Instytut   Rybactwa   Śródlądowego

im. STANISŁAWA  SAKOWICZA







EXPRESS INFORMACJA

NR  4/2010

(kwartalnik)

 

 

 

                                                    Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

                                                                    mgr inż. Henryk Chmielewski

                                                                         inż. Jadwiga Cupiał

 

 

 

Olsztyn 2010

 

 

 

 

 

 

 

 

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał

 

Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

 

© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010

 

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

RYBACTWO

*00005*          pl

Jedz ryby nie tylko od święta (5). [Cz. ]. Migdał, Władysław;  Tkaczewska, Joanna; Kulawik, Piotr; Migdał, Łukasz; Osiecki, Arkadiusz; Latos, Karolina; Przybyłko, Maciej. - Aura 2010 nr 9  s. 31-33, il. bibliogr.

Scharakteryzowano historię rozwoju rybactwa oraz początki gospodarki stawowej w Polsce. Przedstawiono rys historyczny hodowli karpia w Polsce. Omówiono hodowlę „karpia królewskiego“ w Zatorze.


*00027*          pl

Szkolenie z zakresu prawidłowego gospodarowania na śródlądowych zbiornikach wodnych. Mickiewicz, Maciej; Wiśniewolski, Wiesław;  Chybowski, Łucjan; Białokoz, Witold; Koźmiński, Wojciech; Zdanowski, Bogusław; Wołos, Arkadiusz; Wapiński, Marcin. Przysiek k/Torunia:  Europejski Fundusz Rybacki 2010, 30 ss. , il.

Podczas szkolenia omawiano: prowadzenie racjonalnej gospodarki rybackiej - problemy użytkowników wód i zagadnienia prawne; zasady i sposoby zarybiania; regulację wielkości i struktury populacji ryb drapieżnych i karpiowatych; ochronę ryb i raków; procedury reagowania na niekorzystne warunki środowiska; zwalczanie skutków szkód w rybactwie; metody i sposoby oceny jakości wód; zasady wypełniania rejestrów połowów; zasady BHP przy zarybieniach.


*00045*          pl

Poławianie ryb gołymi rękami. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb.  2010 nr 4 (117) s. 34-35

Prawnik dowodzi, że połów ryb gołymi rękami przez osobę inną niż uprawniony do rybactwa, bądź przez osobę przez niego upoważnioną, jest przestępstwem z art. 27 ustawy rybackiej.


*00046*          pl

Konferencja „Hodowla karpia, Berlin 2010". Lirski, Andrzej;  Śliwiński, Jerzy; Cieśla, Mirosław. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117)  s. 35-38, il.

Podczas konferencji zorganizowanej przez Niemiecki Związek Producentów Akwakultury poruszono zagadnienia dotyczące strat powodowanych przez zwierzęta rybożerne (głównie kormorany). Omawiano wdrożenia Dyrektywy Rady UE 2006/88/WE do krajowych przepisów, poruszano problematykę KHV oraz sprawę wykluczenia rybactwa stawowego z systemu wsparcia rolniczego. Uczestnikami byli decydenci z Unii Europejskiej oraz przedstawiciele organizacji rybackich i hodowcy karpia.


*00051*          pl

Program operacyjny 2007-2013. Co z tą akwakulturą?. Pirtań, Ziemowit. - Prz. Ryb. 2010 R. 34 nr 5 s. 26-28

Omówiono przebieg realizacji programu „Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich 2007-2013" i problemy związane z wdrażaniem działania 2. 2 (Działania wodno-środowiskowe) i przesunięciem nań środków z działania 2. 1 (Inwestycje w chów i hodowlę ryb). Autor postuluje zmianę zasad udzielania wsparcia.


*00072*          pl

Presja kormorana czarnego (Phalacrocorax carbo sinensis (L. , 1758) na ichtiofaunę Zbiornika Włocławskiego i gospodarkę rybacko-wędkarską w latach 2005-2009. Wziątek, Bogdan; Martyniak, Andrzej; Stańczak, Katarzyna; Hliwa, Piotr. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 16-19, il. bibliogr. summ.

Analiza składu pokarmu kormorana czarnego na terenie Zbiornika Włocławskiego w latach 2005-09 wykazała obecność 20 gatunków ryb. Dominowały: jazgarz (29,4 proc. ), okoń (24,4 proc. ), płoć (11,9 proc. ) i karaś srebrzysty (10,9 proc. ), zaś spośród gatunków o znaczeniu gospodarczym występowały: jaź, sandacz, boleń, szczupak; ich udział wagowy w pokarmie kormoranów wahał się od 1,3 do 2,7 proc. Straty spowodowane przez kormorany w 2009 r. wyceniono na 980 tys. zł.


*00077*          pl

Odpowiedzialność państwa za szkody spowodowane nieuzasadnioną odmową zezwolenia na strzelanie do kormoranów. Radecki, Wojciech. -  Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 36-37

Prawnik analizuje czy Skarb Państwa odpowiada za szkodę wyrządzoną uprawnionemu do rybactwa przez to, że właściwy organ odmawia zezwolenia na strzelanie do kormoranów powodując obniżenie dochodowości gospodarstwa rybackiego. W toku postępowania sądowo-administracyjnego może się okazać, że odmowa nie miała uzasadnienia prawnego.


*00078*          pl

Konferencja pt: „Rozwój współpracy przedstawicieli sektora rybactwa śródlądowego jako sposobu wdrażania zasad zrównoważonego korzystania z zasobów rybackich“. Czerwiński, Tomasz; Draszkiewicz-Mioduszewska, Hanna. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118)  s. 38-40, il.

Przedstawiono aktualny stan jeziorowej produkcji rybackiej, gospodarki zarybieniowej, gospodarki na zbiornikach zaporowych i rzekach oraz odłowy wędkarskie w 2009 roku. Poruszono zagadnienia związane z badaniami rynku ryb, prawem obowiązującym w zakresie rybactwa śródlądowego. Przedstawiono prawa i obowiązki użytkowników obwodów rybackich. Omówiono presję kormorana na ichtiofaunę oraz problemy racjonalnej gospodarki populacjami gatunków zagrożonych (węgorz, sieja).


*00104*          pl

Norwegia na talerzu. Buczkowska, Aleksandra. - Prz. Ryb. 2010  R. 34 nr 6 s. 26-29, il.

Przedstawiono Norwegię jako lidera połowów i hodowli ryb. Roczne odłowy wynoszą 3 mln ton, z czego 800 tys. to produkty hodowli morskiej. W morskich hodowlach prowadzonych u wybrzeży Norwegii dominuje łosoś a na mniejszą skalę hoduje się dorsza, halibuta i zębacza oraz mięczaki (przegrzebki, ostrygi, omułki). W wodach przybrzeżnych Norwegii można też spotkać kraba królewskiego, żabnicę i halibuta białego.


 

HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00007*          en

Peculiarities of macrozoobenthos in the offshore zone of a small artificial post-gravel pit reservoir. Osobliwości makrozoobentosu w strefie przybrzeżnej małego zbiornika pożwirowiskowego.  Żbikowski, Janusz; Kobak, Jarosław. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010  vol. 39 nr 1 s. 39-59, il. bibliogr.

Badania bentosu przeprowadzono w Zbiorniku Rybnickim, który powstał jako zbiornik pożwirowiskowy w dolinie Wisły niedaleko Torunia. Jest to mały zbiornik o powierzchni 8 ha i objętości 240 tys. m sześc. Mimo że zbiornik jest płytki, dobrze eksponowany na działanie wiatru, z występującą stratyfikacją termiczno-tlenową, stwierdzono w nim w pobliżu dna warunki beztlenowe. Pomimo dużej ilości ryb w zoobentosie dominują: Chaoborus sp. , Tanytarsus sp. i Chironomus sp. Podjęto próbę wyjaśnienia tego zjawiska.


*00008*          en

Changes in the structure of phytoplankton in the lowest part of the Cybina River and the Maltański Reservoir. Zmiany w strukturze fitoplanktonu w przyujściowym odcinku rzeki Cybiny i w Zbiorniku Maltańskim. Kozak, Anna. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 1 s. 85-94, il. bibliogr.

Badania prowadzone od kwietnia do października 2005 r. w przyujściowym odcinku rzeki Cybiny i w Zbiorniku Maltańskim wykazały istotne różnice zarówno w składzie, jak i zagęszczeniu fitoplanktonu. Maksymalne zagęszczenie i biomasę (39,2 x 10(3) osob. /cm sześc. i 56,8 mikrog/cm sześc. ) zanotowano w czerwcu w strefie ujściowej zbiornika. Największa zbieżność gatunkowa cechowała próby pobierane w zbiorniku i jego dopływie.


*00009*          en

The in situ influence of Ceratophyllum demersum on a phytoplankton assemblage. Wpływ Ceratophyllum demersum in situ na zespoły fitoplanktonowe. Pełechata, Aleksandra; Pełechaty, Mariusz. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 1 s. 95-101, il.  bibliogr.

Na podstawie dwuletniej, jakościowej i ilościowej analizy „in situ“ badano wpływ rogatka sztywnego na zespoły fitoplanktonowe w płytkim Jeziorze Jarosławieckim. Uzyskane wyniki wskazują na allelopatyczne właściwości rogatka w stosunku do takich grup glonów słodkowodnych jak: kryptofity, dinofity, zielenice i złotowiciowce. Działanie to polegało przede wszystkim na obniżeniu ich liczebności. W przypadku sinic wpływ rogatka był mniej wyraźny.


*00011*          en

The biodiversity of psammon rotifers in Włocławek Reservoir. Bioróżnorodność psammonowych wrotków w Zbiorniku Włocławskim.  Bielańska-Grajner, Irena; Poznańska, Małgorzata. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 1 s. 111-117, il. bibliogr.

Podczas badań psammonu strefy brzegowej Zbiornika Włocławskiego stwierdzono obecność 47 gatunków wrotków psammonowych, wśród których sklasyfikowano 5 gatunków jako psammobionty, 14 - jako psammofile, a pozostałe jako psammokseny. Najkorzystniejsze warunki do rozwoju wrotków występowały w strefie zalewowej zbiornika. Dominowały następujące gatunki: Lecane closterocerca, L. scutata, Lepadella patella i Cephalodella catellina. Struktura gatunkowa badanych wrotków psammonowych charakteryzowała się większym bogactwem gatunkowym niż w innych zbiornikach polskich.


*00012*          en

Using macrophytes as trophic state indicators in upland river waters: a case of the Czarna Maleniecka River. Wykorzystanie makrofitów jako indykatorów stanu troficznego w wodach rzek wyżynnych: na przykładzie stanu rzeki Czarna Maleniecka. Kopeć, Dominik; Dałkowski, Jarosław; Urbaniak, Paweł. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 1 s. 119-126, il. bibliogr.

Opisano wyniki badań makrofitów i parametrów fizyko-chemicznych wody na dwudziestokilometrowym odcinku rzeki Czarna Maleniecka, które przeprowadzono w latach 2004-06. Dane dotyczące makrofitów opracowano metodą MTR (Mean Trophic Rank), a parametry fizyko-chemiczne zgodnie z klasyfikacją Ministerstwa Środowiska. Na podstawie uzyskanych wyników uznano, że dwa gatunki: Utricularia intermedia i Glyceria fluitans należy dopisać do listy bioindykatorów.


*00013*          en

Relationship between plankton assemblages and habitat characteristics of stands of Typha angustifolia and Chara hispida in Lake Wielkowiejskie. Zależność między zespołami planktonowymi a środowiskową charakterystyką stanowisk Typha angustifolia i Chara hispida w Jeziorze Wielkowiejskim. Celewicz-Gołdyn, Sofia; Klimko, Małgorzata; Kuczyńska-Kippen, Natalia; Nagengast, Barbara. -  Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 1 s. 127-135, il. bibliogr.

Omówiono wyniki badań przeprowadzonych w sezonie wegetacyjnym 2003 roku w płytkim, eutroficznym, zdominowanym przez makrofity jeziorze na terenie Wielkopolski. Układ stanowisk badanych makrofitów, rozumiany jako ich zagęszczenie i biomasa, wywierał silny wpływ na strukturę gatunkową i zagęszczenie planktonu. Stwierdzono, że większy stopień zróżnicowania środowiska stwarza dużo lepsze warunki do rozwoju zarówno fito- jak i zooplanktonu.


*00014*          en

Auto- and heterotrophic picoplankton in a lowland river (Warta River, Poland). Auto- i heterotroficzny pikoplankton w nizinnej rzece (Rzeka Warta, Polska ). Szeląg-Wasilewska, Elżbieta;  Stachnik, Waldemar. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 1  s. 137-146, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań zagęszczenia i biomasy pikoplanktonu w rzece Warcie w Poznaniu. Badania przeprowadzono w okresie od lipca do grudnia 2005 roku. Wykazano, że pikoplankton heterotroficzny był reprezentowany przez bakterie zróżnicowane pod względem wielkości i kształtu i znacznie dominował ilościowo nad pikoplanktonem autotroficznym, grupującym pikocyjanobacterie oraz małe zielenice.


*00016*          en

Diversity of freshwater red algae in Europe. Różnorodność słodkowodnych krasnorostów w Europie. Kwandrans, Janina; Eloranta, Pertti. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 1 s. 161-169, il.  bibliogr.

Spośród ogólnej liczby znanych krasnorostów słodkowodnych (ok. 180 taksonów), jedna trzecia występuje w Europie. Wśród tych taksonów 24 gatunki występują tylko na jednym lub paru stanowiskach. Większość krasnorostów występuje w wodach płynących, ale niektóre spotyka się w jeziorach lub na mokrych podłożach, ewentualnie w innychśrodowiskach. Najwięcej gatunków stwierdzono w Szwecji i Finlandii (odpowiednio, 27 i 28), a w Polsce zidentyfikowano jak dotąd 22 taksony krasnorostów.


*00022*          pl

Ocena stanu ekologicznego wód. Czarnecka, Magdalena. - Nasze Wody 2010 R. 14 nr 2 s. 28-30, il.

Przedstawiono system oceny stanu naturalnego wód powierzchniowych, na podstawie obowiązujących postanowień Ramowej Dyrektywy Wodnej, w których wykorzystano wskaźniki biologiczne. W utworzonych indeksach uwzględniono biomasę lub liczebność oragnizmów wodnych, skład gatunkowy, różnorodność biologiczną (fitoplanktonu, fitobentosu, makrofitów, bezkręgowców bentosowych, ryb). Omówiono także zagadnienia oceny wód w zbiornikach sztucznych i wodach silnie zmienionych.


*00025*          pl

Ekologia toksycznych sinic. Błaszczyk, Agata; Toruńska, Anna;  Kobos, Justyna; Browarczyk-Matusiak, Grażyna; Mazur-Marzec, Hanna. -  Kosmos 2010 t. 59 nr 1-2 s. 173-198, il. bibliogr. summ.

Opisano przystosowania sinic umożliwiające powstawanie zakwitów wody, budowę i występowanie potencjalnie toksycznych gatunków. Zobrazowano to na podstawie przeglądu literatury w wybranych jeziorach i zbiornikach zaporowych Polski. Scharakteryzowano strukturę chemiczną sinic i ich toksyczność. Przedstawiono metody analizy toksycznych cyjanobakterii, zagadnienia kumulacji toksyn w osadach i organizmach wodnych oraz zalecenia i regulacje prawne dotyczące sinic w wodach użytkowych.


*00036*          pl

Rola, zagrożenia i problemy ochrony małży skójkowatych (Unionidae). Ożgo, Małgorzata. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2010 t. 66 z. 3  s. 201-208, il. bibliogr. summ.

Omówiono znaczenie małży w ekosystemach słodkowodnych oraz przyczyny zanikania ich populacji. Przedstawiono działania mające na celu ochronę małży skójkowatych (renaturyzacja cieków lub rozmnażanie małży w niewoli). Scharakteryzowano intensywną ochronę perłoródki rzecznej oraz skójki gruboskorupowej w Polsce i Europie.


*00047*          pl

Craspedacusta sowerbii - słodkowodna meduza. Cz. 1: Historia odkrycia, rozmieszczenie i systematyka. Żurek, Roman. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2010 t. 66 z. 4 s. 283-294, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono historię odkrycia słodkowodnej meduzy Craspedacusta sowerbii - opisanej po raz pierwszy w 1880 r. przez R. Lankestera. Scharakteryzowano poglądy dotyczące pochodzenia tego gatunku w wodach słodkich strefy umiarkowanej. Ostatecznie uznano meduzę za gatunek pontokaspijski. Opisano budowę anatomiczną meduzy, jej stanowisko systematyczne w oparciu o badania genetyczne oraz ekologię. Podano stanowiska występowania meduzy w Polsce i Europie.


*00054*          en

Evaluation of the stage of development of the littoral of Czorsztyński and Sromowiecki reservoirs (Pieniny Mountains, Poland) on the basis of analyses of meiobenthos assemblages. Ocena stanu rozwoju litoralu zbiorników Czorsztyńskiego i Sromowieckiego (Pieniny, Polska) na podstawie analizy zgrupowań meiobentosu.  Wojtasik, Barbara. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4  s. 149-157, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0019-7

Przedstawiono kierunki rozwoju litoralu zbiorników zaporowych analizując meiobentos. Badane zbiorniki wykazały różne kierunki rozwoju. Litoral zbiornika Sromowieckiego miał bardziej jednorodny (homogeniczny) charakter zgrupowań meiobentosu, był podobny do występujących w stawach. Natomiast rozwój meiobentosu w zbiorniku Czorsztyńskim przebiegał podobnie jak w naturalnych, głębokich jeziorach. Meiobentos uznano za użyteczny wskaźnik w bioindeksowaniu zbiorników wodnych.


*00056*          en

Some issues in the assessment of eutrophication of river waters as a consequence of the construction of a storage reservoir (on the example of the Bystrzyca River). Wybrane zagadnienia w ocenie eutrofizacji wód rzecznych w następstwie budowy zbiornika retencyjnego (na przykładzie rzeki Bystrzycy). Chmiel, Stanisław;  Głowacki, Sławomir; Michalczyk, Zdzisław; Sposób, Joanna. -  Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 175-179, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0013-0

Badano zmiany jakości wód rzeki Bystrzycy w odniesieniu do budowy zbiornika Zemborzyce w latach 2005-07. Analizowano następujące wskaźniki eutrofizacji: azot całkowity, fosfor całkowity, azotany, zawartość chlorofilu a. W nawiązaniu do tych kryteriów obowiązujących w polskim prawie, wody rzeczne nie wykazują podatności na eutrofizację lub wykazują zaawansowaną eutrofizację wód. Podczas budowy zbiornika potencjał troficzny wód rzecznych musi być wzięty pod uwagę.


*00057*          en

Comparison of physical and chemical properties of water and floristic diversity of oxbow lakes under different levels of human pressure: A case study of the lower San River (Poland). Porównanie właściwości fizycznych i chemicznych wody i zróżnicowania florystycznego starorzeczy pod wpływem różnych poziomów antropopresji: na przykładzie badań dolnego Sanu (Polska).  Michalska-Hejduk, Dorota; Kopeć, Dominik; Drobniewska, Agata;  Sumorok, Beata. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4  s. 183-191, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0016-x

Starorzecza dolnego biegu Sanu są miejscem, gdzie występują cenne i chronione gatunki roślin, takie jak: Salvinia natans, Trapa natans. W latach 2000 i 2004-05 badano zależności między bioróżnorodnością a lokalną roślinnością na tle parametrów fizycznych i chemicznych wody oraz analizowano sposoby zagospodarowania zlewni. Badano pięć starorzeczy, które różniły się wielkością i stopniem zagospodarowania. Zauważalny był wpływ antropopresji powodujący ubytek makrofitów wyrażony zmniejszeniem się wskaźnika pokrycia i bioróżnorodności.


*00058*          en

The role of catchment and in-lake processes in shaping trophic conditions of the shallow lake Syczyńskie (Eastern Poland). Rola zlewni i procesów wewnątrzjeziornych w kształtowaniu warunków troficznych płytkiego Jeziora Syczyńskiego (Wschodnia Polska).   Dawidek, Jarosław; Pęczuła, Wojciech; Ferencz, Beata. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 193-200, il. bibliogr.    DOI: 10.2478/v10104-010-0011-2

Jezioro Syczyńskie jest zlokalizowane na granicy między strefą wyżynną i nizinną na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim. Jest to małe, płytkie jezioro charakteryzujące się intensywnością i sezonowością procesów eutrofizacyjnych. Sezonowe zmiany ładunku jonów dowodzą, że niezależnie od wysokiego zasilania w związki biogenne, występują okresy niedoborów form azotu i fosforu. Czynnikami powodującymi niedobory jonów było mieszanie wody i odpływ ładunku jonów po zimowym topnieniu lodu, nie kompensowany ładunkiem dopływającym.


*00059*          en

Phytoplankton productivity in littoral adjacent to peat-bog in two limnologically distinct lakes (Łęczyńsko-Włodawskie Lake District). Produktywność fitoplanktonu w litoralu przylegającym do torfowiska w dwóch limnologicznie różnych jeziorach (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie).  Serafin, Artur. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 201-207, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0002-3

Produktywność fitoplanktonu badano w sezonie letnim w latach 2006-07 w litoralu dwóch jezior przylegających do torfowiska. Oznaczano następujące parametry: produkcja pierwotna fitoplanktonu, koncentracja chlorofilu a, podstawowe wskaźniki fizykochemiczne wody. Wyniki uzyskane dla mezotroficznego jeziora Piaseczno wykazały brak istotnego oddziaływania zmurszałego torfowiska na status troficzny jeziora. Nie stwierdzono też wpływu torfowiska na niską produktywność fitoplanktonu w litoralu eutroficznego jeziora Bikcze.


*00060*          en

Influence of regulation on ichthyofauna and benthos of the Różanka stream. Oddziaływanie regulacji potoku Różanka na ichtiofaunę i bentos.  Bylak, Aneta; Kukuła, Krzysztof; Kukuła, Ewa. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 211-223, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0006-z

Regulacja cieków pogarsza warunki życia naturalnych zbiorowisk fauny dennej. Badano strukturę ichtiofauny i makrozoobentosu w uregulowanych i nieuregulowanych odcinkach potoku podgórskiego Różanka. Regulacja powodowała obniżenie bioróżnorodności biologicznej i zagęszczenia zarówno bezkręgowców jak i ryb. W uregulowanych odcinkach występowały tylko trzy gatunki ryb (kiełb, strzebla i kleń), zaś w nieuregulowanych odcinkach występowało 12 gatunków ryb. Zagęszczenie ryb wynosiło 1-6 osob. /100 m kw. w miejscach uregulowanych i 116-126 osob. /100 m kw. na stanowiskach naturalnych.


*00061*          en

Bacterioplakton of the Warta River in relation to physicochemical parameters and flow rate. Bakterioplankton rzeki Warty w odniesieniu do parametrów fizykochemicznych i natężenia przepływu. Szeląg-Wasilewska, Elżbieta; Joniak, Tomasz;  Michałkiewicz, Michał; Dysarz, Tomasz; Mądrecka, Beata. -  Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 225-236, il. bibliogr.

Badano liczebność i biomasę bakterioplanktonu w środkowym biegu Warty od maja do grudnia 2008 r. Liczebność bakterii niefototroficznych była wyższa niż bakterii fototroficznych. Istotne zależności stwierdzono dla całkowitej zawartości węgla i rozpuszczonych soli oraz węgla cząsteczkowaego i temperatury, a także dla zawartości tlenu, BZT, fosforu, przewodnictwa elektrolitycznego i zawartości chlorofilu a. Nie stwierdzono korelacji między liczebnością bakterii a szybkością przepływu wody. Na dynamikę bakterioplanktonu w rzece oddziaływały zakwity sinicowe.


*00062*          en

Changes in structure of macrophyte communities in the chosen lakes of Łęczna-Włodawa Lake District [Poland]. Zmiany w strukturze zbiorowisk makrofitów w wybranych jeziorach Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego [Polska].  Sender, Joanna. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 237-245, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0018-8

Analizowano zmiany w strukturze zbiorowisk roślinności wodnej czterech jezior (Łukie, Moszne, Piaseczno, Uściwierz) w województwie lubelskim. Tendencję do zmniejszania się liczby fitocenoz zaobserwowano w ciągu ostatnich 10 lat w jeziorach mezotroficznych i nieznacznie eutroficznych, zaś wzrost nastąpił w jeziorach eutroficznych. Ustępują głównie zbiorowiska roślin zanurzonych, zwłaszcza ramienice, natomiast wzrasta liczba fitocenoz roślinności szuwarowej. Wzrost występowania trzciny jest typowy przy przekształcaniu się jezior mezotroficznych w eutroficzne.


*00063*          en

Crustacean plankton of restored Lake Starodworskie [Poland]. Plankton skorupiakowy rekultywowanego Jeziora Starodworskiego [Polska]. Bowszys, Magdalena; Gutkowska, Agnieszka; Tandyrak, Renata. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 247-255, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0005-0

Jezioro Starodworskie w Olsztynie poddano rekultywacji w latach 60-tych metodą sztucznego napowietrzania, a w latach 90-tych metodą inaktywacji fosforu. W latach 2007-08 przeanalizowano i oceniono strukturę taksonomiczną i zasobność planktonu skorupiakowego. Eudominantami okazały się Bosmina longirostris i Daphnia cucullata, a dominantami były: Eudiaptomus graciloides, Diaphanosoma brachyurum, Mesocyclops leuckarti. Średnie zagęszczenie skorupiaków wynosiło 329 osob. /l, a średnia biomasa 5. 1 mg/l. Jezioro uznano za umiarkowanie eutroficzne.


*00064*          en

Epiphytic fauna inhabiting Stratiotes aloides in a new lake of the Słowiński National Park (Smołdzińskie Lake, Poland). Fauna epifityczna zasiedlająca Stratiotes aloides w nowym jeziorze Słowińskiego Parku Narodowego (Jezioro Smołdzińskie, Polska).   Obolewski, Krystian; Strzelczak, Agnieszka. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 257-267, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0003-2

W 2008 roku badano jakościową i ilościową strukturę fitofilnej makrofauny zasiedlającej osokę aloesowatą, Stratiotes aloides, w nowopowstałym Jeziorze Smołdzińskim na terenie parku narodowego. Badane rośliny zasiedlało łącznie 27 taksonów, najwięcej w czerwcu (22) i wrześniu (20), zaś najmniej w sierpniu (13). Jakość wód jeziora istotnie oddziaływała na zagęszczenie i biomasę fauny zasiedlającej i minującej liście osoki. Na podstawie indeksu BMWP-PL zaklasyfikowano jezioro do III klasy czystości.


*00065*          en

The usefulness of various indices in the assessment of water quality of a lowland river. Przydatność różnych wskaźników do oceny jakości wody rzeki nizinnej.  Królak, Elżbieta; Strzałek, Małgorzata; Korycińska, Małgorzata. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 271-280, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0007-y

Badania przeprowadzono w górnym odcinku rzeki Liwiec (dopływie Bugu). Analizowano wybrane parametry chemiczne wody i osadów dennych oraz skład taksonomiczny makrofauny bezkręgowej i makrofitów, a także stopień pokrycia dna przez hydrofity. Jakość wody była oceniana przy pomocy indeksów biotycznych BMWP-PL i MIR. Ustalono korelacje między chemicznymi parametrami wody i osadów, a wartościami wskaźników biologicznych. Indeks MIR (w oparciu o makrofity) jest przydatny do ustalenia stopnia zeutrofizowania rzeki. Indeks opierający się na makrobezkręgowcach (BMWP-PL) jest obecnie bardziej odpowiedni do oceny jakości wody w rzece nizinnej.


*00066*          en

The attempt of evaluation of chosen lakes from Łęczna-Włodawa Lakeland using E. Bajkiewicz-Grabowska method. Próba oceny wybranych jezior na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim z użyciem metody E. Bajkiewicz-Grabowskiej. Lorens, Bogdan; Tracz, Justyna. -  Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 281-293, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0004-1

Zastosowana metoda opiera się na ocenie wpływu zlewni na odporność jezior na degradację. Jeziora Krasne i Rogoźno zostały zaklasyfikowane do pierwszego typu, jako nie podatne na degradację. Typ drugi to jeziora odporne, chociaż ich zlewnia dostarcza dużo materii (wśród badanych jezior nie stwierdzono takiego typu). Do typu trzeciego zakwalifikowano jezioro Rotcze, które nie jest zbyt odporne, ale zlewnia nie jest zbyt aktywna w dostarczaniu materii. Typ czwarty jest reprezentowany przez jeziora Kleszczów i Miejskie. Jeziora te szybko się eutrofizują, bo są podatne na wpływy zewnętrzne.


*00067*          en

Zoobenthic assemblages of ponds supplied with biologically treated sewage. Zbiorowiska zoobentosu stawów zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami. Koszałka, Jacek; Tucholski, Stefan. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 313-318, il.  bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0014-z

Badano skład gatunkowy zespołów bentosowych makrobezkręgowców w trzech połączonych stawach zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami. Stawy te zarybiano karpiem, linem, sandaczem i płocią. Próby zoobentosu pobierano co miesiąc od kwietnia do października 2007 r. Dominowały Chironomidae i Oligochaeta, a rzadko występowały Ceratopogonidae i Ephemeroptera. Liczba taksonów była niska. Całkowite zagęszczenie fauny dennej wahało sie od 3060 do 9928 osob. /m kw. - najwyższe obserwowano latem. Stwierdzono wysoką presję ryb na bentos i wysoką trofię stawów.


*00095*          en

Refinement of biomonitoring of urban water courses by combining descriptive and ecohydrological approaches. Udoskonalanie biomonitoringu zabudowanego cieku wodnego poprzez połączone podejścia opisowe i ekohydrologiczne. Lafont, Michel; Jezequel, Celine;  Vivier, Anne; Breil, Pascal; Schmitt, Laurent; Bernoud, Stephanie. -  Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2010 vol. 10 nr 1 s. 3-11, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-009-0047-3

Zaproponowano i przedyskutowano dwa podejścia dla strategii zagospodarowania rehabilitowanych potoków. Pierwsza propozycja dotyczy dostosowania standaryzowanych wskaźników biotycznych. Pozwala ona na zdefiniowanie ekologicznej jakości środowiska. Drugi sposób jest oparty na rozwoju funkcjonalnych cech, które zostały określone przez zbiorowiska Oligochaeta zasiedlające powierzchnię gruboziarnistych osadów i hiporeiczny system. Podejście to charakteryzuje potencjał ekologiczny wynikający z interakcji czynników fizycznych i chemicznych (m. in. obrazuje dynamikę wymiany między wodą powierzchniową a gruntową).


*00096*          en

Appearance of toxigenic cyanobacteria in two Polish lakes dominated by Microcystis aeruginosa and Planktothrix agardhii and environmental factors influence. Pojawienie się toksykotwórczych sinic w dwóch jeziorach polskich zdominowanych przez Microcystis aeruginosa i Planktothrix agardhii a oddziaływanie czynników środowiskowych.  Gągała, Ilona; Izydorczyk, Katarzyna; Skowron, Aleksandra; Kamecka-Plaskota, Dorota; Stefaniak, Karolina;  Kokociński, Mikołaj; Mankiewicz-Boczek, Joanna. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2010 vol. 10 nr 1 s. 25-34, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-009-0045-5

Analizowano i porównywano zależności między czynnikami środowiskowymi (temperatura, pH, fosfor i azot całkowity, stosunek azotu do fosforu), a pojawieniem się sinic produkujących mikrocystyny. Badania przeprowadzono w dwóch płytkich, eutroficznych zbiornikach wodnych, w których stwierdzono w okresie od czerwca do października obecność tych sinic. W Zbiorniku Sulejowskim stwierdzono silną korelację między biomasą Microcystis aeruginosa a azotem całkowitem. W Jeziorze Bnińskim wystąpiła silnie negatywna korelacja między biomasą Planktothrix agardhii a temperaturą.


*00097*          en

Nearshore fluctuations in water chemistry, microcystins and coliform bacteria during the ice-free season in Lake Winnipeg, Manitoba, Canada. Przybrzeżne fluktuacje w chemizmie wody, mikrocystynach i bakteriach Coli podczas sezonu bez lodu w Jeziorze Winnipeg, Manitoba, Kanada.  Pip, Eva; Allegro, Elisa. -  Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2010 vol. 10 nr 1 s. 35-43, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0020-1

Badano zależności między 12 parametrami chemicznymi wody, mikrocystynami a bakteriami Coli na 4 stanowiskach przy plażach jeziora Winnipeg. Fluktuacje mikrocystyn nie były zsynchronizowane na poszczególnych stanowiskach, ale nieznacznie były skorelowane z poziomem azotu, a odwrotnie ze stosunkiem azotu do fosforu (N:P), a także z zawartością miedzi, którą stosowano jako algicyd. Liczba bakterii Coli była istotnie wyższa podczas zwiększonej mętności, temperatury i wyższej zawartości fosforu nieorganicznego oraz rozpuszczonej materii organicznej, a odwrotnie skorelowana z N:P.


*00098*          en

Water quality in cutaway peatland lakes in Seda mire, Latvia. Jakość wody w jeziorze odciętym torfowiskiem w bagnie Seda, Łotwa.  Klavins, Maris; Kokorite, Ilga; Springe, Gunta; Skuja, Agnija; Parele, Elga; Rodinov, Valery; Druvietis, Ivars; Strake, Solvita; Urtans, Andris. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2010 vol. 10 nr 1 s. 61-70, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-009-0048-2

Odcięte torfowisko może ulec przekształceniu w płytkie jezioro. W tego typu zbiorniku łotewskim badano wskaźniki jakości wody i biocenozę wodną. Stwierdzono, że resztki torfu i warunki troficzne jeziora są głównymi czynnikami oddziałującymi na chemizm wody i badane siedliska. To jezioro nie można jednak określić jako typowy zbiornik potorfowiskowy, dystroficzny czy humusowy, ze względu na skład chemiczny wody i wskaźniki hydrobiologiczne. Wody tego jeziora są alkaliczne, zawierają wysokie zawartości wapnia, magnezu i wodorowęglanów.


*00100*          pl

Craspedacusta sowerbii - słodkowodna meduza. Cz. 2: Biologia i ekologia. Żurek, Roman. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2010 t. 66 z. 5 s. 391-396,  il. bibliogr. summ.

Scharakteryzowano szczegóły budowy polipa i słodkowodnej meduzki. Omówiono biologię i ekologię gatunku Craspedacusta sowerbii, szczególnie jego preferencje siedlikowe, termiczne i pokarmowe, migracje oraz zagęszczenie populacji. Przedstawiono skład chemiczny ciała meduzy i jej zmienność genetyczną. Nowe stanowiska wskazują, że gatunek rozprzestrzenił się ze strefy umiarkowanej do subtropikalnej.


 

AKWAKULTURA

*00037*          pl

Perspektywy rozwoju marikultury w polskiej strefie przybrzeżnej Bałtyku. Sadowski, Jacek. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 4 (76) s. 51-54, il.  bibliogr. summ.

Przedstawiono wielkość i wartość produkcji 10 najważniejszych produktów marikultury (ryby, mięczaki, stawonogi, glony). Scharakteryzowano różne technologie chowu stosowane w marikulturze (chów sadzowy, obiegi zamknięte, chów pastwiskowy, chów w obszarze farm wiatrowych). Rozważano warunki środowiskowe Bałtyku pod kątem możliwości rozwoju marikultury w Polsce.


 

BIOLOGIA RYB

*00015*          en

Analysis of environmental conditions and macro-cations composition (Ca, Mg, Na, K, Sr) in the operculum bones of estuarine fishes in the Pomeranian Bay (southern Baltic Sea). Analizy warunków środowiskowych i składu makrokationów (Ca, Mg, Na, K, Sr) w kościach operculum u ryb estuariowych w Zatoce Pomorskiej (Południowy Bałtyk). Tórz, Agnieszka; Nędzarek, Arkadiusz. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 1 s. 147-159, il. bibliogr.

Przedstawiono skład chemiczny operculum (kości z pokryw skrzelowych) u kilku gatunków ryb na tle warunków hydrochemicznych występujących w Zatoce Pomorskiej. Struktura makrokationów, Ca, Mg, Na, K, Sr, w kościach przedstawiała się (odpowiednio, w procentach) u poszczególnych gatunków następująco - u dorsza: 32.3, 29.8, 1.4, 0.8, 2.1; u troci: 22.8, 13.5, 0.8, 0.2, 1.7; u okonia: 37.9, 15.1, 2.4, 0.7, 1.6. Średnia zawartość materii organicznej w operculum wynosiła: u dorsza 40.0 proc. , u troci 53.9 proc. , u okonia 37.0 proc.


*00060*          en

Influence of regulation on ichthyofauna and benthos of the Różanka stream. Oddziaływanie regulacji potoku Różanka na ichtiofaunę i bentos.  Bylak, Aneta; Kukuła, Krzysztof; Kukuła, Ewa. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 211-223, il.  bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0006-z

Regulacja cieków pogarsza warunki życia naturalnych zbiorowisk fauny dennej. Badano strukturę ichtiofauny i makrozoobentosu w uregulowanych i nieuregulowanych odcinkach potoku podgórskiego Różanka. Regulacja powodowała obniżenie bioróżnorodności biologicznej i zagęszczenia zarówno bezkręgowców jak i ryb. W uregulowanych odcinkach występowały tylko trzy gatunki ryb (kiełb, strzebla i kleń), zaś w nieuregulowanych odcinkach występowało 12 gatunków ryb. Zagęszczenie ryb wynosiło 1-6 osob. /100 m kw. w miejscach uregulowanych i 116-126 osob. /100 m kw. na stanowiskach naturalnych.


*00073*          pl

Wędrówki ryb słodkowodnych - wybrane przykłady z rodziny karpiowatych (przegląd literatury). Zdanowska, Jadwiga. - Komun. Ryb.  2010 nr 5 (118) s. 20-24, il. bibliogr. summ.

Omówiono wędrówki ryb karpiowatych: karpia, leszcza, płoci, świnki, brzany, jazia i tołpygi białej. Wyróżnia się wędrówki koncentracyjne (tarłowe oraz na zimowiska), dyspersyjne (pokarmowe) oraz kompensacyjne i losowe, spowodowane niekorzystnymi warunkami środowiskowymi. Dystanse pokonywane przez ryby karpiowate różnią się znacznie. Większość gatunków na tarło powraca w te same miejsca. Na tarliska są wybierane miejsca przybrzeżne, gdzie ryby znajdują dogodne warunki (m. in. wyższa temperatura wody, dobre natlenienie) dla rozwoju ikry, a następnie wylęgu ryb. Czynnikami utrudniającymi rybom wędrówki jest zabudowa rzek oraz zanieczyszczenie wód.


 

HODOWLA RYB

*00039*          pl

Analiza ekonomicznej efektywności zarybień jezior użytkowanych przez Gospodarstwo Jeziorowe Sp. z o. o. w Ełku. Mickiewicz, Maciej. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 5-12, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono strukturę gatunkową średnich rocznych odłowów gospodarczych i wędkarskich z jezior Gospodarstwa Jeziorowego w Ełku w latach 1998-2005. Podano wartości odłowów rybackich i wędkarskich oraz wartości zarybień dla analizowanych gatunków: węgorza, sielawy, siei, szczupaka, sandacza, suma, lina, karasia, karpia. Porównano efektywność zarybień jezior ełckich z efektywnością zarybień jezior w Polsce.


*00042*          pl

Rozwój akwakultury w Armenii. Kolman, Ryszard; Grinberg, Vladimir; Tadevosyan, Hovik; Mkrtychian, Armen. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 26-29, il. bibliogr.

W dolinie Araratu w ponad 200 gospodarstwach rybackich produkowane są pstrągi (głównie pstrąg tęczowy i ceniony tam pstrąg sewański) oraz jesiotry (przeważa jesiotr syberyjski). O dużym potencjale rozwojowym akwakultury armeńskiej świadczą warunki hydrologiczne, klimatyczne, niski koszt budowy stawów i tania siła robocza.


*00043*          pl

Co nam przeszkadza?. Goryczko, Krzysztof; Grudniewska, Joanna. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 29-30, bibliogr.

Przyczynami regresu produkcji w akwakulturze (spadek produkcji karpia, pstrąga i ryb jeziorowych) są choroby ryb oraz biurokratyczne przepisy i normy. Przykładem tego jest dokument sporządzony przez GLOBAL G. A. P. (Światowe Partnerstwo dla Dobrej Praktyki Rolnej). Dokument nosi tytuł: Punkty kontrolne i kryteria stosowania całościowego bezpieczeństwa gospodarstwa. Zawiera 187 wskazań i przeciwskazań, z których większość będzie utrudniać prowadzenie hodowli ryb.


*00049*          pl

Rybactwo stawowe w Krainie 1000 jezior. Cz. 1: Charakterystyka regionu Warmii i Mazur. Guziur, Janusz; Lirski, Andrzej; Skibniewska, Krystyna. - Prz. Ryb. 2010 R. 34 nr 5 s. 22-24, il.

Omówiono warunki klimatyczne regionu Warmii i Mazur, scharakteryzowano grupy producentów ryb stawowych oraz podano ocenę stanu technicznego obiektów stawowych. Wśród producentów ryb stawowych dominują hodowcy indywidualni (53,9 proc. ) oraz spółki rybackie (33,3 proc. ). Ośrodki zarybieniowe PZW oraz obiekty szkolne i naukowo-badawcze stanowią łącznie zaledwie 12,8 proc.


*00075*          pl

Akwarystyka na tle branży zoologicznej i akwakultury. Górecki, Wojciech; Zygmunt, Grzegorz; Popek, Włodzimierz. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 28-32, il. bibliogr.

Omówiono rolę i status akwarystyki w branży zoologicznej (druga pozycja po hodowli psów i kotów). Scharakteryzowano obrót żywymi rybami, bezkręgowcami wodnymi, sprzętem, wyposażeniem oraz karmami i preparatami akwarystycznymi. Opisano środki stosowane w akwarystyce: środki do uzdatniania wody, preparaty witaminowe, płynne premiksy, nawozy do roślin wodnych i preparaty leczniczo-dezynfekcyjne. Przedstawiono problem dobrostanu zwierząt sprzedawanych w sklepach akwarystycznych.


*00083*          pl

Stawy w Krainie Wielkich Jezior. Cz. 3: Hodowcy indywidualni.  Guziur, Janusz; Lirski, Andrzej; Wiśniewska, Anna. - Mag. Przem. Ryb.  2010 nr 5 (77) s. 33-35, il.

Omówiono strukturę wielkościową stawów użytkowanych przez hodowców indywidualnych na Warmii i Mazurach oraz wielkość produkcji ryb i wydajności rybackie. Na stawach w Krainie Wielkich Jezior gospodaruje około 1200 indywidualnych hodowców ryb i dzierżawców stawów i oczek wodnych o charakterze wędkarsko-rekreacyjnym. Około 3/4 hodowców eksploatuje stawy typu karpiowego, w dalszej kolejności użytkowane są stawy pstrągowe, jesiotrowo-karpiowe, jesiotrowe. W 3 obiektach z produkcją ryb łączona jest hodowla raków i ślimaków. Aktualnie globalna produkcja w sektorze indywidualnym na tym terenie wynosi około 600 ton ryb.


*00094*          en

Dynamics of nitrogen and phosphorus in closed and semi-closed recirculating aquaculture systems during the intensive culture of goldfish, Carassius auratus auratus (L. ), juveniles. Dynamika związków azotowych i fosforu w zamkniętym i półzamkniętym doświadczalnym systemie recyrkulacyjnym, podczas intensywnego podchowu narybku złotej rybki, Carassius auratus auratus (L. ).   Żarski, Daniel; Kucharczyk, Dariusz; Targońska, Katarzyna; Krejszeff, Sławomir; Czarkowski, Tomasz; Babiarz, Ewelina; Nowosielska, Dorota B. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 3 s. 187-193, il. bibliogr.  streszcz.

Badano obciążenie systemów recyrkulacyjnych w związki biogenne podczas intensywnego podchowu narybku złotej rybki, odmiany karasia złocistego. Stwierdzono wysoki stopień obciążenia azotem (22 878,18 mg) i fosforem (1878,55 mg) w systemach zamkniętych, a w systemach półzamkniętych wartości te odpowiednio dla azotu i fosforu wynosiły 3797,44 mg i 117,41 mg. Świadczy to o wysokim obciążeniu środowiska wodnego w związki biogenne, co należy wziąć pod uwagę podczas projektowania systemów recyrkulacyjnych. Wskazane jest w tych systemach ustalenie niskiego poziomu żywienia ryb.


*00102*          pl

Rybactwo stawowe w Krainie 1000 jezior. Cz. 2: Spółki Rybackie.  Guziur, Janusz; Lirski, Andrzej; Skibniewska, Krystyna. - Prz. Ryb.  2010 R. 34 nr 6 s. 9-12, il.

Podano informacje o areale i produkcji 10 spółek rybackich, ośrodków rybacko-wędkarskich PZW, obiektów szkolnych i naukowo-badawczych oraz w stawach hodowców indywidualnych w woj. warmińsko-mazurskim. Omówiono aktualny stan gospodarki stawowej oraz jej poziom technologiczny. Głównym obiektem hodowlanym jest karp.


 

ROZRÓD RYB

*00079*          pl

[Dwudziesta czwarta] XXIV Konferencja „WYLĘGARNIA“ 2-3 września 2010, Mrągowo. Zakęś, Zdzisław. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 40-42,  il.

Tematem przewodnim konferencji „Wylęgarnia 2010" były metody kontrolowanego rozrodu ryb gatunków rzadkich i chronionych. Omawiano profilaktykę i terapię chorób występujących u organizmów wodnych, zwłaszcza w warunkach intensywnych systemów hodowlanych. Poruszano zagadnienia prawne oraz zasady dobrej praktyki w pracach wylęgarniczo-podchowowych. Omawiano też efektywność zarybiania materiałem wyprodukowanym w różnych systemach hodowlanych.


 

ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00038*          pl

Dietetyczne przyczyny powstawania deformacji ciała u larw i młodocianych ryb w akwakulturze. Cz. 1: Substancje mineralne.  Sikorska, Justyna. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 1-4, il. bibliogr.  summ.

W oparciu o klasyczne oraz najnowsze pozycje literatury naukowej omówiono znaczenie najważniejszych pierwiastków dla prawidłowego rozwoju szkieletu ryb: fosforu, wapnia i magnezu. Najczęstszą przyczyną niedoboru tych makropierwiastków jest ich słaba przyswajalność z paszy. Deformacje szkieletu u ryb mogą także powodować niedobory manganu.


*00068*          pl

Dietetyczne przyczyny powstawania deformacji ciała u larw i młodocianych ryb w akwakulturze. Cz. 2: Witaminy, aminokwasy i kwasy tłuszczowe. Sikorska, Justyna. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 1-4, il.  bibliogr. summ.

Przedstawiono stan wiedzy na temat powstawania deformacji ciała u larw i młodocianych ryb żywionych w warunkach kontrolowanych. Ciężkie deformacje ciała mogą być spowodowane niedoborem witamin C, E, A, D i K lub nadmiarem witaminy A. Deformacje szkieletu mogą być spowodowane przez nadmiar aminokwasów (np. leucyny) lub ich niedobór (np. tryptofanu), jak również przez wysoko nienasycone kwasy tłuszczowe (nadmiar lub niedobór).


 

CHOROBY RYB

*00017*          en

Hematological changes in common carp (Cyprinus carpio L. ) after short-term lead (Pb) exposure. Hematologiczne zmiany w obrazie krwi u karpia (Cyprinus carpio L. ) po krótkotrwałej ekspozycji w ołowiu (Pb).  Witeska, Małgorzata; Kondera, Elżbieta; Szymańska, Monika; Ostrysz, Małgorzata. - Pol. J. Env. Stud. 2010 vol. 19 nr 4  s. 825-831, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań dotyczące zmian w obrazie krwi młodocianego karpia wystawionego na krótkotrwałe (3 h) działanie ołowiu (10 mg/l; 96hLC50). Zaobserwowane zmiany patologiczne wystąpiły głównie w postaci neutrofili, obniżenia aktywności fagocytarnej i liczebności białych krwinek. Objawy te wskazują na supresyjne działanie ołowiu na niespecyficzne mechanizmy obronne u karpia.


*00024*          pl

Pasożyty - kłopotliwy element sieci pokarmowych w ekosystemach.  Pojmańska, Teresa; Niewiadomska, Katarzyna. - Kosmos 2010 t. 59 nr 1-2 s. 99-110, il. bibliogr. summ.

Na podstawie współczesnych badań przedstawiono rolę i miejsce pasożytów w strukturze i funkcjonowaniu ekosystemów. Tworzą one w sieci troficznej nowe węzły i dodatkowe drogi przepływu energii i materii przez różne poziomy troficzne. Zaproponowano spolszczenie kilku specjalistycznych terminów angielskich: konektancja, zagnieżdżenie, anty-zagnieżdżenie. Przedstawiono cykle rozwojowe kilku pasożytów (m. in. przywr, płazińców, kolcogłowów); ich etapem pośrednim są często środowiska wodne, a żywicielami pośrednimi ryby lub inne organizmy wodne.


*00029*          pl

Choroby ryb podlegające obowiązkowi zwalczania. oraz inne choroby zagrażające hodowli - diagnostyka, profilaktyka, terapia.  Szweda, Wojciech [red. ]; Siwicki, Andrzej K. [red. ]; Terech-Majewska, Elżbieta [red. ]. Olsztyn: Wyd. IRS 2010, 241 ss. , il. +bibliogr.

Omówiono diagnostykę, terapię i profilaktykę chorób ryb podlegających obowiązkowi zwalczania i zgłaszania w Polsce i Unii Europejskiej. Są to: zakaźna martwica układu krwiotwórczego ryb łososiowatych - IHN, wirusowa posocznica krwotoczna - VHS, zakaźna anemia łososi - ISA, zakażenie herpeswirusem koi - KHV, epizootyczna martwica układu krwiotwórczego - EHN, zakaźny zespół owrzodzenia - EUS. Przedstawiono aktualne uregulowania prawne w tym zakresie. Drugą część monografii poświęcono innym chorobom ryb, bakteryjnym i wirusowym, zagrażającym hodowli ryb. W pracach uwzględniono aktualny stan wiedzy w zakresie sytuacji epizootycznej, epidemiologii, immunologii, diagnostyki, terapii, zapobiegania i zwalczania chorób ryb.


*00030*          pl

Choroby wirusowe i bakteryjne występujące w warunkach naturalnych oraz podchowach kontrolowanych węgorza. Siwicki, Andrzej K. ; Robak, Stanisław; Kazuń, Krzysztof; Kazuń, Barbara; Głąbski, Edward; Lepa, Agnieszka; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Choroby ryb podlegające obowiązkowi zwalczania. Pr. zbior. pod red. Szwedy, Wojciecha; Siwickiego, Andrzeja K. ; Terech-Majewskiej, Elżbiety.  Olsztyn: Wyd. IRS 2010    s. 167-176, il. +bibliogr. 14 poz.

Przedstawiono proces replikacji wirusów patogennych dla ryb. Omówiono wpływ wirusów zaliczanych do rodziny Rhabdoviridae na organizm węgorza europejskiego, amerykańskiego i japońskiego. Drugą wysoce patogenną grupą wirusów są Herpesviridae. Następnie scharakteryzowano choroby bakteryjne występujące u węgorzy (edwardsielozę, wibriozy, red spot disease, chorobę zimnej wody), ich etiologię, przebieg oraz leczenie. Wegorze mogą też być nosicielami wirusów lub bakterii.


*00031*          pl

Choroby ryb sumowatych. Kazuń, Barbara; Kazuń, Krzysztof. W:  Choroby ryb podlegające obowiązkowi zwalczania. Pr. zbior. pod red. Szwedy, Wojciecha; Siwickiego, Andrzeja K. ; Terech-Majewskiej, Elżbiety. Olsztyn: Wyd. IRS 2010    s. 177-188, il. +bibliogr. 24 poz.

Opisano przebieg i leczenie chorób ryb sumowatych wywoływanych przez wirusy CCV (channel catfish virus) należące do rodziny Herpesviridae, także Iridoviridae są groźną rodziną wirusów. Scharakteryzowano choroby bakteryjne (jelitowa posocznica sumikowatych - ESC, choroba kolumnowa, edwardsielloza) oraz pasożytnicze (ichtioftirioza) powodujące straty w hodowli ryb sumowatych. Przedstawiono zalecenia profilaktyczne w celu uniknięcia strat m. in. wskazane jest ograniczenie do minimum manipulowanie rybami, ostrożność przy transporcie i unikanie przegęszczania obsad, a także selekcja ryb osłabionych.


*00033*          pl

Dezynfekcja jako skuteczna metoda profilaktyki i terapii wybranych chorób ryb. Grudniewska, Joanna; Terech-Majewska, Elżbieta; Siwicki, Andrzej K. . W: Choroby ryb podlegające obowiązkowi zwalczania. Pr. zbior. pod red. Szwedy, Wojciecha; Siwickiego, Andrzeja K. ; Terech-Majewskiej, Elżbiety. Olsztyn: Wyd. IRS 2010    s. 215-224, il. +bibliogr. 32 poz.

Dezynfekcja, jako jedna z metod profilaktyki w chowie i hodowli ryb, polega na przestrzeganiu zasad higieny poprzez stosowanie środków myjących czy dezynfekujących celem zniszczenia drobnoustrojów. Metody chemiczne sprowadzają się do stosowania wybranych preparatów biobójczych. Szerokie zastosowanie znajdują kąpiele profilaktyczno-lecznicze. Omówiono kilka środków używanych w rybactwie, są to: formalina, siarczan miedzi, preparaty zawierające aktywny chlor, jodofory, nadmanganian potasu, Virkon S, Dezynfektant CIP, Oxim, Steridial, Oxyper, Bronopol.


*00038*          pl

Dietetyczne przyczyny powstawania deformacji ciała u larw i młodocianych ryb w akwakulturze. Cz. 1: Substancje mineralne.  Sikorska, Justyna. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 1-4, il. bibliogr.  summ.

W oparciu o klasyczne oraz najnowsze pozycje literatury naukowej omówiono znaczenie najważniejszych pierwiastków dla prawidłowego rozwoju szkieletu ryb: fosforu, wapnia i magnezu. Najczęstszą przyczyną niedoboru tych makropierwiastków jest ich słaba przyswajalność z paszy. Deformacje szkieletu u ryb mogą także powodować niedobory manganu.


*00068*          pl

Dietetyczne przyczyny powstawania deformacji ciała u larw i młodocianych ryb w akwakulturze. Cz. 2: Witaminy, aminokwasy i kwasy tłuszczowe. Sikorska, Justyna. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 1-4, il.  bibliogr. summ.

Przedstawiono stan wiedzy na temat powstawania deformacji ciała u larw i młodocianych ryb żywionych w warunkach kontrolowanych. Ciężkie deformacje ciała mogą być spowodowane niedoborem witamin C, E, A, D i K lub nadmiarem witaminy A. Deformacje szkieletu mogą być spowodowane przez nadmiar aminokwasów (np. leucyny) lub ich niedobór (np. tryptofanu), jak również przez wysoko nienasycone kwasy tłuszczowe (nadmiar lub niedobór).


*00071*          pl

Ocena skuteczności szczepionek w immersji przeciwko jersiniozie u narybku pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss). Siwicki, Andrzej K. ; Terech-Majewska, Elżbieta; Grudniewska, Joanna; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Kazuń, Barbara; Majewicz-Zbikowska, Magdalena;  Szczucińska, Ewa. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 13-15, il. bibliogr. summ.

Omówiono mechanizm działania szczepionek i ich rolę w nowoczesnej hodowli ryb. Porównano efektywność polskiej autoszczepionki przeciwko jersiniozie (Yersivac) z importowaną szczepionką AquaVac ERM (UK) w podchowach kontrolowanych narybku pstrąga tęczowego. Polska szczepionka indukuje wyższą odporność przeciw zakażeniu Yersinią ruckeri, a jej skuteczność wyraża się 94-95 proc. przeżywalnością. Natomiast po zastosowaniu szczepionki importowanej uzyskuje się 78-85 proc. przeżywalność. Przeżywalność ryb nie szczepionych wyniosła 15-25 proc.


*00092*          en

Histopathological changes in naturally-infected Chirruh snowtrout, Schizothorax esocinus (Heckel), with Adenoscolex oreini (Caryophyllidea: Capingentidae). Zmiany histopatologiczne wywołane przez Adenoscolex oreini (Caryophyllidea: Capingentidae) u Schizothorax esocinus (Heckel). Irshadullah, Malik; Mustafa, Yesreel. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 3 s. 179-182, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzono badania histopatologiczne jelit marynki szczupaczej, Schizothorax esocinus, należącej w systematyce do ryb karpiowatych. Ryby złowione w rzece Jhelum w Indiach były naturalnie zainfekowane tasiemcami Adenoscolex oreini. Do badań histologicznych wytypowano ryby intensywnie zainfekowane, u których stopień zarażenie wykazywał obecność ponad 50 tasiemców. Zaobserwowano u tych ryb stan zapalny jelit. Badany tasiemiec nie posiada organów do przytwierdzania się do ścian jelit, ale powoduje penetrację i uszkodzenie nabłonka, co prowadzi do infekcji.


 

RYBY KARPIOWATE

*00073*          pl

Wędrówki ryb słodkowodnych - wybrane przykłady z rodziny karpiowatych (przegląd literatury). Zdanowska, Jadwiga. - Komun. Ryb.  2010 nr 5 (118) s. 20-24, il. bibliogr. summ.

Omówiono wędrówki ryb karpiowatych: karpia, leszcza, płoci, świnki, brzany, jazia i tołpygi białej. Wyróżnia się wędrówki koncentracyjne (tarłowe oraz na zimowiska), dyspersyjne (pokarmowe) oraz kompensacyjne i losowe, spowodowane niekorzystnymi warunkami środowiskowymi. Dystanse pokonywane przez ryby karpiowate różnią się znacznie. Większość gatunków na tarło powraca w te same miejsca. Na tarliska są wybierane miejsca przybrzeżne, gdzie ryby znajdują dogodne warunki (m. in. wyższa temperatura wody, dobre natlenienie) dla rozwoju ikry, a następnie wylęgu ryb. Czynnikami utrudniającymi rybom wędrówki jest zabudowa rzek oraz zanieczyszczenie wód.


 

CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00032*          pl

Ochrona zdrowia tarlaków. Siwicki, Andrzej K. ; Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Choroby ryb podlegające obowiązkowi zwalczania. Pr. zbior. pod red. Szwedy, Wojciecha; Siwickiego, Andrzeja K. ; Terech-Majewskiej, Elżbiety.  Olsztyn: Wyd. IRS 2010    s. 197-202 +bibliogr. 6 poz.

Omówiono znaczenie ochrony zdrowia tarlaków, ponieważ ich kondycja i stan zdrowotny mają istotny wpływ na uzyskiwane od nich potomostwo. Szczególną uwagę poświęcono kontrolowanemu rozrodowi karpia. Przeanalizowano zaburzenia w rozrodzie karpia i ich przyczyny, do których zaliczono awitaminozy, otłuszczenie i niewłaściwe obchodzenie się z tarlakami przed i po tarle. Zaleca się stosowanie środków znieczulających przy wszelkiego rodzaju manipulacjach, stosowanie immunoprofilaktyki oraz prace selekcyjne.


*00040*          pl

Wpływ metody pakowania żywych karpi podczas sprzedaży detalicznej na ich dobrostan. Białowąs, Henryk; Lirski, Andrzej. -  Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 13-16, il. bibliogr. summ.

Badanie zmian poziomu nasycenia wody tlenem w pojemnikach z żywymi karpiami wykazało szybsze zużycie tlenu w wyższej temperaturze. Poziom krytyczny w temperaturze 11,5-14,2 st. C został przekroczony w 30 minucie. Żywe ryby przetrzymywane w zawiązanych workach foliowych dużo gorzej znosiły transport niż w wiaderkach i workach niezawiązanych.


*00050*          pl

Wstępna prognoza produkcji karpia handlowego w 2010 roku.  Lirski, Andrzej. - Prz. Ryb. 2010 R. 34 nr 5 s. 24-25, il.

Przedstawiono dwie metody liczenia produkcji stawowej karpia, metodą ekstrapolacji i sumowania. Porównano wyniki produkcji poszczególnych roczników karpia w 2009 roku wyliczone tymi metodami. Wstępna prognoza produkcji karpia w 2010 roku przewiduje utrzymanie tendencji spadkowej z lat ubiegłych, co jest spowodowane złą sytuacją epizootyczną i stratami powodowanymi przez zwierzęta rybożerne (np. kormorany).


*00052*          pl

Rybactwo stawowe Czech. Nadal stabilna produkcja czeskiego karpia w 2009 r. Guziur, Janusz; Wiśniewska, Anna. - Prz. Ryb. 2010  R. 34 nr 5 s. 30-31, il. bibliogr.

Przedstawiono wielkość areału stawów, liczbę członków Zrszeszenia Rybackiego, gatunki produkowanych ryb oraz wielkość i formy sprzedaży oraz przetwórstwa ryb w Czechach. W 2009 r. Czesi wyprodukowali w stawach 20071 ton ryb konsumpcyjnych, głównie karpia.


*00074*          pl

Sezon 2010 roku za nami - prognoza produkcji stawowej. Lirski, Andrzej. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 25-28, il. bibliogr.

Na podstawie badań ankietowych prowadzonych w Zakładzie Rybactwa Stawowego IRS w Żabieńcu przedstawiono prognozy produkcji jesiennej karpia i ryb dodatkowych w Polsce. Produkcję narybku karpia w 2010 roku szacuje się na 3200 ton, kroczka na 4300 ton, zaś karpia handlowego na 15000 ton. Omówiono warunki hydrologiczno-meteorologiczne i wpływ powodzi na produkcję ryb. Udział ryb dodatkowych w gospodarstwach stawowych wynosi 9,6 proc.


*00081*          pl

Karp zatorski ChNP. teka [oprac. ]. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 5 (77) s. 23, il.

Komisja Europejska zaakceptowała wniosek złożony przez Polskę o nadanie Chronionej Nazwy Pochodzenia (Protected Designation of Origin, PDO) pierwszemu polskiemu produktowi rybnemu, którym jest karp zatorski. Karp zatorski spełnia wszystkie warunki by otrzymać PDO. Jego jakość, cechy charakterystyczne i produkcja sa związane z określonym otoczeniem geograficznym. Scharakteryzowano obszar geograficzny, na którym karp zatorski jest produkowany, tradycję jego chowu i cykl produkcyjny.


*00082*          pl

Karp w 2010 roku - jakie perspektywy odłowów i sprzedaży?.  Lirski, Andrzej. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 5 (77) s. 28-30, il.

Omówiono czynniki mające wpływ na produkcję karpia handlowego w 2010 r. : warunki hydrologiczno-meteorologiczne, wielkość wykorzystanych powierzchni stawów, obsady stawów, choroby ryb, straty spowodowane przez zwierzęta rybożerne, kłusownictwo. Scharakteryzowano wielkość produkcji i sprzedaży karpia w 2009 r. Stwierdzono, że produkcja karpia towarowego w 2010 r. będzie niższa niż w poprzednim sezonie, gdy wyprodukowano 18100 ton; teraz będzie wynosić 15000-17000 ton.


 

INNE KARPIOWATE

*00003*          pl

Strzebla błotna zagrożony wyginięciem gatunek ryby karpiowatej.  Wolnicki, Jacek. - Nasze Wody 2010 nr 1 (41) s. 26-28, il.

Opisano występowanie strzebli błotnej (Eupallasella percnurus) w Polsce podając stanowiska i typy siedlisk. Do końca XX wieku znano 100 stanowisk. Najstarsze stanowisko znajdowało się na Kujawach w Buszkowie, gdzie zostało zinwentaryzowane w 1931 r. Badania terenowe prowadzone w latach 2005-09 wykazały istnienie 160 stanowisk strzebli błotnej.


*00089*          en

Effect of the synthetic pyrethroid Deltamethrin and the neem-based pesticide Achook on the reproductive ability of zebrafish, Danio rerio (Cyprinidae). Wpływ syntetycznego pyretroidu Deltamethrin oraz naturalnego pestycydu Achook na zdolności rozrodu danio pręgowanego, Danio rerio (Cyprinidae). Sharma, Dilip K. ;  Ansari, Badre A. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 3 s. 157-161, il.  bibliogr. streszcz.

Samce i samice danio pręgowanego eksponowano przez 3 miesiące w wodzie zawierającej pestycydy: 0,016 mikrog/l Deltamethrinu i 0,025 mikrog/l pestycydu Achook. Następnie ryby przeniesiono do czystej wody i prowadzono obserwacje ich płodności, zdolności wylęgowych i przeżywalności. Zanotowano istotną redukcję zdolności rozrodczych danio w porównaniu z grupą kontrolną. Redukcja płodności u ryb eksponowanych w Delthametrinie wynosiła 54,12 proc. , a w Achook - 17,81 proc. , a przeżywalność ikry była odpowiednio niższa o 49,7 i 36,9 proc. Zastosowanie nawet niskich (96-h LC50) koncentracji pestycydów istotnie wpłynęło na rozrodczość ryb.


*00091*          en

Histoarchitecture and scanning electron microscopic studies of the olfactory epithelium in the exotic fish Puntius javanicus (Bleeker). Budowa nabłonka węchowego u egzotycznego gatunku Puntius javanicus (Bleeker) w oparciu o badania przy użyciu elektronowego mikroskopu skaningowego.  Chakrabarti, Padmanabha;  Ghosh, Saroj K. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 3 s. 173-177, il.  bibliogr. streszcz.

Budowę histologiczną nabłonka węchowego ryby karpiowatej, Puntius javanicus, badano mikroskopem świetlnym i skaningowym. Jajowaty aparat węchowy składa się z 25-26 lameli ułożonych po obu stronach wąskiego szwu środkowego tworząc obłą rozetę. Nabłonek czuciowy zajmuje środkową oraz górną połowę lameli węchowych i składa się z urzęsionych i mikrokosmkowych komórek czuciowych oraz komórek śluzowych. Rejon między lamelami a szwem środkowym jest pokryty nabłonkiem wyściółkowym, składającym się z komórek podporowych nie urzęsionych, nabłonkowych, śluzowych i pojedynczych sensorycznych.


*00094*          en

Dynamics of nitrogen and phosphorus in closed and semi-closed recirculating aquaculture systems during the intensive culture of goldfish, Carassius auratus auratus (L. ), juveniles. Dynamika związków azotowych i fosforu w zamkniętym i półzamkniętym doświadczalnym systemie recyrkulacyjnym, podczas intensywnego podchowu narybku złotej rybki, Carassius auratus auratus (L. ).   Żarski, Daniel; Kucharczyk, Dariusz; Targońska, Katarzyna; Krejszeff, Sławomir; Czarkowski, Tomasz; Babiarz, Ewelina; Nowosielska, Dorota B. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 3 s. 187-193, il. bibliogr.  streszcz.

Badano obciążenie systemów recyrkulacyjnych w związki biogenne podczas intensywnego podchowu narybku złotej rybki, odmiany karasia złocistego. Stwierdzono wysoki stopień obciążenia azotem (22 878,18 mg) i fosforem (1878,55 mg) w systemach zamkniętych, a w systemach półzamkniętych wartości te odpowiednio dla azotu i fosforu wynosiły 3797,44 mg i 117,41 mg. Świadczy to o wysokim obciążeniu środowiska wodnego w związki biogenne, co należy wziąć pod uwagę podczas projektowania systemów recyrkulacyjnych. Wskazane jest w tych systemach ustalenie niskiego poziomu żywienia ryb.


*00099*          en

Life history pattern of the bitterling Rhodeus amarus (Bloch, 1782) in Siahroud River (southern Caspian Sea - Iran). Model życia różanki, Rhodeus amarus (Bloch, 1782) w rzece Siahroud (południowe Morze Kaspijskie - Iran).  Patimar, Rahman; Seifi, Taghi; Farahi, Amin; Ezzati, Madjid. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2010 vol. 10 nr 1  s. 87-95, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-009-0044-6

W rzece Siahroud (Iran) złowiono 272 różanki w okresie od marca 2006 do lutego 2007. U ryb badano długość, ciężar, wiek, zależność między wiekiem a rozmiarami z uwzględnieniem podziału na samce i samice. Nie stwierdzono istotnych różnic w proporcjach płci ryb. Sezon rozrodczy trwał od marca do czerwca ze szczytem w kwietniu. Ikra cechowała się dwoma rozmiarami: małym (od 0,42 do 0,91 mm) lub dużym (od 0,88 do 2,20 mm). Średnia płodność absolutna wynosiła 329,74 a względna 187,40 ziaren ikry.


 

RYBY ŁOSOSIOWATE

*00034*          en

Effects of pH on sperm motility in several Samoniformes species: Oncorhynchus mykiss, Salvelinus fontinalis, Salmo trutta, Salmo salar and Thymallus thymallus. Wpływ pH na ruchliwość plemników kilku gatunków ryb łososiokształtnych: Oncorhynchus mykiss, Salvelinus fontinalis, Salmo trutta, Salmo salar i Thymallus thymallus.   Ciereszko, A. ; Dietrich, G. J. ; Dietrich, M. A. ; Nynca, J. ; Kuźmiński, H. ; Dobosz, S. ; Grudniewska, J. - J. Appl. Ichthyol. 2010 vol. 26 nr 5  s. 665-667, il. bibliogr.

Omówiono wpływ pH w zakresie od 5,5 do 10,5 na ruchliwość plemników pstrągów (tęczowego, źródlanego, potokowego) oraz troci, łososia i lipienia. Do analizy wykorzystano video rejestrator nasienia Hobson Sperm Tracker. Plemniki analizowanych gatunków ryb, z wyjątkiem pstrąga tęczowego, charakteryzowały się ruchliwością w szerokim zakresie pH. Najwyższą tolerancją na niskie pH cechowały się plemniki pstrągów (źródlanego i potokowego); ich ruchliwość przy pH 5,5 wynosiła 31 i 38 proc. Nasienie pstrąga tęczowego zanieczyszczone moczem traciło ruchliwość przy pH 7. Ocena ruchliwości plemników pstrąga tęczowego w niskim pH może być wykorzystana jako miernik zanieczyszczenia nasienia moczem.


 

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00026*          pl

[Trzydziesta piąta] XXXV Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych. Kowalski, Radosław [red. ]. Jastrzębia Góra: Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych 2010,  155 ss. , il.

Analizowano produkcję i sprzedaż pstrągów tęczowych w 2009 roku. Omówiono rynek i spożycie ryb w Polsce w latach 2009-2010 oraz szanse i zagrożenia w przetwórstwie ryb. Przedstawiono założenia do strategii promocji pstrąga w Polsce oraz nowości w europejskiej akwakulturze. Omówiono warunki produkcji organicznej w przypadku pstrąga oraz międzygatunkowe krzyżówki pstrągowe. Mówiono o mało znanych chorobach ryb łososiowatych oraz autoszczepionkach przeciw jersiniozie i wrzodzienicy. Przedstawiono możliwości chowu siei w gospodarstwach pstrągowych. Zaprezentowano, jak utworzenie Lokalnych Grup Rybackich wpłynie na rozwój rybactwa.


*00041*          pl

Analiza produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2009 r.  Bontemps, Stanisław. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 17-26, il.

Oszacowano produkcję i sprzedaż pstrągów w 2009 r. na podstawie 121 ankiet od hodowców z Pomorza Zachodniego, Pomorza Gdańskiego, Pojezierza Zachodniego, Pojezierza Mazursko-Suwalskiego i pozostałych rejonów kraju. Omówiono zdrowotność ryb, stosowane pasze i inne gatunki ryb hodowane w gospodarstwach pstrągowych.


*00076*          pl

O tym warto pamiętać. Goryczko, Krzysztof; Grudniewska, Joanna. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 32-35, il. bibliogr.

Zebrano fakty dotyczące historii polskiego pstrągarstwa od połowy XIX wieku. Przedstawiono obiekty i zakres prac prowadzonych na południu Polski i na Pomorzu. Wymieniono ludzi i organizacje szczególnie zasłużone w rozwoju tej branży rybactwa.


*00101*          pl

Analiza produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2009 r.  Bontemps, Stanisław. - Prz. Ryb. 2010 R. 34 nr 6 s. 3-4, il.

Podano informacje o wielkości produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych oraz dane dotyczące stad tarlaków i ilości uzyskanej ikry w 2009 r. w Polsce wg ankiet uzyskanych od 121 hodowców. Omówiono stan zdrowotności ryb i stosowane pasze.


*00103*          pl

„Pstrąg potęgą jest i basta. . . “ czyli nie tak dawnych wspomnień czar z XXXV Krajowej Konferencji - Szkolenia dla Hodowców Ryb Łososiowatych. Jastrzębia Góra, 6-8 października 2010. Szmytt, Mariusz. - Prz. Ryb. 2010 R. 34 nr 6 s. 20-24, il.

Tematyka konferencji dotyczyła historii pstrągarstwa w Polsce, rynku i spożycia ryb, promocji pstrąga, biologii i technologii produkcji. Przedstawiono nowości w europejskiej i światowej akwakulturze oraz mało znane choroby łososiowatych i stosowane autoszczepionki. Uczczono jubileusz Prof. Stanisław Bontempsa, nestora i autorytetu w branży pstrągowej w Polsce.


 

INNE ŁOSOSIOWATE

*00035*          pl

Czy głowacica Hucho hucho (L. ) ma szanse powrotu do Czadeczki?.  Kotusz, Jan; Witkowski, Andrzej; Kusznierz, Jan; Popiołek, Marcin. -  Chrońmy Przyr. Ojcz. 2010 t. 66 z. 3 s. 169-174, il. bibliogr. summ.

Opisano morfometrię pięciu stanowisk badawczych na rzece Czadeczka i jej dopływie Krężelce w Beskidzie Śląskim. W ciekach tych przeprowadzono odłowy kontrolne ryb w 2007 r. Scharakteryzowano skład gatunkowy ichtiofauny, jej zagęszczenie i biomasę, jak również przyczyny wyginięcia pogłowia głowacicy z badanego dorzecza. Stwierdzono, że tylko radykalna poprawa jakości wód i ochrona rybostanu przed kłusownictwem stworzy szanse powrotu głowacicy do Czadeczki.


*00069*          pl

Odżywianie się juwenalnych hybrydów łososia i troci wędrownej w cieku Chojnówka. Pilecka-Rapacz, Małgorzata; Czerniawski, Robert;  Goździk, Iwona; Domagała, Józef. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 5-8,  il. bibliogr. summ.

Podano średnie wielkości całkowitej długości ciała, masy, wskaźnika kondycji, masy zawartości żołądka oraz wskaźnika wypełnienia przewodu pokarmowego 80 hybrydów łososia i troci wędrownej odłowionych w cieku Chojnówka (koło Szczecina) w latach 1998-99. Omówiono udział ilościowy 14 taksonów makrobezkręgowców stanowiących pokarm narybku, z uwględnieniem stadiów rozwojowych. Stwierdzono, że skład pokarmu młodocianych hybrydów nie różnił się od diety młodzieży innych ryb łososiowatych.


 

RYBY SZCZUPAKOWATE

*00002*          pl

Rekordowe szczupaki w statystykach. Niemiec, Adam. - Węd. Świat  2010 nr 10 (178) s. 52-53, il.

Na podstawie 191 zgłoszeń złowienia przez wędkarzy dużych szczupaków (o długości od 70 do 128 cm), przedstawiono analizę struktury wiekowej oraz ilościowej w klasach długości, typy łowisk (jeziora naturalne 35 proc. , zbiorniki sztuczne 29 proc. ), najskuteczniejsze przynęty (żywiec 27 proc., ripper - 26 proc. ), miesiące rekordowych brań (w październiku złowiono 43 okazy, w maju - 36).


 

RYBY OKONIOWATE

*00087*          en

Impact of feeding juvenile pikeperch (Sander lucioperca (L. )) diets supplemented with vegetable oils on proximate body composition and fatty acid profile. Wpływ żywienia juwenalnego sandacza (Sander lucioperca (L. )) paszami suplementowanymi olejami roślinnymi na podstawowy skład chemiczny ciała i profile kwasów tłuszczowych.  Zakęś, Zdzisław; Kowalska, Agata; Jankowska, Barbara; Demska-Zakęś, Krystyna; Hancz, Csaba; Jarmołowicz, Sylwia. - Arch. Pol. Fish. 2010  vol. 18 fasc. 3 s. 135-147, il. bibliogr. streszcz.

Juwenalne sandacze żywiono przez 55 dni komercyjną paszą pstrągową lub paszami suplementowanymi olejami roślinnymi: rzepakowym, sojowym, słonecznikowym. Do komercyjnej paszy bazowej zawierającej 30 g/kg paszy tłuszczu surowego dodawano oleje roślinne w ilości 160 g/kg paszy. Żywienie suplementowanymi paszami nie wpłynęło na wartości wskaźników wzrostu oraz na podstawowy skład chemiczny ciała ryb. Stosowana dieta w sposób istotny determinowała profile kwasów tłuszczowych. Stwierdzono też istotne różnice w zawartości białka i tłuszczu w wątrobie sandacza.


*00088*          en

Impact of dibutyl phthalate and benzyl butyl phthalate on motility parameters of sperm from the European pikeperch Sander lucioperca (L. ). Wpływ ftalanu dibutylowego i benzylowobutylowego na parametry ruchu plemników sandacza europejskiego Sander lucioperca (L. ). Jarmołowicz, Sylwia; Demska-Zakęś, Krystyna; Kowalski, Radosław; Cejko, Beata I. ; Glogowski, Jan; Zakęś, Zdzisław. -  Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 3 s. 149-156, il. bibliogr. streszcz.

Badano wpływ ftalanu dibutylowego (DBP) w koncentracjach 100, 1000 i 10000 mikrog/l oraz ftalanu benzylowobutylowego (BBP) w koncentracjach 20, 200 i 2000 mikrog/l na ruchliwość plemników sandacza europejskiego. Stosowano dwie metody: natychmiastową aktywację plemników w obecności ftalanów lub inkubację nasienia w środowisku z ftalanami przez 4, 24 i 48 godzin. Uzyskane wyniki porównano z próbą kontrolną bez ftalanów. Badane stężenia DBP i BBP nie wykazywały istotnego wpływu na parametry ruchu plemników sandacza.


*00090*          en

Feeding strategies and resource utilization of 0+ perch, Perca fluviatilis L. , in littoral zones of shallow lakes. Strategie żerowania i wykorzystanie zasobów pokarmowych przez larwy i narybek okonia, Perca fluviatilis L. , w litoralu płytkich jezior.   Bogacka-Kapusta, Elżbieta; Kapusta, Andrzej. - Arch. Pol. Fish. 2010  vol. 18 fasc. 3 s. 163-172, il. bibliogr. streszcz.

Analizowano pokarm i strategie odżywiania się okonia w wieku 0+ w dwóch jeziorach różniących się troficznością i warunkami temicznymi, ale podobnymi pod względem zawartości tlenu. W Jeziorze Gosławskim (o wyższej temperaturze wody) istotnie niższa była liczebność, biomasa i bogactwo gatunkowe zooplanktonu, jednak liczba okoni z pustymi żołądkami była bardzo niska. Okonie żerowały w tym jeziorze na większych organizmach planktonowych i zjadały też larwy Chironomidae. Okonie w Jeziorze Dołgie Wielkie wykazywały się lepszą kondycją; konsumowały duże ilości drobnego zooplanktonu, który występował tam w obfitości.


 

RYBY WĘGORZOWATE

*00030*          pl

Choroby wirusowe i bakteryjne występujące w warunkach naturalnych oraz podchowach kontrolowanych węgorza. Siwicki, Andrzej K. ; Robak, Stanisław; Kazuń, Krzysztof; Kazuń, Barbara; Głąbski, Edward; Lepa, Agnieszka; Terech-Majewska, Elżbieta. W: Choroby ryb podlegające obowiązkowi zwalczania. Pr. zbior. pod red. Szwedy, Wojciecha; Siwickiego, Andrzeja K. ; Terech-Majewskiej, Elżbiety.  Olsztyn: Wyd. IRS 2010    s. 167-176, il. +bibliogr. 14 poz.

Przedstawiono proces replikacji wirusów patogennych dla ryb. Omówiono wpływ wirusów zaliczanych do rodziny Rhabdoviridae na organizm węgorza europejskiego, amerykańskiego i japońskiego. Drugą wysoce patogenną grupą wirusów są Herpesviridae. Następnie scharakteryzowano choroby bakteryjne występujące u węgorzy (edwardsielozę, wibriozy, red spot disease, chorobę zimnej wody), ich etiologię, przebieg oraz leczenie. Wegorze mogą też być nosicielami wirusów lub bakterii.


 

RYBY SIEJOWATE

*00070*          pl

Wpływ dodatku paszowego MIK-1 na wybrane wskaźniki hodowlane młodocianej siei (Coregonus lavaretus L. ). Wunderlich, Krzysztof;  Szczepkowski, Mirosław; Kozłowski, Michał; Szczepkowska, Bożena;  Piotrowska, Iwona. - Komun. Ryb. 2010 nr 5 (118) s. 9-12, il. bibliogr. summ.

Narybek siei w wieku 4 miesięcy podchowywano w basenach obiegu recyrkulacyjnego na paszy wzbogaconej mieszanką witaminowo-mineralną MIK1 firmy Mikita (w ilości 10 proc. ). Składnikami mieszanki były: drożdże piwne, węglan wapnia, fosforam dwuwapniowy, węglan wapniowo-magnezowy, sól pastewna i siarczan miedzi pięciowodny. Zastosowanie dodatku MIK1 spowodowało przy niewielkim nakładzie finansowym zwiększenie przyrostu biomasy ryb, lepsze wykorzystanie paszy, szybsze tempo wzrostu oraz zmniejszenie ilości ryb z deformacjami ciała.


 

RYBY SUMOWATE

*00019*          en

Vertical-flow constructed wetlands applied in a recirculating aquaculture system for channel catfish culture: effects on water quality and zooplankton. Wykorzystanie przepływowych mokradeł w systemie recyrkulacyjnym do hodowli sumika: wpływ jakości wody na zooplankton. Zhang, Shi-yang; Zhou, Qiao-hong; Xu, Dong; He, Feng; Cheng, Shui-ping; Liang, Wei; Du, Cheng; Wu, Zhen-bin. - Pol. J. Env. Stud. 2010 vol. 19 nr 5 s. 1063-1070, il. bibliogr.

Opisano wyniki wykorzystania mokradeł do poprawy jakości wody w stawowym obiegu recyrkulacyjnym (5 stawów o powierzchni 200 m kw. każdy) do hodowli sumika, Ictalurus punctatus. Uzyskane wyniki wskazują, że metoda ta pozwala na zwiększenie efektywności usuwania zawiesiny (powyżej 55 proc. ) i obniżenie zawartości materii organicznej (od 34,1 do 48,7 proc. ) oraz koncentracji związków azotowych, a także innych wskaźników. Stwierdzono silną zależność między strukturą zespołów zooplanktonowych a parametrami wody. Nastąpiło ograniczenie zakwitów sinicowych w stawach zasilanych wodą przepływającą przez mokradła.


*00093*          en

When did the black bullhead, Ameiurus melas (Teleostei: Ictaluridae), arrive in Poland?. Kiedy sumik czarny, Ameiurus melas (Teleostei: Ictaluridae), pojawił się w Polsce?. Nowak, Michał; Kosco, Jan; Szczerbik, Paweł; Mierzwa, Dominika; Popek, Włodzimierz. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 3 s. 183-186, il.  bibliogr. streszcz.

Po raz pierwszy odnotowano sumika czarnego na terenie Polski w 2006 r. , łowiąc ryby tego gatunku w zbiorniku Szydłówek w Kielcach. Dokładniejsze przeanalizowanie pochodzenia tego przedstawiciela rodziny sumikowatych (Ictaluridae) wskazuje, że jest on obecny od dawna w polskich wodach. Prawdopodobnie został on introdukowany do Polski wraz z innym gatunkiem Ameiurus nebulosus (dawna nazwa Ictalurus nebulosus) - sumikiem karłowatym, pod koniec XIX wieku. Odróżnienie sumika czarnego od karłowatego nie jest łatwe, dlatego przedstawiono cechy pozwalające na jego identyfikację.


 

WĘDKARSTWO

*00021*          pl

Rejestracja połowów - przykry obowiązek, czy cenne dane. AJ [Oprac. ]. - Nasze Wody 2010 R. 14 nr 2 s. 8-9, il.

Opiano wyniki połowów wędkarskich w okręgu toruńskim PZW, oszacowane na podstawie rejestrów przekazanych przez 34,02 proc. członków tego okręgu. Połowy zarejestrowane wynosiły 76,34 ton, z czego 81 proc. pochodziło z jezior. Statystyczny wędkarz spędził nad wodą 10,81 dni, łowiąc 15,82 kg ryb. Przedstawiono spis jezior według presji wędkarskiej. Najwięcej ryb złowiono w Jeziorze Chełmżyńskim.


*00028*          pl

Szkolenie z zakresu ochrony wód. Zdanowski, Bogusław;  Wiśniewolski, Wiesław; Chybowski, Łucjan; Białokoz, Witold;  Koźmiński, Wojciech. Przysiek k/Torunia: Europejski Fundusz Rybacki  2010, 29 ss. , il.

Podczas szkolenia omawiano: metody i sposoby oceny stanu wód śródlądowych w Polsce; procedury reagowania na niekorzystne warunki w środowisku wodnym; założenia dotyczące ochrony ryb i raków; zagadnienia prawne z zakresu ochrony wód i walki z kłusownictwem; zasady prawidłowego zarybiania wód. Załączono wykazy wykroczeń wędkarskich i wysokości mandatów karnych.


 

EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00039*          pl

Analiza ekonomicznej efektywności zarybień jezior użytkowanych przez Gospodarstwo Jeziorowe Sp. z o. o. w Ełku. Mickiewicz, Maciej. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 5-12, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono strukturę gatunkową średnich rocznych odłowów gospodarczych i wędkarskich z jezior Gospodarstwa Jeziorowego w Ełku w latach 1998-2005. Podano wartości odłowów rybackich i wędkarskich oraz wartości zarybień dla analizowanych gatunków: węgorza, sielawy, siei, szczupaka, sandacza, suma, lina, karasia, karpia. Porównano efektywność zarybień jezior ełckich z efektywnością zarybień jezior w Polsce.


*00048*          pl

Rynek i spożycie ryb w latach 2009-2010. Seremak-Bulge, Jadwiga. - Prz. Ryb. 2010 R. 34 nr 5 s. 17-21, il.

Omówiono krajową podaż, handel zagraniczny, spożycie i ceny ryb konsumpcyjnych w Polsce w ostatnich latach. Dane porównano z latami ubiegłymi. Zanotowano spadek spożycia ryb z 13,62 kg/osobę w 2008 r. do 13,2 kg/osobę w 2009 r. W spożyciu ryb dominowały gatunki morskie, a wśród słodkowodnych, karp i pstrąg.


*00084*          pl

Rekompensaty wodno-środowiskowe czyli polskie piekło pod unijną flagą. Kulikowski, Tomasz. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 5 (77) s. 36-38,  il.

Przedstawiono założenia programu rekompensat wodno-środowiskowych - formy wsparcia gospodarstw rybackich w ramach Programu Operacyjnego RYBY 2007-2013. Omówiono błędy przy programowaniu i podziale środków finansowych dla poszczególnych osi priorytetowych oraz protesty hodowców indywidualnych i niektórych organizacji reprezentujących ich interesy. Zaprezentowano stanowisko Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczące sporu z hodowcami oraz tezy autora mówiące o możliwościach jego rozwiązania.


*00085*          pl

Pomoc finansowa w ramach Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" w zakresie osi priorytetowej 2. Akwakultura, rybołówstwo śródlądowe, przetwórstwo i obrót produktami rybołówstwa i akwakultury oraz osi priorytetowej 3. Środki służące wspólnemu interesowi.  Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 5 (77) s. 41-44, il.

Program Operacyjny „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" kierowany jest do polskiego sektora rybackiego i dotyczy jego działalności w zakresie produkcji, przetwórstwa i obrotu produktami rybołówstwa oraz akwakultury. Według informacji z dn. 17 września 2010 w ramach osi priorytetowej 2 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Ronictwa wstrzymała nabór wniosków o dofinansowanie, których do tej pory złożono 1570. Natomiast nadal trwa nabór wniosków w ramach osi priorytetowej 3, których narazie dostarczono 358. Omówiono przeznaczenie środków finansowych w ramach obu osi priorytetowych.


 

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD

*00010*          en

Factors which shape the load of water ecosystems with mineral nitrogen runoffs in rural areas. Czynniki kształtujące obciążenie ekosystemów wodnych spływem mineralnego azotu na terenach wiejskich. Szymczyk, Sławomir. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010  vol. 39 nr 1 s. 103-110, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych na Pojezierzu Olsztyńskim w latach 1992-99 na różnych pod względem sposobu melioracji obszarach rolniczych i rolniczo-leśnych. Stwierdzono, że koncentracja i poziom ładunku azotu mineralnego spływającego do środowiska wodnego, były ściśle związane z warunkami meteorologicznymi, sposobem i rodzajem melioracji oraz typem użytkowania obszaru zlewni. Obliczono, że roczny spływ azotu mineralnego z 1 ha powierzchni użytkowanej rolniczo do środowiska wodnego wynosił w badanym okresie średnio 6,7 kg (do 12,78 kg).


*00018*          en

Determination of total mercury in fish and cormorant using cold vapour atomic absorption spectrometry. Oznaczanie całkowitej zawartości rtęci u ryb i kormoranów przy użyciu techniki zimnej pary w atomowej spektrometrii absorpcyjnej. Konieczka, Piotr;  Misztal-Szkudlińska, Małgorzata; Namieśnik, Jacek; Szefer, Piotr. -  Pol. J. Env. Stud. 2010 vol. 19 nr 5 s. 931-936, il. bibliogr.

Opisano walidację (selektywność, liniowość, limity wykrywania i ilościowego oznaczania, zakres, powtarzalność, niepewność) techniki zastosowania zimnej pary w atomowej spektrometrii absorpcyjnej do oznaczania rtęci w próbkach biologicznych w tkankach ryb i kormoranów. Stwierdzono, że granica oznaczalności rtęci tą metodą wynosi 0,096 ng, powtarzalność 98 proc. , a niepewność względna określona na podstawie „Przewodnika wyrażania niepewności w pomiarach“ (GUM) jest na poziomie poniżej 13 proc.


*00020*          pl

Ochrona wód i przyrody. Mirowski, Ireneusz; Nowicki, Maciej. -  Aura 2010 nr 5 s. 15-16, il.

Przedstawiono utworzenie Ekofunduszu w 1992 r. Jego celem było wygospodarowanie środków finansowych na ochronę środowiska w Polsce. Środki te pochodziły z ekokonwersji polskiego długu zagranicznego. Omówiono działalność EkoFunduszu w zakresie ochrony czystości wód Bałtyku, ujęć wody pitnej dla aglomeracji miejskich oraz wód na terenach cennych przyrodniczo. Scharakteryzowano programy ochrony ekosystemów leśnych, nieleśnych i wodnych. Ochroną i restytucją objęto kilka gatunków ryb.


*00023*          pl

Relacje pomiędzy koncentracjami metali ciężkich w tkankach miękkich mięczaków słodkowodnych a stężeniami tych metali w wodzie i osadach dennych - w obszarze estuarium Odry i wybranych jezior Pomorza Zachodniego. Piotrowski, Stanisław. - Gosp. Wod. 2010 R. 70 nr 11 s. 454-468, il. bibliogr.

Analizowano zawartość metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, Co, Cd, Hg) w tkanakch miękkich 7 gatunków małży i 4 gatunków ślimaków. Zmiany poziomu badanych metali w środowisku najlepiej odzwierciedlają Anodonta anatina i Viviparus contectus, a w nieco mniejszym stopniu Pseudoanodonta complanata. Istotne linie trendu stwierdzono jednak jedynie w 33 proc. możliwych przypadków w wodzie i 45 proc. przypadków w osadach dennych. Uznano, że istnieją możliwości wykorzystania słodkowodnych mięczaków do oceny zanieczyszczenia środowisk wodnych w metale ciężkie.


*00055*          en

Influence of dam reservoirs on the water quality in a small upland river. Oddziaływanie zbiornika zaporowego na jakość wód małej rzeki wyżynnej. Zubala, Tomasz. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 165-173, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0010-3

Oceniano funkcjonowanie małego zbiornika zaporowego na rzece Ciemięga w miejscowości Dys. Badany zbiornik miał pozytywny wpływ na jakość wody w zasilającej go rzece. Obniżyła się wielkość transportowanych zanieczyszczeń i polepszyły się wskaźniki tlenowe. Woda dopływająca do zbiornika zawierała wysokie zawartości fosforanów. Także inne wskaźniki (ChZT, BZT, azotany, żelazo) osiągały wysokie wartości. W rezultacie w zbiorniku następowało pogorszenie jakości wody. Zanieczyszczenia akumulowały się w osadach dennych i nasilał się proces eutrofizacji. Dla poprawy jakości wód wskazane jest racjonalne zagospodarowanie zlewni.


*00067*          en

Zoobenthic assemblages of ponds supplied with biologically treated sewage. Zbiorowiska zoobentosu stawów zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami. Koszałka, Jacek; Tucholski, Stefan. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009 vol. 9 nr 2-4 s. 313-318, il.  bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0014-z

Badano skład gatunkowy zespołów bentosowych makrobezkręgowców w trzech połączonych stawach zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami. Stawy te zarybiano karpiem, linem, sandaczem i płocią. Próby zoobentosu pobierano co miesiąc od kwietnia do października 2007 r. Dominowały Chironomidae i Oligochaeta, a rzadko występowały Ceratopogonidae i Ephemeroptera. Liczba taksonów była niska. Całkowite zagęszczenie fauny dennej wahało sie od 3060 do 9928 osob. /m kw. - najwyższe obserwowano latem. Stwierdzono wysoką presję ryb na bentos i wysoką trofię stawów.


*00086*          pl

Zastosowanie ultrafiltracji do regeneracji zużytych solanek.  Kołodziej, Kazimierz. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 5 (77) s. 45-47, il.

Przedstawiono dopuszczalne wskaźniki zanieczyszczeń ścieków odprowadzanych do kanalizacji przez zakłady przemysłu rybnego oraz wskaźniki zanieczyszczeń zużytej solanki pochodzącej z procesu produkcji. Omówiono działanie instalacji do regeneracji solanki z zastosowaniem ultrafiltracji opracowanej przez firmę LAMBDA-H-L Sp. z o. o. produkującej konserwy rybne dla firmy Polinord Sp. z o. o. w Kartoszynie. Wykazano skuteczność i efektywność działania instalacji zamontowanej od 2008 r.


*00105*          pl

Rura prof. P. Olszewskiego ratuje pstrągarzy. Kotowicz, Lech. -  Prz. Ryb. 2010 R. 34 nr 6 s. 30-32, il.

Celem zbudowania przez prof. Olszewskiego w 1956 roku drewnianego rurociągu w Jeziorze Kortowskim było odprowadzenie dennej wody beztlenowej na zasadzie syfonu naczyń połączonych. Podobne rurociągi zbudowano w Gospodarstwie Rybackim Szwaderki i obiekcie pstrągowym Kurki. Omówiono założenia projektowe, działanie tego systemu i wynikające korzyści.


 

OCHRONA GATUNKOWA

*00003*          pl

Strzebla błotna zagrożony wyginięciem gatunek ryby karpiowatej.  Wolnicki, Jacek. - Nasze Wody 2010 nr 1 (41) s. 26-28, il.

Opisano występowanie strzebli błotnej (Eupallasella percnurus) w Polsce podając stanowiska i typy siedlisk. Do końca XX wieku znano 100 stanowisk. Najstarsze stanowisko znajdowało się na Kujawach w Buszkowie, gdzie zostało zinwentaryzowane w 1931 r. Badania terenowe prowadzone w latach 2005-09 wykazały istnienie 160 stanowisk strzebli błotnej.


 

GOSPODARKA WODNA

*00053*          en

Controversies around dam reservoirs: benefits, costs and future. Kontrowersje wokół zbiorników zaporowych: korzyści, koszty i przyszłość. Kornijów, Ryszard. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2009  vol. 9 nr 2-4 s. 141-148, il. bibliogr.    DOI: 10. 2478/v10104-010-0001-4

Rozważano problemy dotyczące funkcjonowania zbiorników zaporowych uwzględniając skutki lokalne i globalne. Zwrócono uwagę na tendencje do usuwania zapór praktykowaną w wielu krajach. W świetle powodów usuwania zapór (m. in. ich starzenie się stwarza ryzyko dalszego funkcjonowania) rodzi się pytanie, czy warto inwestować w budowę nowych zbiorników zaporowych. W Polsce znajduje się zaledwie 99 zbiorników, jednak zaleca się raczej rozwój „małej retencji“. Powołano się na dokument „Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2010 z perspektywą do roku 2016".


 

SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE

*00001*          pl

Rak pręgowaty - przeklęty. . . Przybylski, Maksymilian. - Nasze Akwarium 2010 nr 122 s. 44-45, il. summ.

Opisano naturalny zasięg występowania, budowę ciała, cechy ekologiczne i historię sprowadzenia do Europy raka pręgowatego. W 1890 r. niemiecki hodowca wsiedlił 100 sztuk do stawu w okolicy rzeki Myśli w Barnówku. Kolejne introdukcje miały miejsce we Francji, a w rezultacie rak zasiedlił prawie wszystkie zbiorniki europejskie. Jako nosiciel dżumy raczej przyczynił się do ograniczenia populacji raków rodzimych. Opisano zasady hodowli akwariowej tego gatunku. Może to być alternatywa dla ustawowego nakazu zabijania napotkanych w przyrodzie raków pręgowatych.


 

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00004*          pl

Jedz ryby nie tylko od święta (4). [Cz. ]. Migdał, Władysław;  Tkaczewska, Joanna; Kulawik, Piotr; Migdał, Łukasz; Osiecki, Arkadiusz; Latos, Karolina; Przybyłko, Maciej. - Aura 2010 nr 8  s. 29-31, il.

Omówiono znaczenie tranu dla organizmu człowieka. Opisano historię pozyskiwania, konsumpcji oraz walory smakowe kawioru. Oficjalnie wyróżnia się dwa rodzaje kawioru: czarny pochodzący z ryb jesiotrowatych oraz czerwony z łososi, głównie pacyficznych. Przedstawiono historię jedzenia ryb.


*00006*          pl

Jedz ryby nie tylko od święta. Migdał, Władysław; Tkaczewska, Joanna; Kulawik, Piotr; Migdał, Łukasz; Osiecki, Arkadiusz; Latos, Karolina; Przybyłko, Maciej. - Aura  2010 nr 5 s. 28-30, il.

Scharakteryzowano spożycie ryb morskich i słodkowodnych w Polsce. Stwierdzono, że wzrosło spożycie pstrąga i łososia, a zmalało spożycie śledzia i makreli. Panga sprowadzana z Azji jest najpopularniejszą rybą słodkowodną. Omówiono skład chemiczny mięsa ryb oraz jego wartości odżywcze. Uwzględniono znaczenie zawartości tłuszczu w mięsie ryb dla organizmu człowieka. Spożywanie ryb zanieczyszczonych stwarza zagrożenia dla konsumentów.


*00044*          pl

Kawior nie tylko z ikry jesiotra. Kolman, Ryszard; Jankowska, Barbara; Kwiatkowska, Aleksandra; Georgian, Haik; Michałowski, Leszek. - Komun. Ryb. 2010 nr 4 (117) s. 31-33, il. bibliogr.

Przedstawiono rodzaje i pochodzenie kawiorów oraz ikry konsumpcyjnej, produktów dostępnych na rynkach europejskich. Przeprowadzono ocenę organoleptyczną oraz porównano skład biochemiczny kawioru z ikry jesiotra syberyjskiego, sterleta, taszy, łososi oraz ślimaka. Najwyższą zawartość białka stwierdzono w kawiorze sterleta, a tłuszczu w kawiorze ślimaka. Najmniej energetyczny jest kawior z ikry taszy.