Expres informacji nr 4-2007

Instytut Rybactwa Śródlądowego

im. STANISŁAWA SAKOWICZA

EXPRESS INFORMACJA

NR 4/2007

(kwartalnik)

Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

mgr inż. Henryk Chmielewski

inż. Jadwiga Cupiał

Olsztyn 2007

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
mgr inż. Alicja Robak

Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

RYBACTWO

*00042* pl

Wykładnia prawna nt. zasad i warunków ustanawiania obrębów hodowlanych na stawach rybnych. Litwin, Sławomir. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 5 s. 98-100

Podano interpretacje prawne prezentowane przez urzędników Mazowieckiego Urzędu Marszałkowskiego w sprawie ustanowienia obrębu hodowlanego w obiekcie, na który nie ma pozwolenia wodno-prawnego oraz decyzji o wpisie do rejestru Powiatowego Lekarza Weterynarii.

*00053* pl

Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej a gospodarka rybacka. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 28-30

Przedstawiono wywód prawny na podstawie obowiązujących przepisów, z których wynika, że dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej uprawniony do rybactwa w obwodzie rybackim ma obowiązek prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej. Ma też obowiązek prowadzenia odpowiedniej dokumentacji przewidzianej prawem.

*00055* pl

[Dwudziesta Druga] Krajowa Wystawa Zwierząt Hodowlanych, 28-30 września 2007 roku. Zdanowski, Kamil; Pyka, Jakub. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 32-33, il.

Na terenach targowych w Poznaniu środowisko rybackie (m. in. Instytut Rybactwa Śródlądowego) zorganizowało ekspozycję żywych ryb, przedstawiono aspekty hodowli i najnowsze technologie i trendy w produkcji rybackiej.

*00056* pl

Ryby i owoce morza przebojem targów Polagra Food 2007. Lasocińska, Anna. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 34-35, il.

Zaprezentowano stoisko Stowarzyszenia Rozwoju Rynku Rybnego wspólne z Towarzystwem Promocji Rybactwa i Produktów Rybnych podczas rolniczych targów Polagra Food, które trwały od 17 do 20 września w Poznaniu. Promowano przetwory z gatunków rodzimych (dorsz, śledź, pstrąg), importowanych (łosoś, makrela) oraz z tradycyjnego karpia.

*00061* pl

Instytut Rybactwa Śródlądowego im. St. Sakowicza w Olsztynie. W: Jednostki badawczo-rozwojowe dla innowacyjnej gospodarki. Gliwice: Rada Główna JB-R 2007 s. 267-272, il.

Przedstawiono programy innowacyjne pilotowane przez IRS w Olsztynie. Dotyczyły one następujących problemów: dobrostan ryb (wdrażanie technik i technologii poprawy jakości produktu chowu i hodowli ryb); promocja produkcji karpia ukierunkowana na producentów i rynek (zarejestrowano znak towarowy „Pan Karp“); badania z zakresu chowu i hodowli ryb jesiotrowatych; opracowywanie biotechniki kontrolowanego rozrodu sandacza. Oprócz opisu programu, omówiono jego zastosowanie, znaczenie, źródła finansowania oraz podano jego twórców.

*00067* pl

Splot regulacji administracyjno-prawnych i cywilnoprawnych w rybactwie i wędkarstwie. Radecki, Wojciech. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 37-52

Przedstawiono historię powstawania ustawy o rybołówstwie z 1932 r. i późniejszych aktów prawnych dotyczących rybactwa. Omówiono zagadnienia prawne związane z użytkowaniem rybackim i dzierżawą rybacką, charakterem prawnym konkursu ofert, rozwiązaniem umowy użytkowania rybackiego, zezwoleniem na amatorski połów ryb, opłatami za wędkowanie oraz odpowiedzialnością prawną za naruszenie warunków zezwolenia.

*00128* ru

Bol’shojj baklan v Pol’she. Kormoran w Polsce. Krzywosz, Tadeusz. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 107-110, il. +bibliogr. 4 poz. , streszcz.

W latach 1999-2000 przeprowadzono badania składu pokarmu kormorana z kolonii w Kątach Rybackich na Mazurach. Stwierdzono, że kormorany zjadały około 3400 ton ryb. W pokarmie ptaków wagowo dominował jazgarz (71 proc. ) i babka bycza (10, 5 proc. ), ale rocznie ich łupem padało też 323 tys. szt. (90 t) węgorza.

HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00002* pl

Racicznica (Dreissena polymorpha). Ryba, Magdalena. Nielubowicz, Maciej [fot.]. - Nasze Akwarium 2007 nr 92 s.37-38, il.

Racicznica przybyła do naszych wód najprawdopodobniej z Morza Kaspijskiego. Zamieszkuje płytkie, bogate w tlen wody słodkie (zalewy, jeziora) do głębokości ośmiu metrów. Młode osobniki żywią się fitoplanktonem, starsze preferują zooplankton. W wodach pełnią rolę biofiltratorów - dojrzały osobnik jest w stanie przefiltrować w ciągu godziny do 10 litrów wody.

*00010* pl

Metody oznaczania związków azotu i fosforu w wodzie i ściekach. Kułakowski, Przemysław; Biernacka, Adriana. - Gaz Woda 2007 t.81 nr 9 s.2-12, il.

Opisano metody pobierania i utrwalania próbek oraz oznaczania różnych form azotu i fosforu w wodzie i ściekach. Omówiono metody oznaczania azotu: kolorymetryczne, miareczkowe z zastosowaniem autoanalizatorów do analizy przepływowej FIA i CFA oraz metody chromatografii jonowej. Analiza związków fosforu obejmowała spektrometryczne oznaczanie rozpuszczalnych ortofosforanów z kwasem molibdenowym w różnych modyfikacjach lub oznaczanie rozpuszczonych jonów ortofosforanowych za pomocą chromatografii jonowej, jak również przeprowadzanie związków fosforu w rozpuszczalne ortofosforany na drodze hydrolizy kwaśnej lub mineralizacji.

*00023* en

Malacofauna of two hydrologically different habitats in the near-shore zone of the Włocławek Dam Reservoir (Vistula River, Poland). Malakofauna dwóch zróżnicowanych hydrologicznie środowisk w przybrzeżnej strefie zbiornika zaporowego Włocławek (Rzeka Wisła, Polska). Żbikowski, Janusz; Kakareko, Tomasz; Poznańska, Małgorzata; Kobak, Jarosław. - Folia Malacol. 2007 vol.15 nr 1 s.25-38, il. bibliogr.

Badania malakofauny przeprowadzone w dwóch strefach przybrzeżnych zbiornika Włocławek, różniących się prędkością przepływu wody (limnicznej i reolimniczej) wykazały obecność 19 taksonów, w tym 7 gatunków małży i 12 ślimaków. Indeks bioróżnorodności Shannona-Wienera wyniósł średnio 1.09, przy czym dla środowiska limnicznego był trzykrotnie wyższy niż dla reolimnicznego (odpowiednio: 2.25 wobec 0.67).

*00043* en

The response of zoobenthos to „natural channelization“ of a small river. Reakcja zoobentosu na „naturalną kanalizację“ małej rzeki. Gorzel, Małgorzata; Kornijów, Ryszard. - Int.J.Ecohydrol.Hydrobiol. 2007 vol.7 nr 1 s.59-70, il. bibliogr.

Część biegu małej rzeki Gałęzówki na Wyżynie Lubelskiej skanalizowano metodami naturalnymi w październiku 2003 r. Analizy fizyko-chemiczne wykazały lekką poprawę jakości wód na stanowisku przylegającym do odcinka skanalizowanego. Na obydwu odcinkach, naturalnym i skanalizowanym, zarówno zagęszczenie, jak i biomasa zoobentosu były zdominowane przez Chironomidae i Tubificidae. Kanalizacja rzeki silnie oddziaływała na bogactwo gatunkowe, strukturę dominacji, zagęszczenie i biomasę fauny.

*00044* en

Zoobenthos of salmon rivers in the Kola Peninsula and Karelia (north east Fennoscandia). Zoobentos rzek łososiowatych na Półwyspie Kolskim i w Karelii (północno-wschodnia Fennoskandia). Khrennikov, Vladimir; Baryshev, Igor; Shustov, Yury; Pavlov, Vladimir; Ilmast, Nikolay. - Int.J.Ecohydrol.Hydrobiol. 2007 vol.7 nr 1 s.71-77, il. bibliogr.

W latach 1978-2001 oceniano zoobentos jako bazę pokarmową dla ryb w skandynawskich rzekach łososiowatych. Zarówno w zagęszczeniu (73 proc.) i biomasie (66 proc.) dominowały larwy owadów ziemnowodnych takich jak: ochotkowate, jętki, widelnice , chruściki, meszki. W badanych rzekach zagęszczenie larw oscylowało w zakresie 4-16 tys.osob./m kw., a biomasa od 5,5 do 15,5 g/m kw. Warunki pokarmowe dla ryb łososiowatych w tych rzekach oceniono jako średnie.

*00045* en

Seasonal patterns of testate amoebae and ciliates in three peatbogs: relationship to bacteria and flagellates (Poleski National Park, Eastern Poland). Modele sezonowe testowanych ameb i orzęsków w trzech torfowiskach: zależności między bakteriami i wiciowcami (Poleski Park Narodowy, Wschodnia Polska). Mieczan, Tomasz. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2007 vol.7 nr 1 s.79-88, il. bibliogr.

Oceniano liczebność i biomasę zbiorowisk mikrobiologicznych w zależności od wilgotności, chemizmu wody, zagęszczenia bakterii i wiciowców. Najwyższa liczebność testowanych ameb została stwierdzona wiosną i latem, zaś orzęsków - wiosną i jesienią. Zależności występujące między bakteriami, heterotroficznymi wiciowcami i pierwotniakami mogą wskazywać na znaczenie procesu przepływu materii i energii od bakterii do wyższych poziomów troficznych. Na pierwotniaki główny wpływ latem miało pH i poziom wody. Wiosną i jesienią główną rolę może odgrywać przewodność, węgiel organiczny i warunki pokarmowe.

*00062* pl

Bruzdnice z rodzaju Ceratium w planktonie roślinnym Jeziora Wigry (Pojezierze Suwalskie). Hutorowicz, Andrzej; Łukawska-Czyżew, Anna. W: Bory Tucholskie. [Cz.]3: Zasoby i ich ochrona. Pod red. Krzysztofa Gwoździńskiego. Łódź: Uniw.Łódzki 2005 s.101-111, il. +bibliogr.21 poz., summ.

W 2000 r. w jeziorze Wigry badano dynamikę rozwoju dwóch gatunków bruzdnic: Ceratium hirundinella i C. furcoides. Zaobserwowano, że w kwietniu w fitoplanktonie dominowały okrzemki, natomiast latem (czerwiec i sierpień) - bruzdnice, stanowiąc w tym okresie od 30 do 80 proc. biomasy, a jesienią 18-37 proc. biomasy glonów. Omówiono weryfikację stwierdzonych w 1996 r. zależności pomiędzy koncentracją fosforu ogólnego i liczebnością obu badanych gatunków bruzdnic w porównaniu z badaniami z 2000 r.

*00063* pl

Wpływ warunków hydrologicznych i interakcji troficznych na jakość wody w nizinnym zbiorniku zaporowym - przykłady wykorzystania modelowania matematycznego. Wojtal, Adrianna; Frankiewicz, Piotr; Bogusz, Dominika; Zalewski, Maciej. W: Bory Tucholskie. [Cz.]3: Zasoby i ich ochrona. Pod red. Krzysztofa Gwoździńskiego. Łódź: Uniw.Łódzki 2005 s.211-232, il. +bibliogr.50 poz., summ.

Omówiono wykorzystanie modelu matematycznego do śledzenia dynamiki ekosystemu Zbiornika Sulejowskiego przy zmianie wartości wybranych parametrów. Wiarygodne oszacowanie parametrów zagęszczenia, biomasy oraz sezonowej dynamiki populacji ryb, jest przeprowadzane za pomocą echosondy emitującej wiązkę rozszczepioną. W płytkim akwenie, jakim jest Zbiornik Sulejowski, efektywną metodą pozwalającą określić rozmieszczenie ryb, ich zagęszczenie, biomasę oraz kierunki migracji, jest użycie dodatkowo echosondy emitującej wiązkę horyzontalną.

*00073* pl

Fitoplankton i bentos w zbiornikach zaporowych Brody Iłżeckie i Chańcza w odniesieniu do gospodarki rybackiej. Prus, Paweł; Hutorowicz, Andrzej; Napiórkowska-Krzebietke, Agnieszka. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s.111-124, il. +bibliogr.23 poz.

Badano skład taksonomiczny fitoplanktonu i bentosu w odmiennych, pod względem czasu powstania i o różnych parametrach techniczno- morfologicznych, nizinnych zbiornikach zaporowych (Brody Iłżeckie nad rzeką Kamienna i Chańcza nad rzeką Czarna Staszowska). Omówiono wzajemny wpływ tych czynników oraz ich powiązania ze strukturą ichtiofauny. Zbiornik Brody Iłżeckie wykazuje cechy zbiornika silnie eutroficznego, zaś Zbiornik Chańcza zachowuje umiarkowany stan troficzny.

*00074* pl

Zatoka Pucka - antropopresja, zmiany w środowisku i pogłowiu ryb. Kuźmiński, Henryk; Goryczko, Krzysztof. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw.IRS 2007 s.125-131, il. +bibliogr.5 poz.

Przedstawiono położenie, cechy morfometryczne, florę i faunę, gospodarkę rybacką oraz wpływ antropopresji na stan Zatoki Puckiej w ostatnich kilkudziesięciu latach.

BIOLOGIA RYB

*00003* pl

Anatomia łowiska. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd. 2007 nr 9 (699) s. 6-7, il.

Opisano podstawowe typy siedlisk ryb w dużych rzekach nizinnych. Podstawowym łowiskiem jest tzw. główny nurt (najgłębsza rynna), który jest matecznikiem wielu gatunków ryb. Skupiają się tam: sum, sandacz, szczupak, leszcz, brzana. Innymi ważnymi elementami morfologicznymi są przykosy (liniowe struktury powstałe na skutek osadzania się piasku), ostrogi oraz opaski (kamienne lub faszynowe umocnienia brzegu).

*00008* pl

Wędrówki ryb. Pietrzak, Roman. - Węd. Świat 2007 nr 10 (142) s. 54-55, il.

Omówiono różnorodność wędrówek ryb: wędrówki anadromiczne, katadromiczne, denatantne, kontranatantne, pionowe, tarłowe, pokarmowe i na zimowiska. Przedstawiono interesujące przykłady wędrówek (m. in. żyworodnej gołomianki żyjącej na głębokości ok. 1000 m w Bajkale). Ograniczenie możliwości migrowania stało się przyczyną wyginięcia wielu gatunków.

*00015* pl

Prywatne życie ryb, czyli biologia ryb w pigułce. Cz. 4: Podwodni wędrowcy i domatorzy. Graczyk, Marcin. - Nasze Akwarium 2007 nr 93 s. 15-17, il.

Opisano wędrówki ryb: katadromiczne i anadromiczne w celu odbycia tarła, a także wędrówki spowodowane niewystarczającymi zasobami pokarmowymi, wędrówki typu „podróże w nieznane“ i podróże ryb korzystających ze środka transportu, jakim są inne gatunki ryb. Przykładem tych ostatnich może być podnawka, która podróżuje przyczepiona do brzucha rekina za pomocą specjalnej przyssawki.

*00030* en

Meristic and morphometric characters of small sandeel, Ammodytes tobianus L. (Actinopterygii: Ammodytidae) from the Gulf Gdańsk, Baltic Sea. Charakterystyka merystyczna i morfometryczna tobiasza, Ammodytes tobianus L. (Actinopterygii: Ammodytidae) z Zatoki Gdańskiej, Morze Bałtyckie. Więcaszek, Beata; Krzykawski, Stanisław; Antoszek, Artur. - Acta Ichth. Piscat. 2007 vol. 37 nr 1 s. 37-45, il. bibliogr.

Tobiasze to gatunek ryb, który nie ma znaczenia komercyjnego, ale ma znaczenie ekologiczne. Morfologia tobiaszy jest mało poznana, dlatego przeprowadzono badania łowiąc 130 osobników o całkowitej długości w zakresie 9, 2 - 16, 3 cm. Wiek ryb wynosił od 1+ do 4+ (dominowały osobniki w wieku 2+ o długości 13, 00-13, 99 cm). Charakterystykę merystyczną obrazują dane dotyczące liczby promieni w płetwach: D 47-56, P 10-13, A 24-31 oraz liczba wyrostków skrzelowych 21-28 i liczba kręgów 61-68. Zależności morfometryczne wykazywały tendencję allometryczną, z wyjątkiem tylnych odcinków grzbietowych i zaocznych.

*00063* pl

Wpływ warunków hydrologicznych i interakcji troficznych na jakość wody w nizinnym zbiorniku zaporowym - przykłady wykorzystania modelowania matematycznego. Wojtal, Adrianna; Frankiewicz, Piotr; Bogusz, Dominika; Zalewski, Maciej. W: Bory Tucholskie. [Cz. ]3: Zasoby i ich ochrona. Pod red. Krzysztofa Gwoździńskiego. Łódź: Uniw. Łódzki 2005 s. 211-232, il. +bibliogr. 50 poz. , summ.

HODOWLA RYB

*00032* en

A review of the fish introductions in Bulgarian freshwaters. Przegląd introdukcji ryb do wód słodkich Bułgarii. Uzunova, Eliza; Zlatanova, Sonja. - Acta Ichth. Piscat. 2007 vol. 37 nr 1 s. 55-61, il. bibliogr.

W ciągu ostatnich 70 lat w Bułgarii gwałtownie wzrosła liczba introdukowanych gatunków ryb, obcych dla rodzimej ichtiofauny. Pojawiło się tam 26 nowych gatunków, celowo lub przypadkowo sprowadzonych. Najliczniej występują egzotyczne karpiowate (amury, tołpygi, kiełbie) i łososiowate (pstrągi, sielawa, sieja, peluga, lipień) stanowiąc, odpowiednio, 22 i 18 proc, introdukowanych ryb. Tylko 12 gatunków zostało naturalizowanych. Za najbardziej inwazyjne uznano bassa słonecznego i trawiankę. Wraz z introdukowanymi gatunkami ryb pojawiły się nowe pasożyty oraz patogenne bakterie i wirusy.

*00033* pl

Z dziejów hodowli ryb na świecie. Cz. 5: Okres międzywojenny (1919-1939) oraz powojenny. Guziur, Janusz. - Mag. Przem. Ryb. 2007 nr 4 (58) s. 49-50, il. bibliogr.

Przedstawiono charakterystykę gospodarki stawowej Polski w latach 1923-1938 oraz gospodarstw karpiowych w Europie. W Polsce przed wojną produkowano ponad 13 tys. ton ryb, a średnia wydajność polskich stawów wynosiła 163 kg/ha. Omówiono historię i skutki reorganizacji polskiego rybactwa śródlądowego w latach powojennych.

*00034* pl

Produkcja stawowa Czech w 2006 roku - u południowych sąsiadów - bez zmian. Guziur, Janusz. - Mag. Przem. Ryb. 2007 nr 4 (58) s. 51-52, il. bibliogr.

W 2006 roku Czesi wyprodukowali w stawach 18 tys. ton ryb konsumpcyjnych, głównie karpia - 15. 968 t. Scharakteryzowano gospodarkę stawową Czech. Omówiono funkcjonowanie czeskiego Zrzeszenia Rybackiego założonego w 1991 r. , do którego należą klasyczne gospodarstwa stawowe i zakłady przetwórcze, a także związki wędkarskie, instytuty badawcze i szkolnictwo rybackie oraz urzędy miast i niektóre firmy nierybackie.

*00035* pl

Trendy w polskiej akwakulturze. Lirski, Andrzej. - Mag. Przem. Ryb. 2007 nr 4 (58) s. 58-59, il. bibliogr.

Przedstawiono znaczenie gospodarcze głównych gatunków ryb polskiej akwakultury: karpia i pstrąga. Omówiono produkcję suma afrykańskiego, jesiotrów i raków oraz ryb dodatkowych hodowanych w polskich gospodarstwach rybackich. W ostatnich latach produkcja omawianych gatunków ryb ma tendencję wzrostową.

*00046* pl

Prognoza jesiennej produkcji stawowej w 2007 roku na podstawie badań ankietowych. Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 1-5, il. bibliogr.

Na podstawie ankiet wypełnionych przez 82 gospodarstwa stawowe (stanowiące 44, 2 proc. powierzchni stawów typu karpiowego) podano prognozę produkcji narybku, kroczka i karpia handlowego w różnych wariantach i cyklach produkcyjnych. Produkcja karpia w 2007 r. nie powinna być niższa niż 18 000 t.

*00047* pl

Zastosowanie elektronicznych znaczków u różnych gatunków ryb. Wunderlich, Krzysztof; Zakęś, Zdzisław; Szczepkowski, Mirosław; Kolman, Ryszard; Kozłowski, Michał. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 5-8, il. bibliogr.

Omówiono budowę, sposoby i miejsca umieszczania elektronicznych znaczków typu PIT (passive integrated transponder) u jesiotrów, sandaczy, sumów europejskich i siei. Wymieniono korzyści i wady stosowania tej metody.

*00054* pl

Międzynarodowa konferencja naukowo-praktyczna pt.: „Restytucja jesiotra bałtyckiego“. Przysiek k. Torunia 4-5 października 2007 r. Kolman, Ryszard. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 30-32, il.

Przedstawiono sprawozdanie z konferencji, podczas której omawiano historię jesiotra „bałtyckiego“, wyniki badań genetycznych, wyniki badań nad biotechnologią chowu wylęgu i narybku oraz metody znakowań narybku jesiotra ostronosego. Goście z Litwy i Rosji podjęli temat współpracy w zakresie restytucji jesiotra „bałtyckiego“.

*00060* pl

Ichtiofauna bieszczadzkich zbiorników zaporowych, a gospodarka rybacka i potrzeby ochrony środowiska. Wiśniewolski, Wiesław; Borzęcka, Irena; Buras, Paweł; Prus, Paweł; Szlakowski Jacek. W: Ochrona środowiska, walory przyrodnicze i rozwój turystyki w dolinie Sanu. Materiały Konferencyjne. Dynów, 21-23 kwietnia 2005. Rzeszów: Uniw. Rzeszowski 2005 s. 127-147, il. +bibliogr. 18 poz.

Na podstawie połowów doświadczalnych opracowano dane dotyczące zagęszczenia i biomasy ryb w zbiornikach Besko i Solina. Analizowano strukturę gatunkową ichtiofauny i jej zróżnicowanie w zależności od typu zbiornika. Przedstawiono zalecane kierunki zagospodarowania rybackiego w odniesieniu do presji i preferencji wędkarskich. Przedyskutowano ochronę walorów przyrodniczych badanych zbiorników.

*00064* pl

Analiza jeziorowej produkcji rybackiej w 2006 roku. Wołos, Arkadiusz; Mickiewicz, Maciej; Draszkiewicz-Mioduszewska, Hanna. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 5-14, il. +bibliogr. 2 poz.

Dokonano analizy produkcji rybackiej w oparciu o dane ankietowe pochodzące od 91 podmiotów uprawnionych do rybackiego użytkowania jezior o łącznej powierzchni 226495, 36 ha. W 2006 r. całkowita produkcja jeziorowa w badanych gospodarstwach wynosiła 2359, 7 ton ryb towarowych, a uzyskana wydajność - 10, 42 kg/ha była najniższą w ciągu ostatnich kilkunastoletnich badań. Omówiono przyczyny obniżenia wielkości odłowów rybackich z jezior.

*00065* pl

Jeziorowa gospodarka zarybieniowa w 2006 roku. Mickiewicz, Maciej. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 15-28, il. +bibliogr. 8 poz.

W oparciu o dane ankietowe otrzymane od 91 podmiotów gospodarczych użytkujących ogółem 226, 5 tys. ha jezior analizowano jeziorową gospodarkę zarybieniową. W 2006 r. jeziorowe gospodarstwa rybackie zarybiły jeziora 17 gatunkami ryb. Omówiono ilość wprowadzonego materiału zarybieniowego, powierzchnie jezior zarybiane poszczególnymi gatunkami i wartość tych zarybień. Stwierdzono przestawianie się gospodarki zarybieniowej opartej głównie na węgorzu, na zarybianie innymi gatunkami: szczupakiem, sandaczem, karpiem, linem i karasiem.

*00069* pl

Wieloletnie zmiany w odłowach jako wskaźnik zmian trofii jeziora Lubie - konsekwencje gospodarcze. Wołos, Arkadiusz; Falkowski, Stanisław. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 69-83, il. +bibliogr. 27 poz.

Analizowano, na podstawie danych z lat 1967-2005 o połowach i zarybieniach, proces przyspieszonej eutrofizacji jeziora Lubie, którego rybackim użytkownikiem jest Gospodarstwo Rybackie Złocieniec. Analiza odłowów gospodarczych oraz zmian środowiskowych dowiodły, że od połowy lat 90-tych proces wzrostu trofii jeziora Lubie został zatrzymany, a w ostatnich latach zaobserwowno jego oligotrofizację. Pozytywny wpływ na stan ekosystemu jeziornego ma uruchomiona w 1993 r. oczyszczalnia ścieków w Drawsku Pomorskim. Od 1995 r. w wodach jeziora nastąpiło odbudowanie populacji sielawy, a równocześnie spadek populacji sandacza,

*00070* pl

Gospodarka rybacka w wybranych zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Falkowski, Stanisław. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 85-89, il. +bibliogr. 4 poz.

Scharakteryzowano wielkości i strukturę odłowów gospodarczych w pięciu zbiorników zaporowych; były to: Włocławek, Jeziorsko, Goczałkowice, Siemianówka, Zegrze. Ich łączna powierzchnia eksploatowana rybacko wynosi 20593 ha, z których w 2006 r. odłowiono 371323 kg ryb. Omówiono strukturę gatunkową, rodzaj materiału zarybieniowego i wartość finansową zarybień. W strukturze zarybień dominował szczupak i sandacz.

*00078* pl

Badania genetyczne nad jesiotrem w związku z programem jego restytucji w wodach Polski. Stankovic, Anna; Panagiotopoulou, Hanna; Węgleński, Piotr; Popovic, Danijela. W: Restytucja jesiotra bałtyckiego. Pod red. Ryszarda Kolmana. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 21-25, il. +bibliogr. 1 poz.

Omówiono badania prowadzone nad ustaleniem gatunku jesiotra, który zamieszkiwał dorzecze Wisły i Odry. Przedstawiono wyniki analizy DNA jesiotrów z wykopalisk i muzeów, jak również stopień polimorfizmu genetycznego naturalnej populacji jesiotra występującej w rzece Św. Jerzego oraz potomstwa sprowadzonych do Polski tarlaków. Stwierdzono, że Acipenser oxyrhynchus jest gatunkiem występującym w wodach Polski od ponad tysiąca lat.

*00079* pl

Podchów wylęgu i narybku jesiotra ostronosego Acipenser oxyrhynchus oxyrhynchus Mitchill - wstępne wyniki i obserwacje. Szczepkowski, Mirosław; Kolman, Ryszard; Szczepkowska, Bożena. W: Restytucja jesiotra bałtyckiego. Pod red. Ryszarda Kolmana. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 27-36, il. +bibliogr. 10 poz.

W latach 2004-2007 przeprowadzono eksperymentalny podchów larw i narybku jesiotra ostronosego w temperaturze od 14 do 22 st. C oraz przy całodobowym żywieniu. Scharakteryzowano rozwój i zachowanie larw w okresie od wyklucia do rozpoczęcia odżywiania egzogennego jak również po jego rozpoczęciu. Stwierdzono, że zasadniczy wpływ na osiągnięcie zadowalających wyników chowu narybku jesiotra ma dobór właściwego pokarmu.

*00080* pl

Metody badania wędrówek juwenilnych osobników jesiotra bałtyckiego, Acipenser oxyrhynchus Mitchill w rzekach Drwęca i Drawa. Kapusta, Andrzej; Duda, Arkadiusz; Kolman, Ryszard. W: Restytucja jesiotra bałtyckiego. Pod red. Ryszarda Kolmana. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 37-53, il. +bibliogr. 13 poz.

Obserwowano przemieszczanie się młodocianych jesiotrów „bałtyckich“ oznakowanych znaczkami telemetrycznymi w rzekach Drwęca i Drawa. Przedstawiono charakterystykę sprzętu telemetrycznego użytego do badań. Stwierdzono, że na rozpoczęcie migracji i jej prędkość ma wpływ wielkość ciała ryb. Osobniki wpuszczone do rzeki Drwęcy wyróżniały się najwyższym tempem migracji. Nie stwierdzono przemieszczania się jesiotrów w górę obu rzek. Większość ryb w rzece Drwęcy oraz wszystkie ryby w rzece Drawie opuszczały miejsca wpuszczenia.

*00081* pl

Restytucja jesiotra bałtyckiego. Kolman, Ryszard [red. ]. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 53 s. , il. +bibliogr.

Monografia podsumowująca ponad dziesięcioletnie badania w Instytucie Rybactwa Śródlądowego związane z restytucją jesiotra, który wyginął w polskich wodach w latach sześćdziesiątyh XX w. Początkowo uważano, że nasze wody zasiedlał jesiotr zachodni, Acipenser sturio, ale dokładne badania genetyczne pozwoliły stwierdzić, że był to jesiotr ostronosy, którego odpowiednikiem jest występujący w północno-zachodnim rejonie Atlantyku Acipenser oxyrhynchus oxyrhynchus. Tworzone jest stado tarłowe, które pozwoli na uzyskanie materiału zarybieniowego umożliwiającego przeprowadzenie restytucji jesiora w Polsce.

*00083* pl

Łowiska specjalne jako dywersyfikacja rynków zbytu gospodarstw rybackich oraz forma rozbudowania ich oferty o usługi turystyczne. Czerwiński, Tomasz; Mickiewicz, Maciej; Wołos, Arkadiusz. W: Pstrągarstwo - zagadnienia praktyczne. W ramach [Trzydziestej Drugiej] XXXII Krajowej Konferencji Szkolenia Hodowców Ryb Łososiowatych. Jastrzębia Góra: 2007 s. 49-74, il. +bibliogr. 25 poz.

Scharakteryzowano warunki funkcjonowania czterech łowisk specjalnych: Bogucin, Koszelewy, Szwaderki i Wojnowice, oraz wymieniono gatunki ryb, które oferują swoim klientom. Badania ankietowe pozwoliły ocenić cechy i preferencje osób korzystających z tych łowisk. Omówiono formy płatności oraz oferty dodatkowe (sprzedaż sprzętu i akcesoriów wędkarskich, usługi gastronomiczne), a także formy reklamy i promocji.

*00113* pl

Krzyżówki jesiotrów - porównanie wskaźników chowu wybranych krzyżówek na tle jesiotra syberyjskiego. Szczepkowski, Mirosław; Kolman, Ryszard; Szczepkowska, Bożena; Kozłowski, Michał; Wunderlich, Krzysztof. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 227-231, il. +bibliogr. 8 poz.

Porównano masę ciała i przeżywalność jesiotra syberyjskiego i narybku trzech krzyżówek ryb jesiotrowatych: jesiotra rosyjskiego z syberyjskim, jesiotra syberyjskiego z zielonym oraz bieługi. Ryby podchowywano w basenach w obiegu recyrkulacyjnym. Najwyższe tempo wzrostu uzyskały krzyżówki jesiotra rosyjskiego z syberyjskim, zaś po pogorszeniu się warunków chowu, najmniejsze śnięcia obserwowano u jesiotra syberyjskiego.

*00118* ru

Sostojanie rybnogo khozjajstva v rybnokhozjajstvennykh okrugakh varmin’sko-mazurskogo voevodstva. Stan rybactwa w obwodach rybackich województwa warmińsko-mazurskiego. Wołos, Arkadiusz; Draszkiewicz-Mioduszewska, Hanna. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 7-24, il. +bibliogr. 8 poz. , streszcz.

Analizowano gospodarkę rybacką podmiotów użytkujących 686 jezior o powierzchni powyżej 100 tys. ha w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2002-2006. Zanotowano spadek odłowów leszcza, płoci, okonia i węgorza; malało też znaczenie produkcji podstawowej na korzyść przychodów pozarybackich. W gospodarce zarybieniowej dominowały gatunki drapieżne. Sytuacja ekonomiczno-finansowa oraz stan zatrudnienia były zadowalające.

*00127* ru

Osetrovodstvo v Pol’she. Hodowla ryb jesiotrowatych w Polsce. Kolman, Ryszard. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 97-105, il. +bibliogr. 10 poz. , streszcz.

Jesiotr ostronosy, jedyny przedstawiciel ryb jesiotrowatych w basenie Morza Bałtyckiego, uważany jest od połowy lat 60-tych ubiegłego wieku za gatunek, który wyginął w Polsce. Omówiono wyniki badań nad opracowaniem technologii chowu ryb jesiotrowatych, rozpoczętych w Polsce w latach 90-tych ubiegłego wieku. Chów ryb jesiotrowatych może być realizowany poprzez: basenowy chów wylęgu i narybku; intensywny chów ryb towarowych w stawach pstrągowych; tucz basenowy; chów stawowy selektów i tarlaków.

ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00001* pl

Prywatne życie ryb, czyli biologia ryb w pigułce. Cz. 3: Tajniki rybiej kuchni. Graczyk, Marcin. - Nasze Akwarium 2007 nr 91 s. 40-42, il.

Środowisko wodne wymusza na rybach taki sposób odżywiania się, który umożliwia zjadanie tego, czego nie mogą zjeść inne gatunki. Chociaż ryby podzielić można na roślinożerców, drapieżników i wszystkożerców, to podział ten wśród ryb jest z reguły mało precyzyjny, gdyż młode osobniki prawie wszystkich gatunków odżywiają się planktonem zwierzęcym.

*00029* en

Dietary effect on fry production and growth performance of sailfin molly, Poecilia latipinna, in salt water. Wpływ diety na produkcję narybku i wskaźnik wzrostu molinezji szerokopłetwej, Poecilia latipinna, w słonej wodzie. Kumaraguru Vasagam, Kumaravel P. ; Shanmugam, Annaian; Rajagopal, Santhanam. - Acta Ichth. Piscat. 2007 vol. 37 nr 1 s. 29-35, il. bibliogr.

Molinezja szerokopłetwa, należąca do ryb z rzędu karpieńcokształtnych, jest gatunkiem słodkowodnym, ale w celu wywołania rozrodu musi być przeniesiona do wody słonej. Badano wpływ diety na rozród i wzrost tych ryb w wodzie o wysokim zasoleniu - 25 promili. Do żywienia używano suche granulaty, mieszankę komercyjną, mięso ostryg i żywe Tubificidae, stosując każdą dietę oddzielnie lub w sposób mieszany. Pasza komercyjna składała się głównie z mączki rybnej i sojowej, a także pszenicy, oleju rybiego, lecytyny sojowej oraz witamin i składników mineralnych. Maksimum wylęgu i najlepszy wzrost uzyskano przy żywieniu mieszanym.

*00031* en

Optimization of fermentation conditions for cellulase production by Bacillus subtilis CY5 and Bacillus circulans TP3 isolated from fish gut. Optymalizacja warunków fermentacji dla produkcji celulazy przez Bacillus subtilis CY5 i Bacillus circulans TP3 wyizolowanych z żołądków ryb. Ray, Arun K. ; Bairagi, Abhinanda; Sarkar Ghosh, Keka; Sen, Sukanta K. - Acta Ichth. Piscat. 2007 vol. 37 nr 1 s. 47-53, il. bibliogr.

Badano możliwość optymalizacji parametrów środowiskowych i żywieniowych w celu wzmożenia produkcji celulazy (enzymów hydrolitycznych) przez dwa szczepy bakterii Bacillus, wyizolowane z żołądków karpi i tilapii. Bakterie hodowano przez 24 h w bulionie sojowym przy temp. 32 st. C, używając tej pożywki do dalszych badań. Największą produkcję uzyskano przy fermentacji w stanie stałym, gdy pH wynosiło 7-7, 5, a temperatura 40 st. C. Asparagina jako źródło azotu była najbardziej efektywna u B. subtilis. Ekstrakt wołowy korzystnie wpływał na produkcję celulazy u B. circulans.

*00111* pl

Wpływ intensywnego żywienia ryb jeziorowych na wartość rzeźną i wybrane wskaźniki jakości mięsa. Zakęś, Zdzisław; Jankowska, Barbara; Żmijewski, Tomasz. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 197-208, il. +bibliogr. 18 poz.

Porównano wskaźniki wartości rzeźnej (masa ciała, masa wnętrzności, tuszy, płetw, głowy, skóry) oraz skład chemiczny (woda, białko, tłuszcz, popiół) filetów ryb dzikich i hodowlanych, gatunków jeziorowych: okonia, sandacza, szczupaka, suma, lina. Użyta pasza (granulat firmy Trouvit) zaspokajała najlepiej wymagania pokarmowe suma, ale nie zaspokajała potrzeb pokarmowych lina.

CHOROBY RYB

*00028* en

Stress response in rainbow trout during infection with Ichthyophthirius multifiliis and formalin bath treatment. Reakcja stresowa u pstrąga tęczowego podczas infekcji Ichthyophthirius multifiliis i kąpieli w formalinie. Jorgensen, Thomas R. ; Buchmann, Kurt. - Acta Ichth. Piscat. 2007 vol. 37 nr 1 s. 25-28, il. bibliogr.

Infekcja pasożytów zewnętrznych wywołuje u ryb stres. Zabiegi lecznicze, takie jak kąpiel w formalinie, również powodują reakcję stresową. Obie rekacje stresowe badano u pstrąga tęczowego analizując koncentracje kortyzolu w plazmie przy pomocy metody ELISA. W obu przypadkach obserwowano wzrost koncentracji kortyzolu w porównaniu do grup kontrolnych, które nie były zainfekowane i poddane zabiegom leczniczym.

*00049* pl

Wykorzystanie kwaśnego preparatu biobójczego w wylęgarni i hodowli ryb łososiowatych. Grudniewska, Joanna; Terech-Majewska, Elżbieta; Kazuń, Barbara; Dyszkiewicz, Leszek; Olszewski, Andrzej. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 11-15, il. bibliogr.

Oceniano bakterio-, wiruso- i grzybobójcze działanie preparatu dezynfekcyjnego Oxim na wybrane patogeny, jego toksyczność na organizm ryb i wyznaczono LC50 (letalną koncentrację preparatu powodującą 50 proc. śmiertelność). Sprawdzono skuteczność w zwalczaniu grzybów z rodzaju Saprolegnia, rozwijających się na inkubowanej w aparatach wylęgowych ikrze pstrąga tęczowego.

*00052* pl

Zwalczanie chorób ryb w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem infekcji herpeswirusa karpia koi. Antychowicz, Jerzy. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 25-28, il. bibliogr.

Omówiono występowanie, liczbę przypadków w ostanich latach, metody diagnostyczne i sposoby zwalczania VHS (wirusowa krwotoczna posocznica) i KHV (herpeswirus karpia koi) w polskich hodowlach ryb. Wymieniono choroby ryb występujące w Europie objęte obowiązkiem zgłaszania i zwalczania (wg dyrektywy UE).

*00084* pl

Preparaty dezynfekcyjne oraz biobójcze - zastosowanie i przeciwwskazania. Grudniewska, Joanna; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Pstrągarstwo - zagadnienia praktyczne. W ramach [Trzydziestej Drugiej] XXXII Krajowej Konferencji Szkolenia Hodowców Ryb Łososiowatych. Jastrzębia Góra: 2007 s. 95-104, il.

Omówiono najczęściej stosowane i zalecane chemioterapeutyki w profilaktyce i zwalczaniu chorób ryb. Charakterystyka objęła: chlorowce i ich pochodne, jodofory, nadmanganian potasu, nadwęglan sodowy, czwartorzędowe zasady amoniowe, kwaśne preparaty (Oxim, Steridiol), Virkon, Bronopol, siarczan miedzi, formalina, wapno. Podano wobec jakich chorób ryb są one stosowane, w jakich dawkach, a także czas ich podawania oraz formy stosowania.

*00107* pl

Pasożyty najczęściej występujące u węgorza europejskiego (Anguilla anguilla) - przegląd literatury. Kazuń, Krzysztof; Kazuń, Barbara; Siwicki, Andrzej K. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 165-169 +bibliogr. 15 poz.

Omówiono występowanie, cykl rozwojowy, miejsce zarażenia, powodowane objawy oraz zwalczanie pasożytów węgorza: nicienia (Anguillicola crassus), przywry monogenetycznej (Pseudodactylogyrus anguillae) i widłonoga (Ergasilus gibbus).

*00108* pl

Choroby infekcyjne w chowie i hodowli węgorza - aktualny stan wiedzy. Siwicki, Andrzej K. ; Kazuń, Barbara; Robak, Stanisław; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Lepa, Agnieszka; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 171-179 +bibliogr. 14 poz.

Omówiono działanie wirsusów patogennych na ryby, proces replikacji wirusów, czynniki wpływające na rozwój choroby wirusowej oraz przedstawiono wirusy wysoce patogenne dla węgorza (z rodziny Rhabdoviridae, Herpesviridae, Birnaviridae). Podano sposób zakażenia, objawy chorobowe i leczenie bakteryjnych chorób węgorza: edwardiosielozy, wibriozy, pseudomonadozy i fleksibakteriozy.

*00116* pl

Efektywność wybranych substancji w generowaniu znieczulenia ogólnego u piskorza (Misgurnus fossilis). Gomułka, Piotr; Hliwa, Piotr; Król, Jarosław; Krejszeff, Sławomir. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 245-251, il. +bibliogr. 19 poz.

Przedstawiono przebieg znieczulania ogólnego i wybudzania piskorza ze znieczulenia wywołanego anestetykiem MS-222 i dwufenoksyetanolem (z firmy Sigma-Aldrich) oraz etomidatem (z IRS Olsztyn). Najbardziej przydatnym do anestezji chirurgicznej u ryb okazał się preparat MS-222 podany w stężeniu 125 mg/l substancji aktywnej.

*00117* pl

Profilaktyka przeciwgrzybicza - możliwości zastosowania Bronopolu w wylęgarni. Grudniewska, Joanna; Dobosz, Stefan; Terech-Majewska, Elżbieta; Siwicki, Andrzej K. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 253-261, il. +bibliogr. 22 poz.

Badano skuteczność działania preparatu Bronopol na grzyby z rodzaju Saprolegnia, rozwijające się podczas inkubacji ikry w aparatach długostrumieniowych. Określano przeżywalność ikry pstrąga tęczowego od zapłodnienia do zaoczkowania oraz porównano z przeżywalnością ikry, którą wykąpano w formalinie. Testowany preparat może być alternatywą dla zieleni malachitowej.

*00129* ru

Okhrana zdorov’ja ryb vo vremja podrashhivanija v kontroliruemykh uslovijakh. Ochrona zdrowia ryb w podchowach kontrolowanych. Siwicki, Andrzej K. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 111-115 +streszcz.

Omówiono przebieg prac nad metodami immunoprofilaktyki nieswoistej. Wykazano wysoką skuteczność immunostymulatorów naturalnych (biostymulatorów) w ochronie zdrowia ryb. Preparaty te cechują się dobrą dostępnością biologiczną, brakiem działania toksycznego oraz brakiem szkodliwego oddziaływania na środowisko. Zaprezentowano zasady racjonalnego stosowania antybiotyków. Omówiono konieczność uświadomienia hodowcom skutków ubocznych stosowania antybiotyków w gospodarstwach rybackich.

RYBY KARPIOWATE

CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00040* pl

Niedługo grudzień, czyli kilka uwag o aktualnej sytuacji w karpiarstwie. Lirski, Andrzej. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 5 s. 61-64, il.

Zwrócono uwagę na główne bariery w rozwoju polskich gospodarstw karpiowych: rosnące koszty produkcji, postępująca dekapitalizacja, choroby ryb i brak skutecznych metod ich leczenia. Analizowano prognozę produkcji poszczególnych roczników karpia w 2007 roku.

*00041* pl

Forum Towarzystwa Promocji Rybactwa i Produktów Rybnych. Pan Karp. Szczepański, Zbigniew [red. ]. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 5 s. 72-91, il.

Przedstawiono udział TPRiPR w konferencjach, szkoleniach, organizacji imprez handlowych i festynów w kraju i za granicą celem promowania karpia jako tradycyjnej i zdrowej żywności. W dn. 27-29 czerwca 2007 w Rumunii odbyła się konferencja pt. „Europejski Fundusz Rybacki i metody produkcji w akwakulturze jako czynniki wspomagające ochronę środowiska“. W Polsce w Gospodarstwie Rybackim Rytwiany odbyło się szkolenie „Hodowla karpia - ważnym elementem akwakultury“ (21-22 lipca 2007). Wydano pierwsze certyfikaty.

*00046* pl

Prognoza jesiennej produkcji stawowej w 2007 roku na podstawie badań ankietowych. Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 1-5, il. bibliogr.

*00011* pl

Zarybiać czy nie zarybiać?. O karpiu przed wigilią. Mroczek, P. - Wiad. Węd. 2007 nr 12 (702) s. 14-15, il.

Omówiono problem obecności karpia w wodach Polski: pochodzenie gatunku, zarybianie (niska cena materiału zarybieniowego powoduje, że karp jest wpuszczany do wód przez wszystkie okręgi wędkarskie, ignorujące zasady dopuszczalności obsad na daną powierzchnię). Zaapelowano, aby w okresie przedświątecznym nie brać udziału w akcjach „uwalniania“ karpia, ponieważ karp jako gatunek hodowlany ma małe szanse przeżycia w warunkach naturalnych, a stwarza realną groźbę rozprzestrzeniania chorób.

INNE KARPIOWATE

*00027* en

Gillnet selectivity to roach, Rutilus rutilus, from the Szczecin Lagoon, Poland. Selektywność wontonów dla płoci, Rutilus rutilus, z Zalewu Szczecińskiego, Polska. Psuty, Iwona; Draganik, Bohdan; Blady, Wiesław. - Acta Ichth. Piscat. 2007 vol. 37 nr 1 s. 17-23, il. bibliogr.

W Zalewie Szczecińskim płoć stanowi duży udział procentowy w połowach, a także występuje licznie jako przyłów w połowach okonia. Minimalna długość całkowita łowionych płoci i okoni wynosi 17 cm. Połowy doświadczalne przeprowadzono przy pomocy wontonów o rozmiarach oczek od 25 do 35 mm. Logarytmiczny model selektywności zapewnił najlepszą analizę danych. Chociaż dla płoci najefektywniejszy rozmiar oczek wynosił 26 mm, ich użycie uznano za niewskazane ze względu na okonia. Zalecono używanie wontonów o rozmiarach oczek wynoszących 30 mm.

*00058* en

Seasonal changes in collagen, fat and water content in roach tissues and their influence on the deheading cut work. Sezonowe zmiany zawartości kolagenu, tłuszczu i wody w tkankach ciała płoci oraz ich wpływ na pracę cięcia odgławiającego. Majewski, Jarosław; Felisiak, Katarzyna. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2007 vol. 6 nr 2 s. 15-22, il. bibliogr. streszcz.

Przedstawiono efektywność odgławiania płoci w zależności od zmian składu chemicznego ciała ryb w cyklu rocznym. Zaobserwowano, że wraz ze wzrostem kolagenu i wody w tkankach płoci, wzrastał liniowy współczynnik cięcia odgławiającego. Natomiast wzrost zawartości tłuszczu sprawiał, że współczynnik ten malał. Na pracę cięcia odgławiającego ryb głównie oddziaływuje zawartość kolagenu.

*00087* pl

Rozród płoci (Rutilus rutilus) w warunkach kontrolowanych. Kujawa, Roman; Jamróz, Marta; Mamcarz, Andrzej; Kucharczyk, Dariusz. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 15-22, il. +bibliogr. 7 poz.

U tarlaków płoci odłowionych z jeziora Maróz przeprowadzono rozród w warunkach kontrolowanych po zastosowaniu preparatu Ovopel i Ovaprim. Stwierdzono pozytywne wyniki stymulacji sztucznego rozrodu płoci po iniekcji zarówno Ovopelem, jak i Ovaprimem w dwóch dawkach. Tarlaki tego gatunku cechuje duża odporność na manipulacje związane z odłowem i rozrodem w warunkach kontrolowanych.

*00089* pl

Wpływ Ovaprimu na efekty rozrodu jazia (Leuciscus idus). Kucharczyk, Dariusz; Borejko, Aneta; Targońska, Katarzyna; Rożek, Wojciech; Chwaluczyk, Rafał; Kowalski, Radosław; Glogowski, Jan. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 31-35, il. +bibliogr. 6 poz.

U dwóch form jazia, dzikiej i ozdobnej, zastosowano preparaty Ovopel i Ovaprim do stymulacji hormonalnej. Badano wpływ obu preparatów na spermiację, ruchliwość nasienia, koncentrację plemników w mleczu, przebieg owulacji i czas jej trwania oraz zaoczkowanie ikry. W wyniku zastosowania Ovaprimu odsetek samic owulujących był większy, niż po zastosowaniu Ovopelu. Natomiast procent zaoczkowanej ikry u obu form jazia był większy po zastosowaniu Ovopelu. U samców obu form jazia oba preparaty były jednakowo skuteczne.

*00091* pl

Wyznaczniki jakościowe i biochemiczne nasienia szczupaka (Esox lucius) i leszcza (Abramis brama). Cejko, Beata I. ; Piszczek, Maria; Glogowski, Jan. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 45-53, il. +bibliogr. 29 poz.

Przedstawiono wartości podstawowych wyznaczników jakościowych i biochemicznych mlecza szczupaka i leszcza. Wyższymi wartościami parametru koncentracji i ruchliwości plemników cechowało się nasienie szczupaka w porównaniu do nasienia leszcza. Wykazano również istotną zależność między koncentracją plemników szczupaka, a ich ruchliwością. Na podstawie aktywności kwaśnej fosfatazy oraz aminotransferazy asparaginowej zaobserwowano mniejszą stabilność struktur błonowych plemników leszcza niż szczupaka.

*00094* pl

Wpływ temperatury wody na rozwój embrionalny płoci (Rutilus rutilus) w warunkach kontrolowanych. Kujawa, Roman; Jamróz, Marta; Mamcarz, Andrzej; Kucharczyk, Dariusz. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 75-84, il. +bibliogr. 15 poz.

Omówiono stadia rozwojowe w embriogenezie płoci w temperaturze wody 8, 16 i 20 st. C. Nie zaobserwowano larw z deformacjami ciała w żadnej z badanych temperatur. Stwierdzono, że największe larwy pochodziły od ikry inkubowanej w temperaturze 8 st. C, które po wykluciu mierzyły 5, 9 mm, zaś najmniejsze larwy, o długości 4, 9 mm, uzyskano w temperaturze 20 st. C. Przebieg rozwoju embrionalnego płoci udokumentowano fotograficznie.

*00100* pl

Wpływ suplementacji starteru pokarmem naturalnym na jakość młodocianych ryb karpiowatych - certy (Vimba vimba) i wzdręgi (Scardinius erythrophthalmus). Sikorska, Justyna; Wolnicki, Jacek; Kamiński, Rafał; Kwiatkowski, Sławomir. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 115-118, il. +bibliogr. 5 poz.

Utworzono trzy grupy doświadczalne młodocianych osobników certy i wzdręgi. Ryby przetrzymywano w temperaturze 25 st. C i żywiono następującymi paszami: żywienie intensywne paszą Aller Futura; żywienie paszą Futura z dodatkiem suplementu diety w postaci mrożonych larw ochotkowatych (Chironomidae); żywienie wyłącznie Chironomidae. Suplementacja paszy pokarmem naturalnym wywarła istotny pozytywny wpływ na długość całkowitą i masę ciała ryb obu gatunków.

*00109* pl

Możliwości produkcji materiału zarybieniowego tołpygi białej (Hypophthalmichthys molitrix) w sadzach w wodzie pochłodniczej. Sadowski, Jacek; Wielopolska, Magdalena; Kiełpiński, Maciej; Bartłomiejczyk, Marek. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 181-188, il. +bibliogr. 12 poz.

Wylęg podchowany tołpygi białej karmiono przemysłową paszą karpiową w sadzach doświadczalnych Rybackiej Stacji Doświadczalnej AR Szczecin. Podano parametry fizyko-chemiczne wody, skład chemiczny ciała tołpygi, średnie masy jednostkowe oraz wartości wskaźników chowu uzyskane w trakcie doświadczenia.

*00110* pl

Możliwości produkcji materiału zarybieniowego tołpygi pstrej (Aristichthys nobilis) w sadzach w wodzie pochłodniczej. Sadowski, Jacek; Wielopolska, Magdalena; Kiełpiński, Maciej; Bartłomiejczyk, Marek. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 189-195, il. +bibliogr. 14 poz.

Narybek tołpygi pstrej podchowywano na przemysłowej paszy karpiowej w wodach pochłodniczych, w sadzach Rybackiej Stacji Doświadczalnej AR Szczecin. Podano parametry fizyko-chemiczne wody, skład chemiczny ciała tołpygi, średnie masy jednostkowe oraz wartości wskaźników chowu uzyskane w trakcie doświadczenia. Stwierdzono wysoką opłacalność chowu tołpygi pstrej w wodzie pochłodniczej w obsadzie 30 szt. /m sześcienny.

*00124* ru

Proizvodstvo posadochnogo materiala linja Tinca tinca v kontroliruemykh uslovijakh - prakticheskie rekomendacii. Produkcja materiału zarybieniowego lina Tinca tinca w warunkach kontrolowanych - zalecenia praktyczne. Wolnicki, Jacek. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 75-79, il. +streszcz.

Przedstawiono wyniki badań wzrostu i przeżywalności lina w pierwszych miesiącach życia w warunkach kontrolowanych. Wykazano, że najszybszy wzrost larw ryb oraz najwyższe wartości współczynnika kondycji zapewnia żywienie pokarmem żywym przez całą dobę przy optymalnej temperaturze 28 st. C. Zaobserwowano, że tempo wzrostu stadiów młodocianych lina w podchowie na starterach przemysłowych zależy od temperatury wody oraz cech zadawanej paszy.

*00125* ru

Proizvodstvo posadochnogo materiala rybca Vimba vimba v kontroliruemykh uslovijakh - prakticheskie rekomendacii. Produkcja materiału zarybieniowego certy Vimba vimba w warunkach kontrolowanych - zalecenia praktyczne. Wolnicki, Jacek. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 81-85, il. +streszcz.

Przedstawiono praktyczne wskazówki do podchowu certy w jej stadium larwalnym i młodocianym w warunkach kontrolowanych. Zadowalające tempo wzrostu larw certy gwarantował pokarm żywy (solowiec Artemia) podawany przez 4-5 dni. Żywienie larw od początku ich odżywiania egzogennego cystami solowca okazało się odpowiednią dietą. Najbardziej zalecane są cysty solowca o niskiej zdolności do wykluwania, które przed podaniem rybom zostają poddane procesowi dekapsulacji.

RYBY ŁOSOSIOWATE

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00026* en

Xantoric variety of rainbow trout: studies of inheritance and breeding value. Ksantoryczna różnorodność pstrąga tęczowego: badanie dziedziczności i wartości hodowlanej. Dobosz, Stefan. - Arch. Pol. Fish. 2007 vol. 16 fasc. 1 s. 5-69, il. bibliogr. streszcz. (Praca habilitacyjna)

Podczas prac selekcyjnych nad pstrągiem tęczowym (Oncorhynchus mykiss) wyodrębniono szczep o ubarwieniu żółtym, nazwany formą Ksantoryczną. Za jego ubarwienie okazał się odpowiedzialny allel a w lokus A, recesywny w stosunku do allelu A odpowiedzialnego za ubarwienie pstrąga dzikiego. W toku dalszych badań wyodrębniono formy Palomino i Albino, u których za ubarwienie są odpowiedzialne (odpowiednio) allel B w lokus B i allel b w homozygocie bb. Allele te wpływają negatywnie na wzrost, przeżywalność i odporność swoistą pstrągów. Zaobserwowano też osobniki z plamami, które określono jako Łaciate, a stwierdzona u nich cecha ubarwienia okazała się dziedziczna.

*00038* pl

Analiza produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2006 roku. Bontemps, Stanisław. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 5 s. 39-44, il.

Omówiono produkcję i sprzedaż pstrągów tęczowych oraz stan i produkcję ikry wg danych uzyskanych od hodowców z uwzględnieniem rejonizacji. Zawarto informacje o stanie zdrowotności pstrągów tęczowych w sezonie hodowlanym 2006 r.

*00082* pl

Pstrągarstwo - zagadnienia praktyczne. Jastrzębia Góra: 2007, 201 s. , il. (W ramach [Trzydziestej Drugiej] XXXII Krajowej Konferencji Szkolenia Hodowców Ryb Łososiowatych)

Przedstawiono dane dotyczące produkcji pstrąga tęczowego w Polsce z uwzględnieniem rejonizacji. Tematyka spotkania obejmowała: wielkość produkcji w 2006 r. , zużycie pasz, zbyt, zdrowotność, spożycie ryb, łowiska specjalne, występowanie chorób i ich zwalczanie. Omówiono zastosowanie preparatów dezynfekcyjnych, biobójczych i znieczulających. Dużo uwagi poświęcono zagadnieniom prawno-organizacyjnym. Były to: ISO w hodowli ryb, pomoc finansowa w ramach SPO, wykorzystanie zasobów wodnych, prawo pracy i prawo transportowe w gospodarstwach rybackich.

*00085* pl

Praktyczna metoda znieczulania pstrąga tęczowego. Ciereszko, Andrzej; Dietrich, Grzegorz J. ; Wojtczak, Mariola; Kuźmiński, Henryk; Dobosz, Stefan. W: Pstrągarstwo - zagadnienia praktyczne. W ramach [Trzydziestej Drugiej] XXXII Krajowej Konferencji Szkolenia Hodowców Ryb Łososiowatych. Jastrzębia Góra: 2007 s. 105-109, il. +bibliogr. 8 poz.

Spośród anestetyków stosowanych do znieczulania ryb wytypowano eugenol i propiscin. Badaniami objęto 4-letnie mleczaki pstrąga tęczowego. Skuteczna okazała się dla badanych tarlaków dawka 25 ppm. Przedstawiono wartości wybranych parametrów jakości mlecza uzyskanego od usypianych tarlaków (m. in. koncentrację plemników i ich ruchliwość, osmolalność plazmy nasienia). Parametry jakościowe mlecza tarlaków pstrąga były zbliżone przy stosowaniu obu anestetyków.

INNE ŁOSOSIOWATE

*00126* ru

Restitucija prokhodnykh ryb v Pol’she. Restytucja ryb wędrownych w Polsce. Bartel, Ryszard. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 87-96, il. +bibliogr. 22 poz. , streszcz.

Opisano przyczyny wyginięcia populacji łososia i troci w wielu polskich rzekach. Przeprowadzono prace dotyczące restytucji tych gatunków ryb w Wiśle i wielu jej dopływach oraz w rzekach pomorskich. Rocznie wpuszczano od 168 tys. do 1500 tys. smoltów troci i od 45 tys. do ponad 500 tys. smoltów łososia. Po trzech latach stwierdzono pierwsze przypadki migracji łososia. Zaobserwowano przypadki naturalnego tarła łososia w rzekach. Na skutek intensywnych zarybień trocią wzrosły jej połowy oraz możliwość pozyskania zapłodnionej ikry od tarlaków łowionych w rzekach.

*00130* en

Further effects of salmon restoration (Salmo salar L. ) in the Drwęca River. Dalsze efekty restytucji łososia (Salmo salar L. ) w Drwęcy. Bartel, Ryszard; Skóra, Michał E. ; Bernaś, Rafał. W: Ochrona i zagospodarowanie dorzecza Drwęcy. T. 1. Red.: Włodzimierz Marszelewski, Leszek Kozłowski. Toruń: Wydaw. UMK 2007 s. 7-17, il. +bibliogr. 22 poz. , streszcz.

W 1995 r. rozpoczęto restytucję łososia w rzece Drwęcy. W latach 1995-2005 wpuszczono do jej wód 331 196 szt. smoltów łososia, w tym 16 144 smoltów poznakowanych. Otrzymano 10 zwrotów znaczków ze smoltów i 342 od ryb dorosłych. Scharakteryzowano miejsca ich połowów. W pierwszym roku po wpuszczeniu smolty osiągnęły średnio 62, 7 cm długości i 2, 8 kg ciężaru, zaś w trzecim roku średnio 105, 7 cm długości i 11, 4 kg masy ciała. W latach 1997-2005 złowiono 105 samic, z których pozyskano 1 174 650 ziaren ikry.

RYBY SZCZUPAKOWATE

*00091* pl

RYBY OKONIOWATE

*00009* pl

Trochę o okoniach, ich nawykach, przyzwyczajeniach, reakcjach, zwyczajach. - Węd. Pol. 2007 nr 9 (199) s. 54-58, il.

Okonie to typowe ryby stadne - średnie okazy pływają w grupach po 30-50 sztuk, a duże okonie - w mniejszych, liczących po kilka osobników stadach. Narządy słuchu zlokalizowane wewnątrz czaszki umożliwiają odbieranie dźwięków o częstotliwości 20-3000 Hertzów, a linia boczna, którą wyczuwają ruch ofiary, odbiera drgania o częstotliwości od 10 do 200 Hertzów. Okonie polując tworzą małe, luźne ławice krążące w obrębie obszaru swego występowania.

*00086* pl

Sztuczny rozród udomowionego okonia - wyniki wstępne. Szczerbowski, Andrzej; Zakęś, Zdzisław; Szkudlarek, Maciej; Łuczyński, Marek J. ; Szczepkowski, Mirsoław. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 7-13, il. +bibliogr. 8 poz.

W Zakładzie Akwakultury IRS przeprowadzono sztuczne tarło okonia pochodzącego z własnej hodowli. Określono wpływ stymulacji fototermicznej i hormonalnej ludzką gonadotropiną kosmówkową (hCG) na proces dojrzewania ryb. Okonie poddano 73 dniowej stymulacji fototermicznej, a następnie samicom podawano: 0, 9 proc. NaCL, jednokrotną dawkę hCG w ilości 200 IU/kg m. c. oraz jednokrotną dawkę hCG w ilości 500 IU/kg m. c. Stwierdzono skuteczność stosowania hCG do stymulacji hormonalnej udomowionego okonia.

*00095* pl

Efekty selekcji okonia pod kątem wypełnienia pęcherza pławnego przy użyciu soli spożywczej i anestetyku Propiscin. Szkudlarek, Maciej; Szczerbowski, Andrzej J. ; Łuczyński, Marek J. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 85-90, il. +bibliogr. 10 poz.

Omówiono przebieg sortowania okoni o masie ciała od 0, 25 do 2, 70 g i długości w zakresie 27-62 mm, wśród których były osobniki z wypełnionym i niewypełnionym pęczerzem pławnym. W kąpielach sortujących przetestowano 5 stężeń soli spożywczej: 0, 1; 0, 5; 1, 0, 1, 5; 2, 0 proc. NaCl oraz dwie koncentracje anestetyku Propiscin 0, 2 i 0, 4 ml/l wody. Najlepsze efekty uzyskano w kąpielach zawierających roztwór soli o stężeniu 1, 0 lub 1, 5 proc. NaCl, przy koncentracji Propiscinu 0, 4 ml/l wody. Kąpiele te pozwoliły skutecznie oddzielić osobniki z wypełnionym i niewypełnionym pęcherzem pławnym.

*00099* pl

Zapotrzebowanie tlenowe i wydalanie amoniaku przez juwenalnego okonia podchowywanego w obiegu recyrkulacyjnym. Zakęś, Zdzisław; Demska-Zakęś, Krystyna. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 109-114, il. +bibliogr. 9 poz.

W czasie czteromiesięcznego podchowu narybek okonia o średniej masie ciała 12, 5 g żywiono paszą komercyjną firmy Aller Aqua w basenach podchowowych, w których utrzymywano stałą temperaturę ok. 23 st. C. Po czterech miesiącach badań ryby osiągnęły masę ciała ok. 82, 3 g. Pomiary metabolizmu okonia wykazały, że jego zapotrzebowanie tlenowe i wydalanie amoniaku było odwrotnie proporcjonalne do jego rozmiarów. Zależność między zapotrzebowaniem tlenowym, wydalaniem amoniaku a masą ciała była wysoce istotna statystycznie.

*00101* pl

Wpływ sortowania młodocianego sandacza na wybrane wskaźniki hodowlane. Partyka, Konrad; Zakęś, Zdzisław. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 119-126, il. +bibliogr. 6 poz.

Narybek sandacza w wieku 1+ posortowano na dwie grupy: ryby duże (D) o średniej masie ciała 232, 8 g i długości całkowitej 29, 6 cm; ryby małe (M) o średniej masie ciała 80, 6 g i długości całkowitej 23, 3 cm. W ciągu 53 dni podchowu narybek żywiono paszą Aller Safir. Stwierdzono przyrost masy ciała w grupie D do 361, 3 g, a w grupie M do 159, 8 g. Omówiono wskaźniki hodowlane obu grup. Oddzielenie ryb mniejszych w basenach poprawia ich tempo wzrostu, kondycję i efektywność wykorzystania paszy.

*00120* ru

Pol’skijj opyt po podrashhivaniju lichinok sudaka v sistemakh s zamknutym krugoobrotom vody. Polskie doświadczenia z podchowem larw sandacza w recyrkulacyjnych obiegach wody. Szkudlarek, Maciej. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 35-43, il. +bibliogr. 8 poz. , streszcz.

Przedstawiono rezultaty badań dotyczących strategii żywienia larw sandacza, termicznych uwarunkowań podchowu, wpływu zagęszczenia obsad oraz rozwiązań technicznych umożliwiających ograniczenie problemów związanych z nienapełnieniem pęcherza pławnego oraz wczesnym kanibalizmem.

*00121* ru

Intensivnyj metod proizvodstva sudaka, Sander lucioperca (L. ), v zamknutykh sistemakh. Intensywna metoda produkcji sandacza, Sander lucioperca (L. ), w zamkniętych obiegach wody. Zakęś, Zdzisław. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 45-53, il. +bibliogr. 27 poz. , streszcz.

Badano wpływ czynników środowiskowych (temperatury wody, zagęszczenia i sortowania obsad) na efektywność intensywnego podchowu sandacza. Badano tempo wzrostu ryb, przeżywalność i efektywność wykorzystania pasz. Omówiono wpływ diety na wartość rzeźną, skład chemiczny ciała i profile kwasów tłuszczowych filetów sandacza.

RYBY WĘGORZOWATE

*00004* pl

Węgorz pod lupą. Kustusz, Antoni. Dutkiewicz, J. [fot. ]. - Wiad. Węd. 2007 nr 9 (699) s. 76-77, il.

Dla ochrony węgorzy konieczne będą plany zagospodarowania ich zasobów w wodach krajów Unii Europejskiej. Pozyskiwane młode węgorze muszą być w 60 proc. sprzedane jako materiał zarybieniowy. Jednak jego cena dla niektórych krajów może się okazać za wysoka.

*00014* pl

Fikcyjna ochrona węgorza. Pietrzak, Roman. - Węd. Świat 2007 nr 12 (144) s. 57, il.

Omówiono mankamenty rozporządzenia nr 1100 Rady Europy wydanego w sprawie ustanawiania środków służących do odbudowy zasobów węgorza europejskiego. Głównie chodzi o wydłużenie do 6 lat okresu przejściowego, po którym 60 proc. odłowionych węgorzyków szklistych ma być przeznaczonych do zarybiania wód europejskich.

*00051* pl

Przebieg prac nad projektem rozporządzenia Rady ustanawiającego środki odbudowy zasobów węgorza europejskiego. Cz. 2. Stachowiak, Piotr. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 20-25

Przedstawiono kolejne etapy negocjacji państw członkowskich Unii Europejskiej nad wprowadzeniem rekompensat w ramach Eorpejskiego Funduszu Rybackiego za dokonanie zarybień węgorzem.

*00105* pl

Ogólne zasady podchowu narybku węgorza w warunkach kontrolowanych. Robak, Stanisław; Przystawik, Piotr; Siwicki, Andrzej K. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 147-155, il. +bibliogr. 2 poz.

Omówiono kolejne czynności podczas podchowu narybku węgorza od momentu zakupu narybku do transportu podchowanego narybku: płukanie, adaptacja termiczna, żywienie (ikrą dorsza), sortowanie, pakowanie, transport. Podano istotne parametry jakości wody i temperatury oraz dopuszczalne obsady materiału zarybieniowego podczas transportu w różnych wariantach.

*00106* pl

Rola podchowu narybku węgorza w gospodarce rybackiej i ochronie gatunku. Robak, Stanisław; Przystawik, Piotr. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 157-164, il. +bibliogr. 9 poz.

Omówiono proces zarybiania i restytucji węgorza w wodach europejskich z wykorzystaniem różnorodnych jego form i stadiów hodowlanych. Przedstawiono zalety podchowu narybku węgorza w warunkach kontrolowanych. Propozycja zarybiania wód podchowanym narybkiem węgorza ma uzasadnienie zarówno biologiczne, jak i ekonomiczne.

*00119* ru

Podrashhivanie molodi ugrja v kontroliruemykh uslovijakh. Ogólne zasady podchowu narybku węgorza w warunkach kontrolowanych. Robak, Stanisław; Przystawik, Piotr; Siwicki, Andrzej K. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 25-33, il. +bibliogr. 2 poz. , streszcz.

Przedstawiono kolejne czynności związane z pozyskaniem narybku szklistego węgorza, adaptacją ryb do warunków obiektu hodowlanego, obsadzaniem zbiorników podchowowych, żywieniem, sortowaniem, pakowaniem i transportowaniem. Zwrócono uwagę na warunki środowiskowe (temperatura wody, nasycenie tlenem, wielkość przepływu).

RYBY SIEJOWATE

*00057* en

Ecomorphological variability of vendace, Coregonus albula (L. ), in selected lakes of West Pomerania. Ekomorfologiczne zróżnicowanie sielawy, Coregonus albula (L. ), z wybranych jezior Pomorza Zachodniego. Czerniejewski, Przemysław; Keszka, Sławomir. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2007 vol. 6 nr 2 s. 3-14, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzono porównawcze badania biometryczne sielawy bytującej w 5 jeziorach zachodnio-pomorskich: Bytyń, Komorze, Moryńskie, Pile, Żerdno. Jeziora te różnią się znacząco pod względem morfologicznym. Spośród 28 pomiarów za najważniejsze w zróżnicowaniu badanych cech uznano długość płetwy ogonowej, przestrzeni międzyocznej, szczęki dolnej oraz długość zagrzbietową, a w pewnym stopniu także szerokość głowy. Różnice te wynikają z odmiennych warunków środowiskowych występujących w jeziorach.

*00068* pl

Zasoby sielawy w wybranych jeziorach Pojezierza Mazurskiego - stan miniony, obecny i perspektywy. Doroszczyk, Lech; Wołos, Arkadiusz; Długoszewski, Bronisław; Godlewska, Małgorzata; Maryńczak, Michał. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 53-67, il. +bibliogr. 13 poz.

Opisano jeziora: Łańskie, Pluszne, Mielno, Maróz; ich morfometrię, trofię, strukturę termiczno-tlenową i rybackie użytkowanie. Analizowano odłowy sielawy w latach 1951-2005. W celu zobrazowania aktualnego stanu zasobów sielawy w badanych jeziorach, przeprowadzono monitoring akustyczno-połowowy. Przedstawiono na jego podstawie rozmieszczenie i liczebność ryb przebywających w epilimnionie i hypolimnionie tych jezior.

*00092* pl

Wstępne badania nasienia tarlaków autochtonicznej populacji siei wędrownej (Coregonus lavaretus f. lavaretus) z jeziora Łebsko. Ciereszko, Andrzej; Dietrich, Grzegorz J. ; Wojtczak, Mariola; Sobocki, Marek; Słowińska, Mariola; Dobosz, Stefan; Kuźmiński, Henryk. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 55-63, il. +bibliogr. 13 poz.

Mlecz pobrany od 18 samców siei łebskiej pochodzących z hodowli sadzowej, prowadzonej na rzece Łeba, poddano kriokonserwacji przy stosowaniu czterech rozcieńczalników (każdy zawierał 0, 3 M glukozy) oraz krioprotektorów: glicerolu, dimetylosulfotlenku (DMSO), dimetyloacetamidu (DMA) i metanolu. Scharakteryzowano i porównano parametry jakościowe nasienia. Za najskuteczniejszy krioprotektor uznano metanol.

*00096* pl

Jak długo i ile solowca podawać larwom siei?. Szczepkowska, Bożena; Szczepkowski, Mirosław; Wunderlich, Krzysztof. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 91-97, il. +bibliogr. 4 poz.

Przeprowadzono trzy eksperymenty określające wpływ czasu podawania pokarmu naturalnego (solowca) oraz dawek paszy sztucznej w ciągu doby na efekty podchowu wylęgu siei. W pierwszym eksperymencie testowano krótkotrwałe stosowanie solowca i dwóch rodzajów starterów, w drugim - paszę sztuczną podawano w zróżnicowanym czasie; w trzecim - badano wpływ dawki paszowej. Stwierdzono, że okres podawania solowca powinien wynosić nie mniej niż 3 tygodnie, a jego skrócenie powoduje obniżenie przeżywalności obsad. Larwy siei żywione tylko paszą sztuczną dobrze przyrastały, ale przy braku pokarmu naturalnego dochodziło do masowych śnięć.

*00098* pl

Zastosowanie różnych pasz sztucznych i biostymulatora w podchowie narybku siei jeziorowej. Wunderlich, Krzysztof; Szczepkowski, Mirosław; Kozłowski, Michał; Szczepkowska, Bożena. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 103-108, il. +bibliogr. 2 poz.

W ośrodku doświadczalnym IRS przeprowadzono badania porównawcze wpływu różnych pasz sztucznych (Nutra Amino Balance, Coppens, Nutra, Aller) na wzrost i przeżywalność narybku siei. Testowano też wpływ dodawania do paszy preparatu Bioaktivator (5, 5 proc. ). Nie stwierdzono wpływu suplementowania paszy biostymulatorem na badane wskaźniki chowu. Wszytskie testowane pasze pozwoliły uzyskać satysfakcjonujące efekty podchowu narybku siei.

*00103* pl

Czy istnieje możliwość wychowu tarlaków sielawy w warunkach kontrolowanych?. Kozłowski, Jacek; Wziątek, Bogdan; Teodorowicz, Mariusz; Mierzejewski, Arkadiusz. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 133-137, il. +bibliogr. 6 poz.

Podano wyniki wzrostu narybku sielawy podchowywanego w warunkach kontrolowanych w sezonie 2006/2007: masa ciała, liczebność, względny przyrost biomasy. Stwierdzono, że produkcja materiału zarybieniowego sielawy w warunkach sztucznych jest możliwa do przeprowadzenia i to w dość prosty sposób.

*00104* pl

Wzrost i płodność siei wędrownej (Coregonus lavaretus lavaretus) populacji hodowlanej z ZHRŁ Rutki oraz „dzikiej“ z Zatoki Puckiej. Kuźmiński, Henryk; Dobosz, Stefan. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 139-145, il. +bibliogr. 9 poz.

Porównano parametry wzrostu i płodności (długość, masa ciała, płodność, współczynnik kondycji) siei wędrownej z populacji hodowlanej z Zakładu Hodowli Ryb Łososiowatych IRS w Rutkach i „dzikiej“ z Zatoki Puckiej. Podano wielkości tych parametrów w zależności od wieku ryb. Lepsze efekty osiągnięto w chowie basenowym dzięki korzystnijeszym warunkom bytowania ryb.

*00122* ru

Formirovanie stada proizvoditelejj siga (Coregonus lavaretus L. ) v kontroliruemykh uslovijakh - effekty razmnozhenija v vozraste 1+ i 2+ na primere siga iz ozera Galadus’. Tworzenie stada tarłowego siei (Coregonus lavaretus L. ) w warunkach kontrolowanych - efekty rozrodu w wieku 1+ i 2+ na przykładzie siei z jeziora Gaładuś. Szczepkowski, Mirsosław; Szczepkowska, bożena; Wunderlich, Krzysztof; Krzywosz, Tadeusz. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 55-62, il. +bibliogr. 4 poz. , streszcz.

Badano wpływ dawek i rodzajów pasz oraz warunków chowu w okresie przedtarłowym na wzrost i dojrzewanie siei jeziorowej. Wykazano dużą przydatność pasz stosowanych w żywieniu ryb łososiowatych. Wydłużenie okresu utrzymywania ryb w wysokich temperaturach umożliwiło skrócenie okresu osiągania dojrzałości płciowej ryb o jeden sezon.

RYBY SUMOWATE

*00036* pl

Sum afrykański (Clarias gariepinus Burchell, 1822). Kuczyński, Mirosław. - Mag. Przem. Ryb. 2007 nr 4 (58) s. 60-61, il.

Scharakteryzowano metody chowu suma afrykańskiego sprowadzonego do Polski w 1989 r. przez Zakład Ichtiobiologii i Gospodarki Rybackiej PAN w Gołyszu. Omówiono prace nad technologią chowu tego gatunku oraz etapy rozwoju jego produkcji w Polsce.

*00090* pl

Badania nad efektami rozrodu suma europejskiego (Silurus glanis) po hormonalnym stymulowaniu owulacji przeprowadzone w Zakładzie Ichtiobiologii i Gospodarki Rybackiej PAN w Gołyszu. Brzuska, Elżbieta. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 37-43, il. +bibliogr. 8 poz.

Podano wykaz preparatów używanych w ciągu ostatnich kilku latach w badaniach nad stymulowaniem owulacji u samic suma europejskiego. Przedstawiono rezultaty własnych badań i dane literaturowe. Stwierdzono, że u samic suma ważną rolę odgrywa masa ciała. Planowane są badania efektywności rozrodu tego gatunku po stymulacji czeskim analogiem Lecirelin oraz kompleksowym preparatem izraelskim - Dagin.

*00097* pl

Podchów basenowy narybku suma europejskiego (Silurus glanis) żywionego mieszankami paszowymi zbilansowanymi na dwóch poziomach energetyczno-białkowych. Mazurkiewicz, Jan; Przybył, Antoni; Wudarczak, Bartosz; Rożek, Wojciech. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 99-102, il. +bibliogr. 4 poz.

Porównano efekty żywienia narybku suma europejskiego o średniej masie 10, 1 g podchowywanego w basenach rotacyjnych, żywionego czterema ekstrudowanymi mieszankami paszowymi o zawartości białka 40-45 proc. Każda pasza została zbilansowana na dwóch poziomach energetyczno-białkowych (9, 0 i 9, 5 kcal na 1 g białka ogólnego). Podano skład surowcowy oraz charakterystykę wartości pokarmowej i odżywczej stosowanych pasz. Korzystne wyniki chowu uzyskano przy żywieniu narybku paszą zawierająca 45 proc. białka niezależnie od poziomu energetycznego.

*00102* pl

Dojrzewanie tarlaków suma europejskiego w obiegu recyrkulacyjnym. Ulikowski, Dariusz. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 127-131, il. +bibliogr. 11 poz.

Omówiono wyniki rozrodu samic suma europejskiego wychowywanych od wylęgu w basenach z obiegiem recyrkulacyjnym przez okres trzech lat. Sumy wychowywane w basenach uzyskują dojrzałość rozrodczą dwukrotnie szybciej i przy dwukrotnie mniejszej masie ciała niż w warunkach tradycyjnego chowu stawowego.

*00123* ru

Podrashhivanie evropejjskogo soma (Silurus glanis) v sistemakh s recirkuljaciejj vody. Technologia chowu suma europejskiego (Silurus glanis) w obiegach recyrkulacyjnych. Ulikowski, Dariusz. W: Akvakul’tura varmin’sko-mazurskogo voevodstva kak komponent regional’nogo sotrudnichestva Pol’shi, Litvy i Kaliningradskojj Oblasti R. F. Pod red. Ryszarda Kolmana, Stanisława Robaka. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 63-74, il. +bibliogr. 16 poz. , streszcz.

Badania wykazały, że sumy hodowane od wylęgu w basenach obiegu recyrkulacyjnego, uzyskują dojrzałość rozrodczą dwukrotnie szybciej i przy dwukrotnie mniejszej masie ciała niż w warunkach tradycyjnego chowu stawowego. Samce uzyskały dojrzałość rozrodczą w wieku 15 miesięcy, przy masie ciała 1, 2 kg, zaś samice w wieku 2 lat i średniej masie ciała 2 kg.

INNE RYBY SŁODKOWODNE

*00077* pl

Jesiotr bałtycki powraca do naszych rzek. Kolman, Ryszard. W: Restytucja jesiotra bałtyckiego. Pod red. Ryszarda Kolmana. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 7-20, il. +bibliogr. 8 poz.

Omówiono przyczyny wyginięcia jesiotrów w basenie południowego Bałtyku oraz poszczególne etapy ich restytucji. Scharakteryzowano pierwszy etap tych prac dotyczący chowu narybku i selektów z materiału wyjściowego importowanego z Kanady. Opisano wyniki badań prowadzonych nad behawiorem narybku przyszłego jesiotra „bałtyckiego“ w warunkach naturalnych. Pierwszych zarybień dokonano w rzece Drwęcy.

*00078* pl

Omówiono badania prowadzone nad ustaleniem gatunku jesiotra, który zamieszkiwał dorzecze Wisły i Odry. Przedstawiono wyniki analizy DNA jesiotrów z wykopolisk i muzeów, jak również stopień polimorfizmu genetycznego naturalnej populacji jesiotra występującej w rzece Św. Jerzego oraz potomstwa sprowadzonych do Polski tarlaków. Stwierdzono, że Acipenser oxyrhynchus jest gatunkiem występującym w wodach Polski od ponad tysiąca lat.

*00079* pl

*00080* pl

*00081* pl

Restytucja jesiotra bałtyckiego. Kolman, Ryszard [red. ]. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 53 s. , il. +bibliogr.

*00088* pl

Wpływ temperatury wody na rozród miętusa (Lota lota) w warunkach wylęgarniczych. Targońska, Katarzyna; Żarski, Daniel; Sasinowski, Wojciech; Kucharczyk, Dariusz; Chwaluczyk, Rafał. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 23-29, il. +bibliogr. 22 poz.

W latach 2004-2007 badano wpływ warunków termicznych na rozród miętusa w warunkach kontrolowanych w ciągu trzech kolejnych sezonów rozrodczych. Scharakteryzowano termikę wody w trakcie przeprowadzonych badań. Stwierdzono, że przetrzymywanie ryb w okresie przedtarłowym w wodzie o temperaturze 5-6 st. C i następnie obniżenie temperatury do poziomu 1-2 st. C powoduje szybkie dojrzewanie gamet i dobrą synchronizację rozrodu.

*00093* pl

Embriogeneza stynki (Osmerus eperlanus). Hliwa, Piotr; Król, Jarosław; Stabiński, Robert; Kowalski, Radosław; Ciereszko, Andrzej. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 65-73, il. +bibliogr. 17 poz.

W 2004 r. z jeziora Gaładuś pozyskano tarlaki stynki w celu przeprowadzenia sztucznego rozrodu z wykorzystaniem hCG (ludzkiej gonadotropiny) jako stymulatora hormonalnego. Po zapłodnieniu metodą „na sucho“ produktów płciowych, rozpoczęto obserwacje rozwoju ikry. Scharakteryzowano i przedstawiono dokumentację fotograficzną poszczególnych stadiów embriogenezy stynki, która u tego gatunku trwa 170 stopniodni. Na poszczególne stadia embriogenezy składało się: bruzdkowanie, gastrulacja, organogeneza, okres przed i po wykluciu.

*00112* pl

Wpływ manipulacji genomowych na wzrost i eksterier jesiotra syberyjskiego (Acipenser baerii). Kolman, Ryszard; Duda, Arkadiusz; Fopp, Dorota. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 223-226, il. +bibliogr. 11 poz.

Podczas prac eksperymentalnych uzyskano osobniki gynogenetyczne jesiotra syberyjskiego i oceniano ich przeżywalność, tempo wzrostu oraz eksterier w porównaniu z grupą kontrolną. Najwyższe tempo wzrostu zaobserwowano u krzyżówki jesiotra rosyjskiego z jesiotrem syberyjskim. Pogorszenie się parametrów jakości wody najlepiej zniosły jesiotry rosyjskie, krzyżówki okazały się bardziej wrażliwe.

*00114* pl

Izolacja i wstępna charakterystyka beta-N-acetyloglukozoaminidazy obecnej w nasieniu jesiotrów (Acipenseridae). Sarosiek, Beata; Demianowicz, Wiesław; Glogowski, Jan. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 233-237, il. +bibliogr. 7 poz.

Określono aktywność enzymatyczną, optimum pH, optymalne stężenie substratu, wpływ inkubacji w temperaturze 56 st. C i masę cząsteczkową enzymu beta-N-acetyloglukozoaminidazy wsytępującego w nasieniu jesiotrów. Przedstawiono obraz elektroforetyczny ekstraktu plemników i plazmy nasienia.

*00116* pl

RYBY MORSKIE

*00030* en

EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00037* pl

Propozycja dopłat wodnośrodowiskowych dla karpiowych gospodarstw rybackich. Turkowski, Konrad; Lirski, Andrzej; Daczka, Anna. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 5 s. 27-38, il.

Przedstawiono założenia finansowego wsparcia udzielanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Rybactwa. Opisano wybrane potencjalne zagrożenia funkcji środowiskowych stawów i sposoby ich eliminacji. Omówiono sposób liczenia dopłaty z tytułu utraconych przychodów oraz próbę kalkulacji przeciętnej nadwyżki bezpośredniej w stawach karpiowych.

*00039* pl

Rynek i spożycie ryb w 2007 roku. Seremak-Bulge, Jadwiga. - Prz. Ryb. 2007 R. 32 nr 5 s. 45-60, il.

Omówiono podaż ryb konsumpcyjnych, produkcję i połowy ryb słodkowodnych oraz sprzedaż ryb na rynek krajowy w 2006 roku. Porównano obroty handlowe sektora rybnego (import i eksport) w ostatnim dziesięcioleciu. Analizowano spożycie i obowiązujące ceny ryb i ich przetworów.

*00066* pl

Sytuacja ekonomiczno-finansowa podmiotów uprawnionych do rybackiego użytkowania jezior w 2006 roku. Wołos, Arkadiusz; Mickiewicz, Maciej; Czerwiński, Tomasz. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 29-36, il. +bibliogr. 1 poz.

W 2006 r. przeprowadzono analizę sytuacji ekonomiczno-finansowej jeziorowych gospodarstw rybackich w oparciu o dane ankietowe od 58 podmiotów uprawnionych do rybackiego użytkowania jezior, prowadzących jeziorową gospodarkę rybacką w 1249 jeziorach o łącznej powierzchni 170, 48 tys ha oraz na stawach o areale 2768, 85 ha. Omówiono podstawowe wskaźniki charakteryzujące sytuację ekonomiczno-finansową w grupach gospodarstw jeziorowych i jeziorowo-stawowych. W badanym roku wskaźnik rentowności wyniósł 9, 36 proc.

*00075* pl

Rybactwo jeziorowe i rzeczne w Niemczech. Braemick, Uwe. Wiśniewolski, Wiesław [Tł. z jęz. niem. ]. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 147-159, il. +bibliogr. 8 poz.

Przedstawiono strukturę rybactwa śródlądowego w Niemczech oraz eksport i import ryb słodkowodnych oraz ich produktów w 2005 r. Omówiono gospodarkę rybacką na rzekach i jeziorach: odłowy gospodarcze ryb, wydajność połowową sandacza, szczupaka, sielawy, karpia i węgorza, a także stosowany sprzęt połowowy. Podano też informacje o zbycie, cenach ryb i ich przetwarzaniu. Omówiono różnorodne problemy użytkowników rybackich oraz zwrócono uwagę na wzrastające zainteresowanie wędkarstwem.

*00082* pl

Pstrągarstwo - zagadnienia praktyczne. Jastrzębia Góra: 2007, 201 s. , il. (W ramach [Trzydziestej Drugiej] XXXII Krajowej Konferencji Szkolenia Hodowców Ryb Łososiowatych)

Przedstawiono dane dotyczące produkcji pstrąga tęczowego w Polsce z uwzględnieniem rejonizacji. Tematyka spotkania obejmoała: wielkość produkcji w 2006 r. , zużycie pasz, zbyt, zdrowotność, spożycie ryb, łowiska specjalne, występowanie chorób i ich zwalczanie. Omówiono zastosowanie preparatów dezynfekcyjnych, biobójczych i znieczulających. Dużo uwagi poświęcono zagadnieniom prawno-organizacyjnym. Były to: ISO w hodowli ryb, pomoc finansowa w ramach SPO, wykorzystanie zasobów wodnych, prawo pracy i prawo transportowe w gospodarstwach rybackich.

*00083* pl

*00118* ru

POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY

*00027* en

*00072* pl

Połowy gospodarcze w Wiśle w rejonie Włocławka w latach 1953-2003. Wiśniewolski, Wiesław; Ligięza, Janusz. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 103-110, il. +bibliogr. 22 poz.

Dokonano analizy gospodarczych odłowów ryb prowadzonych na odcinku Wisły między Kępą Polską a Ciechocinkiem oraz prześledzono zmiany w strukturze ichtiofauny, które nastąpiły w wyniku antropogenicznych przekształceń po wybudowaniu zapory i zbiornika we Włocławku. W latach 1953-2003 drastycznie spadła liczba dwuśrodowiskowych gatunków ryb wędrownych (troci, certy, węgorza) oraz ryb drapieżnych. Znacznie wzrosły odłowy eurytopowych gatunków ryb karpiowatych (leszcza, płoci, krąpia i karasia).

WĘDKARSTWO

*00012* pl

Jezioro Natać. Paruzel, Marian. - Wiad. Węd. 2007 nr 12 (702) s. 72-73, il.

Opisano płytkie (maks. głębokość 5, 6 m), niewielkie (powierzchnia 21, 3 ha) przepływowe (leżące na biegu rzeki Sawicy) jezioro Natać. Jego bogata ichtiofauna jest charakterystyczna dla jezior typu linowo-szczupakowego; występują w nim ryby karpiowate oraz szczupak, okoń, węgorz, sandacz. Jezioro jest atrakcyjnym łowiskiem dla wędkarzy.

*00013* pl

Jezioro Lemańskie (Silwa). Paruzel, Marian. - Wiad. Węd. 2007 nr 12 (702) s. 74-75, il.

Opisano, położone w okolicach Szczytna, płytkie (głębokość do 5, 1 m), małe (powierzchnia 20, 5 ha) jezioro linowo-szczupakowe, o wyjątkowo w tego typu jeziorach, przezroczystej wodzie. Ichtiofauna składa się z kilku gatunków ryb karpiowatych, a poza tym występuje w nim: szczupak, okoń, węgorz. Ponadto jezioro jest zarybiane sandaczem, jaziem i kroczkiem karpia. Jest ulubionym łowiskiem wielu wędkarzy.

*00017* pl

Jezioro Sędańskie (Sedańsk). Paruzel, Marian. - Wiad. Węd. 2007 nr 10 (700) s. 68-69, il.

Opisano położone na Mazurach Południowych płytkie, przepływowe Jezioro Sędańskie o powierzchni 168, 5 ha. Podano m. in. dane morfometryczne, informacje o dzierżawcy, możliwościach zakwaterowania i miejscach sprzedaży zezwoleń wędkarskich. Bogata ichtiofauna jest charakterystyczna zarówno dla jezior typu linowo-szczupakowego, jak i sandaczowego.

*00018* pl

Jezioro Rajgrodzkie. Zieliński, Andrzej. - Wiad. Węd. 2007 nr 10 (700) s. 72-73, il.

Opisano efekty sierpniowego wędkowania na dużym, rynnowym Jeziorze Rajgrodzkim, typu sielawowego, o powierzchni 1503 ha, które jest położone na Pojezierzu Ełckim. Podano dane morfometrtyczne, informacje o dzierżawcy, cenach licencji, noclegach i możliwości wypożyczenia łodzi.

*00019* pl

Siemianówka. Dębicki, Wiesław. - Węd. Pol. 2007 nr 10 (200) s. 22-25, il.

Liczący 3000 ha Zbiornik Siemianówka powstał prawie 20 lat temu. Jego historię można podzielić na dwa okresy. Pierwszy zakończyły ogromne zakwity wody, drugi - był poświęcony wdrażaniu programu, którego celem miała być poprawa jakości wody. Przedstawiono wypowiedzi wędkarzy od lat wędkujących na Siemianówce.

*00020* pl

Ujście Pasłęki. Jurewicz, Paweł. - Węd. Pol. 2007 nr 10 (200) s. 26-27, il.

Opisano łowisko - ujście Pasłęki wpadającej koło wsi Nowa Pasłęka do Zalewu Wiślanego. Od końca marca do pierwszych dni maja z zalewu do rzeki wpływają ryby na tarło, początkowo płoć, później - leszcz. Wśród bujnej roślinności strefy przyujściowej pojawiają się klenie i szczupaki.

*00067* pl

Splot regulacji administracyjnoprawnych i cywilnoprawnych w rybactwie i wędkarstwie. Radecki, Wojciech. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 37-52

*00076* pl

Wędkarskie odłowy małocennych gatunków karpiowatych w jeziorach użytkowanych przez toruński Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego. Draszkiewicz-Mioduszewska, Hanna; Wołos, Arkadiusz. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 161-173, il. +bibliogr. 13 poz.

Na podstawie 2902 rejestrów połowów wypełnionych przez wędkarzy, omówiono strukturę gatunkową i ilościową odłowów wędkarskich z jezior toruńskiego okręgu PZW w 2003 r. Stwierdzono wysokie odłowy ryb karpiowatych (leszcza, płoci), co jest korzystnym dla ekosystemów wodnych sposobem regulowania pogłowia ryb małocennych.

URZĄDZENIA DO CHOWU I HODOWLI RYB

*00071* pl

Potrzeby i możliwości stosowania barier elektryczno-elektronicznych do ochrony ryb. Zioła, Sabina; Wiśniewolski, Wiesław. W: Stan rybactwa w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych w 2006 roku. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 91-101, il. +bibliogr. 23 poz.

Podano opis, zasadę działania i sposób montażu urządzenia ESOR (Elektronicznego Systemu Odstraszania Ryb), które uniemożliwia rybom wpływanie do kanału turbin oraz ujęć poboru wody i jest pomocne w migracji ryb w dół rzeki. Schematycznie przedstawiono zasadę ochrony i kierowania zachowaniem ryb pod elektrowniami wodnymi przy zastosowaniu bariery elektryczno-elektronicznej.

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD

*00006* pl

Sinice i ich toksyny w uzdatnianiu wód. Zakwity sinicowe i wytwarzanie toksyn. Kabziński, Andrzej. - Aura 2007 nr 9 s. 14-18, il.

Podano główne rodzaje sinic produkujących toksyny oraz gatunki dominujące w poszczególnych krajach europejskich, w tym także w Polsce. Scharakteryzowano zakwity sinicowe oraz toksyny sinicowe. Analizowano wpływ zakwitów sinicowych na chemizm wód powierzchniowych.

*00007* pl

Usuwanie toksyn sinicowych z wody powierzchniowej. Techniki unieszkodliwiania toksyn sinicowych w uzdatnianiu wody. Kabziński, Andrzej. - Aura 2007 nr 10 s. 23-25, il.

Omówiono metody uzdatniania i oczyszczania wód powierzchniowych z toksyn sinicowych. Scharakteryzowano klasyczne metody uzdatniania wody (koagulacja, filtracja, adsorpcja) wykazujące się niską efektywnością usuwania toksyn. Druga grupa metod to metody fizykochemiczne (fotolityczne, fotokataliczne, membranowe) oraz trzecia - chemiczne metody oczyszczania z użyciem utleniaczy (chlorku, dwutlenku chlorku, chloraminy, ozonu, trójchlorku żelaza).

*00010* pl

Metody oznaczania związków azotu i fosforu w wodzie i ściekach. Kułakowski, Przemysław; Biernacka, Adriana. - Gaz Woda 2007 t. 81 nr 9 s. 2-12, il.

Opisano metody pobierania i utrwalania próbek oraz oznaczania różnych form azotu i fosforu w wodzie i ściekach. Omówiono metody oznaczania azotu: kolorymetryczne, miareczkowe z zastowaniem autoanalizatorów do analizy przepływowej FIA i CFA oraz metody chromatografii jonowej. Analiza związków fosforu obejmowała spektrometryczne oznaczanie rozpuszczalnych ortofosforanów z kwasem molibdenowym w różnych modyfikacjach lub oznaczanie rozpuszczonych jonów ortofosforanowych za pomocą chromatografii jonowej, jak również przeprowadzanie związków fosforu w rozpuszczalne ortofosforany na drodze hydrolizy kwaśnej lub mineralizacji.

*00016* pl

Sinice i ich toksyny w uzdatnianiu wód. Wpływ jakości wody i procesów technologicznych na efektywność usuwania mikrocystyny z wody. Kabziński, Andrzej. - Aura 2007 nr 11 s. 4-7, il.

Przedstawiono efekty uzdatniania wody w systemie produkcyjno-wodociągowym Sulejów-Łódź polegające na wstępnym utlenianiu dwutlenkiem chloru oraz ozonowaniem na dalszym etapie uzdatniania. W zależności od intensywności zakwitów planktonu stosuje się w uzdatnianiu wody różne dawki dwutlenku chloru i ozonu. Omówiono wpływ procesu koagulacji i stosowania węgla aktywnego na efektywność usuwania mikrocystyny-LR w wodzie uzdatnianej. Porównano efektywność redukcji zawartości mikrocystyny w wodach Zbiornika Sulejowskiego w latach 2001-2003.

*00025* pl

Efektywność usuwania toksyn z wody. Kabziński, Andrzej. - Aura 2007 nr 12 s. 7-10, il.

Omówiono efektywność usuwania toksyn sinicowych na poszczególnych etapach procesu uzdatniania wody dla systemu Pilica-Tomaszów-Łódź oraz Sulejów-Łódź. Scharakteryzowano efektywność usuwania neurotoksyn (Antx-a, HomoAntx-a, Antx-a(s)) w wodzie powierzchniowej na przykładzie Zbiornika Sulejowskiego w sezonie 2003. Określono wpływ czynników fizykochemicznych na efektywność redukcji ładunku neurotoksyn.

*00050* pl

Klęska ekologiczna w Jeziorze Góreckim na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Mastyński, Jerzy. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 15-19, il. bibliogr.

Scharakteryzowano Jezioro Góreckie, jego lokalizację, dane morfometryczne, zmiany jakości wody, warunki termiczno-tlenowe, skład ichtiofauny. Omówiono formy ochrony tego jeziora, które dotknęła klęska ekologiczna spowodowana kałem dzikich gęsi, nocujących jesienią i zimą na tym zbiorniku.

OCHRONA GATUNKOWA

*00021* pl

Bioróżnorodność. - Wszechświat 2007 t. 108 nr 7-9 s. 171-221, il.

Zbiór artykułów poświęcony różnorodności życia na wszystkich poziomach organizacji. Poruszono problemy wynikające z gromadzenia, przetwarzania i wykorzystania danych o różnorodności biotycznej oraz potrzeby jej ochrony w naszym kraju. W 1996 r. powstała Światowa Sieć Informacji o Bioróżnorodności (Global Biodiversity Information Facility - GBIF), która gromadzi i udostępnia bezpłatnie na stronie internetowej www.gbif.org dane o bioróżnorodności. W 2001 r. przyłączyła się do niej Polska, w następstwie czego powstała Krajowa Sieć Informacji o Bioróżnorodności, która funkcjonuje od 2004 r.

*00022* pl

Minóg strumieniowy z rzeki Brdy. Binkowski, Łukasz; Wojtaś, Włodzimierz. - Wszechświat 2007 t. 108 nr 7-9 s. 238, il.

Opisano cykl rozrodczy minoga strumieniowego (Lampetra planeri Bloch. ). Gatunek ten znajduje się pod ścisłą ochroną i widnieje w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Scharakteryzowano stanowisko, na którym odkryto obecność larwy minoga strumieniowego w 2006 r. w płytkim zakolu rzeki Brdy na terenie rezerwatu Tucholskiego Parku Narodowego.

*00077* pl

Jesiotr bałtycki powraca do naszych rzek. Kolman, Ryszard. W: Restytucja jesiotra bałtyckiego. Pod red. Ryszarda Kolmana. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 7-20, il. +bibliogr. 8 poz.

SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE

*00048* pl

Raki na Litwie - gospodarka i ochrona. Ulikowski, Dariusz. - Komun. Ryb. 2007 nr 5 (100) s. 8-10, il. bibliogr.

Przedstawiono gatunki raków występujące na Litwie oraz stosowany tam model aktywnej ochrony raków rodzimych. Omówiono przebieg produkcji materiału obsadowego raków na potrzeby restytucji, prowadzony w Litewskim Państwowym Centrum Rozrodu Ryb.

*00115* pl

Nowa konstrukcja składanego racznika. Ulikowski, Dariusz. W: Rozród, podchów, profilaktyka ryb jeziorowych i innych gatunków. Pod red. Jacka Wolnickiego, Zdzisława Zakęsia, Rafała Kamińskiego. Olsztyn: Wydaw. IRS 2007 s. 239-243, il. +bibliogr. 5 poz.

Racznik składany typu Vulkan jest pułapkowym narzędziem do połowu raków. Przedstawiono konstrukcję, wymiary oraz działanie tego racznika, wyposażonego w wysoce efektywne zabezpieczenia przed ucieczką raków, opracowanego w Instytucie Rybactwa Śródlądowego.

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00005* pl

Redukcja a utylizacja, dwie formy wykorzystania ryb do produkcji pasz. Draganik, B. ; Neja, L. - Wiad. Ryb. 2007 nr 7-8 (158) s. 11-14, il.

Opisano sposoby zagospodarowania odpadów rybnych od czasów starożytnych do dziś. Omówiono problemy związane z selekcją surowca przeznaczonego do produkcji mączki rybnej. Na przykładzie Zakładu Przetwórstwa Ryb Jarosz w Chojnicach, zaprezentowano możliwości zabezpieczenia i składowania oraz wykorzystania odpadów powstających codziennie przy produkcji filetów rybnych.

*00024* pl

Wyniki ankiety wśród uczestników Gdyńskiego Pikniku Rodzinnego „Dary Morza 2007". Pieńkowska, Barbara. - Wiad. Ryb. 2007 nr 9-10 (159) s. 17-19, il.

W sierpniu 2007 r. w Gdyni podczas pikniku rodzinnego Morski Instytut Rybacki przeprowadził badania ankietowe spożycia ryb i przetworów rybnych wśród 482 osób. Częstotliwość spożycia ryb i ich przetworów była podobna wśród mężczyzn i kobiet (48 proc. ankietowanych spożywało ryby raz na tydzień, 23 proc. - co najmniej raz w miesiącu, a 18 proc. - kilka razy w miesiącu). Analizowano przyczyny wyboru ryb i przetworów rybnych zamiast innych produktów spożywczych, miejsca zakupu, gatunki uznawane za najsmaczniejsze.

*00059* en

Chemical characteristics of fishes new to the Polish market. Charakterystyka chemiczna nowych na polskim rynku gatunków ryb. Polak-Juszczak, Lucyna. - Acta Scient. Pol. -Piscaria 2007 vol. 6 nr 2 s. 23-32, il. bibliogr. streszcz.

W Polsce w sprzedaży pojawiły się nowe gatunki ryb sprowadzane z zagranicy: okoń nilowy, kostropak czyli ryba maślana, sum afrykański, panga. Badania składu chemicznego mięsa tych ryb obejmowały: zawartość białka, tłuszczu, substancji mineralnych, kwasów tłuszczowych, witamin, mikro- i makro-elementów oraz metali toksycznych i histaminy. Badane ryby cechowały się wyższą zawartością kwasu oleinowego, a niższą kwasów z rodziny omega-3 niż ryby bałtyckie. Poziom ich zanieczyszczeń okazał się niski.