Expres informacji nr 5-2005

Instytut Rybactwa Śródlądowego

im. STANISŁAWA SAKOWICZA

EXPRESS INFORMACJA

NR 5/2005

Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

mgr inż. Henryk Chmielewski

inż. Jadwiga Cupiał
mgr inż. Alicja Robak

Olsztyn 2005

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
mgr inż. Alicja Robak

Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

RYBACTWO

*00031* pl

Bibliografia polskiej literatury z zakresu rybactwa śródlądowego opublikowanej w 2002 roku. Nr 44. Zdanowska, Jadwiga; Cupiał, Jadwiga; Samulowska-Dramińska, Barbara. Instytut Rybactwa Śródlądowego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 162 s., 20 cm

Bibliografia zawiera opisy 716 prac na temat rybactwa śródlądowego i nauk o środowisku słodkowodnym. Została zaopatrzona w indeks przedmiotowy i geograficzny. Bibliografia obejmuje publikacje wydane w 2002 r., a także te z lat wcześniejszych, które w wyniku opóźnień wydawniczych i dystrybucyjnych nie zostały uwzględnione w poprzednim opracowaniu.

*00042* pl

Stawowe i jeziorowe obręby hodowlane. Radecki, Wojciech. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.27-29

Prawnik dowodzi, że jezioro uznane za obręb hodowlany nie może być traktowane w kontekście zwalczania kormoranów tak samo jak staw rybny uznany za obręb hodowlany. Na jeziorach do zwalczania kormoranów wymagane jest uzyskanie zezwolenia wojewody na podstawie ustawy o ochronie przyrody.

*00043* pl

Nominacje profesorskie. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.29-30, il.

Przedstawiono osiągnięcia zawodowe, zainteresowania badawcze i dorobek naukowy profesora ichtiologii Zdzisława Zakęsia, dyrektora d/s naukowych Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie.

*00055* pl

[Sto dwadzieścia] 120 lat żywienia ryb w stawach. W 170 rocznicę urodzin Józefa Szusty (1935-1914). Guziur, Janusz. - Prz.Ryb. 2005 R.30 nr 4 s.77-83, il.

Przedstawiono sylwetkę i dorobek Józefa Szusty - wielkiego reformatora czesko-morawskiej gospodarki stawowej, inicjatora nowoczesnego dokarmiania ryb w stawach oraz doskonalenia tarła karpi i prekursora technologii chowu karpia w polikulturze z innymi gatunkami ryb.

*00060* pl

Dlaczego już mniej lubimy kormorany na jeziorach?. Krzywosz, Tadeusz. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.25-28, il. bibliogr.

Omówiono odżywianie się kormoranów, ich preferencje pokarmowe, liczebność populacji oraz ilości ryb przez nie zjadanych w jeziorze w ciągu 180 dni w roku. Przedstawiono działania mające na celu ograniczenie szkód wyrządzanych przez kormorany.

*00063* pl

Informacje internetowe z zakresu rybactwa ze szczególnym uwzględnieniem portalu oneFish. Zdanowska, Jadwiga; Cupiał, Jadwiga. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.35-37, il.

Omówiono funkcję informacyjną i komunikacyjną internetu. Przedstawiono zakres wiedzy, możliwości wyszukiwawcze i wygląd strony międzynarodowego portalu specjalistycznego dla rybactwa „oneFish“, który powstał w 2000 r. w Rzymie pod egidą FAO. Zwrócono też uwagę na inne informacje dostępne w internecie dla rybactwa.

*00064* pl

Właściwość miejscowa straży rybackich. Radecki, Wojciech. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.30

Prawnik analizuje czy właściwość miejscowa Państwowej Straży Rybackiej pokrywa się z właściwością miejscową wojewody w odniesieniu do obwodów rybackich, przez które przebiega granica województw w odniesieniu do obowiązujących przepisów.

*00067* en

The fish fauna of early-medieval layers of the vegetable market excavation site in Szczecin, Poland. Fauna ryb we wczesno-średniowiecznych warstwach na stanowisku wykopaliskowym rynku warzywnego w Szczecinie, Polska. Chełkowski, Zygmunt; Kłyszejko, Bernard; Chełkowska, Bożena; Sobociński, Andrzej. - Acta Ichth.Piscat. 2005 vol.35 fasc.1 s.15-27, il. bibliogr.

Badane szczątki ryb pochodziły z dołu wykopaliskowego o głębokości 10 m w pobliżu Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Stwierdzono w nich 20 gatunków ryb, a ich liczebność była zdominowana przez leszcza (26,4 proc.), następnie sandacza (17.5 proc.) i płoć (15.9 proc.). Udział procentowy liczebności kilku innych gatunków wynosił: suma 9.6, lina 9.5, szczupaka 6.3, okonia 6.0, jesiotra 3.1. Natomiast pod względem ciężaru dominował jesiotr i sum (udział wagowy wynosił, odpowiednio, 31.1 i 27.0 proc.).

*00071* pl

Rybactwo śródlądowe w Polsce - uwarunkowania prawne w zakresie hodowli i nadzoru sanitarno-weterynaryjnego. Boratyn-Laudańska, Maria; Siwicki, Andrzej K. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.15-29

Przedstawiono ogólne dane o rybactwie śródlądowym w Polsce: rodzaje zbiorników wodnych, wielkość produkcji, rodzaje cykli hodowlanych w gospodarstwach stawowych. Omówiono obowiązujące przepisy prawne (ustawy, rozporządzenia i dyrektywy Unii Europejskiej) dotyczące chowu i hodowli ryb w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem wymagań weterynaryjnych. Przedstawiono niektóre metody ochrony zdrowia ryb.

HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00003* pl

Zamulanie stawów rybnych. Madeyski, Marek. - Wiad.Melior.Łąk. 2003 R.46 nr 3 s.121-122, il. bibliogr. summ.

Omówiono czynniki wpływające na tempo zamulania stawów rybnych oraz określono jakość osadów dennych stawów. Określono również właściwości reologiczne osadów stawowych przy użyciu wiskozymetru rotacyjnego.

*00004* pl

Największe dimiktyczne jeziora Pomorza Zachodniego. Poziom trofii, podatność na degradację oraz warunki siedliskowe ichtiofauny. Praca habilitacyjna. Kubiak, Jacek. Akademia Rolnicza w Szczecinie. Szczecin: Wydaw. AR 2003 96 s.,[5] k.tabl., il., 24 cm (Rozprawy / Akademia Rolnicza w Szczecinie, ISSN 0239-6467 ; nr 214).

Badano 12 jezior o powierzchni powyżej 100 ha, w których następowało 2 razy w roku pełne mieszanie wody. Doświadczenie przeprowadzono na Pojezierzu Ińskim i Pojezierzu Myśliborskim. Określono stopień degradacji tych jezior, warunki tlenowe, termiczne, skład chemiczny jezior. Jeziora zaliczono do typów: sielawowego, leszczowego, sandaczowego i sielawowo-leszczowego.

*00005* en

Pythium species in 13 various types of water bodies of N-E Poland. Tł.tyt.: Gatunki Pythium w 13 różnych typach zbiorników wodnych północno-wschodniej Polski. Czeczuga, Bazyli; Snarska, Anna. - Acta Soc.Bot.Pol. 2001 vol.70 nr 1 s.61-69, il. bibliogr. streszcz.

Z rodzaju Pythium należącego do rodziny wroślikowatych z klasy glonowców dotychczas opisywane były gatunki powodujące zgorzel siewek. Występowanie gatunków wodnych sprawdzono w 13 różniących się pod względem limnologicznym zbiornikach wodnych, źródłach, rzekach, stawach i jeziorach. Stwierdzono 45 gatunków, najwięcej w zbiornikach oligotroficznych, mniej politroficznych, a jednocześnie większą ich liczbę w miesiącach zimowych.

*00007* pl

Występowanie i morfologia niektórych drapieżnych grzybów pełzako-, wrotko- i nicieniobójczych w wodach powierzchniowych okolic Białegostoku. Kiziewicz, Bożena; Czeczuga, Bazyli. - Wiad.Parazyt. 2003 t.49 z.3 s.281-291, il. bibliogr. summ.

Do grzybów drapieżnych zalicza się takie, które mogą rozwijać się na żywych pierwotniakach, wrotkach, nicieniach i innych zwierzętach. W latach 1999-2002 w zbiornikach i ciekach wodnych Białegostoku i okolic stwierdzono występowanie 6 gatunków takich grzybów, jak: Arthrobotrys oligospora, Zoophagus insidians, Sommerstorffia spinosa, Dactylaria brochopaga, Euryancale sacciospora oraz Zoopage phanera. W miesiącach wczesnowiosennych i późnojesiennych stwierdzono w wodach więcej gatunków grzybów drapieżnych niż w lecie.

*00011* pl

Przegląd biologicznych badań rybackich zasobów Antarktyki prowadzonych przez Morski Instytut Rybacki w Gdyni. Sosiński, Józef; Janusz, Jerzy; Trella, Kordian. Morski Instytut Rybacki. Gdynia: Wydaw. MIR 2004 101 s., il., 25 cm

W latach 1977-2002 ekipy MIR zbierały materiały do badań rybackich zasobów Antarktyki podczas 22 rejsów. Statki badawcze umożliwiły badanie rozmieszczenia gatunków ryb użytkowych, ich biologii i wielkości zasobów oraz występowania, biologii i użytkowości kryli z jednoczesnym określeniem hydrochemicznej charakterystyki mas wodnych, prądow geostroficznych, ich rozmieszczenia w czasie i przestrzeni, a także wpływu na zasoby żywe. Pracownicy naukowi współpracowali z ekipami zagranicznymi. Sprawozdania rejsowe wysyłano do przedsiębiorstw połowowych w kraju i do międzynarodowych organizacji rybackich. Dla polskiej floty opracowywano prognozy połowowe.

*00012* pl

Znaczenie litoralu stawowego dla poprawy czystości wody, hodowli ryb oraz estetyzacji krajobrazu. Kostuch, Ryszard; Szymacha, Artur. - Wiad.Melior.Łąk. 2003 R.46 nr 4 s.205-207, il. bibliogr. summ.

Omówiono znaczenie roślinności stawowej. Wskazano również na wielostronną rolę środowiskową, gospodarczą i krajobrazową jaką odgrywa roślinność oraz litoral stawowy.

*00019* pl

Wpływ preparatu Biosept na sinice i glony nitkowate w ekosystemach wodnych. Endler, Zbigniew; Grzybowski, Mirosław. - Wiad.Zielar. 2002 R.44 nr 12 s.15-16, il.

Preparat Biosept 33 SL sprawdził się jako środek grzybobójczy w szklarniach, jak również w zwalczaniu grzybic skóry i odkażaniu przewodu pokarmowego człowieka. Wywołane przenawożeniem wód „zakwity“, czyli masowy rozwój glonów wpływają negatywnie na biocenozę wodną ze śnięciem niedotlenionego narybku włącznie. Doświadczalnie sprawdzono, że rozpylony po powierzchni wody 0,01-proc. roztwór preparatu zwalczał trichoglony bez naruszenia innych elementów biocenozy, a stosowany w stężeniu 0,02-proc. likwidował zakwity sinicowe już po 24 godz.

*00020* en

The role of zooplankton in phosphorus cycling in a small, lowland dam reservoir. Tł.tyt.: Rola zooplanktonu w cyrkulacji fosforu w niewielkim, nizinnym zbiorniku zaporowym. Bowszys, Magdalena. - Pol.J.Natur.Sci. 2004 nr 1(16) s.193-211, il. bibliogr. streszcz.

Celem badań było określenie tempa regeneracji fosforu przez zooplankton i jego roli w cyrkulacji tego pierwiastka w niewielkim, nizinnym zbiorniku zaporowym. Wzbogacenie wody w mineralny fosfor powodowało rozwój fitoplanktonu, okresowo limitowaną aktywnością troficzną form odżywiających się glonami.

*00021* en

The effect of impoundment and environmental factors on zooplankton of the Pierzchalski Dam Reservoir. Tł.tyt.: Wpływ spiętrzenia i warunków środowiskowych na zooplankton Zbiornika Pierzchalskiego. Bowszys, Magdalena. - Pol.J.Natur.Sci. 2004 nr 2(17) s.405-423, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzono badania w reolimnicznym, eutroficznym zbiorniku zaporowym „Jezioro Pierzchalskie“, usytuowanym w dolnym biegu rzeki Pasłęki, w pobliżu jej ujścia do Zalewu Wiślanego. Celem opracowania było określenie wpływu spiętrzenia rzeki na obfitość zooplanktonu w niewielkim, nizinnym zbiorniku, w różnych sezonach pod względem długości czasu retencji wody.

*00022* en

Morphological characters of Sphagnum denticulatum Brid. in relation to water depth and water clearness in Pomerania lakes (NW Poland). Tł.tyt.: Cechy morfologiczne Sphagnum denticulatum Brid. w relacji do głębokości i przejrzystości wody w pomorskich jeziorach północno-zachodniej Polski. Hirsz, Ewa; Gos, Krzysztof. - Pol.J.Natur.Sci. 2004 nr 2(17) s.435-446, il. bibliogr. streszcz.

Zbadano strukturę 5 jeziornych populacji Sphagnum denticulatum na Pomorzu Zachodnim. W gradiencie głębokości co 1 m określano całkowitą długość i biomasę poszczególnych okazów oraz biomasę szczytowego odcinka, czyli główki. W płytkim litoralu oligohumusowych jezior zanotowano krótkie, małe rośliny, bez szczytowej główki, natomiast głębiej długie, duże torfowce o niewielkiej główce. W mezohumusowych jeziorach, gdzie zakres występowania torfowców był znacznie większy, okazy rosnące na różnych głębokościach nie wykazywały istotnej zmienności pod względem architektury.

*00023* en

Investigations on the structure, dynamics and distribution of Oligochaeta in a recovering lake (L. Łękuk Wielki, North-East Poland). Tł.tyt.: Struktura, dynamika i rozmieszczenie [skąposzczetów] Oligochaeta w regenerującym się jeziorze Łękuk Wielki w północno-wschodniej Polsce. Koszałka, Jacek. - Pol.J.Natur.Sci. 2004 nr 2(17) s.447-456, il. bibliogr. streszcz.

Badano zgrupowania skąposzczetów zasiedlających eutroficzne jezioro Łękuk Wielki. W zebranym materiale zidentyfikowano przedstawicieli 9 gatunków należących do rodzin Tubificidae i Naididae. Pod względem liczebności i biomasy w zgrupowaniu skąposzczetów dominował Potamothrix hammoniensis. Zróżnicowanie taksonomiczne malało wraz z głębokością, a w okolicach najgłębszego miejsca jeziora skąposzczetów nie zanotowano. W badaniach wykazano zmniejszające się efekty eutrofizacji wód zbiornika oraz poprawę jego kondycji.

*00028* pl

Charakterystyka cech siedliskowych w zbiorowiskach makrofitów i śródjezierzu płytkowodnego Jeziora Zbąszyńskiego. Pełechaty, M.; Kałuska, I. - Ekol. i Tech. 2003 R.11 nr 6 s.18-24, il. bibliogr. summ.

Celem badań było sprawdzenie czy istnieją różnice cech wody i podłoża pomiędzy różnymi typami wielkopowierzchniowych zbiorowisk makrofitów oraz między zbiorowiskami i wolnym od roślinności śródjezierzem w rozległym, lecz płytkim, a więc poddanym mieszaniu wód, ekosystemie jeziornym.

*00029* pl

Kształtowanie się warunków tlenowych w stawie karpiowym w lipcu 2002 r. Jawecki, Bartosz; Drabiński, Andrzej. - Zesz.Nauk. AR Krak.Inż.Środ. 2003 z.24(404) s.39-46, il. bibliogr. summ.

Badano dynamikę stratyfikacji tlenowej w stawie karpiowym oraz przyczyny jej występowania. Badania prowadzono 8-9 lipca 2002 roku w stawie „Staś Górny“ zlokalizowanym w rezerwacie przyrody „Stawy Milickie“.

*00047* en

Phytoplankton investigations as a supplement to all the previous limnological studies carried out in Lake Terkos (Istanbul, Turkey). Badania fitoplanktonu jako uzupełnienie wcześniejszych badań limnologicznych przeprowadzonych na Jeziorze Terkos (Istambuł, Turcja). Temel, Mustafa. - Suppl.Acta Hydrob. 2005 vol.7 s.15-28, il. bibliogr.

Fitoplankton badano na dwóch stanowiskach podczas 16 rejsów na tureckim Jeziorze Terkos od maja 2000 do lipca 2001. Zidentyfikowano 78 taksonów. Na 1 i 2 stanowisku wartość maksymalnej biomasy fitoplanktonu wynosiła odpowiednio: 1091,6 i 361,4 mg/m sześc. wody jeziora. Omówiono przestrzenne rozmieszczenie poszczególnych gatunków oraz ich zmienność sezonową.

*00049* en

Macrozoobenthos assemblages in shallow lakes in China. Zespoły makrozoobentosu w płytkich jeziorach Chin. Xie, Zhicai; Liu, Ruiqiu; Tang, Tao; Qu, Xiaodong; Ye, Lin; Cai, Qinghua. - Suppl.Acta Hydrob. 2005 vol.7 s.39-54, il. bibliogr.

Zoobentos badano od lipca 1993 do kwietnia 1994 w pięciu jeziorach chińskich (Biandantang, Qiaodun, South Qingling, Dahuangjia, North Qingling) reprezentujących różne fazy zanikania (zarastania) zbiorników wodnych. Stwierdzono w nich łącznie 114 taksonów, a w poszczególnych jeziorach, odpowiednio: 83, 66, 45, 40 i 14 taksonów; o średnim zagęszczeniu: 250, 484, 340, 1024 i 653 osob./m.kw. Zauważono, że obecność makrofitów ma istotne znaczenie dla bentosu w płytkich jeziorach

*00058* pl

Wpływ wysokich obsad tołpygi na zooplankton w dimiktycznym jeziorze Dgał Mały. Tunowski, Jacek. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.16-19+22-24, il. bibliogr.

Zaprezentowano zmiany wybranych parametrów zooplanktonu (liczebność, biomasa, średnia masa osobnicza, długość, płodność) w warunkach różnego nasilenia presji planktonożernej ichtiofauny w dimiktycznym jeziorze Dgał Mały w latach 1979-1989. W analizie wyników zastosowano indeks zróżnicowania gatunkowego Shannona-Weavera oraz skalowanie wielowymiarowe.

*00101* en

The effects of two shallow reservoirs on the phyto- and bacterioplankton of lowland river. Wpływ dwóch płytkich zbiorników wodnych na fito- i bakterioplankton rzeki nizinnej. Gołdyn, R.; Szeląg-Wasielewska, E. - Pol.J.Env.Stud. 2005 vol.14 nr 4 s.437-444, il. bibliogr.

Badania przeprowadzono w różniących się morfometrią zbiornikach, Antoninek i Maltański, usytuowanych w zlewni rzeki Cybiny na terenie Poznania. Analizowano wskaźniki ilościowe i jakościowe planktonu na dopływie i odpływie wody ze zbiorników oraz przedyskutowano wpływ czynników determinujących zmiany badanych parametrów (m.in. czas retencji, prędkość przepływu, ilość i rozmieszczenie makrofitów).

*00102* en

Seasonal changes occurring over four years in a reservoi’s phytoplankton composition. Zmiany sezonowe występujące przez cztery lata w składzie gatunkowym fitoplanktonu zbiornika wodnego. Kozak, A. - Pol.J.Env.Stud. 2005 vol.14 nr 4 s.451-465, il. bibliogr.

Próby fitoplanktonu w Zbiorniku Maltańskim (Poznań) pobierano w latach 1993-1996 co 2 tygodnie (wiosną i latem), bądź co miesiąc (jesienią i zimą). Zidentyfikowano 233 gatunki organizmów fitoplanktonowych należących do 9 klas taksonomicznych. Stwierdzono wysoką korelację między wskaźnikami ilościowymi, a jakościowymi fitoplanktonu, a parametrami jakościowymi wody w zbiorniku (m.in. przezroczystością, pH, BZT, przewodnictwem elektrolitycznym i koncentracją całkowitego fosforu).

RYBACKIE ZAGOSPODAROWANIE WÓD

*00013* pl

Ustawa o rybactwie śródlądowym. Komentarz. Radecki, Wojciech. Warszawa: „Difin“ 2005 231 s., 23 cm

Komentarz do Ustawy o rybactwie śródlądowym został podzielony na dwie części. W pierwszej części skrótowo omówiono dzieje prawa rybackiego w Polsce oraz rozważono usytuowanie prawa o rybactwie śródlądowym w polskim systemie prawnym i stosunek tego prawa do prawa ochrony środowiska i ochrony przyrody. Część II to komentarz do obowiązujących przepisów ustawy o rybactwie śródlądowym.

*00030* pl

Kopanie stawu [rybnego] pod lupą starosty. Sawa, Andrzej. - Top Agrar Polska Mag.Nowocz.Rol. 2004 nr 11 s.40-41, il. Dot. pozwoleń na budowę. Od 11 VII 2003 r. na kopanie stawu rybnego wymagane jest pozwolenie na budowę. W przeciwnym wypadku grożą grzywny.

BIOLOGIA RYB

*00070* en

Structural organization of the olfactory epithelium of a spotted snakehead fish, Channa punctatus. Budowa strukturalna nabłonka węchowego u żmijogłowa cętkowanego, Channa punctatus. Mandal, Dipak K.; Roy, Debraj; Ghosh, Leena. - Acta Ichth.Piscat. 2005 vol.35 fasc.1 s.45-50, il. bibliogr.

Narząd węchowy jako główny organ chemosensoryczny cechuje się dużą różnorodnością budowy, odgrywając u ryb ważną rolę w wielu funkcjach życiowych. Opisano morfologię, histologię i budowę strukturalną tego organu u dorosłych osobników Channa punctatus. Nabłonek węchowy tego gatunku zawiera od 18 do 20 lamell, a nabłonek sensoyczny (czuciowy) posiada zarówno komórki orzęsione, jak i mikrokosmkowe receptory węchowe. Pozostałe komórki zajmują znacznie mniej powierzchni nabłonka.

HODOWLA RYB

*00033* en

Effects of hybridization for example of hybrid of Siberian sturgeon Acipenser baerii stenorhynchus Nikolsky with Sakhalin Acipenser medirostris Ayres. Efekty hybrydyzacji na przykładzie krzyżówki jesiotra syberyjskiego Acipenser baerii stenorhynchus Nikolsky z jesiotrem sachalińskim Acipenser medirostris Ayres. Kolman, Ryszard; Szczepkowski, M.; Jankowska, B.; Kwiatkowska, A. W: General biology of life history. 5th Int.Symp. on Sturgeon. Ramsar (Iran), 9-13 May 2005.

s.176-178, il. +bibliogr.12 poz.

Porównano tempo wzrostu, przeżywalność, wybrane cechy mierzalne oraz jakość mięsa krzyżówek jesiotra syberyjskiego z jesiotrem sachalińskim. Krzyżówka wykazywała wyższe tempo wzrostu niż jesiotr syberyjski (o 66,6 proc.) i charakteryzowała się podobną jakością oraz wydajnością rzeźną mięsa jak jesiotr sachaliński. Badania biometryczne potwierdziły wcześniejszą hipotezę, że dziedziczenie eksterieru u jesiotrów odbywa się głównie po linii ojcowskiej.

*00034* pl

Możliwości zwiększenia efektywności chowu materiału obsadowego ryb roślinożernych w polikulturze typu chińskiego. Szumiec, Jan; Ronchetti, Rajmund; Stanny, L.A. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.1-5, il. bibliogr.

Podczas chowu materiału obsadowego ryb roślinożernych w polikulturze (amur, tołpyga, karp) w stawach doświadczalnych, zostosowano dodatkowe środki intensyfikujące jak nawożenie mineralne, wprowadzenie osadu pościekowego oraz żywienie ryb paszami zbożowymi lub granulowanymi. Żywienie, zwłaszcza paszami granulowanymi, najsilniej oddziaływało na przyrost amura i karpia, nawożenie mineralne na przyrost tołpygi, a osad czynny na przyrost amura.

*00037* pl

Genetyka ryb. [Cz.] 17: Indeks selekcyjny (Tave 1986). Łuczyński, Mirosław. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.11-12, il. bibliogr.

Opisano program hodowlany typu „Indeks selekcyjny“, w którym bierze się pod uwagę indywidualną wartość każdego osobnika. Podano wzory i sposób obliczania indeksu.

*00038* pl

Pierwszy krok ku restytucji jesiotra bałtyckiego. Kolman, Ryszard; Szczepkowski, Mirosław. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.12-15, il. bibliogr.

Wylęg jesiotra ostronosego otrzymany ze sztucznego rozrodu przeprowadzonego na rzece Św. Jana (Kanada) podchowywano w basenach w obiegu zamkniętym, z pełnym uzdatnianiem wody w DOZ „Dgał“ w Pieczarkach. Badano masę ciała wylęgu i narybku, tempo wzrostu oraz zróżnicowanie wielkościowe.

*00040* pl

[Dziesiąta] X Krajowa Konferencja Rybackich Użytkowników Jezior, Rzek i Zbiorników Zaporowych. Mioduszewska, Hanna. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.18-19+33, il.

Podczas konferencji omówiono stan jeziorowej produkcji rybackiej w 2004 r., gospodarowanie na zbiornikach zaporowych, gospodarkę zarybieniową w ekosystemach rzecznych oraz prawne problemy nieruchomości wodnych.

*00061* pl

Genetyka ryb. [Cz.] 18: Selekcja rodzinowa i wewnątrzrodzinowa (Hartl 1980). Łuczyński, Mirosław. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.28-30, il. bibliogr.

Podano zasady selekcji rodzinowej i wewnątrzrodzinowej stosowane w przypadku cech genotypowych o niższej odziedziczalności u ryb. Omówiono skuteczność i korzyści ze stosowania tych programów hodowlanych.

*00089* pl

Preparaty dezynfekcyjne w rybactwie. Terech-Majewska, Elżbieta; Grudniewska, Joanna; Goryczko, Krzysztof; Kolman, Halina; Siwicki, Andrzej K. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.153-164 +bibliogr. 22 poz.

Dokonano przeglądu środków dezynfekcyjnych i oceniono ich przydatność w rybactwie, szczególnie w akwakulturze, w aspekcie aktualnych przepisów sanitarno-weterynaryjnych. Szerzej omówiono sposób działania i możliwość zastosowania preparatów opartych na aktywnym tlenie (ozon, nadtlenek wodoru, nadmanganian potasu, nadkwasy organiczne), chlorze (chloramina T, chloramina B) i jodzie (Actomar), a także omówiono zastosowanie soli metali ciężkich (siarczan miedzi), formaliny i wapna.

*00098* pl

Zapobieganie stanom stresowym w intensywnych systemach hodowli ryb. Kazuń, Krzysztof; Siwicki, Andrzej K.; Kazuń, Barbara; Głąbski, Edward. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.257-262, il. +bibliogr. 15 poz.

Przedstawiono przyczyny występowania stresu u ryb hodowlanych oraz etapy i mechanizm reakcji, będących odpowiedzią organizmu na działanie negatywnych bodźców (wewnętrznych i zewnętrznych). Omówiono zastosowanie Propiscinu do znieczulenia ogólnego oraz jako środka antystresowego przy zabiegach hodowlanych (sortowanie, transport) i przy kontrolowanym tarle ryb. Podano optymalne dawki i czas ekspozycji prepataru w zależności od gatunku i wielkości ryb.

ROZRÓD RYB

*00081* pl

Ochrona zdrowia tarlaków w intensywnych systemach chowu. Siwicki, Andrzej K.; Kazuń, Krzysztof; Terech-Majewska, Elżbieta; Głąbski, Edward; Trapkowska, Sylwia. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.105-110

Badano wpływ stanu zdrowotnego oraz poziomu odporności nieswoistej i swoistej tarlaków, na jakość i zapłodnienie ikry, a także na stan kondycyjny i zdrowotny larw i narybku w pierwszych tygodniach podchowu u pstrąga tęczowego, karpia i suma. Omówiono główne zaburzenia występujące w rozrodzie kontrolowanym ryb, zwracając uwagę na przyczyny tych nieprawidłowości. Do najważniejszych przyczyn zaliczono: niewłaściwe przygotowanie samic i samców do tarła (awitaminozy, otłuszczenie tarlaków), niewłaściwe obchodzenie się z tarlakami przed i po tarle oraz przewlekłą intoksykację spowodowaną skażeniem środowiska. Przedstawiono zasady nowoczesnej profilaktyki i terapii w chowie tarlaków.

ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00082* pl

Granulaty interwencyjne - ich znaczenie w ochronie zdrowia ryb hodowlanych. Siwicki, Andrzej K.; Baranowski, Paweł; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.111-115

Omówiono mechanizm działania i zasady stosowania garnulatów interwencyjnych oraz przedstawiono ekologiczne i ekonomiczne efekty ich wykorzystania w intensywnych hodowlach ryb. Dokonano przeglądu polskich granulatów profilaktyczno-leczniczych przygotowanych do produkcji.

*00084* pl

Pasze interwencyjne dla ryb przyszłość w intensywnej hodowli. Baranowski, Paweł; Siwicki, Andrzej K. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.123-125, il.

Firma „Sorga“ w Lublinie we współpracy z Instytutem Rybactwa Śródlądowego opracowała sposób aplikacji preparatów interwencyjnych dla ryb (chemioterapeutyków, immunostymulatorów oraz szczepionek) bezpośrednio do paszy, metodą powlekania próżniowego. Niestety, zastosowanie tej nowoczesnej technologii produkcji pasz interwencyjnych w profilaktyce i terapii ryb jest ograniczone, z uwagi na aktualnie obowiązujące przepisy prawa w zakresie farmacji i produkcji pasz.

CHOROBY RYB

*00006* pl

Butylocyna i produkty jej degradacji w aspekcie toksykologii żywności. Falandysz, Jerzy. - Rocz.Państ.Zakł.Hig. 2003 t.54 nr 1 s.13-23, il. bibliogr. summ. Dot. skażenia ryb

Tributylocyna (TBC) jest pestycydem, który dodawany jest do farb chroniących kadłuby okrętowe przed obrastaniem organizmami roślinnymi i zwierzęcymi. TBC może skażać środowisko morskie i przedostawać się do jadalnych mięczaków, skorupiaków i ryb. Autor kolejno przedstawia: toksyczność TBC, zastosowanie związków cynoorganicznych, regulacje prawne zastosowania TBC do farb, zanieczyszczenie środowiska morskiego, zanieczyszczenie żywności, tolerowanie pozostałości TBC. W tabelach podano m.in. stężenia butylocyn w rybach z rejonu Wybrzeża Gdańskiego.

*00008* en

Effect of linear alkylbenzene sulfonate on some biochemical parameters in rainbow trouts (Oncorhynchus mykiss). Tł.tyt.: Wpływ sulfonianu linearnego na niektóre biochemiczne parametry pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss). Turkmen, Gulhan. - Med.Wet. 2004 R.60 nr 5 s.478-480, il. bibliogr.

120 pstrągów poddano działaniu subletalnych stężeń sulfonianu linearnego alkilibenzenu (LAS) w okresie 54-dniowym. Po tym czasie stwierdzono w ich osoczu istotne zmiany aktywności enzymów: LDH, AST, AP. Autorzy wnioskują, iż użyte stężenia LAS mogły spowodować uszkodzenie komórek u doświadczalnych ryb.

*00014* en

The effect of beta-1,3/1,6-glucan in diets on the effectiveness of anti-Yersinia ruckeri vaccine - an experimental study in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Tł.tyt.: Wpływ beta-1,3/1,6-glukanu w diecie na efektywność szczepionki przeciwko Yersinia ruckeri u pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss). Siwicki, Andrzej K.; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Terech-Majewska, Elżbieta; Baranowski, Paweł; Trapkowska, Sylwia. - Pol.J. Food Nutr.Sci. 2004 vol.13(54) wyd.spec.2 s.59-61, il. bibliogr.

Rybom podawano beta-1,3/1,6-glukan (Macrogard) w ilości 0,5/100 g paszy granulowanej. Po tygodniu rybom podawano szczepionkę przeciwko Yersinia ruckeri w immersji. Po 7, 14, 21, 28 i 40 dniach pobierano do badań krew i nerkę głowową. Wykazano jednoznacznie, że beta-1,3/1,6-glukan wywołuje u ryb statystycznie istotnie wyższą odpowiedź immunologiczną.

*00025* pl

Charakterystyka immunogenności Aeromonas salmonicida ssp. salmonicida u pstrąga tęczowego. Guz, Leszek; Lee, Kyeong Jun; Dąbrowski, Konrad; Verlhac, Viviane. - Med.Wet. 2004 R.60 nr 4 s.374-378, il. bibliogr. summ.

Wrzodzienica wywoływana przez Aeromonas salmonicida jest chorobą ryb łososiowatych, powodującą znaczne straty w hodowli. Badania przeprowadzono na szczepach Aeromonas salmonicida izolowanych od chorych ryb. Określano immunogenność zarazków oraz porównywano reaktywność surowicy odpornościowej z antygenami komórkowymi badanych bakterii. Autorzy przygotowali szczepionkę, która została użyta do uodparniania ryb. Szczepy bakterii, z których przygotowano szczepionkę zostały scharakteryzowane elektroforetycznie (SDS-PAGE). Do immunoblotingu, który pomógł w identyfikacji antygenów komórkowych bakterii zastosowano specyficzne przeciwciała.

*00026* pl

Grzyby zoosporowe występujące na ikrze siei z jeziora Gołdopiwo na Mazurach. Czeczuga, Bazyli; Kiziewicz, Bożena; Muszyńska, Elżbieta. - Med.Wet. 2004 R.60 nr 4 s.379-383, il. bibliogr. summ.

W badaniach ustalono skład gatunkowy grzybów zoosporowych występujących na ikrze siei z jeziora Gołdopiwo na Mazurach. Ikra z tego jeziora była bardziej podatna na infekcje grzybicze niż otrzymana od ryb z jezior Suwalszczyzny. Stwierdzono 24 gatunki grzybów, w tym 9 nie spotykanych dotąd u siei.

*00065* en

Fish digeneans from the Seven Islands ornithological reserve at Oświn Lake. Pt 2: The eyeflukes - Diplostomum spp. and Tylodelphys clavata (von Nordmann, 1832). Płazińce u ryb z Jeziora Oświn w rezerwacie ornitologicznym „Siedem Wysp“. Cz.2: Pasożyty oczu - Diplostomum spp. i Tylodelphys clavata (von Nordmann, 1832). Mierzejewska, Katarzyna; Własow, Teresa. - Acta Ichth.Piscat. 2005 vol.35 fasc.1 s.1-5, il. bibliogr.

Pasożyty oczu badano u dominujących gatunków ryb w latach 1998-1999 pobierając próby w maju, lipcu, sierpniu i październiku w zachodniej i wschodniej części jeziora Oświn. Diplostomum spp. występował u wszystkich gatunków ryb, liczniej u płoci, wzdręgi i okonia. Tylodelphys clavata został stwierdzony u płoci, a sporadycznie u innych gatunków ryb. Infekcja obu pasożytów nie była skorelowana z długością ryb i była zróżnicowana w różnych okresach badań.

*00066* en

Interspecific differences between Atlantic salmon and Arctic charr in susceptibility to infection with larval and adult Caligus elongatus: effect of skin mucus protein profiles and epidermal histological differences. Międzygatunkowe zróżnicowanie podatności łososia atlantyckiego i palii na infekcje larw i dorosłych Caligus elongatus: wpływ profili proteinowych, śluzu skóry i zróżnicowania histologicznego naskórka. Mustafa, Ahmed; MacKinnon, Barbara; Piasecki, Wojciech. - Acta Ichth.Piscat. 2005 vol.35 fasc.1 s.7-13, il. bibliogr.

Palie (Salvelinus alpinus) częściej są atakowane przez wszy morskie, Caligus elongatus, niż łososie (Salmo salar). Przez 12 tygodni pobierano próby u ryb w zagrodach morskich. Liczono pasożyty i analizowano profile proteinowe przy pomocy elektroforezy, a pod mikroskopoem elektronowym badano tkanki naskórka ryb. Dorosłe pasożyty liczniej występowały u palii, którego zwiększona podatność wynikała z większego stresu w reakcji na wodę morską.

*00068* en

Effects of cadmium and nickel exposure on haematological parameters of common carp, Cyprinus carpio L. Wpływ ekspozycji kadmu i niklu na parametry hematologiczne karpia, Cyprinus carpio L. Brucka-Jastrzębska, Ewa; Protasowicki, Mikołaj. - Acta Ichth.Piscat. 2005 vol.35 fasc.1 s.29-38, il. bibliogr.

Karpiom podawano pojedyncze iniekcje dootrzewnowe kadmu i niklu w dawkach, odpowiednio, 10 i 60 mikrog/kg masy ciała. Określono proces detoksykacji po przeniesieniu ryb do wody czystej. Przeprowadzono eksperyment, podczas którego pobierano próbki krwi. Po iniekcji metali obserwowano zmiany w parametrach krwi karpia, ale w ciągu 60 dni trwania eksperymentu obraz krwi zmieniał się i powracał powoli do stanu sprzed iniekcji.

*00072* pl

Herpeswirusy a szczególnie koi herpes wirus (KHV) - nowe zagrożenie w hodowli karpia. Siwicki, Andrzej K.; Terech-Majewska, Elżbieta; Daczka, Anna; Trapkowska, Sylwia; Kazuń, Barbara. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.31-38, il. +bibliogr. 12 poz.

Omówiono budowę zewnętrzną i wewnętrzną herpeswirusów ryb oraz proces ich replikacji w żywej komórce. Porównano objawy kliniczne występujące u karpi chorych na wiosenną wiremię karpia (SVC) i na chorobę KHV wywołaną przez koi herpes wirusa. Przedstawiono najnowsze osiągnięcia polskich naukowców w zakresie badań nad doskonaleniem metod diagnostyki i profilaktyki KHV.

*00073* pl

Wirusowe choroby ryb w Polsce i na świecie ze szczególnym uwzględnieniem infekcji herpeswirusa koi karpia. Antychowicz, Jerzy. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.39-54, il. +bibliogr. 17 poz.

Zestawiono w formie tabelarycznej częstotliowść występowania najgroźniejszych chorób wirusowych w obiektach rybackich w Europie. Uwzględniono wirusy atakujące hodowlane ryby łososiowate (VHSV, IHNV, IPNV, ISA) i karpiowate (SVCV, KHV), a także inne gatunki ryb. Na tym tle przedstawiono stan wirusowych chorób ryb w Polsce. Przeanalizowano drogi rozprzestrzeniania się herpeswirusa koi karpia na świecie oraz przedstawiono wyniki badań nad wpływem temperatury na jego rozwój. Sformułowano działania jakie należy podjąć w celu zwalczania infekcji KHV w Polsce.

*00074* pl

Zakaźna martwica układu krwiotwórczego (IHN): aktualny stan wiedzy i zagrożenia. Siwicki, Andrzej K.; Terech-Majewska, Elżbieta; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Trapkowska, Sylwia. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.55-60 +bibliogr. 7 poz.

Omówiono budowę morfologiczną wirusa IHN z rodziny Rhabdoviridae, odpowiadającego za występowanie zakaźnej martwicy układu krwiotwórczego u ryb łososiowatych. Przeanalizowano drogi wnikania wirusa do organizmu oraz objawy kliniczne i anatomopatologiczne wywołane u zainfekowanych ryb. Przedstawiono wpływ temperatury i pH na rozwój wirusa. Omówiono stosowane w USA i w Europie najnowsze metody diagnostyki, zapobiegania i zwalczania IHN.

*00075* pl

Zakaźna martwica trzustki (IPN) - aktualny stan wiedzy w zakresie etiologii, profilaktyki i terapii. Trapkowska, Sylwia; Siwicki, Andrzej K.; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.61-71 +bibliogr. 33 poz.

Zakaźna martwica trzustki (IPN) występuje u ryb, mięczaków i skorupiaków zamieszkujących wody słodkie i słone na całym świecie. Czynnikiem etiologicznym jest wirus IPNV zaliczany do rodziny Birnaviridae. Omówiono jego budowę morfologiczną i właściwości fizykochemiczne w tym: wrażliwość wirusa na temperaturę, pH i środki dezynfekcyjne. Zwrócono uwagę na źródła zakażenia i drogi rozprzestrzeniania wirusa oraz wywołane jego działaniem zmiany anatomopatologiczne na przykładzie pstrąga tęczowego i źródlanego oraz łososia atlantyckiego. Przedstawiono metody profilaktyki, leczenia i diagnozowania IPN.

*00076* pl

Iridowirusy - nowe zagrożenie w intensywnych systemach chowu ryb. Kazuń, Barbara; Siwicki, Andrzej K. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.73-76, il. +bibliogr. 6 poz.

Iridowirusy stanowią duże zagrożenie dla bezkręgowców (głównie owadów i skorupiaków) oraz dla zmiennocieplnych kręgowców (ryb, płazów i gadów). U ryb i płazów najczęściej spotykane są iridowirusy należące do rodzajów: Ranavirus, Lymphocystivirus i Goldfish virus. Omówiono budowę morfologiczną i anatomiczną iridowirusów, a także ich patogenne działanie oraz drogi wnikania do organizmu ryb. Najlepiej poznaną chorobą wywołaną przez iridowirusy jest limfocytoza, często występuje również enzootyczna martwica układu krwiotwórczego oraz wirusowa martwica erytrocytów. Stwierdzono, że śmiertelność ryb zakażonych wirusem sięga u narybku 100 proc., a u osobników dorosłych 30-100 proc.

*00077* pl

Problemy zdrowotne w podchowach ryb sumowatych. Siwicki, Andrzej K.; Morand, Marc; Pozet, Francaise; Terech-Majewska, Elżbieta; Kazuń, Barbara. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.77-84 +bibliogr. 4 poz.

Opisano przyczyny oraz skutki stresu polietiologicznego występującego u ryb w intesywnych technologiach chowu. Omówiono choroby występujące w hodowlach ryb sumowatych, przy czym za najgroźniejsze uznano schorzenia wirusowe, a szczególnie wywołane u wylęgu i narybku przez iridowirusy. Spośród chorób bakteryjnych zwrócono uwagę na jelitową posocznicę sumikowatych (ESC) wywołaną przez Edwardisiella ictaluri oraz na edwardisielozę, za którą odpowiedzialna jest Edwardisiella tarda. Duże straty w hodowlach powodowane są również przez choroby grzybicze, a wśród nich branchiomykozę oraz schorzenia wywołane przez grzyby z rodzaju Saprolegnia i Achlya. Omówiono choroby nowotworowe powodowane działaniem wirusów onkogennych oraz skażeniem środowiska.

*00078* pl

Bakteryjna choroba skrzel (BGD) w intensywnej hodowli ryb łososiowatych - aktualny stan wiedzy. Siwicki, Andrzej K.; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Kazuń, Barbara; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.85-87

Atypowa bakteryjna choroba skrzel wywoływana jest przez bakterię Flavobacterium psychrophilum, która powszechnie występuje w wodach śródlądowych i morskich i zaliczana jest do bakterii warunkowo-chorobotwórczych. Istotnym źródłem infekcji ryb hodowlanych są ryby wolno żyjące. Choroba pojawia się na wiosnę, w temperaturze wody poniżej 10 stop. C i atakuje najczęściej ryby łososiowate w pierwszym roku życia. Objawy chorobowe u wylęgu dotyczą głównie skrzel, natomiast u narybku obserwuje się również zmiany martwicze na skórze. Straty spowodowane BGD sięgają 50-80 proc. obsady.

*00079* pl

Stosowania chemioterapeutyków w chowie i hodowli ryb - zalety i zagrożenia. Siwicki, Andrzej K.; Terech-Majewska, Elżbieta; Kazuń, Barbara; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Trapkowska, Sylwia. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.89-94

Wyjaśniono pojęcie antybiotyku i chemioterapeutyku. Przedstawiono podstawowe klasy antybiotyków (aminoglikozydy, aminocyklitole, antybiotyki beta-laktamowe, chloramfenikole, tetracykliny) i chemioterapeutyków syntetycznych (chinolony i fluorochinolony, sulfonamidy, preparaty furanowe, metronizadol) wykorzystywanych w akwakulturze oraz omówiono mechanizm ich oddziaływania na mikroorganizmy. Sformułowano podstawowe zasady stosowania antybiotyków czy chemioterapeutyków w leczeniu ryb.

*00080* pl

Stymulowanie odporności przeciwzakaźnej u ryb. Siwicki, Andrzej K.; Morand, Marc; Pozet, Francoise; Terech-Majewska, Elżbieta; Kazuń, Barbara; Głąbski, Edward; Kazuń, Krzysztof. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.95-103

Omówiono mechanizmy odporności nieswoistej (wrodzonej) i swoistej (nabytej) oraz związane z nimi metody immunoprofilaktyki. Przedstawiono przebieg zakażenia wirusowego i bakteryjnego u ryb. Przebadano skuteczność działania immunomodulatorów naturalnych uzyskanych z grzybów (glukany i izoprinozyny) w profilaktyce i terapii chorób wirusowych i bakteryjnych. Zastosowanie immunomodulatorów wpłynęło na wyższe przyrosty masy ciała (o 20 proc.) i lepsze wykorzystanie diety, a także przyczyniło się do ograniczenia strat powodowanych chorobami infekcyjnymi (o 20 proc.) i zmniejszenia ilości stosowanych chemioterapeutyków. Omówiono działanie naturalnego biostymulatora „BIO-IMMUNO“, opracowanego specjalnie dla potrzeb praktyki rybackiej.

*00083* pl

Zastosowanie nowej generacji szczepionek podawanych per os w granulacie w profilaktyce furunkulozy i jersiniozy u ryb łososiowatych. Siwicki, Andrzej K.; Baranowski, Paweł; Dobosz, Stefan; Kuźmiński, Henryk; Grudniewska, Joanna; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Kazuń, Barbara; Terech-Majewska, Elżbieta; Trapkowska, Sylwia. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.117-122

Badano skuteczność działania eksperymentalnej szczepionki przeciwko chorobom bakteryjnym, jersiniozie i furunkulozie, występującym u ryb łososiowatych. Nowatorski charakter szczepionki polegał na zamknięciu antygenu szczepionkowego w granulacie, dzięki czemu możliwe było podanie jej drogą pokarmową. Stwierdzono, że szczepionki aktywują nieswoiste mechanizmy obronne, określane zdolnością do zwiększonego wydzielania lizozymu i poziomu gamma-globulin w surowicy, a także wpływają na swoistą odporność, czego dowodem było pojawienie się swoistych przeciwciał.

*00085* pl

Diagnostyka i immunoprofilaktyka w intensywnych podchowach ryb. Siwicki, Andrzej K.; Terech-Majewska, Elżbieta; Małaczewska, Joanna; Trapkowska, Sylwia; Kazuń, Barbara. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.127-130 +bibliogr. 8 poz.

Przedstawiono najnowsze metody i techniki badawcze stosowane we wczesnym i szybkim diagnozowaniu chorób ryb. Wymieniono następujące metody: immunofluorescencyjne (IF), immunomorfologiczne (test ISPA, LBAT), immunoenzymatyczne (ELISA), radioimmunologiczne (RIA) oraz cytometrię przepływową (FC) i techniki PCR. Omówiono, opartą na badaniach białek ostrej fazy, metodę szybkiego wykrywania zmian w podstawowych procesach metabolicznych, powodowanych przez ksenobiotyki oraz patogenne mikroorganizmy.

*00087* pl

Oporność na antybiotyki bakterii potencjalnie chorobotwórczych wyizolowanych z wody i ryb. Krause, Joanna; Zmysłowska, Izabella. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.137-141, il. +bibliogr. 7 poz.

Badano antybiotykooporność bakterii wyizolowanych z wody, śluzu i treści przewodów pokarmowych hybryda jesiotra syberyjskiego (Acipenser baeri B.) z jesiotrem zielonym (Acipenser medirostris A.) w czasie intensywnego chowu w obiegu zamkniętym (Ośrodek Zarybieniowy IRS). Łącznie wyizolowano 187 szczepów bakterii potencjalnie chrobotwórczych, wsród których dominowały Pseudomonas sp. i Aeromonas sp. z bakterii Gram-ujemnych oraz Staphylococcus sp. z bakterii Gram-dodatnich. Wyodrębnione szczepy bakterii wykazywały antybiotykooporność w stosunku do: enrofloksacyny, kwasu oksolinowego, kanamycyny, nowobiocyny i trimetoprimu. Najbardziej skuteczne w ich zwalczaniu okazały się natomiast oksytetracyklina, neomycyna i flumechina.

*00088* pl

Wyniki eksperymentalnego zakażenia karpi Cyprinus carpio L., bakterią Aeromonas hydrophila. Bekh, Vitaliy; Irnazarow, Ilgiz; Onara, Dalia; Rakus, Krzysztof; Jurecka, Patrycja; Pilarczyk, Andrzej. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.143-152, il. +bibliogr. 18 poz.

Porównano reakcje zinbredowanych linii hodowlanych karpia na eksperymentalną infekcję patogenną bakterią Aeromonas hydrophila. Do badań użyto karpi pochodzących z 6 linii hodowlanych: izraelskiej, ukraińskiej, polskiej knyszyńskiej, polskiej landeckiej, węgierskiej oraz linii laboratoryjnej. Na podstawie wskaźnika śmiertelności, poziomu swoistych przeciwciał bakteryjnych oraz bakteriostatycznej aktywności surowicy krwi, określono stopień odporności i odpowiedzi immunologicznej badanych karpi. Testowane linie karpia różniły się stopniem odporności.

*00093* pl

Zastosowanie badań immunologicznych w biologicznym monitorowaniu środowiska wodnego. Siwicki, Andrzej K.; Studnicka, Maria; Morand, Marc; Pozet, Francaise; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.217-225, il. +bibliogr. 40 poz.

Układ odpornościowy u ryb może być czułym indykatorem wykrywającym działanie wprowadzonych do środowiska wodnego ksenobiotyków. Do określenia stopnia toksyczności ksenobiotyków, jako biomarkery immunologiczne, wykorzystywane są wybrane parametry oceny funkcji układu odpornościowego np. liczba i aktywność komórek fagocytujących i limfocytów, niespecyficzne wskaźniki odpowiedzi humoralnej, takie jak: aktywność lizozymu i poziom białek ostrej fazy w surowicy oraz ciężar i morfologia narządów limfatycznych, a także wielkość i ilość tzw. centrów melano-makrofagowych.

*00094* pl

Wpływ chemioterapeutyków na układ odpornościowy ryb. Sierosławska, Anna; Terech-Majewska, Elżbieta; Siwicki, Andrzej K. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.227-235 +bibliogr. 37 poz.

Dokonano przeglądu chemioterapeutyków stosowanych w profilaktyce i leczeniu ryb, uwzględniając następujące ich grupy: tetracykliny, chinolony, sulfonamidy, oraz florfenikol. Omówiono mechanizmy ich oddziaływania na organizm ryby, w szczególności na układ immunologiczny. Przedstawiono pozytywne i negatywne skutki stosowania chemioterapeutyków w aspekcie zdrowia ryb i zagrożenia dla środowiska wodnego.

*00095* pl

Oddziaływanie wybranych grup pestycydów jako czynników stresogennych na układ immunologiczny ryb. Rymuszka, Anna; Siwicki, Andrzej K. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.237-243 +bibliogr. 30 poz.

Zródłem pestycydów w wodach powierzchniowych są spływy z pól oraz ich bezpośrednie wprowadzanie do zbiorników w celu zwalczania larw komarów, lub roślinności twardej. Opisano mechanizm działania układu odpornościowego u ryb i na tym tle analizowano zaburzenia w jego funkcjonowaniu pod wpływem pestycydów. Przedstawiono wyniki badań nad toksycznością: insektycydów (lindanu, trichlorfonu i dichlorfosu), związków z grupy pyretroidów (cypermetryny, permetryny, esfenvalerate), herbicydów z grupy triazyn (atrazyny) oraz Roundupu. Wykazano, że pestycydy już w śladowych stężeniach mogą wpływać na subtelne mechanizmy kontrolujące immunohomeostazę, powodując trudne do określenia i oszacowania niekorzystne zmiany w fizjologii ryb.

*00096* pl

Zanieczyszczenia bakteriologiczne w intensywnym chowie hybryda jesiotra syberyjskiego (Acipenser baeri Brandt) z zielonym (Acipenser medirostris Ayres). Zmysłowska, Izabella; Krause, Joanna; Harnisz, Monika; Kolman, Ryszard. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.245-249, il. +bibliogr. 11 poz.

Analizowano ilościowe występowanie bakteryjnych wskaźników stanu zanieczyszczenia organicznego i bakterii potencjalnie chorobotwórczych w wodzie stawowej, w śluzie ze skóry, na skrzelach, w treści przewodów pokarmowych ryb i w paszy, podczas intensywnego chowu hybryda jesiotra syberyjskiego z jesiotrem zielonym w stawach Doświadczalnego Ośrodka Zarybieniowego Dgał, IRS. W próbach oznaczano ogólną liczbę bakterii (TVC 22 i 37 stop. C) oraz liczbę bakterii z rodzaju Aeromonas, Pseudomonas i Staphylococcus.

*00098* pl

RYBY KARPIOWATE

*00017* pl

Biologiczne podstawy podchowu larw reofilnych ryb karpiowatych w warunkach kontrolowanych. Praca habilitacyjna. Kujawa, Roman Jacek. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn: Wydaw. UWM 2004 88 s., il., 24 cm (Rozprawy i Monografie (Dissertations and Monographs) / Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ISSN 1509-3018 ; nr 88).

Określono tolerancję larw reofilnych ryb karpiowatych: brzany, świnki, jelca, klenia, jazia oraz certy na okresowy brak pokarmu w zależności od temperatury wody. Zbadano możliwość podchowu wczesnych stadiów rozwojowych tych gatunków w warunkach kontrolowanych. Wykazano konieczność stosowania 8- lub 12-dniowego wstępnego karmienia pokarmem żywym larw większości badanych gatunków ryb. Zaobserwowano znaczne różnice we wzroście i przeżywalności larw podczas podchowu z wykorzystaniem pokarmu naturalnego, zastępowanego po różnym czasie paszą. Określono wpływ zagęszczenia obsad na wzrost i przeżywalność podchowywanych larw.

CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00035* pl

Wpływ kadmu na rozwój embrionalny karpia (Cyprinus carpio L.). Sikorska, Justyna; Ługowska, Katarzyna. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.6-8, il.

Badano wpływ krótkotrwałej obecności wysokich stężeń kadmu (do 0,7 mg/l) u karpia na proces pęcznienia ikry, przebieg rozwoju embrionalnego oraz procent wyklucia i wielkość świeżo wyklutych larw. Obecność kadmu spowodowała istotne opóźnienia na wszystkich etapach rozwoju, do pigmentacji ciała włącznie.

*00052* pl

Rezultaty chowu ryb w stawach w Polsce w roku 2004 w świetle badań ankietowych. Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. - Prz.Ryb. 2005 R.30 nr 4 s.41-46, il.

Przedstawiono sytuację polskich gospodarstw karpiowych w sezonie hodowlanym 2004: produkcję, odłów i sprzedaż. Odnotowano straty w produkcji kroczka i karpia handlowego, a także spadek zużycia pasz i sprzedaży świątecznej karpia.

*00088* pl

INNE KARPIOWATE

*00046* en

Polymorphous formulae of esterases and transferin of two perch (Perca fluviatilis L.) and roach (Rutilus rutilus L.) populations in the Piaseczno Reservoir (an inundated sulphur mine) and the Dobczyce Reservoir. Wzór polimorficzny esteraz i transferyn u dwóch populacji okonia (Perca fluviatilis L.) i płoci (Rutilus rutilus L.) ze Zbiornika Piaseczno (powyrobiskowego po kopalni siarki) i Zbiornika Dobczyce. Starmach, Janusz. - Suppl.Acta Hydrob. 2005 vol.7 s.11-13, il. bibliogr.

Badano esterazy (enzymy) i transferyny (białka złożone) w mięśniach płoci i okonia pochodzących ze Zbiornika Piaseczno, powstałego po zalaniu starej kopalni siarki oraz ze Zbiornika Dobczyce. Nie stwierdzono żadnych różnic we wzorach tych związków badanych metodą elektroforezy na żelu polyakryloamidowym u ryb z obu zbiorników.

*00058* pl

Wpływ wysokich obsad tołpygi na zooplankton w dimiktycznym jeziorze Dgał Mały. Tunowski, Jacek. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.16-19+22-24, il. bibliogr.

RYBY ŁOSOSIOWATE

BIOLOGIA PSTRĄGA

*00001* pl

Wartość użytkowa i skład chemiczny mięsa pstrągów z rzek Podkarpacia. Litwińczuk, Anna; Barłowska, Joanna; Grodzicki, Tomasz; Warzybok, Jarosław. - Ann. UMCS Sect. EE 2002 vol.20 s.263-266, il. bibliogr. summ.

Materiał do badań stanowiło 16 pstrągów złowionych w 3 rzekach Podkarpacia (Wisłoku, Strugu, Stobnicy). Przeprowadzono oznaczenia morfologiczne oraz analizę fizykochemiczną ich mięsa. Wyniki opracowano statystycznie. Przeprowadzone badania wykazały, że złowione pstrągi charakteryzowały się stosunkowo wysoką wydajnością tuszy i mięsa. Uwzględniając skład chemiczny mięsa, a szczególnie zawartość w nim białka (17,46-19,54 proc.) i tłuszczu (5,53-7,45 proc.) można stwierdzić, że mają one dość wysoką wartość odżywczą.

*00002* pl

Barwne formy pstrąga tęczowego. Goryczko, Krzysztof; Dobosz, Stefan. Instytut Rybactwa Śródlądowego. Olsztyn: Wydaw. IRŚ 2004 34 s., il., 24 cm

*00018* pl

Zawartość karotenoidów w organizmie pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss Walbaum). Praca habilitacyjna. Woźniak, Małgorzata. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn: Wydaw. UWM 2004 60 s., il., 24 cm (Rozprawy i Monografie (Dissertations and Monographs) / Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ISSN 1509-3018 ; nr 89).

Celem badań było określenie zawartości i rozmieszczenia karotenoidów w różnych tkankach pstrąga tęczowego w zależności od ich poziomu w paszy, fazy rozwoju ryb, sezonu i środowiska, z jakiego ryby pochodziły.

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00045* en

Timing of sexual maturity, gamete and alevin quality of wild brown trout (Salmo trutta, L. 1758) under a controlled photoperiod regime. Regulacja dojrzewania płciowego, jakość gamet i larw dzikiego pstrąga potokowego (Salmo trutta, L. 1758) w warunkach kontrolowanego fotoperiodu. Paschos, Ioannis; Nathanailides, Cosmas; Perdikaris, Costas. - Suppl.Acta Hydrob. 2005 vol.7 s.3-9, il. bibliogr.

Jedną grupę pstrągów potokowych, pochodzących z rzeki Louros (Grecja), przetrzymywano w warunkach naturalnego (grupa kontrolna), a drugą w warunkach sztucznego fotoperiodu. Samice przebywające w warunkach wzrastającego zaciemnienia dojrzewały wcześniej niż kontrolne, zaś samce wykazywały nieznaczne przyspieszenie dojrzewania płciowego. Płodność, pojemność mlecza i spermatokryt nie zmieniły się w sztucznym fotoperiodzie. Warunki fotoperiodu nie wpływają na jakość gamet i żywotność larw, ale modyfikują rozpoczęcie dojrzewania.

*00053* pl

Chów pstrągów w Polsce od XVI w. do połowy XIX w. Cios, Stanisław. - Prz.Ryb. 2005 R.30 nr 4 s.47-55, il.

Przedstawiono analizę dostępnych informacji o chowie pstrągów w Polsce od 1532 do 1850 r. tj. do rozpoczęcia hodowli opartej o sztuczny rozród. Zródłem tych informacji były drukowane dokumenty historyczne.

*00054* pl

Analiza produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2004 r. Bontemps, Stanisław. - Prz.Ryb. 2005 R.30 nr 4 s.58-65, il.

Na podstawie badań ankietowych przedstawiono produkcję i sprzedaż pstrągów tęczowych oraz stan i produkcję ikry w Polsce w 2004 r. Podano informacje o stanie zdrowotności ryb i stosowanych paszach.

*00056* pl

Analiza produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2004 r. Bontemps, Stanisław. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.1-13, il.

Na podstawie ankiet rozesłanych do hodowców podano wyniki produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2004 r., informacje o stosowanych paszach, uzyskiwanych współczynnikach pokarmowych i zdrowotności ryb. Przedstawiono nowe i modernizowane obiekty oraz trudności na jakie napotykają hodowcy.

INNE ŁOSOSIOWATE

*00036* pl

Połowy troci (Salmo trutta L.) w latach 1972-2003 i efektywność zarybiania tym gatunkiem. Bartel, Ryszard; Pelczarski, Wojciech. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.8-11, il. bibliogr.

Zestawiono wielkość połowów troci w morzu, wodach przybrzeżnych oraz w rzekach. Omówiono efektywność zarybiania smoltami hodowlanymi i pochodzącymi z tarła naturalnego oraz z zarybień wylęgiem w ostatnim trzydziestoleciu.

RYBY OKONIOWATE

*00046* en

RYBY WĘGORZOWATE

*00041* pl

Węgorz - dlaczego narybek podchowany?. [Cz.] 1: Uwarunkowania biologiczne. Robak, Stanisław. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.24-27, il. bibliogr. (Cz.2 - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.14-15)

Przedstawiono wielkość, rozwój osobniczy, behawior oraz występowanie trzech naturalnych form narybku węgorza: szklistego, wstępującego i obsadowego. Omówiono rolę narybku podchowanego węgorza w zarybianiu wód otwartych.

*00057* pl

Węgorz - dlaczego narybek podchowany?. [Cz.] 2: Aspekt ekonomiczny. Robak, Stanisław. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.14-15, il. bibliogr. (Cz.1 - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.24-27)

Analizowano zasadność wykorzystania narybku podchowanego węgorza do zarybień wód naturalnych. Porównano wyniki zarybień narybkiem szklistym i podchowanym uzyskane w 2005 r. Wykazano lepsze efekty zarybień narybkiem podchowanym zarówno pod względem biologicznym jak i ekonomicznym.

RYBY SIEJOWATE

*00016* pl

Efektywność podchowu i produkcji sielawy (Coregonus albula L.) z przyspieszonego wyklucia. Praca habilitacyjna. Kozłowski, Jacek. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn: Wydaw. UWM 2004 57 s., il., 24 cm (Rozprawy i Monografie (Dissertations and Monographs) / Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ISSN 1509-3018 ; nr 84).

Prowadzono podchów basenowy sielawy (56-63 dni) w dwóch etapach. Do 28. dnia (I etap) testowano różne warianty żywienia, a po 28. dniu (II etap) larwy żywiono wyłącznie komercyjnymi starterami pstrągowymi. Badania terenowe obejmowały 2-tygodniowy podchów sadzowy oraz zarybienie jeziora tak podchowanym materiałem i badanie jego efektów.

RYBY SUMOWATE

*00015* en

Active bacteria in transitions of nitrogen compounds in pond water during the wintering of European catfish (Silurus glanis L.) fry. Tł.tyt.: Bakterie czynne w przemianach związków azotu w wodzie basenowej w czasie zimowania narybku suma europejskiego (Silurus glanis L.). Lewandowska, Dorota; Gołaś, Iwona; Zmysłowska, Izabella; Teodorowicz, Mariusz. - Pol.J.Natur.Sci. 2003 nr 2(14) s.511-520, il. bibliogr. streszcz.

Badano wodę basenu w czasie zimowania narybku suma europejskiego. Oznaczano liczebność bakterii: proteolitycznych, amonifikacyjnych, nitryfikacyjnych oraz redukujących NO3-N do NO2-N i denitryfikacyjnych. W badaniach fizykochemicznych oznaczono: temperaturę wody, stężenie tlenu, azotu amonowego i fosforu ogólnego.

*00039* pl

Zbiory zoologiczne Muzeum im. Prof. Janiny Wengris w Katedrze Zoologii. [Cz.] 7: Ryby sumokształtne (Siluriformes) Afryki. Boroń, Alicja; Szlachciak, Jolanta. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.15-17+20-24, il. bibliogr.

Omówiono stanowisko systematyczne, budowę, biologię, występowanie oraz znaczenie przedstawicieli siedmiu rodzin z rzędu sumokształtnych, pochodzących z wód Nigerii (Afryka).

*00048* en

The maturity and reproduction of Pseudobagrus nitidus (Sauvage et Dabry de Thiersant). Dojrzewanie płciowe i rozród Pseudobagrus nitidus (Sauvage et Dabry de Thiersant). Wei, Gang; Huang, Ling; Pu, Deyong; Jiang, Guofu. - Suppl.Acta Hydrob. 2005 vol.7 s.29-37, il. bibliogr.

Badano wiek osiągania dojrzałości płciowej, stada tarłowe i płodność ryby sumowatej, Pseudobagrus nitidus, z rzeki Jialing (Chiny). Ryby te osiągają dojrzałość płciową jako osobniki roczne, a ich płodność nie różni się w poszczególnych latach. Stosunek płci wynosi 1:1. Określano też zależności międy płodnością absolutną a długością ciała i ciężarem ciała. Badany gatunek ma duże znaczenie gospodarcze, więc zaleca się ochronę jego stad tarłowych.

*00069* en

Grwoth response of North African catfish fry to organic and inorganic fertilizers. Wzrost narybku suma afrykańskiego jako reakcja na nawożenie organiczne i nieorganiczne. Anetekhai, M.A.; Owodeinde, F.G.; Denloye, A.A.; Akintola, S.L.; Aderinola, O.J.; Agboola, J.I. - Acta Ichth.Piscat. 2005 vol.35 fasc.1 s.39-44, il. bibliogr.

Badano wpływ nawożenia nieorganicznego (NPK) i organicznego (obornik, odchody drobiowe) na wzrost narybku suma, Clarias gariepinus (Burchell, 1822). Narybek przeniesiono do pojemników o pow. 0,135 m.kw. i głębokości 0.13 m i nawożono w różnych wariantach. Najlepszy wzrost narybku uzyskano w pojemnikach z nawożeniem obornikiem i NPK lub z nawożeniem odchodami drobiowymi, uzyskując przeżywalność 100 i 60 proc., odpowiednio (dla porównania w próbie kontrolnej bez nawożenia przeżywalność wynosiła 87 proc.).

*00077* pl

*00086* pl

Występowanie gram-ujemnych pałeczek w wodzie i rybach podczas intensywnego tuczu. Harnisz, Monika; Zmysłowska, Izabella; Gołaś, Iwona; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.131-136, il. +bibliogr. 11 poz.

Analizowano skład jakościowy mikroflory bakteryjnej występującej w wodzie, treści pokarmowej i w śluzie na skórze suma europejskiego (Silurus glanis). Badania prowadzono w latach 1999-2000 w Ośrodku Hodowli Ryb w Ostrołęce, podczas intensywnego tuczu sadzowego w kanale zrzutowym wód pochłodniczych. Stwierdzono, że skład jakościowy bakterii w badanych próbach jest podobny. Dominującą formą morfologiczną okazały się pałeczki, które stanowiły ok. 70 proc. wszystkich wyizolowanych szczepów. Występowanie takich samych szczepów taksonomicznych bez względu na środowisko, z którego pochodziły, sugeruje oddziaływanie jednego, dominującego czynnika. Czynnikiem tym może być duża koncentracja substancji organicznej w postaci wysokobiałkowej paszy.

*00100* pl

Sum - drapieżnik z rodowodem. Wawer, Krzysztof. - Węd.Pol. 2005 nr 7 (173) s.60+71, il.

Omówiono biologię, naturalny zasięg występowania oraz informacje o rozmiarach, wieku i tempie wzrostu około tysiąca sumów z przełomu X i XI wieku przed naszą erą na podstawie szczątków odkrytych w Kobiakowie nad Donem. Sum polując na drobnicę kieruje się głównie zmysłem smaku i węchu, a także słuchu i wyraźnie preferuje niektóre gatunki (jesiotry, leszcze, karpie), prowadzi denny tryb życia, żeruje w porze nocnej lub o zmroku.

RYBY MORSKIE

*00050* pl

Nasze ryby. Babka mała (Pomutoschistus minutus). - Prz.Ryb. 2005 R.30 nr 4 s.23-24, il.

Omówiono budowę zewnetrzną, występowanie, tryb życia i odżywianie się babki małej - morskiej ryby dennej.

WĘDKARSTWO

*00032* pl

Wisła. Brennica - łowisko specjalne. Hassa, Mikołaj. - Węd.Świat 2005 nr 8 (116) 33-35, il.

Opisano cztery sektory wędkarskie (łowiska licencyjne) wydzielone przez użytkownika obwodu rybackiego Mała Wisła. Pierwszy sektor górski ciągnie się od ujścia potoku Malinka do jazu w Nierodzimiu, drugi od tego jazu do jazu w Kiczycach, trzeci - do mostu drogowego w Strumieniu, czwarty to rzeka Brennica. W ichtiofaunie licznym pstrągom towarzyszą klenie, jelce, świnki, płocie i okonie.

*00044* pl

Targi Sprzętu Wędkarskiego EFTTEX 2005 - Warszawa, 17-19.06.2005. Czerwiński, Tomasz; Mickiewicz, Maciej. - Komun.Ryb. 2005 nr 3 (86) s.30-32, il.

Podczas targów zorganizowanych przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów i Wytwórców Sprzętu Wędkarskiego (EFTTEX) prezentowano sprzęt i akcesoria wędkarskie, sprzęt biwakowy i odzież wędkarską. Promowano wędkarstwo proekologiczne.

*00059* pl

[Czwarta] IV Światowa Konferencja Wędkarska w Trondheim [Norwegia]. Wołos, Arkadiusz. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.20-21, il.

Przedstawiono i zilustrowano fotograficznie tematykę referatów i posterów oraz miejsca zwiedzane przez uczestników konferencji zorganizowanej przez Norweski Instytut Badań Przyrody w Trondheim (Norwegia) w dn. 12-16 czerwca 2005 r.

*00062* pl

Połowy wędkarskie w zbiornikach zaporowych użytkowanych przez okrąg radomski Polskiego Związku Wędkarskiego w 2003 roku. Wołos, Arkadiusz; Mioduszewska, Hanna; Wiśniewolski, Wiesław. - Komun.Ryb. 2005 nr 4 (87) s.30-35, il. bibliogr.

Przedstawiono strukturę i wielkość odłowów wędkarskich w sezonie 2003 w zbiornikach: Domaniów, Siczki Górny, Lipsko, Pionki, Borki, Siczki Dolny. Liściaste Solec, Koszorów, Janików i Głuchów. Wyniki analizy pochodzą z 1174 rejestrów zwróconych przez wędkarzy - członków radomskiego okręgu PZW.

*00099* pl

Czarna Hańcza w Suwałkach i okolicy. Radaszkiewicz, Andrzej. - Węd.Pol. 2005 nr 7 (173) s.48-50, il.

Opisano 15-kilometrowy odcinek rzeki Czarna Hańcza od miejscowości Krzywólka do Sobolewa. Rzeka obfituje w chruściki, jętki i widelnice, a wędkarze łowią w niej pstrągi potokowe, szczupaki i okonie. W Suwałkach koryto rzeki nosi ślady regulacji jeszcze sprzed 30 lat (szerokość - 8 m, głębokość - do 2 m), a za Suwałkami płynie wolno przez pola i łąki (szerokość do 15 m).

EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00009* pl

Subsydia w rybołówstwie. Brocki, Wojciech. - Fol.Univ.Agricult.Stetin.Oecon. 2003 z.42(232) cz.2 s.469-480, il. bibliogr. summ.

Omówiono sytuację w światowym rybołówstwie, subsydiowanie rybołówstwa na świecie, w poszczególnych krajach europejskich i Polsce.

*00010* pl

Tendencje w polskim rybołówstwie morskim w aspekcie integracji z Unią Europejską. Marciniak, Mirosława. - Fol.Univ.Agricult.Stetin.Oecon. 2003 z.42(232) cz.1 s.337-345, il. bibliogr. summ.

Materiał badawczy stanowiły dane ilościowe dot. połowów ryb, stanu floty rybackiej, limitów połowowych oraz dane ekonomiczno-finansowe przedsiębiorstw połowowych (zatrudnienie, rentowność, płynność finansowa oraz wskaźniki kosztów).

*00024* pl

Polska gospodarka rybna - stan i perspektywy po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Marciniak, Mirosława. - Rocz.Nauk.Stow.Ekon.Rol.Agrobiz. 2004 t.6 z.3 s.147-152, il. bibliogr. summ.

Omówiono stan przygotowań polskiej gospodarki rybnej do akcesji z UE oraz określono zmiany i kierunki rozwoju tej branży. Przedstawiono zagadnienia związane z restrukturyzacją i modernizacją branży oraz unijne instrumenty finansowe i interwencyjne mające na celu zwiększenie efektywności ekonomicznej sektora.

*00027* pl

Zasady tworzenia i funkcjonowania organizacji producentów rybnych i organizacji międzybranżowych w świetle ustawy z dnia 10 października 2002 roku. Zieziula, Jolanta. - Acta Sci.Pol.Oecon. 2003 R.2 z.2 s.129-140, bibliogr. summ.

Omówiono potrzebę tworzenia organizacji producentów rybnych oraz organizacji międzybranżowych w Polsce na wzór unijny. Zaprezentowano definicje, warunki wpisywania organizacji do rejestru oraz decyzje, które muszą być podjęte przez ministra, aby organizacja mogła działać i korzystać z przysługujących jej ustawowo praw.

*00051* pl

Krajowa produkcja ryb i owoców morza. Kuzebski, Emil. - Prz.Ryb. 2005 R.30 nr 4 s.25-36, il. (Wg.: Rynek ryb. Stan i perspektywy. 2005 nr 3)

Omówiono polskie połowy bałtyckie oraz wysokość dostępnych limitów połowowych i stopień ich wykorzystania w ostatnich pięciu latach. Przedstawiono produkcję ryb słodkowodnych: karpia, pstrąga i pozostałych gatunków oraz rynek sprzedaży krajowej i eksportowej tych ryb w latach 2000-2005.

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD

*00090* pl

Bakteriologiczna jakość wód pochłodniczych podczas prowadzenia intensywnego chowu ryb. Harnisz, Monika; Zmysłowska, Izabella; Gołaś, Iwona; Krause, Joanna. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.191-196, il. +bibliogr. 9 poz.

Analizowano stan sanitarno-bakteriologiczny wód pochłodniczych, wykorzystywanych do sadzowego, intensywnego tuczu suma europejskiego, w Ośrodku Hodowli Ryb w Ostrołęce. Oznaczano ogólną liczbę bakterii (TVC 22 i 37 stop. C) oraz najbardziej prawdopodobną liczbę (NPL) bakterii z grupy pałeczki okrężnicy (TC), z grupy pałeczki okrężnicy typu kałowego (FC) i paciorkowców kałowych (FS). Nie wykazano wpływu intensywnego tuczu suma na stan sanitarno-bakteriologiczny wód pochłodniczych. Mogło to być skutkiem dużej prędkości przepływu wód w kanale, która powodowała wynoszenie zanieczyszczeń, w tym i bakteryjnych, poza kanał do wód odbieralnika.

*00091* pl

Bakteriologiczne zanieczyszczenie środowiska wodnego i ryb w intensywnym chowie stawowym. Zmysłowska, Izabella; Gołaś, Iwona; Harnisz, Monika; Guziur, Janusz. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.197-202, il. +bibliogr. 12 poz.

Badano wpływ intensywnego chowu sadzowego suma europejskiego (Silurus glanis) w wodach pochłodniczych na zanieczyszczenie środowiska wodnego i jakość surowca rybnego, w aspekcie bakteriologicznym. Określono skład jakościowy i ilościowy bakterii w próbach wody, śluzu z powierzchni skóry i treści przewodów pokarmowych ryb. Ponadto w próbach wody oznaczono najbardziej prawdopodobną liczbę bakterii chorobotwórczych. Największe zanieczyszczenie sanitarno-bakteriologiczne wody wystąpiło latem. W wodzie dominowały izolaty z rodzaju Pseudomonas (17,92 proc.), zaś Aeromonas dominował w śluzie (22,08 proc.) i treści przewodów pokarmowych ryb (27,5 proc.).

*00092* pl

Zagrożenie ekosystemów wodnych na przykładzie mogilnika pestycydowego w Warlitach Wielkich. Szarek, J.; Skibniewska, K.A.; Lipińska, J.; Guziur, J.; Babińska, I.; Andrzejewska, A.; Grzybowski, J.; Kapusta-Sawicka, K.; Zmysłowska, I.; Zakrzewska, M. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.203-210, il. +bibliogr. 27 poz.

Obserwowano wpływ mogilnika pestycydowego w Warlitach Wielkich koło Ostródy na ryby w stawach hodowlanych. Do badań pobrano ryby ze stawu położonego najbliżej mogilnika (ok. 100 m) i porównano je z rybami kontrolnymi, pochodzącymi ze stawu oddalonego o ok. 2 km od składowiska substancji toksycznych. Karpie poddano ocenie makroskopowej, a następnie przebadano pod mikroskopem ich skrzela, wątrobotrzustkę i nerkę. W grupie ryb kontrolnych odstępstwa od normy w badanych narządach występowały o wiele rzadziej i mniej intensywnie, mniejsze były też stężenia DDT i jego metabolitów w tłuszczu krezkowym i tłuszczu mięśni ryb. Potwierdzono negatywny wpływ mogilnika pestycydowego na jakość ryb.

*00095* pl

*00097* pl

Jakość mikrobiologiczna wód rzeki Drwęcy a intensywna gospodarka rybacka. Lewandowska, Dorota; Gołaś, Iwona; Zmysłowska, Izabella; Harnisz, Monika; Terech-Majewska, Elżbieta; Górniak, Dorota; Teodorowicz, Mariusz. W: Ochrona zdrowia ryb - aktualne problemy. Olsztyn: Wydaw. IRS 2004 s.251-256, il. +bibliogr. 10 poz.

Przeprowadzono analizy mikrobiologiczne wody z rzeki Drwęcy dopływającej do ośrodków hodowli pstrąga tęczowego, wody i ryb ze stawów hodowlanych dwóch gospodarstw rybackich oraz wody odpływającej z tych gospodarstw do rzeki Drwęcy. Badania ryb obejmowały analizę treści przewodu pokarmowego, nerki, skrzel oraz śluzu pobranego z powierzchni skóry. Zarówno w wodzie, jak i rybach określono skład jakościowy i ilościowy bakterii z rodzaju Aeromonas i Pseudomonas. Wykazano statystycznie istotne różnice liczebności baktrii w próbach wód ze stawów hodowlanych i ryb w nich występujących.