserwowano w warstwie podpowierzchniowej w czerwcu, zaś w warstwie przydennej w styczniu (do 4,5 st. C). Najwięcej fluktuacji zarejestrowano na głębokości 30 m, prawdopodobnie na skutek piętrzeń wewnętrznych wywoływanych przez wiatr.

 


*00004*          en 

Ecological state of reference lakes of the European Intercalibration Network, located in the Masurian Landscape Park (NE Poland). Stan ekologiczny jezior zlokalizowanych w Mazurskim Parku Krajobrazowym (Polska północno-wschodnia) w odniesieniu do Europejskiej Sieci Interkalibracji. Ciecierska, Hanna. -  Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 45-49, il. bibliogr. streszcz.

Do oceny stanu ekologicznego jezior, zgodnie z zaleceniami Ramowej Dyrektywy Wodnej, wykorzystuje się różne wskaźniki, także metodę makrofitoindykacji. Jeziora: Majcz Wielki, Kuc i Jegocin uznano za posiadające bardzo dobry stan ekologiczny, między innymi ze względu na rozległy zasięg makrofitów i dużą widzialność. Dobry stan ekologiczny stwierdzono w jeziorach: Mokre i Kołowin. Oceniano też przebieg sukcesji ekologicznej i stopień starzenia się badanych jezior.

 


*00005*          en 

Ecological state of shallow lakes in the Pomeranian Lakeland (NW Poland). Stan ekologiczny płytkich jezior na Pojezierzu Pomorskim (Polska północno-zachodnia). Ciecierska, Hanna; Żurawska, Joanna.  - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 51-55, il. bibliogr. streszcz.

Stan ekologiczny kilku jezior pomorskich (Ostrowo, Piaski, Będogoszcz, Płoń, Wielimie) określano na podstawie wskaźnika makrofitowego zalecanego przez Ramową Dyrektywę Wodną Unii Europejskiej. Z wyjątkiem Ostrowa, stan jezior uznano za zły, ich rozwój określono jako dysharmonijny. Zbiorniki te zaliczono do typu fitoplanktonowo-makrofitowego. Jedynie Ostrowo uznano za rozwijające się harmonijnie, a jego stan ekologiczny uznano za dostateczny.


*00006*          en 

Chemical classifications of waters of chosen lakes of the central coast of the Polish coastline zone of the Southern Baltic.  Klasyfikacje chemiczne wód wybranych jezior centralnego wybrzeża polskiego pasa linii brzegowej Południowego Bałtyku. Cieśliński, Roman. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 57-65, il. bibliogr. streszcz.

Określano typy chemiczne wód posługując się trzema klasyfikacjami: Szczukariew-Prikłońskiego, Brodzkiego i Alekina, w odniesieniu do 8 jezior (Bukowo, Dołgie Wielkie, Gardno, Jamno, Kopań, Łebsko, Sarbsko, Wicko). Stwierdzono różne typy troficzne jezior z przewagą chlorkowo-sodowego, ze względu na dopływ wód morskich. Przedyskutowano uwarunkowania wpływające na skład jonowy badanych wód.


*00007*          en 

Acidic lakes in the Wielkopolska region - physico-chemical properties of water, bottom sediments and the aquatic micro- and macrovegetation. Kwaśne jeziora w regionie Wielkopolski - właściowści fizyko-chemiczne wody, osadów dennych oraz mikro- i makro-roślinność wodna. Gąbka, Maciej; Owsianny, Paweł M. ;  Sobczyński, Tadeusz. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 81-87, il. bibliogr.  streszcz.

Przedstawiono właściwości fizyko-chemiczne wody i osadów dennych 16 jezior wielkopolskich, których wody charakteryzują się kwaśnym odczynem. Spośród nich 5 uznano za dystroficzne. Zbiorowiska fitoplanktonu były typowe dla tego typu wód. Zaobserwowano stabilną liczebność Peridinium gatunense Nygaard, ponieważ wodę większości jezior cechowało pH w zakresie 6-7, optymalne dla tego gatunku. Wśród makrofitów dominowały nympheidy.


*00008*          en 

Proposal of new methodology of monitoring on Polish lakes. Propozycja nowej metodyki monitoringu jezior polskich. Jańczak, Jerzy. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 101-106, il. bibliogr. streszcz.  

Dyrektywa Unii Europejskiej zaleca, aby każdy kraj członkowski wypracował metodykę monitoringu jezior, która zostanie przedyskutowana przed zatwierdzeniem. Podano proponowane wskaźniki oceny jakości wód jeziora: natlenienie hypolimnionu w jeziorach stratyfikowanych, zawartość tlenu rozpuszczonego przy dnie w jeziorach nie stratyfikowanych, fosfor całkowity, azot całkowity, widzialność, chlorofil-a, biomasa fitoplanktonu, pH, chlorki lub przewodność.


*00009*          en 

Variations in the trophic state of the mesotrophic Ińsko Duże Lake (1970-2002). Zmienność stanu troficznego mezotroficznego jeziora Ińsko Duże (1970-2002). Kubiak, Jacek; Tórz, Agnieszka;  Nędzarek, Arkadiusz; Raczyńska, Małgorzata. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4  s. 115-123, il. bibliogr. streszcz.

Zmiany poziomu trofii jeziora Ińsko Duże na Pomorzu Zachodnim wykazały średnią lub dużą odporność tego zbiornika na eutrofizację.  Wcześniej stwierdzono, że badane jezioro jest mezotroficzne, ale na przełomie lat 80/90-tych nastąpił wzrost trofii, a wody w tym czasie kwalifikowano do II klasy czystości. Pod koniec lat 90. (co potwierdziły badania z 2002 r. ) odnotowano znaczną poprawę jakości wód jeziora i powrót do mezotrofii.


*00010*          en 

Susceptibility to anthropopressure and intensity of eutrophication of chosen lakes of Ełk Lakeland. Podatność na antropopresję i intensywność eutrofizacji wybranych jezior Pojezierza Ełckiego. Lange, Władysław; Maślanka, Wojciech; Nowiński, Kamil. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 133-141, il. bibliogr. streszcz.

Pojezierze Ełckie ze swym krajobrazem młodoglacjalnym charakteryzuje się zróżnicowaniem morfometrycznym i hydrologicznym.  Wśród 11 badanych jezior (Jędzelewo, Garbaś, Szóstak, Łaśmiady, Krzywe, Sawinda Wlk, Sunowo, Ełckie, Selmęt Wlk, Stackie, Dybowskie) stwierdzono istotne różnice rozkładów oświetlenia względnego i temperatur wody, chociaż typ chemiczny jest podobny (wodorowęglanowo-wapniowy). Ustalono kategorie podatności jezior na antropopresję oraz indeksy zaawansowania eutrofizacji.


*00013*          en 

Influence of local conditions of nutrients’ migration on the progress of eutrophication of lakes of headstream catchment of the Radunia. Oddziaływanie lokalnych warunków migracji nutrientów na postępującą eutrofizację jezior górnej zlewni rzeki Raduni.  Nowiński, Kamil; Lange Władysław. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 183-191,  il. bibliogr. streszcz.

W latach 2002-03 zbadano trzy jeziora: Stężyckie, Raduńskie Górne i Raduńskie Dolne. Na podstawie struktury hydrograficznej ich zlewni oszacowano ładunki fosforu doprowadzane do jezior i oceniano przebieg procesu eutrofizacji. Szczególnie silną eutrofizacją charakteryzowało się najwyżej usytuowane w zlewni Jezioro Stężyckie, pełniące rolę kompleksu sorpcyjnego względem pozostałych jezior.


*00014*          en 

The relationship between the contents of particulate (POC) and dissolved (DOC) organic carbon in the waters of Lake Długie and Lake Kortowskie recultivated with different methods. Zależność między zawartością cząsteczkowego (POC) i rozpuszczonego (DOC) węgla organicznego w wodach Jeziora Długiego i Jeziora Kortowskiego, rekultywowanych różnymi metodami. Parszuto, Katarzyna; Głażewski, Roman. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 193-199, il. bibliogr. streszcz.

Badano zawartość POC i DOC oraz zależność POC/DOC w wodach jezior rekultywowanych. W napowietrzanym Jeziorze Długim zaobserwowano tendencję stałego spadku stężenia DOC, a zawartość POC wzrastała. Zmiany wskaźnika POC/DOC w tym jeziorze były podobne do zmian stężenia POC. Między obu parametrami wystąpiły silne zależności ujemne. Natomiast w wodach Jeziora Kortowskiego, rekultywowanego metodą usuwania wód hypolimnionu, między obu frakcjami węgla organicznego występowały silne zależności dodatnie.


*00015*          en 

Mixing and trophic status of an anthropogenically impacted shallow lake (Lake Jarosławieckie, Wielkopolski National Park) in the light of the study of the spatial heterogeneity and seasonal dynamics of the pelagial. Mieszanie i status troficzny płytkiego jeziora poddanego antropopresji (Jezioro Jarosławieckie, Park Narodowy Wielkopolski) w świetle badań zróżnicowania przestrzennego i dynamiki sezonowej pelagialu. Pełechaty, Mariusz; Pełechata, Aleksandra. -  Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 201-208, il. bibliogr. streszcz.

Badania przeprowadzono w latach 2000-02 na trzech odległych stanowiskach jeziora. Wykonywano profile termiczno-tlenowe, mierzono pH, przewodnictwo, widzialność, stężenie chlorofilu-a oraz zawartość azotu i fosforu. Płytkie Jezioro Jarosławieckie uznano za umiarkowanie eutroficzne, a pod względem miksji za tachymiktyczne.  Jego warunki troficzne wykazywały wyraźną dynamikę sezonową przy braku zróżnicowania przestrzennego.


*00016*          en 

Diversity of micro- and macrophyte communities in the context of the habitat conditions of a meromictic lake on Lubuskie Lakeland. Zróżnicowanie zbiorowisk mikro- i makrofitów na tle warunków siedliskowych meromiktycznego jeziora na Pojezierzu Lubuskim.  Pełechaty, Mariusz; Pukacz, Andrzej; Pełechata, Aleksandra. -  Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 209-213, il. bibliogr. streszcz.  

W 2003 r. zbadano warunki abiotyczne oraz fitoplankton i makrofity występujące w Jeziorze Lubińskim. Stwierdzono, że ekosystem należy do typu meromiktycznego, rzadko spotykanego, który charakteryzuje się odrębnością struktury jakościowej i ilościowej fitoplanktonu w warstwie powierzchniowej i naddennej. Roślinność makrofitowa była zdominowana przez ramienice.


*00019*          en 

Seasonal changes in phosphorus concentration in the heated waters of Lake Mikorzyńskie. Zmiany sezonowe koncentracji fosforu w podgrzanych wodach Jeziora Mikorzyńskiego. Stawecki, Konrad;  Zdanowski, Bogusław; Dunalska, Julita. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4  s. 249-254, il. bibliogr. streszcz.

Analizowano zmienność sezonową fosforu całkowitego i fosforanów w wodach jeziora wchodzącego w system chłodzący elektrowni Konin i Pątnów. Najniższe koncentracje fosforanów stwierdzono w warstwie powierzchniowej jeziora w maju, po utworzeniu się stratyfikacji termicznej. Najwyższe koncentracje fosforu występowały w październiku i listopadzie. Podczas stagnacji letniej w hypolimnionie, gdzie występują deficyty tlenowe, fosfor jest uwalniany z osadów dennych.


*00020*          en 

Proceedings of the International Conference „Ecohydrology from theory to action“ in the framework of the UNESCO MAB/IHP programmes.  18-21 May 2003, Wierzba, Poland. Materiały z Międzynarodowej Konferencji „Ekohydrologia od teorii do działań “ w ramach programów UNESCO MAB/IHP. 18-21 maja 2003, Wierzba, Polska. Zalewski, Maciej [Ed. ]; Harper, David M. [Ed. ]. ; Robarts, Richard D. [Ed. ]. -  Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2004 vol. 4 nr 3 s. 227-355, il. bibliogr.  

Przedstawiono prace z zakresu ekohydrologii, dziedziny integrującej problematykę hydrologiczną i ekologiczną oraz uwzględniającą zagadnienia dotyczące gospodarki wodnej i kontroli zanieczyszczeń wód. Omawiano różnorodne zagrożenia środowiska wodnego w krajach europejskich (Belgia, Dania, Holandia, Niemcy, Polska, Ukraina, Wielka Brytania), afrykańskich (Kenia) i południowo-amerykańskich (Argentyna, Brazylia). Na jakość wód i ich retencję wpływają m. in. ekosystemy leśne, wody gruntowe, globalne zmiany klimatu, regulacje rzek.


*00021*          en 

Ecohydrological system analysis of the Lower Biebrza basin. Analiza ekohydrologicznego systemu zlewni dolnej Biebrzy. Querner, Erik; Ślesicka, Alicja; Mioduszewski, Waldemar. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2004 vol. 4 nr 3 s. 307-313, il. bibliogr.      In: Proceed. of the Int. Conf. „Ecohydrology from theory to action“. 18-21 May 2003, Wierzba, Poland

Park Narodowy Biebrzański ze swymi bagnami i torfowiskami stanowi unikalne środowisko wymagające szczególnej ochrony. Konieczne jest dokładne poznanie uwarunkowań hydrologicznych zlewni Biebrzy. W tym celu utworzono model SIMGRO zawierający symulację poziomów wód gruntowych i powierzchniowych. Głównie zapewnienie wysokiego poziomu wody daje gwarancję ochrony tego obszaru. Użyta metodyka może być przydatna przy ocenie podobnych ekosystemów podmokłych w innych krajach.


*00022*          en 

Environment and economy - dual benefit of ecohydrology and phytotechnology in water resources management: Pilica River Demonstration Project under the auspices of UNESCO and UNEP. Środowisko i ekonomia - podwójna korzyść ekohydrologii i fitotechnologii w gospodarowaniu zasobami wodnymi: Projekt Prototypowy Rzeka Pilica pod auspicjami UNESCO i UNEP.   Wagner-Łotkowska, Iwona; Bocian, Jan; Pypaert, Philippe; Santiago-Fandino, Vicente; Zalewski, Maciej. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2004 vol. 4 nr 3 s. 345-355, il. bibliogr.      In: Proceed. of the Int. Conf. „Ecohydrology from theory to action“. 18-21 May 2003, Wierzba, Poland

Pokazowy projekt dotyczący zlewni rzeki Pilicy jest pierwszą próbą wdrożenia ekohydrologii i fitotechnologii dla rozwiązania istniejących problemów związanych z zarządzaniem zasobami wodnymi.  Jest on adresowany do ekologicznych i zdrowotnych zagrożeń wynikających z eutrofizacji wód i toksycznych zakwitów sinicowych uwzględniając socjo-ekonomiczną sytuację regionu. W pierwszym rzędzie doprowadzono do zmniejszenia zanieczyszczeń wód. Rozwiązania fitotechnologiczne zmierzają do uzyskania alternatywnych źródeł energii. Projekt jest zgodny z dyrektywami europejskimi.


*00036*          en 

Hydrochemical conditions in lakes of Cedyński Landscape Park in 1998-2000. Warunki hydrochemiczne jezior Cedyńskiego Parku Krajobrazowego w latach 1998-2000. Tórz, Agnieszka; Kubiak, Jacek.  - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 85-95, il. bibliogr.  streszcz.

W wodach jezior Mętno i Ostrów położonych na terenie parku krajobrazowego analizowano temperaturę wody, widzialność krążka Secchiego, zawartość tlenu, cholorków, siarczanów, węglanów, wodorowęglanów, związków azotu i fosforu. Mętno zaliczono do jezior polimiktycznych, a Ostrów do bradymiktycznych. Ze względu na zawartość nutrientów, natlenienie warstw przypowierzchniowych i przydennych oraz widzialność, badane zbiorniki zakwalifikowano do jezior eutroficznych. Uwalnianie biogenów z osadów dennych (zasilanie wewnętrzne) przyczynia się do eutrofizacji jezior.


*00039*          pl 

Rozwój makrofitów w jeziorze Adamowo i rozlewisku rzeki Drawy jako efekt eutrofizacji. Czerniawski, Robert; Piasecki, Waldemar. -  Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 7-11, il. bibliogr.

W odstępie 5 lat (od sierpnia 1998 do sierpnia 2003) określano zmiany powierzchni zajmowanej przez roślinność w jeziorze Adamowo i rozlewisku rzeki Drawy w obrębie Drawieńskiego Parku Narodowego.  Oznaczono gatunki występujących roślin.


*00071*          pl 

Miedwie - jezioro osobliwości. Kasperkowicz, Bartosz. - Aura  2004 nr 11 s. 28-29, il. bibliogr.

Opisano dane morfometryczne jeziora Miedwie liczącego 3527 ha powierzchni oraz wyjaśniono etymologię jego nazwy. Omówiono występujące w tym jeziorze gatunki reliktowe: Pontoporea affinis, Mysis relikta, Pallasea quadrispinosa, oraz ryby autochtoniczne, sieję miedwieńską i troć jeziorową.


*00072*          pl 

Działania renaturyzacyjne w strefie koryta rzeki. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd. 2004 nr 11 (665) s. 76-77, il.

Omówiono zabiegi przyczyniające się do renaturyzacji koryt rzecznych. Zastosowane prace mają na celu rozwinięcie linii brzegowej (włączenie starorzeczy w trasę rzeki), zmianę kształtu linii brzegowej (wykonanie zatok i deflektorów), wykształcenie zmiennych siedlisk (głęboczków, przekosów, zamulisk) oraz umieszczenie w korycie rzeki przeszkód (pni drzew, kamieni, gałęzi, nasypów żwirowych). Renaturyzację rzeki należy przeprowadzić tak, by ją przystosować do potrzeb różnych organizmów.


*00075*          pl 

Rola roślin w renaturyzacji rzek. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd.  2004 nr 12 (666) s. 68-69, il.

Renaturyzacja rzek, szczególnie uprzednio poddanych klasycznej regulacji technicznej, wymaga właściwej odbudowy szaty roślinnej.  Całkowite odtworzenie wszystkich formacji roślinnych jest często niemożliwe, niemniej powinno się dążyć do zapewnienia jak największej bioróżnorodności oraz do zachowania walorów estetyczno-krajobrazowych.


*00082*          en 

Physiological properties and taxonomy of epiphytic bacteria in Chełmżyńskie Lake in Poland. Własności fizjologiczne i taksonomia bakterii epifitycznych z Jeziora Chełmżyńskiego w Polsce.  Lalke-Porczyk, E. ; Donderski, W. ; Małecka, M. - Pol. J. Env. Stud. 2004  vol. 13 nr 5 s. 543-549, il. bibliogr.

Identyfikowano taksony oraz określano liczebność bakterii heterotroficznych zasiedlających roślinność (trzcinę, pałkę wodną, rogatek) typową dla strefy litoralowej Jeziora Chełmżyńskiego.  Stwierdzono sezonowe zmiany liczebności i składu gatunkowego bakterii w odniesieniu do poszczególnych gatunków roślin. Wśród wyizolowanych bakterii dominowały szczepy lipo-, celulozo- i proteolityczne.  Najwyższą aktywność fizjologiczną wykazywały szczepy bakterii występujące na pałce wodnej.


*00083*          en 

Aqualinderella fermentans Emerson et Weston in surface waters of Northeastern Poland. Aqualinderella fermentans Emerson et Weston w wodach powierzchniowych północno-wschodniej Polski. Czeczuga, B. ;  Muszyńska, E. ; Kiziewicz, B. ; Godlewska, A. ; Mazalska, B. -  Pol. J. Env. Stud. 2004 vol. 13 nr 6 s. 641-651, il. bibliogr.  

W dziewięciu polskich zbiornikach wodnych (potok, rzeka, staw, jezioro) o różnej żyzności stwierdzono obecność rzadkiego grzyba wodnego, Aqualinderella fermentans, pochodzącego ze strefy tropikalnej. Był on obecny w owocach i nasionach 24 gatunków roślin wodnych. Jest to pierwszy w Polsce, a drugi w Europie udokumentowany przypadek obecności tego grzyba, a tym samym dowód na rozszerzenie zasięgu jego występowania.


*00086*          en 

Changes in the phytoseston of a river-lake system in Drawieński National Park. Zmiany w fitosestonie systemu rzeczno-jeziornego w Drawieńskim Parku Narodowym. Gołdyn, Ryszard; Szeląg-Wasilewska, Elżbieta. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2004 vol. 33 nr 2 s. 17-28, il.   bibliogr.

Badania jakościowe i ilościowe fitosestonu w rzece Płociczna wykazały, że pochodzi on głównie z jezior leżących na jej biegu.  Większą obfitość i zróżnicowanie gatunkowe organizmów notowano wiosną niż latem - było to związane ze zróżnicowaniem przepływu wody.  Zaobserwowano stopniową redukcję obfitości fitosestonu na odpływie z kolejnych jezior (Sitno, Płociczno, Ostrowiec). Obniżeniu ulegały również wskaźniki troficzności i saprobowości wody.

*00088*          en 

Horizontal distribution of phytoplankton and zooplankton from the littoral towards open waters under wind stress. Pozioma dystrybucja fito- i zooplanktonu z litoralu w kierunku otwartej wody pod wpływem wiatru. Żurek, Roman; Bucka, Halina. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2004 vol. 33 nr 3 s. 69-81, il. bibliogr.  

Obserwowano przemieszczanie się glonów i zooplanktonu przez stanowiska trzciny i rdestu ziemnowodnego w zbiorniku zaporowym Goczałkowice. Zespoły glonów w strefie rdestu miały strukturę mozaikową z przewagą zielenic i okrzemek. Na granicy pasa trzcin i otwartej wody dominowały sinice. Wiatr o prędkości 4-5 m/s powoduje w strefie zawietrznej tworzenie się prądu wstecznego o prędkości od 8 do 18 m/h.


*00089*          en 

Eucariotic algae and cyanobacteria in the River Dunajec upstream and downstream from the new dam reservoirs in Czorsztyn and Sromowce and thier use for monitoring. Glony eukariotyczne i cyjanobakterie w rzece Dunajec powyżej i poniżej nowych zbiorników zaporowych w Czorsztynie i Sromowcach oraz ich wykorzystanie do monitoringu.  Mrozińska-Broda, Teresa; Czerwik-Marcinkowska, Joanna. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2004 vol. 33 nr 3 s. 83-97, il. bibliogr.  

Dominującą grupą organizmów zarówno w rzece, jak i w zbiornikach zaporowych były okrzemki (odpowiednio, 74 i 32 proc. ). Były to głównie gatunki dominujące w wodach eutroficznych. Gatunkiem przeważającym była zielenica Cladophora glomerata, która pełni rolę siedliska dla innych glonów, zwłaszcza okrzemek. Na poszczególnych stanowiskach wykazano nieistotne różnice struktury subkomórkowej tej zielenicy. Jednym z interesujących zjawisk był masowy rozwój Didymosphenia geminata.


RYBACKIE ZAGOSPODAROWANIE WÓD

*00049*          pl 

Dolina Górnej Wisły - ludzie, ryby i ptaki - Gołysz, 4 VI 2004 r. Ledwoń, Mateusz. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 33-34, il.  

Główną ideą konferencji zorganizowanej przez PAN w Gołyszu była wymiana informacji pomiędzy osobami związanymi z problematyką ochrony przyrody na stawach rybnych oraz hodowcami ryb. Omówiono też strategię funkcjonowania gospodarstw rybackich włączonych do sieci NATURA 2000.


*00060*          pl 

Ichtiofauna jako wskaźnik stanu troficznego zbiorników zaporowych. Wiśniewolski, Wiesław; Wołos, Arkadiusz; Falkowski, Stanisław. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 71-78, il. +bibliogr. 2 poz.

Na podstawie analizy struktury gatunkowej odłowów sieciowych w dziewięciu zbiornikach zaprowych Polski (Goczałkowice, Jeziorsko, Siemianówka, Włocławski, Głębinów, Turawa, Zegrzyński, Otmuchów, Dobczyce) stwierdzono daleko posunięty proces eutrofiacji tych zbiorników. Najbardziej zaawansowany, zmierzający do hipertrofii jest stan zbiorników Włocławek i Jeziorsko.


*00061*          pl 

Gospodarka rybacka w zbiorniku zaporowym Poraj. Wrona, Janusz;  Guziur, Janusz. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS  2004     s. 79-88, il. +bibliogr. 6 poz.

Przedstawiono położenie, hydrologię, podstawowe parametry projektowe i morfometryczne zbiornika zaporowego Poraj na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Podano wielkość odłowów sieciowych i wędkarskich oraz dawki i wartość zarybień zbiornika w latach 1998-2000.


BIOLOGIA RYB

*00068*          pl 

Pod lodem. K. W. [oprac. ]. - Węd. Pol. 2004 nr 12 (166) s. 53, il.  

Opisano sposób zimowania ryb w jeziorze. Karasie, węgorze, sumy i liny popadają w odrętwienie, prawie nie jedzą i mało pływają - w temperaturze ok. 4 st. C zapadają w letarg, często zakopując się w mule. Natomiast sieja, sielawa i miętus są zimą wyjątkowo aktywne.  Gdy zimą zabraknie w wodzie pokarmu ryby wykorzystują energię zgromadzoną w tłuszczu, a w skrajnych przypadkach w tkance mięśniowej lub nawet w ikrze.


 

HODOWLA RYB

*00041*          pl 

Genetyka ryb. Cz. 14: Programy selekcyjne. Selekcja typu „brak selekcji“ (Tave 1986). Łuczyński, Mirosław. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 14-16, il. bibliogr.

Podano schemat podstawowych typów programów selekcyjnych stosowanych w praktyce rybackiej. Omówiono „selekcję niezamierzoną“ oraz skutki jakie może wywołać w hodowlach. Hodowcy selekcjonują populacje ryb, które dobrze się sprawdzają w warunkach hodowlanych, doprowadzając do ich „udomowienia“.


*00052*          pl 

Jeziorowa produkcja rybacka w 2003 roku - podstawowe dane i prawidłowości. Wołos, Arkadiusz; Mioduszewska, Hanna; Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku.  Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 5-14, il.

Podano ogólną charakterystykę oraz parametry produkcyjno-gospodarcze 66 gospodarstw rybackich z Mazur, Pomorza i Wielkopolski. Omówiono strukturę i wielkość odłowów w jeziorach w 2003 r. Porównano odłowy gatunków zarybianych i niezarybianych w latach 1995-2003.


*00054*          pl 

Stan jeziorowej gospodarki zarybieniowej w 2003 roku i jego porównanie z gospodarką zarybieniową prowadzoną przez podmioty uprawnione do rybackiego użytkowania jezior w roku 2002. Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku.  Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 19-34, il. +bibliogr. 6 poz.

Przedstawiono ilościowe parametry opisujące gospodarkę zarybieniową węgorzem, sielawą, sieją, szczupakiem, sandaczem, sumem, linem, karasiem, karpiem, tołpygą, amurem i innymi gatunkami ryb.  Dane pochodzą z ankiet od 66 podmiotów gospodarczych użytkujących ponad 230 ha jezior na Mazurach, Pomorzu i Wielkopolsce. Podano powierzchnie jezior zarybiane poszczególnymi gatunkami i wartość tych zarybień.


*00073*          pl 

Narybek dla Parsęty. Nyk, Janusz. - Wiad. Węd. 2004 nr 11 (665)  s. 84-85, il.

Rzeki i jeziora Pomorza Środkowego będą zarybiane narybkiem z nowego ośrodka hodowlano-zarybieniowego „Liśnica“ w Białogardzie. W ośrodku hoduje się materiał zarybieniowy troci, łososi oraz podjęto próby hodowli jazia, certy i pstrąga tęczowego. Ten nowoczesny ośrodek ma możliwość inkubacji 3 mln ziaren ikry ryb łososiowatych w okresie zimowym oraz 20 mln ziaren ikry różnych gatunków ryb w okresie wiosenno-letnim.




ROZRÓD RYB

*00027*          en 

No relationship between fecundity and annual reproductive rate in bony fish. Brak zależności między płodnością a roczną wielkością reproduckji u ryb kostnoszkieletowych. Froese, Rainer;  Luna, Susan. - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 11-20, il.   bibliogr.

Istnieje pogląd, że ryby o wysokiej płodności i wyższej produktywności są bardziej odporne na przełowienie. Przeanalizowano maksymalną roczną reprodukcję u 49 gatunków ryb, uwzględniając dane o ich płodności na podstawie wyników opublikowanych przez różnych autorów. Nie stwierdzono istotnej zależności między płodnością (od 368 do 10 mln ziaren ikry), a maksymalną rozrodczością ryb (wahającą się od 0,4 do 13,5 zastępujących tarlaków).


*00030*          en 

Attainment of sexual maturity by hybrids of rudd, Scardinius erythrophthalmus (L. ) and carp bream, Abramis brama (L. ) under experimental conditions. Osiąganie dojrzałości płciowej u hybrydów wzdręgi, Scardinius erythrophthalmus (L. ) i leszcza, Abramis brama (L. ) w warunkach eksperymentalnych. Kopiejewska, Wiesława;  Terlecki, Janusz; Chybowski, Łucjan. - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 43-50, il. bibliogr.

Przeprowadzono badania histologiczne gonad 4-5 letnich hybrydów wzdręgi i leszcza w okresie przedtarłowym i tarłowym. Oocyty samic osiągały stadium rozwoju migrującego jądra i rozpadu struktury morfologicznej pęcherzyka zarodkowego. U samców stwierdzono obecność spermatydów, ale nie zaobserwowano stadium plemników. Przypuszcza się, że było to spowodowane warunkami hodowlanymi, ale w warunkach naturalnych ryby te mogłyby osiągnąć dojrzałość płciową.


*00031*          en 

Morphophysiological aspects of the embryonic development of ruffe, Gymnocephalus cernuus (L. ) under different thermal conditions.  Morfofizjologiczne aspekty rozwoju embrionalnego u jazgarza, Gymnocephalus cernuus (L. ) w różnych warunkach termicznych.  Bonisławska, Małgorzata; Korzelecka-Orkisz, Agata; Winnicki, Aleksander; Formicki, Krzysztof; Szaniawska, Daniela. - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 51-72, il. bibliogr.

Zapłodnioną ikrę i rozwijające się embriony jazgarza inkubowano w pięciu różnych temperaturach (14, 16, 18, 20 i 22 st. C).  Monitorowanie odbywało się w przekroju poziomym i pionowym z użyciem mikroskopu wyposażonego w kamerę cyfrową połączoną z komputerem.  Przestrzeń periwittelarna (okołożółtkowa) stanowi 65 proc. objętości jaja jazgarza. Najwyższe tempo wylęgania się larw o dobrej kondycji obserwowano w optymalnym zakresie temperatur 16-18 st. C.


*00035*          en 

Cyclic development of sex cells in artificially bred rudd Scardinius erythrophthalmus (L. ). Cykliczny rozwój komórek płciowych wzdręgi Scardinius erythrophthalmus (L. ) w warunkach sztucznego chowu. Kopiejewska, Wiesława; Terlecki, Janusz;  Chybowski, Łucjan. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2  s. 43-48, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzono badania histologiczne gonad wzdręgi w warunkach hodowlanych, obserwując cykliczne zmiany zachodzące w komórkach rozrodczych. U samic od października do marca odbywała się witellogeneza endogeniczna. Jajniki były wypełnione oocytami w stadium wakuolizacji. W maju zachodził proces witellogenezy egzogennej. Następnie od końca maja do początku lipca (w okresie poprzedzającym tarło) u samic obserwowano synchroniczny lub asynchroniczny rozwój oocytów. U samców od października do kwietnia w jądrach występowały spermatocyty, które w maju i czerwcu przechodziły w stadium spermatyd. Od lipca rozpoczynało się tworzenie nowych spermatocytów.


*00050*          pl 

Sympozjum SPIN i TBR w Białowieży. Targońska-Dietrich, Katarzyna; Krejszeff, Sławomir. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 34-35

Omówiono przebieg sympozjum zorganizowanego w dn. 10-12 czerwca 2004 r. przez Sekcję Płodności i Niepłodności (SPIN) Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego we współpracy z Towarzystwem Biologii Rozrodu (TBR). Niektóre referaty dotyczyły rozrodu ryb, ochrony zagrożonych gatunków ryb oraz wprowadzania nowych gatunków do akwakultury.




ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00026*          pl 

Mączka sojowa w żywieniu ryb wszystkożernych. Gatlin, Delbert M.  - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 5 (41) s. 43-45, il.

Scharakteryzowano wartości odżywcze produktów sojowych oraz ich strawność dla różnych gatunków ryb. Przedstawiono efektywność karmienia ryb paszami, w których mączkę rybną zastępowano jej substytutami, w szczególności mączką sojową. Omówiono prace badawcze mające na celu wyeliminowanie z mączki sojowej substancji antyżywieniowych (np. polisacharydów) oraz zmaksymalizowanie strawności substancji odżywczych zawartych w produktach sojowych.


*00033*          en 

Food resource partitioning by peled larvae (Coregonus peled Gmel. ) of various size, reared in illuminated cages at different densities. Wykorzystanie pokarmu przez larwy pelugi (Coregonus peled Gmel. ) o różnej wielkości podchowywane w sadzach oświetlonych w różnych obsadach. Furgała-Selezniow, Grażyna; Mamcarz, Andrzej. -  Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 23-32, il. bibliogr.  streszcz.

Larwy pelugi (o długości 9-10 mm) wpuszczono w ilości 10 tys. i 40 tys. do dwóch sadzów, a następnie przez 2 miesiące analizowano ich odżywianie się pokarmem naturalnym (zooplanktonem). W miarę wzrostu ryb następowało znaczące zróżnicowanie ich długości. Było ono wynikiem nierównego podziału zjadanego pokarmu między poszczególnymi osobnikami. Najmniejsze larwy wykorzystywały do 53,3 proc. średniej wartości energetycznej pobranego w danym dniu pokarmu, a największe nawet do 365,6 proc. Nierównomierny podział dostępu do pokarmu w początkowym okresie życia wyznacza pozycję osobnika w hierarchii stada.


*00034*          en 

Effects of feeding a plant diet to the grass carp (Ctenopharyngodon idella Val. ) kept in cages in cooling water. Wyniki żywienia dietą roślinną amura białego (Ctenopharyngodon idella Val. ) chowanego w sadzach w wodzie pochłodniczej. Kiełpiński, Maciej; Sadowski, Jacek; Wielopolska, Magdalena; Bartłomiejczyk, Marek. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 33-41, il.   bibliogr. streszcz.

Badano możliwość żywienia narybku amura białego w wodzie pochłodniczej hicyntem wodnym. Porównano tempo wzrostu i efektywność wykorzystania pokarmu u ryb w 3 wariantach: A) ryby żywione tylko paszą przemysłową; B) ryby żywione paszą i hiacyntem; C) ryby żywione tylko hiacyntem. Stwierdzono, że hiacynt wodny jest pokarmem nieefektywnym dla amura w wieku 1+, ze względu na wysokie wartości współczynnika pokarmowego i uzyskiwanie przez ryby małych przyrostów masy ciała.


*00058*          pl 

Próba oceny przejścia na pokarm naturalny narybku ryb drapieżnych pochodzącego z intensywnego chowu na paszach sztucznych.  Szczepkowski, Mirosław; Szczepkowska, Bożena. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A.  Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 55-64, il. +bibliogr. 6 poz.

Narybek szczupaka, sandacza i suma podchowywano w obiegu recyrkulacyjnym wykorzystując pasze dla ryb łososiowatych i narybek okonia. Określano masę i długość ciała narybku, współczynnik pokarmowy i współczynnik kondycji. Wykazano, że przechodzenie na pokarm naturalny jest determinowane specyfiką gatunkową.


*00080*          pl 

Możliwość ekstruzyjnej produkcji pasz dla ryb z wysokim udziałem świeżych, paszowych surowców rybnych. Dutkiewicz, Daniel. - Wiad. Ryb.  2004 nr 9-10 (141) s. 10-12

Opisano technologie uzyskiwania pasz dla ryb. Omówiono badania nad ekstruzyjną technologią produkcji pasz w celu otrzymania wysokobiałkowych koncentratów i pasz rybnych pochodzących z wilgotnych surowców rybnych.




 CHOROBY RYB

*00024*          pl 

Występowanie wirusa KHV w świecie. (dane do sierpnia 2004).  Haenen, Olga [i in. ]. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 5 (41) s. 39-41

Scharakteryzowano dane dotyczące przypadków występowania wirusa koi herpes virus (KHV) w poszczególnych krajach Europy, Azji, Środkowego Wschodu, Afryki, Stanów Zjednoczonych, Ameryki Południowej i Australii. Opisano diagnostykę, szczepienia i inne metody zwalczania wirusa.


*00025*          pl 

Koi-Herpesvirus (KHV) - diagnozowanie i potwierdzenie. Bergmann, Sven M. ; Fichtner, Dieter. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 5 (41) s. 41-42

Opisano objawy kliniczne oraz metody diagnostyki infekcji KHV.  Przedstawiono sposoby zapobiegania i zwalczania KHV w gospodarstwach stawowych.


*00028*          en 

Parasitological aspects and biochemical changes of infected cultured tilapia (Oreochromis hybrid). Parazytologiczne aspekty i zmiany biochemiczne zainfekowanej, hodowlanej krzyżówki tilapii (Oreochromis). Soliman, Maha F. ; El-Shenawy, N. S. ; Ghobashy, M. A.  - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 21-31, il. bibliogr.  

Badano rozprzestrzenianie się i oddziaływanie pasożytów jelitowych, które występowały w wątrobach 60 proc. ryb - krzyżowek tilpii, w warunakch hodowlanych w Egipcie. Stwierdzono infekcje spowodowane larwami nicieni i metacerkariami przywr (33 proc.  infekcji) lub tylko infekcje spowodowane metacerkariami (67 proc. ).  Pasożyty powodowały zauważalne zmiany w budowie histologicznej wątroby. Następował ubytek glikogenu, lipidów i protein, a wątroba była bardziej podatna na akumulację metali ciężkich.


*00029*          en 

Parasite fauna of ide, Leuciscus idus (L. ) in Lake Dąbie, Poland. Parazytofauna jazia, Leuciscus idus (L. ) w jeziorze Dąbie, Polska. Sobecka, Ewa; Jurkiewicz, Edyta; Piasecki, Wojciech. -  Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 33-42, il. bibliogr.  

Pierwsze polskie badania parazytofauny jazia z Wisły wykonano w 1987 r., a przeprowadzone obecnie w latach 2000-03 dotyczą jazia z Jeziora Dąbie. Stwierdzono 32 gatunki pasożytów należących do następujących 11 taksonów: Oligohymenophorea, Myxosporea, Monogenea, Digenea, Nematoda, Palaecanthocephala, Eucanthocephala, Hirudinea, Copepoda, Branchiura, Bivalvia. Spośród zidentyfikowanych pasożytów 15 gatunków stwierdzono po raz pierwszy u jazia.


*00032*          en 

Fish digeneans from the Seven Islands Ornithological Reserve at Oświn Lake Poland. Pt 1: Posthodiplostomum cuticola von Nordmann, 1832. Płazińce u ryb z jeziora Oświn w Rezerwacie Ptasim Siedmiu Wysp, Polska. Cz. 1: Posthodiplostomum cuticola von Nordmann, 1832. Mierzejewska, Katarzyna; Własow, Teresa; Kapusta, Anita; Szymańczyk, Krzysztof. - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 73-84, il.   bibliogr.

Przedstawiono analizę porównawczą występowania Posthodiplostomum cuticola u ryb w dwóch różniących się warunkami środowiskowymi częściach jeziora Oświn. Badano wpływ rozmiarów ryb i sezonu na poziom infekcji pasożyta. Metacerkarie przywr intensywniej występowały u płoci, wzdręgi, krąpia i leszcza, a sporadycznie u karasia i okonia. Bardziej zarażone były ryby większych rozmiarów (z wyjątkiem wzdręgi), w zachodniej w porównaniu do wschodniej części jeziora. Nie stwierdzono zależności sezonowej.


*00079*          pl 

Forum ekologiczne: Stary znajomy; Ciemna strona karpia. Pietrzak Roman. - Węd. Świat 2004 nr 12 (108) s. 46-47, il.

Naturalny obszar występowania karpia rozciąga się pomiędzy 25 i 50 równoleżnikiem szerokości północnej oraz 30 i 135 południkiem długości wschodniej. Karp europejski posiada dwie odmiany, są to: dziki sazan z Dunaju i karp udomowiony. W Polsce karp nie odbywa tarła naturalnego, chociaż w wodach podgrzanych samice niekiedy składają ikrę. W ostatnich latach hodowle tego gatunku są dziesiątkowane przez nowego wirusa KHV (Koi Herpes Virus), który atakuje tylko karpia.




 RYBY KARPIOWATE

*00079*          pl 

Forum ekologiczne: Stary znajomy; Ciemna strona karpia. Pietrzak Roman. - Węd. Świat 2004 nr 12 (108) s. 46-47, il.

Naturalny obszar występowania karpia rozciąga się pomiędzy 25 i 50 równoleżnikiem szerokości północnej oraz 30 i 135 południkiem długości wschodniej. Karp europejski posiada dwie odmiany, są to: dziki sazan z Dunaju i karp udomowiony. W Polsce karp nie odbywa tarła naturalnego, chociaż w wodach podgrzanych samice niekiedy składają ikrę. W ostatnich latach hodowle tego gatunku są dziesiątkowane przez nowego wirusa KHV (Koi Herpes Virus), który atakuje tylko karpia.




CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00037*          en 

Effects of high-energy diet on basic indices of carp (Cyprinus carpio L. ) C (2-3) culture in cooling water. Wpływ paszy wysokoenergetycznej na podstawowe wskaźniki chowu karpia (Cyprinus carpio L. ) K (2-3) w wodzie pochłodniczej. Wielopolska, Magdalena; Filipiak, Jarosław; Trzebiatowski, Rajmund. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 97-108, il. bibliogr.  streszcz.

Kroczki karpia o średniej masie 275 g karmiono paszą ekstrudowaną zawierającą 45,5 proc. białka ogólnego, 24,2 proc.  tłuszczu surowego oraz 23,1 MJ/kg eneregii brutto, stosując dawki paszy: 0,8; 1,8; 2,6; 3,2 i 3,6 proc. metabolicznej masy ryb (W 0. 8).  Uzyskano (odpowiednio) średnie dobowe tempo wzrostu: 0,98; 1,91; 2,41, 2,49, 2,51 proc., przy współczynnikach pokarmowych: 0,97; 1,04; 1,41; 1,37 i 1,52. Największą retencję tłuszczu i energii uzyskano przy dawce paszy 2,6 (W 0. 8), a białka przy najmniejszej dawce paszy.  Potwierdzono przydatność stosowania pasz wysokenergetycznych w żywieniu karpi w wodzie pochłodniczej.




INNE KARPIOWATE

*00030*          en 

Attainment of sexual maturity by hybrids of rudd, Scardinius erythrophthalmus (L. ) and carp bream, Abramis brama (L. ) under experimental conditions. Osiąganie dojrzałości płciowej u hybrydów wzdręgi, Scardinius erythrophthalmus (L. ) i leszcza, Abramis brama (L. ) w warunkach eksperymentalnych. Kopiejewska, Wiesława;  Terlecki, Janusz; Chybowski, Łucjan. - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 43-50, il. bibliogr.

Przeprowadzono badania histologiczne gonad 4-5 letnich hybrydów wzdręgi i leszcza w okresie przedtarłowym i tarłowym. Oocyty samic osiągały stadium rozwoju migrującego jądra i rozpadu struktury morfologicznej pęcherzyka zarodkowego. U samców stwierdzono obecność spermatydów, ale nie zaobserwowano stadium plemników. Przypuszcza się, że było to spowodowane warunkami hodowlanymi, ale w warunkach naturalnych ryby te mogłyby osiągnąć dojrzałość płciową.


*00034*          en 

Effects of feeding a plant diet to the grass carp (Ctenopharyngodon idella Val. ) kept in cages in cooling water. Wyniki żywienia dietą roślinną amura białego (Ctenopharyngodon idella Val. ) chowanego w sadzach w wodzie pochłodniczej. Kiełpiński, Maciej; Sadowski, Jacek; Wielopolska, Magdalena; Bartłomiejczyk, Marek. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 33-41, il.   bibliogr. streszcz.

Badano możliwość żywienia narybku amura białego w wodzie pochłodniczej hiacyntem wodnym. Porównano tempo wzrostu i efektywność wykorzystania pokarmu u ryb w 3 wariantach: A) ryby żywione tylko paszą przemysłową; B) ryby żywione paszą i hiacyntem; C) ryby żywione tylko hiacyntem. Stwierdzono, że hiacynt wodny jest pokarmem nieefektywnym dla amura w wieku 1+, ze względu na wysokie wartości współczynnika pokarmowego i uzyskiwanie przez ryby małych przyrostów masy ciała.


*00035*          en 

Cyclic development of sex cells in artificially bred rudd Scardinius erythrophthalmus (L. ). Cykliczny rozwój komórek płciowych wzdręgi Scardinius erythrophthalmus (L. ) w warunkach sztucznego chowu. Kopiejewska, Wiesława; Terlecki, Janusz;  Chybowski, Łucjan. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2  s. 43-48, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzono badania histologiczne gonad wzdręgi w warunkach hodowlanych, obserwując cykliczne zmiany zachodzące w komórkach rozrodczych. U samic od października do marca odbywała się witellogeneza endogeniczna. Jajniki były wypełnione oocytami w stadium wakuolizacji. W maju zachodził proces witellogenezy egzogennej. Następnie od końca maja do początku lipca (w okresie poprzedzającym tarło) u samic obserwowano synchroniczny lub asynchroniczny rozwój oocytów. U samców od października do kwietnia w jądrach występowały spermatocyty, które w maju i czerwcu przechodziły w stadium spermatyd. Od lipca rozpoczynało się tworzenie nowych spermatocytów.


*00042*          pl 

Warunki rozrodu płoci w Jeziorze Licheńskim. Wilkońska, Halina;  Kapusta, Andrzej; Kowalski, Wojciech; Zakrzewski, Mariusz. -  Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 16-19+22, il. bibliogr.

Omówiono preferencje w wyborze substratu tarłowego przez płoć w Jeziorze Licheńskim. Próbowano określić wykorzystanie krześlisk jako zastępczych miejsc rozrodu oraz zweryfikować hipotezy o wykorzystaniu egzotycznego gatunku hydrofita, walisnerii spiralnej, jako podłoża tarłowego.


*00043*          pl 

Aktualny stan pomorskich populacji strzebli błotnej Eupallasella perenurus (Pallas). Radtke, Grzegorz; Wolnicki, Jacek; Kamiński, Rafał. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 20-21+22, il.

Opisano nowe stanowiska strzebli błotnej na Pomorzu (Juszki, Stawiska, Grzybno, Sośniak) oraz potwierdzono występowanie strzebli na stanowiskach poznanych przed 2003 rokiem (Wierzyca, Nowa Kiszewa).  Gatunek ten występuje w małych zbiornikach wodnych np. w oczkach wodnych lub w dołach potorfowiskowych.


*00059*          pl 

Wpływ intensywności karmienia paszą i pokarmem naturalnym na wzrost, jakość i koszt produkcji materiału zarybieniowego lina Tinca tinca (L. ) w warunkach kontrolowanych. Kamiński, Rafał; Wolnicki, Jacek; Kwiatkowski, Sławomir. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn:  Wydaw. IRS 2004     s. 65-69, il. +bibliogr. 4 poz.

Badano przeżywalność i tempo wzrostu młodocianego lina karmionego różnymi dawkami starteru karpiowego i mrożonymi larwami ochotki. Porównano w jaki sposób rodzaj pokarmu i intensywność karmienia wpływają na koszt produkcji materiału zarybieniowego.


*00063*          en 

The common bream Abramis brama (Linnaeus, 1758) (Leuciscinae, Cyprinidae). Leszcz, Abramis brama (Linnaeus, 1758) (Leuciscinae, Cyprinidae). Brylińska, Maria; Boroń, Alicja. Olsztyn: Wydaw. UWM  2004 108 s., il. +bibliogr. s. 84-107, streszcz. Rozpr. i Monogr. UWMnr 91

Omówiono dane taksonomiczne leszcza dotyczące morfologii, cech plastycznych i merystycznych zewnętrznych i wewnętrznych, cech kardiologicznych i biochemicznych. Scharakteryzowano jego geograficzny zasięg występowania, migracje, odżywianie się, wiek, tempo wzrostu, warunki reprodukcji, płodność, choroby i pasożyty.


*00065*          pl 

Certa. K. W. [oprac. ]. - Węd. Pol. 2004 nr 11 (165) s. 32+38, il.

Omówiono biologię i rozród certy wędrownej, która występuje w Zalewie Szczecińskim i Wiślanym, w rzekach Pomorza Zachodniego oraz w dorzeczach Odry i Wisły. Certa wędrówkę tarłową rozpoczyna zimą.  Najwyżej położone tarliska na Odrze znajdują się w jej dopływie, Baryczy. Populacja wiślana została podzielona zaporą we Włocławku.  Opisano przebieg tarła i odżywianie się form młodocianych.


*00066*          pl 

Ratowanie wędrownej certy, czyli milion za miliony. Bontemps, Stanisław. Borys, Waldemar [rozm. przepr.]. - Węd. Pol. 2004 nr 11 (165) s. 33-35, il.

W 1996 r. opracowano „Program restytucji ryb wędrownych w Polsce“. W latach 2000-03 wpuszczono 1. 65 mln szt. materiału zarybieniowego certy do dopływów środkowej Odry. W 2004 r.  przystąpiono do kolejnego etapu prac ratowania certy wędrownej w innych rzekach z zachowaniem genetycznego zróżnicowania tego gatunku.  Prof. dr hab. Stanisław Bontemps przedstawił swoje wieloletenie doświadczenia z badań populacji certy w dorzeczu Wisły.


*00067*          pl 

Po trzecie certa. Klich, Mariusz. - Węd. Pol. 2004 nr 11 (165)  s. 37-38, il.

Przedstawiono działania prowadzone w celu przywrócenia certy wędrownej w dorzeczu górnej Wisły. Zapora we Włocławku uniemożliwiła rybom wędrówki tarłowe do Bałtyku i przyczyniła się do powstania formy „osiadłej“ certy. Obcenie Dunajec stał się najważniejszym dopływem tarliskowym tego gatunku.




RYBY ŁOSOSIOWATE

*00047*          pl 

Sprawozdanie z [Dwudziestej dziewiątej] XXIX Krajowej Konferencji Hodowców Ryb Łososiowatych - Wałcz, 2004. Bontemps, Stanisław. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 28-30, il.

Podczas konferencji, która odbyła się w dn. 7-9 października 2004 r. w Wałczu, poruszono problemy rozrodu i hodowli ryb łososiowatych, chorób ryb i ich zwalczania, organizacji branży rybackiej oraz działań realizowanych w sektorowym programie „Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb“. Swoją ofertę przedstawiły firmy paszowe: Aller Aqua, BioMar, Dana Feed i Aqua Pasze.


*00048*          pl 

[Dwadzieścia] 20 lat Pracowni i Zakładu Hodowli Ryb Łososiowatych Rutki. Goryczko, Krzysztof. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 31-32, il.

Przedstawiono rezultaty działalności naukowej, wdrożeniowej, dorobek publikacyjny oraz prace hodowlane i usługowe prowadzone w pracowni terenowej należącej do Instytutu Rybactwa Śródlądowego.




CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00076*          pl 

Pstrąg nasz tęczowy. Kluczek, Marek. - Wiad. Węd. 2004 nr 12 (666) s. 72, il.

Pstrąg tęczowy jest gatunkiem obcym w wodach Polski, jednak nie zagraża rodzimym gatunkom ryb łososiowatych. Nie zadamawia się w naszych rzekach i nie tworzy rozradzającej się populacji, ale wpływa do morza, gdzie jest łowiony przez rybaków. Celowe jest utrzymanie zarybiania tym gatunkiem wybranych łowisk komercyjnych, szczególnie tych, na których odbywają się zawody wędkarskie.




INNE ŁOSOSIOWATE

*00040*          pl 

Wstępne wyniki badań nad wpływem podłoża w postlarwalnym podchowie wylegu łososia (Salmo salar) i troci wędrownej (Salmo trutta trutta) na przeżywalność i zachowania w środowisku naturalnym.  Augustyn, Leszek; Bartel, Ryszard. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83)  s. 11-14, il. bibliogr.

Badano wpływ naturalnego podłoża żwirowego w postlarwalnym podchowie wylęgu łososia i troci wędrownej na ich zachowania w środowisku potoku górskiego. Obliczono przeżywalność ryb na stanowiskach zarybień oraz migracje z biegiem rzeki wyrażone jako procent ryb poniżej stanowisk zarybień w stosunku do pozostających w miejscu zarybienia. Zachowaia ryb zależą od nawyków nabytych we wczesnym okresie rozwoju, zapamiętywanie swojego środowiska nosi nazwę imprintingu.




RYBY OKONIOWATE

*00031*          en 

Morphophysiological aspects of the embryonic development of ruffe, Gymnocephalus cernuus (L. ) under different thermal conditions.  Morfofizjologiczne aspekty rozwoju embrionalnego u jazgarza, Gymnocephalus cernuus (L. ) w różnych warunkach termicznych.  Bonisławska, Małgorzata; Korzelecka-Orkisz, Agata; Winnicki, Aleksander; Formicki, Krzysztof; Szaniawska, Daniela. - Acta Ichth. Piscat. 2004 vol. 34 nr 1 s. 51-72, il. bibliogr.

Zapłodnioną ikrę i rozwijające się embriony jazgarza inkubowano w pięciu różnych temperaturach (14, 16, 18, 20 i 22 st. C).  Monitorowanie odbywało się w przekroju poziomym i pionowym z użyciem mikroskopu wyposażonego w kamerę cyfrową połączoną z komputerem.  Przestrzeń periwittelarna (okołożółtkowa) stanowi 65 proc. objętości jaja jazgarza. Najwyższe tempo wylęgania się larw o dobrej kondycji obserwowano w optymalnym zakresie temperatur 16-18 st. C.




RYBY WĘGORZOWATE

*00053*          pl 

Uwagi na temat ochrony i gospodarowania węgorzem europejskim. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M.  Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 15-17

Stanowisko uzgodnione przez przedstawicieli Instytutu Rybactwa Śródlądowego, Polskiego Towarzystwa Rybackiego i gospodarstw rybackich Śniardwy, Mrągowo i Olsztyn w sprawie toczącej się na forum Komisji Europejskiej dyskusji o planach ochrony i gospodarowania węgorzem europejskim w państwach członkowskich Uniii Europejskiej.




RYBY SIEJOWATE

*00033*          en 

Food resource partitioning by peled larvae (Coregonus peled Gmel. ) of various size, reared in illuminated cages at different densities. Wykorzystanie pokarmu przez larwy pelugi (Coregonus peled Gmel. ) o różnej wielkości podchowywane w sadzach oświetlonych w różnych obsadach. Furgała-Selezniow, Grażyna; Mamcarz, Andrzej. -  Acta Scient. Pol. -Piscaria 2004 vol. 3 nr 1-2 s. 23-32, il. bibliogr.  streszcz.

Larwy pelugi (o długości 9-10 mm) wpuszczono w ilości 10 tys. i 40 tys. do dwóch sadzów, a następnie przez 2 miesiące analizowano ich odżywianie się pokarmem naturalnym (zooplanktonem). W miarę wzrostu ryb następowało znaczące zróżnicowanie ich długości. Było ono wynikiem nierównego podziału zjadanego pokarmu między poszczególnymi osobnikami. Najmniejsze larwy wykorzystywały do 53,3 proc. średniej wartości energetycznej pobranego w danym dniu pokarmu, a największe nawet do 365,6 proc. Nierównomierny podział dostępu do pokarmu w początkowym okresie życia wyznacza pozycję osobnika w hierarchii stada.


*00056*          pl 

Sieja (Coregonus lavaretus sp. ) w gospodarce jeziorowej w 2003 roku. Falkowski, Stanisław. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn:  Wydaw. IRS 2004    s. 41-44, il. +bibliogr. 20 poz.

W 66 badanych gospodarstwach jeziorowych, sieję w odłowach wykazało 39 gospodarstw, a ich wysokość wynosiła od 1 do 2000 kg.  Stwierdzono wyraźny regres w gospodrace siejowej w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu.




POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY

*00060*          pl

Ichtiofauna jako wskaźnik stanu troficznego zbiorników zaporowych. Wiśniewolski, Wiesław; Wołos, Arkadiusz; Falkowski, Stanisław. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 71-78, il. +bibliogr. 2 poz.

Na podstawie analizy struktury gatunkowej odłowów sieciowych w dziewięciu zbiornikach zaprowych Polski (Goczałkowice, Jeziorsko, Siemianówka, Włocławski, Głębinów, Turawa, Zegrzyński, Otmuchów, Dobczyce) stwierdzono daleko posunięty proces eutrofiacji tych zbiorników. Najbardziej zaawansowany, zmierzający do hipertrofii jest stan zbiorników Włocławek i Jeziorsko.




EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00023*          pl 

Unijne 40 procent dla chowu i hodowli ryb. Daczka, Anna. -  Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 5 (41) s. 23-25, il.

Omówiono etapy udzielania pomocy finansowej producentom ryb słodkowodnych w ramach funduszy strukturalnych Wspólnej Polityki Rybackiej. Scharakteryzowano podstawowe dokumenty, które należy dostarczyć wraz z wnioskiem o dofinansowanie. Minimalna wartość netto planowanej inwestycji pozwalającej na ubieganie się o pomoc finansową wynosi 10 tys. zł., a pomoc finansowa polega na zwrocie 40 proc.  kosztów po wykonaniu inwestycji.


*00052*          pl 

Jeziorowa produkcja rybacka w 2003 roku - podstawowe dane i prawidłowości. Wołos, Arkadiusz; Mioduszewska, Hanna; Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku.  Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 5-14, il.

Podano ogólną charakterystykę oraz parametry produkcyjno-gospodarcze 66 gospodarstw rybackich z Mazur, Pomorza i Wielkopolski. Omówiono strukturę i wielkość odłowów w jeziorach w 2003 r. Porównano odłowy gatunków zarybianych i niezarybianych w latach 1995-2003.


*00054*          pl 

Stan jeziorowej gospodarki zarybieniowej w 2003 roku i jego porównanie z gospodarką zarybieniową prowadzoną przez podmioty uprawnione do rybackiego użytkowania jezior w roku 2002. Mickiewicz, Maciej. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku.  Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 19-34, il. +bibliogr. 6 poz.

Przedstawiono ilościowe parametry opisujące gospodarkę zarybieniową węgorzem, sielawą, sieją, szczupakiem, sandaczem, sumem, linem, karasiem, karpiem, tołpygą, amurem i innymi gatunkami ryb.  Dane pochodzą z ankiet od 66 podmiotów gospodarczych użytkujących ponad 230 ha jezior na Mazurach, Pomorzu i Wielkopolsce. Podano powierzchnie jezior zarybiane poszczególnymi gatunkami i wartość tych zarybień.


*00055*          pl 

Sytuacja ekonomiczno-finansowa gospodarstw rybackich w 2003 roku. Wołos, Arkadiusz; Czerwiński, Tomasz; Mickiewicz, Maciej. W:  Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M.  Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004    s. 35-40, il. +bibliogr. 3 poz.

Przedstawiono parametry produkcyjno-gospodarcze charakteryzujące 50 badanych gospodarstw w podziale na grupy: „lepsze“ i relatywnie „gorsze“. Omówiono podstawowe wskaźniki ekonomiczne, pozwalające na ocenę przychodów i kosztów oraz udział różnych form produkcji w przychodach z produkcji podstawowej.


*00059*          pl 

Wpływ intensywności karmienia paszą i pokarmem naturalnym na wzrost, jakość i koszt produkcji materiału zarybieniowego lina Tinca tinca (L. ) w warunkach kontrolowanych. Kamiński, Rafał; Wolnicki, Jacek; Kwiatkowski, Sławomir. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M. Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn:  Wydaw. IRS 2004    s. 65-69, il. +bibliogr. 4 poz.

Badano przeżywalność i tempo wzrostu młodocianego lina karmionego różnymi dawkami starteru karpiowego i mrożonymi larwami ochotki. Porównano w jaki sposób rodzaj pokarmu i intensywność karmienia wpływają na koszt produkcji materiału zarybieniowego.




WĘDKARSTWO

*00045*          pl 

Jeszcze o rybactwie i wędkarstwie w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83)  s. 23-24

Prawnik wyjaśnia, że w przepisach nie ma różnicy w znaczeniu prawnym między sformułowaniami zawartymi w ustawie o ochronie przyrody mówiącymi o „obszarach i miejscach“, a w ustawie rybackiej o „wodach“, jeżeli prawidłowo rozumie się relacje między tymi dwiema ustawami.


*00062*          pl 

Problematyka nęcenia - aspekty ekologiczne, społeczne i ekonomiczne. Mioduszewska, Hanna; Wołos, Arkadiusz. W: Stan i uwarunkowania funkcjonowania rybactwa w 2003 roku. Pod red. M.  Mickiewicza i A. Wołosa. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004     s. 89-94, il. +bibliogr. 6 poz.

Omówiono rodzaje stosowanych zanęt przez wędkarzy oraz przyrodniczo-ekologiczne skutki ich stosowania. Przedstawiono społeczną i ekonomiczną rolę wędkarstwa sportowego i zawodowego.


*00064*          pl 

Alarm dla Welu. Puwalski, Krzysztof. - Nasze Wody 2004 R. 6 nr 2  s. 22-24, il.

Analizowano zasady gospodarowania wodami na przykładzie rzeki Wel, płynącej przez Welski Park Krajobrazowy. Rzeka jest użytkowana przez toruński okręg PZW. Opisano zagrożenia dla istniejących ekosystemów wodnych Welu, które wynikają głównie z budowy licznych elektrowni wodnych. Rzeka jest objęta ochroną prawną na całej długości.


*00069*          pl 

Łowisko. Jezioro Goszcza. Wawer, Krzysztof. - Węd. Pol. 2004 nr 12 (166) s. 72-73, il.

Rynnowe jezioro Goszcza (powierzchnia 48 ha, głębokość 20,2 m), położone na Pojezierzu Łagowskim, ma w 60 proc. zarośniętą linię brzegową (trzciną, pałką, tatarakiem) i liczne łąki roślinności podwodnej, gdzie występuje moczarka kanadyjska, rdestnice i mech wodny. W jeziorze tym nie prowadzi się zbyt intensywnych odłowów rybackich, ale jest ono zarybiane narybkiem suma i sandacza. Jezioro jest dobrym łowiskiem dla wędkarzy.


*00074*          pl 

Zapomniane rzeki. Dadaj. Paruzel, Marian. - Wiad. Węd. 2004 nr 12 (666) s. 60-61, il.

Krótka, licząca 6 km długości rzeka Dadaj wypływa z jeziora o tej samej nazwie, a kończy bieg w Jeziorze Tumiańskim. Jest ciekiem zróżnicowanym pod względem prędkości przepływu oraz ichtiofauny.  Występują tu szczupaki, okonie, węgorze, wzdręgi, krąpie, liny, leszcze, klenie, jelce. Podano dokładny opis biegu rzeki i miejsc występowania poszczególnych gatunków ryb, na złowienie których chętnie wybierają się wędkarze.


*00077*          pl 

Ostrowiec. Konowrocki, Andrzej. - Węd. Świat 2004 nr 11 (107)  s. 27-29, il.

Opisano jezioro Lubiankę (pow. 108,14 ha, gł. maks. 18 m) i jezioro Ostrowiec Wielki (pow. 19 ha, gł. maks. 10,8 m) oraz rzekę Dobrzycę na Pojezierzu Pomorskim. Rybostan jezior jest urozmaicony i bardzo atrakcyjny wędkarsko. W rzece występują pstrągi potokowe i liny, gatunki chętnie łowione przez wędkarzy.


*00078*          pl 

Dąbrowa Wielka. Garnek, Marcin. - Węd. Świat 2004 nr 11 (107)  s. 30-33, il.

Przepływowe jezioro Dąbrowa Wielka (pow. 615 ha) - typowy zbiornik sielawowy z czystą, dobrze natlenioną wodą, posiada dobrze rozwiniętą linię brzegową i urozmaiconą rzeźbę dna. Rybostan jeziora stanowią: sieja, sielawa, szczupak, okoń, leszcz, wzdręga, lin, węgorz, płoć. Jezioro jest objęte strefą ciszy. Podano warunki i metody wędkowania.


*00085*          pl 

Pstrąg i Lipień. Cios, Stanisław [Red. ]. Wyd. [nieregularnie]  Warszawa: od 1993 r.

Pierwszy numer czasopisma „Pstrąg i Lipień“ ukazał się w maju 1993 r. Pismo ukazuje się nieregularnie i ma charakter podobny jak „Newsletter“ dla wędkarzy muchowych i łososiowych w Polsce. Tematyka artykułów dotyczy wędkarstwa, biologii ryb łososiowatych, ich behawioru, odżywiania się oraz analizy biocenozy wodnej np. fauny dennej. Czasopismo jest dostępne w Bibliotece IRS.




SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE

*00044*          pl 

Krab wełnistoręki z wizytą na Mazurach. Krzywosz, Tadeusz. -  Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 23, il.

Omówiono biologię i występowanie kraba wełnistorękiego na świecie oraz przypadki pojawienia się tego gatunku w sieciach rybaków w Jeziorze Mikołajskim i Bełdany.




URZĄDZENIA DO CHOWU I HODOWLI RYB

*00038*          pl 

Kryteria oceny projektów przepławek i monitoringu ich funkcjonowania w świetle wymagań Sektorowego Programu Operacyjnego „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb 2004-2006". Wiśniewolski, Wiesław. -  Komun. Ryb. 2004 nr 6 (83) s. 1-7, il. bibliogr.

Omówiono warunki funkcjonowania przepławek w odniesieniu do biologicznych wymagań ichtiofauny oraz kryteria stawiane współczesnym przepławkom. Przedstawiono metody oceny skuteczności ich funkcjonowania.


*00070*          pl 

Metoda filtracji EcoSystem z perspektywy siedmiu lat stosowania.  Paletta, Mike. - Nasze Akwarium 2004 nr 61 s. 37-41, il.

Przedstawiono kilkutetnie obserwacje różnych systemów filtracji, ze szczególnym uwzględnieniem metody EcoSystem zastosowanej w akwarium rafowym. System podzielony jest na trzy komory. Zwrócono uwagę na główną komorę filtracyjną, w której użyto komponentów filtracyjnych: podłoża Miracle Mud oraz glonów z rodzaju pełzatka (Caulerpa). Zastosowana metoda korzystnie wpływała na funkcjonowanie akwarium.




ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD

*00001*          en 

Impact assessment of the hydroelectric power plant on lake ecosystems (usimg the example of Lake Oświn). Ocena oddziaływania elektrowni wodnej na ekosystemy jeziorne (na przykładzie jeziora Oświn). Bajkiewicz-Grabowska, Elżbieta. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4  s. 3-9, il. bibliogr. streszcz.

W wyniku projektowanej budowy małej elektrowni wodnej w Leśniewie, przewiduje się, że woda zrzucana do cieku prowadzącego do wytopiskowego jeziora Oświn, spowoduje zalanie terenów przyległych do jeziora. Są to tereny prawnie chronione ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe; mieści się tu między innymi Rezerwat Ptasi „Siedem Wysp“.


*00005*          en

Ecological state of shallow lakes in the Pomeranian Lakeland (NW Poland). Stan ekologiczny płytkich jezior na Pojezierzu Pomorskim (Polska północno-zachodnia). Ciecierska, Hanna; Żurawska, Joanna.  - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 51-55, il. bibliogr. streszcz.

Stan ekologiczny kilku jezior pomorskich (Ostrowo, Piaski, Będogoszcz, Płoń, Wielimie) określano na podstawie wskaźnika makrofitowego zalecanego przez Ramową Dyrektywę Wodną Unii Europejskiej. Z wyjątkiem Ostrowa, stan jezior uznano za zły, ich rozwój określono jako dysharmonijny. Zbiorniki te zaliczono do typu fitoplanktonowo-makrofitowego. Jedynie Ostrowo uznano za rozwijające się harmonijnie, a jego stan ekologiczny uznano za dostateczny.


*00011*          en 

Selection criteria for restoration method on Lake Suskie. Wybrane kryteria dla metod restauracji Jeziora Suskiego. Lossow, Konstanty; Gawrońska, Helena; Łopata, Michał; Jaworska, Bożena. -  Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 143-151, il. bibliogr. streszcz.

Przedstawiono badania wód i osadów dennych silnie zdegradowanego, wskutek dopływu niedostatecznie oczyszczonych ścieków miejskich, Jeziora Suskiego (o pow. 59,0 ha) leżącego w granicach miasta Susz na Pojezierzu Iławskim. Jakość wód tego jeziora mieściła się w III klasie czystości, a wysoką trofię potwierdzał też skład osadów dennych. Uznano, że najlepszą metodą rekultywacji tego jeziora będzie użycie koagulantu glinowego PAX celem inaktywacji fosforu.


*00014*          en 

The relationship between the contents of particulate (POC) and dissolved (DOC) organic carbon in the waters of Lake Długie and Lake Kortowskie recultivated with different methods. Zależność między zawartością cząsteczkowego (POC) i rozpuszczonego (DOC) węgla organicznego w wodach Jeziora Długiego i Jeziora Kortowskiego, rekultywowanych różnymi metodami. Parszuto, Katarzyna; Głażewski, Roman. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 193-199, il. bibliogr. streszcz.

Badano zawartość POC i DOC oraz zależność POC/DOC w wodach jezior rekultywowanych. W napowietrzanym Jeziorze Długim zaobserwowano tendencję stałego spadku stężenia DOC, a zawartość POC wzrastała. Zmiany wskaźnika POC/DOC w tym jeziorze były podobne do zmian stężenia POC. Między obu parametrami wystąpiły silne zależności ujemne. Natomiast w wodach Jeziora Kortowskiego, rekultywowanego metodą usuwania wód hypolimnionu, między obu frakcjami węgla organicznego występowały silne zależności dodatnie.


*00064*          pl 

Alarm dla Welu. Puwalski, Krzysztof. - Nasze Wody 2004 R. 6 nr 2  s. 22-24, il.

Analizowano zasady gospodarowania wodami na przykładzie rzeki Wel, płynącej przez Welski Park Krajobrazowy. Rzeka jest użytkowana przez toruński okręg PZW. Opisano zagrożenia dla istniejących ekosystemów wodnych Welu, które wynikają głównie z budowy licznych elektrowni wodnych. Rzeka jest objęta ochroną prawną na całej długości.


*00081*          en 

Distribution of mercury and other heavy metals in bottom sediments of the middle Odra River (Germany/Poland).  Rozmieszczenie rtęci i innych metali ciężkich w osadach dennych środkowej Odry (Niemcy/Polska).  Boszke, L. ; Sobczyński, T. ;  Głosińska, G. ; Kowalski, A. ; Siepak, J. - Pol. J. Env. Stud. 2004 vol. 13 nr 5 s. 495-502, il. bibliogr.

Badania osadów dennych środkowego odcinka rzeki Odry wykazały bardzo duże zanieczyszczenie metalami ciężkimi, szczególnie rtęcią (0. 12 - 2. 99 mg/kg), kadmem (2. 93 - 7. 87 mg/kg) i cynkiem (28 - 471 mg/kg). Potencjalnym źródłem tego zanieczyszczenia są ścieki komunalne i przemysłowe z dużych aglomeracji miejskich (Frankfurt, Słubice, Kostrzyn) oraz zakłady metalurgiczne i cementowe w Eisenhuttestadt, a być może także dopływ ścieków z Dolnego Śląska.


*00084*          en 

Restoration effectiveness of a degraded lake using multi-year artificial aeration. Efektywność rekultywacji zdegradowanego jeziora przy zastosowaniu wieloletniego sztucznego napowietrzania. Grochowska, J. ; Gawrońska, H. - Pol. J. Env. Stud. 2004 vol. 13 nr 6  s. 671-681, il. bibliogr.

Ponad 10-letnie sztuczne napowietrzanie z destratyfikacją Jeziora Długiego w Olsztynie, silnie zanieczyszczonego ściekami bytowymi, pozwoliło na radykalną poprawę środowiska (wzrost zawartości tlenu i zmniejszenie jego zużycia w okresach stagnacji, skrócenie okresu beztlenowego w warstwie naddennej wzrost potencjału redox). Pomimo wysokiej redukcji ilości nutrientów w wodzie, nie obniżyła się produkcja pierwotna, a jezioro jest nadal zbiornikiem silnie zeutrofizowanym. Obniżenie trofii może nastąpić po zastosowaniu dodatkowych metod rekultywacji, pozwalających na strącenie związków fosforu i związanie ich w osadach dennych.


*00087*          en 

Applicability of diatom indices for monitoring water quality in coastal streams in the Gulf of Gdańsk Region, Northern Poland. Zastosowanie okrzemek jako wskaźników do monitoringu jakości wody w potokach przybrzeżnej strefy Zatoki Gdańskiej, północna Polska.  Zgrudno, Aleksandra; Bogaczewicz-Adamczak, Bożena. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2004 vol. 33 nr 3 s. 31-46, il. bibliogr.

Sprawdzano opracowane w Europie okrzemkowe wskaźniki zanieczyszczenia wód w monitoringu przybrzeżnej strefy Zatoki Gdańskiej. Na podstawie analizy redundancji (analiza kanoniczna) stwierdzono, że przy ocenie jakości środowiska wód przybrzeżnych najlepsze wyniki dają wskaźniki: EPI-D (Eutrophication/Pollution Index - based on Diatoms), IDAP (Indice Diatomique Artois-Picardie) i SPI (Specific Polluosensivity Index). Prawdopodobnie mogą one być również z powodzeniem wykorzystywane do oceny czystości wód ubogich w składniki pokarmowe.




GOSPODARKA WODNA

*00012*          en 

Changes in the area of the Mazurian Lakes in the light of the cartographic materials at the scale 1:25000. Zmiany powierzchni jezior mazurskich na podstawie materiałów kartograficznych w skali 1:25000. Marszelewski, Włodzimierz; Adamczyk, Alicja. -  Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 167-176, il. bibliogr. streszcz.

Analizowano zmiany powierzchni 203 jezior na podstawie map w jednolitej skali porównując identyfikację ilościową i przestrzenną w dwóch okresach: lata 1909-19 i 1981-82. Na badanym obszarze Wielkich Jezior Mazurskich stwierdzono zmiany w 116 jeziorach, w 98 jeziorach powierzchnia się zmniejszyła, a w 18 uległa zwiększeniu. Sumarycznie powierzchnie jezior zmalały o 1236,4 ha. Na zachodzące zmiany wpływało łączenie jezior kanałami oraz budowa śluz i jazów.


*00017*          en 

Discription of lake basin in the light of selected morphometric indicators. Opis basenu jeziornego w świetle wybranych wskaźników morfometrycznych. Skowron, Rajmund. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4  s. 233-240, il. bibliogr. streszcz.

Korzystanie z zasobów wód jeziornych wymusiło, dla obliczania objętości jeziora, wykonywanie dokładniejszych pomiarów głębokości i kształtu misy jeziornej. Przedstawiono wzory matematyczne następujących wskaźników: trwałości basenu jeziornego, empirycznego głębokości, relatywnego głębokości, geometrycznego misy jeziornej.  Podano dokładne wartości powyższych wskaźników dla części, spośród 166 analizowanych jezior polskich.


*00018*          en 

Morphometry of Lake Bachotek with respect to changes in its water table positions. Morfometria jeziora Bachotek w odniesieniu do zmian poziomu zwierciadła wody. Skowron, Rajmund; Dorożyński, Ryszard. - Limnol. Rev. 2004 vol. 4 s. 241-248, il. bibliogr. streszcz.

Na podstawie analizy zdjęć lotniczych i planów batymetrycznych ustalono relacje między poziomem wody jeziora a jego morfometrią.  Wahania stanów wody średnio wynosiły 102 cm (aboslutne 186 cm).  Zmiana powierzchni jeziora dochodziła do 7,4 ha. Po spiętrzeniu wody przy pomocy wybudowanego jazu nastąpiło ustabilizowanie stanów wody, a amplituda ich wahań obecnie nie przekracza 39 cm.


*00020*          en 

Proceedings of the International Conference „Ecohydrology from theory to action“ in the framework of the UNESCO MAB/IHP programmes.  18-21 May 2003, Wierzba, Poland. Materiały z Międzynarodowej Konferencji „Ekohydrologia od teorii do działań “ w ramach programów UNESCO MAB/IHP. 18-21 maja 2003, Wierzba, Polska. Zalewski, Maciej [Ed. ]; Harper, David M. [Ed. ]. ; Robarts, Richard D. [Ed. ]. -  Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2004 vol. 4 nr 3 s. 227-355, il. bibliogr.

Przedstawiono prace z zakresu ekohydrologii, dziedziny integrującej problematykę hydrologiczną i ekologiczną oraz uwzględniającą zagadnienia dotyczące gospodarki wodnej i kontroli zanieczyszczeń wód. Omawiano różnorodne zagrożenia środowiska wodnego w krajach europejskich (Belgia, Dania, Holandia, Niemcy, Polska, Ukraina, Wielka Brytania), afrykańskich (Kenia) i południowo-amerykańskich (Argentyna, Brazylia). Na jakość wód i ich retencję wpływają m. in. ekosystemy leśne, wody gruntowe, globalne zmiany klimatu, regulacje rzek.


*00021*          en

Ecohydrological system analysis of the Lower Biebrza basin. Analiza ekohydrologicznego systemu zlewni dolnej Biebrzy. Querner, Erik; Ślesicka, Alicja; Mioduszewski, Waldemar. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2004 vol. 4 nr 3 s. 307-313, il. bibliogr.      In: Proceed. of the Int. Conf. „Ecohydrology from theory to action“. 18-21 May 2003, Wierzba, Poland

Park Narodowy Biebrzański ze swymi bagnami i torfowiskami stanowi unikalne środowisko wymagające szczególnej ochrony. Konieczne jest dokładne poznanie uwarunkowań hydrologicznych zlewni Biebrzy. W tym celu utworzono model SIMGRO zawierający symulację poziomów wód gruntowych i powierzchniowych. Głównie zapewnienie wysokiego poziomu wody daje gwarancję ochrony tego obszaru. Użyta metodyka może być przydatna przy ocenie podobnych ekosystemów podmokłych w innych krajach.


*00022*          en 

Environment and economy - dual benefit of ecohydrology and phytotechnology in water resources management: Pilica River Demonstration Project under the auspices of UNESCO and UNEP. Środowisko i ekonomia - podwójna korzyść ekohydrologii i fitotechnologii w gospodarowaniu zasobami wodnymi: Projekt Prototypowy Rzeka Pilica pod auspicjami UNESCO i UNEP.  Wagner-Łotkowska, Iwona; Bocian, Jan; Pypaert, Philippe; Santiago-Fandino, Vicente; Zalewski, Maciej. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2004 vol. 4 nr 3 s. 345-355, il. bibliogr.      In: Proceed. of the Int. Conf. „Ecohydrology from theory to action“. 18-21 May 2003, Wierzba, Poland

Pokazowy projekt dotyczący zlewni rzeki Pilicy jest pierwszą próbą wdrożenia ekohydrologii i fitotechnologii dla rozwiązania istniejących problemów związanych z zarządzaniem zasobami wodnymi.  Jest on adresowany do ekologicznych i zdrowotnych zagrożeń wynikających z eutrofizacji wód i toksycznych zakwitów sinicowych uwzględniając socjo-ekonomiczną sytuację regionu. W pierwszym rzędzie doprowadzono do zmniejszenia zanieczyszczeń wód. Rozwiązania fitotechnologiczne zmierzają do uzyskania alternatywnych źródeł energii. Projekt jest zgodny z dyrektywami europejskimi.




PRZETWÓRSTWO RYB

*00051*          pl 

Leksykon mechanizacji obróbki ważniejszych gatunków ryb.  Dutkiewicz, Daniel. - Mag. Przem. Ryb. 2004 nr 6 (42) s. 28-31, il.

Omówiono stan i korzyści mechanizacji obróbki ryb w polskim przemyśle rybnym. Scharakteryzowano możliwości zmechanizowania ważniejszych operacji związanych z obróbką surowców pochodzących z polskich połowów morskich i słodkowodnych. Opisano maszyny sterowane komputerowo, zaprogramowane do poszczególnych etapów obróbki ryb (m. in. sortownice, odłuszczarki, odgławiarki, patroszarki, fileciarki, płatownice, odskórzarki).