Instytut   Rybactwa   Śródlądowego

im. STANISŁAWA  SAKOWICZA







EXPRESS INFORMACJA

NR  3/2007

 

 

 

                                                                                                    Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

                                                                                                                          mgr inż. Henryk Chmielewski

                                                                                                                                 inż. Jadwiga Cupiał

 

 

 

Olsztyn 2007

 

 

 

 

 

 

 

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
mgr inż. Alicja Robak

 

Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

 

© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2004

 

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

 

 

 

 

 

 

 

RYBACTWO

*00008*          pl                         

Bibliografia limnologiczno-rybacka. Czasopisma polskie 2003. Zdanowska, Jadwiga; Cupiał, Jadwiga; Samulowska-Dramińska, Barbara. Instytut Rybactwa Śródlądowego. Olsztyn: Wydaw. IRŚ 2006, 161 s. , 21 cm

Bibliografia zawiera opis publikacji naukowych i artykułów popularnych oraz popularno-naukowych z zakresu rybactwa śródlądowego i nauk związanych w szerokim zakresie tematycznym ze środowiskiem wodnym.


*00032*          pl                         

Podstawy rybactwa. Szczerbowski, Jan A. Instytut Rybactwa Śródlądowego. Olsztyn: Wydaw. IRŚ 2005, 188 s. , il. , 24 cm

Na wstępie przedstawiono instytucje naukowe, które zajmują się edukacją i badaniami naukowymi z zakresu rybactwa. Podano systematykę i charakterystykę ryb występujących w polskich wodach śródlądowych. Omówiono rybactwo w Polsce, Europie i na świecie, a także rekreacyjne użytkowanie wód. Zamieszczono też informacje o narzędziach połowu, magazynowaniu i przewożeniu ryb oraz przetwórstwie i rynku rybnym.


*00034*          pl                         

Rybactwo, wędkarstwo, ekorozwój. Wołos, Arkadiusz [red. ]. Instytut Rybactwa Śródlądowego. Olsztyn: Wydaw. IRŚ 2006, 266 s. , il. , 24 cm

Przedstawiono rybactwo śródlądowe, rzeczne, jeziorowe, łowiska specjalne, wędkarstwo sportowe oraz wpływ wędkarstwa na ekosystemy wodne.


*00105*          pl                         

Wyłączenie wody z obwodu rybackiego. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 28-29

Prawnik analizuje jakie roszczenia przysługują użytkownikowi rybackiemu, jeżeli w czasie trwania umowy, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej zmienia rozporządzenie w sprawie obwodów rybackich, wyłączając pewną część wód.


*00106*          pl                         

Konferencja rybacka w Rynie. Mickiewicz, Maciej. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 29-31, il.

Przedstawiciele praktyki rybackiej, administracji i naukowcy poznali stan gospodarki rybackiej w województwie warmińsko-mazurskim, aktualne problemy z zakresu możliwości finansowania inwestycji związanych z gospodarką rybacką oraz stan wdrożenia projektów realizowanych w ramach SPO „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb 2004-2006". Konferencję (Ryn, 18 maja 2007) zorganizował Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego.


*00107*          pl                         

Spotkanie robocze „Uwarunkowania i perspektywy polskiej akwakultury“ 4 czerwca 2007 w Żabieńcu. Kazuń, Krzysztof. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 33-35, il.

Podczas spotkania w Instytucie Rybactwa Śródlądowego w Żabieńcu, w którym uczestniczyli przedstawiciele ARiMR, PTRyb, instytutów naukowych oraz producentów ryb, przedstawiono sytuację rybactwa w Polsce, stan i uwarunkowania polskiej akwakultury oraz stan realizacji projektów w ramach SPO.


*00115*          pl                         

Forum Towarzystwa Promocji Rybactwa i Produktów Rybnych. Szczepański, Zbigniew [red. ]. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 4 s. 45-64, il.

Opisano i zilustrowano fotograficznie działania promocyjne TPRiPR pod hasłem „Pan Karp“. W Berlinie 30 maja 2007 odbyła się prezentacja regionalnej kuchni śląskiej. „Pan Karp“ był też obecny na targach POLFISH 2007 (Gdańsk, 29-31 maja 2007), na Festiwalu Ryby „Sielawa Blues“ w Starych Jabłonkach - 3 czerwca 2007, na Festiwalu Kuchni Śląskiej w Cieszynie (9 czerwca 2007) i w kilku innych miejscach. Zachęcono też do odwiedzania strony internetowej www. pankarp. pl.


*00122*          pl                         

Przedmiot dzierżawy rybackiej. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2007 nr 4 (99) s. 33-35

Na podstawie ustaw: Prawo wodne, Ustawa o rybactwie śródlądowym i Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami, prawnik dowodzi, że przedmiotem umowy dzierżawy rybackiej jest jeziorowy obwód rybacki obejmujący jeziora i łączące je cieki.




HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00004*          pl                         

Zoobentos dopływów Bystrzycy Lubelskiej o różnym stopniu przekształcenia antropogenicznego. Gorzel, Małgorzata. W: Problemy technologii produkcji roślinnej, zwierzęcej i żywności: IV Konferencja Naukowa Doktorantów, [Lublin], 6-7 kwietnia 2006. Lublin: Wydaw. AR 2006  S. 60-62

Określono wpływ czynników abiotycznych (tj. właściwości fizyczno-chemicznych wody, stopień przekształcenia morfologicznego koryta rzeki, typ i strukturę osadów dennych) i biotycznych (presję pokarmową ryb) na skład gatunkowy i strukturę zoobentosu; ocenę stanu ekologicznego dopływów Bystrzycy Lubelskiej na podstawie wyników analiz biologicznych, fizyczno-chemicznych i hydromorfologicznych; podjęto próbę opracowania syntetycznych wskaźników, na podstawie których możliwa będzie szybka i obiektywna ocena zarówno jakości samej wody, jak i warunków siedliskowych w rzekach o różnym stopniu degradacji.


*00016*          pl                         

Wpływ jazu w Konstancinie-Jeziornej na kształtowanie się jakości i ilości zasobów wodnych oraz roślinności wodnej rzeki Jeziorki. Włodarczyk, Agata. - Prz. Nauk. Inż. Kształt. Śr. 2006 R. 15 z. 2 s. 121-129,  il. bibliogr. summ.

W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem jazu w Konstancinie-Jeziornej na wybrane elementy środowiska przyrodniczego rzeki Jeziorki. Celem badań było rozpoznanie zróżnicowania jakościowego i ilościowego zasobów wód rzeki Jeziorki oraz roślinności wodnej w wyniku piętrzenia wody przez jaz.


*00017*          pl                         

Bakterioneuston zbiorników wodnych. Walczak, Maciej; Donderski, Wojciech. - Post. Mikrobiol. 2005 t. 44 z. 3 s. 275-288, il. bibliogr. summ.

Na podstawie dotychczasowych badań mikroorganizmów zasiedlających warstwę błony powierzchniowej stwierdzono, że ogólna liczba bakterii jest zawsze większa w błonie powierzchniowej niż w wodzie podpowierzchniowej. Liczebność bakterii heterotroficznych, bakterii „żywych“ czy aktywnych metabolicznie jest znacznie mniejsza i często porównywalna z tą w wodzie podpowierzchniowej. Aktywność metaboliczna i podziałowa pojedynczych komórek bakteryjnych w błonie powierzchniowej jest mniejsza niż bakterii planktonowych występujących w wodzie podpowierzchniowej. Skład rodzajowy bakterioneustonu jest odmienny od szczepów bakterioplanktonu.


*00023*          pl                         

Zakwity sinic - konkurencja międzygatunkowa i środowiskowe zagrożenie. Burchardt, Lubomira; Pawlik-Skowrońska, Barbara. - Wiad. Bot. 2005 vol. 49 nr 1/2 s. 39-49, il. bibliogr. summ.

Większość letnich, niebezpiecznych zakwitów wód powodowana jest przez sinice (Cyanophyta, Cyanoprokaryota, Cyanobacteria). Zakwity sinic mogą być jedno- lub wielogatunkowe. Najliczniejszą grupę produkującą toksyny tworzą sinice należące do rzędu Nostocales. Jednym z powodów wystąpienia zakwitu sinicowego może być niedobór związków azotowych przy nadmiarze fosforu w wodzie lub określona wartość proporcji między żelazem, azotem i fosforem. Może być także odpowiedzią na inne czynniki środowiskowe lub na oddziaływanie paratroficzne obserwowane pomiędzy niektórymi gatunkami.


*00028*          pl                         

[Czwarta] IV Ogólnopolska Konferencja Hydromikrobiologiczna (Mikołajki, 21-24 V 2006 r. ). Chojecka, Agnieszka; Adamczewski, Tomasz. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 4 s. 212-215

Kolejne sesje konferencji dotyczyły: badań nad mikroorganizmami występującymi w skrajnych środowiskach polarnych; ekosystemów jeziornych; mikroorganizmów w środowisku wód podziemnych; ekologii mikroorganizmów wód śródlądowych; mikrobiologii sanitarnej; aktywności enzymatycznej mikroorganizmów w ściekach i osadzie ściekowym, a także liczebności, biomasy i struktury bakterioplanktonu w kaskadowo położonych zbiornikach wodnych.


*00029*          pl                         

[Dwudziesty] XX Zjazd Hydrobiologów Polskich (Toruń, 5-8 IX 2006 r. ). Rygielska, Ewa. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 4 s. 215-223

Głównymi hasłami sesji referatowych podczas zjazdu były: interakcje, ekotoksykologia, cykl biogeochemiczny, ekohydrologia, ocena jakości wody, paleolimnologia, bioróżnorodność.


*00031*          en                         

Advances in European freshwater sciences, 2005. 4th Symposium for European Freshwater Sciences, August 2005, Krakow, Poland.  Tł. tyt.: Postępy naukowe w dziedzinie hydrobiologii europejskich wód śródlądowych, 2005. IV Sympozjum Europejskiej Federacji Nauk Hydrobiologicznych, Kraków, sierpień 2005 r.  Polish Academy of Sciences - Institute of Ecology zob. Polska Akademia Nauk - Instytut Ekologii. Polska Akademia Nauk - Instytut Ekologii. Dziekanów Leśny: Wydaw. PAN 2006 S. 519-723, il. , 27 cm (Polish Journal of Ecology / Polish Academy of Sciences - Institute of Ecology, ISSN 1505-2249 ; vol. 54 nr 4). Polska Akademia Nauk - Instytut Ekologii.     Bibliogr.

Sympozjum poświęcone było zagadnieniom z dziedziny biologii wód i różnym aspektom zastosowań nauk hydrobiologicznych. Zeszyt zawiera 7 artykułów przeglądowych podsumowujących stan wiedzy z różnych dziedzin hydrobiologii oraz 10 prac przygotowanych na podstawie nagrodzonych prac studenckich.


*00035*          en                         

Time of Chironomus plumosus (L. ) generations in natural conditions of lowland reservoir. Tł. tyt.: Przeżywalność ochotkowatych w warunkach naturalnych nizinnych zbiorników wodnych.  Kajak, Zdzisław; Prus, Paweł. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 2 s. 211-222, il. bibliogr.

Badano pokolenia ochotkowatych w płytkim eutroficznym Zbiorniku Zegrzyńskim od kwietnia do października w latach 1993-2001. W celu oszacowania czasu przeżywalności pokolenia opierano się na częstym pobieraniu prób (co 1-2 tygodnie) i dokładnym (w mm) pomiarze długości larw. Czas przeżycia pokolenia oceniano na 3 do 3, 5 tygodnia, a liczbę pokoleń w ciągu roku na 4: 1 wiosenne, 2 letnie i 1 jesienne (zimujące).


*00036*          en                         

Mineralization of phycodetritus in water column of the submountain dam reservoir Southern Poland): simulated experiments. Tł. tyt.: Mineralizacja fikodetrytusu w słupie wody podgórskiego zbiornika wodnego (południowa Polska): badanie symulacyjne.  Starzecka, Aleksandra; Bednarz, Teresa. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 3 s. 247-259, il. bibliogr.     Dot. mineralizacji zielenic

Celem pracy było zbadanie tempa mineralizacji fikodetrytusu w słupie wody podgórskiego zbiornika wodnego, obliczenie ilości fikodetrytusu, który może być mineralizowany na dnie, przewidywanie czasu, kiedy po opadnięciu zakwitu wody można oczekiwać spadku zawartości tlenu i wzrostu zawartości soli mineralnych w pobliżu dna.


*00037*          en                         

The effect of lake water characteristics on decomposition of aquatic macrophytes. Tł. tyt.: Wpływ właściwości wody jeziora na rozkład roślin wodnych.  Kufel, Lech; Kufel, Irena; Królikowska, Joanna. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 3 s. 261-273, il. bibliogr.

Badano rozkład 3 roślin naczyniowych: rogatka sztywnego, bobrka trójlistkowego, grążela żółtego w 3 małych jeziorach śródleśnych o zróżnicowanym odczynie wody i zawartości składników pokarmowych. Odczyn wody silnie wpływał na szybkość rozkładu rogatka i bobrka. Rozkład tych 3 gatunków roślin jest najbardziej zbliżony do funkcji logarytmicznej. Bobrek był najszybciej rozkładanym gatunkiem niezależnie od właściwości wody. Wbrew przewidywaniom rozkład rogatka i bobrka zachodził szybciej w środowisku kwaśnym niż w wodzie alkalicznej. Nie stwierdzono wpływu koncentracji składników pokarmowych w wodach jeziora i tkankach roślinnych na rozkład roślin.


*00038*          en                         

Role of zooplankton (Ciliata, Rotifera and Crustacea) in phosphorus removal from cycling: lakes of the river Jorka watershed (Masuria Lakeland, Poland). Tł. tyt.: Rola zooplanktonu (orzęski, wrotki, skorupiaki) w usuwaniu fosforu z jezior położonych w zlewni rzeki Jorki (Pojezierze Mazurskie, Polska).  Ejsmont-Karabin, Jolanta; Gorelisheva, Zoja; Kalinowska, Krystyna; Węgleńska, Teresa. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 3 s. 275-284, il. bibliogr.     Nazwa aut. w dok.: Gorelysheva, Zoya

Wyniki badań pochodzące z 5 jezior o różnej troficzności wykazały, że zooplanton o małych wymiarach może odgrywać ważną rolę w oczyszczaniu wody jezior, chociaż wioślarki (jeśli są obecne) mogą być bardziej efektywne w kontrolowaniu biomasy fitoplanktonu. Ta rola wioślarek może być wytłumaczona ich bezpośrednim (oczyszczanie jezior z glonów w tempie wyższym niż produkcja pierwotna) i pośrednim (supresja wrotków i organizmów jednokomórkowych przez drapieżców) wpływem na obieg składników pokarmowych.


*00039*          en                         

Human impact on the ecosystem of lake Ruusmae (Southern Estonia) traced in the sediments. Tł. tyt.: Wpływ człowieka na ekosystem jeziora Ruusmae (południowa Estonia) wyznaczony na podstawie osadów.  Punning, Jaan-Mati; Koff, Tiiu; Sakson, Maire; Terasmaa, Jaanus. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 3 s. 285-299, il. bibliogr.

Celem pracy było zbadanie związku między zakłóceniami w zlewni związanymi ze zmianą użytkowania ziemi wokół hypertroficznego jeziora Ruusmae w ostatniej dekadzie a zmianami biologicznych i geochemicznych wskaźników w osadach jeziora.


*00040*          en                         

Interaction of estuarine bacterioneuston and bacterioplankton with elevated mercury concentrations. Tł. tyt.: Reakcja bakterii neustonowych i planktonowych przybrzeżnego jeziora Gardno na wzrastające stężenie rtęci.  Mudryk, Zbigniew Jan; Dwulit, Marta. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 3 s. 301-310, il. bibliogr.

Badano wpływ różnego stężenia rtęci na liczbę i aktywność respiracyjną bakterii neustonowych i planktonowych pochodzących z przybrzeżnego jeziora Gardno. Bakterie neustonowe wykazywały większy poziom tolerancji względem zmiennych tolerancji rtęci niż bakterie planktonowe. Bakterie izolowane ze strefy słodkowodnej jeziora były bardziej tolerancyjne na wzrastający poziom jonów Hg niż bakterie izolowane ze strefy słonej jeziora i strefy zmieszania obu wód. Bakterie pozbawione barwnika ze wszystkich poziomów i stref były bardziej tolerancyjne na wyższe stężenie jonów Hg niż bakterie wskaźnikowe.


*00041*          en                         

Vertical distribution of dominant cyanobacteria species in three lakes - evidence of tolerance to different turbulence and oxygen conditions. Tł. tyt.: Rozmieszczenie pionowe dominujących gatunków cyjanobakterii w 3 jeziorach - przykład tolerancji na różne warunki tlenowe i turbulencyjne.  Wojciechowska, Władysława; Poniewozik, Małgorzata; Pasztaleniec, Agnieszka. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 3 s. 347-351, il. bibliogr.

Badano skład i liczebność cyjanobakterii w 3 jeziorach Polesia Lubelskiego. Rozmieszczenie pionowe analizowano na głębokościach: w epilimnionie i pozbawionym tlenu metalimnionie. Skład gatunkowy i dominacja były podobne w obu miejscach.


*00042*          en                         

Are community composition and abundance of psammon rotifera related to grain-size structure of beach sand in lakes?. Tł. tyt.: Czy skład gatunkowy i obfitość wrotków psammonowych ma związek ze strukturą wielkości ziaren piasku na brzegu jeziora?.  Ejsmont-Karabin, Jolanta. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 3 s. 363-368,  il. bibliogr.

Wyniki pracy wydają się potwierdzać, że struktura wielkości ziaren piasku może odegrać rolę w wyznaczaniu zagęszczenia, składu gatunkowego i różnorodności zbiorowiska wrotków psammonowych. Jest to jednak jeden z czynników decydujących o zbiorowisku wrotków, gdyż status troficzny jeziora i warunki klimatyczne mają duży wpływ.


*00043*          en                         

Surface microlayer in lakes of different trophic status: nutrients concentration and accumulation. Tł. tyt.: Mikrowarstwa powierzchniowa jezior o różnym statusie troficznym: akumulacja składników pokarmowych.  Hillbricht-Ilkowska, Anna; Kostrzewska-Szlakowska, Iwona. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 4 s. 461-478, il. bibliogr.

W jeziorach Pojezierza Mazurskiego: humusowym, mezotroficznym i eutroficznym pobierano próbki wody z mikrowarstwy powierzchniowej (0, 5 mm) i warstwy podpowierzchniowej. W próbkach oznaczano zawartość rozpuszczalnego i całkowitego azotu (organicznego i amonowego), fosforu i ich nierozpuszczalnych form. Wykazano różne funkcje mikrowarstwy powierzchniowej w ekosystemie jezior.


*00044*          en                         

Relationship between cyanobacterial bloom composition and anatoxin-a and microcystin occurrence in the eutrophic dam reservoir (SE Poland). Tł. tyt.: Zakwit wody a skład gatunkowy cyjanobakterii, obecność anatoksyny-a i mikrocystyny w eutroficznym zbiorniku wodnym (południowo-wschodnia Polska).  Pawlik-Skowrońska, Barbara; Skowroński, Tadeusz; Pirszel, Jacek; Adamczyk, Agnieszka. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 4 s. 479-490, il. bibliogr.

Celem 3-letnich badań była ocena zmian w składzie gatunkowym i liczebności cyjanobakterii powodujących zakwity wody oraz identyfikacja i oznaczanie hepatotoksycznej mikrocystyny i neurotoksycznej anatoksyny-a.


*00045*          en                         

Long-term changes and spatial variability of mollusc communities in selected habitats within the dam reservoir (Włocławek Reservoir, Vistula River, Central Poland). Tł. tyt.: Długotrwałe zmiany przestrzennej zmienności zespołu mięczaków w wybranych siedliskach wewnątrz zbiornika wodnego (Zbiornik Włocławski na rzece Wiśle, Polska Centralna).  Jurkiewicz-Karnkowska, Ewa; Żbikowski, Janusz. - Pol. J. Ecol. 2004 vol. 52 nr 4 s. 491-503, il. bibliogr.

Zmiany rozmieszczenia przestrzennego malakofauny i ich obfitość były związane z eutrofizacją, mętnością oraz przemianami osadów dennych, pośrednio z fluktuacją wody odpływowej. Zmienność przestrzenna może być rezultatem zmian dynamiki wody, atrakcyjności składników pokarmowych i warunków tlenowych.


*00046*          en                         

Enzymatic activity and degradation of organic macromolecules by neustonic and planktonic bacteria in an estuarine lake. Tł. tyt.: Aktywność enzymatyczna i rozkład makrocząsteczek organicznych przez bakterie neustoniczne i planktonowe w jeziorach przybrzeżnych.  Mudryk, Zbigniew Jan; Skórczewski, Piotr. - Pol. J. Ecol. 2006 vol. 54 nr 1 s. 3-14, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań nad potencjalną możliwością rozkładu cząsteczek organicznych i syntezą enzymów pozakomórkowych przez bakterie planktonowe żyjące w warstwie podpowierzchniowej (10-15 cm) i neustoniczne, żyjące w powierzchniowej błonie wody (do 90 mikrom) i w wierzchniej warstwie (do 240 mikrom).


*00047*          en                         

Periphytic algal communities: a comparison of Typha angustifolia L. and Chara tomentosa L. beds in three shallow lakes (West Poland). Tł. tyt.: Porównanie zbiorowiska glonów peryfitycznych w płatach porośniętych pałką wąskolistną i ramienicą w trzech płytkich jeziorach (zachodnia Polska).  Messyasz, Beata; Kuczyńska-Kippen, Natalia. - Pol. J. Ecol. 2006 vol. 54 nr 1 s. 15-27, il. bibliogr.

Celem pracy było zbadanie czy istnieje wpływ poszczególnych makrofitów różniących się morfologią, osadzeniem przestrzennym i reprezentujących 2 różne wodne typy ekologiczne na rozwój poszczególnych gatunków peryfitycznych.


*00048*          en                         

The life strategy and dynamics of selected species of phyto- and zooplankton in a dam reservoir during „wet“ and „dry“ years.  Tł. tyt.: Strategia życia i dynamika wybranych gatunków fito- i zooplanktonu w zbiorniku zaporowym podczas lat „mokrych“ i „suchych“.  Pociecha, Agnieszka; Wilk-Woźniak, Elżbieta. - Pol. J. Ecol. 2006 vol. 54 nr 1 s. 29-38, il. bibliogr.

Badania nie potwierdziły hipotezy, że gatunkom typu R fitoplanktonu i typu r zooplanktonu sprzyjały lata mokre, podczas gdy gatunki typu S fitoplanktonu i K zooplanktonu preferują warunki lat suchych (niski upływ wód rzecznych do zbiornika). Tylko dwa gatunki zooplanktonu (Keratella cochlearis i Mesocyclops leuckarti) istotnie odmiennie reagowały na lata suche i mokre.


*00049*          en                         

Restricted - movement paradigm: fish displacements in a small lowland streamlet. Tł. tyt.: Ograniczenie przemieszczenia ryb w małych nizinnych strumykach.  Penczak, Tadeusz. - Pol. J. Ecol. 2006 vol. 54 nr 1 s. 145-149, il. bibliogr.

Badano przemieszczanie 6 gatunków ryb (okoń, płoć, lin, kiełb, śliz, karaś) w małym nizinnym strumyku o szerokości 1, 7 m i prędkości przepływu wody 0, 15 m sześc. /s w centralnej Polsce. W badaniach wykorzystano model RMP (restricted movement paradigm).


*00050*          en                         

The influence of fragmentation on the growth of Elodea canadensis Michx. in different light conditions. Tł. tyt.: Wpływ fragmentacji na wzrost moczarki kanadyjskiej w różnych warunkach świetlnych.  Mielecki, Marcin; Pieczyńska, Ewa. - Pol. J. Ecol. 2005 vol. 53 nr 2 s. 155-164, il. bibliogr.

Celem pracy było zbadanie w warunkach laboratoryjnych wpływu fragmentacji na wzrost moczarki kanadyjskiej w czasie po uszkodzeniu roślin. Biomasę i rozwój nowych pędów bocznych porównywano z całymi i pociętymi roślinami, które w różnym stopniu zacieniano.


*00051*          en                         

Surface microlayer in lakes of different trophic status: dissolved organic matter and microbial community. Tł. tyt.: Powierzchniowa mikrowarstwa w jeziorach o różnym statusie troficznym, rozpuszczalne substancje organiczne i zbiorowisko mikroorganizmów.  Kostrzewska-Szlakowska, Iwona. - Pol. J. Ecol. 2005 vol. 53 nr 3 s. 343-351, il. bibliogr.

Celem pracy było poznanie objętości i częstotliwości występowania neustomicznych organizmów (bakterii, glonów) oraz akumulacji substancji organicznej w powierzchniowej mikrowarstwie 3 jezior o różnym statusie troficznym (eutroficzne, mezotroficzne i humusowe).


*00052*          en                         

Phytoplankton of two river lakes in relation to flooding period (river Bug, Eastern Poland). Tł. tyt.: Fitoplankton dwóch jezior utworzonych w starorzeczu w zależności od okresowego zalewania (rzeka Bug, wschodnia Polska).  Wojciechowska, Władysława; Pasztaleniec, Agnieszka; Solis, Michał; Turczyński, Marek; Dawidek, Jarosław. - Pol. J. Ecol. 2005 vol. 53 nr 3 s. 419-425, il. bibliogr.

Badania prowadzono na 2 płytkich (średnia głębokość 0, 3 m) i małych (powierzchnia 2, 7-8, 2 ha) jeziorach, utworzonych w starorzeczu, zalewanych raz w roku przez wody rzeki Bug. Porównywano skład botaniczny i biomasę fitoplanktonu w czerwcu po wpływie wód rzeki Bug do jeziora i w sierpniu podczas stabilizacji. Wyższą biomasę i stężenie chlorofilu a obserwowano w sierpniu.


*00053*          en                         

Periphytic ciliates in littoral zone of three lakes of different trophic status. Tł. tyt.: Peryfityczne wymoczki w litoralnej strefie 3 jezior o różnej troficzności.  Mieczan, Tomasz. - Pol. J. Ecol. 2005 vol. 53 nr 4 s. 489-501, il. bibliogr.

W badanych jeziorach występowały 73 gatunki wymoczków. Najwięcej - 70 gatunków znaleziono w jeziorze eutroficznym, 55 gatunków w mezotroficznym i 49 w dystroficznym. W jeziorze mezotroficznym stwierdzono korelację między obfitością wymoczków i całkowitą zawartością węgla organicznego. W jeziorze eutroficznym całkowita liczba wymoczków była dodatnio skorelowana z przewodnością, całkowitą zawartością P i całkowitą zawartością węgla organicznego. W jeziorze mezotroficznym i dystroficznym zawartość substancji organicznej była dodatnio skorelowana z biomasą wymoczków, a w jeziorze eutroficznym przewodność była dodatnio skorelowana z biomasą.


*00055*          en                         

Ecosystem response to early and late holocene lake - level changes in Lake Juusa, southern Estonia. Tł. tyt.: Ekosystem odpowiedzialny za wczesne i późnoholoceńskie zmiany poziomu wody w Jeziorze Juusa, południowa Estonia.  Koff, Tiiu; Punning, Jaan-Mati; Sarmaja-Korjonen, Kaarina; Martma, Tonu. - Pol. J. Ecol. 2005 vol. 53 nr 4 s. 553-570, il. bibliogr.

Zasadniczym celem badań była analiza oddziaływania zlewni i ekosystemu jeziornego na zmiany poziomu wody w jeziorze, przeprowadzona na podstawie analizy pyłków, węgla drzewnego, makroskamieniałości, wioślarek i izotopów trwałych.


*00056*          en                         

Neustonic versus planktonic bacteria in eutrophic lake.  Tł. tyt.: Neustoniczne bakterie planktonowe w jeziorze eutroficznym.  Kalwasińska, Agnieszka; Donderski, Wojciech. - Pol. J. Ecol. 2005 vol. 53 nr 4 s. 571-577, il. bibliogr.

Celem pracy było oznaczenie liczby, produkcji wtórnej oraz fizjologicznych i biochemicznych właściwości bakterii zasiedlających mikrowarstwę powierzchniową jeziora w porównaniu z planktonem bakteryjnym warstwy powierzchniowej wody typowego jeziora eutroficznego.


*00057*          en                         

Long-term and seasonal variability of phytoplankton in mesotrophic lake Rogóźno. Tł. tyt.: Wieloletnia i sezonowa zmienność fitoplanktonu w mezotroficznym jeziorze Rogóźno.  Lenard, Tomasz. - Ann. UMCS Sect. C 2006 vol. 61 s. 107-118, il. bibliogr. streszcz.

Większość badanych czynników (koncentracja chlorofilua, SD, stężenie azotu i fosforu całkowitego) potwierdzało mezotroficzny charakter badanego zbiornika. Pozostałe czynniki, jak natlenienie wód hypolimnionu (częsta anoksja), skład jakościowy fitoplanktonu (dominacja gatunków należących do nitkowatych cyjanobakterii) wykazują ewolucję tego zbiornika w kierunku eutrofii. Również schemat sezonowej sukcesji fitoplanktonu odpowiada jeziorom eutroficznym w odniesieniu do modelu PEG (Plankton Ecology Group).


*00058*          en                         

Spatial distribution of phytoplankton in macrophyte-dominated lake Długie. Tł. tyt.: Przestrzenne rozmieszczenie fitoplanktonu w makrofitowym jeziorze Długie.  Solis, Michał; Mencfel, Radosław. - Ann. UMCS Sect. C 2006 vol. 61 s. 119-129, il. bibliogr. streszcz.

W fitoplanktonie dominowały głównie gatunki bruzdnic i cyjanobakterii. Największe zróżnicowanie w ilości i różnorodności fitoplanktonu występowało między środkową częścią jeziora porośniętą roślinnością zanurzoną i stanowiskami szuwarowymi. Duże zróżnicowanie wśród parametrów fizyczno-chemicznych stwierdzono w wypadku stężenia nutrientów (wyższa zawartość fosforu w środkowej części jeziora). Wykazano, że dominacja form wiciowcowych wiosną związana była z A254, a gatunków cyjanobakterii latem z zawartością TP i P04.


*00059*          pl                         

Ogólnopolskie Warsztaty Ekologiczne z okazji 50-lecia pracy naukowej Profesor Anny Hillbricht-Ilkowskiej na temat „Bez fosforu nie ma życia. Problem skali przestrzennej w badaniach dynamiki fosforu w jeziorach“ (Warszawa, 3 XII 2005 r. ). Lewandowski, Krzysztof. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 1 s. 43-47, il.

Warsztaty obejmowały problematykę związaną z fosforem jako podstawowym pierwiastkiem wpływającym i regulującym funkcjonowanie ekosystemów jeziornych.


*00060*          pl                         

Międzynarodowa konferencja poświęcona 100-leciu urodzin Profesora G. G. Winberga (1905-1987) - „Ekologia wodna w zaraniu XXI wieku“ (Sankt Petersburg, 3-7 X 2005 r. ). Ejsmont-Karabin, Jolanta. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 1 s. 47-50

Referaty poszczególnych sesji poświęcone były badaniom nad produktywnością i przesyłaniem energii w skali tak osobników, jak i całego ekosystemu.


*00061*          pl                         

[Trzecie] 3. Międzynarodowe Warsztaty na temat badań drobnych zbiorników wodnych (Muencheberg, Niemcy, 21-23 X 2005 r. ). Kuczyńska-Kippen, Natalia; Nagengast, Barbara. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 1 s. 51-53, il.

Tematykę spotkania podzielono na cztery główne części: typologia, analiza krajobrazu i ochrona; dynamika wody i osadów; bioróżnorodność i bioindykacja. Rośliny; bioróżnorodność i bioindykacja. Zwierzęta.


*00062*          pl                         

Sinice i ich wpływ na roślinożerne zwierzęta planktonowe. Bednarska, Anna. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 2 s. 59-87, il. bibliogr. summ.

Biologia i ekologia sinic. Wpływ sinic na zooplankton. Bezpośrednie oddziaływanie sinic na roślinożerne zwierzęta planktonowe (mechaniczne zakłócanie procesu pobierania pokarmu spowodowane morfologią sinic, wartość odżywcza sinic, toksyczność). Bezpośrednie oddziaływanie sinic na roślinożerne zwierzęta planktonowe.


*00063*          pl                         

[Jedenaste] XI Międzynarodowe Sympozjum nt. Wrotków (Mexico City, Meksyk, 11-18 III 2006 r. ). Kuczyńska-Kippen, Natalia; Pociecha, Agnieszka. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 3 s. 157-160, il.

Tematykę spotkania podzielono na trzy główne sesje tematyczne: morfologia, taksonomia, zoogeografia i ekologia terenowa; odżywianie się, zależności troficzne, autoekologia i ekologia populacji; biologia molekularna, ewolucjonizm, genetyka i biochemia.


*00064*          pl                         

[Czwarta] IV Konferencja Naukowa „Stan zachowania i antropogeniczne przemiany Jezior Raduńskich“ (Kartuzy, 3 IV 2006 r. ). Bociąg, Katarzyna. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 3 s. 160-161

Podczas konferencji dokonano oceny zagrożeń Jezior Raduńskich oraz podsumowano dotychczas podjęte działania w celu ich ochrony. Podsumowano też stan poznania roślinności podwodnej, toksycznych sinic oraz zaprezentowano plany rewitalizacji.


*00065*          pl                         

Seminarium na temat „Troficzna i pozatroficzna rola makrofitów w jeziorach“ (Mikołajki, 12-14 V 2006 r. ). Kuczyńska-Kippen, Natalia; Nagengast, Barbara. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 3 s. 162-165, il.

Przedstawione referaty obejmowały następujące zagadnienia: Makrofity a eutrofizacja jezior; Historia i strategie życiowe roślin wodnych; Zbiorowiska roślinności wodnej i szuwarowej jako wskaźników zróżnicowania siedlisk i przebiegu procesów sukcesyjnych w jeziorach; Wykorzystanie makrofitów w ocenie jakości jezior; Interakcje między makrofitami a zasiedlającymi je bezkręgowcami w ekosystemach słodkowodnych; Makrofity jako refugium dla zooplanktonu pelagicznego; Wodne i błotne rośliny w hipertroficznych stawach rybnych; Zmiany przestrzenne i czasowe występowania makrofitów i ich rola w jeziorach.


*00066*          pl                         

[Trzynaste] XIII Ogólnopolskie Warsztaty Bentologiczne (Ochotnica-Kraków, 18-20 V 2006 r. ). Kołodziejczyk, Andrzej. - Wiad. Ekol. 2006 t. 52 z. 3 s. 165-168

Spotkanie bentologów odbywało się pod hasłem „Zastosowanie hydrologii w badaniach biologicznych wód płynących“.


*00067*          pl                         

Azot w wodzie odtworzonego zbiornika [jeziornego] na obszarach rolniczych. Koc, Józef; Sobczyńska-Wójcik, Katarzyna; Skwierawski, Andrzej. - Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2006 z. 513 s. 217-226, il.  bibliogr. summ.

Badaniami objęto w 2005 r. Jezioro Sętalskie Duże, położone na Pojezierzu Olsztyńskim, zbiornik odtworzony na początku lat 80. W okresie letnim w wodzie jeziora zaobserwowano wyczerpywanie się zasobów mineralnych form azotu, które osiągały niskie koncentracje: N 0, 136 mg/dm sześc. w punkcie przy dopływie i 0, 210 mg/dm sześc. w punkcie przy odpływie. Również niskie wartości stwierdzono jesienią, ale zimą nastąpił znaczny wzrost stężeń, w punkcie przy dopływie N 0, 652 i 0, 634 mg/dm sześc. w punkcie przy odpływie. Wyniki badań wykazały, że badane jezioro w ciągu 25 lat od odtworzenia wykształciło się jako zbiornik okresowo przepływowy, w którym średnie roczne stężenia azotu mineralnego są charakterystyczne dla wód mezotroficznych.


*00069*          en                         

Temperature and dissolved oxygen characteristics of the lakes in the upper Pasłęka River catchment. Tł. tyt.: Układy termiczne i tlenowe w jeziorach górnej Pasłęki.  Grochowska, Jolanta; Teodorowicz, Mariusz; Tandyrak, Renata. - Pol. J. Natur. Sci. 2006 nr 1(20) s. 291-305, il. bibliogr. streszcz.

Badaniami objęto jeziora Wymój, Sarąg, Łęguty oraz Isąg, przez które przepływa rzeka Pasłęka. Ze względu na niepowtarzalne walory krajobrazowe i przyrodnicze jeziora te powinny podlegać określonym zasadom użytkowania i ochrony. Obecnie są prowadzone badania zmierzające do określenia stanu żyzności powyższych zbiorników oraz oddziaływania zlewni na tempo zachodzących w nich przemian. Celem pracy było rozpoznanie układów termiczno-tlenowych oraz dynamiki mas wodnych jezior górnej Pasłęki.


*00070*          en                         

Conditions for the growth and development of the a population of the new clam species to Poland Sinanodonta woodiana (Lea, 1834) in antropogenicaly transformed ecosystem. Tł. tyt.: Warunki wzrostu i rozwoju populacji małży Sianodonta woodiana (Lea, 1834) w antropogenicznie przekształconym ekosystemie [jezior].  Kraszewski, Andrzej. - Pol. J. Natur. Sci. 2006 nr 1(20) s. 325-343, il. bibliogr. streszcz.

Małże pochodzące z południowo-wschodniej Azji zostały zawleczone z materiałem zarybieniowym z Węgier do antropogenicznie przekształconego systemu podgrzanych jezior konińskich. Duża heterogenność siedlisk tych małży w ekosystemie konińskim wpłynęła znacząco na strukturę przestrzenną, morfologiczną, wiekową i płciową populacji małży.


*00074*          en                         

Chemical composition of reed Phragmites australis (Cav. ) Trin. ex Steud. versus density and structure of periphyton in various aquatic ecosystems. Tł. tyt.: Wstępna ocena wpływu składu chemicznego trzciny Phragmites australis (Cav. ) Trin. ex Steud. na wielkość zagęszczenia obrastającego ją perifitonu.  Obolewski, Krystian; Strzelczak, Agnieszka; Kiepas-Kokot, Anna. - J. Elementol. 2007 t. 12 nr 1 s. 63-78, il. bibliogr. streszcz.

Dokonano analiz zawartości trzech makro- i sześciu mikroskładników w łodygach trzciny oraz zagęszczenia obrastającego ją perifitonu w dwóch akwenach: Jeziorze Żarnowieckim i Zatoce Puckiej. W celu uchwycenia wpływu składu chemicznego podłoża na skład jakościowy i ilościowy organizmów poroślowych zastosowano metody ordynacyjne (PCA, CCA, DCA, RDA).


*00084*          en                         

Ecohydrology for implementation for the European Water Framework Directive. Proceedings of the International Symposium on Ecohydrology, Vienna, October 23-25, 2005. Ekohydrologia w celu wdrażania Europejskiej Ramowej Dyrektywy Wodnej. Sprawozdanie z Międzynarodowego Sympozjum na temat Ekohydrologii. Wiedeń, 23-25 października 2005.  - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 242 s. , il. bibliogr.

Tom prac poświęcony znaczeniu ekohydrologii w nowoczesnych badaniach ekologicznych oraz sylwetce Prof. Fritza Schiemera, który wniósł duży wkład do badań w tej dziedzinie. Omawiano znaczenie warunków hydrologicznych dla poszczególnych elementów biocenozy wodnej oraz analizowano ich wzajemne interakcje. W części prac przedstawiono wpływ gleby na funkcjonowanie zlewni oraz technologie oczyszczania ścieków i ocenę ryzyka w gospodarce wodnej.


*00085*          en                         

Hydrological control of system characteristics of floodplain lakes. Kontrola hydrologiczna charakterystyki systemu jezior zalewowych.  Schiemer, Fritz; Hein, Thomas; Peduzzi, Peter. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 s. 7-18, il. bibliogr.

Omówiono elementy biocenotyczne zbiorników wodnych usytuowanych na terenach nizinnych, powiązanych silnie hydrologicznie z główną rzeką przez nie przepływającą. Ważnym determinantem tego środowiska jest produkcja pierwotna realizowana przez makrofity, fitoplankton i glony bentosowe. Na produkcję pierwotną silny wpływ wywierają lądowe źródła węgla i materia organiczna pochodząca z transportu rzecznego. Warunki hydrologiczne również oddziałują silnie na produkcję wtórną. Opisano dynamikę łańcucha pokarmowego występującą w tym środowisku.


*00086*          en                         

Ecohydrological control of macrophytes in floodplain lakes.  Kontrola ekohydrologiczna makrofitów w jeziorach zalewowych.  Janauer, Georg A. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 s. 19-24, il. bibliogr.

Jeziora zalewowe (lub starorzecza) są jednym z podstawowych siedlisk makrofitów wodnych. Zaprezentowano trzy przykłady znaczenia roślin w tego typu zbiornikach wodnych usytuowanych na rzekach Dunaj i Tisza, drugim co do wielkości dopływie Dunaju. Przedstawiono znaczenie ekohydrologii jako podstawowej strategii z uwzględnieniem pewnych elementów z programu Ekoton MaB (Man-and-the-Biosphere - Człowiek i Środowisko). Roślinność wodna może wpływać na jakość wody, regulować przepływ i przeciwdziałać zakwitom.


*00087*          en                         

Alternative stable states in floodplain ecosystems.  Alternatywne stany stabilne w ekosystemach zalewiskowych.  Dokulil, Martin T. ; Donabaum, Karl; Pall, Karin. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 s. 37-42, il. bibliogr.

Zalewiska i starorzecza tworzą alternatywne stany stabilne, które mają wyjątkową zdolność przekształcania form dominacji np. wskutek zmian poziomu wody. Zmiany te często są poprzedzone antropopresją. Przedstawiono zmiany występujące w fitoplanktonie i wśród makrofitów w tego typu siedliskach na przykładzie wysiękowego jeziora Alte Donau i rzeki Dunaj. Do czynników wpływających na te zmiany zalicza się też fosfor całkowity i chlorofil-a.


*00088*          en                         

Restoration of a river landscape: Biotopes as a basis for quantification of species diversity and evaluation of landscape quality. Restauracja krajobrazu rzecznego: Biotopy jako podstawa określania ilościowego różnorodności gatunkowej i oceny jakości krajobrazu.  Mekotova, Jarmila; Sarapatka, Borivoj; Sterba, Otakar; Harper, David. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 s. 43-51,  il. bibliogr.

Przeprowadzono badania porównawcze na trzech odcinkach rzeki Morawa (Republika Czech), które w różnym stopniu podlegały antropopresji. Obliczono wskaźniki zróżnicowania biotopów i różnorodności gatunkowej przy zastosowaniu funkcji Shannon-Wienera i indeksu Simpsona. Określono także mikro-biotopy i zróżnicowanie gatunkowe w nich występujące. Uznano, że kontrola ekologiczna przepływu rzek jest realistyczną alternatywą wobec technicznych rozwiązań i można ją uznać za główną zasadę ekohydrologii.


*00089*          en                         

Diurnal variations in carbon isotope composition of dissolved inorganic carbon (DIC) in a freshwater dam reservoir. Zmienność dobowa w składzie izotopów węgla w rozpuszczalnym węglu nieorganicznym (DIC) w słodkowodnych zbiornikach zaporowych.  Orion-Jędrysek, Mariusz; Kurasiewicz, Marta; Trojanowska, Adriana; Lewicka, Dominika; Omilanowska, Agata; Kałużny, Adam; Izydorczyk, Katarzyna; Drzewicki, Wojciech; Zalewski, Maciej. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 s. 53-59, il. bibliogr.

W płytkim, eutroficznym Zbiorniku Sulejowskim wykonano pilotowe badania zmienności dobowej stosunku izotopów węgla do DIC, który jest głównym źródłem węgla w produkcji pierwotnej. Zaobserwowano, że osady denne mogą w dużym stopniu wchłaniać DIC na potrzeby procesów mikrobiologicznych. Duże amplitudy dobowe zmienności DIC były też spowodowane fluktuacjami aktywności fotosyntetycznej fitoplanktonu. Modele cyklu węglowego w oparciu o sezonowe obserwacje DIC mogą być obarczone błędem z powodu znacznej zmienności dobowej tego elementu.


*00090*          en                         

The relationship between autotrophic picoplankton (APP) - the smallest autotrophic component of food web and the trophic status and the depth of lakes. Zależność między pikoplanktonem autotroficznym (APP) - najmniejszym komponentem autotroficznym łańcucha pokarmowego a statusem troficznym i głębokością jezior.  Jasser, Iwona. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 s. 69-77, il. bibliogr.

Badania zależności między dynamiką pikoplanktonu (APP) a statusem troficznym przeprowadzono w 9 jeziorach w północno-wschodniej Polsce i południowej Finlandii. Jeziora te różniły się koncentracją nutrientów, chlorofilu-a, biomasą fitoplanktonu, pH, głębokością i składem APP. Pozytywną korelację stwierdzono między produktywnością jezior a biomasą APP. Wykazano też, że jeziora płytkie i sporadycznie mętne środowiska wodne, sprzyjają rozwojowi APP.


*00091*          en                         

Interrelationships between macrophytes (including charophytes) and phytoplankton and the ecological state of lakes. Zależności między makrofitami (z włączeniem ramienic) a fitoplanktonem i stanem ekologicznym jezior.  Pełechaty, Mariusz; Pełechata, Aleksandra; Pukacz, Andrzej; Burchardt, Lubomira. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 s. 79-88, il. bibliogr.

Zbadano mikro- i makrofity 30 jezior w środkowo-zachodniej części Polski (Pojezierze Lubuskie) na tle uwarunkowań abiotycznych. Istotnie wyższą biomasę fitoplanktonu stwierdzono w płykich, żyznych jeziorach, w których zarówno zbiorowiska ramienic (glonów z gromady zielenic), jak i roślin naczyniowych, były słabo rozwinięte. Natomiast w jeziorach płytkich, w których dobrze były rozwinięte ramienice i makrofity, biomasa fitoplanktonu była niska. Oceniano zróżnicowanie gatunkowe poszczególnych zbiorowisk i ich wartość jako bioindykatory.


*00092*          en                         

Evolution of ecohydrological approach during 60 years of hydrobiological activity at Nicholas Copernicus University, Toruń. Ewolucja ekohydrologicznego podejścia przez 60 lat działalności hydrobiologicznej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.  Giziński, Andrzej; Kentzer, Andrzej; Napiórkowski, Paweł. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 s. 89-96, il. bibliogr.

Toruńscy hydrobiolodzy od lat 60-tych badali wpływ pewnych czynników abiotycznych, takich jak temperatura i chemizm wód, na florę i faunę zbiorników wodnych. W latach 70-tych skupili uwagę na dynamice mas wodnych i warunkach tlenowych występujących w zbiornikach wodnych. W latach 80-tych badali jeziora w Borach Tucholskich. Typowo ekohydrologiczne badania przeprowadzili we Włocławskim Zbiorniku Zaporowym. Z badań tych wynika, że warunki hydrologiczne wywierają decydujący wpływ na chemizm wód i biocenozę największych zbiorników zaporowych.


*00096*          pl                         

Pierwsze stanowisko wioślarki Anchistropus emarginatus Sars 1862 (Cladocera) w Środkowej Polsce. Kamiński, Krzysztof Z. - Prz. Zool. 2006 t. 50 z. 1-2 s. 49-52, il. bibliogr.

Opisano występowanie i morfometrię wioślarki Anchistropus emarginatus w Europie i w polskich jeziorach. W 2005 r. stwierdzono obecność tego gatunku w stawie w okolicy wsi Oleśnica (Woj. Łódzkie). Przedstawiono opis stanowiska, na którym oprócz A. emarginatus zaobserwowano występowanie 30 innych gatunków wioślarek.


*00127*          uk                         

Razmierno-vozrastnaja struktura i kharakteristiki rosta moljuskov, Dreissena polymorpha Pall. i Sinanodonta woodiana (Lea) kak pokazatieli ekologicheskogo sostojanija ihkh populacijj v uslovijakh sistemy Koninskikh ozer. Struktura wielkościowo-wiekowa i charakterystyka wzrostu małży, Dreissena polymorpha Pall. i Sinanodonta woodiana (Lea) jako wskaźniki stanu ekologicznego ich populacji w warunkach systemu jezior konińskich.  Sinicyna, O. O. ; Kraszewski, A. ; Zdanowski, B. W: Ekologo-funkcional’ni ta faunistichni aspekti dosidzhennja moljuskiv, ihkh rol’ u bioindikacii stanu navkolishn’ogo sredovishha. Zhitomir (Ukraina): Vid. Zhitom. Derzh. Univ. 2006 s. 280-284, il. +bibliogr. 20 poz.

Przeprowadzona analiza struktury wielkościowo-wiekowej oraz tempa wzrostu małża chińskiego i racicznicy, bytujących w różnych częściach systemu chłodzącego elektrowni Konin (jeziora i kanały), posłużyła do oceny obecnego stanu ich populacji w kontekście zmieniających się czynników środowiska (m. in. tempratury i przepływu wody). Zwrócono uwagę na obserwowaną w ciągu ostatnich 5 lat depresję w rozwoju populacji racicznicy oraz wzrastającą ekspansję małża chińskiego.


*00128*          en                         

Wetlands freshwater ecosystems - functioning, threats and protection. Mokradła i ekosystemy słodkowodne - funkcjonowanie, zagrożenia i ochrona.  - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 1 s. 1-346, il. bibliogr.     (Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej w Białowieży, 13-15 września 2006 r. )

Celem konferencji była ocena aktualnego stanu mokradeł i ekosystemów słodkowodnych na terenie Polski, porównanie metod badawczych stosowanych w ocenie aktualnego stanu terenów podmokłych i wód powierzchniowych oraz przedstawienie obecnych uwarunkowań ekonomiczno-prawnych w kontekście efektywności działań ochronnych. Materiały wydano w dwóch częściach. Opisywany tom zawiera 61 prac naukowych zawartych w 4 rozdziałach: Hydrologia; System roślina-gleba; Mikrobiologia; Metale ciężkie.


*00129*          en                         

Bioindicative role of macrophytes in the identification of the environmental gradients in aquatic habitats. Bioindykacyjna rola makrofitów w identyfikacji gradientów siedlisk wodnych.  Lorens, B. ; Sugier, P. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 1 s. 196-198, il.  bibliogr.

Opisano próbę wykorzystania wskaźników Ellenberga w celu określenia zmian wśród wodnych i szuwarowych zespołów roślinnych w 9 jeziorach Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Zależności fitocenotyczne analizowano przy użyciu „nietendencyjnej analizy zgodności“ (ang. DCA). Gradienty środowiskowe wyznaczono na podstawie korelacji między osiami ordynacyjnymi z analizy DCA a średnimi wskaźnikami Ellenberga. Rozmieszczenie zespołów roślinnych było determinowane przez gradient wilgotności, żyzności i kwasowości (odczyn pH).


*00130*          en                         

Wetlands freshwater ecosystems - functioning, threats and protection. Mokradła i ekosystemy słodkowodne - funkcjonowanie, zagrożenia i ochrona.  - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 347-747, il. bibliogr.     (Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej w Białowieży, 13-15 września 2006 r. )

Tematyka konferencji dotyczyła aktualnego stanu mokradeł i ekosystemów słodkowodnych na terenie Polski, porównania metod badawczych stosowanych w ocenie aktualnego stanu terenów podmokłych i wód powierzchniowych oraz obecnych uwarunkowań ekonomiczno-prawnych w kontekście efektywności działań ochronnych. Materiały wydano w dwóch częściach. Część druga zawiera 83 prace naukowe w rozdziałach: Biogeochemia mokradeł, zarządzanie i hydrobiologia; Woda na obszarach mokradeł leśnych i rolniczych; Rzeki; Jeziora, zbiorniki zaporowe, stawy, wody słonawe; Biogeochemia osadów dennych; Zarządzanie wodą i ściekami; Varia (różne).


*00131*          en                         

Lakes in Podlasie Province (NE Poland) - present trophy state and water quality. Jeziora województwa podlaskiego (północno-wschodnia Polska) - obecny stan troficzny i jakość wody.  Górniak, A. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 361-364, il.  bibliogr.

Przedstawiono ilościową i jakościową charakterystykę 326 jezior województwa podlaskiego (stan troficzny, morfometria, zmiany w środowisku) w kontekście ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju obszarów rolniczych i chronionych. W podsumowaniu wyszczególniono listę potrzeb i problemów do rozwiązania w celu lepszej ochrony jezior oraz dostosowania zabiegów ochronnych do potrzeb unijnych, takich jak zawarte w Dyrektywie Wodnej UE.


*00132*          en                         

Zooplankton and its effect on phytoplankton in a delta channel of the River Odra mouth. Zooplankton i jego wpływ na fitoplankton w kanale przyujściowego odcinka rzeki Odry.  Wolska, M. ; Mazurkiewicz-Zapałowicz, K. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 507-512, il. bibliogr.

Badania ilościowe i jakościowe zooplanktonu z lat 1996-98 wykazały, że dominującą rolę pod względem liczebności (68 proc. ) oraz biomasy (45 proc. ) odgrywały wrotki. Oznaczono 59 gatunków wrotków, wśród których dominowały: Keratella cochlearis tecta, K. cochlearis cochlearis i Brachionus calyciflorus. Stwierdzono 40 gatunków wioślarek (dominowała Bosimna longirostis) i 21 gatunków widłonogów (dominował Acanthocyclops robustus). W fitoplanktonie dominowały okrzemki, stanowiąc 72 proc. biomasy. Nie stwierdzono znaczącej presji zooplanktonu na fitoplankton; średnia dzienna konsumpcja wynosiła ok. 15 proc. biomasy fitoplanktonu.


*00134*          en                         

Summer bacterioplankton abundance and biomass in lakes of Suwałki Landscape Park. Letnie zagęszczenie i biomasa bakterioplanktonu w jeziorach Suwalskiego Parku Krajobrazowego.  Zieliński, P. ; Kłoczewska, A. ; Górniak, A. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 543-547, il. bibliogr.

Określano zależności między liczebnością bakterioplanktonu a gradientem troficznym i głębokością 24 jezior Suwalskiego Parku Krajobraowego. Stwierdzono, że liczebność była typowa dla środowiska mezo/eutroficznego (2, 2-8, 3 x 10(6) kom. /ml wody) i pozytywnie skorelowana z indeksem troficznym wód. Indeksy stanu bakteryjnego wykazywały wyższy poziom eutrofizacji badanych jezior niż hydrochemiczne indeksy troficzne. Wyróżniono 4 grupy zagęszczenia pionowego bakterioplanktonu.


*00135*          en                         

Summer phytoplankton of lakes in Suwałki Landscape Park.  Letni fitoplankton jezior Suwalskiego Parku Krajobrazowego.  Grabowska, M. ; Górniak, A. ; Konceka, U. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 553-556, il. bibliogr.

Badania fitoplanktonu, przeprowadzone w czerwcu 2003 r. w 17 jeziorach polodowcowych Suwalskiego Parku Krajobrazowego, wykazały obecność 86 gatunków należących głównie do zielenic (27 gatunków), okrzemek (21 gatunków) i sinic (17 gatunków). Na podstawie zróżnicowania taksonomicznego, koncentracji chlorofilu a i biomasy fitoplanktonu oraz indeksu Carlsona określono stan troficzny jezior. Wyniki badań porównano z danymi archiwalnymi określając tendencję zmian troficznych zachodzących w jeziorach.


*00136*          en                         

Studies on the colonization and succession patterns of periphytic ciliates communities on natural and artificial substrata in two lakes of different trophic status. Badania zasiedlania i sukcesji zespołów orzęsków peryfitonowych na naturalnym i sztucznym podłożu w dwóch jeziorach o różnym statusie troficznym.  Mieczan, T. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 557-561, il. bibliogr.

Procesy kolonizaji i sukcesji orzęsków w dwóch jeziorach (Uściwierz i Moszne) na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim na podłożach sztucznych (płytki szklane) oraz naturalnych (rośliny naczyniowe) miały zbliżony charakter i przebieg. Różnice w liczebności stwierdzono jedynie między podłożami naturalnymi (pałka wodna i trzcina) w jeziorze eutroficznym. Liczebność orzęsków była bardziej związana z rodzajem zasiedlanego podłoża niż z parametrami chemicznymi środowiska.


*00137*          en                         

Changes in aquatic vegetation and water chemistry of 39 lakes in North-Eastern Poland after 25 years. Zmiany w roślinności wodnej i chemii wody 39 jezior w północno-wschodniej Polsce po 25 latach.  Kłosowski, S. ; Tomaszewicz, G. H. ; Tomaszewicz, H. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 562-566, il. bibliogr.

W ciągu ostanich 25 lat w jeziorach Pojezierza Sejneńskiego nastąpiły znaczne zmiany w szacie roślinności wodnej - stwierdzono zanikanie ramienic i ekspansję rdestnic. Zaobserwowane zjawisko było spowodowane zmianami jakości wody, w tym głównie wzrostem poziomu fosforanów i rozpuszczonej materii organicznej oraz ogólnej twardości wody, a także zmianami pH i przezroczystości wody.


*00142*          en                         

Genetic structure of the Chinese clam Anodonta woodiana Lea, 1834 (Bivalvia: Unionidae) from its first locality in Poland.  Struktura genetyczna małża chińskiego Anodonta woodiana Lea, 1834 (Bivalvia: Unionidae) z jego pierwszej lokalizacji w Polsce.  Soroka, Marianna. - Folia Malacol. 2006 vol. 14 nr 4 s. 169-178, il.  bibliogr.

Pierwsze wystąpienia małża chińskiego zaobserwowano w podgrzanych jeziorach konińskich. Przeprowadzone badania elektroforetyczne 7 enyzmów wykazały obecność 12 loci, liczących od 1 do 14 alleli. Obliczone parametry genetyczne (m. in. polimorfizm loci 66, 7-83, 3 proc. ; średnia ilość alleli w lokusie 2, 3; średnia spodziewana heterozygotyczność 0, 30-0, 35) wskazywały na wysoką zmienność genetyczną badanych populacji. Uzyskane wyniki wskazują, że do kolonizacji w Polsce mogło dojść w wyniku inwazji silnie zróżnicowanych genetycznie osobników lub wielu inwazji osobników pochodzących z różnych zbiorników wodnych.


*00143*          en                         

The modern classification of Cyanoprokaryotes (Cyanobacteria). Współczesna klasyfikacja cyjanoprokariota (cyjanobakterii).  Komarek, Jiri. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2005 vol. 34 suppl. 3 s. 5-17,  il. bibliogr.

Omówiono aktualną, poprawioną wersję systematyki cyjanobakterii (stan na 2004 r. ). Obecna klasyfikacja systematyczna cyjanobakterii została opracowana na podstawie porównania zależności molekularnych, cech fenotypowych, cykli życiowych oraz zasiedlonego środowiska.


*00144*          en                         

A contribution to the knowledge of some potentially toxic cyanobacteria species forming blooms in water bodies - chosen examples. Przyczynek do poznania niektórych potencjalnie toksycznych gatunków cyjanobakterii tworzących zakwity w zbiornikach wodnych - wybrane przykłady.  Bucka, Halina; Wilk-Woźniak, Elżbieta. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2005 vol. 34 suppl. 3 s. 43-53, il.  bibliogr.

Na podstawie literatury polskiej i zagranicznej dotyczącej prac terenowych i laboratoryjnych, omówiono wytwarzanie toksyn przez niektóre cyjanobakterie uznawane za gatunki toksyczne (Microcystis aeruginosa, Anabaena agardhii, Planktothrix agardhii). Omówiono też następstwa zakwitów wody wywołanych przez potencjalnie toksyczne sinice oraz przedstawiono kolekcję hodowli glonów Norweskiego Instytutu Badań Wody w Oslo (NIVA).


*00145*          en                         

Toxic cyanobacterial blooms in the Kociewskie Lakes (Northern Poland). Zakwity toksycznych cyjanobakterii w Jeziorach Kociewskich (północna Polska).  Kobos, Justyna; Mazur-Marzec, Hanna; Dittmer, Monika; Witek, Barbara; Pliński, Marcin. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2005 vol. 34 suppl. 3 s. 77-84, il. bibliogr.

Analiza mikroskopowa prób pobranych z jezior Pojezierza Kociewskiego w okresie maj-wrzesień 2004 r. wykazała, że najczęściej występującymi cyjanobakteriami były gatunki należące do rodzajów: Pseudoanabaena, Phormidium, Woronichinia, Planktothrix i Anabaena. Do identyfikacji i oznaczeń ilościowych toksyn wytwarzanych przez poszczególne cyjanobakterie stosowano metodę chromatograficzną HPLC. W każdym z badanych jezior stwierdzono występowanie mikrocystyn w ilościach od 6, 65 do 20, 2 mikrog/l wody.


*00146*          en                         

Cyanobacteria in a slightly eutrophic lake: seasonal fluctuations and contribution to total phytoplankton.  Cyjanobakterie w lekko zeutrofizowanym jeziorze: fluktuacje sezonowe i udział w całkowitym fitoplanktonie.  Szeląg-Wasilewska, Elżbieta. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2005 vol. 34 suppl. 3 s. 115-124, il. bibliogr.

Próby planktonowe pobrane z Jeziora Strzeszyńskiego (marzec-grudzień 2001 r. ) wykazały, że cyjanobakterie stanowiły 80 proc. całkowitej liczebności fitoplanktonu i 12 proc. jego biomasy. Wśród cyjanobakterii dominowały formy pikoplanktonu komórkowego, a udział form nitkowatych był niski. Liczebność pikocyjanobakterii wahała się od 5 x 10(3) do 9 x 10(5) komórek w 1 ml wody.


*00147*          en                         

Dynamics of Planktothrix agardhii (Gom. ) Anagn. et Kom. blooms in polimictic Lake Laskownickie and Grylewskie (Wielkopolska Region) Poland. Dynamika zakwitów Planktothrix agardhii (Gom. ) Anagn. et Kom. w jeziorach polimiktycznych, Laskownickim i Grylewskim (Wielkopolska) Polska.  Stefaniak, Karolina; Kokociński, Mikołaj; Messyasz, Beata. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2005 vol. 34 suppl. 3 s. 125-136, il. bibliogr.

W dwóch żyznych, polimiktycznych jeziorach wielkopolskich analizowano parametry fizykochemiczne wody oraz strukturę i zmiany sezonowe fitoplanktonu (latem i wczesną jesienią) w celu określenia częstotliwości i intensywności zakwitów Planktothrix agardhii. Głównymi czynnikami sprzyjającymi tym zakwitom były wysoka koncentracja składników pokarmowych (fosforu i azotu) oraz mechaniczne działanie wiatru (mieszanie wody).


*00148*          en                         

Different aspects of algal studies - some remarks. Różne aspekty badań glonów - kilka wskazówek.  Wilk-Woźniak, Elżbieta; Wojtal, Agata. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2005 vol. 34 suppl. 3 s. 177-185, il. bibliogr.

Przedstawiono obecny stan wiedzy na temat pro- i eukariotycznych gatunków glonów zasiedlających polskie wody. Zwrócono uwagę na wymagania środowiskowe, zakres występowania, gatunki inwazyjne oraz potrzebę i możliwości ochrony gatunków zagrożonych.


*00149*          en                         

Occurrence of picocyanobacteria during a permanent desmid bloom in a small dystrophic lake. Występowanie pikocyjanobakterii podczas całkowitego zakwitu desmidiowego w małym jeziorze dystroficznym.  Szeląg-Wasilewska, Elżbieta. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2005 vol. 34 suppl. 3 s. 237-246, il. bibliogr.

W płytkim jeziorze Skrzynka (na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego) obserwowano w okresie marzec-grudzień 2001 zmiany liczebności i biomasy cyjanobakterii i zielenic. Najliczniejszą grupę zielenic stanowiły desmidie, które powodowały jasno zielony zakwit wód jeziora. Ich liczebność wahała się od 8, 2 x 10(4) do 2, 1 x 10(5) komórek w 1 ml wody, a biomasa od 9, 3 do 23, 3 mg/ml wody. Liczebność cyjanobakterii, wśród których dominował pikoplankton, wahała się w szerokim zakresie od 1, 1 x 10(5) do 2 x 10(6) komórek na 1 ml wody.


*00150*          en                         

The hydrobiological characteristics of the Polish part of the Vistula Lagoon: a review. Charakterystyka hydrobiologiczna polskiej części Zalewu Wiślanego: przegląd.  Pliński, Marcin. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2005 vol. 34 suppl. 3 s. 287-294, il. bibliogr.

Omówiono parametry morfometryczne zalewu, wskaźniki fizyczne (temperaturę, przezroczystość) i chemiczne (pH, koncentrację azotu i fosforu, natlenienie), poziom produkcji pierwotnej, fitopkankton, zooplankton, zoobentos, roślinność wyższą oraz ichtiofaunę (strukturę połowów). W każdej grupie organizmów podano gatunki dominujące oraz kierunki zmian w strukturze ilościowej lub jakościowej.


*00151*          en                         

Trace element concentrations in fish and bottom sediments of a eutrophic dam reservoir. Koncentracja pierwiastków śladowych w rybach i osadach dennych eutroficznego zbiornika zaporowego.  Szarek-Gwiazda, Ewa; Amirowicz, Antoni; Gwiazda, Robert. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2006 vol. 35 nr 4 s. 331-352, il. bibliogr.

W górnej i dolnej części Zbiornika Dobczyckiego badano koncentrację pierwiastków śladowych (Cd, Pb, Zn, Fe) i ich form związanych w osadach dennych oraz rybach o różnym sposobie odżywiania się (sandacz - drapieżnik, płoć i leszcz - planktono-bentosożerne). Stwierdzono niski stopień zanieczyszczenia osadów przez Cd oraz brak skażenia pozostałymi metalami. Koncentracja badanych pierwiastków była różna u poszczególnych gatunków ryb i ich tkanek. Najwyższe wskaźniki bioakumulacji wykazywały Cd i Zn, a najbardziej podatnym gatunkiem okazała się płoć.


*00152*          en                         

Do physical-chemical water properties reflect the macrophyte and open water induced spatial heterogeneity of a shallow lake?. Czy właściwości fizyko-chemiczne wody odzwierciedlają zmiany w przestrzennej różnorodności makrofitów w płytkim jeziorze?.  Pełechaty, Mariusz. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2006 vol. 35 nr 4 s. 369-386, il. bibliogr.

Dwuletnie badania (2000-02) parametrów fizyko-chemicznych wody (pH, tlen, temperatura, przewodnictwo elektrolityczne, koncentracje azotu i fosforu) w Jeziorze Jarosławieckim (Wielkopolski Park Narodowy), wykazały brak statystycznie istotnych różnic między pelagialem i litoralem. Oprócz temperatury, pH i przewodnictwa elektrolitycznego wody, badane wskaźniki w sezonie wegetacyjnym charakteryzowały się najniższymi wartościami. Wyniki porównywano z danymi literaturowymi pochodzącymi z innych jezior.


*00153*          en                         

Zooplankton phosphorus excretion in Swarzędzkie Lake (Western Poland) and its influence on phytoplankton. Wydalanie fosforu przez zooplankton w Jeziorze Swarzędzkim (Zachodnia Polska) i jego wpływ na fitoplankton.  Kowalczewska-Madura, Katarzyna; Gołdyn, Ryszard; Szyper, Halina. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2007 vol. 36 nr 1 s. 3-16, il. bibliogr.

Badania przeprowadzone w latach 2000-02 wykazały, że tempo wydalania fosforu (P) przez zooplankton podlegało sezonowym zmianom (maksimum zanotowano w czerwcu 2000 - 203, 7 mikrog P/l/dobę). Średni poziom wydalania P wynosił 26, 6 mikrog/l/dobę. Wrotki wydalały 10 razy więcej P niż widłonogi i wioślarki. Pomimo że przez większą część roku P wydalany przez zooplankton przewyższał ładunek P uwalniany z dna (sześciokrotnie) oraz dopływający ze źródeł zewnętrznych (czterokrotnie), nie stwierdzono jego statystycznie istotnego wpływu na liczebność i biomasę fitoplanktonu oraz poziom chlorofilu-a w jeziorze.


*00165*          en                         

Sinanodonta woodiana (Lea, 1834) (Mollusca) - a new mussel species in Poland: occurrence and habitat preferences in a heated lake system. Sinanodonta woodiana (Lea, 1834) (Mollusca) - nowy gatunek małża w Polsce: występowanie i preferencje siedliskowe w systemie jezior podgrzanych.  Kraszewski, Andrzej; Zdanowski, Bogusław. - Pol. J. Ecol. 2007 vol. 55 nr 2 s. 337-356, il. bibliogr.

W systemie podgrzanych jezior konińskich pojawił się chiński małż Sinanodonta woodiana zawleczony tutaj z materiałem zarybieniowym sprowadzonym z Węgier. Obecnie małż ten występuje w litoralu Jeziora Ślesińskiego, Mikorzyńskiego, Pątnowskiego, Licheńskiego, Gosławskiego. Gatunek ten preferuje siedliska o średnim przepływie (0. 05 - 0. 30 m/s) i relatywnie wysokiej temperaturze wody (10-30 st. C) wykazując tendencje do skupiania się. Największe skupiska zaobserwowano na głębokości 1. 5 - 2 m. Zagęszczenie populacji dochodziło do 60 osob. /m kw. , a biomasa 25 kg/m kw. (z uwzględnieniem muszli).




BIOLOGIA RYB

*00138*          en                         

Long-term changes of ichtiofauna structure in protected lake (example from Polesie Lubelskie). Wieloletnie zmiany w strukturze ichtiofauny w jeziorze objętym ochroną (przykład z Polesia Lubelskiego).  Kolejko, M. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 582-585, il. bibliogr.

Na podstawie połowów ryb przeprowadzonych w latach 1997-2005 określono strukturę gatunkową, liczebność i biomasę ichtiofauny w eutroficznym jeziorze Uściwierz. Wśród 19 zidentyfikowanych gatunków największą liczebnością (30-80 proc. ) cechował się sumik amerykański. Występowały dwa gatunki chronione (różanka i śliz) oraz kilka gatunków obcych (karp, tołpyga biała i pstra, amur, sumik). Ryby drapieżne stanowiły 10 proc. liczebności ichtiofauny. Pod względem biomasy dominowały: węgorz, szczupak i sumik. Dane połowowe z badanego okresu porównano ze strukturą gatunkową ichtiofauny z lat 70-tych i 80-tych.


*00157*          pl                         

Barwy w przyrodzie. Kaszuba, Jerzy. - Nasze Akwarium 2007 nr 90 s. 48-49, il.

Na przykładzie odmieńca jaskiniowego i innych gatunków ryb, opisano mechanizm powstawania ubarwienia ciała zwierząt, które spełnia funkcje ochronne przed promieniowaniem ultrafioletowym, maskuje i umożliwia identyfikację „wróg-przyjaciel“. W ciele ryb powstają barwniki będące pochodną tryptofanu, dające barwę od żółtej do czerwonej. Nie występuje natomiast barwnik niebieski.


*00164*          pl                         

Rybie rytmy. - Węd. Pol. 2007 nr 8 (198) s. 73-74, il.

Opisano zmiany aktywności ryb dziennych (m. in. płoci, krąpi, linów, wzdręg) oraz nocnych i aktywnych podczas zmierzchu (sandaczy, dużych okoni) o różnych porach doby, z podziałem na świt, dzień, zmierzch, noc. Podstawowym regulatorem aktywności ryb są zmiany natężenia światła.


*00166*          en                         

Can velocity affect growth and fecundity of facultative riverine fish species?. Czy prędkość przepływu wody może oddziaływać na wzrost i płodność fakultatywnie rzecznych gatunków ryb?.  Penczak, Tadeusz. - Pol. J. Ecol. 2007 vol. 55 nr 2 s. 357-366, il. bibliogr.

Porównywano, na podstawie opublikowanych danych, długość i ciężar ciała czterech gatunków ryb: płoci, okonia, leszcza i szczupaka, żyjących w jeziorach lub rzekach. Szczupak wykazywał lepszy wzrost w jeziorach, a pozostałe gatunki w rzekach. Istotne różnice obserwowano we wszystkich przypadkach dla długości płoci, w wielu przypadkach dla długości leszcza i sporadycznie dla jego ciężaru, ale dla okonia nie stwierdzono istotnych różnic. Dane o płodności uzyskano tylko dla szczupaka i płoci. Ikrzyce szczupaka produkowały więcej ziaren ikry w jeziorach, a ikrzyce płoci - w rzekach.




HODOWLA RYB

*00018*          pl                         

Produkcja ryb w małych zbiornikach. Guziur, Janusz; Woźniak, Małgorzata. Warszawa: „Hoża“ 2006, 323 s. , [26] s. tabl. , il. , 21 cm   

Książka dotyczy zagospodarowania rybackiego małych zbiorników wodnych oraz chowu ryb w stawach.


*00094*          pl                         

Tilapia - przyszłość konsumenta i hodowcy. Aguirre, Grażyna. - Mag. Przem. Ryb. 2007 nr 3 (57) s. 42-44, il. bibliogr.

Omówiono nazwę gatunku ryby - tilapia w różnych językach i jej systematykę oraz etymologię słowa tilapiakultura. Przedstawiono wielkość produkcji tilapii, rynki zbytu, spożycie, ceny oraz znaczenie na rynkach konsumenckich w Ameryce Południowej, Chinach, USA i Europie. Największym producentem tego gatunku są Chiny (46 proc. produkcji światowej). W Europie całkowity import tilapii w 2006 r. wyniósł 10. 000 t, w tym w Polsce - 600 t.


*00095*          pl                         

Z dziejów hodowli ryb na świecie. Cz. 4: Odkrycie przesadkowania przez Tomasza Dubisza. Guziur, Janusz. - Mag. Przem. Ryb. 2007 nr 3 (57) s. 49-50, il. bibliogr.

Opisano rozwój gospodarki stawowej w Polsce i Europie w latach 1868-1918. W 1868 r. Tomasz Dubisz, mistrz rybacki, wprowadził nowy system przesadkowania w stawach położonych na terenie Komory Cieszyńskiej (obecnie teren PAN w Gołyszu - 803 ha stawów). Omówiono działalność Josefa Susty, hodowcy i zarządcy kompleksu stawów rybnych w Wittingu (dziś południowe Czechy), który pierwszy zastosował żywienie ryb paszami zbożowymi.


*00099*          pl                         

Znakowanie ryb w Polsce w 2006 roku. Skóra, Michał E. ; Bernaś, Rafał; Bartel, Ryszard. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 10-12, il.

W zestawieniu znakowań ryb w 2006 roku podano następujące informacje: gatunek ryby, wiek i rodzaj materiału zarybieniowego, liczbę sztuk, miejsce i datę wpuszczenia, serię i numer znaczka oraz instytucje i osoby znakujące.


*00102*          pl                         

[Dwunasta] XII Krajowa Konferencja Rybackich Użytkowników Jezior, Rzek i Zbiorników Zaporowych. Mickiewicz, Maciej. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 20+31, il.

Podczas konferencji (Miłomłyn, 29-31 maja 2007) z udziałem naukowców, ichtiologów oraz przedstawicieli instytucji związanych z gospodarką na wodach, omawiano aktualne problemy gospodarstw rybackich dotyczące ich kondycji i produkcji. Dyskutowano na temat jeziorowej gospodarki zarybieniowej oraz gospodarki na rzekach i zbiornikach zaporowych.


*00104*          pl                         

Fin-clipping - znakowanie przez obcinanie płetw. Bernaś, Rafał. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 26-28, il. bibliogr.

Omówiono sposoby znakowania ryb poprzez przycinanie płetw, jako metody rozróżniania ryb pochodzących z hodowli lub dzikich. Opisano czynności podczas zabiegu obcinania płetwy tłuszczowej oraz podano system oceny jakości obcięcia płetwy. Polska jest obecnie na etapie wprowadzania fin-clippingu.


*00112*          pl                         

Odłowy ryb ze stawów w aspekcie jakości produktów chowu i hodowli. Lirski, Andrzej; Białowąs, Henryk. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 4 s. 15-25, il.

Omówiono metody chowu ryb w gospodarstwie stawowym, czynności pomocnicze przy odłowach (odpijanie, sortowanie, ważenie, liczenie) oraz oddziaływanie na ryby odłowów i manipulacji temu towarzyszących. Przedstawiono wyniki badań parametrów jakości wody i kondycji ryb w trakcie odłowów przeprowadzonych w RZD w Żabieńcu.


*00113*          pl                         

Czeska produkcja stawowa - nadal na stałym poziomie. Guziur, Janusz. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 4 s. 26-30, il.

Podano charakterystykę stawiarstwa czeskiego, areał stawów, liczebność członków Zrzeszenia Rybackiego oraz wielkość produkcji poszczególnych gatunków ryb konsumpcyjnych w latach 2005-2006. Dominującym gatunkiem jest karp (4/5 udziału).


*00118*          pl                         

Zarybianie polskich obszarów morskich w 2006 roku. Bartel, Ryszard; Kardela, Janina. - Komun. Ryb. 2007 nr 4 (99) s. 17-23, il.  bibliogr.

Podano rodzaj i liczebność wypuszczanego materiału zarybieniowego, miejsce zarybienia oraz producentów w ramach programu zarybiania polskich obszarów morskich. Przedstawiono cennik materiału zarybieniowego poszczególnych gatunków i sortymentów oraz rozliczenia środków finansowych przyznanych na ten cel z budżetu państwa.




ROZRÓD RYB

*00155*          pl                         

Prywatne życie ryb, czyli biologia ryb w pigułce. Cz. 2: Seks, macierzyństwo i walka o dorobek życia. Graczyk, Marcin. - Nasze Akwarium 2007 nr 90 s. 8-10, il.

Opisano zachowania ryb i strategie rozrodcze, których celem jest podtrzymanie trwania gatunku: zabieganie o partnera, opieka nad potomstwem lub wybór miejsca złożenia ikry, aby zabezpieczyć ją przed drapieżnikami i patogenami.




ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00151*          en                         

Trace element concentrations in fish and bottom sediments of a eutrophic dam reservoir. Koncentracja pierwiastków śladowych w rybach i osadach dennych eutroficznego zbiornika zaporowego.  Szarek-Gwiazda, Ewa; Amirowicz, Antoni; Gwiazda, Robert. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2006 vol. 35 nr 4 s. 331-352, il. bibliogr.

W górnej i dolnej części Zbiornika Dobczyckiego badano koncentrację pierwiastków śladowych (Cd, Pb, Zn, Fe) i ich form związanych w osadach dennych oraz rybach o różnym sposobie odżywiania się (sandacz - drapieżnik, płoć i leszcz - planktono-bentosożerne). Stwierdzono niski stopień zanieczyszczenia osadów przez Cd oraz brak skażenia pozostałymi metalami. Koncentracja badanych pierwiastków była różna u poszczególnych gatunków ryb i ich tkanek. Najwyższe wskaźniki bioakumulacji wykazywały Cd i Zn, a najbardziej podatnym gatunkiem okazała się płoć.


 

CHOROBY RYB

*00001*          pl                         

Zakaźna anemia łososi. Ruszczyk, Aleksandra. - Życie Wet. 2004 R. 79 nr 10 s. 540-544, il. bibliogr. summ.

Zakaźna anemia łososi (ISA) powoduje dużą śmiertelność wśród hodowlanego łososia atlantyckiego w Norwegii, Szkocji, Kanadzie i USA. Chorobę wywołuje wirus zakaźnej anemii łososi (ISAV) należący do rodziny Orthomyxoviridae. Przenosi się on horyzontalnie, a jednym z wektorów transmisji są wszy morskie. Choroba charakteryzuje się niedokrwistością. W ostrej postaci choroby występuje wysadzenie gałek ocznych oraz stwierdza się wybroczyny w oku, obrzęk wątroby i śledziony. Rozpoznanie choroby opiera się na objawach klinicznych oraz na zmianach anatomopatologicznych, histopatologicznych i hematologicznych. Obecność wirusa można stwierdzić testem RT-PCR. W USA i Kanadzie chorobie zapobiega się stosując autoszczepionki.


*00002*          pl                         

Nowa herpeswirusowa choroba karpi. Ruszczyk, Aleksandra. - Życie Wet. 2004 R. 79 nr 11 s. 609-612, bibliogr. summ.

W 1998 r. zauważono w kilku krajach Europy, Ameryki, Afryki i Azji śnięcie karpi koi (ozdobna odmiana karpi) oraz karpi wolno żyjących. Rzadziej to zjawisko występowało u karpi hodowlanych. U śniętych ryb stwierdzono martwicę skrzeli. Uważa się, że czynnikiem etiologicznym jest wirus Herpesviridae określany nazwą herpesvirus koi (KHV-koi herpesvirus). W diagnostyce choroby wykorzystuje się badania wirusologiczne: izolację wirusa w hodowli komórek, badanie elektromikroskopowe (wiriony), mikroskopię świetlną (ciałka wkrętowe) oraz testy PCR i rt-PCR. Chorobie zapobiega skutecznie hodowla ryb naturalnie odpornych.


*00007*          en                         

The occurrence of the fish louse Argulus foliaceus (Linnaeus, 1758) on fishes in the fish farm of the SGGW - Łąki Jaktorowskie and in the Długa River (Mazovian Lowland). Tł. tyt.: Występowanie splewki Argulus foliaceus (Linnaeus, 1758) na rybach w Gospodarstwie Stawowym SGGW - Łąki Jaktorowskie oraz w rzece Długiej (Nizina Mazowiecka).  Franikowska, Hanna; Olszewski, Maciej; Sulgostowska, Teresa. - Ann. WAU Anim. Sci. 2004 nr 42 s. 17-25, il. bibliogr. streszcz.

Przebadano 371 ryb, w tym 212 z Łąk Jaktorowskich i 159 z rzeki Długiej. Najwyższe zarażenie splewką karpiową było u dwuletnich karpi (67, 5 proc. ) w stawach w warunkach hodowlanych. Najwyższa ekstensywność i intensywność zarażenia była w jesieni, natomiast płeć ryb nie miała istotnego wpływu na występowanie splewki w obydwu obiektach badawczych.


*00009*          en                         

Influence of dietary fatty acids and fat level of morphological changes in the liver of nase (Chondrostoma nasus L. ). Tł. tyt.: Wpływ zawartości kwasów tłuszczowych i tłuszczu w diecie na morfologiczne zmiany w wątrobie larw świnki (Chondrostoma nasus L. ).  Ostaszewska, T. ; Sawosz, E. - J. Anim. Feed Sci. 2004 vol. 13 suppl. 2 s. 63-66, il. bibliogr. streszcz.

Przedmiotem badań była ryba świnka. W żywieniu stosowano pokarm naturalny i mieszanki. Stwierdzono, że 16-proc. zawartość tłuszczu w mieszankach oraz nadmierna podaż 22-węglowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i niedobór jednonienasyconych kwasów tłuszczowych w paszy dla ryb słodkowodnych może wpływać na zakłócenie homeostazy przemiany lipidowej w hepatocytach, a także zmniejszać tempo wzrostu ryb.


*00010*          pl                         

Przyswajalność i okres karencji oksytetracykliny u pstrąga tęczowego. Łapińska, K. ; Dąbrowski, W. ; Daczkowska-Kozon, E. ; Sawicki, W. - Med. Wet. 2005 R. 61 nr 4 s. 466-470, il. bibliogr. summ.

Oksytetracyklina (OTC) jest antybiotykiem naturalnym, stosowanym w zwalczaniu szeregu chorób bakteryjnych u ryb. W przeprowadzonym doświadczeniu pierwsza grupa ryb otrzymywała 75 mg OTC/kg masy ciała czterokrotnie, co drugi dzień. Druga grupa dostawała dawkę 100 mg OTC/kg m. c. przez 10 kolejnych dni. Lek podawano w karmie. 12 godz. po ostatnim podaniu leku w pierwszej grupie ryb stwierdzano obecność antybiotyku w mięśniach u 16 osobników na 24. W drugiej grupie antybiotyk wykryto u 22 na 25 badanych ryb. Czas eliminacji OTC z tkanek pstrąga w temperaturze 18 st. C wynosił 9-16 dni. OTC był najdłużej eliminowany z wątroby.


*00011*          pl                         

Tasiemczyce karpi - rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie. Guz, Leszek. - Mag. Wet. 2005 vol. 14 nr 9(104) s. 66-68, il. bibliogr.

Karpie w Polsce są żywicielami ostatecznymi dla tasiemców: Bothriocephalus acheilognathi, Khavia sinensis i Caryophyllaeus laticeps. Natomiast żywicielami pośrednimi są dla postaci larwalnych tasiemców: Valipora campylancristrota, Neogryporhynchus cheilancristrotus i Ligula intestinalis. Przedstawiono biologię tych pasożytów i choroby przez nie wywoływane. Opisano profilaktykę i leczenie tasiemczyc karpi. Preparaty Prazykwantel i Niklozamid są bardzo skuteczne w leczeniu botricefalozy, kariofilozy i kawiozy.


*00012*          pl                         

KHV - nowe zagrożenie w hodowli ryb karpiowatych. Trapkowska, Sylwia; Kazuń, Barbara; Terech-Majewska, Elżbieta; Siwicki, Andrzej Krzysztof. - Mag. Wet. 2005 vol. 14 nr 11(106) s. 66-68, il. bibliogr.

W 1996 r. stwierdzono po raz pierwszy w Japonii u karpi koi i karpi hodowlanych chorobę, określaną jako zapalenie nerek i martwicę skrzeli. Choroba ta rozprzestrzenia się, obejmując inne kraje Azji, Ameryki i Europy. Stwierdzono, że czynnikiem etiologicznym jest wirus z rodziny Herpesviridae nazwany koiherpesvirus KHV. W rozpoznawaniu choroby wykorzystuje się: izolację wirusa, badania elektromikroskopowe, wykrywanie ciałek wnętrowych, technikę PCR i rtPCR oraz test ELISA. Metody walki z chorobą nie zostały dotąd opracowane. Próbuje się uzyskać genetycznie odporne na wirus linie karpi oraz zastosować atenuowaną szczepionkę przeciwwirusową.


*00013*          en                         

Occurrence of Myxobolus encephalicus (Muslow 1911) in Poland: possible relationship between the parasite infection and clinical symptoms in common carp (Cyprinus carpio). Tł. tyt.: Występowanie Myxobolus encephalicus (Muslow 1911) w Polsce: możliwy związek między zakażeniem pasożytniczym i objawami klinicznymi u pospolitego karpia (Cyprinus carpio).  Antychowicz, Jerzy; Reichert, Michał. - Bull. Vet. Inst. 2005 vol. 49 nr 1 s. 35-39, il. bibliogr.

Badania przeprowadzono w 18 hodowlach karpia pospolitego (zwyczajnego), gdzie występowały kliniczne objawy chorobowe i śnięcie ryb. W preparatach odciskowych mózgu ryb i w skrawkach histologicznych stwierdzono M. encephalicus. Ewentualny związek występowania pasożyta z zachorowaniami poddano dyskusji.


*00014*          en                         

Epidemiology, pathogenicity and molecular biology of koi herpesvirus isolated in Poland. Tł. tyt.: Epidemiologia, patogenność i molekularna biologia koi herpeswirusa wyizolowanego w Polsce.  Antychowicz, Jerzy; Reichert, Michał; Matras, Marek; Bergmann, Sven M. ; Haenen, Olga. - Bull. Vet. Inst. 2005 vol. 49 nr 4 s. 367-373, il. bibliogr.

Koi herpeswirus został stwierdzony u zwyczajnego konsumpcyjnego karpia. Badania przeprowadzone w 15 polskich fermach rybnych wykazały obecność tego wirusa u karpi w 4 fermach. Stwierdzono, że obniżenie temperatury wody do 11-12 st. C może prowokować wystąpienie objawów choroby u latentnie zakażonych ryb. Analiza sekwencji fragmentów DNA czterech krajowych szczepów wirusa wykazała całkowitą zgodność w 3 przypadkach.


*00015*          en                         

Preliminary observation on epizootiology and pathogenesis of Thelohanellus nikolskii infection in carp in Poland. Tł. tyt.: Wstępne obserwacje dotyczące epizootiologii i patogenezy zakażeń pasożytem Thelohanellus nikolskii karpia w Polsce.  Antychowicz, Jerzy; Matras, Marek; Reichert, Michał; Kramer, Irena. - Bull. Vet. Inst. 2005 vol. 49 nr 4 s. 403-406, il. bibliogr.

Przebadano ryby w 60 fermach hodowli karpia, poszukując objawów zakażenia pasożytem Thelohanellus nikolskii, wyrażającego się występowaniem cyst i sporów na płetwach. Stwierdzono, że w krajowych warunkach pasożyt nie rozwija się w tradycyjnych fermach, lecz jego występowanie jest możliwe w hodowlach, gdzie temperatura wody jest o 4-6 st. C wyższa niż w stawach.


*00019*          pl                         

Opracowanie i ocena testu ELISA do wykrywania Renibacterium salmoninarum u ryb łososiowatych. Kozińska, Alicja; Pękala, Agnieszka. - Med. Wet. 2005 R. 61 nr 6 s. 687-690, il. bibliogr. summ.

Renibacterium salmoninarum jest pałeczką wywołującą bakteryjną chorobę nerek (BKD). Opisano przygotowanie króliczej surowicy odpornościowej przeciw całym komórkom R. salmoninarum, przygotowanie koniugatu, wybór kontroli dodatnich i ujemnych, przygotowanie próbek terenowych i wykonanie testu ELISA. Wyniki badań przedstawiono w 5 tabelach. Badania wykazały, że opisana metoda cechuje się dokładnością na poziomie 96 proc. , specyficznością diagnostyczną na poziomie 97 proc. i czułością - 96 proc. Została zatem potwierdzona przydatność opracowanego testu do diagnostyki BKD.


*00020*          pl                         

Infekcja herpeswirusa koi karpia. Antychowicz, Jerzy. - Med. Wet. 2005 R. 61 nr 7 s. 735-738, il. bibliogr. summ.

Choroba atakuje skrzela i skórę karpia konsumpcyjnego oraz karpia kolorowego ozdobnego zwanego koi karpiem. Wywołuje ją wirus z rodziny Herpesviridae. Choroba ta pojawiła się po raz pierwszy w 1990 r. w Japonii, a później w Izraelu, rozprzestrzeniając się następnie w Północnej Ameryce, Azji i Europie. Przedstawiono etiologię, drogę zakażenia, patogenezę, objawy kliniczne oraz rozpoznawanie i zwalczanie choroby.


*00021*          pl                         

Zieleń malachitowa - aspekty farmakologiczne, toksykologiczne i kontrola pozostałości. Mitrowska, Kamila; Posyniak, Andrzej. - Med. Wet. 2005 R. 61 nr 7 s. 742-745, il. bibliogr. summ.     Dot. chorób ryb

Zieleń malachitowa ma właściwości grzybobójcze i przeciwpasożytnicze. Potwierdzono jej przydatność do zwalczania chorób pasożytniczych i grzybiczych ryb, jednakże nie jest rejestrowana jako lek weterynaryjny ze względu na jej działanie karcinogenne, mutagenne i teratogenne dla ssaków. Zieleń malachitowa zmienia się na skutek procesów metabolicznych w organizmie ryby w zieleń leukomalachitową, która jest magazynowana w tłuszczu. Przepisy UE nie zezwalają na stosowanie zieleni malachitowej. Podkreśla się konieczność oczyszczenia środowiska hodowlanego ryb z pozostałości barwnika.


*00024*          pl                         

Hamowanie aktywności proteazowej Aeromonas hydrophila przez śluz i surowicę karpia (Cyprinus carpio L. ). Cz. 1: Wpływ sezonowości. Guz, Leszek. - Ann. UMCS Sect. DD 2005 vol. 60 s. 95-102, il. bibliogr. summ.

Doświadczalnie wykazano, że średni procent inhibicji śluzu i surowicy karpia w stosunku do kazeinaz i elastaz supernatantów Aeromonas hydrophila był najsłabszy wiosną (odpowiednio 58 i 41 proc. ). W lecie analogiczne wartości wynosiły 75 i 53 proc. , a jesienią 76 i 55 proc. Wyniki potwierdzają hipotezę, że odpowiedź immunologiczna ryb jest zależna od pory roku.


*00025*          pl                         

Hamowanie aktywności proteazowej Aeromonas hydrophila przez śluz i surowicę karpia (Cyprinus carpio L. ). Cz. 2: Wpływ stresu transportowego. Guz, Leszek. - Ann. UMCS Sect. DD 2005 vol. 60 s. 103-108, il. bibliogr. summ.

Stwierdzono, że wpływ śluzu karpi poddanych stresowi transportowemu w sezonie wiosennym, letnim i zimowym na hamowanie bakteryjnych kazeinaz był niższy niż w grupie ryb kontrolnych. Podobne zjawisko dotyczące bakteryjnych elastaz stwierdzono tylko na wiosnę. Wpływ surowicy karpi na hamowanie bakteryjnych kazeinaz i elastaz był niższy u ryb poddanych stresowi zarówno na wiosnę, jak i w dwu następnych porach roku.


*00026*          pl                         

Hamowanie aktywności proteazowej Aeromonas hydrophila przez śluz i surowicę karpia (Cyprinus carpio L. ). Cz. 3: Wpływ siarczanu miedzi, trichlorfonu i wapna palonego. Guz, Leszek. - Ann. UMCS Sect. DD 2005 vol. 60 s. 109-115, il. bibliogr. summ.

Siarczan miedzi, Neguvon (trichlorfon) i wapno palone są używane w profilaktyce i leczeniu infekcji pasożytniczych ryb. Niewyjaśniony dotąd wpływ tych związków na inhibicyjną aktywność śluzu i surowicy w stosunku do proteaz A. hydrophila był tematem przeprowadzonych badań. Wykazały one, że czasowa ekspozycja ryb na siarczan miedzi (0, 3 mg/l - 12 godz. ), Neguvon (l ppm - 48 godz. ) i wapno palone (3 i 10 d, pH 8, 5-8, 8) hamowała inhibicyjną aktywność śluzu i surowic w stosunku do kazeinaz i elastaz A. hydrophila.


*00027*          pl                         

Mykobakterie chorobotwórcze dla ryb i ludzi. Antychowicz, Jerzy; Lipiec, Marek. - Med. Wet. 2006 R. 62 nr 7 s. 731-735, il. bibliogr. summ.

Autorzy dokonali przeglądu publikacji dotyczących chorób wywoływanych przez bakterie u ryb i ludzi. Podano wyniki ostatnich badań nad Mycobacterium marinum, M. fortuitum i M. chelonae. Przedstawiono charakterystykę tych bakterii, ich patogenność oraz metody leczenia ludzi i ryb w przebiegu mykobakteriozy.


*00030*          en                         

Some metals in the organs of fish in Lake Gardno. Tł. tyt.: Wybrane metale w narządach ryb jeziora Gardno.  Trojanowski, Jan; Trojanowski, Piotr; Jańczak, Czesław; Antonowicz, Józef. - Arch. Ochr. Środ. 2006 nr 2 s. 55-67, il. bibliogr. streszcz.

W mięśniach, wątrobie i skrzelach leszcza, okonia i płoci badano zawartość Cu, Cd, Pb, Mn, Zn i Fe. Badane narządy w największej ilości zawierały żelazo i cynk, niezależnie od gatunku ryby. Najmniejszą zawartością charakteryzował się kadm. Spośród badanych tkanek wątroba wykazywała największe zdolności kumulacyjne analizowanych metali. Ich zawartość w wątrobie była kilka lub kilkanaście razy większa niż w mięśniach. Koncentracja Mn, Cu, Zn i Pb w mięśniach badanych leszczy zmniejszała się wraz ze wzrostem ich masy. Natomiast odwrotną zależność obserwowano w wypadku Fe i Cd. Przyrostowi masy badanych ryb towarzyszył wzrost stężenia tych metali. Stwierdzono, że zawartość Cu, Fe i Cd w skrzelach w sposób istotny wpływała na ich kumulację w mięśniach i wątrobie.


*00072*          en                         

Effect of the herbicide Avans 330 SL and Azoprim 50 WP on skin pathomorphology of healthy and patient carp with ichthyophthiriasis. Tł. tyt.: Wpływ herbicydów Avans 330 SL oraz Azoprim 50 WP na patomorfologię skóry karpi zdrowych i chorych na ichtioftiriozę.  Szarek, Józef; Babińska, Izabella; Skibniewska, Krystyna A. ; Truszczyńska, Monika; Kolman, Ryszard; Siwicki, Andrzej K. ; Kowalski, Ireneusz M. ; Wojtacka, Joanna; Kolman, Halina; Banaszkiewicz, Tadeusz. - Pol. J. Natur. Sci. 2006 nr 1(20) s. 455-464, il. bibliogr. streszcz.

Badaniom poddano narybek karpia klinicznie zdrowego i zarażonego naturalną inwazją orzęska. Celem pracy było określenie wpływu herbicydów, stosowanych oddzielnie lub razem, na morfologię skóry zdrowych i zainfekowanych ryb. Najczęściej występującymi zmianami był rozplem komórek śluzowych i złuszczanie naskórka, rzadziej martwica. Inwazja pasożytnicza i łączne zastosowanie preparatów nasiliły zarówno stopień intensywności zmian morfologicznych, jak i ich rozległość w skórze karpia.


*00075*          en                         

Fish monogeneans from a shallow, eutrophic Oświn Lake in Poland. Tł. tyt.: Przywry ryb z płytkiego, eutroficznego jeziora Oświn w Polsce.  Mierzejewska, Katarzyna; Własow, Teresa; Dzika, Ewa. - Wiad. Parazyt. 2006 t. 52 z. 1 s. 37-47, il. bibliogr.

W latach 1998-1999 przebadano 1091 ryb reprezentujących 8 gatunków. Próbki pobierano cztery razy w roku z zachodniej i wschodniej części jeziora. Stwierdzono obecność 16 gatunków przywr głównie z rodziny Dactylogyridae oraz Tetraonchus monenteron, Gyrodactylus elegans i Paradiplozoon megan. Największą różnorodność gatunków pasożytów stwierdzono u karpi, leszczy i płoci. Związane z miejscem występowanie przywr świadczy o braku migracji ryb między zachodnią a wschodnią częścią jeziora.


*00076*          en                         

Parasite fauna of the eel, Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758), from the Polish part of the Vistula Lagoon. Tł. tyt.: Pasożytnicza fauna węgorza, Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758) z polskiej części Zalewu Wiślanego.  Rolbiecki, Leszek; Rokicki, Jerzy. - Wiad. Parazyt. 2006 t. 52 z. 2 s. 115-119, il. bibliogr.

Od maja do sierpnia 2005 r. przebadano parazytologicznie 90 osobników węgorza z polskiej części Zalewu Wiślanego. U badanych ryb stwierdzono występowanie 15 gatunków pasożytów. Pasożyty występowały u wszystkich ryb, jednakże intensywność infekcji była niewielka. Dominującym pasożytem był nicień Anguillicola crassus.


*00077*          en                         

Parasite fauna of the European eel (Anguilla anguilla L. , 1758) from the Russian part of the Vistula Lagoon (Baltic Sea). Tł. tyt.: Pasożytnicza fauna europejskiego węgorza (Anguilla anguilla L. 1758) z rosyjskiej części Zalewu Wiślanego (Morza Bałtyckiego).  Rodjuk, Galina; Shelenkova, Olga. - Wiad. Parazyt. 2006 t. 52 z. 2 s. 121-125, il.  bibliogr.

W latach 1998-2005 przebadano parazytologicznie 142 węgorze z północnej części Zalewu Wiślanego. U badanych osobników stwierdzono występowanie 22 gatunków pasożytów, a mianowicie: Coccidia (2), Oligohymenophorea (2), Myxosporea (5), Monogenea (1), Cestoda (2), Trematoda (2), Nematoda (4), Acanthocephala (2), Crustacea (2). Ekstensywność i intensywność inwazji pasożytniczych zmnieniała się z roku na rok, wykazując tendencję wzrostową.


*00126*          en                         

Molecular geometry, CYP1A, gene induction and clastogenic activity of cyclopenta[c]phenanthrene in rainbow trout. Geometria cząsteczkowa, induckja genu CYP1A i klastogeniczna aktywność cyklopenta[c]fenantrenu u pstrąga tęczowego.  Brzuzan, Paweł; Jurczyk, Łukasz; Woźny, Maciej; Góra, Maciej; Łuczyński, Michał K. ; Kuźmiński, Henryk; Nitek, Wojciech. - Polycyclic Aromatic Compounds 2006 vol. 26 iss. 5 s. 345-365, il. bibliogr.

Analizowano wpływ cyklopenta[c]fenantrenu (CP[c]Ph) - policyklicznego węglowodoru aromatycznego (PAH) - wykazującego działanie karcyno- i mutagenne na pstrąga tęczowego. Obserwowano poziom genu CYP1A mRNA podczas 2-dobowej ekspozycji w CP[c]Ph oraz benzo[a]pirenie (kontrola) i porównywano zmiany klastogeniczne w erytrocytach. Zdolność do indukcji genu CYP1A przez wymienione węglowodory aromatyczne była pozytywnie skorelowana z występowaniem zmian klastogenicznych w erytrocytach pstrąga.


*00156*          pl                         

Profilaktyka. Cz. 4: Patogeny, choroby i leczenie. Bojarski, Bartosz. - Nasze Akwarium 2007 nr 90 s. 15-17, il.

Przedstawiono ogólną charakterystykę czynników pośrednio i bezpośrednio przyczyniających się do rozwoju chorób ryb, czyli czynników chorobotwórczych (patogenów) i usposabiających (ułatwiających zachorowanie) oraz zasady postępowania, gdy ryby chorują na choroby bakteryjne lub pasożytnicze np. choroby powodowane przez pasożyty przewodu pokarmowego.




RYBY KARPIOWATE

BIOLOGIA KARPIA

*00073*          en                         

The dynamics of cadmium and nickel accumulation in common carp Cyprinus carpio L. Tł. tyt.: Zmiany w kumulacji kadmu i niklu w organizmach karpi Cyprinus carpio L.  Brucka-Jastrzębska, Ewa; Lidwin-Kaźmierkiewicz, Magdalena. - J. Elementol. 2007 t. 12 nr 1 s. 5-11, il. bibliogr. streszcz.

Oceniano dynamikę kumulacji kadmu i niklu w różnych narządach i tkankach karpi w okresie intensywnego ich wzrostu, czyli między 3. a 6. miesiącem życia. Stwierdzono, że u przebadanych karpi wystapiły wahania zawartości kadmu i niklu. Zaobserwowane niewielkie zmiany poziomu kadmu i niklu są wynikiem intensywnego wzrostu karpi i towarzyszącej temu kumulacji metali ze środowiska wodnego.




CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00006*          pl                         

Żywieniowe aspekty podchowu larw karpia (Cyprinus carpio L. ). Wprowadzenie do diet komponentu półsyntetycznego. Praca habilitacyjna. Szlamińska, Małgorzata. Akademia Rolnicza w Szczecinie. Szczecin: Wydaw. AR 2003, 49 s. , il. , 24 cm (Rozprawy / Akademia Rolnicza w Szczecinie, ISSN 0239-6467 ; nr 221).        Bibliogr. summ.

Przeprowadzono 5 doświadczeń żywieniowych. Na ich podstawie stwierdzono, że zapotrzebowanie larw na składniki pokarmowe można zaspokoić innymi pokarmami poza zooplanktonem. Ustalono poziom celulozy w diecie między 10 a 20 proc. Granule starterów okazały się trudnym obiektem do ulepszenia metodami fizykochemicznymi. Kazeina (komponent półsyntetyczny) podwyższał przeżywalność karpia w porównaniu z naturalnym (wątroba).


*00033*          pl                         

Karp. Chów i hodowla: poradnik hodowcy. Wojda, Ryszard. Instytut Rybactwa Śródlądowego. Wyd. 2 popr. i uzup Olsztyn: Wydaw. IRŚ 2006, 325 s. , il. , 25 cm

Poradnik hodowcy karpia, zawiera wiele cennych informacji na temat biologii tego gatunku oraz technologii chowu, a także podaje podstawowe informacje o stawach hodowlanych, jak je przygotować do hodowli i utrzymać na odpowiednim poziomie. Z karpiem możliwy jest chów ryb dodatkowych. Opisano też, jak przeprowadzić hypofizację.


*00068*          pl                         

Karp z lasu. Łukasik, Łukasz. - Las Pol. 2006 nr 24(1493) s. 14-16, il.

Dot. hodowli w stawach śródleśnych


*00079*          pl                         

Karp sprzedany - koniec problemów?. Lirski, Andrzej. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 3 s. 10-14, il.

Analizowano produkcję, sprzedaż i import karpia handlowego w Polsce w latach 2000-2007 oraz chłonność polskiego rynku karpia w tym okresie. Postuluje się aktywne promowanie certyfikowanego polskiego karpia.


*00098*          pl                         

Sprzedaż karpia handlowego w 2006 roku w świetle badań ankietowych. Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 6-9, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki sprzedaży karpia handlowego z produkcji krajowej i z importu, ceny, formy sprzedaży, chłonność rynku oraz problemy i trudności w zbycie karpia.


*00114*          pl                         

Tegoroczne kaprysy aury i tarła karpi. Sobczak, Anna. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 4 s. 31-33, il.

Przedstawiono przebieg tarła naturalnego w gospodarstwie karpiowym w Psarach k. Łowicza w sezonie 2006/2007 i wpływ warunków pogodowych na jego efekty.


*00119*          pl                         

Wpływ odłowu i transportu karpia handlowego na jakość mięsa. Białowąs, Hanryk; Pilarczyk, Maciej; Lirski, Andrzej; Kwiatkowski, Sławomir. - Komun. Ryb. 2007 nr 4 (99) s. 23-28, il. bibliogr.

Omówiono czynniki mechaniczne, fizyczne i percepcyjne oddziałujące na ryby podczas odłowu ze stawów, sortowania, ważenia oraz transportu. Badano wpływ miejsca odłowu karpi handlowych (w łowisku przed mnichem oraz z odłówki za mnichem) na jakość mięsa. Badano pH, zawartość mleczanów, glukozy, tłuszczów i poszczególnych frakcji kwasów tłuszczowych w mięsie karpi. Stwierdzono, że odpijanie karpi w płuczce znacząco poprawia jakość surowca mięsnego.




INNE KARPIOWATE

*00054*          en                         

Stream habitat conditions and fish fauna within the occurrence range of Wałecki barbel, Barbus cyclolepis Waleckii Rolik, 1970 (Teleostei: Cyprinidae) in polish part of the Carpathian mts.  Tł. tyt.: Warunki siedliskowe strumieni i ichtiofauna z obszarem występowania brzany Wałecki, Barbus cyclolepis Waleckii Rolik, 1970 w polskiej części Karpat.  Amirowicz, Antoni; Kukuła, Krzysztof. - Pol. J. Ecol. 2005 vol. 53 nr 4 s. 503-522, il. bibliogr.

Celem badań było zebranie danych ekologicznych o brzanie Wałecki w celu scharakteryzowania siedliska, w którym prawdopodobnie ryba ta występuje w rzekach Karpat.


*00078*          en                         

Reproductive biology of rudd Scardinius erythrophthalmus (L. ) females in Lake Kortowskie in North-Eastern Poland. Biologia reprodukcyjna samic wzdręgi, Scardinius erythrophthalmus (L. ) w Jeziorze Kortowskim w północno-wschodniej Polsce.  Kopiejewska, Wiesława; Kozłowski, Jacek. - Zool. Pol. 2006 vol. 51 fasc. 1-4 s. 19-30,  il. bibliogr. streszcz.

Na podstawie badań histologicznych przeprowadzonych w 2004 r. omówiono przebieg rozwoju jajnikowego wzdręgi i określono model tarła tego gatunku w Jeziorze Kortowskim. Stwierdzono, że populacja wzdręg w badanym jeziorze jest niejednolita pod względem aktywności witellogenicznej. Wśród samic o stałym występowaniu oocytów w stadium wakuolizacji i dwukrotnym okresie witellogenezy egzogenicznej w ciągu roku, występują samice o wakuolizacji i witellogenezie egzogenicznej ograniczonej do okresu poprzedzającego okres rozrodczy.


*00159*          pl                         

Płocie w rzece i jeziorze. - Węd. Pol. 2007 nr 6 (196) s. 72-73,  il.

Płocie w rzekach zajmują różne obszary, penetrując odcinki od 5 do 1350 m długości cieku. W dzień najczęściej płyną w górę rzeki, a nocą w dół jej biegu. Zaobserwowano trzy typy zachowań płoci związane z zajmowaniem stororzeczy, do których udają się częściej w chłodnych porach roku. W jeziorach płocie częściej pływają ławicami i są bardziej ruchliwe niż w rzekach, a o ich rozmieszczeniu decydują światło i pokarm.




RYBY ŁOSOSIOWATE

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00116*          pl                         

Analiza produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2006 r. Bontemps, Stanisław. - Komun. Ryb. 2007 nr 4 (99) s. 1-11, il.

Zestawiono ogólną produkcję i sprzedaż pstrągów tęczowych w 2006 roku w Polsce oraz w podziale na rejony: Pomorze Zachodnie, Pomorze Gdańskie, Pojezierze Zachodnie, Pojezierze Mazursko-Suwalskie i pozostałe. Podano informacje o stanie zdrowotności ryb, stosowanych paszach, innych gatunkach hodowanych w gospodarstwach pstrągowych oraz łowiskach wędkarskich.


*00117*          pl                         

W poszukiwaniu oryginalnych pstrągów potokowych: rasa myślenicka Salmo trutta dorothea. Jeleński, Józef. - Komun. Ryb. 2007 nr 4 (99) s. 12-16, il.

Podano sposoby gospodarowania pstrągami w obwodzie nr 2 rzeki Raby, obejmującego rzekę Rabę od Lubnia do Myślenic wraz z dopływami. Omówiono badania nad populacją pstrągów z potoku Kobylok w Myślenicach, uwzględniające wzrost, rozkład długości i ubarwienie ryb oraz przedstawiono wartości rasy myślenickiej do celów zarybieniowych.




INNE ŁOSOSIOWATE

*00083*          pl                         

Relacja z początku [osiemnastego] XVIII wieku o połowie łososi w Odrze. Moskwa, Georg; Cios, Stanisław. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 3 s. 65-69, il. bibliogr.

Przekład artykułu z 1719 r. na temat występowania, wędrówek oraz połowów łososi, opublikowanego w Wrocławiu w piśmie Sammlung von Natur- und Medicin.


*00101*          pl                         

Głowacica (Hucho hucho) - sukces polskiej ichtiologii. Witkowski, Andrzej; Goryczko, Krzysztof; Augustyn, Leszek. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 17-19+22, il. bibliogr.

Omówiono występowanie, historię hodowli oraz zarybianie głowacicą polskich rzek w ostatnim pięćdziesięcioleciu. Przedstawiono próby ratowania głowacicy i metody hodowlane, które przyczyniły się do zachowania gatunku na liście słodkowodnej ichtiofauny Polski.


*00110*          en                         

The occurrence of M74 syndrome in Atlantic salmon (Salmo salar L. ) individuals entering Polish rivers for spawning or reared in fresh water. Występowanie syndromu M74 u osobników łososia atlantyckiego (Salmo salar L. ) wchodzących na tarło do rzek Polski i hodowanych w wodzie słodkiej.  Czeczuga, Bazyli; Czeczuga-Semeniuk, Ewa; Bartel, Ryszard; Semeniuk, Adrianna; Grochowski, Adam. - Acta Scien. Pol. - Piscaria 2007 vol. 6 (1) s. 3-13, il. bibliogr. streszcz.

Syndrom M74 oznacza występowanie u samic łososia ikry o żółtym zabarwieniu. Badania przeprowadzono u ikrzyc wchodzących na tarło do rzeki Wieprzy i Wisły oraz u łososi hodowanych w stawach. W ikrze poddanej analizie chromatograficznej, stwierdzono występowanie 15 karotenoidów w różnych proporcjach. Syndrom M74 (czyli niską zawartość czerwonych karotenoidów w ikrze) stwierdzono u 16. 5 proc. badanych samic łososia, w największym stopniu u samic z rzeki Wieprzy (22, 5 proc. ), w najmniejszym - u samic hodowlanych (12, 5 proc. ).


*00111*          en                         

Rearing sea trout (Salmo trutta m. trutta. , 1758) fry for stocking fed on zooplankton caught in the outlets of natural and artificial bodies of water. Podchów larw troci wędrownej (Salmo trutta m. trutta. , 1758) - potencjalnego materiału zarybieniowego - na zooplanktonie pozyskiwanym w odpływach z naturalnych i sztucznych zbiorników.  Czerniawski, Robert; Czerniejewski, Przemysław. - Acta Scien. Pol. - Piscaria 2007 vol. 6 (1) s. 15-29, il. bibliogr. streszcz.

Badano przebieg podchowu larw troci żywionych zooplanktonem i dla porównania, paszami sztucznymi, analizując tempo wzrostu i ciężar ciała oraz prowadząc obserwacje behawioralne. Tempo wzrostu oraz masa ciała larw na pokarmie sztucznym, bardziej kalorycznym, były wyższe niż na pokarmie naturalnym. Jednak larwy żywione zooplanktonem będą lepszym materiałem zarybieniowym, ponieważ miały możliwość wyrobienia sobie instynktu zdobywania pokarmu, co da im wiekszą szansę przeżycia w warunkach naturalnych.




RYBY OKONIOWATE

*00160*          pl                         

Wpływ światła na oczy [sandacza]. - Węd. Pol. 2007 nr 6 (196) s. 74-75, il.

Opisano wyniki doświadczeń Reinharda Wiese, który badał zachowanie sandaczy przy różnych oświetleniach w warunkach akwariowych, a na tej podstawie wyjaśniono zachowania tej ryby w rzece lub jeziorze.




RYBY WĘGORZOWATE

*00081*          pl                         

Dlaczego zasoby węgorza załamują się?. Knights, B. ; Cairns, D. K. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 3 s. 38-39    (za Fischer und Teichwirt 2006 nr 12 s. 461)

Podczas konferencji węgorzowej ICES w 2006 r. w Maastricht B. Knight w swoim wykładzie mówił o przyczynach redukcji światowych zasobów węgorza. Wystąpienie D. Cairinsa dotyczyło dynamiki zasobów węgorza amerykańskiego w rzece St. Lawrence.


*00100*          pl                         

Przebieg prac nad projektem rozporządzenia Rady ustanawiającego środki odbudowy zasobów węgorza europejskiego (część 1). Stachowiak, Piotr. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 13-17

Przedstawiono przebieg dyskusji i prac na temat formy aktu prawnego, który miałby ustanowić środki odbudowy zasobów węgorza w Europie. Dokonano analizy poszczególnych paragrafów projektu rozporządzenia dotyczącego ochrony populacji węgorza.


*00123*          pl                         

Przebieg prac nad projektem rozporządzenia Rady ustanawiającego środki odbudowy zasobów węgorza europejskiego (część 2). Stachowiak, Piotr. - Komun. Ryb. 2007 nr 4 (99) s. 35-39

Przedstawiono zróżnicowane stanowiska przedstawicieli krajów członkowskich Unii Europejskiej w dyskusji nad projektem rozporządzenia ustanawiającego środki służące odbudowie zasobów węgorza w Europie. Komisja Europejska jest niechętna zmianom proponowanym przez kraje członkowskie.


*00124*          en                         

Report on the eel stock and fishery in Poland 2005. Raport na temat zasobów i połowów węgorza w Polsce - stan na rok 2005.  Pelczarski, Wojciech; Robak, Stanisław; Nermer, Tomasz. - EIFAC Occ. Pap. 2006 nr 38 s. 158-178, il. bibliogr.     In: Report of the 2006 session of the joint EIFAC/ICES working group on eels. Rome, 23-27 2006

Podsumowano infomacje na temat gospodarki węgorzem w polskich wodach śródlądowych i przybrzeżnych do 2004 r. ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyki głównych obszarów występowania węgorza, bazy połowowej, struktury wielkościowo-wiekowej poszczególnych populacji oraz wielkości połowów i przeprowadzonych zarybień. Przedstawiono szereg uwag i zaleceń dotyczących raportowania o obecnym stanie węgorza w Polsce.




INNE RYBY SŁODKOWODNE

*00071*          en                         

Qualitative composition of bacterial microflora of tank water and a hybrid of Siberian sturgeon (Acipenser baeri Br. ) with Russian sturgeon (Acipenser gueldenstaedti Br. ) from intensive rearing in a closed water system. Tł. tyt.: Skład jakościowy mikroflory bakteryjnej wody basenowej i hybryda jesiotra syberyjskiego (Acipenser baeri Br. ) z jesiotrem rosyjskim (Acipenser gueldenstaedti Br. ) z intensywnego chowu w obiegu zamkniętym.  Krause, Joanna; Zmysłowska, Izabella; Gołaś, Iwona; Szarek, Józef. - Pol. J. Natur. Sci. 2006 nr 1(20) s. 345-354, il. bibliogr. streszcz.

Identyfikowano bakterie wyhodowane na agarze odżywczym, wyizolowane z wody basenowej oraz z ryb. We wszystkich badanych środowiskach dominowały bakterie gram-ujemne.


*00103*          pl                         

Czym skorupka za młodu nasiąknie. . . , czyli ABC wczesnego rozwoju trawianki Perccottus glenii. Sikorska, Justyna; Wolnicki, Jacek; Kamiński, Rafał. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 22-26, il. bibliogr.

Przedstawiono występowanie i biologię trawianki - obcej ryby z rzędu Perciformes (Rodzina: Eleotridae), która szybko opanowuje wody śródlądowe w Polsce. Opisano i zilustrowano fotograficznie etapy wczesnego rozwoju od zapłodnionego jaja do larwy z wykształconym pęcherzem pławnym, płetwami i rozwiniętymi oczami.


*00121*          pl                         

Rozwój larwalny skalara (Pterophyllum scalare) w hodowli laboratoryjnej. Ługowska, Katarzyna. - Komun. Ryb. 2007 nr 4 (99) s. 31-33, il.

Przedstawiono i zilustrowano fotograficznie etapy rozwoju larwalnego (od zarodka do larwy 16-dniowej) skalara żaglowca - akwariowej ryby pielęgnicowatej. Omówiono biologię tego gatunku.


*00125*          en                         

Atlantic sturgeons (Acipenser sturio, Acipenser oxyrinchus): American females successful in Europe. Jesiotry atlantyckie (Acipenser sturio, Acipenser oxyrinchus): amerykańskie ikrzyce z powodzeniem w Europie.  Tiedemann, Ralph; Moll, Katja; Paulus, Kirsten; Scheer, Michael; Williot, Patrick; Bartel, Ryszard; Gessner, Jorn; Kirschbaum, Frank. - Naturwissenschaften 2007 vol. 94 nr 3 s. 213-217, il. bibliogr.

Porównano archiwalne DNA wymarłego jesiora bałtyckiego z DNA obecnie żyjących jesiotrów atlantyckich: Acipenser sturio (z rzeki Garonna we Francji) i Acipenser oxyrinchus (z rzeki Św. Jana w Kanadzie). Obecność w genomie jesiotra bałtyckiego mtDNA pochodzącego od A. oxyrinchus oraz alleli MHC od A. sturio i A. oxyrinchus wskazuje, że musiało dojść do wymieszania materiału genetycznego. Stało się to prawdopodobnie podczas imigracji ryb w trakcie tzw. małej Epoki Lodowcowej, która miała miejsce w Europie między XIII a XIX wiekiem.


*00163*          pl                         

Ryby słodkowodne w Bałtyku. - Węd. Pol. 2007 nr 8 (198) s. 40, il.

Na podstawie publikacji prof. T. Heese „Zasoby ryb słodkowodnych w przybrzeżnych wodach środkowego Wybrzeża i zasady ich racjonalnej eksploatacji“ - opisano występowanie ryb słodkowodnych w tej części Bałtyku. Szacuje się, że rocznie odławia się tu około 11 ton ryb słodkowodnych, głównie sandaczy, leszczy, okoni i płoci.




RYBY MORSKIE

*00005*          en                         

Histological and histochemical studies on the olfactory rosette of Mugil parsia (Hamilton). Tł. tyt.: Histologiczne i histochemiczne badania rozetki węchowej cefala (Mugil parsia, Hamilton) - ryby należącej do okoniokształtnych.  Chakrabarti, P. - Fol. Morph. 2005 vol. 64 nr 1 s. 41-46, il. bibliogr.

W pracy badano węchowe organy cefala. Opisano rozmieszczenie i lokalizację kwaśnej i obojętnej mucyny w różnych komórkach węchowych nabłonka. Różnice w lokalizacji glikogenu w komórkach były skorelowane z funkcją danego regionu.


 

WĘDKARSTWO

*00161*          pl                         

Kilka ładnych jeziorek. Adamiak, Kazimierz. - Węd. Pol. 2007 nr 7 (197) s. 59-61, il.

Opisano pięć jezior o powierzchni od 21, 3 do 55, 6 ha (Czarne, Białe, Stołuń, Proboszczowskie, Brzesko), administrowanych przez gorzowski okręg PZW. Jeziora te są położone w woj. lubuskim koło miejscowości Pszczew i Brzeźno. Przeważają w nich płocie, a z drapieżników najwięcej jest okoni. Łowi się tu także sandacze, szczupaki, węgorze i liny.


*00162*          pl                         

Jest woda, są ryby. Krakowski, Stefan M. - Węd. Pol. 2007 nr 7 (197) s. 71-73, il.

Opisano rzeczki i strumienie jako potencjalne siedliska ryb. Woda powinna być w nich, przynajmniej w niektórych miejscach, na tyle głęboka, aby dno nie było widoczne. W ciekach tych muszą się znajdować kryjówki, a latem woda nie powinna wysychać, nawet w upalne dni.




EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00079*          pl                         

Karp sprzedany - koniec problemów?. Lirski, Andrzej. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 3 s. 10-14, il.

Analizowano produkcję, sprzedaż i import karpia handlowego w Polsce w latach 2000-2007 oraz chłonność polskiego rynku karpia w tym okresie. Postuluje się aktywne promowanie certyfikowanego polskiego karpia.


*00082*          pl                         

Forum Towarzystwa Promocji Rybactwa i Produktów Rybnych. Pan Karp. Szczepański, Zbigniew [red. ]. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 3 s. 51-64,  il.

Opisano i zilustrowano fotograficznie Międzynarodowe Targi Przemysłu Rybnego (European Seefood Exposition), które odbyły się w Brukseli w dn. 24-26 kwietnia 2007 oraz obecne tam stoisko polskie - „Pana Karpia“. Odwiedzono brukselski sklep rybny i podano jego zalety. Przedstawiono skład osobowy Zespołu Terenowego ds. promocji karpia i innych produktów rybnych, którego zadaniem jest koordynacja imprez rybackich w Polsce.


*00094*          pl                         

Tilapia - przyszłość konsumenta i hodowcy. Aguirre, Grażyna. - Mag. Przem. Ryb. 2007 nr 3 (57) s. 42-44, il. bibliogr.

Omówiono nazwę gatunku ryby - tilapia w różnych językach i jej systematykę oraz etymologię słowa tilapiakultura. Przedstawiono wielkość produkcji tilapii, rynki zbytu, spożycie, ceny oraz znaczenie na rynkach konsumenckich w Ameryce Południowej, Chinach, USA i Europie. Największym producentem tego gatunku są Chiny (46 proc. produkcji światowej). W Europie całkowity import tilapii w 2006 r. wyniósł 10. 000 t, w tym w Polsce - 600 t.


*00097*          pl                         

Propozycja dopłat wodnośrodowiskowych dla karpiowych gospodarstw stawowych. Turkowski, Konrad; Lirski, Andrzej; Wołos, Arkadiusz; Daczka, Anna. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 1-5, il. bibliogr.

Pomoc finansowa z Europejskiego Funduszu Rybackiego (EFR) ma formę rekompensaty, która uzależniona jest od wysokości utraconych przychodów z tytułu działań wodnośrodowiskowych. Podano sposób liczenia dopłaty z tytułu utraconych przychodów. Omówiono potencjalne zagrożenia funkcji środowiskowych stawów i sposoby ich eliminacji.


*00098*          pl                         

Sprzedaż karpia handlowego w 2006 roku w świetle badań ankietowych. Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 6-9, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki sprzedaży karpia handlowego z produkcji krajowej i z importu, ceny, formy sprzedaży, chłonność rynku oraz problemy i trudności w zbycie karpia.




ZANIECZYSZCZENIE I OCRONA WÓD

*00128*          en                         

Wetlands freshwater ecosystems - functioning, threats and protection. Mokradła i ekosystemy słodkowodne - funkcjonowanie, zagrożenia i ochrona.  - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 1 s. 1-346, il. bibliogr.     (Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej w Białowieży, 13-15 września 2006 r. )

Celem konferencji była ocena aktualnego stanu mokradeł i ekosystemów słodkowodnych na terenie Polski, porównanie metod badawczych stosowanych w ocenie aktualnego stanu terenów podmokłych i wód powierzchniowych oraz przedstawienie obecnych uwarunkowań ekonomiczno-prawnych w kontekście efektywności działań ochronnych. Materiały wydano w dwóch częściach. Opisywany tom zawiera 61 prac naukowych zawartych w 4 rozdziałach: Hydrologia; System roślina-gleba; Mikrobiologia; Metale ciężkie.


*00130*          en                         

Wetlands freshwater ecosystems - functioning, threats and protection. Mokradła i ekosystemy słodkowodne - funkcjonowanie, zagrożenia i ochrona.  - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 347-747, il. bibliogr.     (Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej w Białowieży, 13-15 września 2006 r. )

Tematyka konferencji dotyczyła aktualnego stanu mokradeł i ekosystemów słodkowodnych na terenie Polski, porównania metod badawczych stosowanych w ocenie aktualnego stanu terenów podmokłych i wód powierzchniowych oraz obecnych uwarunkowań ekonomiczno-prawnych w kontekście efektywności działań ochronnych. Materiały wydano w dwóch częściach. Część druga zawiera 83 prace naukowe w rozdziałach: Biogeochemia mokradeł, zarządzanie i hydrobiologia; Woda na obszarach mokradeł leśnych i rolniczych; Rzeki; Jeziora, zbiorniki zaporowe, stawy, wody słonawe; Biogeochemia osadów dennych; Zarządzanie wodą i ściekami; Varia (różne).


*00133*          en                         

Effect of a capture basin on the trophic state and disappearance processes of a lake. A case study of Giedajty Lake. Wpływ zlewni na stan trofii i procesy zanikania jezior. Przypadek jeziora Giedajty.  Sidoruk, M. ; Skwierawski, A. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 532-536, il. bibliogr.

W latach 2004-05 przeprowadzono badania stanu troficznego płytkiego (maks. gł. 1, 2 m), niewielkiego (13, 9 ha), śródleśnego jeziora Giedajty w okolicach Olsztyna. Stwierdzono, że krótki czas retencji wody (6 dni) sprzyja akumulacji dopływających biogenów i powoduje przyspieszenie procesów eutrofizacji zbiornika. Porównanie archiwalnych i obecnych planów batymetrycznych jeziora pozwoliło stwierdzić, że jego powierzchnia zmniejszyła się w ciągu ostatnich 96 lat o 28 proc. W ciągu najbliższych 200 lat jezioro może ulec całkowitemu zanikowi.


*00154*          en                         

Sulfur cycling and the sulfurization of humic and fulvic acids in the sediments of the rivers Rupel (Belgium) and Authie (northern France). Obieg siarki oraz siarkowanie kwasów humusowego i fulwonowego w osadzie rzek Rupel (Belgia) i Authie (Północna Francja).  Lojen, Sonja; Cermelj, Branko; Wartel, Michel. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2007 vol. 36 nr 1 s. 83-101, il. bibliogr.

Porównano rozmieszczenie rozpuszczonych i osadowych związków siarki, zdeponowanych w dnie dwóch zachodnioeuropejskich rzek: silnie zanieczyszczonej rzeki Rupel w Belgii i dziewiczej rzeki Authie we Francji. Siarkowanie humusowych i fulwonowych podłoży występowało w osadach niezależnie od ładunku organicznego, przy czym związki siarki dodawane do podłoża były różne. W osadach obu rzek proces siarkowania kwasów humusowych odbywał się w warstwach osadów, w których przeważały warunki redukcyjne.


*00158*          pl                         

Dlaczego warto badać i chronić zbiornik wodny w Zakrzówku. Galas, Joanna. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2007 R. 63 z. 3 s. 30-41, il.  bibliogr. summ.

Opisano morfologię powstałego w zatopionym kamieniołomie Zakrzówek (południowa część Krakowa) zbiornika wodnego o maksymalnej głębokości 38 m. W wyniku przeprowadzonych w latach 2000-01 badań (nurkowanie), stwierdzono występowanie kilku jednostek taksonomicznych reprezentujących florę i faunę. W najbliższym czasie będą prowadzone badania fitoplanktonu, makrobezkręgowców oraz ryb.




GOSPODARKA WODNA

*00016*          pl                         

Wpływ jazu w Konstancinie-Jeziornej na kształtowanie się jakości i ilości zasobów wodnych oraz roślinności wodnej rzeki Jeziorki. Włodarczyk, Agata. - Prz. Nauk. Inż. Kształt. Śr. 2006 R. 15 z. 2 s. 121-129,  il. bibliogr. summ.

W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem jazu w Konstancinie-Jeziornej na wybrane elementy środowiska przyrodniczego rzeki Jeziorki. Celem badań było rozpoznanie zróżnicowania jakościowego i ilościowego zasobów wód rzeki Jeziorki oraz roślinności wodnej w wyniku piętrzenia wody przez jaz.


*00080*          pl                         

Rola małych zbiorników wodnych w środowisku. Guziur, Janusz. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 3 s. 20-30, il.

Omówiono cechy, typy oraz znaczenie dla środowiska i gospodarki wodnej terenów podmokłych tzw. mokradeł. Przedstawiono formy retencji w zlewni oraz zadania, funkcje i rolę obiektów retencyjnych w ochronie zasobów wodnych.


*00084*          en                         

Ecohydrology for implementation for the European Water Framework Directive. Proceedings of the International Symposium on Ecohydrology, Vienna, October 23-25, 2005. Ekohydrologia w celu wdrażania Europejskiej Ramowej Dyrektywy Wodnej. Sprawozdanie z Międzynarodowego Sympozjum na temat Ekohydrologii. Wiedeń, 23-25 października 2005.  - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2006 vol. 6 nr 1-4 242 s. , il. bibliogr.

Tom prac poświęcony znaczeniu ekohydrologii w nowoczesnych badaniach ekologicznych oraz sylwetce Prof. Fritza Schiemera, który wniósł duży wkład do badań w tej dziedzinie. Omawiano znaczenie warunków hydrologicznych dla poszczególnych elementów biocenozy wodnej oraz analizowano ich wzajemne interakcje. W części prac przedstawiono wpływ gleby na funkcjonowanie zlewni oraz technologie oczyszczania ścieków i ocenę ryzyka w gospodarce wodnej.


*00139*          en                         

Effect of renaturization of a lake on the quality of its waters: a case study of Ardung Lake in the capture basin of the Łyna River. Wpływ renaturyzacji jeziora na jakość jego wód. Przypadek jeziora Ardung w zlewni rzeki Łyny.  Koc, J. ; Koc-Jurczyk, J. ; Sidoruk, M. - Pol. J. Env. Stud. 2006 vol. 15 nr 5D Pt 2 s. 586-591, il. bibliogr.

W związku z planowaną renaturyzacją jeziora Ardung polegającą na podniesieniu poziomu wody o 2 m i ponownym zalaniu uprzednio zmeliorowanych terenów rolniczych, przedstawiono wyniki spodziewanych zmian jakości wody (przepływ, skład chemiczny). Przewiduje się, że planowane zabiegi spowodują zwiększenie powierzchni jeziora do 63, 7 ha oraz obniżenie ładunku biogenów o 30-50 proc. Będzie również możliwe wybudowanie elektrowni wodnej o mocy 15 kW.


 

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00093*          pl                         

Wpływ metod pakowania w zmodyfikowanej atmosferze na jakość i trwałość ryb świeżych oraz ryb wędzonych. Pawlikowski, Bogusław. - Mag. Przem. Ryb. 2007 nr 3 (57) s. 13-15, il. bibliogr.

Scharakteryzowano dwie metody pakowania produktów rybnych: bez modyfikacji atmosfery w opakowaniu oraz w zmodyfikowanej atmosferze wewnątrz opakowania (próżniowe, w mieszaninie gazowej, z użyciem substancji wiążących tlen). Badano ich wpływ na przebieg zmian w jakości produktów rybnych. Stwierdzono, że metody pakowania w mieszaninie gazowej bądź z adsorbentem tlenu, w porównaniu z metodą pakowania próżniowego, są skuteczniejsze w ograniczeniu niekorzystnych zmian jakości sensorycznej i mikrobiologicznej ryb świeżych oraz wędzonych.


*00108*          pl                         

[Dziewiąte] IX Międzynarodowe Targi Przetwórstwa i Produktów Rybnych POLFISH 2007 w Gdańsku. Zdanowski, Kamil; Pyka, Jakub. - Komun. Ryb. 2007 Nr 3 (98) s. 35-37, il.

W ramach dorocznych targów POLFISH 200 wystawców prezentowało swoje produkty i usługi w branży rybnej, odbyło się Forum Allerum (szkolenie dla hodowców ryb) oraz Festiwal Owoców Morza. Wręczono nagrody w konkursie Mercurius Gedanensis w kategoriach: technologia i produkt rybny.


*00140*          en                         

Mineral content in fish meat from pond, lake or sea.  Mineralna zawartość mięsa ryb ze stawu, jeziora lub morza.  Grela, E. R. ; Dudek, R. ; Kowalczuk, E. - Pol. J. Env. Stud. 2007 vol. 16 nr 3A s. 69-72, il. bibliogr.

Określono poziom suchej masy i popiołu metodą AOAC oraz zawartość Ca, Na, Mg, K, Cu, Zn, Mn, Fe, P metodą ASA w tkance mięśniowej 3 gatunków ryb słodkowodnych (karp, szczupak, sandacz) i dwóch morskich (łosoś i dorsz). Koncentracja poszczególnych makro- i mikroelementów była istotnie zależna od gatunku ryby. Zawartość popiołu wahała się od 9, 7 mg (karp, łosoś) do 12, 5 mg (sandacz) w 100 g tkanki mięśniowej. Największą zawartość Na stwierdzono u ryb morskich (54, 1-58, 7 mg). Poziom Ca w tkance mięśniowej karpia hodowlanego był wyższy niż u dzikiego (3, 91 wobec 3, 21 mg), ale obie wartości (podobnie jak poziom P) były niższe niż u pozostałych gatunków ryb.


*00141*          en                         

Mineral composition and concentration of vitamins B6 and B12 in fresh and smoked salmons. Składniki mineralne i koncentracja witamin B6 i B12 w ciele świeżego i wędzonego łososia.  Lebiedzińska, A. ; Grembecka, M. ; Marszałł, M. ; Lipka, B. ; Kostrzewa, A. ; Szefer, P. - Pol. J. Env. Stud. 2007 vol. 16 nr 3A s. 185-187, il.  bibliogr.

Badania przeprowadzono na rybach zakupionych w gdańskim supermarkecie. Zawartość witamin określano na podstawie metody HPLC, a mikroelementów (Fe, Zn, Cu) na podstawie metody AAS. Stwierdzono, że zarówno świeże, jak i wędzone mięso łososia jest bogatym źródłem witamin z grupy B, ale zawiera bardzo mało Fe, Zn i Cu. Uzyskane wyniki przedstawiono na tle norm żywieniowych - zalecanych dziennych dawek witamin B6 i B12 oraz Fe, Zn i Cu dla człowieka.