Instytut Rybactwa Śródlądowego
im. STANISŁAWA
SAKOWICZA
EXPRESS INFORMACJA
NR 1/2012
(kwartalnik)
Opracowanie:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanow
Olsztyn 2012
REDAKCJA
Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl
© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010
Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl
*00028*
pl
[Sześćdziesiąt]
60 lat Instytutu Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza. Zdanowski,
Bogusław. - Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s. 1-3, il.
Przedstawiono
strukturę organizacyjną, dyrektorów, kadrę, osiągnięcia naukowe i wdrożeniowe,
zadania statutowe i działalność usługową IRS-u, jednostki naukowej resortu
rolnictwa.
*00029*
pl
Jubileusz
Instytutu Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza. Kapusta, Andrzej. -
Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s. 3-7, il.
Podczas
jubileuszu 60-lecia IRS zaprezentowano film dokumentujący historię, działalność
i osiągnięcia tej placówki naukowej. Minister Rolnictwa wyróżnił wielu
pracowników odznaczeniami i nagrodami. Zaproszeni goście - z placówek
współpracujących z instytutem - złożyli gratulacje.
*00043*
pl
Efekty
unijnej pomocy dla sektora rybackiego Program Operacyjny RYBY 2007-2013. - Mag.
Przem. Ryb. 2011 nr 6 (84) s. 45-49, il.
Scharakteryzowano
program „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów
rybackich 2007-2013" - źródło modernizacji sektora rybackiego oraz rolę
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa we wdrażaniu tego
programu, zwłaszcza osi 1-3. Przedstawiono inwestycje dofinansowane ze środków
unijnych (flota, porty, zakłady przetwórcze). Opisano wykorzystanie środków
finansowych na wspieranie inwestycji dotyczących ochrony środowiska naturalnego
oraz na chów i hodowlę ryb.
*00084*
pl
Krótka historia
terenowych obiektów naukowych i dydaktycznych Zakładu Ichtiobiologii
i Rybactwa SGGW w latach 1918-1939. Śliwiński, Jerzy. - Prz. Ryb.
2012 R. 36 nr 1 s. 26-28, il.
Przedstawiono
warunki terenowe i lokalowe, działalność, cele badawcze i dydaktyczne
oraz zasłużonych ichtiologów Biologicznej Stacji Doświadczalnej Rybackiej
w Rudzie Malenickiej oraz Wylęgarni Zarodowej w Złotym Potoku.
*00085*
pl
Kwestia
warunków udzielania zezwoleń na płoszenie. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
w Poznaniu. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 1 s. 29-31, il.
Przedstawiono
uzgodnienia obowiązujące na obszarze działania Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska
w Poznaniu w zakresie udzielania zezwoleń na płoszenie lub odstrzał
kormorana czarnego, czapli siwej oraz wydry. Podano informacje
jakie powinien zawierać wniosek w zależności od położenia obrębu
hodowlanego (sąsiedztwo rezerwatu przyrody, obszar Natura 2000).
*00109*
pl
Uprawniony do
rybactwa na jeziorze bezodpływowym. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2012 nr 1 (126) s. 37-38
Prawnik
dowodzi, że uprawnionymi do rybactwa na jeziorach będących wodami stojącymi
w przypadku gdy jezioro jest własnością małżeństwa,
są oboje małżonkowie, pod warunkiem że jezioro stanowi majątek wspólny. Jeśli
jezioro jest dzierżawione przez 15 osób fizycznych, to uprawnionymi do rybactwa
są wszyscy dzierżawcy niepodzielnie.
HYDROBIOLOGIA
RYBACKA
*00010* en
Nutrient retention in surface waters of
Opisano
zastosowanie statystycznego modelu MESAW w celu łącznego określenia współczynnika
eksportu retencji związków biogennych (azotu N i fosforu P)
w dorzeczach rzek litewskich (Merkys, Musa,
Nevezis, Zeimena). Oszacowana na podstawie analizy statystycznej retencja
biogenów w badanych dorzeczach kształtowała się na poziomie 67-87 proc.
i 24-63 proc. całkowitego ładunku N i P, odpowiednio. Wykazano
znacznie większą retencję badanych biogenów w jeziorach (27-59 proc. N
i 11-31 proc. P) niż w sieci rzecznej (11-15 proc. N i 3-12
proc. P).
*00012* en
Phytoseston and heterotrophic bacteria
in the assessment of the waters in the Wełna and
Przedstawiono
wyniki badań fitosestonu i bakterii heterotroficznych w miejscu
przecięcia się rzek Nielby i Wełny (Wielkopolska) w okresie
intensywnego spływu wody (od października 2006 do maja 2007). Analiza
parametrów fizyko-chemicznych poniżej przecięcia się rzek wykazała zmianę jakości
wody; lekką poprawę jakości wody w rzece Nielbie i pogorszenie się
w rzece Wełnie. Pokrywało się to z analizą zespołów okrzemkowych (na
podstawie indeksów IPS i GDI), wśród których dominowały gatunki
eutrafeniczne oraz liczebnością bakterii heterotroficznych. Zaobserwowano sezonowe
zmiany liczebności i struktury gatunkowej fitoplanktonu.
*00013* en
Changes in the spatial structure of
submerged macrophytes in
Przeprowadzono
badania fitosocjologiczne w celu dokonania oceny krótkoterminowych zmian
w strukturze przestrzennej roślinności w jeziorze Rotcze. Analizie
poddano częstotliwość i zasięg występowania poszczególnych gatunków,
strukturę grup ekologicznych oraz całkowity zakres pokrywy roślinnej. Parametry
te szacowano zarówno dla całego zbiornika, jak i dla przekrojów pionowych,
wykorzystując współczynnik PVI dla grupy ekologicznej. Zaobserwowano zmiany
w częstotliwości występowania i pokrycia niektórych gatunków
i grup ekologicznych, w tym brak pokrywy roślinnej na głębokości powyżej
*00015* en
Vertical distribution of benthic
macroinvertebrates in a meromictic lake (
Przedstawiono
wyniki badań rozmieszczenia bezkręgowców bentosowych w Jeziorze Czarnym
w okresie jesienno-wiosennym w latach 2005 i 2006. Próbki
pobierano z 3 odcinków od głębokości 0,
*00016* en
The influence of emergent and submerged macrophyte
beds on ciliate communities in a shallow lake. Wpływ skupisk
makrofitów wynurzonych i zanurzonych na zespoły orzęsków w płytkim
jeziorze. Mieczan, Tomasz. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 4 s. 107-115, il. bibliogr.
Badano
zależności między zagęszczeniem orzęsków a obecnością roślinności zanurzonej
i wynurzonej w jeziorze Piskory (wschodnia Polska). Stwierdzono, że
liczebność i biomasa orzęsków były znacznie wyższe w obrębie zwartych
stanowisk roślin w porównaniu do strefy otwartej wody lub miejsc słabo
porośniętych roślinnością. Na rozmieszczenie orzęsków największy wpływ miały
zagęszczenie bakterii i TOC, a najmniejszy poziom chlorofilu
i fosfor całkowity. Wyodrębniono dwie grupy siedlisk o podobnym modelu występowania orzęsków, w pierwszej występowały
rośliny o rzadkiej strukturze budowy łodyg i strefa wody otwartej,
w drugiej grupie znajdowały się bardziej złożone zespoły roślin
zanurzonych.
*00017* en
Epiphytic chironomids on rigid hornwort (Ceratophyllum
demersum L. ) - the relation between the community
structure and lake status. Epifityczne ochotkowate na rogatku sztywnym (Ceratophyllum
demersum L. ) - zależność między strukturą zespołów
a statusem jeziora. Tarkowska-Kukuryk, Monika. - Oceanol. Hydrobiol. Stud.
2010 vol. 39 nr 4 s. 117-133, il. bibliogr.
Omówiono
rolę rogatka sztywnego (Ceratophyllum demersum L. ) dla
epifitycznych ochotkowatych w zależności od statusu ekolgicznego zbiornika
wodnego. Badania przeprowadzono w dwóch płytkich jeziorach polimiktycznych
na Polesiu Lubelskim. Stwierdzono, że status ekologiczny zbiornika istotnie
determinuje strukturę i bogactwo gatunkowe ochotkowatych zasiedlających roślinność
wodną. W jeziorze o niższym statusie czynnikami determinującymi były:
azotany, chlorofil, biomasa peryfitonu. W jeziorze o wyższym statusie
troficznym kluczowymi parametrami były: biomasa peryfitonu, zawiesina, azot
amonowy, pH, przezroczystość wody.
*00018* en
Phosphorus release from the bottom
sediments of
Eksperymentalne
badania osadów dennych eutroficznego zbiornika
sztucznego Rusałka w Poznaniu wykazały, że proces uwalniania fosforu (P)
ma znaczący wpływ na funkcjonowanie ekosystemu wodnego. W części najgłębszej
zbiornika (4-
*00019* en
Manganese accumulation by two species of
Chara. Akumulacja manganu przez dwa gatunki ramienic
(Chara). Urbaniak,
Jacek. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 4
s. 145-155, il. bibliogr.
Omówiono
procesy akumulacji manganu (Mn) przez dwa gatunki zielenic: Chara globularis
i Chara hispida, w warunkach laboratoryjnych i polowych. Zarówno
w warunkach terenowych jak i w laboratorium obserwowano intensywne
procesy biologicznej absorpcji Mn na powierzchni badanych roślin. Stwierdzono, że
oba gatunki mogą być ważnymi czynnikami w obiegu Mn w jeziorach, mogą
gromadzić duże ilości Mn. Należy zbadać dokładniej, jak przebiega proces
akumulacji Mn w roślinach.
*00020* en
Phytoplankton dynamics in the reservoir lake „Żur“ on the
Badania
fikologiczne przeprowadzono w sztucznym zbiorniku wodnym usytuowanym na
rzece Wda w Borach Tucholskich w latach 1998-2008. Wśród 138 gatunków
glonów planktonowych zidentyfikowano: Euglenophyta (4), Dinophyta (5),
Chrysophyceae (6), Cyanoprokaryota (27), Bacillariophyceae (40), Chlorophyta
(56). Zaobserwowano, że wiosną i latem fitoplankton składał się głównie
z okrzemek. Na podstawie składu gatunkowego i biomasy fitoplanktonu
oraz stężenia chlorofilu i indeksu TSI, badany zbiornik zakwalifikowano do
umiarkowanie eutroficznych, z wyraźnym zróżnicowaniem w poszczególnych
strefach.
*00027*
pl
Nowe dla środkowej
Polski i rzadko obserwowane gatunki wioślarek (Cladocera): Lathonura
rectirostris (O. F. Muller), Streblocerus serricaudatus (S. Fischer)
i Acantholeberis curvirostris (O. F. Muller). Kamiński, Krzysztof Z. -
Prz. Zool. 2010 t. 52-54 z. 1-4 s.
193-195, bibliogr. summ.
Na terenie
rezerwatu „Mianów“ w województwie łódzkim w rozlewiskach nadtorfowych
stwierdzono obecność trzech nowych dla środkowej Polski gatunków wioślarek:
Lathonura rectirostris, Streblocerus serricaudatus i Acantholeberis
curvirostris. Przedstawiono charakterystykę gatunków i ich występowanie.
Opisano także inne gatunki występujące w zooplanktonie na badanym terenie.
Próby planktonowe w rozlewiskach nadtorfowych pobierano w latach
2006-2007.
*00047* en
Influence of the Włocławek Reservoir on the quality of
waters in the
Między
1992 a 2004 rokiem zaobserwowano istotną poprawę jakości wód w Wiśle.
Badania hydrochemiczne Włocławskiego Zbiornika Zaporowego wykazały, że jego
wody oddziałują na jakość wód w dolnym biegu rzeki. W wymienionym
okresie w osadach dennych zbiornika nastąpiła
akumulacja 15, 1 tys. ton fosforu i 90 tys. ton azotu. Zaobserwowano też
redukcję zawiesiny wnoszonej do zbiornika przez rzekę. Dzięki tym procesom do
Zatoki Gdańskiej dociera mniejszy ładunek tych elementów, co wpływa na obniżenie
tempa eutrofizacji.
*00048* en
The significance of flow-through lakes
in the river-lake system of the
Rzeka Wel
przepływa przez 3 jeziora na terenie Welskiego Parku Krajobrazowego. Badano
znaczenie jezior przepływowych dla transformacji i akumulacji fosforu.
Stwierdzono, że dwa z badanych jezior (Tarczyńskie o powierzchni 163,
*00050* en
Dynamics of plankton algae communities in
W fitoplanktonie
Jeziora Kamionkowskiego zidentyfikowano 104 taksony glonów należące do:
Cyanoprokaryota, Cryptophyta, Dinophyta, Heterokontophyta, Euglenophyta,
Chlorophyta. Wśród glonów najliczniejsze były okrzemki (40 proc.
), sinice (25 proc. ) i Chlorococcales (25 proc. ). Wysoką biomasę
glonów obserwowano latem z maksimum we wrześniu. Najwyższe koncentracje
chlorofilu-a obserwowano w lipcu i sierpniu. Badane jezioro uznano za
średnio eutroficzne, jednak rozwój turystyki może doprowadzić do wzrostu
trofii, a następnie do wystąpienia zakwitów wody.
*00051* en
Dynamics of algae communities in pond
and stream in
Badania
glonów przeprowadzono w antropogenicznie przekształconym stawie miejskim
Kaszownik i Potoku Toruńskim przepływającym przez centrum miasta.
W wodach tych obiektów odnotowano wysokie koncentracje nutrientów, wysokie
liczebności i biomasę glonów, w tym 130 taksonów okrzemek, które
dominowały pod względem ilościowym. Średnia biomasa glonów wynosiła 10, 5 mg/l,
a okrzemki stanowiły 84 proc. tej biomasy. Wartości troficzne obliczono
wg. wskaźników Carlsona, klasyfikując oba ekosystemy jako eutroficzne.
*00052* en
Influence of hydrological conditions on zooplankton of
oxbow lakes (old riverbeds) of the lower Vistula in the city of
Badania
zooplanktonu przeprowadzono od kwietnia do października 2006 roku w 3
starorzeczach różnego typu (odizolowanych w różnym stopniu lub połączonych
z rzeką) i w rzece. Zooplankton w starorzeczach był obfitszy pod
względem ilościowym i jakościowym niż zooplankton rzeczny. Na ten stan wpływały
bardziej stabilne warunki hydrologiczne w starorzeczach. Dominującą grupą
w zooplanktonie pod względem liczby gatunków były wrotki (Rotatoria).
*00054* en
The content of phosphorus and its biologically
available fractions in the sediments from flow-through lakes of the
Badania
przeprowadzono w jeziorach: Grądy, Tarczyńskim i Zakrocz, przez które
przepływa rzeka Wel. Głównie badano zawartość fosforu całkowitego (P) oraz
innych związków chemicznych zawierających P w osadach dennych.
Stwierdzono, że zawartość całkowitego P w osadach jezior jest niska
w porównaniu z inymi jeziorami o podobnej trofii. Prawie 50
proc. fosforu zawartego w osadach jest zdeponowanych w związkach
nierozpuszczalnych, biologicznie niedostępnych. Ładunek P zasilający zlewnię
rzeki Wel jest mały, więc tempo eutrofizacji jest niskie.
*00058* en
Heterogeneity in properties of bottom
sediments in selected lakes of the
Porównywano
właściwości fizyko-chemiczne wód i osadów dennych
3 jezior (Jeleń, Tarczyńskie, Grądy). Osady tych jezior różnią się istotnie pod
względem zawartości węgla organicznego, azotu mineralnego i całkowitego,
wartości pH i przewodnictwa oraz zawartości pigmentów. Najwyższa zawartość
węgla organicznego i azotu całkowitego występowała w osadach jeziora
Jeleń, które cechowały się najniższą zawartością pigmentów. Wody tego jeziora
zawierały najmniej jonów magnezu i wapnia i miały najniższe przewodnictwo elektrolityczne.
*00067*
pl
Duże skrzelonogi:
mało znane bezkręgowce astatycznych zbiorników wodnych. Jankowiak, Anna. - Chrońmy
Przyr. Ojcz. 2011 t. 67 z. 6 s.
552-558, il. bibliogr. summ.
Omówiono
biologię dużych skrzelonogów (Branchiopoda) oraz środowiska, w których
występują. Scharakteryzowano czynniki wpływające na skład gatunkowy zgrupowań
dużych skrzelonogów. Na terenie Europy odnotowano obecnie 72 gatunki
skrzelonogów, a w Polsce występuje 12 gatunków tych skorupiaków.
Przedstawiono miejsca ich występowania wskazując na potrzebę inwentaryzacji
krajowych siedlisk dużych skrzelonogów oraz ich ochronę.
*00086* en
Seasonal changes in ciliate biomass and composition of
the ciliate community in
W Jeziorze
Jasnym (znanym też pod nazwą - Jezioro Czyste) badano biomasę i skład
gatunkowy orzęsków (Ciliophora) od maja 2009 do czerwca 2010. Próby pobierano
z powierzchni i strefy naddennej. Biomasa orzęsków dochodziła do 0.
58 mikrogC/l w warstwie powierzchniowej i do
1. 46 mikrog/l nad dnem. Są to jedne z najniższych
wartości notowanych w jeziorach oligotroficznych. Maksimum biomasy
notowano na powierzchni wiosną i jesienią, a nad dnem tylko wiosną. Wśród
orzęsków dominowały Prostomatida, a zwłaszcza Urotricha spp. (na powierzchni 77 proc. , a nad dnem 54 proc. biomasy).
*00087* en
Productivity of lakes varying in water
mass dynamics. Produktywność jezior
różniących się dynamiką mas wodnych. Grochowska, Jolanta; Wiśniewski, Grzegorz;
Tandyrak, Renata. - Limnol. Rev. 2011 vol. 11 nr 1 s.
7-13, il. bibliogr.
Na przykładzie
trzech jezior o wysokiej zawartości nutrientów (biogenów) na Pojezierzu
Olsztyńskim badano zależność produktywności od dynamiki mas wodnych.
W polimiktycznym jeziorze Track szczyt produktywności występował latem,
przy zawartości chlorofilu 123 mg/m sześc. i przezroczystości poniżej 0.
*00088* en
Eutrophication parameters and Carlson-type trophic
indices in selected Pomeranian lakes. Parametry eutrofizacji i wskaźniki stanu
troficznego Carlsona w wybranych jeziorach pomorskich. Jarosiewicz, Anna;
Ficek, Dariusz; Zapadka, Tomasz. - Limnol. Rev. 2011 vol.
11 nr 1 s. 15-23, il. bibliogr.
Na
podstawie badań z lat 2007-2009 określano stan troficzny 8 jezior. Były to
następujące jeziora: Rybiec, Niezabyszewskie, Czarne, Chotkowskie, Obłęże,
Jasień Południowy, Jasień Północny, Jeleń. Analizowano zależności między 4 wskaźnikami:
TSI(SD), TSI(Chl), TSI(TP) i TSI(TN), uwzględniającymi (odpowiednio):
widzialność, zawartość chlorofilu, fosfor całkowity, azot całkowity. Badane
jeziora reprezentowały poziom troficzny między mezotroficznym
a eutroficznym. Stwierdzono, że w jeziorach tych fosfor nie limitował
produktywności glonów.
*00090* en
Variability of nutrient concentrations
in sediments and wetland plants during the vegetation season under different
sediment moisture conditions. Zmienność koncentracji
nutrientów w osadach i roślinności bagiennej podczas sezonu
wegetacyjnego w różnych warunkach wilgotności osadów. Ławniczak, Agnieszka
E. - Limnol. Rev. 2011 vol. 11 nr 2 s. 47-58, il.
bibliogr.
Analizowano
zawartość azotu (N), fosforu (P) i potasu (K) w roślinach
i osadach dennych Jeziora Niepruszewskiego oraz
zmienność stosunku N:P i N:K. Uwzględniano różny stopień zalania wodą
poszczególnych stanowisk. Wykazano, że zawartość nutrientów (biogenów)
w roślinach lepiej odzwierciedla dostępność nutrientów potrzebną do
wzrostu roślin niż zawartość nutrientów w osadach dennych.
Lepszym wskaźnikiem był stosunek N:P niż N:K lub poszczególne biogeny
analizowane oddzielnie.
*00091* en
Lead in the environment of
Pobrano
kilkaset prób osadów z jeziora Wigry i z otaczających je torfowisk.
Badano rozkład powierzchniowy i pionowy ołowiu (Pb) w osadach.
Koncentracje w powierzchniowej warstwie osadów (0-
*00092* en
Cyanobacterial blooms in shallow lakes of the Iławskie
Lake District. Zakwity sinicowe w płytkich jeziorach Pojezierza Iławskiego.
Dembowska,
Ewa. - Limnol. Rev. 2011 vol. 11 nr 2 s. 69-79,
il. bibliogr.
Dominację
sinic zaobserwowano w fitoplanktonie wielu jezior o wysokiej trofii,
a szczególnie podatne są płytkie jeziora eutroficzne. Fitoplankton badano
w latach 2002-2005 w 6 jeziorach (Gardzień, Iławskie, Kolmowo, Silm,
Stęgwica, Tynwałdzkie), które różnią się wielkością i zagospodarowaniem
zlewni. Odkryto kilka typów zakwitów w powiązaniu z mieszaniem wody
i poziomem trofii. Zakwit z Planktothrix pojawiał się
w jeziorach ze zlewnią rolniczą, z Limnothrix w jeziorach ze
zlewnią leśno-rolniczą, a typ mieszany zakwitów
był typowy dla jezior śródleśnych.
*00093* en
Bathymetric mesurements of
Zweryfikowano
dotychczas sporządzone plany batymetryczne Morskiego Oka w latach 1879,
1909 i 1934, dokonując pomiarów echosondą w 2011 roku i sporządzając
na ich podstawie aktualny plan. Krzywe batygraficzne zostały określone na
podstawie objętości wody między kolejnymi izobatami. Najmniej dokładne dane
pochodziły z 1879 roku. Według pomiarów z 2011 roku powierzchnia
Morskiego Oka wynosi 33,
*00095* en
Patterns of seasonal phytoplankton
dynamics as the element of ecological changes proceeding in a lake (
Badano
przebieg sukcesji ekologicznej fitoplanktonu w Jeziorze Kortowskim.
Analizowano długoterminowe zmiany sezonowe w strukturze taksonomicznej
glonów i określano intensywność rozwoju zbiorowisk fitoplanktonowych.
Zmiany sezonowe uwidoczniły malejący udział Bacillariophyceae wiosną
i jesienią, a Chlorophyta latem, przy wzrastającym udziale sinic.
Najwyższą biomasę glonów notowano latem wraz z dominacją sinic. Rozwój
Cyanoprokaryota negatywnie oddziałuje na okrzemki, które wcześniej zanikają
wiosną i w mniejszym stopniu ponownie rozwijają się jesienią.
*00097* en
Natural and economic factors of
shrinkage of lakes of the Wielkopolska Lakeland.
Naturalne
i ekonomiczne czynniki kurczenia się jezior na Pojezierzu Wielkopolskim. Nowak, Bogumił; Brodzińska,
Barbara; Gezella-Nowak, Izabela. - Limnol. Rev. 2011 vol.
11 nr 3 s. 123-132, il. bibliogr.
Do analizy
procesu zarastania litoralu wytypowano następujące jeziora: Biskupińskie,
Chrzypskie, Jarosławieckie, Kierskie, Konin, Lednica, Lubikowskie, Orchowskie,
Ostrowskie, Powidzkie, Słowikowo, Witobelskie. Sięgnięto po materiały
z lat 60. XX wieku dostępne w Instytucie Rybactwa Śródlądowego.
Ustalono, że w ciągu ostatnich kilku dekad powierzchnia trzcinowisk powiększyła
się o 15-20 proc. Trzciny dominują w czystych jeziorach
z osadami piaszczystymi. W jeziorach małych, lub w osłoniętych
zatoczkach, gdzie woda stagnuje, dominują rośliny o liściach pływających,
takie jak z rodzaju Nymphaea.
*00098* en
Relationship between areal hypolimnetic
oxygen depletion rate and the trophic state of five lakes in northern
W latach
2009-2010 badano 5 jezior: Białe, Kępno, Łazduny, Raduńskie Górne, Szurpiły,
analizując fosfor całkowity (TP), azot całkowity (TN), chlorofil a
i widzialność krążka Secchiego (SDD). Parametry te korelowano
z powierzchniowym, hypolimnetycznym wyczerpywaniem się tlenu (AHOD). Wskaźnik
AHOD był używany prawie od początku XX wieku do oceny produktywności jezior,
ale ostatnie badania wykazały, że jest on słabo skorelowany z biomasą
sestonu i/lub koncentracją fosforu. Na podstawie uzyskanych wyników ustalono, że
AHOD jest wysoce skorelowany z zawartością chlorofilu a, zaś słabo z SDD i TP. Nie stwierdzono korelacji między
AHOD a TN.
*00099* en
Development of floating-leaved
vegetation in three lakes of varied trophy (Leczna-Wlodawa Lakeland). Rozwój
roślinności o liściach pływających w trzech jeziorach o różnej
trofii (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie). Sender, Joanna. - Limnol. Rev. 2011 vol. 11 nr 4 s. 163-169, il. bibliogr.
Rośliny
z rodzaju Nymphaea są typowym składnikiem roślinności litoralu
w jeziorach europejskich, rosnąc do głębokości
*00110* pl
7th
Napiórkowska-Krzebietke,
Agnieszka; Godlewska, Małgorzata. - Komun. Ryb. 2012 nr
1 (126) s. 38-40, il.
Naukowcy
z całego świata prezentowali w pięciu sesjach referaty na temat ryb,
planktonu, roli osadów dennych i oragnizmów
bentosowych, makrofitów, jakości wody i rekultywacji jezior oraz czynników
wywołujących zmiany w płytkich jeziorach. Pracownicy polskiego Instytutu
Rybactwa Śródlądowego po zakończeniu konferencji wygłosili wykłady
w Instytucie Hydrobiologii Chińskiej Akademii Nauk w Wuhan oraz
podpisali porozumienie o współpracy w dziedzinie badań naukowych.
AKWAKULTURA
*00032*
pl
Akwakultura
we Wspólnej Polityce Rybołówstwa. Rabczyńska, Marta. - Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s. 15-21, il. bibliogr. summ.
Omówiono
sytuację akwakultury od strony przepisów prawnych
w jakich funkcjonuje ten sektor od momentu przyjęcia reformy
Wspólnej Polityki Rybołówstwa w 2002 roku. W 2009 roku wydano
Komunikat Komisji Europejskiej zatytułowany: Nowy impuls dla strategii zrównoważonego
rozwoju europejskiej akwakutury. W lipcu 2011 KE opublikowała pakiet
wniosków legislacyjnych dotyczących reformy WPRyb. Zaproponowano nowe środki
w celu zapewnienia rozwoju akwakultury (podniesienie konkurencyjności,
koordynacja działań w zakresie chowu i hodowli ryb, powołanie
komitetu doradczego).
*00039*
pl
[Drugi] II
Zjazd Sieci Centrów Akwakultury w Centralnej i Wschodniej Europie
(NACEE). Kolman, Ryszard; Zdanowski, Bogusław. - Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s. 38-41, il.
Podczas
drugiego zjazdu NACEE w Kiszyniowie (Mołdawia), który odbył się
w dniach 17-19 września 2011, powołano Techniczny Komitet Konsultacyjny do
spraw monitoringu akwakultury i opracowywania zleceń dotyczących współpracy
między członkami. Uczestnicy wzięli udział w konferencji poświęconej roli akwakultury w rozwoju wsi oraz zwiedzili farmę
jesiotrową i winnicę.
*00103*
pl
Nowe gatunki
- innowacyjne technologie w polskiej akwakulturze. Zakęś, Zdzisław;
Partyka, Konrad; Hopko, Marek; Kowalska, Agata; Wierzbicki, Andrzej. - Komun.
Ryb. 2012 nr 1 (126) s. 16-19, il. bibliogr.
Omówiono
zasięg występowania ryby okoniokształtnej z rodziny Latidae - barramundi
(Lates calcarifer) oraz biologię tego gatunku i wartości konsumpcyjne mięsa.
Innowacyjna metoda hodowli tej ryby w systemie recyrkulacyjnym jest
prowadzona w miejscowości Wymój pod Olsztynem. Obiekt jest wyposażony
w linie technologiczne do podchowu wylęgu, stadiów juwenalnych
i tuczu ryb towarowych. W farmie zastosowano zintegrowany system
hodowli ryb i uprawy hydroponiczne (sałata, kapusta, zioła).
BIOLOGIA RYB
*00014* en
Habitat variability and fish species structure in the
Kończak stream. Zróżnicowanie siedlisk i struktura gatunkowa ryb
w potoku Kończak. Golski, Janusz; Przybył, Antoni; Mazurkiewicz, Jan;
Andrzejewski, Wojciech; Trawiński, Jakub. - Oceanol. Hydrobiol. Stud. 2010 vol. 39 nr 4 s. 83-98, il. bibliogr.
W 2008
roku przeprowadzono ilościowo-jakościowe badania ichtiofauny w potoku Kończak,
prawobrzeżnym dopływie Warty. Na podstawie odłowów w poszczególnych odcinkach
potoku obliczono wskaźniki różnorodności gatunkowej wg. Shannona-Wienera oraz
ustalono liczebność i biomasę ryb. W sumie odłowiono 667 ryb o łącznym
ciężarze
*00021*
pl
Wczesna
historia ryb I - Chondrichthyes. Paśko, Łukasz. - Prz. Zool. 2010 t. 52-54 z. 1-4 s. 7-22, il.
bibliogr.
Przedstawiono
przegląd współczesnej wiedzy na temat wczesnego okresu ewolucji największych
grup ryb. Scharakteryzowano historię chrzęstnoszkieletowych (Chondrichthyes), wśród
których wyróżnia się dwa główne taksony: spodouste i euchondrocefale.
Mikroskamieniałości tej grupy w postaci łusek i ząbków skórnych
pochodzą sprzed 455 mln lat. Opisano ewolucję zawieszenia szczęk u chrzęstnoszkieletowych
(połączenie łuku żuchwowego z mózgoczaszką). Omówiono dwa etapy ewolucji
spodoustych oraz ich modyfikacje morfologiczne.
*00022*
pl
Wczesna
historia ryb II - bazalne Actinopterygii. Paśko, Łukasz. - Prz. Zool. 2010 t. 52-54 z. 1-4 s. 23-36, il.
bibliogr.
Wykazano, że
pierwsze pojedyncze wyizolowane łuski przypisywane najwcześniejszym promieniopłetwym
pochodzą z morskich osadów i są datowane na 418, 7 mln lat. Opisano
rekonstrukcje przedstawicieli wczesnych promieniopłetwych oraz ich morfologię
zewnętrzną. Scharakteryzowano dwa relikty ich ewolucji, które przetrwały do
dzisiaj: rząd miastugokształtne (Polyteriformes) i jesiotrokształtne
(Acipenseriformes).
*00023*
pl
Wczesna
historia ryb III - Neopterygii. Paśko, Łukasz. - Prz. Zool. 2010 t. 52-54 z. 1-4 s. 37-46, il.
bibliogr.
Omówiono
powstanie i radiację bazalnych Neopterygii.
Opisano ewolucję i morfologię nowopłetwych, grupy ryb wchodzących
w skład kladu Neopterygii. Do dzisiejszych czasów dotrwały dwie linie
ewolucyjne bazalnych nowopłetwych: w faunie słodkowodnej Ameryki Południowej
jeden gatunek miękawki oraz niszczukowate obejmujące dzisiaj 7 gatunków dużych
ryb osiagających długość do
*00024*
pl
Wczesna
historia ryb IV - Sarcopterygii. Paśko, Łukasz. - Prz. Zool. 2010 t. 52-54 z. 1-4 s. 47-60, il.
bibliogr.
Scharakteryzowano
poglądy dotyczące rekonstrukcji filogenezy ryb szczękowców. Omówiono ewolucję
największych grup ryb promieniopłetwych i mięśniopłetwych. Opisano
morfologię głównych grup mięśniopłetwych: trzonopłetwe (Actinista,
Coelacanthii, Crossopterygii), dwudyszne (Dipnoi), onychodonty (Onychodontida),
porolepidy (Porolepiformes), osteolepidy (Osteolepiformes), rizodonty
(Rhizodontida), panderichtidy (Panderichthyida, Elpistotegalia) i Tetrapoda.
Cały szkielet mięśnipłetwych jest mocno skostniały i zawiera dużo
elementów skórnych.
*00026*
pl
Dwadzieścia
lat obecności trawianki Perccottus glenii Dybowski 1877 w dorzeczu Wisły.
Nowak, Michał; Tatoj, Krzysztof; Szczerbik, Paweł; Popek, Włodzimierz. - Prz.
Zool. 2010 t. 52-54 z. 1-4 s.
145-151, bibliogr. summ.
Przedstawiono
historię ekspansji trawianki na terenie Polski. Obecność tego gatunku ryb
w starorzeczu Wisły (w okolicach Dęblina) datuje się od 1993 r. Omówiono
biologię gatunku oraz niebezpieczeństwo zawleczenia nowych gatunków pasożytów.
Wskazano na zagrożenia związane z obecnością trawianki w zbiornikach
wodnych oraz na konieczność ograniczenia jej ekspansji i nie dopuszczania
do inwazji na nowe tereny.
*00059*
pl
Ichtiofauna
dorzecza Motławy. Radtke, Grzegorz; Bernaś, Rafał; Dębowski, Piotr; Skóra,
Michał. - Rocz. Nauk. Pol. Zw. Węd. 2011 t. 24 s.
5-27, il. bibliogr. summ.
W drugiej
połowie 2010 roku w dorzeczu Motławy w elektropołowach złowiono 6196
osobników ryb i minogów reprezentujących 31 gatunków. Omówiono
rozmieszczenie i charakterystykę stanowisk badawczych. Przedstawiono listę
gatunków ryb i minogów występujących w poszczególnych ciekach
dorzecza Motławy wraz ze wskaźnikami stałości ich występowania oraz dominacji.
Wśród złowionych ryb dominował pstrąg potokowy (21, 47 proc.
) i głowacz (12, 61 proc. ). Omówiono zagrożenia dla siedlisk
wskutek regulacji cieków i zabudowy obszarów w badanym dorzeczu.
*00060*
pl
Ichtiofauna
systemu rzecznego Zgłowiączki. Pietraszewski, Dariusz; Janic, Bartosz;
Przybylski, Mirosław; Marszał, Lidia; Zieliński, Piotr. - Rocz. Nauk. Pol. Zw.
Węd. 2011 t. 24 s. 29-50, il. bibliogr. summ.
W latach
2008-2009 przeprowadzono badania składu gatunkowego ichtiofauny w systemie
rzecznym Zgłowiączki, która jest lewobrzeżnym dopływem Wisły. Na 26
stanowiskach odłowiono 8053 osobników reprezentującyh 22 gatunki ryb.
Stwierdzono, że dominującym gatunkiem pod względem liczebności był ciernik,
a subdominantem cierniczek. Najwyższą stałością występowania
charakteryzował się szczupak, chociaż jego populacja była nieliczna. Omówiono
skład gatunkowy ryb oraz ich rozmieszczenie wzdłuż biegu Zgłowiączki i jej
dopływów.
*00061*
pl
Ichtiofauna
systemu rzeki Brok. Zięba, Grzegorz; Penczak, Tadeusz; Janic, Bartosz;
Tybulczuk, Szymon; Tszydel, Mariusz; Galicka, Wanda. - Rocz. Nauk. Pol. Zw. Węd.
2011 t. 24 s. 51-67, il. bibliogr. summ.
W 2010
roku w systemie rzeki Brok (prawobrzeżnym dopływie Bugu) na 17
stanowiskach odłowiono 6314 osobników należących do 23 gatunków ryb i 18
osobników minoga ukraińskiego. Stwierdzono, że dominującym pod względem
liczebności gatunkiem była płoć (43, 5 proc. złowionych osobników), ale gatunek
ten nie występował w małych dopływach badanej rzeki. Scharakteryzowano skład
gatunkowy ichtiofauny oraz strukturę dominacji zgrupowań ryb, a także ich
rozmieszczenie wzdłuż biegu rzeki i jej dopływów.
*00062*
pl
Ichtiofauna
dorzecza Krzny. Penczak, Tadeusz; Głowacki, Łukasz; Zięba, Grzegorz; Marszał,
Lidia; Galicka, Wanda; Tybulczuk, Szymon; Tszydel, Mariusz; Janic, Bartosz. -
Rocz. Nauk. Pol. Zw. Węd. 2011 t. 24 s. 69-96, il.
bibliogr. summ.
W 2010
roku na 43 stanowiskach w rzece Krzna (lewobrzeżnym dopływie Bugu)
i jej dopływach odłowiono 12773 osobników należących do 24 gatunków ryb
i jednego gatunku minoga. Omówiono rozmieszczenie i dominację
poszczególnych gatunków w badanych ciekach. Gatunkiem dominującym była płoć
(24, 58 proc. liczebności) i ukleja (16, 51 proc. liczebności). Porównano
uzyskane wyniki badań ichtiofauny dorzecza Krzny z wynikami dwóch
opublikowanych dotychczas prac na temat składu gatunkowego ryb tego dorzecza.
*00063*
pl
Ichtiofauna
dorzecza rzeki Elbląg. Radtke, Grzegorz; Bernaś, Rafał; Dębowski, Piotr; Skóra,
Michał. - Rocz. Nauk. Pol. Zw. Węd. 2011 t. 24 s.
97-114, il. bibliogr. summ.
W latach
2004-2009 przeprowadzono elektropołowy na 32 stanowiskach na ciekach dorzecza
rzeki Elbląg. Stwierdzono występowanie 24 gatunków ryb i jeden gatunek
minoga (Lampetra planeri). Omówiono stałość występowania i dominację
poszczególnych gatunków w badanych ciekach. Pod względem częstości występowania
dominowały takie gatunki jak: śliz, minóg, cierniczek, pstrąg potokowy, kiełb,
ciernik; a pod względem liczebności: kiełb, śliz, płoć, strzebla potokowa.
Zwrócono uwagę na negatywny wpływ zabudowy cieków na ichtiofaunę w nich
występującą.
*00064*
pl
Ichtiofauna
dorzecza Baudy oraz mniejszych cieków uchodzących do Zalewu Wiślanego. Radtke,
Grzegorz; Bernaś, Rafał; Cegiel, Krzysztof; Dębowski, Piotr; Skóra, Michał. -
Rocz. Nauk. Pol. Zw. Węd. 2011 t. 24 s. 115-132, il.
bibliogr. summ.
W latach
2004-2009 badano skład gatunkowy ichtiofauny cieków uchodzących do Zalewu Wiślanego
na terytorium Polski; oprócz rzeki Baudy były to Dąbrówka, Kamionka, Kamienica,
Olszanka, Grabianka, Stradanka, Banówka i kilka innych. Przedstawiono
rozmieszczenie 23 gatunków ryb i minogów w badanych ciekach.
W rzece Bauda stwierdzono obecność największej liczby gatunków ryb,
natomiast w najmniejszych ciekach uchodzących do zalewu występował tylko
minóg strumieniowy. Liczne występowanie gatunków refolinych, w tym
chronionych, wskazuje na dużą wartość przyrodniczą badanych cieków.
*00068* pl
Editorial note on weight-length
relations of fishes. Uwagi wstępne na temat
relacji ciężar-długość u ryb. Froese,
Rainer; Tsikliras, Athanassios C. ; Stergiou,
Zależności
ciężar-długość u ryb są przydatne do obliczeń biomasy w rybołówstwie
lub w badaniach dotyczących ochrony gatunkowej. Przedstawiono kilka wskazań
dla autorów prac o tej tematyce, ułatwiających interpreatcję wyników.
Wielkość próby do tego typu badań wynosi ok. 100 osobników, ale nie jest
konieczne ich uśmiercanie. Jednak gatunki ryb zagrożone wyginięciem i/lub
chronione można badać w mniejszej liczbie. Wskazane jest mierzenie
i ważenie ryb we wszystkich grupach wiekowych i we wszystkich
sezonach. W obliczeniach stosuje się regresję liniową, test Studenta
i statystyczny poziom istotności.
*00078* en
Surface architecture and
histoarchitecture of the olfactory rosette of freshwater lesser spiny eel,
Macrognathus aculeatus (Bloch). Budowa anatomiczna
i histologiczna rozety węchowej u długonosa ciernistego Macrognathus
aculeatus (Bloch). Chakrabarti, Padmanabha; Guin, Soumita. - Arch. Pol. Fish. 2011 vol. 19 fasc. 4 s. 297-303, il.
bibliogr. streszcz.
Narząd węchu
jest ważnym organem ryby przydatnym nie tylko do poszukiwania pokarmu. Badano
histologię i strukturę nabłonka węchowego u długonosa, Macrognathus
aculeatus, przy pomocy mikroskopu skaningowego i świetlnego. Obła rozeta
aparatu węchowego tej ryby składa się z 16 do 18 blaszek ułożonych po obu
stronach szwu środkowego. Nabłonek receptorowy posiada dwa typy komórek
receptorowych, urzęsione i nie urzęsione
z mikrokosmkami. Komórki te pokrywają jedynie część powierzchni blaszek,
a resztę pokrywa wielorzędowy nabłonek, błony i komórki śluzowe.
HODOWLA RYB
*00038*
pl
[Dwudziesta
piąta] XXV Konferencja „Wylęgarnia“, 13-14 września 2011, Polańczyk. Zakęś,
Zdzisław. - Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s. 35-38, il.
Podczas
dorocznej konferencji „Wylęgarnia 2011" w trzech sesjach wygłoszono
20 referatów dotyczących nowych gatunków w akwakulturze. Poruszane
zagadnienia były związane z rozrodem, podchowem, profilaktyką
i innymi zabiegami hodowlanymi. Zaprezentowano wykłady na temat suma
europejskiego, siei jeziorowej, ryb jesiotrowatych, sandacza i barramundi.
*00069* pl
Nitrogenous compounds and oxygen concentration as the
key density dependent factors to optimize growth of beluga, Huso huso
(Actinopterygii: Acipenseriformes: Acipenseridae), in circular fiberglass
tanks. Koncentracja
związków azotowych i tlenu jako kluczowy wskaźnik zależny od zagęszczenia
do optymalizacji wzrostu bieługi, Huso huso (Actinopterygii: Acipenseriformes:
Acipenseridae), w zbiornikach okrągłych z włókna szklanego. Rafatnezhad, Saeedeh;
Falahatkar, Bahram. - Acta Ichth. Piscat. 2011 vol. 41
nr 4 s. 285-291, il. bibliogr.
Badano wpływ
zagęszczenia obsady bieługi na jakość wody w zbiornikach hodowlanych oraz
wpływ zmian jakości wody na wzrost ryb. Użyto 15 zbiorników stosując 5 obsad (w
trzech powtórzeniach), od 1 kg/m kw. (3, 90 kg/m sześc. ) do
8 kg/m kw. (28, 64 kg/m sześc. ). Jakość wody oceniano przy pomocy zawartości
amoniaku, azotynów, azotanów, tlenu rozpuszczonego i nasycenia wody
tlenem. Po 56 dniach hodowli uzyskano różne wartości wskaźników wzrostu, ale
przeżywalność we wszystkich wariantach doświadczenia wynosiła 100 proc.
Ustalono, że wzrost zawartości związków azotowych i obniżenie się zawartości
tlenu mogą ograniczać wzrost juwenalnych ryb.
*00105*
pl
Restytucja
jesiotra bałtyckiego w basenie Niemna. Gecys, Valdas; Sirvinska, Alina;
Kolman, Ryszard. - Komun. Ryb. 2012 nr 1 (126) s. 22-24,
il. bibliogr.
Omówiono
prace legislacyjno-przygotowawcze związane z odtworzeniem zasobów jesiotra
ostronosego przez służby rybackie Republiki Litewskiej. Opisano eksperymentalne
zarybianie rzek Wilii i Świętej poznakowanym narybkiem podchowanym jesiotra
o średniej masie 3-
ROZRÓD RYB
*00080*
pl
Dlaczego plemniki
ryb warto wziąć „pod lupę“. Cejko, Beata I.; Kowalski, Radosław K. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 1 s.
7-8, il.
Przedstawiono
zalety zastosowania systemu CASA (Computer Assisted Semen Analysis) do
diagnozowania ruchliwości plemników ryb. Metoda ta umożliwia pomiar odsetka
plemników ruchliwych, czasu trwania ruchu, prędkości i trajektorii ruchu,
odchyleń główki plemnika oraz pracy witki. Zilustrowano fotograficznie sposób
postępowania oraz sprzęt podczas pomiaru w systemie CASA.
CHOROBY RYB
*00011* en
Diversity of metazoan parasite
communities in selected fish species from water basin with different degrees of
anthropogenic stress. Zróżnicowanie pasożytniczych
zespołów Metazoa u wybranych gatunków ryb w zbiornikach wodnych
o różnym stopniu antropopresji. Rolbiecki, Leszek. - Oceanol. Hydrobiol. Stud.
2010 vol. 39 suppl. 2 s.
3-150, il. bibliogr.
Omówiono
wyniki badań parazytologicznych dotyczących występowania zespołów Metazoa
u płoci i okonia, zasiedlających dwa jeziora na Pojezierzu Pomorskim,
w różnym stopniu podelgających antropopresji. Są to: Jezioro Żarnowieckie,
stanowiące dolny zbiornik elektrowni pompowo-szczytowej i Jezioro Raduńskie
Dolne wykorzystywane rekreacyjnie. W wyniku wielowymiarowej analizy
porównawczej stwierdzono, że w Jeziorze Żarnowieckim nastąpiło
zmniejszenie, a w Raduńskim zwiększenie zróżnicowania gatunkowego pasożytów.
Może to świadczyć o stymulowaniu rozwoju inwazji pasożytniczych
w wyniku postępującej eutrofizacji Jeziora Raduńskiego Dolnego.
*00030*
pl
Zakaźna
martwica układu krwiotwórczego ryb łososiowatych (IHN): aktualny stan wiedzy
oraz wpływ wirusa IHN na układ odpornościowy. Siwicki, Andrzej K. ; Terech-Majewska, Elżbieta. - Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s. 8-11, il. bibliogr. summ.
Omówiono
budowę, właściwości, patogenność, nosicielstwo i drogi wnikania do
organizmu ryby wirusa IHN atakującego młodociane formy pstrąga tęczowego.
Przedstawiono objawy kliniczne, zmiany anatomopatologiczne, diagnostykę oraz
zapobieganie i zwalczanie tej choroby. Badano wpływ in vitro wirusa IHN na
aktywność fagocytów i limfocytów u narybku pstrąga. Stwierdzono silne
działanie supresyjne wirusa IHN na funkcjonowanie układu odpornościowego ryb.
*00056* en
Parasites of vendace Coregonus albula (L. ) from lakes in the drainage basin of the
W latach
2004-2008 zbadano pasożyty sielawy na podstawie 104 ryb tego gatunku pochodzących
z Jeziora Łańskiego oraz jezior Maróz i Mielno. Wyniki porównano
z wcześniejszymi badaniami. Zidentyfikowane pasożyty sielawy należą do
następujących taksonów: Digenea, Cestoda, Nematoda, Crustacea. Szczególną uwagę
zwrócono na częstość występowania i dojrzewanie skorupiaka Ergasilus
sieboldi, który pojawia się w dużych ilościach na skrzelach sielawy.
Drugim najczęściej notowanym pasożytem u sielawy był Proteocephalus
exiguus.
*00070* pl
Screening assessment of cyanobacterial embryotoxicity
to Japanese medaka, Oryzias latipes (Actinopterygii: Beloniformes:
Adrianichthyidae). Ocena kontrolna embriotoksyczności sinic wobec japońskiej
medaki, Oryzias latipes (Actinopterygii: Beloniformes: Adrianichthyidae). Adamek, Zdenek;
Sikora, Jiri; Blaha, Ludek; Marsalek, Blahoslav. - Acta Ichth. Piscat. 2011 vol. 41 nr 4 s. 293-299, il. bibliogr.
Próbki
surowej biomasy sinic do testów embriotoksykologicznych zebrano w wodach
naturalnych Czech. Zawierały one głównie: Microcystis aeruginosa, M.
flos-aquae, Woronichinia naegeliana, Anabaena sigmoidea, Aphanizomenon
flos-aquae. Badano ich wpływ na ikrę medaki, O. latipes.
Tempo wylęgania się ikry w takich próbach różniło się istotnie od prób
kontrolnych. W próbach kontrolnych nie stwierdzono u wylęgu
deformacji, zaś w próbach zawierających sinice deformacje wystąpiły
u 11, 8 proc. i 40, 9 proc. wylęgu przy biomasie sinic w ilościach
40 i 200 mg/l, odpowiednio.
*00072* en
Induction of oxidative stress and antioxidant defenses
in the livers of sea trout, Salmo trutta L. , with
ulcerative dermal necrosis. Występowanie stresu oksydacyjnego i obrona
antyoksydacyjna w wątrobie troci wędrownej Salmo trutta L. z wrzodziejącą martwicą skóry. Kurhalyuk, Natalia;
Tkachenko, Halyna. - Arch. Pol. Fish. 2011 vol. 19
fasc. 4 s. 229-240, il. bibliogr. streszcz.
Badano
występowanie stresu oksydacyjnego i zmiany w mechanizmach obrony
antyoksydacyjnej w wątrobie samic i samców troci wędrownej dotkiętej
wrzodziejącą martwicą skóry (WSM) podczas tarła. Choroba WSM powodowała wzrost
procesów oksydacyjnej modyfikacji białek (zarówno aldehydowych jak
i ketonowych pochodnych) oraz obniżenie aktywności enzymów obrony
antyoksydacyjnej. Występowanie WSM powoduje negatywne zmiany
w mechanizmach obrony antyoksydacyjnej (w większym stopniu u samic),
a ponadto obniża przeżywalność i wydajność rozrodczą ryb.
*00106*
pl
Możliwość
zwalczania infekcji wirusa CyHV-3 u karpi (Cyprinus carpio). Antychowicz,
Jerzy. - Komun. Ryb. 2012 nr 1 (126) s. 25-29, il.
bibliogr.
Omówiono
czynniki powodujące uaktywnienie wirusowej choroby karpi wywołanej przez wirusa
CyHV-3 zwanej KHV. Do Europy wirus został zawleczony z importem karpia
koi. Przedstawiono program zwalczania KHV określony dyrektywami Unii
Europejskiej, gdzie głównym założeniem jest obsadzanie stawów wolnych od
wirusów rybami wolnymi od wirusów. Powinny powstać obiekty narybkowe
i kroczkowe wolne od KHV czyli gospodarstwa
karpiowe kategorii pierwszej.
RYBY KARPIOWATE
*00035*
pl
Prognoza
produkcji karpia w 2011 roku. Lirski, Andrzej. - Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s. 28-31, il. bibliogr.
Na
podstawie 41 ankiet od właścicieli gospodarstw karpiowych (ok. 40 proc.
teoretycznej powierzchni stawów w Polsce) prognozowana produkcja karpia
w 2011 roku wyniesie: narybku 3100-3200 ton; kroczka 4000-4400 ton; karpia
handlowego 15000 ton. Podano charakterystykę ankietowanych gospodarstw, warunki
meteorologiczne oraz wykorzystanie powierzchni stawowych. Malejąca produkcja
krajowa karpia będzie uzupełniana rybami z Czech, Litwy i Węgier.
*00041*
pl
Karp
w wydaniu europejskim po raz pierwszy. Pyć, Anna. - Mag. Przem. Ryb. 2011 nr 5 (83) s. 35-37, il.
W dniach
15-16 września 2011 r. w Kazimierzu Dolnym odbyła się Międzynarodowa
Konferencja Karpiowa, w której uczestniczyły 183 osoby z 10 krajów
Europy. Omawiano problemy hodwców karpia, m. in. chorobę KHV, presję kormorana,
fundusze unijne, dobrostan, marketing, pozaprodukcyjne walory stawów, hdowlę
karpia w aspekcie zdrowej żywności. W oparciu o wnioski
pokonferencyjne powstała rezolucja dotycząca reformy WPR (Wspólnej Polityki
Rybackiej) i EFR (Europejskiego Funduszu Rybackiego).
*00044*
pl
Zanik opłacalności
produkcji karpi w Polsce. Karoń, Krzysztof. - Mag. Przem. Ryb. 2011 nr 6 (84) s. 50, il.
Na
podstawie badań przeprowadzonych przez Instytut Rybactwa Śródlądowego
w 2010 r. stwierdzono, że 25 proc. polskich gospodarstw karpiowych
odnotowało wynik finansowy ujemny. Analizowano główne przyczyny zaniku opłacalności
chowu karpia w Polsce. Przedstawiono fakty świadczące, że kryzys produkcji
karpia pogłębia zła polityka i błędy w zarządzaniu polskim rybactwem.
*00079*
pl
Jak przebiegała
produkcja i sprzedaż karpia w 2011 roku?. Lirski, Andrzej.
- Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 1 s. 4-6, il.
Przedstawiono
warunki meteorologiczne w ośrodkach stawowych w Polsce południowej
i środkowej (Gołysz, Żabieniec) oraz prognozy produkcji poszczególnych
roczników karpia w 2011 roku. Wstępnie odnotowano bardzo niską produkcję
karpia konsumpcyjnego (poniżej 15 000 ton). W grudniu 2011 roku wystąpiły
kłopoty ze sprzedażą karpia spowodowane negatywną kampanią medialną. Dotyczyła
ona form sprzedaży i podważała walory smakowe i zdrowotne karpia.
INNE KARPIOWATE
*00033*
pl
Wpływ żywienia
lina (Tinca tinca) paszami suplementowanymi olejami roślinnymi na podstawowe
wskaźniki hodowlane. Zakęś, Zdzisław; Jankowska, Barbara; Partyka, Konrad;
Demska-Zakęś, Krystyna. - Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125)
s. 22-25, il. bibliogr.
Juwenalnego
lina żywiono 4 eksperymentalnymi paszami. Paszę bazową (Aller) suplementowano
tranem, olejem rzepakowym, olejem lnianym, olejem arachidowym. Badano wpływ żywienia
na wzrost i współczynniki pokarmowe pasz. Zastąpienie tranu przez oleje roślinne
nie wpłynęło na tempo wzrostu lina, współczynniki pokarmowe pasz oraz na
retencję nutrientów i energii.
*00104*
pl
Jak robią to
inni, czyli o chowie lina w zachodniej Hiszpanii (Tencazuaga, Estremadura). Wolnicki, Jacek. - Komun.
Ryb. 2012 nr 1 (126) s. 20-22, il.
Przedstawiono
cykl produkcji lina w stawach na farmie rolnej Tencazuaga, od narybku
o masie 0.
RYBY ŁOSOSIOWATE
*00008*
pl
Opowieść
o wielkiej trójce [o rybach łososiowatych]. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd.
2012 nr 1 (751) s. 6-15, il.
Podano
cenne wskazówki dotyczące ryb łososiowatych: pstrąga potokowego, troci wędrownej
i łososia atlantyckiego, gatunków cieszących się dużym zainteresowaniem wędkarzy.
Opisano wygląd ryb, miejsca ich spływania, żerowania i odbywania tarła.
Omówiono siedliska preferowane przez łososiowate i podano rady praktyczne
dla wędkarzy, gdzie i kiedy wybrać się na wędkowanie.
*00057* en
Emergence of brown torut (Salmo trutta m. lacustris)
fry from artificial redds in the Trzebiocha Stream (northern
Obserwacje
pojawiania się narybku troci jeziorowej z gniazd tarłowych przeprowadzono
w potoku Trzebiocha w latach 2005-2006. Każde z 14 gniazd zostało
zarybionych 100 ziarnami zaoczkowanej ikry pochodzącej od dzikich tarlaków
troci. Narybek wyłapywano przy pomocy specjalnych pułapek. Temperatura wody
wahała się od 8, 6 do 19,
*00065*
pl
Dieta stadium
parr troci wędrownej (Salmo trutta trutta) na tle warunków pokarmowych trzech
niewielkich leśnych cieków. Pilecka-Rapacz, Małgorzata; Domagała,
Józef; Czerniawski, Robert. - Rocz. Nauk. Pol. Zw. Węd. 2011 t.
24 s. 133-146, il. bibliogr. summ.
W 2004
roku do trzech cieków w Puszczy Bukowej wsiedlono 1000 sztuk wylęgu żerującego
troci wędrownej (Salmo trutta trutta). Scharakteryzowano skład jakościowy
i ilościowy bentosu w tych ciekach. W żołądkach odłowionych ryb
stwierdzono w dużych ilościach obecność larw Chironomidae
i Gammaridae. Zaobserwowano, że pomimo obfitości pokarmu narybek troci
wybierał tylko optymalne dla nich masy pokarmu i preferował wybrane
gatunki bezkręgowców. Nie stwierdzono dużych różnic we wzroście młodocianej
troci zasiedlającej cieki o różnych warunkach pokarmowych.
*00066*
pl
Ocena możliwości
naturalnego rozrodu troci wędrownej Salmo trutta m. trutta L. w środkowym fragmencie dorzecza rzeki Łeby. Lejk, Adam M. ; Martyniak, Andrzej. - Rocz. Nauk. Pol. Zw. Węd. 2011 t. 24 s. 147-162, il. bibliogr. summ.
W latach
2007-2008 w środkowym fragmencie dorzecza Łeby zewidencjonowano gniazda
tarłowe troci wędrownej. W badanym okresie stwierdzono łącznie istnienie
716 gniazd, a największą liczbę (180) zinwentaryzowano w 2007 roku
w rzece Okalicy. Omówiono niedostępność dla troci wędrownej górnej części
dorzecza Łeby z powodu lokalizacji różnego rodzaju jazów, czy progów,
utrudniających lub całkowicie uniemożliwiającyh rybom wędrówki w celu
dotarcia do tarlisk w górnym biegu rzeki. Znajomość naturalnych tarlisk
troci pozwoli na zabezpieczenie ich przed kłusownictwem.
*00077* en
Morphometric characterization of reciprocal hybrids of
Atlantic salmon, Salmo salar L. , and sea trout, Salmo
trutta L. , in the freshwater period of life. Charakterystyka morfometryczna
obustronnych hybrydów łososia Salmo salar L. i troci
Salmo trutta L. w słodkowodnym okresie ich życia.
Kirczuk,
Lucyna; Domagała, Józef. - Arch. Pol. Fish. 2011 vol. 19 fasc. 4 s. 285-295, il. bibliogr.
streszcz.
Scharakteryzowano
obustronne hybrydy łososia i troci przy pomocy 19 cech mierzalnych
i 11 cech przeliczalnych (merystycznych). Wylęg hybrydów uzyskano
w wyniku tarła przeprowadzonego w wylęgarni, a następnie
wypuszczono do rzek w okolicach Szczecina. Pomiarów dokonywano
u osobników w wieku 0+ i 1+. Hybrydy troć x łosoś były podobne
do łososia lub troci, lub posiadały pośrednie wartości cech mierzalnych. Wyjątkiem
było wcięcie w płetwie ogonowej i długość płetw piersiowych. Podobne
wnioski wynikały z pomiarów hybrydów łosoś x troć. Cechy przeliczalne
u hybrydów łososiowatych miały szersze zakresy zmienności
w porównaniu z rodzicami. U części hybrydów występowała niska
liczba wyrostków filtracyjnych.
*00108*
pl
Nowe zasady
gospodarowania populacjami łososi i troci w Polsce. Bartel, Ryszard.
- Komun. Ryb. 2012 nr 1 (126) s. 34-36, il. bibliogr.
W ramach
„zarybiania polskich obszarów morskich“ finansowane są zarybiania rybami wędrownymi
do dopływów Wisły, Odry, rzek pomorskich oraz do Zalewu Wiślanego, Szczecińskiego
i Zatoki Gdańskiej. W 2011 roku budżet państwa przeznaczył na
realizację programu 4 614 000 zł. Podano ilości smoltów, wylęgu i narybku
troci i łososia jakie należy wpuścić do wód
otwartych. Przedstawiono zasady odbioru materiału zarybieniowego, w tym
limity smoltów troci i łososia dla hodowców.
RYBY SZCZUPAKOWATE
*00101*
pl
Nasienie
szczupaka (Esox lucius L. ) - możliwości
przechowywania plemników w warunkach chłodniczych. Sarosiek, Beata; Cejko,
Beata I. ; Krejszeff, Sławomir; Glogowski, Jan; Targońska,
Katarzyna; Kucharczyk, Dariusz; Żarski, Daniel; Kowalski, Radosław K. - Komun.
Ryb. 2012 nr 1 (126) s. 7-10, il. bibliogr. summ.
Badano wpływ
rozcieńczalników z dodatkiem cukrów (glukozy i fruktozy) na parametry
ruchu plemników w trakcie krótkookresowego przechowywania. Parametry ruchu
analizowano bezpośrednio po pobraniu nasienia, po 24 oraz po 96 godzinach
przechowywania w temperaturze +
RYBY WĘGORZOWATE
*00031*
pl
Identyfikacja
węgorza europejskiego Anguilla anguilla (L. ) i węgorza
japońskiego Anguilla japonica (Temminck and Schlegel, 1846) na podstawie uzębienia
szczęki górnej. Robak, Stanisław. - Komun. Ryb. 2011 nr
6 (125) s. 12-14, il. bibliogr. summ.
Przedstawiono
aktualną wiedzę na temat systematyki, występowania i roli węgorza
w akwakulturze. Omówiono prostą metodę umożliwiającą identyfkację węgorza
na podstawie szczęki górnej i sklepienia jamy gębowej. Porównanie dwóch
gatunków węgorza, europejskiego i japońskiego, wykazało różnice
w szerokości pasa ząbków wzdłuż krawędzi szczęki oraz długości
i szerokości środkowego pasa na podniebieniu. U węgorza europejskiego
jest on szerszy z większą liczbą ząbków niż u japońskiego.
*00034* pl
Zarybienie
narybkiem węgorza dorzecza Odry i Wisły zrealizowane w 2011 r. w ramach
„Planu gospodarowania zasobami węgorza w Polsce“. Robak, Stanisław. -
Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s. 25-27, il.
Podano
powierzchnię wód dorzecza Odry i Wisły wykorzystaną do zarybień węgorzem,
masę oraz liczbę narybku węgorza wprowadzonego do tych wód, a także
intensywność zarybień. W dorzeczu Odry zarybiano Zalew Szczeciński,
jezioro Dąbie i rzekę Wartę. W dorzeczu Wisły zarybiano jeziora:
Gardno, Łebsko i Drużno oraz Zalew Wiślany i Zatokę Pucką.
*00081*
pl
Sukces
polskich naukowców w dziedzinie rozrodu ryb. Ciszewski, Krzysztof. - Prz.
Ryb. 2012 R. 36 nr 1 s. 9-10, il.
Omówiono
biologię, wędrówki i znaczenie węgorza - gatunku krytycznie zagrożonego
wyginięciem wg Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych. Przedstawiono wstępne
wyniki badań zespołu naukowców na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim dotyczące
sztucznego tarła węgorza europejskiego. Podano czynniki wpływające na przebieg
tego procesu.
*00107*
pl
Założenia
i główne zadania „Planu gospodarowania zasobami węgorza w Polsce“.
Robak, Stanisław; Nermer, Tomasz. - Komun. Ryb. 2012 nr
1 (126) s. 29-33, il. bibliogr.
Plan
gospodarowania węgorzem został przygotowany przez Instytut Rybactwa Śródlądowego
w Olsztynie i Morski Instytut Rybacki w Gdyni. W planie
przewidziano intensywne zarybianie dorzeczy Wisły i Odry narybkiem
szklistym lub obsadowym o długości do
RYBY SIEJOWATE
*00075* en
Marking and return method for evaluating the effects
of stocking larval vendace, Coregonus albula (L. ),
into
Jezioro
Wigry zarybiano w 2000 roku larwami sielawy w liczbie 19, 2 mln
sztuk, a w 2001 roku w liczbie 18, 8 mln larw. Część larw oznakowano
w alizarynie S, w pierwszym roku 2 mln sztuk, a w drugim - 7 mln
larw. W kolejnych latach od złowionych ryb pobierano otolity
i sprawdzano, czy posiadają znaczek alizarynowy. W odłowach sielawy
z pokolenia 2000 pochodziło 82, 4 proc. ryb, a z pokolenia 2001 - 64,
2 proc. Świadczy to o konieczności systematycznego zarybiania Wigier, mimo
silnej liczebnie populacji sielawy w tym jeziorze.
INNE RYBY SŁODKOWODNE
*00025*
pl
Ryba Arapaima
gigas, przedstawiciel fauny południowoamerykańskiej zagrożony wyginięciem. Dębski,
Łukasz; Wilczyńska, Bogdana; Jaroszewska, Marta; Dabrowski, Konrad. - Prz.
Zool. 2010 t. 52-54 z. 1-4 s.
131-144, il. bibliogr. summ.
Przedstawiono
zasięg geograficzny i środowisko życia ryby południowo-amerykańskiej
Arapaima gigas - przedstawiciela największego gatunku słodkowodnego, należącego
do rodziny Osteoglossidae. Dorosłe osobniki osiągają długość ciała powyżej
*00036*
pl
Stanowisko
trawianki Perccottus glenii w rezerwacie Mewia Łacha. Kuczyński, Tomasz;
Pieckiel, Piotr. - Komun. Ryb. 2011 nr 6 (125) s.
31-33, il. bibliogr.
Nowe
stanowisko niewielkiej drapieżnej ryby, trawianki, odnotowano w sierpniu
2011 roku w niedużym zbiorniku wodnym w sąsiedztwie Przekopu Wisły.
Odłowiono 74 osobniki tego gatunku, co stanowiło 60 proc. ogólnej liczby ryb złowionych
w tym rejonie. Oprócz trawianki złowiono karasie, liny, różanki, piskorze.
Średnia długość całkowita trawianki wynosiła 140,
*00045*
pl
Trawianka Perccottus
glenii - nowy, inwazyjny gatunek w ichtiofaunie dorzecza Warty.
Andrzejewski, Wojciech; Golski, Janusz; Mazurkiewicz, Jan; Przybył, Antoni. -
Chrońmy Przyr. Ojcz. 2011 t. 67 z. 4 s. 323-329, il. bibliogr. summ.
W 2009
r. podczas badań ichtiofauny rzeki Głównej (prawobrzeżnego dopływu rzeki Warty)
stwierdzono występowanie 19 gatunków ryb. Na trzech stanowiskach odłowiono 17
osobników trawianki, która do tej pory nie była obecna w ichtiofaunie
dorzecza Warty. Długość całkowita trawianki mieściła się w zakresie 30-
RYBY MORSKIE
*00071* pl
Analysis of population and taxonomical structure of
Atlantic cod, Gadus morhua (Actinopterygii: Gadiformes: Gadidae) from the
Dla dorszy
z 4 rejonów Bałtyku (z Zatoki Puckiej, Gdańskiej, Pomorskiej
i Oresund) oraz z 2 stref atlantyckich (z Morza Północnego
i Morza Barentsa) użyto 6 mikrosatelit w celu określenia wskaźników
zróżnicowania genetycznego. Uzyskano statystycznie potwierdzony wzorzec
strukturalny dla prób z Bałtyku, a wśród nich jeden spokrewniony
z populacją z Morza Barentsa. Poziom heterozygotyczności
i nieznaczne różnice niedoboru heterozygot sugerują, że w przypadku
wielu prób odbywa się proces izolacji, który jest efektem osłabienia migracji
między odrębnymi stadami. Efekt ten jest najbardziej widoczny u dorszy
z Zatoki Puckiej i Gdańskiej.
EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA
*00082*
pl
Propozycje
rozwiązania problemu wydrzych szkód na stawach w projekcie „Programu
ochrony wydry w Polsce“. Romanowski, Jerzy; Orłowska, Lidia; Zając,
Tomasz. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 1 s. 11-15, il.
Przedstawiono
występowanie, stan ochrony i proponowane działania ochronne dla wydry
w Polsce (wg Dyrektywy Siedliskowej). Podano rodzaje szkód powodowanych
przez wydry oraz ocenę tych szkód dla gospodarstw rybackich. Omówiono sposoby
minimalizacji szkód stosowane w Europie: odłowy i eliminację gatunku,
tworzenie zbiorników buforowych, polepszenie warunków siedliskowych, grodzenie,
a także rekompensaty.
*00083*
pl
Tereny zależne
od rybactwa śródlądowego. Sukces czy przypadek?. Pirtań, Ziemowit. - Prz. Ryb.
2012 R. 36 nr 1 s. 19-23, il.
Dokonano
analizy pierwszych doświadczeń z przeprowadzonych przez Lokalne Grupy
Rybackie konkursów na nabór wniosków o dofinansowanie. Wystąpiły znacze różnice
w interpretacji przepisów wykonawczych wynikających z różnic
terenowych (tereny przymorskie i śródlądowe). Różnice te omówiono
w kontekście celów osi 4 i Programu Operacyjnego. Przedstawiono dane
dotyczące podziału wsparcia w ramach Europejskiego Funduszu Rybackiego
w poszczególnych karajach Unii Europejskiej.
*00100*
pl
Porównanie średnich
cen ryb towarowych i materiału zarybieniowego stosowanych przez przedmioty
prowadzące gospodarkę rybacką w obwodach rybackich w 2009 i 2011
roku. Mickiewicz, Maciej. - Komun. Ryb. 2012 nr 1
(126) s. 2-6, il. bibliogr. summ.
Na
podstawie ankiet pochodzących od 68 gospodarstw rybackich, użytkujących
jeziora, rzeki i zbiorniki zaporowe na łącznej powierzchni
*00102*
pl
Gospodarka
rybacka w śródlądowych wodach płynących w 2010 roku. Cz. 1:
Uprawnieni do rybactwa, obwody rybackie, połowy gospodarcze
i zatrudnienie. Wołos, Arkadiusz; Mickiewicz, Maciej;
Draszkiewicz-Mioduszewska, Hanna. - Komun. Ryb. 2012 nr
1 (126) s. 11-15, il. bibliogr. summ.
Analizowano
354 kwestionariusze RRW-23 od podmiotów użytkujących ponad 386 tys. ha śródlądowych
wód płynących w 2010 roku. Przedstawiono dane o liczbie podmiotów
i obwodów oraz ich powierzchnie w poszczególnych województwach, formy
prawne uprawnionych do rybactwa i informacje o obwodach rybackich.
Omówiono połowy ryb i raków (asortyment i ilość) narzędziami
i urządzeniami rybackimi oraz zatrudnienie.
WĘDKARSTWO
*00008*
pl
Opowieść
o wielkiej trójce [o rybach łososiowatych]. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd.
2012 nr 1 (751) s. 6-15, il.
Podano
cenne wskazówki dotyczące ryb łososiowatych: pstrąga potokowego, troci wędrownej
i łososia atlantyckiego, gatunków cieszących się dużym zainteresowaniem wędkarzy.
Opisano wygląd ryb, miejsca ich spływania, żerowania i odbywania tarła.
Omówiono siedliska preferowane przez łososiowate i podano rady praktyczne
dla wędkarzy, gdzie i kiedy wybrać się na wędkowanie.
POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY
*00003*
pl
Retrospektywny
przegląd dostępnych w Internecie wiadomości dotyczących technologii T90.
Moderhak, Waldemar. - Wiad. Ryb. 2011 nr 9-10 (183) s.
10-13
Opisano
znaczenie i technologię wykonywania konstrukcji sieciowych z tkanin
o oczkach obróconych o 90 st. wykorzystaną
w budowie narzędzi połowu w wielu krajach, opracowaną w Morskim
Instytucie Rybackim w Gdyni. Omówiono treść stron internetowych zawierających
informacje o praktycznym zastosowaniu technologii T90. Przedstawiono
zalety stosowania technologii T90 zarówno podczas badań naukowych, jak
i podczas eksploatacji przemysłowej.
*00037*
pl
Rybackie narzędzia
połowowe. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2011 nr 6
(125) s. 33-35
Prawnik
dowodzi, że nieuprawniony do posiadania rybackich narzędzi połowowych,
odpowiada za przestępstwo, jeśli poławia przy użyciu wontonu i drygawicy,
nawet w sytuacji, gdy uprawniony do rybactwa mu na to pozwolił.
*00053* en
Relative abundance of Ponto-Caspian gobiids in seine
net catches in the flooded area of the
Przeprowadzono
połowy badawcze od lipca do listopada 2003 roku w zbiorniku zaporowym Włocławek
pod kątem występowania ryb babkowatych. Babka łysa czyli
gołogłowa (Neogobius gymnotrachelus) i babka rzeczna czyli szczupła
(Neogobius fluviatilis) były notowane w zbiorniku od 2000-2001. Wśród złowionych
1445 ryb o łącznym ciężarze 10,
*00074* en
Illegal fishing in the
W latach
2008-2009 rozpatrywano nielegalne połowy ryb w ukraińskiej części dorzecza
Cisy. Kłusownicy używali nielegalnych narzędzi połowu i stosowali
zabronione metody połowu. Obserwacjom poddano 16 rzek, w których proceder
kłusowniczy uprawiała głównie uboga część społeczeństwa wiejskiego. W połowach
tych używano sieci, pułapek, przestaw, ościeni; stosowano elektropołowy
i ogłuszanie ryb. Łowiono 31 gatunków ryb, wśród których najliczniej występowały:
świnka, brzanka karpacka, kleń. Najwięcej ryb łowiono przy pomocy elektropołowów.
*00076* en
Changes occurring over time in
commercially exploited fish assemblages in lowland dam reservoirs. Zmiany
zachodzące z upływem czasu w eksploatowanych gospodarczo zespołach
ryb nizinnych zbiorników zaporowych. Wiśniewolski, Wiesław; Borzęcka, Irena; Buras,
Paweł. - Arch. Pol. Fish. 2011 vol. 19 fasc. 4 s. 267-283, il. bibliogr. streszcz.
Zmiany
w zespołach ichtiofauny analizowano na podstawie długoterminowych połowów
w 3 płytkich zbiornikach zaporowych: Zegrzyńskim, Włocławskim
i Siemianówka. Udział poszczególnych gatunków ryb zobrazowano liniami
trendów czasowych opisanych funkcjami regresji. Wyodrębniono 4 grupy
ekologiczne: ryby drapieżne, karpiowate eutrofizujące, ryby rzeczne
i inne. We wszystkich zbiornikach z upływem lat następował wzrost
udziału ryb karpiowatych w połowach, najbardziej zauważalny
w zbiorniku Siemianówka. Zaistniała zależność między wielkością średnich
udziałów grup ryb w połowach, a czasem jaki
upłynął od powstania zbiornika.
ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD
*00001*
pl
Ile kosztuje śmierć
jeziora?. Jabłoński, Andrzej. - Nasze Wody 2011 R. 15 nr 3 s. 16-17, il.
Omówiono
przyczyny degradacji jezior. Zwrócono uwagę na niekorzystne użytkowanie gruntów
rolnych, stosowanie nawozów i środków ochrony roślin, na kolonizację
otoczenia jezior działkami rekreacyjnymi oraz na zanieczyszczenie powietrza
spalinami. Postępującą degradację jezior można powstrzymywać wdrażając dobre
praktyki proekologiczne dotyczące ochrony i rekultywacji jezior.
*00002*
pl
Ginące
ekosystemy - jeziora lobeliowe. Czarnecka, Magdalena. - Nasze Wody 2011 R. 15
nr 3 s. 22-23, il.
Przedstawiono
jeziora lobeliowe omawiając właściwości fizyko-chemiczne ich wód. Wody te są
czyste, oligotroficzne, o niskiej zawartości substancji odżywczych
i mineralnych, o wysokim natlenieniu i przezroczystości. Występują
w nich charakterystyczne zespoły roślinności, w skład
których wchodzą: lobelia jeziorna, poryblin i brzeżyca
jednokwiatowa. Jeziora lobeliowe to zbiorniki małe (do
*00006*
pl
Analiza zmian
stężenia metali ciężkich w wodach Narwi i Bugu. Narkiewicz, Aneta A. ; Gromiec, Marek J. - Gosp. Wod. 2012 R. 72 nr 1 s.
26-28, il. bibliogr.
Przedstawiono
analizę zmienności sezonowej zawartości metali ciężkich (chromu, kadmu, miedzi,
ołowiu, cynku, manganu, niklu i żelaza) w wodach rzek, Narwii
i Bugu, w latach 2004-2007. W wodach obu rzek stwierdzono
niewielką zawartość ołowiu, natomiast stężenia żelaza były najwyższe spośród
analizowanych metali. ródłem metali są ścieki dopływające
do rzek. Konieczny jest program eliminacji tego typu zanieczyszczeń.
*00007*
pl
Specjacja ołowiu
w osadach dennych zbiornika Włocławek. Jancewicz,
Agnieszka; Dojlido, Jan; Dymitruk, Urszula; Tomczuk,
Urszula. - Gaz Woda 2012 t. 86 nr 1 s. 28-33, il. bibliogr.
W próbkach
osadów dennych pobranych w Zbiorniku Włocławskim
w 2008 i 2009 roku analizowano zawartość metali ciężkich (ołowiu, żelaza
i manganu) oraz materii organicznej. Przeprowadzono także analizę specjacyjną trzech frakcji ołowiu z zastosowaniem
sekwencyjnej ekstrakcji wg. schematu SM and T (standardowego programu pomiarowego).
Stwierdzono silny związek między materią organiczną a metalami ciężkimi,
w tym dominującą zależność z III frakcją ołowiu.
*00046* en
Selected papers from the International
Scientific Conference BALWOIS 2010.
Water observation and information system for decision
support. Orhid,
Główna
tematyka konferencji obejmowała: zagadnienia hydrologiczne, klimat, gospodarowanie
i zarządzanie zasobami wodnymi, ekohydrologię, nowe technologie,
antropopresję. Brało w niej udział około 1200 naukowców
i specjalistów z ponad 40 krajów. Rozważano jakie
czynniki oddziałują na dynamikę ekosystemów wodnych, w tym wpływ klimatu na
te procesy m. in. na zooplankton. Oceniano metodykę badań stosowaną
w ekohydrologii i wykorzystanie tych metod do biomonitoringu wód płynących.
Przedstawiono nowatorski algorytm do zastosowania w modelu
klasyfikacji okrzemek. Badano wpływ zalesienia brzegów rzek na występowanie
endemiczej ryby łososiowatej, Salmo peristericus. Wśród sposobów redukcji
antropopresji opisano zastosowanie popiołu do adsorpcji jonów metali ciężkich.
*00049* en
The influence of the saline, industrial
contaminants on the water quality of the
Badano jak
wysokie zasolenie, będące zanieczyszczeniem przemysłowym, wpływa na jakość wód
rzeki. Stwierdzono, że głównym źródłem tego rodzaju zanieczyszczeń są fabryki
sody. W pobliżu odpływu ścieków koncentracje chlorków były 3-8 razy wyższe
niż na stanowiskach powyżej w rzece. Negatywny wpływ zanieczyszczeń był
obserwowany tylko w bezpośrednim sąsiedztwie odpływu ścieków. Zmienność stężenia
zanieczyszczeń zależała od stopnia rozcieńczenia ścieków.
*00055* en
Evaluation of the quality of waters flowing into the
Vistula River at the longitude of the city of Toruń by means of biotests with
the use of Artemia salina and Hydra attenuata. Ocena jakości wód dopływających
do rzeki Wisły na wysokości miasta Torunia za pośrednictwem biotestów z użyciem
Artemia salina i Hydra attenuata. Napiórkowski, Paweł; Ślebioda, Krzysztof;
Kentzer, Andrzej. - Limnol. Pap. 2010 vol. 5 s. 17-25, il. bibliogr.
Próby wody
z dopływów Wisły pobierano na 9 stanowiskach od kwietnia do października
2005 r. i wykorzystywano do biotestów z użyciem Artemia salina
i Hydra attenuata. Badano podstawowe parametry fizyko-chemiczne wody. Określano
tempo śmiertelności organizmów wskaźnikowych LC50 i EC50 oraz toksyczność
wód. Pobrane próby wody okazały się nietoskyczne lub lekko toksyczne. Wykazano
różnice we wrażliwości testowanych organizmów; Hydra okazała się bardziej wrażliwa
niż Artemia.
*00094* en
Causes of polytrophism of three lakes in
the
W jeziorach:
Cheb, Słupino i Schodno, w 2009 roku pobierano próbki wody na dopływie
i odpływie określając ładunki biogenów, a następnie w 2010 roku
wykonano pomiary uzupełniające. Ładunki azotu (N) i fosforu (P) wg.
kryteriów Vollenweidera są wysokie, a najwyższe w jeziorze Cheb. Na
dopływie tego jeziora w 2009 roku roczny ładunek wynosił
OCHRONA GATUNKOWA
*00082*
pl
Propozycje
rozwiązania problemu wydrzych szkód na stawach w projekcie „Programu
ochrony wydry w Polsce“. Romanowski, Jerzy; Orłowska, Lidia; Zając,
Tomasz. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 1 s. 11-15, il.
Przedstawiono
występowanie, stan ochrony i proponowane działania ochronne dla wydry w Polsce
(wg Dyrektywy Siedliskowej). Podano rodzaje szkód powodowanych przez wydry oraz
ocenę tych szkód dla gospodarstw rybackich. Omówiono sposoby minimalizacji
szkód stosowane w Europie: odłowy i eliminację gatunku, tworzenie
zbiorników buforowych, polepszenie warunków siedliskowych, grodzenie,
a także rekompensaty.
*00085*
pl
Kwestia
warunków udzielania zezwoleń na płoszenie. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
w Poznaniu. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 1 s. 29-31, il.
Przedstawiono
uzgodnienia obowiązujące na obszarze działania Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska
w Poznaniu w zakresie udzielania zezwoleń na płoszenie lub odstrzał
kormorana czarnego, czapli siwej oraz wydry. Podano informacje
jakie powinien zawierać wniosek w zależności od położenia obrębu
hodowlanego (sąsiedztwo rezerwatu przyrody, obszar Natura 2000).
GOSPODARKA WODNA
*00004*
pl
Kontrowersje
wokół zbiorników zaporowych w Polsce i na świecie. Kornijów, Ryszard.
- Gosp. Wod. 2011 R. 71 nr 12 s. 489-495, bibliogr.
Przedstawiono
środowiskowe i społeczne aspekty budowania i funkcjonowania zapór na świecie
i w Polsce. Obecnie na świecie funkcjonuje 800 000 zapór wodnych. Omówiono
negatywny wpływ zapór wodnych na środowisko. W efekcie usuwania zapór może
dojść do okresowego zaburzenia funkcjowania rzeki poniżej zbiornika, gdyż
uruchomione zostają osady zdeponowane w tym zbiorniku. Obok planów budowy
nowych zapór w Polsce, trzeba rozważyć rozwiązania alternatywne, przyjazne
dla środowiska.
*00005*
pl
Linia brzegu
w postępowaniach administracyjnych - wnioski z orzecznictwa.
Kowalski, Krzysztof. - Gosp. Wod. 2011 R. 71 nr 12 s. 496-499, il.
Omówiono
znaczenie terminu „linia brzegu“ obiektu hydrologicznego oraz główne
uchybienia, jakie zdarzają się podczas jej ustalania. Scharakteryzowano sposoby
ustalania linii brzegu. Przedstawiono analizę rozgraniczenia gruntów pokrytych
wodami od gruntów przyległych. Analizowano etapy postępowania adminitracyjnego
w sprawie ustalania linii brzegu.
*00009* en
Principles of developing limnological
restrictions in the planning process.
Zasady
wprowadzania ograniczeń limnologicznych w procesie planowania. Hakuć-Błażowska, Anna;
Cymerman, Ryszard. - Pol. J. Env. Stud. 2011 vol. 20
nr 6 s. 1501-1511, il. bibliogr.
Omówiono
wyniki badań przeprowadzonych na terenach rolniczych Pojezierza Olsztyńskiego
w celu określenia zasad polityki przestrzennej w odniesieniu do
zagospodarowania stref przywodnych jezior. Zaproponowano podział terenów
przywodnych na trzy strefy o różnym stopniu ograniczeń planistycznych oraz
szerokość tzw. strefy buforowej w zależności od poziomu obliczonych wskaźników.
Proponowana metodyka powinna być wykorzystywana na etapie określania
funkcjonalnej charakterystyki opracowywanych terenów oraz do zagospodarowania
przestrzennego stref przywodnych na obszarach rolniczych.
*00046* en
Selected papers from the International
Scientific Conference BALWOIS 2010.
Water observation and information system for decision
support. Orhid,
Główna
tematyka konferencji obejmowała: zagadnienia hydrologiczne, klimat,
gospodarowanie i zarządzanie zasobami wodnymi, ekohydrologię, nowe
technologie, antropopresję. Brało w niej udział około 1200 naukowców
i specjalistów z ponad 40 krajów. Rozważano jakie
czynniki oddziałują na dynamikę ekosystemów wodnych, w tym wpływ klimatu
na te procesy m. in. na zooplankton. Oceniano metodykę badań stosowaną w ekohydrologii
i wykorzystanie tych metod do biomonitoringu wód płynących. Przedstawiono
nowatorski algorytm do zastosowania w modelu
klasyfikacji okrzemek. Badano wpływ zalesienia brzegów rzek na występowanie
endemiczej ryby łososiowatej, Salmo peristericus. Wśród sposobów redukcji
antropopresji opisano zastosowanie popiołu do adsorpcji jonów metali ciężkich.
*00089* en
Changes in water resources in selected
lakes in the middle and lower catchment of the River Warta. Zmiany
zasobów wodnych w wybranych jeziorach w środkowej i dolnej części
zlewni rzeki Warty. Ptak, Mariusz; Ławniczak, Agnieszka E. - Limnol. Rev. 2011 vol. 11 nr 1 s. 25-32, il. bibliogr.
Jeziora pełnią
ważną funkcję w retencji wody, zwłaszcza na obszarach z silnym
deficytem wody. Zasoby wodne jezior służą do różnych celów, determinują rozwój
ekonomiczny regionu. W związku z toczącym się procesem obniżania
pojemności jezior, konieczne jest zbadanie skali i tempa tego procesu.
Przeanalizowano zmiany zasobów wodnych zlewni Warty. Spośród 127 wytypowanych
jezior w ciągu minionych 50 lat (1910-1960) ich pojemność obniżyła się
o 10 proc.
*00096* en
Lake water stage dynamics in the
Obserwowano
stany wody 38 jezior łęczyńsko-włodawskich, różniących się dynamiką mas
wodnych. Amplituda wahań poziomu wody w ciągu ostatniego dziesięciolecia
wynosiła 43-
PRZETWÓRSTWO RYBNE
*00040*
pl
Ryby słodkowodne
w oczach polskich konsumentów. - Mag. Przem. Ryb. 2011 nr
5 (83) s. 30-31, il.
Wyniki
ogólnopolskiego sondażu przeprowadzonego w maju 2011 r. przez PBS-DGA
w Sopocie potwierdziły, że spośród osób nabywających ryby świeże 34 proc.
kupuje karpia. Jest on jedną z trzech najchętniej kupowanych świeżych ryb
poza pstrągiem, którego kupuje 31, 1 proc. respondentów oraz sandaczem
nabywanym przez 7, 5 proc. konsumentów. Najwięcej sympatyków karpia mieszka
w województwie lubelskim, a najmniej w zachodniopomorskim.
Stwierdzono ponadto, że 60 proc. Polaków wcale nie kupuje ryb świeżych
z powodu braku tradycji kulinarnych, małej dostępności oraz niechęci do
obróbki ryb.
*00042*
Czy zmiany
nazw ryb i związane z tym niedoinformowanie konsumenta to dźwignia
popytu w sektorze rybołówstwa?. Draganik, Bohdan. - Mag.
Przem. Ryb. 2011 nr 6 (84) s. 23-28, il.
Omówiono
nazewnictwo ryb w epoce globalizacji rybołówstwa oraz nazwy ryb stosowane
w języku polskim. Przedstawiono zasady regulujące oficjalne nazewnictwo
ryb i ich przestrzeganie w handlu, na przykładzie ostroboka, soli
i barramundi. Analizowano wpływ błędnego etykietowania produktów
utworzonych z mięsa ryb i bezkręgowców wodnych na ich sprzedaż.
Zaprezentowano przykłady mylnego oznakowania ryb (makreli, pangi, ryby św.
Piotra, dorsza, karmazyna, morszczuka, łososia).