Instytut   Rybactwa   Śródlądowego

im. STANISŁAWA  SAKOWICZA







EXPRESS INFORMACJA

NR  1/2011

(kwartalnik)

 

 

 

                                                          Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

                                                                          mgr inż. Henryk Chmielewski

                                                                           inż. Jadwiga Cupiał

 

 

 

 

 

Olsztyn 2011

 

 

 

 

 

 

 

 

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał

 

Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

 

© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010

 

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

 

Dziękujemy za rekordy przesłane
przez Centralną Bibliotekę Rolniczą w Warszawie














RYBACTWO

*00012*          pl

Bibliografia limnologiczno-rybacka. Polskie wydawnictwa książkowe 2006-2008. Zdanowska, Jadwiga; Cupiał, Jadwiga;  Samulowska-Dramińska, Barbara. Instytut Rybactwa Śródlądowego. Olsztyn: Wydaw. IRŚ 2009 129 s. , 21 cm

Spis publikacji z zakresu rybactwa śródlądowego i nauk związanych w szerokim zakresie tematycznym ze środowiskiem wodnym.  Bibliografia zawiera opis druków zwartych (monografii, broszur,  podręczników, materiałów konferencyjnych lub szkoleniowych) o poziomie naukowym, technicznym i popularnym lub rozdziałów zawartych w drukach zwartych. Opisano wydawnictwa o tematyce limnologiczno-rybackiej, które ukazały się w latach 2006-2008 na terenie Polski.


*00092*          pl

Użycie broni palnej w celu strzelania do bobrów w gospodarstwach rybackich. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 40

Osoba uprawniona do posiadania broni palnej, przeznaczonej do celów łowieckich, może jej użyć do strzelania do bobrów wyrządzających szkody w gospodarstwie rybackim. Jednak tylko wówczas,  gdy regionalny dyrektor ochrony środowiska wydał uprzednio zezwolenie na uśmiercanie bobrów.


*00103*          pl

Program Operacyjny „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013". Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 6 (78) s. 41-44, il.

Dostępność środków finansowych z Funduszy Unii Europejskiej odbywa się w postaci programów operacyjnych. Dla polskiego sektora rybackiego w 2008 r. Komisja Europejska zatwierdziła Program Operacyjny „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" (PO RYBY 2007-2013). Scharakteryzowano jego cele i działania w ramach wszystkich czterech osi priorytetowych tego programu.


 

HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00006*          pl

Struktura makrofitów na tle warunków siedliskowych zbiornika retencyjnego w 8 lat po jego powstaniu. Sender, J. - Ekol. i Tech.  2009 R. 17 nr 5 s. 235-239, il. bibliogr. summ.

Struktura makrofitów zbiornika Majdan Zahorodyński oraz właściwości chemiczne i fizyczne jego wód, a zwłaszcza wysoka zawartość biogenów wskazują, iż zbiornik ten jest na etapie wysokiej trofii. W składzie gatunkowym dominują gatunki typowe dla wód eutroficznych. W obecnej, naturalnej fazie istnienia zbiornik nie spełnia wymagań stawianych przez lokalną społeczność. Jest jednak miejscem cennym przyrodniczo, stąd wartym dalszego monitorowania tempa oraz kierunku zmian.


*00013*          pl

Zmiany w zbiorowiskach naczyniowej roślinności wodnej w ocenie ryzyka ekologicznego w ciekach. Hachoł, Justyna; Bondar-Nowakowska,  Elżbieta. - Infrastr. Ekol. Terenów Wiej. 2009 nr 5 s. 39-50, il.   bibliogr. summ.

Analizę oparto na badaniach terenowych, przeprowadzonych w sezonach wegetacyjnych 2007 r. i 2008 roku, na sześciu nizinnych rzekach Dolnego Śląska. Badania terenowe wykazały, że w naturalnych odcinkach koryt cieków występowało od 4 do 7 gatunków, a zagęszczenie roślin w dnie kształtowało się od 5 do 100 proc. W korytach cieków objętych ingerencją techniczną występowało od 0 do 5 gatunków, zaś zagęszczenie dochodziło do 25 proc. Świadczy to o tym, że wykonane inwestycje spowodowały zmiany jakościowe i ilościowe w zbiorowiskach naczyniowej roślinności wodnej, które należy rozpatrywać jako niekorzystne.


*00014*          pl

Benchmarking ekologiczny w robotach wodnych. Bondar-Nowakowska,  Elżbieta. - Infrastr. Ekol. Terenów Wiej. 2009 nr 5 s. 83-92, il.   bibliogr. summ.

Przeprowadzono analizę na temat możliwości wykorzystania wyników badań naukowych, dotyczących oddziaływania robót konserwacyjnych na florę i faunę koryt cieków, jako podstawy do benchmarkingu ekologicznego. Jest to zarazem próba zainicjowania wykorzystania metody benchmarkingu do rozwiązywania problemów występujących w budownictwie wodnym i wodno-melioracyjnym.


*00016*          en

Changes of physicochemical parameters and phytoplankton in water of a submountain dam reservoir - effect of late summer stormflow. Zmiany parametrów fizykochemicznych fitoplanktonu w wodzie podgórskiego zbiornika zaporowego - wpływ letniej fali powodziowej. Szarek-Gwiazda, Ewa; Mazurkiewicz-Boroń, Grażyna;  Wilk-Woźniak, Elżbieta. - Arch. Ochr. Środ. 2009 nr 4 s. 79-90, il.   bibliogr. streszcz.

Badano zmiany parametrów fizykochemicznych oraz strukturę fitoplanktonu w wodzie dimiktycznego, podgórskiego zbiornika zaporowego (Dobczyce, południowa Polska), przez który we wrześniu przeszła fala powodziowa. Temperatura wody, pH oraz zawartość tlenu rozpuszczonego i wodorowęglanów wykazywały znaczne zróżnicowanie w słupie wody latem. Fala wezbraniowa płynąca przez zbiornik we wrześniu zburzyła letnią stratyfikację wykształconą w pelagialu.  Spowodowała ona rozcieńczenie stężeń chlorków i siarczanów oraz niewielki wzrost zawartości azotanów i fosforu ogólnego. W składzie fitoplanktonu stwierdzono zmiany w obrębie dominujących gatunków należących do sinic (Cyanobacteria).


*00017*          en

The structure of macrozoobenthos assemblages on the area of sewage-treatment plant in Jurata-Jastarnia (the Puck Bay Coastal zone). Struktura zespołu makrozoobentosu w strefie brzegowej Zatoki Puckiej w okolicach oczyszczalni ścieków Jurata-Jastarnia.  Obolewski, Krystian; Jarosiewicz, Anna. - Arch. Ochr. Środ. 2009 nr 4  s. 91-103, il. bibliogr. streszcz.

Badania nad poziomym rozmieszczeniem makrozoobentosu piaszczystego dna w okolicach Jastarni i Juraty prowadzone były jednorazowo latem 2004 roku. Bezkręgowce denne na tym obszarze reprezentowane były przez 18 gatunków i 3 grupy podgatunkowe.  Najczęściej spotykanymi gatunkami były: Hediste diversicolor,  Cerastoderma glaucum i Hydrobia ulvae. Skład gatunkowy oraz struktura jakościowo-ilościowa fauny dennej w tej części Zatoki Puckiej świadczy o niezadowalającym stanie środowiska oraz niskiej wartości tych obszarów jako miejsca żerowania ryb.


*00018*          pl

[Jedenaste] 11. Sympozjum na temat Ekologii Mikroorganizmów Wodnych (Piran, Słowenia, 30 sierpnia - 4 września 2009 r. ). Puczko,  Magdalena. - Wiad. Ekol. 2009 t. 55 z. 4 s. 203-207

Sympozjum poświęcone było roli mikroorganizmów w środowisku wodnym zarówno w zbiornikach słono- jak i słodkowodnych. Wystąpienia i plakaty zgrupowano w następujących sekcjach: rola mikroorganizmów w cyklach biogeochemicznych; przemiany materii organicznej; mikrobiologia osadów; jednostki taksonomiczne w ekologii mikroorganizmów; interakcja i komunikacja między mikroorganizmami; zmiana klimatu a mikroorganizmy wodne; modelowanie w ekologii mikroorganizmów wodnych; ekologia wirusów.


*00019*          pl

[Dwudziesty pierwszy] XXI Zjazd Hydrobiologów Polskich (Lublin,  9-12 września 2009 r. ). Mikulski, Andrzej. - Wiad. Ekol. 2009 t. 55 z. 4 s. 207-211

Sprawozdanie ze Zjazdu Hydrobiologów Polskich, który odbywał się pod hasłem „XXI wiek - czy zabraknie nam czystej wody?“ w Lublinie.  Na zjeździe poruszano zagadnienia zagrożeń, ochrony i gospodarowania wodą (również w odniesieniu do wymogów UE) oraz biologii i ekologii wód.


*00020*          pl

Zawartość tlenu rozpuszczonego w wodzie stawów rybnych zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami komunalnymi. Cupak,  Agnieszka; Krzanowski, Stanisław. - Infrastr. Ekol. Terenów Wiej. 2009 nr 6 s. 121-130, il. bibliogr. summ.

Wyniki badań zawartości tlenu rozpuszczonego, odczynu pH oraz temperatury w wodzie stawów w sezonie wegetacyjnym 2006 wykazały, iż badane wskaźniki są ze sobą skorelowane, a także zależą od takich parametrów, jak: kondycja zdrowotna ryb w nich hodowanych oraz naturalna produktywność stawu - rozwój rzęsy wodnej. Ścieki komunalne oczyszczone z wykorzystaniem metody osadu czynnego charakteryzują się niską zawartością tlenu rozpuszczonego. W trakcie całego sezonu badawczego zawartość tlenu rozpuszczonego w wodzie stawów nigdy nie była mniejsza od 2 mg/dm3 a jego koncentracja była zależna od rozwoju rzęsy wodnej i temperatury wody.


*00024*          pl

Minerały ilaste w osadach dennych wybranych jezior w obrębie mezoregionów Pojezierza Południowobałtyckiego. Cieślewicz, Joanna;  Kobierski, Mirosław. - Rocz. Glebozn. 2009 t. 60 nr 3 s. 46-57, il.   bibliogr. summ.

Osady denne badanych jezior charakteryzują się zróżnicowanym składem elementarnym i właściwościami fizykochemicznymi. W osadach z jezior Pniewo i Silm dominowały illity. W osadach z jeziora Wdzydze stwierdzono największy udział smektytów. We frakcji ilastej stwierdzono także wermikulity, niewielkie zawartości kaolinitów i chlorytów oraz kwarcu.


*00025*          pl

Biodegradacja substancji organicznej w osadach dennych z wykorzystaniem biopreparatów. Latała, Adam; Wierzba, Sławomir. -  Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2009 z. 540 s. 37-46, il. bibliogr. summ.

Badania wykazały, że wprowadzenie biopreparatów do osadu dennego spowodowało znaczny przyrost liczebności bakterii, co w efekcie doprowadziło do redukcji związków organicznych zawartych w osadzie.  We wszystkich wariantach liczebność bakterii zwiększyła się do 10 pot. (7)-10 pot. (8) jtk/g po 14 dniach biodegradacji. Spośród przetestowanych biopreparatów najskuteczniejsze okazały się KBiBM i Biogen-Remediant. W stosunku do wariantu kontrolnego efektywność procesu biodegradacji była o 53, 52-57, 25 proc. większa po 6 tygodniach trwania doświadczenia.


*00026*          pl

Ocena stanu ekologicznego jezior w odniesieniu do ramowej dyrektywy wodnej. Ławniczak, Agnieszka E. ; Zbierska, Janina;  Choiński, Adam. - Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2009 z. 540 s. 55-67, il.   bibliogr. summ.

Ocena stanu ekologicznego na podstawie makrofitów wykazała zły stan ekologiczny Jeziora Niepruszewskiego i dobry Jeziora Tomickiego.  Wyniki badań fizykochemicznych wody wskazują na wysoki stopień zeutrofizowania wód oraz niedostateczną skuteczność podejmowanych działań mających na celu poprawę ich jakości.


*00027*          en

Commission of Protection and Formation of Natural Environment. Vol. 5. Polish Academy of Sciences - Branch in Lublin zob.  Polska Akademia Nauk - Oddział w Lublinie. Polska Akademia Nauk - Oddział w Lublinie. Lublin: Wydaw. PAN 2008 215 s. , il. , 24 cm    Polska Akademia Nauk - Oddział w Lublinie [Polish Academy of Sciences - Branch in Lublin].

Opracowania dotyczące zooplanktonu, strzebli błotnej i roślinności wodnej zbiorników wodnych Polski Południowo-Wschodniej.


*00029*          pl

Wpływ metody pogłębionego utleniania z zastosowaniem odczynnika Fentona na jakość osadów dennych pochodzących ze stawów do chowu karpi. Sikora, Joanna; Janczukowicz, Wojciech; Krzemieniewski,  Mirosław. - Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2009 z. 537 s. 317-325, il.   bibliogr. summ.

Określano wpływ reakcji pogłębionego utleniania z wykorzystaniem odczynnika Fentona na jakość osadów powstających w stawach do chowu karpi. W trakcie eksperymentu kontrolowano stężenie substancji organicznych wyrażonych jako ChZT w odcieku, zawartość substancji lotnych, stężenie fosforu ogólnego w odcieku oraz czas ssania kapilarnego. Stwierdzono, że wprowadzenie do osadów odczynnika Fentona pozwoliło na osiągnięcie lepszych efektów kondycjonowania i stabilizacji osadów, w porównaniu do wariantów wykorzystujących jedynie koagulanty nieorganiczne oraz nadtlenek wodoru.


*00030*          pl

Zmiana właściwości fizykochemicznych osadów dennych pochodzących ze stawów do chowu pstrąga w wyniku zastosowania odczynnika Fentona.  Sikora, Joanna; Janczukowicz, Wojciech; Krzemieniewski, Mirosław. -  Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2009 z. 537 s. 327-335, il. bibliogr. summ.

Określano wpływ techniki pogłębionego utleniania z wykorzystaniem odczynnika Fentona na zmiany właściwości fizykochemicznych osadów pochodzących ze stawów do chowu pstrągów tęczowych. W trakcie trwania eksperymentu analizowano wpływ odczynników chemicznych na stężenie substancji organicznych wyrażonych jako ChZT w odcieku, zawartość substancji lotnych,  stężenie fosforu ogólnego w odcieku oraz czas ssania kapilarnego.  Stwierdzono, że związki organiczne najefektywniej zostały ograniczone po wprowadzeniu do osadów mieszaniny Fe(2+)/H2O2. Czas ssania kapilarnego najwydatniej został obniżony, gdy do osadów rybackich wprowadzono sole żelaza(III).


*00034*          pl

Rozmieszczenie metali ciężkich, WWA i PCB w rdzeniach osadów dennych jeziora Dąbie. Protasowicki, Mikołaj; Niedźwiecki, Edward;  Ciemniak, Artur; Witczak, Agata; Meller, Edward; Malinowski, Ryszard.  - Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2009 z. 542 cz. 2 s. 821-833, il. bibliogr.  summ.

Stopień zanieczyszczenia osadów dennych jeziora Dąbie nie jest duży i dotyczy głównie warstwy powierzchniowej (max. do 20 cm).  Występowanie w wodach jeziora licznych gatunków flory i fauny świadczy, że pomimo przekroczenia zawartości naturalnych metali (z wyjątkiem niklu) i WWA oraz obecności PCB substancje te nie stwarzały zagrożenia dla życia hydrobiontów. W świetle przepisów polskich stężenie rtęci, kadmu, cynku oraz BaP w powierzchniowej warstwie osadów (0-10-20 cm) wskazuje, że w razie ich wydobycia stanowiłyby one urobek zanieczyszczony.


*00035*          pl

Warunki środowiskowe i stan troficzny jezior Kuc, Majcz Wielki i Mikołajskiego (Pojezierze Mazurskie). Dunalska, Julita [red. ].  Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn: Wydaw. UWM 2010, 107 s. , il. , 24 cm

Aktualny stan troficzny wybranych jezior Mazurskiego Parku Krajobrazowego, główne zagrożenia dla jakości wody i podatność na degradację. Wskaźniki hydrochemiczne i biologiczne oraz skład chemiczny osadów dennych.


*00040*          pl

Fitoplankton w ocenie trofii Zbiornika Koronowskiego.  Wiśniewska, M. ; Puszkiewicz, K. ; Ziółkowski, K. - Ekol. i Tech. 2010  R. 18 nr 1 s. 21-31, il. bibliogr. summ.

Analiza fykologiczna przeprowadzona w 2008 r. w Zbiorniku Koronowskim w obszarze jeziora Lipkusz wykazała 91 taksonów glonów planktonowych (Cyanoprocaryota - 30, Pyrrophyta - 2, Euglenophyta - 1, Chrysophyceae - 3, Bacillariophyceae - 21, Chlorophyta - 34).  Biomasa w sezonie wiosennym tworzona była głównie przez okrzemki,  natomiast latem - przez okrzemki i sinice. Na podstawie składu gatunkowego, biomasy fitoplanktonu, koncentracji chlorofilu a i TSI zaliczono wody Zbiornika Koronowskiego ogólnie do typu eutroficznego z intensywną ekspansją sinic uznawanych za potencjalnie toksyczne.


*00041*          pl

[Szóste] 6. Sympozjum Europejskich Nauk Słodkowodnych (Sinaia,  Rumunia, 17-21 sierpnia 2009 r. ). Kostrzewska-Szlakowska, Iwona. -  Wiad. Ekol. 2010 t. 56 z. 1 s. 29-33, il.

W czasie trwania sympozjum odbyły się następujące sesje: różnorodność wodna: ocena, ochrona i gospodarowanie; ekologia i gospodarowanie rzekami i strumieniami; środowiska ekstremalne a efekty zmian klimatycznych; systemy słodkowodne podlegające zmianom klimatycznym; ekotoksykologia; systemy mikro: zespoły i procesy; historie życiowe; wielkie jeziora versus płytkie; jakość wody i podatność na zmiany globalne; interakcja w obrębie sieci troficznych; mozaikowatość, heterogenność i fragmentacja środowisk; limnologia zbiorników położonych wokół basenu M. Śródziemnego; siedliska podmokłe.


*00042*          pl

[Jedenaste] 11. Międzynarodowe Sympozjum na temat Wodnych Oligochaeta - ISAO (Antalya, Turcja, 5-12 października 2009 r. ).  Jabłońska, Aleksandra; Koperski, Paweł. - Wiad. Ekol. 2010 t. 56 z. 1  s. 33-36

Tematyka sympozjum dotyczyła pijawczaków (Branchiobdellida) oraz ekologii, taksonomii i biologii skąposzczetów (Oligochaeta). Nie zabrakło komunikatów poświęconych pijawkom (Hirudinea), według współczesnych taksonomów grupie bardzo bliskiej, jeśli nie tożsamej skąposzczetom.


*00043*          pl

Konferencja naukowa „Płynie Wisła płynie po polskiej krainie. . . ,  czyli Wisła oczami ekologów“ (Warszawa, Sejm RP, 11 września 2009 r. ). Opaliński, Krzysztof W. - Wiad. Ekol. 2010 t. 56 z. 1 s. 36-40

Celem konferencji, zorganizowanej przez Centrum Badań Ekologicznych PAN, było przekazanie informacji o badaniach ekologicznych i ich wynikach aktualnie prowadzonych na Wiśle i jej dolinie oraz dyskusja o teraźniejszości i przyszłości tej „ostatniej dzikiej rzeki Europy“, ale jednocześnie „królowej rzek polskich“.


*00047*          en

Influence of type of substrate and water chemistry on the structure and succession of periphytic ciliate communities in hypertrophic lake. Wpływ rodzaju podłoża oraz właściwości chemicznych wody na strukturę i sukcesję zespołu orzęsków peryfitonowych w jeziorze hypertroficznym.  Mieczan, Tomasz; Puk,  Agnieszka. - Arch. Ochr. Środ. 2010 nr 2 s. 13-24, il. bibliogr.  streszcz.

Porównanywano skład taksonomiczny i liczebność zespołu orzęsków peryfitonowych zasiedlających różne podłoża. Określano w jaki sposób czas ekspozycji podłoży wpływa na obfitość tych mikroorganizmów.  Analizowano zależności pomiędzy wybranymi właściwościami fizyczno-chemicznymi wód a orzęskami w jeziorze hypertroficznym.  Wykazano, że zarówno bogactwo gatunkowe, jak i obfitość orzęsków peryfitonowych w największym stopniu determinują zasoby pokarmowe siedliska oraz właściwości chemiczne wód.


*00049*          pl

Oddziaływanie wybranych budowli hydrotechnicznych na drożność i jakość wód rzeki Krąpiel. Brzeziński, Radosław; Bonisławska,  Małgorzata. - Gosp. Wod. 2010 R. 70 nr 1 s. 34-43, il. bibliogr.  rez. summ.

Analizowano wartości stężeń wybranych wskaźników jakości wód rzeki Krąpiel na wyznaczonych odcinkach, znajdujących się powyżej oraz poniżej wybranych budowli piętrzących wodę i porównywano z wymogami zawartymi w rozporządzeniu ministra środowiska z 4 października 2002 r. „W sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych".


*00050*          pl

Właściwości chemiczne osadów dennych jeziora Dąbie. Protasowicki, Mikołaj; Niedźwiecki, Edward; Ciemniak, Artur; Witczak,  Agata; Meller, Edward; Malinowski, Ryszard; Wechterowicz, Zuzanna. -  Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2009 z. 535 s. 331-348, il. bibliogr. summ.

Osady denne mogłyby być wykorzystane do rekultywacji gruntów pod uprawy roślin nie przeznaczonych do spożycia, a także do rekultywacji składowisk odpadów.


*00056*          en

The impact of the phosphogips heap on meiobenthos assemblages (Pomerania, Poland). Wpływ hałdy fosfogipsów na zgrupowanie meiobentosu (Pomorze, Polska). Stolarska, Monika; Wojtasik,  Barbara. - Ann. UMCS Sect. C 2008 vol. 63/2 s. 87-95, il. bibliogr.  streszcz.

Przeprowadzone analizy fizyczno-chemiczne wody wskazują na wysokie wartości przewodnictwa elektrolitycznego, zasolenia, TDS,  NO3, PO4 w sąsiedztwie hałdy. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono istotną zależność pomiędzy gęstością zasiedlenia,  zróżnicowaniem taksonomicznym meiobentosu a odległością od składowiska fosfogipsów. Analiza Cyclopoida pozwoliła na stwierdzenie występowania 18 gatunków w całym materiale. Najuboższy skład gatunkowy stwierdzono dla stanowisk w rejonie oddziaływania hałdy fosfogipsów.


*00058*          pl

[Siedemnaste] XVII Międzynarodowe Sympozjum na temat Chironomidae (Tianjin, Chiny, 5-10 lipca 2009 r. ). Grzybkowska,  Maria. - Wiad. Ekol. 2010 t. 56 z. 2 s. 85-89

 


*00062*          en

Winter versus summer blooming of phytoplankton in a shallow lake: effect of hypertrophic conditions. Wpływ warunków hipertroficznych na zakwit fitoplanktonu w okresie lata i zimy w płytkim jeziorze. Toporowska, Magdalena; Pawlik-Skowrońska,  Barbara; Krupa, Danuta; Kornijów, Ryszard. - Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 1 s. 3-12, il. bibliogr.

W płytkich jeziorach trwały fitoplankton występuje w sezonie ciepłym i chłodnym. Porównywano bogactwo gatunków, obfitość zmienność fitoplanktonu rozwijającego się zimą pod pokrywą lodową oraz latem w hipertroficznym Jeziorze Syczyńskim. Zimą fitoplankton składa się głównie z bardzo małych ceutycznych okrzemek, a latem dominują nitkowate sinice.


*00063*          en

The influence of co-occuring vegetation and habitat variables on distribution of rare charophyte species Lychnothamnus barbatus (Meyen) in lakes of Western Poland. Wpływ współobecności roślin i zmienności środowiska na rozmieszczenie rzadkich gatunków ramienic Lychnothamnus barbatus (Meyen) w jeziorach zachodniej Polski.  Gąbka, Maciej; Owsianny, Paweł M. ; Burhardt, Lubomira. - Pol. J. Ecol.  2010 vol. 58 nr 1 s. 13-25, il. bibliogr.

Badano obfitość Lychnothamnus barbatus w zależności od współtowarzyszących gatunków roślin i warunków siedliskowych w 7 jeziorach polskich. Określano najważniejsze parametry ekologiczne odpowiedzialne za występowanie zbiorowisk Lychnothammus oraz ich liczebność. Zaprezentowano przegląd wszystkich znanych lokalizacji L.  barbatus w Wielkopolsce i na Pomorzu w Polsce Zachodniej, z uwzględnieniem ich dawnego i obecnego rozmieszczenia.


*00064*          en

Phylogenetic diversity and abundance of bacteria from surface microlayer and subsurface water in eutrophic lake. Różnorodność filogenetyczna i liczebność bakterii w mikrowarstwie powierzchniowej wody jeziora eutroficznego. Walczak, Maciej; Swiontek-Brzezinska,  Maria. - Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 1 s. 177-185, il. bibliogr.

Badania przeprowadzono w wodzie jeziora Brzeźno. Wykazano, że Eubacteria stanowiły zasadniczą procentowo część całej populacji bakterii (59-75 proc. ). Obfitość alfa- i beta-Protobacteria oraz Cytophaga-Flavobacteria zmieniała się zależnie od sezonu, warstwy wody i strefy lakustralnej. Najniższą liczbę alfa-Protobacteria obserwowano wiosną, a najwyższą - jesienią. Procentowy udział tych bakterii wśród Eubacteria był niższy wiosną (20-50 proc. ) niż latem i jesienią (65-80 proc. ). Nie potwierdziły się różnice między składem bakterii w mikrowarstwie powierzchniowej i podpowierzchniowej.  Sezonowe zmiany były podobne w obu warstwach wody.


*00066*          en

The impact of UV radiation on metabolism of neustonic and planktonic bacteria in eutrophic lake. Wpływ promieniowania ultrafioletowego na metabolizm bakterii neustonowych i planktonowych w jeziorze troficznym. Burkowska, Aleksandra; Walczak, Maciej;  Donderski, Wojciech. - Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 2 s. 211-219, il.   bibliogr.

Szczepy heterotroficznych bakterii zostały wyizolowane z warstwy powierzchniowej i podpowierzchniowej wody pobranej z jeziora Brzeźno.  W kontrolowanych warunkach laboratoryjnych badano wpływ promieniowania UV na aktywność bakterii, głównie syntezę DNA, syntezę białek komórkowych, aktywność enzymów hydrolitycznych oraz oddychanie. Ponadto badano, czy substancje organiczne mogą chronić bakterie przed szkodliwym dla nich działaniem promieniowania UV.


*00067*          en

Effect of light competition with filamentous algae on the population dynamics and development of the moss species Warnstorfia exannulata in a softwater lake. Konkurencja o światło nitkowatych glonów a dynamika populacji i rozwój gatunku mchu Warnstorfia exannulata w jeziorze o miękkiej wodzie. Szmeja, Józef; Bociąg,  Katarzyna; Merdalski, Marek. - Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 2 s. 221-230,   il. bibliogr.

W wyniku zakwitu glonów następuje zmniejszenie natężenia światła i ograniczenie jego transmisji, co prowadzi do sezonowych zmian w strukturze populacji mchów wodnych. Trzyletnie badania populacji mchów wodnych przeprowadzono w małym jeziorze Gacno.


*00068*          en

The role of lake shore sand deposits as bank of ciliate, rotifer crustacean resting forms: experimental approach. Znaczenie jeziornych, piaszczystych osadów przybrzeżnych jako miejsca stanu spoczynkowego orzęsków, wrotków i skorupiaków: badania wstępne.  Kalinowska, Krystyna; Ejsmont-Karabin, Jolanta; Rybak, Jan I. -  Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 2 s. 323-332, il. bibliogr.

Badano, czy osady przybrzeżne jeziora, sporadycznie zalewane przez wody, funkcjonują jako tymczasowe schronienie dla form spoczynkowych orzęsków, wrotków i skorupiaków i czy w takim wypadku są źródłem organizmów będących w stanie kolonizować nowe siedliska.  Eksperyment przeprowadzono z użyciem piasku pochodzącego z brzegu Jeziora Mikołajskiego.


*00069*          en

Spatial distribution pattern of macroinvertebrates in relation to morphohydraulic habitat structure: perspectives for ecological stream assessment. Rozmieszczenie przestrzenne makrobezkręgowców w zależności od struktury morfohydraulicznej: perspektywy oceny ekologicznej strumieni. Pastuchova, Zuzana; Greskova, Anna;  Lehotsky, Milan. - Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 2 s. 347-360, il.   bibliogr.

Badano identyfikację i parametryzację przestrzennej struktury kanału uchodzącego do rzeki. Próbowano określić jak właściwości morfologiczne i hydrauliczne siedliska oddziałują na zespoły bezkręgowców i które z nich są czynnikami najistotniejszymi.  Szczególną uwagę zwracano na zespoły bezkręgowców makrobentosu: Ephemeroptera, Plecoptera i Trichoptera.


*00070*          en

Factors controlling pelagic production and respiration in a shallow polymictic lake. Czynniki pelagicznej produkcji i respiracji w płytkim jeziorze polimiktycznym. Wielgat-Rychert,  Magdalena; Rychert, Krzysztof; Ficek, Dariusz. - Pol. J. Ecol. 2010  vol. 58 nr 2 s. 379-385, il. bibliogr.

Badania przeprowadzono w polimiktycznym, eutroficznym jeziorze Gardno, leżącym w pasie przybrzeżnym Bałtyku. Porównywano produkcję pierwotną brutto planktonu i oddychanie całkowite planktonu oraz wpływ na te procesy takich czynników, jak: temperatura, światło,  działanie wiatru, substancje organiczne, chlorofil.


*00072*          pl

Wpływ stawu karpiowego na jakość mikrobiologiczną wód.  Olszewska, H. ; Skowron, K. ; Uniejewska, K. - Ekol. i Tech. 2010 R. 18 nr 5 s. 264-271, il. bibliogr. summ.

Próby wody pobierane były w okresie jesiennych (październik) odłowów karpia i spuszczania wody ze stawu. Po upływie miesiąca (w listpopadzie) pobrano dodatkowo próby wody z doprowadzalnika i odprowadzalnika wody do stawu, staw był w tym czasie już całkowicie osuszony. W próbach wody oznaczano następujące wskaźniki mikrobiologiczne stanu higieniczno-sanitarnego: ogólną liczbę bakterii w temperaturze 37 st. C, liczbę bakterii z rodziny Enterobacteriaceae, najbardziej prawdopodobną liczbę bakterii z grupy coli oraz paciorkowców kałowych, obecność bakterii z rodzaju Salmonella.


*00073*          pl

Wpływ szuwarów na warunki tlenowe stawu rybnego. Jawecki,  Bartosz; Malczewska, Beata; Kowalczyk, Tomasz. - Zesz. Probl. Post.  Nauk Rol. 2010 z. 548 cz. 1 s. 179-189, il. bibliogr. summ.

Badania tlenu rozpuszczonego w wodzie prowadzono w lecie, w 17 punktach. Określono różnice pomiędzy stężeniem tlenu rozpuszczonego w pasie szuwarów a częścią stawu od nich wolną. W pasie szuwarów stężenie tlenu rozpuszczonego średnio wynosiło 6, 29 mg/dm sześc. , w części stawu położonej przy pasie szuwarów wynosiło przeciętnie 7, 76 mg/dm sześc. , a w punkcie kontrolnym 8, 74 mg/dm sześc. Zawartość tlenu w punkcie kontrolnym była średnio o 10, 2 proc. wyższa niż w wodzie przylegającej do pasa szuwarów oraz przeciętnie o 27, 6 proc.  wyższa niż w pasie szuwarów. Natlenienie wody w pasie przylegającym do pasa szuwarów było przeciętnie o 19, 3 proc. wyższe niż w pasie szuwarów.


*00074*          pl

Jakość wód zasilających i w toni stawów rybnych w okresie hodowlanym. Kanownik, Włodzimierz. - Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2010  z. 548 cz. 1 s. 283-291, il. bibliogr. summ.

W badaniach oceniano oddziaływanie stawów rybnych wykorzystywanych do produkcji towarowej ryb na jakość wód odpływających. Analiza statystyczna 16 badanych cech wykazała pozytywny wpływ stawów na jakość wody.


*00111*          en

The influence of the use of land on the content of calcium,  magnesium, iron and manganese in water, exemplified in three lakes in the Olsztyn vicinity. Wpływ użytkowania zlewni na zawartość wapnia, magnezu, żelaza i manganu w wodzie, na przykładzie trzech jezior w pobliżu Olsztyna. Grochowska, Jolanta; Tandyrak, Renata.  - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 1 s. 9-16, il. bibliogr.

Badano zawartość wybranych metali w wodach trzech jezior różniących się sposobem użytkowania zlewni. Zawartość wapnia wahała się od 14. 9 do 104. 9 mg Ca/l i była najwyższa w jeziorze Pasłęk,  którego zlewnia była głównie użytkowana rolniczo. Najmniej Ca stwierdzono w wodach jeziora Mały Kopik leżącego na terenach leśnych.  Zawartość magnezu była kilkakrotnie niższa niż wapnia (stosunek Ca:Mg wynosił 8. 5:1, 7. 7:1, 1. 9:1). Zawartość żelaza w powierzchniowych warstwach wody była niska w okresie wegetacyjnym (poniżej 0. 03 mg Fe/l), ale znacznie wyższa przy dnie. Najwyższa zawartość manganu występowała w jeziorze Miodówko (1. 43 mg Mn/l).


*00112*          en

The nitrogen and phosphorus cycles at the Żeglica lake waters (Międzyodrze, West Pomeranian region). Obieg azotu i fosforu w wodach jeziora Żeglica (Międzyodrze, Pomorze Zachodnie). Tórz,  Agnieszka; Nędzarek, Arkadiusz. - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 1 s. 27-38,   il. bibliogr.

Przedstawiono 10-letnie badania warunków hydrochemicznych jeziora Żeglica, celem zobrazowania zleżności między obiegiem nutrientów a poziomem produkcji pierwotnej. Stwierdzono, że badane jezioro jest zbiornikiem bradymiktycznym i mezotroficznym.  Potwierdzono statystycznie istotną odwrotnie proporcjonalną zależność zmienności chlorofilu a od azotu mineralnego i fosforu reaktywnego.  Poziom produkcji pierwotnej był zależny zarówno od azotu jak i fosforu.


*00113*          en

Change patterns in the trophic state of Lake Mamry Północne and Lake Niegocin (Masurian Lake District, Poland). Zmiany stanu troficznego jezior Mamry Północne i Niegocin (Pojezierze Mazurskie,  Polska). Zdanowski, Bogusław; Wołos, Arkadiusz; Wierzchowska, Małgorzata. - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 1 s. 39-60, il. bibliogr.

Jakość wody jeziora, które jest zasilane ściekami, może zależeć od warunków hydrologicznych. Analizowano wieloletnie dane fizyczne,  chemiczne i troficzne dwóch jezior. Wykazano, że zmniejszenie dopływu fosforu (P) i azotu (N) do jeziora Niegocin powoduje obniżenie tempa eutrofizacji. Redukcja N i P w epilimnionie nastąpiła wraz ze wzrastającą przezroczystością wody i ustąpieniem dużych ilości sinic.  Część zanieczyszczeń, wliczając w to zasilanie wewnętrzne z osadów,  zostało przeniesionych z powodu czynników hydrologicznych do sąsiednich jezior, takich jak Mamry Północne.


*00114*          en

Extreme changes in salinity levels in the waters of coastal lakes in Poland. Ekstremalne zmiany w poziomie zasolenia w wodach jezior przybrzeżnych w Polsce. Cieśliński, Roman. - Limnol. Rev.  2009 vol. 9 nr 2-3 s. 73-80, il. bibliogr.

Opisano ekstremalne poziomy zasolenia pięciu polskich jezior przybrzeżnych, różniących się morfologią i uwarunkowaniami hydrologicznymi. Sarbsko jest jeziorem głównie słodkowodnym, a w jeziorze Druzno słone wody pojawiają się tylko poprzez dopływ wód morskich. W jeziorze Gardno chlorki są stale obecne, a ich zawartość obniża się, gdy zwiększy się dopływ wód słodkich ze zlewni. Najwyższe zasolenia występowały w jeziorach Łebsko i Ptasi Raj. Omówiono zależności między wpływami wód morskich z Bałtyku wskutek sztormowej pogody a zawartością chlorków w wodzie jezior przybrzeżnych.


*00115*          en

Water circulation in a lake at extreme water levels: Lake Wigry case study. Obieg wody w jeziorze przy ekstremalnych poziomach wody: na przykładzie jeziora Wigry. Bajkiewicz-Grabowska,  Elżbieta. - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 2-3 s. 63-72, il. bibliogr.

Przedstawiono wahania poziomu wody w jeziorze Wigry. Obliczono średnie roczne stany wody oraz scharakteryzowano ekstremalnie niskie i ekstremalnie wysokie stany wody. Wigry są jeziorem polodowcowym składającym się w pięciu części o różnej morfologii i morfometrii.  Jego powierzchnia wynosi ponad 2100 ha, a głębokość maks. 73 m.  Współczynnik Ohlego (stosunek powierzchni zlewni do powierzchni jeziora) wynosi 23. Obieg wody w tym jeziorze jest determinowany stopniem poziomej wymiany wody, na który oddziaływują dwa dopływy (rzeki Czarna Hańcza i Wiatrołuża).


*00116*          en

Atypical summer vertical diversity of physico-chemical properties of lake waters. Nietypowe letnie różnice pionowego rozkładu właściwości fizyko-chemicznych wód jeziornych. Maślanka,  Wojciech. - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 2-3 s. 91-96, il. bibliogr.

Ekstremalne zjawiska meteorologiczne wywołują w jeziorach nietypowe zjawiska prowadzące do nietypowych pionowych rozkładów parametrów fizyko-chemicznych wody. Brak danych pomiarowych powoduje wyjaśnianie tych zjawisk przy pomocy adaptacji typowych rozkładów tych parametrów na podstawie morfometrii zbiornika, jego stanu troficznego i otwartości na działanie wiatru. Przedstawiono kilka przykładów zjawisk tego typu zaobserwowanych w ciągu 10-letniego (1995-2005) okresu badań. W badaniach zobrazowano ekstremalne stany pionowego rozkładu temperatur wody, natlenienia i przewodnictwa elektrolitycznego w jeziorach.


*00117*          en

Extreme thermal phenomena of surface water in the lakes of Northern Poland. Ekstremalne zjawiska termiczne wód powierzchniowych jezior północnej Polski.  Skowron, Rajmund. -  Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 2-3 s. 97-109, il. bibliogr.

Przedstawiono charakterystykę temperatur wody w warstwie powierzchniowej 25 jezior polskich z okresu 35 lat (1971-2005).  Analizowano temperatury wody jeziornej w przedziałach czasowych,  średnich rocznych, średnich miesięcznych i ich wartości absolutne.  Maksymalną temperaturę wody 30, 2 st. C zanotowano w jeziorze Nakielno w lipcu 1991 r. W lipcu z reguły występują najwyższe temperatury, a ektremalnym okazał się lipiec 1997 r. , gdy średnie miesięczne temperatury wody przekroczyły 27 st. C. Najniższe temperatury wody jezior są notowane w styczniu i lutym.


*00118*          en

Optical classification of lakes in northern Poland. Klasyfikacja optyczna jezior w północnej Polsce. Borowiak,  Dariusz. - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 4 s. 141-152, il. bibliogr.

Na podstawie 105 polskich jezior, zlokalizowanych na Pojezierzu Pomorskim, zidentyfikowano 11 typów optycznych na podstawie współczynników promieniowania przenikającego w głąb wody i stref fotycznych. System klasyfikacji oparto na zależności między zakresem osłabienia światła monochromatycznego dla następujących długości fal: 380, 443, 490, 565, 670 i 780 nm. Parametrem użytym do rozróżniania typów optycznych wody była dyfuzja współczynnika przepuszczalności światła. Typy optyczne zestawiono z jakościową charakterystyką wody jezior.


*00119*          en

Hydrochemical evaluation of dystrophy of the water bodies in the Łęczna and Włodawa area in the years 2000-2008. Hydrochemiczna ocena dystrofii w zbiornikach wodnych w rejonie Łęczyńsko-Włodawskim w latach 2000-2008. Chmiel, Stanisław. - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 4 s. 153-158, il. bibliogr.

Przedstawiono ocenę poziomu dystrofii 74 zbiorników wodnych na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim na podstawie charakterystyki fizyko-chemicznej wody. Dystrofię oceniano na podstawie indeksu HDI (hydrochemicznego dystroficznego indeksu) zawierającego następujące wskaźniki: pH, przewodność elektrolityczna, koncentracje węgla organicznego i nieorganicznego. HDI dla badanych jezior mieścił się w zakresie 4. 1-76. 9. Wskaźnik pozywżej 50, świadczący o dystrofii jeziora, stwierdzono dla kilku zbiorników spośród badanych.


*00120*          en

Changes in the area of lakes from the Obra River drainage basin taking place from the beginning of the 19th centuary. Zmiany powierzchni jezior w dorzeczu rzeki Obry biorąc pod uwagę dane od początku XIX wieku. Choiński, Adam. - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 4  s. 159-164, il. bibliogr.

Zmiany dotyczące powierzchni 50 jezior w dorzeczu Obry, między Kopanicą a Bledzewem, analizowano na podstawie danych sięgających XIX wieku. Obliczenia wykonano na podstawie map z lat 1830, 1890, 1920,  1960, 1975 i 2000, zakładając, że mapy te były zgodne z danymi topograficznymi. Ogólnie stwierdzono, że w okresie 1830-2000 powierzchnia badanych jezior zmniejszyła się o 15. 6 proc. , co średnio w przeliczeniu na rok wynosiło 0. 09 proc. Największe obniżenie powierzchni stwierdzono dla lat 1830-1890 ze względu na prowadzone w tym czasie na dużą skalę prace melioracyjne.


*00121*          en

Effect of shallow lakes on nitrogen form concentrations in river ecosystems. Wpływ płytkich jezior na koncentracje form azotu w ekosystemach rzecznych. Ławniczak, Agnieszka E. ; Zbierska, Janina; Machula, Sylwia. - Limnol. Rev. 2009 vol. 9 nr 4 s. 189-194, il.   bibliogr.

Przeprowadzono badania w rzece Samica Stęszewska (Wielkopolska) w latach 1999-2002 i 2005-2008 na 4 stanowiskach zlokalizowanych na dopływie i odpływie rzeki z jezior Niepruszewskiego i Tomickiego,  płytkich, polimiktycznych zbiornikach o średnich głębokościach 3. 05 i 1. 1 m (odpowiednio). Wykazano pozytywny wpływ jezior na jakość wody w rzece, szczególnie w odniesieniu do azotanów i azotynów. Natomiast negatywne oddziaływanie jezior stwierdzono dla koncentracji azotu amonowego.


*00122*          en

Selected problems related to the demarcation of lake range in the light of field surveys. Wybrane problemy dotyczące wytyczenia linii brzegowej jezior w świetle badań terenowych. Turczyński,  Marek; Sobolewski, Wojciech; Mięsiak-Wójcik, Katarzyna. - Limnol. Rev.  2009 vol. 9 nr 4 s. 203-214, il. bibliogr.

Strefa graniczna systemu jeziornego składa się z wolnej powierzchni wody i brzegu. Dno zbiornika oddziałuje na procesy wymiany materii i energii między jeziorem a otoczeniem. Dla parametrów morfometrycznych i charakterystyki jeziora jest istotne określenie granicy między lądem a wodą. Jednak ta granica, czyli linia brzegowa, w wielu jeziorach nie jest jednoznacznie odznaczona,  a czasem jest wręcz trudna do wyodrębnienia. Na taki stan wpływają osady otaczające jezioro oraz pas roślinności. Na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim znajduje się dużo jezior tego typu.


 

AKWAKULTURA

*00089*          pl

Polska akwakultura w 2009 roku na podstawie analizy kwestionariuszy RRW-22. Lirski, Andrzej; Wałowski, Jakub. -  Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 21-27, il. bibliogr.

Analizowano dane pochodzące od 911 podmiotów prowadzących chów i hodowlę ryb w stawach ziemnych i betonowych, obejmujących 88, 6 proc.  teoretycznej powierzchni stawów hodowlanych. Podano liczbę i powierzchnie stawów, wykorzystanie powierzchni stawowej, produkcję ryb, skorupiaków i mięczaków oraz materiału obsadowego pochodzącego z chowu i hodowli. Omówiono formy prawne uprawnionych do rybactwa oraz zatrudnienie.


 

BIOLOGIA RYB

*00004*          pl

Antyagresywne działanie inhibitorów wchłaniania zwrotnego serotoniny u ryb. Kania, Bogdan Feliks; Kowalczyk, Sławomir Jan. -  Życie Wet. 2008 R. 83 nr 11 s. 905-908 , il. bibliogr. summ.

Analiza agresywności u gatunków zwierząt niższych opiera się na założeniu, że objawy zachowania się tych zwierząt już są rozwinięte w chwili narodzin. W różnych typach agresji uczestniczą różne układy neuronalne i ich transmitery. Zachowaniem agresywnym steruje układ limbiczny (hipokamp, podwzgórze, jądra migdałowe, zakręt obręczy,  śródmózgowie, wzgórze). Istnieją różne typy agresji u zwierząt wyższych i ryb. W agresji zwierząt dużą rolę pełni serotonina (5-HT).  Opracowano szereg leków, które działają pobudzająco lub hamująco na aktywność serotoniny. Są to agoniści lub antagoniści 5 HT.


*00075*          pl

Ryby słodkowodne. Atlas do oznaczania gatunków. Bergbauer,  Matthias; Frei, Herbert. Szymanderska, Urszula [tł. ]. Warszawa: „Klub dla Ciebie“ 2010, 160 s. , il. , 29 cm

 


 

HODOWLA RYB

*00051*          en

Organic fish production and the standards. Ekologiczna produkcja ryb i jej standardy. Otles, Yesim; Ozden, Osman; Otles,  Semih. - Acta Sci. Pol. Technol. Aliment. 2010 R. 9 z. 2 s. 125-131, il.   bibliogr. streszcz.

Ekologiczna produkcja ryb jest modelem hodowli uwzględniającym aspekty zdrowotne konsumentów, realizowanym bez stosowania pestycydów, produktów modyfikowanych chemicznie lub genetycznie, a także opartym na zapewnieniu dobrostanu zwierząt poprzez zmniejszenie wielkości obsady.


*00059*          pl

Rola genetyki populacyjnej w zachowaniu bioróżnorodności ryb.  Fopp-Bayat, Dorota; Łuczyński, Mirosław; Jankun, Małgorzata.  Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn: Wydaw. UWM 2010, 110 s. , il. , 24 cm

Przeciwdziałanie utracie różnorodności genetycznej u ryb.  Podstawy genetyki populacji, selekcja na cechy jakościowe.


*00060*          pl

Gospodarowanie stadami rozrodczymi naturalnych i hodowlanych populacji ryb - podstawy genetyki ilościowej. Fopp-Bayat, Dorota;  Łuczyński, Mirosław; Jankun, Małgorzata. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn: Wydaw. UWM 2010, 113 s. , il.  , 24 cm

Przykłady wykorzystania metod genetyki ilościowej w gospodarowaniu stadami ryb.


*00076*          en

Levels of microelements (Cu, Zn, Fe) and macroelements (Mg, Ca) in freshwater fish. Ocena zawartości mikroelementów (Cu, Zn, Fe) i makroelementów (Mg, Ca) u ryb słodkowodnych. Brucka-Jastrzębska,  Ewa; Kawczuga, Dorota; Rajkowska, Monika; Protasowicki, Mikołaj. - J. Elementol. 2009 t. 14 nr 3 s. 437-447, il. bibliogr. streszcz.

Oceniano wpływ miejsca prowadzenia hodowli na zawartość mikroelementów (Zn, Cu, Fe) i makroelementów (Mg, Ca) w organizmach ryb słodkowodnych. Ocenie poddano trzy wybrane gatunki ryb: pstrąga tęczowego, karpia i jesiotra syberyjskiego. Wykazano, że miejsce hodowli ma statystycznie istotny wpływ na zawartość badanych pierwiastków u poszczególnych gatunków ryb słodkowodnych.


*00085*          pl

Wzrost i rozsiedlenie jesiotrów atlantyckich Acipenser oxyrinchus Mitchill wprowadzonych do Drwęcy. Kapusta, Andrzej;  Kolman, Ryszard; Duda, Arkadiusz. - Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 6-8,   il. bibliogr. summ.

Przedstawiono charakterystykę ponad 2 tysięcy juwenalnych jesiotrów zaopatrzonych w znaczki i wpuszczonych do Drwęcy w latach 2007-09. Uzyskano dane o 48 jesiotrach złowionych średnio po 100-324 dniach. Analizowano długość i masę ciała, miejsce oraz datę złowienia jesiotra. Najwięcej ryb złowiono w ujściu Wisły i w Zatoce Gdańskiej.  Wraz z czasem przebywania w wodach otwartych wzrastały bezwzględne przyrosty ryb, ale nie miało to wpływu na dobowe tempo wzrostu długości ciała.


*00089*          pl

Polska akwakultura w 2009 roku na podstawie analizy kwestionariuszy RRW-22. Lirski, Andrzej; Wałowski, Jakub. -  Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 21-27, il. bibliogr.

Analizowano dane pochodzące od 911 podmiotów prowadzących chów i hodowlę ryb w stawach ziemnych i betonowych, obejmujących 88, 6 proc.  teoretycznej powierzchni stawów hodowlanych. Podano liczbę i powierzchnie stawów, wykorzystanie powierzchni stawowej, produkcję ryb, skorupiaków i mięczaków oraz materiału obsadowego pochodzącego z chowu i hodowli. Omówiono formy prawne uprawnionych do rybactwa oraz zatrudnienie.


*00090*          pl

Zarybianie polskich obszarów morskich w roku 2009 wraz z restytucją jesiotra ostronosego. Bartel, Ryszard; Kardela, Janina. -  Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 27-36, il. bibliogr.

Podano liczby i wartość różnych form materiału zarybieniowego troci, łososia, certy i siei wypuszczonych do rzek w 2009 roku oraz miejsca wpuszczenia, obwody i użytkowników rybackich tych rzek.  Przedstawiono hodowców i liczby wyhodowanego przez nich materiału zarybieniowego. Omówiono restytucję jesiotra ostronosego do rzek polskich.


*00093*          pl

[Siódma] VII Konferencja Dyrektorów Sieci Centrów Akwakultury w centralnej i wschodniej Europie - NACEE w Tiumieni. Kolman, Ryszard;  Zdanowski, Bogusław. - Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 41-42, il.   bibliogr.

Przewodniczący grup roboczych przedstawili sprawozdania dotyczące hodowli i chowu ryb, badań genetycznych i selekcji, nowych obiektów akwakultury, innowacyjnych technologii w rybactwie. Odbyło się seminarium poświęcone problemom makretingu w akwakulturze.  Przyjęto projekt statutu oraz ustalono miejsce i termin zjazdu założycielskiego organizacji użyteczności publicznej powstałej z przekształcenia NACEE.


*00104*          pl

Konferencja Jesiotrowa w Warszawie - coraz większa, ciekawsza,  bardziej międzynarodowa. Kulikowski, Tomasz. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 6 (78) s. 45-46, il.

W dn. 24 listopada 2010 roku w Warszawie odbyła się Konferencja Jesiotrowa zorganizowana przez przedsiębiorstwo Aller-Aqua. Podczas konferencji 160 jej uczestników wysłuchało wykładów na temat rozwoju akwakultury jesiotra. Uczestniczyli oni także w warsztatach praktycznych poświęconych identyfikacji płci i stadiów dojrzałości gonad. Omówiono wystąpienia dotyczące reintrodukcji jesiotrów oraz produkcji kawioru.


*00125*          pl

Sposoby regulacji wielkości i struktury populacji ryb drapieżnych i karpiowatych. Chybowski, Łucjan; Białokoz, Witold. -  Nasze Wody 2011 R. 15 nr 1 s. 23, il. Zsfg

Ryby zasiedlające jeziora tworzą charakterystyczne zespoły o składzie i strukturze związanej z typem limnologicznym i rybackim zbiornika. Ocena właściwego składu ichtiofauny w jeziorach powinna opierać się na analizie trendów odłowów i struktry populacji ryb,  bieżącej analizie tempa wzrostu eksploatowanych gatunków i określeniu stanu zdrowotnego ryb.


 

CHOROBY RYB

*00001*          pl

Oznaczanie pozostałości zieleni malachitowej i leukomalachitowej w tkance mięśniowej ryb metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej. Doroszkiewicz-Fiedoruk, Jelena; Masłowiecka, Jolanta;  Rodziewicz, Lech. - Rocz. Państ. Zakł. Hig. 2009 t. 60 nr 4 s. 325-328, il.   bibliogr. summ.

Zieleń malachitowa (MG) jest używana w hodowli ryb ze względu na silne działanie przeciwpasożytnicze, przeciwgrzybiczne i przeciwbakteryjne. Wykazuje ona też działanie uboczne: mutagenne,  kancerogenne i teratogenne. W organizmach żywych jest metabolizowana do bezbarwnej formy zieleni leukomalachitowej (LMG), która również jest toksyczna. Opracowano i zwalidowano metodę oznaczania MG i LMG na minimalnym poziomie MRPL wynoszącym 2 mikrog/kg.


*00008*          en

A checklist of fish monogeneans from Poland. Wykaz pasożytów Monogenea u ryb w Polsce. Dzika, Ewa. - Wiad. Parazyt. 2009 t. 55 nr 4 s. 315-324, il. bibliogr.

W publikacji wyszczególniono 127 gatunków Monogenea należących do 2 podklas, 3 rzędów, 6 rodzin i 13 rodzajów występujących u polskich ryb słodkowodnych i morskich. Wykaz zawiera też informacje o gospodarzach tych pasożytów i ich rozmieszczeniu w kraju.


*00009*          en

Body form of leeches (Hirudinida: Piscicolidae) parasitizing fishes. Kształt ciała pijawek (Hirudinida: Piscicolidae) pasożytujących na rybach. Bielecki, Aleksander; Palińska,  Katarzyna; Cichocka, Joanna. - Wiad. Parazyt. 2009 t. 55 nr 4 s. 359-365,   il. bibliogr.

Do badań użyto pijawek zebranych w wodach antarktycznych, w Morzu Kaspijskim, jeziorze Bajkał i w śródlądowych wodach Włoch,  Finlandii, Rosji, Niemiec i Polski. Pijawki te należały do 11 rodzajów. Na podstawie pomiarów ich ciała opracowano dla poszczególnych gatunków modele matematyczne, umożliwiające określenie drzew filogenetycznych opartych na parametrach anatomicznych.


*00010*          pl

The first record of Gyrodactylus latus Bychowsky, 1933 (Monogenea, Gyrodactylidae) from Cobitis elongatoides Bacescu et Maier, 1969 (Teleostei, Cobitidae) in Poland. Pierwsze doniesienie o Gyrodactylus latus Bychowsky, 1933 (Monogenea, Gyrodactylidae) wyosobnionym z Cobitis elongatoides Bacescu et Maier, 1969 (Teleostei, Cobitidae) w Polsce. Popiołek, Marcin; Łuczyński,  Tomasz; Jarnecki, Hubert; Kotusz, Jan. - Wiad. Parazyt. 2009 t. 55 nr 4 s. 441-443, il. bibliogr.

Przywra Gyrodactylus latus została znaleziona na płetwach ryby Cobitis elongatoides złowionej w dopływach rzeki Stobrawa na Śląsku.  Podano opis pasożyta i jego wymiary.


*00011*          pl

Parasitic fauna of the lake brown trout, Salmo trutta lacustris (Salmonidae), a little known endemic fish from Polish waters. Pasożytnicza fauna jeziorowego brunatnego pstrąga, Salmo trutta lacustris (Salmonidae), mało znanej endemicznej ryby polskich wód. Rolbiecki, Leszek; Ściążko, Mariusz; Schuetz, Janusz. - Wiad. Parazyt.  2009 t. 55 nr 4 s. 445-450, il. bibliogr.

Jeziorowy brunatny pstrąg jest stacjonarną odmianą wędrownego pstrąga. Poddano badaniu 31 okazów tej ryby, złowionych w jeziorze Wdzydze. Ryby okazały się silnie zainfekowane przez pasożyty (średnia intensywność 250 pasożytów), należące do 8 gatunków. Najczęściej był spotykany Ergasilus sieboldi, który był notowany u 94 proc. badanych ryb.


*00021*          en

Effective administration route of azadirachtin and its impact on haematological and biochemical parameters in goldfish (Carassius auratus) infected with Aeromonas hydrophila. Skuteczna droga podawania azadirachtyny i jej wpływ na hematologiczne i biochemiczne parametry u karasia złocistego (Carassius auratus) zakażonego Aeromonas hydrophila. Harikrishnan, Ramasamy; Balasundaram,  Chellam; Kim, Man-Chul; Kim, Ju-Sang; Heo, Moon-Soo. - Bull. Vet. Inst.  2009 vol. 53 nr 4 s. 613-619, il. bibliogr.

Azadirachtyna jest lekiem uzyskiwanym z rośliny indyjskiej Azidirachta indica. Podanie tego leku w karmie lub dodanie go do wody skutecznie przeciwdziała zakażeniu. Domięśniowe ani dootrzewnowe podanie azadirachtyny nie wywiera tego działania. Omawiany lek przeciwdziała leukopenii towarzyszącej zakażeniu A. hydrophila.


*00022*          en

Antioxidant enzymes profile in the brown trout (Salmo trutta trutta) with ulcerative dermal necrosis. Profil enzymów antyoksydacyjnych u pstrąga potokowego (Salmo trutta trutta) z wrzodziejącą martwicą skóry. Kurhalyuk, Natalia; Tkachenko,  Halyna; Pałczyńska, Katarzyna. - Bull. Vet. Inst. 2009 vol. 53 nr 4  s. 813-818, il. bibliogr.

Do badań użyto pstrągów złowionych w czasie migracji w rzekach Pomorza Zachodniego. Stwierdzono, że wrzodziejącej martwicy skóry towarzyszy spadek aktywności enzymów antyoksydacyjnych (dysmutaza nadtlenowa, katalaza, peroksydaza glutationowa). Na skutek tego zostaje zaburzony układ ochrony antyoksydacyjnej m. in. w mięśniach,  wątrobie i sercu.


*00023*          en

Survey of persistent organochlorine contaminants (PCDD, PCDF,  dl-PCB) in Baltic fish and fish meals. Zanieczyszczenie związkami chloroorganicznymi (PCDD, PCDF, dl-PCB) ryb bałtyckich i mączek rybnych. Piskorska-Pliszczyńska, Jadwiga; Lizak, Radosław;  Maszewski, Sebastian; Małagocki, Paweł; Wijaszka, Tadeusz. -  Bull. Vet. Inst. 2009 vol. 53 nr 4 s. 825-831, il. bibliogr.

Badano stężenie związków chloroorganicznych w tkankach morskich ryb (łososie, śledzie i szproty) oraz w mączce rybnej. Najwyższe stężenie tych związków stwierdzono u łososi. Tylko 7 spośród 77 próbek mączek rybnych wykazywało przekroczenie dopuszczalnego stężenia omawianych związków.


*00031*          pl

Przypadek włókniaka u karasia złocistego. Kempter, Jolanta;  Sadowski, Jacek; Szulc, Joanna; Panicz, Remigiusz; Kiełpiński,  Maciej. - Med. Wet. 2010 R. 66 nr 2 s. 137-139, il. bibliogr. summ.

Opisany przypadek włókniaka u karasi złocistych dotyczył ryb z hodowli wykorzystującej wody chłodnicze elektrowni Dolna Odra. W latach 2008-2009 pojawiły się u karasi przypadki guzów o średnicy 3 cm zlokalizowane na powierzchni ciała w części grzbietowej i wzdłuż linii bocznej. Guzy te wywodziły się z tkanki łącznej i miały charakter włókniaków miękkich.


*00032*          pl

Jersinioza ryb łososiowatych - charakterystyka czynnika etiologicznego i metody jego identyfikacji. Pękala, Agnieszka;  Antychowicz, Jerzy. - Med. Wet. 2010 R. 66 nr 5 s. 299-301, il. bibliogr.   summ.

Jersinioza ryb łososiowatych wywoływana przez Y. ruckeri powoduje straty w hodowli pstrąga dochodzące do 30-45 proc. , a nawet do 70 proc. Podano taksonomię bakterii, jej charakterystykę, diagnostykę (identyfikacja biochemiczna, serologiczna i metoda PCR).


*00033*          pl

Mało znane choroby ryb łososiowatych występujące w obszarze północnej Polski. Grawiński, Edward. - Życie Wet. 2010 R. 85 nr 6  s. 522-528, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono mniej znane choroby ryb łososiowatych, takie jak: streptokokoza; choroba truskawkowa (występują wybroczyny na skórze ryb przypominające truskawki); śpiączka ryb. Każda z tych chorób została opisana. Podano etiologię, objawy kliniczne, sposób rozpoznania oraz dokumentację fotograficzną.


*00036*          pl

Pasożyty Metazoa płoci Rutilus rutilus (L. , 1758), leszcza Abramis brama (L. , 1758) i okonia Perca fluviatilis (L. , 1758) z jezior zlewni rzeki Łyny. Kuształa, Marzena. - Wiad. Parazyt. 2010  t. 56 z. 1 s. 81-82, summ.

Zbadano 1093 ryby z 3 jezior, z czego zarażonych pasożytami było 1049, czyli 95, 9 proc. Stwierdzono występowanie 56 gatunków (taksonów) pasożytów o łącznej sumie 41819 osobników.


*00037*          en

The state of health of the river lamprey Lampetra fluviatilis (L. ) from Lake Dąbie compared to the pathogens hitherto found in this host. Stan zdrowia rzecznego minoga Lampetra fluviatilis (L. ) z jeziora Dąbie w zestawieniu z patogenami znajdowanymi u tego gospodarza. Sobecka, Ewa; Moskal, Jerzy; Więcaszek, Beata. -  Wiad. Parazyt. 2010 t. 56 z. 1 71-75, bibliogr.

Badano skórę, płetwy, oczy, jamę ustną, śluzówkę nosa, wątrobę,  nerki, przewód pokarmowy, jamę ciała i mięśnie grzbietu 36 minogów na obecność pasożytów. W przewodzie pokarmowym znaleziono pojedyncze larwy Anisakis simplex.


*00039*          pl

Jersinioza ryb łososiowatych - epizootiologia choroby, metody jej zwalczania. Pękala, Agnieszka; Antychowicz, Jerzy. - Med. Wet.  2010 R. 66 nr 6 s. 374-377, il. bibliogr. summ.

Jersiniozę u ryb łososiowatych wywołuje Yersinia ruckeri. Choroba ta jest rozprzestrzeniona w całej Europie, a od 20 lat stwierdza się ją w Polsce. Przedstawiono patogenezę, objawy kliniczne i zmiany anatomopatologiczne, profilaktykę (szczepienia i warunki higieniczne) oraz leczenie (sulfonamidy, chinolony).


*00044*          pl

Program nadzoru zdrowia zwierząt akwakultury. Malinowska,  Teresa. - Życie Wet. 2010 R. 85 nr 7 s. 580-584, bibliogr.

 


*00045*          en

The in vitro effect of bovine lactoferrin on the activity of organ leukocytes in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss), European eel (Anguilla anguilla) and wels catfish (Silurus glanis). Wpływ bydlęcej laktoferyny na aktywność leukocytów u pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss), węgorza europejskiego (Anguilla anguilla) i suma (Silurus glanis). Badanie in vitro. Małaczewska, J. ; Wójcik,  M. ; Wójcik, R. ; Siwicki, A. K. - Pol. J. Vet. Sci. 2010 vol. 13 nr 1  s. 83-88, il. bibliogr.

Laktoferyna jest glikoproteiną znajdującą się w mleku. Ma ona właściwości antybakteryjne, antywirusowe, antygrzybicze i immunostymulujące. Badano in vitro działanie tego związku na aktywność śledzionowych i nerkowych leukocytów u pstrąga tęczowego,  węgorza europejskiego i suma. Bydlęca laktoferyna wzmagała proliferacje limfocytów T u węgorza i pstrąga, jak również limfocytów B u pstrąga. Wpływała również korzystnie na aktywność oddechową fagocytów u suma i pstrąga.


*00046*          en

Application of DNA vaccines in fish. Zastosowanie szczepionek DNA u ryb. Lepa, A. ; Siwicki, A. K. ; Terech-Majewska, E. -  Pol. J. Vet. Sci. 2010 vol. 13 nr 1 s. 213-215, bibliogr.

 


*00077*          en

Serological variation among Polish isolates of Yersinia ruckeri.  Serologiczne warianty wśród polskich izolatów Yersinia ruckeri pochodzących od ryb. Pękala, Agnieszka; Kozińska, Alicja; Antychowicz, Jerzy. - Bull. Vet. Inst. 2010 vol. 54 nr 3 s. 305-308, il.   bibliogr.

Wyizolowano 126 Yersinia ruckeri od różnych gatunków ryb: 112 od pstrąga tęczowego, 3 od szczupaka i 1 od karpia. Po raz pierwszy w Polsce wykonano serotypowanie - aglutynacja na mikropłytkach wg Davisa. Stwierdzono 3 serotypy 0: 01, 05, 07. Nie stwierdzono serotypu 02 i 08. Serotyp 01 był izolowany od pstrąga tęczowego,  wykazującego klasyczne objawy choroby; 05 od szczupaka; 07 od pstrąga tęczowego i karpia nie wykazujących klinicznych objawów choroby.


*00081*          en

The effect of sublethal concentration of Decis 2. 5 EC pesticide on learning and memory processes in common carp, Cyprinus carpio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae). Wpływ subletalnej koncentracji pestycydu Decis 2. 5 EC na procesy uczenia się i pamięci u karpia, Cyprinus carpio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae).  Dziaman, Robert; Sitarek, Marcin; Kłyszejko, Bernard.  - Acta Ichth. Piscat. 2010 vol. 40 nr 2 s. 145-154, il. bibliogr.

Karpie eksponowano w pestycydzie, którego głównym składnikiem aktywnym jest pyretroid - deltametryna. Pestycyd ten oddziałuje na system nerwowy, zaburzając jego funkcje. Eksperymenty z karpiem przeprowadzono w zbiorniku stymulując zachowanie ryb przy pomocy impulsów elektrycznych i światła. U ryb eksponowanych przez 35 min. w koncentracji 0, 35 mikrog/l deltametryny zaobserwowano obniżenie umiejętności uczenia się i zapamiętywania. Tej subletalnej koncentracji deltametryny nie towarzyszyły zauważalne symptomy intoksykacji.


*00087*          pl

Bakteryjna choroba skrzeli (BGD) - nowe zagrożenie w hodowli pstrąga tęczowego w Polsce. Siwicki, Andrzej K. ; Kazuń, Barbara;  Kazuń, Krzysztof; Głąbski, Edward; Szczucińska, Ewa; Terech-Majewska,  Elżbieta. - Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 13-15, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono nową jednostkę chorobową wywoływaną przez bakterię Flavobacterium branchiophilum, źródła zakażenia, objawy, rozpoznanie i czynniki predysponujące do wystąpienia choroby. Badano wpływ zakażenia bakterią na nieswoiste komórkowe i humoralne mechanizmy obronne u narybku pstrąga tęczowego. Stwierdzono silne negatywne oddziaływanie tych bakterii na ryby, powodujące masowe śnięcia sięgające nawet do 100 proc. obsady.


*00096*          en

An assessment of parasite variation in wild populations of roach, Rutilus rutilus (L. ), in Lithuanian rivers. Ocena zmienności występowania pasożytów u dzikich populacji płoci, Rutilus rutilus (L. ), w litewskich rzekach. Rakauskas, Vytautas;  Blazevicius, Ceslovas. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 4 s. 213-223,   il. bibliogr. streszcz.

W latach 2005-09 przebadano 3558 osobników płoci złowionych w 12 rzekach litewskich. Stwierdzono u ryb występowanie 27 gatunków pasożytów należących do: Ciliophora (6), Monogenea (3), Digenea (7),  Cestoidea (4), Crustacea (3), Nematoda (1), Acanthocephala (1),  Hirudinea (1), Bivalvia (1). Badania parazytologiczne płoci wykazały dla części gatunków pasożytów istotną zmienność intensywności zarażenia, a dla części - zmienność sezonową. Badane pasożyty można traktować jako bioindykatory warunków środowiska wodnego.


*00123*          pl

Procedury reagowania na skutki niekorzystnych warunków środowiskowych w zbiornikach wodnych. Wiśniewolski, Wiesław. - Nasze Wody 2011 R. 15 nr 1 s. 14-15, il. Zsfg

Opisano przyczyny śnięć (m. in. regulacje i przegradzanie koryt rzecznych, bagrowanie, zanieczyszczanie substancjami chemicznymi,  przyduchy). Omówiono procedury pozwalające ustalić straty w rybostanie, zasięg śnięć, ich przyczyny na podstawie próbek wody i obecności toksyn w tkankach, szacowanie całkowitej masy śniętych ryb i procentowy udział poszczególnych gatunków wśród nich).


 

RYBY KARPIOWATE

BIOLOGIA KARPIA

*00081*          en

The effect of sublethal concentration of Decis 2. 5 EC pesticide on learning and memory processes in common carp, Cyprinus carpio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae). Wpływ subletalnej koncentracji pestycydu Decis 2. 5 EC na procesy uczenia się i pamięci u karpia, Cyprinus carpio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae). Dziaman, Robert; Sitarek, Marcin; Kłyszejko, Bernard.  - Acta Ichth. Piscat. 2010 vol. 40 nr 2 s. 145-154, il. bibliogr.

Karpie eksponowano w pestycydzie, którego głównym składnikiem aktywnym jest pyretroid - deltametryna. Pestycyd ten oddziałuje na system nerwowy, zaburzając jego funkcje. Eksperymenty z karpiem przeprowadzono w zbiorniku stymulując zachowanie ryb przy pomocy impulsów elektrycznych i światła. U ryb eksponowanych przez 35 min. w koncentracji 0, 35 mikrog/l deltametryny zaobserwowano obniżenie umiejętności uczenia się i zapamiętywania. Tej subletalnej koncentracji deltametryny nie towarzyszyły zauważalne symptomy intoksykacji.


 

CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00038*          pl

Wpływ żywienia karpia paszami granulowanymi z dodatkiem tłuszczów na skład chemiczny mięsa i profil kwasów tłuszczowych.  Epler, Piotr [współaut. ]. Instytut Rybactwa Śródlądowego. Olsztyn: Wydaw. IRŚ 2010, 30 s. , il. , 24 cm

Wpływ żywienia kroczków karpi paszą granulowaną z dodatkiem olejów roślinnych, oleju rybiego i skwarek na zawartość NNKT i cholesterolu w mięsie karpi.


*00080*          en

The economics of carp farms in Poland. Ekonomika gospodarstw karpiowych w Polsce. Turkowski, Konrad; Lirski, Andrzej. - Acta Ichth. Piscat. 2010 vol. 40 nr 2 s. 137-144, il. bibliogr.

Polska jest jednym z największych producentów karpia w Unii Europejskiej. Od 2006 roku roczna produkcja karpia i innych gatunków karpiowatych oscyluje wokół 17000 ton. W latach 2005-07 przeprowadzono badania w 18 gospodarstwach rybackich. Koszty zmienne produkcji karpia wynosiły: dla robocizny 37 proc. , dla żywienia 20 proc. , a udział pozostałych kosztów zmiennych nie przekraczał 10 proc. Tylko w 2007 roku produkcja była dochodowa (zaledwie 3, 95 proc. ), podczas gdy w 2005 i 2006 koszty były wyższe od dochodów (średnio -7, 42 i -2, 42 proc. , odpowiednio). Sytuacja ekonomiczna gospodarstw karpiowych w Polsce jest trudna.


*00088*          pl

Charakterystyka porównawcza wybranych parametrów jakości mlecza czterech linii hodowlanych karpia Cyprinus carpio L. Cejko, Beata I. ; Glogowski, Jan. - Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 16-20, il. bibliogr.  summ.

Porównano jakość mlecza czterech linii hodowlanych karpia: litewskiej bubiaiskiej, węgierskiej, ukraińskiej ramowej, polskiej pochodzącej ze stawów w Gołyszu. Badano ruchliwość i koncentrację plemników w mleczu, zawartość białka ogólnego i ciśnienie osmotyczne plazmy nasienia oraz aktywność białek enzymatycznych (kwaśnej fosfatazy i dehydrogenazy mleczanowej) i aktywność antyproteolityczną. Wykazano brak różnic w podstawowych parametrach jakości mlecza a aktywność enzymatyczna była na zbliżonym poziomie.


 

INNE KARPIOWATE

*00007*          pl

Płodność płoci (Rutilus rutilus L. ) z dolnego biegu rzeki Brdy.  Dąbrowski, J. ; Gackowski, G. ; Hoffa, M. - Ekol. i Tech. 2009 R. 17 nr 5 s. 240-242, il. bibliogr. summ.

Płodność absolutna płoci w przedziale długości ciała od 12, 7 do 20, 7 cm wahała się od 7, 3 do 37, 7 tys. jaj. Płodność absolutna płoci wyraźnie wzrastała wraz ze wzrostem długości i masy ciała oraz wiekiem. Płodność względna płoci wahała się w granicach od 126 do 265 jaj. Płocie z rzeki Brdy w porównaniu z płociami zasiedlającymi inne rzeki i zbiorniki charakteryzowały się znaczną płodnością.


*00027*          en

Commission of Protection and Formation of Natural Environment. Vol. 5. Polish Academy of Sciences - Branch in Lublin zob.  Polska Akademia Nauk - Oddział w Lublinie. Polska Akademia Nauk - Oddział w Lublinie. Lublin: Wydaw. PAN 2008 215 s. , il. , 24 cm        Polska Akademia Nauk - Oddział w Lublinie [Polish Academy of Sciences - Branch in Lublin].

Opracowania dotyczące zooplanktonu, strzebli błotnej i roślinności wodnej zbiorników wodnych Polski Południowo-Wschodniej.


*00053*          en

Comparison of economic effectiveness of applying different hormonal preparations for reophile cyprinid fish reproduction stimulation based on the example of asp Aspius aspius (L. ) and ide Leuciscus idus (L. ). Porównanie opłacalności stosowania różnych preparatów hormonalnych do stymulacji rozrodu karpiowatych ryb reofilnych na przykładzie bolenia Aspius aspius (L. ) i jazia Leuciscus idus (L. ). Hakuć-Błażowska, Anna; Kupren, Krzysztof;  Turkowski, Konrad; Targońska, Katarzyna; Jamróz, Marta; Krejszeff,  Sławomir; Kwiatkowski, Maciej; Żarski, Daniel; Kucharczyk, Dariusz. - Pol. J. Natur. Sci. 2009 vol. 24 nr 4 s. 224-234, il. bibliogr. streszcz.

Oceniono efektywność ekonomiczną zastosowania preparatów hormonalnych (Ovopel, Ovaprim i przysadka mózgowa karpia), biorąc pod uwagę płodność roboczą względną bolenia i jazia, skuteczność preparatów hormonalnych i ich cenę. W wypadku obu badanych gatunków iniekcje hormonalne z użyciem Ovaprimu i Ovopelu w porównaniu ze stymulacją przysadką mózgową karpia były bardziej opłacalne.


*00054*          en

Application of Ovopel and Ovaprim and their combinations in controlled reproduction of two reophilic cyprinid fish species. Zastosowanie preparatów Ovopel i Ovaprim oraz ich kombinacji w kontrolowanym rozrodzie dwóch gatunków karpiowatych ryb reofilnych [jelca i jazia]. Żarski, Daniel; Kucharczyk, Dariusz; Targońska,  Katarzyna; Jamróz, Marta; Krejszeff, Sławomir; Mamcarz, Andrzej. -  Pol. J. Natur. Sci. 2009 vol. 24 nr 4 s. 235-244, il. bibliogr. streszcz.

Podczas eksperymentu notowano odsetek owulujących samic, czas owulacji oraz przeżywalność embrionów do stadium zaoczkowania.  Stymulacja Ovopelem poskutkowała krótszym okresem wystąpienia owulacji u samic obu gatunków, natomiast stymulacja Ovaprimem - wyższym odsetkiem żywych embrionów w stadium zaoczkowania. Najlepszy efekt stymulacji hormonalnej stwierdzono w grupie, w której zastosowano kombinację obydwu środków hormonalnych. Odnotowano wówczas skrócenie czasu uzyskania przez ryby gotowości tarłowej,  znaczną synchronizację owulacji oraz najwyższy odsetek przeżywalności embrionów.


*00065*          en

Life history strategies of fish: patterns in growth and lifespan of rudd Scardinius erythrophthalmus (L. ) in Europe. Strategie cyklu życiowego ryby: model wzrostu i długości życia wzdręgi Scardinius erythrophthalmus (L. ) w Europie. Tarkan, Ali Serhan;  Lappalainen, Jyrki; Nurminen, Leena; Horppila, Jukka. - Pol. J. Ecol.  2010 vol. 58 nr 1 s. 191-196, il. bibliogr.

Badano tempo wzrostu i długość życia wzdręgi pod kątem zmienności strategii cyklu życiowego. Populacja południowa ryby wykazuje zróżnicowane strategie cyklu życiowego, a w populacji północnej takie opcje są nieliczne.


*00078*          pl

Cechy mierzalne uklei (Alburnus alburnus L. ) z Kanału Bydgoskiego. Dąbrowski, J. ; Gackowski, G. ; Hoffa, M. - Ekol. i Tech.  2010 R. 18 nr 6 s. 306-309, il. bibliogr. summ.

W kilku cechach mierzalnych uklei odnotowano statystycznie istotne różnice między wartościami średnimi samic i samców, lecz w praktyce są one trudne do uchwycenia. Ukleje z Kanału Bydgoskiego w porównaniu z uklejami z rzeki Brdy miały dłuższy trzon ogonowy, były mniej wygrzbiecone i w większości miały mniejsze płetwy. Badane osobniki bytujące w kanale budową ciała były bardziej zbliżone do uklei zasiedlających jeziora aniżeli rzeki.


*00079*          en

Gastrointestinal bacteria in rohu, Labeo rohita (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae): scanning electron microscopy and bacteriological study. Bakterie żołądkowo-jelitowe u grubowarga,  Labeo rohita (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae): skanowanie mikroskopem elektronowym i badania bakteriologiczne. Ghosh,  Koushik; Roy, Moitreyee; Kar, Nibedita; Ringo, Einar. - Acta Ichth. Piscat. 2010 vol. 40 nr 2 s. 129-135, il. bibliogr.

Bakterie jelitowe ryb mogą być używane jako probiotyki dla ryb.  Badania przewodu pokarmowego grubowarga, Labeo rohita, przeprowadzono pod kątem obecności bakterii heterotroficznych, proteolitycznych,  amylolitycznych i celulolitycznych. Bakterie przylegały do powierzchni komórek jelitowych. Najwyższy poziom bakterii produkujących enzymy stwierdzono w środkowej i tylnej części przewodu pokarmowego. Autochtoniczne bakterie występujące u grubowarga i ich aktywnośc enzymatyczna mogą być korzystne dla ryb.


*00082*          en

Growth features of an endemic population of Chondrostoma holmwoodii (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae) in Western Anatolia. Charakterystyka wzrostu endemicznej populacji Chondrostoma holmwoodii (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae) w Zachodniej Anatolii [Turcja]. Ilhan, Ali; Sari, Hasan M. ; Balik,  Suleyman. - Acta Ichth. Piscat. 2010 vol. 40 nr 2 s. 155-159, il.   bibliogr.

Świnka, Chondrostoma holmwoodii, jest gatunkiem endemicznym występującym w Turcji. Biologiczną charakterystykę ryb przedstawiono na podstawie 1208 osobników złowionych w Zbiorniku Zaporowym Tahtali od maja 2006 do kwietnia 2007. Wiek ryb określono na podstawie odczytów łusek; zależność długość-ciężar przy pomocy równania Bertalanffy’ego. Stwierdzono obecność 5 klas wieku świnek. Ciężar ryb wahał się w zakresie 44, 30 - 260, 80 g dla samic i od 38, 00 do 237, 00 g dla samców, zaś długość (odpowiednio) 14, 40 - 24, 40 cm i 13, 60 -24, 00 cm.


*00084*          pl

Uwagi o dymorfizmie płciowym kiełbia krótkowąsego Gobio gobio (L. ). Nowak, Michał; Klaczak, Artur; Szczerbik, Paweł; Popek,  Włodzimierz. - Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 2-5, il. bibliogr. summ.

Podano charakterystykę biometryczną samic i samców kiełbia z rzek: Bobrzy, Czarnej Nidy, Mierzawy. Dokonano pomiaru 36 cech morfometrycznych i przeliczono 9 cech merystycznych. Potwierdzono, że samce i samice różnią się istotnie pod względem kilku cech morfometrycznych, spośród których najbardziej użyteczna jest długość płetw persiowych.


*00095*          en

Influence of temperature on the effectiveness of the hormonal stimulation of male ide, Leuciscus idus (L. ). Wpływ temperatury wody po stymulacji hormonalnej na ilość i jakość mlecza jazia,  Leuciscus idus (L. ). Cejko, Beata I. ; Kucharczyk, Dariusz;  Targońska, Katarzyna; Żarski, Daniel; Sarosiek, Beata; Kowalski,  Radosław K. ; Glogowski, Jan. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 4  s. 205-211, il. bibliogr. streszcz.

Badano wpływ temperatury wody, w której przetrzymywano samce jazia po stymulacji hormonalnej Ovopelem, na jakość mlecza ryb. W doświadczeniu stosowano temperatury: 10, 12 i 14 st. C. Analizowano objętość pozyskanego mlecza, koncentrację plemników, ilość wyprodukowanych plemników w przeliczeniu na kilogram masy ciała. Dla wszystkich grup uzyskano dość niską ruchliwość plemników (poniżej 40 proc. ). Ze względu na brak istotnych różnic dla poszczególnych grup,  uznano, że nie ma potrzeby podnoszenia temperatury po stymulacji hormonalnej.


 

RYBY ŁOSOSIOWATE

*00071*          pl

Podstawy hodowli ryb łososiowatych. Antychowicz, Jerzy; Mazur,  Witold. - Życie Wet. 2010 R. 85 nr 10 s. 845-849, il. summ.

W Polsce hoduje się kilka gatunków ryb łososiowatych; opisano naturalne i kontrolowane warunki ich rozrodu. W gospodarstwach hodowlanych do inkubacji ikry stosuje się różne typy aparatów.  Narybek o masie ciała 0, 6-1, 0 g, który już aktywnie pobiera pokarm (w temperaturze 10 st. C jest to 12-20 dni od wylęgu) umieszczany jest w stawach. Minimalna masa pstrąga przeznaczonego do handlu wynosi 200-250 g. Po dwu latach hodowli można osiągnąć rybę o masie 200-500 g. Pstrągi hoduje się niekiedy w przegrodach siatkowych w rzekach lub strumieniach.


 

INNE ŁOSOSIOWATE

*00097*          en

Distribution, migrations, and growth of tagged sea trout released into the Vistula River. Rozsiedlenie, wędrówki i wzrost znakowanych troci wiślanych wypuszczonych do Wisły. Bartel,  Ryszard; Pachur, Marzena; Bernaś, Rafał. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 4 s. 225-237, il. bibliogr. streszcz.

W latach 1972-77 poznakowano i wypuszczono do dolnej Wisły 16985 dwurocznych smoltów troci, Salmo trutta L. Uzyskano 1696 zwrotów, co stanowiło 10 proc. ryb użytych do zarybiania. Wypuszczone do Wisły smolty troci zaczęły spływać do morza i rozpraszały się po całym Bałtyku, docierając do Zatoki Botnickiej i Fińskiej. Zwroty znaczków pochodziły głównie od polskich rybaków (80, 7 proc. ). Trocie osiągały następujące długości i masy ciała: po pierwszym roku 57 cm i 1523, 3 g; po drugim roku 69, 6 cm i 4355, 7 g; po trzecim roku 78, 7 cm i 6035, 7 g.


 

RYBY OKONIOWATE

*00086*          pl

Toksyczność wybranych ftalanów w granicach ich rozpuszczalności w wodzie na przykładzie sandacza europejskiego, Sander lucioperca (L. ). Jarmołowicz, Sylwia; Demska-Zakęś, Krystyna; Zakęś, Zdzisław. - Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 9-12, il. bibliogr. summ.

Omówiono właściwości fizyczne i chemiczne oraz występowanie w wodach powierzchniowych związków organicznych - ftalanu dibutylowego (DBP) i ftalanu benzylowobutylowego (BBP). Określono LC50 oraz stężenie letalne DBP i BBP dla sandacza europejskiego. Wykazano, że ftalan DBP jest toksyczny dla sandacza w stężeniach bliskich swojej rozpuszczalności w wodzie, natomiast ftalan BBP nie wykazuje takich właściwości. Badania wykazały, że wrażliwość sandacza jest zbliżona do wrażliwości pstrąga tęczowego.


*00091*          pl

Efekty dootrzewnowego i domięśniowego znakowania młodocianego sandacza. Zakęś, Zdzisław; Hopko, Marek; Partyka, Konrad; Kowalska,  Agata; Stawecki, Konrad. - Komun. Ryb. 2010 nr 6 (119) s. 36-39, il.   bibliogr.

Przeprowadzono porównawcze, dootrzewnowe i domięśniowe znakowanie sandacza znaczkami PIT (pasywne zintegrowane transpondery). Badano wpływ implantacji tych znaczków na ryby.  Analizowano wskaźniki hodowlane sandacza: tempo wzrostu, kondycję,  przeżywalność i efektywność żerowania. Obie metody gwarantowały wysoką retencję znaczków i nie wpływały negatywnie na efekty hodowlane. Szersze zastosowanie w pracach selekcyjno-hodowlanych powinna znaleźć metoda domięśniowa.


 

RYBY SIEJOWATE

*00094*          en

Genetic variability in European populations of Coregonus lavaretus (L. ): an assessment based on mitochondrial ND-1 gene haplotypes. Zróżnicowanie genetyczne europejskiej populacji Coregonus lavaretus (L. ): ocena na podstawie mitochondrialnego genu ND-1. Kempter, Jolanta; Kohlmann, Klaus; Panicz, Remigiusz;  Sadowski, Jacek; Keszka, Sławomir. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 4 s. 197-204, il. bibliogr. streszcz.

Analizowano zróżnicowanie genetyczne populacji siei pochodzących z jezior europejskich i wód przybrzeżnych. Zastosowano technikę PCR-RELP względem genu ND-1, który został poddany 10 enzymom resytykcyjnym, w wyniku czego otrzymano 10 haplotypów. Zróżnicowanie genetyczne w obrębie haplotypów od 2 do 5 uzyskano dla populacji siei występujących w jeziorach polskich: Ińsko, Miedwie, Marianowo,  Wisola, Śremskie, Morzycko, w jeziorze szwajcarskim Lucerne i w Zalewie Szczecińskim.


*00098*          en

Age and growth of vendace, Coregonus albula (L. ), from Lake Wigry (northeast Poland). Wiek i wzrost długości sielawy,  Coregonus albula (L. ) z jeziora Wigry (północno-wschodnia Polska). Kozłowski, Krzysztof; Kozłowski, Jacek; Poczyczyński, Paweł;  Martyniak, Andrzej. - Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 4 s. 239-245, il.   bibliogr. streszcz.

Sielawę w jeziorze Wigry łowiono wontonami w sierpniu i wrześniu w latach od 2001 do 2005. Najliczniejszą grupą wiekową były sielawy w wieku 2+ stanowiąc 53 proc. złowionych ryb. Wzrost ryb oszacowano przy pomocy odczytów wstecznych. Sielawy w wieku 3+ osiągały średnią długość ciała 17, 2 cm. Do trzeciego roku życia tempo wzrostu sielawy w badanym jeziorze było przeciętne, ale w następnych latach obserwowano szybkie tempo wzrostu.


 

 

RYBY SUMOWATE

*00083*          en

Embryogenesis of the stinging catfish, Heteropneustes fossilis (Actinopterygii: Siluriformes: Heteropneustidae). Embriogeneza sumika krzaczastego (indyjskiego), Heteropneustes fossilis (Actinopterygii: Siluriformes: Heteropneustidae). Korzelecka-Orkisz, Agata; Smaruj, Izabella; Pawlos, Dorota;  Robakowski, Piotr; Tański, Adam; Szulc, Joanna; Formicki, Krzysztof.  - Acta Ichth. Piscat. 2010 vol. 40 nr 2 s. 187-197, il. bibliogr.

Badano wpływ twardości wody na przebieg embriogenezy sumika krzaczastego (nazywanego też sumem indyjskim). Badano strukturę ścianek ikry, ogólną morfologię i behawior larw po wylęgu.  Zapłodnioną ikrę sumika inkubowano w stałej temperaturze 23 (plus minus 0, 2) st. C. o różnej twardości: 0 st. GH (woda miękka), 9 st. GH (woda średnio miękka) i 18 st. GH (woda średnio twarda). Obserwacje prowadzono w ciągu 828 stopnio-godzin. Największą objętość jaj odnotowano podczas inkubacji w wodzie miękkiej. Larwy, które początkowo odżywiały się zielonkawym woreczkiem żółtkowym, rozpoczęły żerowanie 3 dni po wylęgu. Dla inkubacji ikry sumika zalecana jest woda o niskiej twardości.


*00101*          en

First record of brown bullhead, Ameiurus nebulosus (Lesueur), in the Łyna River drainage basin (northeast Poland). Pierwsze stwierdzenie sumika karłowatego, Ameiurus nebulosus (Lesueur), w dorzeczu Łyny (północno-wschodnia Polska). Kapusta, Andrzej;  Morzuch, Jacek; Partyka, Konrad; Bogacka-Kapusta, Elżbieta. -  Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 4 s. 261-265, il. bibliogr. streszcz.

Przedstawiono doniesienie o pojawieniu się w dorzeczu Łyny sumika karłowatego. W lutym 2010 r. złowiono 77 sumików w Jeziorze Czarnym, a w lipcu 2010 r. wędkarz złowił jednego przedstawiciela tego gatunku w Jeziorze Długim w Olsztynie. Osobniki z Jeziora Czarnego miały długość od 72 do 154 mm i ważyły od 3, 9 do 36, 9 g.  Rozprzestrzenianie się sumika stwarza zagrożenie dla rodzimej ichtiofauny.


 

INNE RYBY SŁODKOWODNE

*00052*          en

Application DNA fingerprint analysis for identification of mixed groups of Siberian sturgeon (Acipenser baeri Brandt). Zastosowanie analizy genetycznego odcisku palca do separacji mieszanych grup jesiotra syberyjskiego (Acipenser baeri Brandt). Fopp-Bayat,  Dorota. - Pol. J. Natur. Sci. 2009 vol. 24 nr 3 s. 169-176, il. bibliogr.  streszcz.

Zastosowano analizę genetycznego odcisku palca do odseparowania gynogenetycznego potomstwa jesiotra syberyjskiego oraz ryb tego samego gatunku pochodzących z komercyjnej produkcji. W wyniku przeprowadzonych analiz molekularnych 108 osobników jesiotra syberyjskiego zidentyfikowano jako gynogenetyczne potomstwo posiadające genotyp odziedziczony wyłącznie po matce. Badania wskazują na możliwość identyfikacji poszczególnych osobników w mieszanych stadach ryb metodą analizy polimorfizmu mikrosatelitarnego DNA.


*00055*          en

The influence of temperature on successful reproductions of burbot, Lota lota (L. ) under hatchery conditions. Wpływ temperatury na sukces rozrodczy miętusa, Lota lota (L. ) w warunkach wylęgarniczych. Żarski, Daniel; Kucharczyk, Dariusz; Sasinowski,  Wojciech; Targońska, Katarzyna; Mamcarz, Andrzej. - Pol. J. Natur. Sci.  2010 vol. 25 nr 1 s. 93-105, il. bibliogr. streszcz.

W pierwszych trzech latach badań ryby przetrzymywano w trzech różnych (naturalnych) warunkach termicznych. W czwartym roku potwierdzono w sposób eksperymentalny, że można osiągnąć bardzo wysoką efektywność rozrodczą po zastosowaniu wyłącznie manipulacji termicznych. Przeżywalność embrionów w tej grupie była bardzo wysoka.  Stwierdzono, że najważniejszym elementem procedury rozrodczej miętusa jest manipulacja termiczna, a temperatura jest głównym czynnikiem powodującym finalne dojrzewanie gamet.


 

RYBY MORSKIE

*00005*          pl

Ryba maślana źródłem niacyny. Lebiedzińska, Anna; Majewski,  Michał; Szefer, Piotr. - Rocz. Państ. Zakł. Hig. 2008 t. 59 nr 2   s. 197-201, il. bibliogr. summ.

Niacyna jest bardzo stabilną witaminą rozpuszczalną w wodzie.  Zawartość jej w różnych produktach handlowych ryby maślanej oznaczano metodą mikrobiologiczną. Stwierdzono, że porcja 100 g ryby maślanej może pokrywać 25-43 proc. dziennego zapotrzebowania człowieka na tę witaminę.


*00107*          pl

Samogłów, nowy przykład bioróżnorodności ichtiofauny Bałtyku.  Grygiel, Włodzimierz. - Wiad. Ryb. 2010 nr 11-12 (178) s. 22-25, il.

W 2010 roku złowiono w wodach Bałtyku samogłowa, Mola mola (Linnaeus 1758), który pojawia się w tym rejonie sporadycznie.  Opisano cechy identyfikacyjne tego gatunku ryb, jego behawior,  odżywianie się, płodność. Najbardziej charakterystyczną cechą ryby jest wygląd sprawiający wrażenie obecności samej głowy i sposób poruszania się. Mięso samogłowów jest wodnisto-galaretowate, zawiera toksyny i nie nadaje się do spożycia.


*00108*          pl

Babka bycza - obcy gatunek ryb w naszym morzu. Mazur, Kamila. -  Wiad. Ryb. 2010 nr 11-12 (178) s. 25-26, il. bibliogr.

Scharakteryzowano występowanie babki byczej (zwanej też babką śniadogłową, kamienną, okrągłą lub obłą) w wodach przybrzeżnych Morza Bałtyckiego, w tym w wodach Zatoki Puckiej. Opisano jej wygląd i skład chemiczny ciała. Akcję promocji tego gatunku ryb prowadzi Morski Instytut Rybacki w Gdyni. Przedstawiono możliwości wykorzystania babki do celów spożywczych. Omówiono wydajność ryb po odgłowieniu i wypatroszeniu oraz poddano ocenie przetwory z nich wykonane.


 

WĘDKARSTWO

*00002*          pl

ABC wędkowania. Pierwszy poradnik: jak zostać wędkarzem,  niezbędny sprzęt, wszystko o łowiskach, najważniejsze metody połowu,  przynęty i zanęty, katalog ryb, jak łowić zgodnie z prawem i etyką.  Stępień, Jacek. Warszawa: „Multico“ 2009, 126 s. , il. , 27 cm

 


*00048*          pl

Połowy wędkarskie metodą spławikową z Kanału Bydgoskiego bez nęcenia i z nęceniem. Dąbrowski, J. ; Popławska, O. - Ekol. i Tech.  2010 R. 18 nr 2 s. 83-86, il. bibliogr. summ.

Ryby poławiano na jedną wędkę metodą spławikową od 08. 07. 2008 r.  do 15. 11. 2008 r. w Kanale Bydgoskim. Połowy przeprowadzano łącznie przez 40 dni (20 dni bez nęcenia i 20 dni z nęceniem), łowiąc codziennie od wschodu słońca przez 3 godziny. Połowy bez nęcenia i z nęceniem prowadzono dzień po dniu w bardzo zbliżonych warunkach pogodowych. W połowach odnotowano 6 gatunków ryb, a pod względem ogólnej liczby i masy dominującym gatunkiem była płoć. Nęcenie miało duży wpływ na liczbę i masę pozyskanych ryb. Bez nęcenia złowiono 316 sztuk o łącznej masie 6, 0 kg, a z nęceniem pozyskano 532 sztuki o łącznej masie 23, 6 kg.


*00109*          pl

Jezioro Gołuń. Zieliński, Andrzej. - Wiad. Węd. 2011 nr 1 (739)  s. 78-80, il.

Jezioro Gołuń to zbiornik rynnowy o powierzchni 320 ha, który jest zaliczany do kompleksu Jezior Wdzydzkich w województwie pomorskim. W poszukiwaniu miejsc obfitujących w ryby autor wykonał echosondowanie jeziora. We wschodniej części na głębokości 4-7 m dominowała płoć. W jeziorze występują duże ryby drapieżne, m. in.  węgorze, więc jest ono uważane przez wędkarzy za atrakcyjne łowisko.


*00126*          pl

Jezioro Toczyłowo. Kustusz, Antoni. - Wiad. Węd. 2011 nr 2 (740)  s. 70-71, il.

Opisano 132-hektarowe jezioro (dane morfometryczne, plan,  roślinność, dojazd, dozwolone sposoby łowienia) stanowiące obwód rybacki wraz z rzekami Ełk i Jegrznia. Mazowiecki Okręg PZW uzyskał przedłużenie umowy dzierżawnej na kolejne 15 lat. Z analizy odłowów prowadzonych w latach 1994, 2004 i 2009 wynika, że dominującymi gatunkami w tym jeziorze są: okoń, płoć, szczupak, leszcz, sandacz,  karp.


 

EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00028*          pl

Innowacyjność w gospodarce wodno-stawowej na przykładzie Stawów Raszyńskich. Kaca, Edmund; Barszczewski, Jerzy; Walczuk, Tomasz. -  Probl. Inż. Rol. 2009 R. 17 nr 3 s. 91-99, il. bibliogr. summ.

W ramach projektu w kompleksie Stawów Raszyńskich wykonano innowacyjne obiekty stawowe. Obecnie prowadzi się badania monitoringowe nad wpływem ich eksploatacji na bilans wodny stawów oraz na jakość wody ujmowanej do stawów i spuszczanej z nich.


*00080*          en

The economics of carp farms in Poland. Ekonomika gospodarstw karpiowych w Polsce. Turkowski, Konrad; Lirski, Andrzej. - Acta Ichth. Piscat. 2010 vol. 40 nr 2 s. 137-144, il. bibliogr.

Polska jest jednym z największych producentów karpia w Unii Europejskiej. Od 2006 roku roczna produkcja karpia i innych gatunków karpiowatych oscyluje wokół 17000 ton. W latach 2005-07 przeprowadzono badania w 18 gospodarstwach rybackich. Koszty zmienne produkcji karpia wynosiły: dla robocizny 37 proc. , dla żywienia 20 proc. , a udział pozostałych kosztów zmiennych nie przekraczał 10 proc. Tylko w 2007 roku produkcja była dochodowa (zaledwie 3, 95 proc. ), podczas gdy w 2005 i 2006 koszty były wyższe od dochodów (średnio -7, 42 i -2, 42 proc. , odpowiednio). Sytuacja ekonomiczna gospodarstw karpiowych w Polsce jest trudna.


*00102*          pl

Handel zagraniczny sektora rybnego w 2010 roku. Hryszko,  Krzysztof. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 6 (78) s. 13-16, il.

Omówiono strukturę eksportu i importu sektora rybnego w Polsce w 2010 roku, którego wielkość zmniejszyła się w porównaniu z 2009 r.  Wielkość eksportu wyniosła 2815 mln zł, a wielkość importu 2946 mln zł. Scharakteryzowano eksport, import oraz koniunkturę na rynku rybnym następujących gatunków ryb: łososi, śledzi, dorszy, ryb słodkowodnych, mintajów oraz makreli. Stwierdzono spadek krajowego popytu na ryby, co wpływało hamująco na rynek rybny w Polsce w 2010 r.


*00105*          pl

Jak sprzedawać żywe karpie?. Z. S. [Oprac. ]. - Mag. Przem. Ryb.  2010 nr 6 (78) s. 47-48, il.

Dnia 13 września 2010 roku podczas targów Polagra-Food w Poznaniu zaprezentowano innowacyjny koszyk z polietylenu do sprzedaży karpia. W grudniu 2010 r. podczas konferencji zorganizowanej przez Instytut Rybactwa Śródlądowego w Żabieńcu analizowano problemy dotyczące zasad sprzedaży żywych karpi. Opisano prezentacje i opinie dyskutantów odnoszące się do zagadnień wyeliminowania zbędnego stresu w trakcie transportu żywych ryb ze sklepu do domu.


 

URZ¥DZENIA DO CHOWU I HODOWLI RYB

*00106*          pl

Nowoczesna instalacja napowietrzająca baseny i stawy hodowlane.  Tarnogrodzki, Antoni; Szummer, Andrzej. - Mag. Przem. Ryb. 2010 nr 6 (78) s. 50, il.

Omówiono budowę i działanie napowietrzacza wody w basenach i stawach hodowlanych. Urządzenie charakteryzuje się wytwarzaniem cienkich strug powietrza oraz posiada element dławiący przepływ powietrza. Instalacja składa się z dmuchawy, przewodów i 20-30 napowietrzaczy. Opisano sposób instalowania urządzenia i jego funkcjonalność.


 

SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE

*00015*          pl

Podstawy biologii i technologii hodowlanej ślimaków jadalnych w warunkach krajowych. Ligaszewski, Maciej. Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut Badawczy. Balice: Wydaw. IZoot. -PIB 2009 64 s, il.  , 21 cm (Broszury Upowszechnieniowe / Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut Badawczy ; nr 6/2009).

  

Podstawy chowu ślimaków jadalnych. Systematyka, fizjologia,  rozród, wymagania żywieniowe i choroby. Elementy planowania wielkości i jakości produkcji ślimaka szarego oraz przetwórstwo ślimaków.


*00057*          pl

Diaretyczne toksyny morskie jako zagrożenie dla zdrowia konsumenta. Michalski, Mirosław. - Med. Wet. 2010 R. 66 nr 8 s. 530-533,   bibliogr. summ.

    Dot. mięczaków

„Morskie toksyny“ są to biologiczne substancje trujące odkładające się w żywych małżach wskutek spożywania przez nie planktonu. Obecność tych toksyn nie powoduje zmian sensorycznych w spożywanych produktach. Główne biotoksyny występujące w mięczakach to toksyny powodujące paraliż mięśni (PSP), neurotoksyny (NSP), toksyny anamnestyczne i wywołujące biegunką (DSP). Omówiono toksyny wywołujące biegunkę (właściwości, występowanie oraz wykrywanie).


*00061*          pl

Krewetki, raki i kraby w akwarium słodkowodnym. Zarzyńska,  Joanna; Zarzyński, Paweł. Warszawa: „Hoża“ 2010, 151 s. , [15] s. tabl. , il. , 21 cm

 


 

ZANIECZYSZCZENIA I OCHRONA WÓD

*00110*          pl

Metale ciężkie w wodach dopływających do zbiornika Goczałkowice w latach 2000-2007. Czaplicka-Kotas, Anna; Zagajska, Justyna;  Ślusarczyk, Zbigniew; Szostak, Anna. - Gosp. Wod. 2010 R. 70 nr 12  s. 499-502, il. bibliogr.

W latach 2000-2007 w wodach dopływających do Zbiornika Goczałkowickiego analizowano stężenia manganu, żelaza, ołowiu, cynku i miedzi. Porównano wyniki analiz metali z tłem naturalnym oraz przedstawiono sezonowe i przestrzenne zróżnicowanie metali w dopływach. W dopływach stwierdzono znaczne przekroczenie stężeń metali w stosunku do tła geochemicznego dla ołowiu i cynku. Zimą w dopływach stwierdzono obniżone stężenia żelaza i manganu.  Zanieczyszczenia antropogeniczne były trudne do określenia ze względu na kontakt wód powierzchniowych z wodami podziemnymi i torfowiskiem.


*00124*          pl

Metody i sposoby oceny jakości wody w zbiornikach wodnych.  Zdanowski, Bogusław. - Nasze Wody 2011 R. 15 nr 1 s. 20-21, il. Zsfg

Przedstawiono zasoby wód w Polsce oraz krótką charakterystykę ich zanieczyszczenia według nieobowiązujących już systemów oceny stanu czystości rzek i stanu jakości jezior. Wyrażono przypuszczenie,  że szansą na uzyskanie wiarygodności informacji daje nowe rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych.


*00127*          pl

Dobry stan wód - czynniki decydujące. Furdyna, Artur. - Węd.  Świat 2011 nr 2 (182) s. 78-79, il.

W związku ze zbliżającym się terminem obowiązywania postanowień Ramowej Dyrektywy Wodnej omówiono wpływ obszarów użytkowanych rolniczo, które zajmują ponad 50 proc. powierzchni kraju, na stan ekologiczny wód. Ładunek azotu ze zlewni wynosi 3-27 kg/100 m kw.  rocznie, a ładunek fosforu - 0, 06-2, 9 kg/100 m kw. rocznie. Wskazano sposoby ograniczenia zanieczyszczeń m. in. poprzez tworzenie buforowych pasów roślinności, które znacznie ograniczają spływ biogenów z pól.


*00128*          pl

Ocena stopnia zanieczyszczenia zbiornika zaporowego elektrowni „Rybnik“ na podstawie analizy organizmów zespołu poroślowego.  Motowidło, Alina. - Wszechświat 2010 t. 111 nr 10-12 s. 328-332, il.   bibliogr.

Opisano wyniki badań peryfitonu, które prowadzono od kwietnia do lipca 2008 r. w ramach Olimpiady Biologicznej, na zbiorniku zaporowym zasilanym ciepłą wodą z elektrowni „Rybnik“. Oznaczono 94 taksony typowo poroślowe i peryfitonowo-planktonowe (40 organizmów roślinnych, 54 organizmy zwierzęce) oraz dwie formy bakterii i podano ich znaczenie wskaźnikowe. W większości przypadków wymienione organizmy są charakterystyczne dla wód beta-mezosaprobowych.


 

OCHRONA GATUNKOWA

*00099*          en

Patterns of river lamprey size and sex ratio in the Baltic Sea basin. Wzorce rozmiarów ciała i proporcji płci u minoga rzecznego w zlewni Morza Bałtyckiego. Bartel, Ryszard; Bradauskas, Bronius;  Ikonen, Erkki; Mitans, Andis; Borowski, Władysław; Garbacik-Wesołowska, Anna; Witkowski, Andrzej; Błachuta, Jan;  Morzuch, Jacek; Bernaś, Rafał; Kapusta, Andrzej. - Arch. Pol. Fish.  2010 vol. 18 fasc. 4 s. 247-255, il. bibliogr. streszcz.

Na podstawie 7503 minogów rzecznych, Lampetra fluviatilis (L. ),  pochodzących z rzek zlewiska bałtyckiego, ustalono wzorzec rozkładu wielkości tego gatunku. Długość minogów wahała się od 20 do 51 cm.  Najmniejsze okazy pochodziły z Finlandii, gdzie osiągały długość w zakresie 27, 9 - 30, 8 cm i masę ciała od 12 do 90 g. Większe minogi łowiono na Łotwie i Litwie, a największe w Polsce, gdzie ich średnia długość wahała się od 38, 3 do 42, 9 cm, a masa ciała od 45 do 230 g.  Pod względem płci w większości przypadków w populacjach minogów dominowały samce.


*00100*          en

Length and weight distribution of the river lamprey, Lampetra fluviatilis (L. ), sampled in the Nemunas River Estuary. Długość i masa minogów rzecznych, Lampetra fluviatilis (L. ), z estuarium rzeki Niemna [Litwa]. Kesminas, Vytautas; Svagzdys, Arvydas. -  Arch. Pol. Fish. 2010 vol. 18 fasc. 4 s. 257-260, il. bibliogr. streszcz.

Przedstawiono stan populacji minoga rzecznego, Lampetra fluviatilis, dane połowowe, czas wędrówek oraz ich intensywność w dorzeczu Niemna (Litwa). Badane minogi złowiono w latach 2007-09 w dolnym biegu rzeki. Średnia długość złowionych osobników wahała się od 37, 2 do 38, 1 cm, a średnia masa ciała od 99, 0 do 103, 1 g. Rozmiary te były niższe niż odnotowane w latach 1966 i 1990.


 

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00003*          pl

Sektor rybny w Polsce - tendencje rozwojowe. Hryszko, Krzysztof.  - Przem. Spoż. 2009 t. 63 nr 9 s. 14, 16-18, il. bibliogr. summ.

Wartość przetwórstwa ryb w Polsce osiągnęła w 2008 r. rekordowy poziom 5 mld zł i była ponad 2-krotnie wyższa niż przed akcesją do Unii Europejskiej. Rozwój sektora determinowany jest przede wszystkim przez eksport produktów na rynek wspólnotowy, gdzie sprzedaje się głównie wędzone łososie, przetwory ze śledzi oraz filetowane dorsze (2/3 wartości eksportu). Popyt krajowy, mimo tendencji wzrostowej jest nadal stosunkowo mały. Przetwórstwo ryb oparte jest w większości na surowcach pochodzących z importu, co uzależnia jego opłacalność od światowej sytuacji popytowo-podażowej oraz kursu walutowego.


 

Babka bycza - obcy gatunek ryb w naszym morzu. Mazur, Kamila. -  Wiad. Ryb. 2010 nr 11-12 (178) s. 25-26, il. bibliogr.

Scharakteryzowano występowanie babki byczej (zwanej też babką śniadogłową, kamienną, okrągłą lub obłą) w wodach przybrzeżnych Morza Bałtyckiego, w tym w wodach Zatoki Puckiej. Opisano jej wygląd i skład chemiczny ciała. Akcję promocji tego gatunku ryb prowadzi Morski Instytut Rybacki w Gdyni. Przedstawiono możliwości wykorzystania babki do celów spożywczych. Omówiono wydajność ryb po odgłowieniu i wypatroszeniu oraz poddano ocenie przetwory z nich wykonane.