Instytut   Rybactwa   Śródlądowego

im. STANISŁAWA  SAKOWICZA







EXPRESS INFORMACJA

NR  2/2012

(kwartalnik)

 

 

 

                                                        Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

                                                                     mgr inż. Henryk Chmielewski

                                                                         inż. Jadwiga Cupiał

 

 

                                                                                                                                      Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanow

 

Olsztyn 2012

 

 

 

 

 

 

 

 

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał

 

Kontakt:
Tel.
(089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

 

© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010

 

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl



































 

RYBACTWO

*00062*          pl

Szkolenie Producentów Ryb w Kuźni Napoleońskiej. Andrzejewski,  Wojciech; Lirski, Andrzej. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 2 s. 8-13, il.

Podczas szkolenia zorganizowanego przez Polskie Towarzystwo Rybackie podejmowano tematykę chorób ryb, omawiano zasady Dobrej Praktyki Rybackiej oraz zagadnienia promocji i sprzedaży ryb.  Poruszano problemy Programu Operacyjnego Ryby 2007-2013. Zwrócono uwagę na szkodniki w rybactwie, zwłaszcza straty powodowane przez wydry i kormorany. Omawiano też zasady ekologicznego chowu karpia.


*00067*          pl

Nowe podejście do tematu ochrony zwierząt na terenie obrębów hodowlanych. Łakomy, Andrzej. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 2 s. 33-34, il.

Przedstawiono procedury i praktyki stosowane przy wydawaniu zezwoleń na płoszenie i odstrzał wydry i kormorana na stawach rybnych zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody. Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska interpretują przepisy wyłącznie pod kątem ochrony zwierząt z pominięciem szkód w gospodarce rybackiej.


*00096*          pl

Nie tylko na ryby czyli przykładowe operacje w ramach Osi Priorytetowej 4 „Zrównoważony rozwój obszarów zależnych od rybactwa“.  Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Depart. Rybołówstwa. - Prz. Ryb.  2012 R. 36 nr 3 s. 7-12, il.

Opisano możliwości pozyskiwania funduszy w ramach Środka 4. 1 polegające na wzmocnieniu konkurencyjności i utrzymaniu atrakcyjności obszarów zależnych od rybactwa, restrukturyzacji działalności gospodarczej lub dywersyfikacji zatrudnienia osób pracujących w sektorze rybackim, podnoszeniu wartości produktów rybactwa oraz ochronie środowiska na obszarach zależnych od rybactwa.


 

HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00018*          pl

Polska wersja systemu oceny stanu hydromorfologicznego rzek River Habitat Survey - nowe zastosowania w praktyce. Szoszkiewicz,  Krzysztof; Gebler, Daniel. - Gosp. Wod. 2012 R. 72 nr 4 s. 141-146, il.   bibliogr.

Przedstawiono syntezę oceny hydromorfologicznej rzek w Polsce na podstawie monitoringu prowadzonego w latach 2000-2010. Omówiono zastosowanie metody River Habitat Survey do wspomagania oceny biologicznej, w ochronie siedlisk w ramach Dyrektywy Siedliskowej oraz wykorzystanie tej metody do oceny skutków renaturyzacji rzek.


*00019*          pl

Ocena jakości wody w jeziorze Resko Górne (gmina Połczyn-Zdrój).  Wesołowski, Piotr; Brysiewicz, Adam. - Gosp. Wod. 2012 R. 72 nr 4  s. 158-161, il. bibliogr.

Badania wybranych parametrów fizyko-chemicznych w jeziorze Resko Górne (Pojezierze Drawskie) prowadzono w latach 2005-2010.  Stwierdzono, że średnie stężenie związków biogennych kwalifikują wody jeziora do II klasy czystości; zawartość tlenu i jonów amonowych oraz azotu mineralnego plasują wody na granicy klas II i III; natomiast zawartość fosforu pozwala uznać wody jeziora jako pozaklasowe.


*00042*          en

Multiplex modeling of physical habitat for endangered frehwater mussels. Wielowymiarowe modelowanie środowiska fizycznego zagrożonych małży słodkowodnych. Parasiewicz, Piotr; Castelli,  Elena; Rogers, Joseph N., Plunkett, Ethan. - Ecol. Model. 2012 vol. 228 s. 66-75, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki modelowania symulacyjnego (CART, regresja logistyczna, rzeka 2D, MesoHABSIM) przeprowadzonego w celu określenia najlepszych warunków siedliskowych dla zagrożonej populacji małża słodkowodnego Alasmidonta heterodon z rodziny skójkowatych (Unionidae), bytującego w górnym odcinku rzeki Dalawere (USA).  Fizyczne warunki badanego 125-km odcinka rzeki zostały opisane przy użyciu cyfrowego obrazowania przestrzennego i prób terenowych oraz opracowane statystycznie w celu identyfikacji dogodnych siedlisk w mezoskali. Przydatne kryteria siedliska zdefiniowano jako miejsce o umiarkowanej głębokości, wolnym prądzie wody i bez turbulencji.  Opracowane dendrogramy przydatnych modeli (statystyka wykreślna, CART i modele regresji logistycznej) wskazywały, że gatunek preferuje siedliska stabilne hydraulicznie.


*00055*          en

Anchor down or hunker down: an experimental study on zebra mussels response to predation risk from crayfish. Przyczepianie się lub przysiadanie: badania eksperymentalne dotyczące reakcji racicznicy zmiennej na zagrożenie drapieżnicze ze strony raka.  Czarnoleski, Marcin; Mueller, Tomasz; Kierat, Justyna; Gryczkowski,  Landon; Chybowski, Łucjan. - Animal Behaviour 2011 vol. 82 nr 3  s. 543-548, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań behawioralnych dotyczących zależności ofiara-drapieżnik w odniesieniu do racicznicy zmiennej i raka pręgowatego. Na podstawie eksperymentów laboratoryjnych wykazano, że w odpowiedzi na bodźce płynące podczas żerowania raka na sąsiadujących małżach, pozostałe racicznice osłabiają siłę przyczepu do podłoża. Jest to efektem ograniczenia tempa filtracji pokarmowej.  Spowolnienie filtracji ogranicza ilość metabolitów uwalnianych do wody, przez co drapieżnikowi trudniej zlokalizować małże.  Potwierdzono, że wyszukiwanie ofiary (racicznicy) przez raki pręgowate odbywa się przy pomocy chemorecepcji.


*00071*          en

Dynamics of algae communities in an oxbow lake (Vistula River,  Poland). Dynamika zbiorowisk glonów w starorzeczu (Rzeka Wisła,  Polska). Dembowska, Ewa; Głogowska, Barbara; Dąbrowski, Krzysztof.  - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 nr 1 s. 27-37, il. bibliogr.

W starorzeczu Wisły koło Torunia przeprowadzono badania biomasy i składu taksonomicznego fitoplanktonu. Początkowo to starorzecze było naturalnym zbiornikiem, ale na początku XX wieku pogłębiono je i poszerzono tworząc zbiornik o nazwie Port Drzewny. W 1934 roku utworzono tam chronione tarlisko szczupaka. W 2008 roku w fitoplanktonie stwierdzono 249 taksonów glonów, głównie Chlorophyta i Bacillariophyceae. Biomasa wynosiła 33 mg/l (najwyższą biomasę 90 mg/l stwierdzono w sierpniu). Latem w fitoplanktonie pojawiły się sinice; ich dominacja mogłaby być zagrożeniem dla tarlisk szczupaka.


*00072*          en

Thermal and oxygen conditions in lakes under restoration following the removal and herbivorous and seston-filtering fish. Warunki termiczne i tlenowe w jeziorach rekultywowanych po usunięciu ryb roślinożernych i filtrujących seston. Napiórkowska-Krzebietke,  Agnieszka; Szostek, Anna; Szczepkowska, Bożena; Błocka, Barbara. -  Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 nr 1 s. 39-50, il. bibliogr.

Warunki termiczno-tlenowe badano od marca do listopada w latach 2000-2010 w jeziorach, które początkowo były rekultywowane przy pomocy ryb roślinożernych i filtrujących seston, a następnie ryby usunięto. Początek stratyfikacji termicznej zazwyczaj obserwowano w maju lub pod koniec kwietnia. Dgał Mały jest jeziorem zimnym, a Dgał Wielki o średniej termice. Deficyt tlenowy notowano latem w hypolimnionie lub metalimnionie, a w najgłębszych miejscach pojawiał się siarkowodór. Polimiktyczne jezioro Warniak ocieplało się szybciej wiosną i szybciej wychładzało jesienią. Homotermia była notowana zazwyczaj w sezonie wegetacyjnym, a natlenienie w całym słupie wody.  Badane jeziora różniły się istotnie pod względem warunków termiczno-tlenowych.


*00089*          en

„Towards engineering harmony between water, ecosystem and society“. 10-11 September 2010, Zakopane, Poland; 26-27 September 2011 in Machern near Lipzig, Germany. „Na rzecz harmonizowania inżynierii między wodą, ekosystemem i społeczeństwem“ (10-11 września 2010, Zakopane, Polska; 26-27 września 2011 w Machern koło Lipska,  Niemcy). - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2011 vol. 11 nr 3-4 s. 137-272,   il. bibliogr.    Selected papers from the 3rd and 4th European Regional Workshop of InterAcademy Pannel Water Programme (Wybrane prace z 3-ich i 4-tych europejskich, regionalnych warsztatów międzyakademickich, panelowych,  na temat programu o wodzie)

Tom zawiera prace o tematyce poświęconej ocenie zasobów wodnych (i nie tylko) oraz o wskazaniach, jak nimi gospodarować. Żyjemy w erze antropocentrycznej, gdzie dwa czynniki odgrywają główną rolę: rozwój demograficzny i wzrastająca konsumpcja energii oraz innych zasobów. Woda jest kluczowym czynnikiem nie tylko ze względu na produktywność ekosystemów, ale także dla integracji procesów ekologicznych. Ochrona zasobów wodnych jest koniecznością dla funkcjonowania społeczeństw i ich rozwoju na całym świecie.


*00091*          en

From research to operational biomonitoring of freshwaters: a suggested conceptual framework and practical solutions. Od badań do sprawnego biomonitoringu wód słodkich: sugerowane podstawy koncepcyjne i rozwiązania praktyczne. Lafont, Michel; Tixier,  Guillaume; Marsalek, Jiri; Jezequel, Celine; Breil, Pascal; Schmitt, Laurent. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 1 s. 9-20, il.   bibliogr.

Metody biomonitoringu mogą służyć do rozwiązywania konfliktów między zarządającymi gospodarką wodną a ekologami. Do wód płynących można stosować różnego rodzaju wskaźniki biotyczne. W jeziorach stosuje się indeks oligochaeta (IOBL) opisujący potencjał metaboliczny osadów dennych. Indeks ten w połączeniu z występowaniem gatunków Oligochaeta wrażliwych na zanieczyszczenia, pozwala na typologię osadów dennych. Prezentowane koncepcje to połączenie metod naukowych z rozwiązaniami technologicznymi.


*00095*          en

Biofuel production from water hyacinth in the Pantanal wetland [Brazil]. Produkcja biopaliwa z hiacyntów z mokradeł Pantanal [Brazylia]. Bergier, Ivan; Salis, Suzana M., Miranda, Cesar H.,  Ortega, Enrique; Luengo, Carlos A. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012  vol. 12 nr 1 s. 77-84, il. bibliogr.

Pantanal to wielkie mokradła w Ameryce Południowej, które stanowią duży potencjał pod względem produkcji roślin wodnych,  zwłaszcza hiacyntów (Eicchornia crassipes i E. azurea). Tak olbrzymia biomasa mogłaby być wykorzystana do produkcji biopaliw. Przedstawiono skład chemiczny hiacyntów i ich zalety, które stwarzają możliwość produkcji z nich biopaliw. Eksploatacja roślin wodnych na potrzeby energetyczne może się odbywać z korzyścią ekonomiczną i bez zbytniej ingerencji w środowisko.


 

AKWAKULTURA

*00005*          pl

Dobra praktyka produkcyjna i higieniczna a profilaktyka w akwakulturze. Grudniewska, Joanna. W: [Trzydziesta szósta] XXXVI Krajowa Konferencja - Szkolenie dla hodowców ryb łososiowatych.  Jastrzębia Góra: Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych 2011     s. 109-118, il. +bibliogr. 8 poz.

Przedstawiono powstanie, cele i znaczenie standardu GLOBALGAP - dobrowolnego systemu łączącego efektywność produkcji rolnej z poszanowaniem środowiska naturalnego i przyrody. Omówiono działania dwóch systemów działających w ramach Dobrej Praktyki Rolnej: Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) i Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP) w akwakulturze. Scharakteryzowano korzyści wynikające z wdrożenia zasad GMP/GHP i realizacji programu nadzoru stanu zdrowia zwierząt w akwakulturze.


*00099*          pl

Seminarium na temat dziejów akwakultury w Północnej Europie.  Cios, Stanisław. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 3 s. 26-27, il.

Podczas seminarium zorganizowanym przez Królewską Akademię Gustawa Adolfa w Uppsali (Szewcja) przedstawiono wyniki badań populacji karasi prowadzonych w krajach skandynawskich. Tematyka obrad obejmowała głównie gospodarkę rybacką od czasów średniowiecza w Północnej Europie.


 

BIOLOGIA RYB

*00010*          pl

Bojownik - ryba agresywna. Cz. 3. Prusińska, Maja. - Mag. Akwarium 2011 nr 2 (103) s. 10-13, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań dotyczące agresji wewnątrzgatunkowej i międzygatunkowej występującej u ryb akwariowych z gatunku bojownik (Betta splendens). Opisano możliwości sterowania agresją tych ryb,  zwłaszcza zwrócono uwagę na możliwości hamowania agresji. Analizowano odporność na stres u udomowionych samic i samców bojownika oraz u ryb pochodzących ze środowiska naturalnego.


*00015*          en

Ichthyofauna of selected water bodies and the Vistula River in Warsaw. Ichtiofauna wybranych zbiorników wodnych i Wisły na obszarze Warszawy. Wiśniewolski, Wiesław; Ligięza, Janusz. -  Fragm. Faun. 2011 vol. 54 nr 1 s. 59-76, il. bibliogr. streszcz.

W wodach Wisły na odcinku warszawskim oraz w sąsiadujących zbiornikach wodnych stwierdzono występowanie 40 gatunków ryb. Oceny tej dokonano w oparciu o zapisy protokołów zarybieniowych, wywiady z wędkarzami i odłowy kontrolne, elektryczne i sieciowe. Na odcinku od 506 do 525 km rzeki zidentyfikowano 33 gatunki ichtiofauny, zaś w zbiornikach na terenie miasta od 3 do 11 gatunków. Badania wykonano w następujących zbiornikach: Jeziorko Czerniakowskie, Jeziorko Szczęśliwieckie, Jeziorko Kamionkowskie, Jeziorko Wilanowskie,  Jeziorko Powsinkowskie. Scharakteryzowano poszczególne gatunki ryb zasiedlające badane akweny.


*00029*          en

History of the sturgeon in the Baltic Sea and Lake Ladoga. Historia jesiotra w Morzu Bałtyckim i w jeziorze Ładoga. Kolman,  Ryszard; Kapusta, Andrzej; Morzuch, Jacek. W: Biology and conservation of the European Sturgeon Acipenser sturio L. 1758.  Berlin (Germany): Springer Verlag 2011  s. 221-226, il. +bibliogr. 21 poz.

Przedstawiono krótki przegląd informacji na temat historii (sięgającej czasów prehistorycznych) jesiotra atlantyckiego,  Acipneser oxyrinchus Mitchill w Bałtyku i w jeziorze Ładoga (Rosja).  Całkowity zanik gatunku nastąpił w drugiej połowie XX wieku w wyniku nadmiernych odłowów oraz pogorszenia warunków środowiska bytowania,  wskutek przegradzania rzek i zanieczyszczeń ściekami. Ostatni osobnik został złowiony w wodach terytorialnych Estonii, koło wyspy Saarema w 1996 roku. Była to samica o ciężarze 135 kg.


*00078*          en

Influence of ecological factors on the patterns of fish species richness in tropical Indian rivers. Oddziaływanie czynników ekologicznych na model bogactwa gatunkowego ryb w tropikalnych rzekach w Indiach. Das, Manas K., Naskar, Malay; Mondal, Mohammad L., Srivastava, Pankaj K., Dey, Sumanta; Rej, Anirban. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 1 s. 47-58, il. bibliogr.

W 14 rzekach hinduskich w latach 1994-2009 analizowano 7 czynników środowiskowych celem określenia ich wpływu na bogactwo gatunkowe ryb. Były to następujące czynniki: stabilność temperatury,  opady atmosferyczne, przepływ jednostkowy, ładunek osadów,  powierzchnia dorzecza, szerokość geograficzna, temperatura wody.  Czynnikiem o największym znaczeniu okazała się powierzchnia dorzecza,  a także zmienność opadów, przepływy i sedymentacja. Zmiana czynników ekologicznych o 10 proc. w większości rzek pociąga za sobą obniżenie bogactwa gatunkowego ryb.


 

HODOWLA RYB

*00031*          en

Remediation of Atlantic sturgeon Acipenser oxyrinchus in the Oder River: background and first results. Restytucja jesiotra atlantyckiego, Acipenser oxyrinchus w Odrze: przeszłość i pierwsze wyniki. Gessner, Jorn; Arndt, Gerd-Michael; Fredrich, Frank;  Ludwig, Arne; Kirschbaum, Frank; Bartel, Ryszard; Nordheim von,  Henning. W: Biology and conservation of the European Sturgeon Acipenser sturio L. 1758. Berlin (Germany): Springer Verlag 2011     s. 539-559, il. +bibliogr. 51 poz.

Przedstawiono pochodzenie i historię jesiotra atlantyckiego w wodach zlewiska Morza Bałtyckiego. Obecnie kontynuuje się zapoczątkowany w 1996 roku rządowy program restytucji jesiotra w Niemczech. Odbywa się to na bazie populacji jesiotra ostronosego pochodzącego z rzeki Świętego Jana w Kanadzie. Od 2006 roku są prowadzone stałe zarybienia, badaniu podlega środowisko, migracje ryb oraz bada się zagrożenia. Równolegle prowadzone są prace nad rozrodem w warunkach kontrolowanych i wychów materiału zarybieniowego.


*00032*          en

Re-establishing the Atlantic sturgeon (Acipneser oxyrinchus oxyrinchus Mitchill) in Poland. Restytucja jesiotra atlantyckiego (Acipneser oxyrinchus oxyrinchus Mitchill) w Polsce. Kolman,  Ryszard; Kapusta, Andrzej; Duda, Arkadiusz. W: Biology and conservation of the European Sturgeon Acipenser sturio L. 1758.  Berlin (Germany): Springer Verlag 2011   s. 573-581, il. +bibliogr. 20 poz.

Przedstawiono polski program restytucji jesiotra ostronosego w oparciu o pochodzący z hodowli w obiegach recyrkulacyjnych materiał zarybieniowy uzyskany na bazie ikry pochodzącej z Kanady. Obecnie w Polsce funkcjonują dwa ośrodki hodowlane produkujące materiał zarybieniowy jesiotra. Jest on następnie wpuszczany do rzek dorzecza Odry i Wisły. W latach 2007-2009 przeprowadzono badania telemetryczne w rzece Drwęcy, których celem było zbadanie przemieszczania się ryb po dokonanym zarybieniu. Badano szlaki migracyjne jesiotra, prędkość spływania i odżywianie się.


*00033*          ru

Restitucija baltijskogo osetra Acipenser oxyrichus oxyrinchus Mitchill - osnovy i pervye rezul’taty. Restytucja jesiotra bałtyckiego Acipenser oxyrichus oxyrinchus Mitchill - założenia i pierwsze wyniki. Kolman, R., Kapusta, A., Szczepkowski M., Duda,  A., Bogacka-Kapusta, E., Wiszniewski, G., Prusińska, M. W: The int. conf. Sturgeon fishes and their future, 7-10 June 2011, Berdyansk (Ukraine)/Osetrovye ryby i ikh budushhee. Berdyansk (Ukraine): 2011     s. 138-143, il. +bibliogr. 18 poz.

Opisano założenia i przebieg programu restytucji jesiotra w Polsce. W oparciu o pochodzący z Kanady materiał (zapłodniona ikra i wylęg) prowadzi się od 2007 roku zarybienia rzek w dorzeczu Odry i Wisły oraz prace hodowlane zmierzające do utworzenia przyszłych stad tarłowych. W latach 2007-2009 przeprowadzono badania telemetryczne w rzece Drwęcy, których celem było zbadanie zachowań wpuszczonego materiału zarybieniowego, w tym szlaków migracyjnych, prędkości spływania, odżywiania się i aktywności dobowej.


*00069*          en

Economic ranking of the importance of fish species to lake fisheries stocking management in Poland. Ekonomiczny ranking znaczenia gatunków ryb w jeziorowej gospodarce zarybieniowej w Polsce. Mickiewicz, Maciej; Wołos, Arkadiusz. - Arch. Pol. Fish.  2012 vol. 20 nr 1 s. 11-18, il. bibliogr.

Przeanalizowano gospodarkę jeziorową w latach 2001-2007 i oceniono zarybianie 11 gatunkami ryb. Szczupak, węgorz, sielawa i karp były gatunkami, którymi zarybiano najczęściej. Następne w kolejności intensywnego zarybiania były: lin, sandacz, sieja, karaś.  Amur, tołpyga i sum europejski zajmowały najniższą pozycję w rankingu zarybień. Przedstawiono średnie wartości wskaźników ekonomicznych dotyczących gospodarki zarybieniowej. Podano wartość połowów i zarybień w przeliczeniu na hektar jeziora.


*00081*          pl

Formowanie stad tarlaków jesiotra bałtyckiego w różnych warunkach akwakultury. Kolman, Ryszard; Szczepkowski, Mirosław;  Raczkowski, Marek. - Komun. Ryb. 2012 nr 2 (127) s. 6-10, il. bibliogr.  summ.

Dwie grupy selektów jesiotra ostronosego, Acipenser oxyrinchus oxyrinchus, w wieku 4+ przywieziono do Polski w 2005 roku i hodowano w różnych warunkach. Pierwszą grupę umieszczono w stawach ziemnych typu karpiowego w polikulturze z innymi gatunkami jesiotrów, a potem w basenie w zamkniętym obiegu wody. Drugą grupą ryb obsadzono staw typu pstrągowego w polikulturze z ciężkim narybkiem pstrąga.  Analizowano przyrosty masy ciała i długości ryb, zmiany wartości współczynnika kondycji Fultona w latach 2005-2011. Wyniki chowu były uzależnione od warunków środowiskowych i pokarmu.


*00084*          pl

Gospodarka rybacka w śródlądowych wodach płynących w 2010 roku.  Cz. 2: Zarybienia. Mickiewicz, Maciej; Wołos, Arkadiusz; Draszkiewicz-Mioduszewska, Hanna. - Komun. Ryb. 2012 nr 2 (127)  s. 20-24, il.

Analizę gospodarki zarybieniowej prowadzonej w 2010 roku oparto na danych z 354 kwestionariuszy RRW-23 od podmiotów użytkujących obwody rybackie. Podano ilość materiału zarybieniowego 27 gatunków ryb w podziale na sortymenty, które wprowadzono do wód powierzchniowych przez podmioty użytkujące 386 tys. ha wód.  Przedstawiono odsetek powierzchni wód zarybianych poszczególnymi gatunkami oraz wartość zarybień w złotych na hektar powierzchni wód.


*00085*          pl

Zasady odbioru materiału zarybieniowego do zarybiania polskich obszarów morskich. Bartel, Ryszard. - Komun. Ryb. 2012 nr 2 (127)  s. 24-32, il. bibliogr.

Omówiono sprawy formalne regulujące zasady odbioru materiału zarybieniowego troci, łososi, siei i certy. Są to czynności przed odbiorem ryb, odbiór ryb, ważenie, załadunek, przewóz, znakowanie i zarybianie. Przedstawiono wzory protokołów odbioru ryb, protokoły zarybień oraz załączniki do protokołów zarybienia.


*00100*          pl

Tomasz Dubisch (1813-1888). Cz. 1: Arcyksiążęcy mistrz rybacki - prekursor nowoczesnej gospodarki stawowej Europy. Guziur, Janusz;  Ciszewski, Krzysztof. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 3 s. 33-36, il.

Podano życiorys, przebieg kariery zawodowej, osiągnięcia i zasługi Tomasza Dubischa z okazji przypadającej w przyszłym roku 200 rocznicy urodzin. Dubisch był twórcą przesadkowego systemu chowu karpia oraz prekursorem żywienia wylęgu i narybku pstrągów bezkręgowcami wodnymi.


*00102*          pl

Certyfikacja ekologiczna w akwakulturze i nie tylko. Pyć, Anna. - Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 3 (86) s. 60, il.

Dnia 30 marca 2012 roku w Kielcach odbyło się szkolenie na temat certyfikacji ekologicznej hodowli ryb. Stwierdzono, że w 2008 r. na całym świecie funkcjonowało 225 certyfikowanych, ekologicznych hodowli ryb, z czego 123 w Europie. Podczas szkolenia omówiono główne założenia produkcji organicznej ryb dotyczące obostrzeń w stosowaniu leków, środków dezynfekcyjnych, stosowania odpowiednich pasz oraz szczególne wymagania hodowlane dla ryb łososiowatych i karpia.


 

ROZRÓD RYB

*00047*          en

The effect of selective cyclooxygenase (COX) inhibitors on Japanese medaka (Oryzias latipes) reproduction parameters. Wpływ selektywnych inhibitorów cyklooksygenazy (COX) na parametry rozrodcze medaki (Oryzias latipes) . Kowalska, Agata; Kowalski, Radosław K., Zakęś, Zdzisław. - World Acad. Sci. Engin. Technol. 2011 iss. 77 s. 19-23,   il. bibliogr.

Przedstawiono wpływ resveratrolu i NS389 - inhibitorów cyklooksygenazy COX1 i COX2 podawanych w paszy (20 mg/kg) na parametry rozrodcze (płodność, jakość nasienia, budowa histologiczna gonad, liczebność dojrzałych oocytów, przeżywalność embrionów) medaki. Badania wykazały, że w podawanej dawce resveratrol powoduje obniżenie liczebności samic przystępujących do rozrodu, a NS389 powoduje pogorszenie jakości nasienia (obniżenie parametrów ruchu plemników). Obydwa inhibitory powodowały wzrost śmiertelności embrionów i zmniejszenie ilości dojrzałych oocytów w jajniku.


*00053*          en

Fish hatching strategies: a review. Strategie wylęgania się ryb: przegląd. Korwin-Kossakowski, Michał. - Rev. Fish Biol. Fisheries 2012 vol. 22 nr 1 s. 225-240, il. bibliogr.

Na podstawie przeglądu piśmiennictwa i badań własnych dokonano porównania strategii wykluwania się 34 gatunków ryb kostnoszkieletowych. Opisano różnice w rozmieszczeniu komórek gruczołowych wykluwania się, lokalizację miejsc trawienia otoczek jajowych, sposoby poruszania się embrionów i opuszczania otoczek jajowych przez larwy ryb. Nie stwierdzono korelacji między sposobem wylęgania się, a rozmiarami ikry, ani między długością larw i średnicą ikry. Fotograficznie udokumentowano wylęganie się 12 gatunków ryb, których larwy wydostawały się z otoczki jajowej albo głową (np. certa, lin, sum afrykański) albo ogonem (np. karp, karaś,  brzana). Zaobserwowano różnice w pęcznieniu ikry oraz wpływ tych różnic na proces wylęgania się ryb.


 

ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00034*          en

The morphological changes in digestive tract during organogenesis (Acipenser oxyrichus). Zmiany morfologiczne w przewodzie pokarmowym w czasie organogenezy (Acipenser oxyrichus). Ostaszewska, Teresa; Kolman, Ryszard; Kamaszewski, Maciej;  Wiszniewski, Grzegorz; Adamek, Dobrochna; Duda, Arkadiusz. W: The int. conf. Sturgeon fishes and their future, 7-10 June 2011,  Berdyansk (Ukraine)/Osetrovye ryby i ikh budushhee. Berdyansk (Ukraine): 2011   s. 78-82, il. +bibliogr. 12 poz.

Przedstawiono wyniki badań histologicznych obrazujących proces rozwoju przewodu pokarmowego larw jesiotra atlantyckiego. Larwy podchowywano przez 49 dni od wyklucia (DPW) w obiegu zamkniętym, w temperaturze 19 st. C. Na podstawie wykonanych preparatów histologicznych prześledzono zmiany w budowie morfologicznej poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego od 6 do 49 DPW.  Stwierdzono m. in. że od 10 dnia ulega udrożnieniu przełyk oraz otwór odbytowy i rozpoczyna się odżywianie egzogenne, a wątroba i trzustka są całkowicie rozwinięte.


*00040*          ru

Intensivnoe vyrashhivanija rannikh stadii razvitija osetrovykh ryb. Intensywny podchów wczesnych stadiów rozwojowych ryb jesiotrowatych. Kolman, R., Prusińska, M., Chepurkina, M., Duda,  A., Wiszniewski, G. W: Aquaculture in central and eastern Europe: present and future/ Akvakul’tura central’noj i vostochnoj Evropy: nastojashhee i budushhee. Kishinev (Moldava): Academy of Sciences of Moldava 2011  s. 118-120, il. +bibliogr. 5 poz., summ.

Przedstawiono wyniki dwóch eksperymentów żywieniowych przeprowadzonych na larwach sterleta i jesiotra rosyjskiego,  podchowywanych w modelowym obiegu zamkniętym przez 12 dni od wyklucia. Zarówno tempo wzrostu jak i przeżywalność były najwyższe w grupach larw żywionych przez pierwsze 8 dni po wykluciu solowcem,  wzbogaconym w nienasycone kwasy tłuszczowe (HUFA). Najmniej efektywny okazał się podchów wyłącznie na paszy sztucznej (Perla Pro Larvae i Hikari Early Plankton).


*00049*          en

Morphological changes in digestive tract of Atlantic sturgeon Acipenser oxyrinchus during organogenesis. Zmiany morfologiczne w przewodzie pokarmowym jesiotra atlantyckiego Acipenser oxyrinchus w czasie organogenezy. Ostaszewska, Teresa; Kolman, Ryszard;  Kamaszewski, Maciej; Wiszniewski, Grzegorz; Adamek, Dobrochna; Duda,  Arkadiusz. - Int. Aquat. Res. 2011 vol. 3 s. 101-105, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań histologicznych obrazujących proces rozwoju przewodu pokarmowego u jesiotra atlantyckiego. Badane larwy podchowywano przez 49 dni po wykluciu (DPW) w obiegu zamkniętym w temperaturze około 19 st. C. Na podstawie preparatów histologicznych prześledzono zmiany w budowie morfologicznej poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego od 6-tego do 49-tego DPW. Stwierdzono, że od 10-tego dnia udrożnieniu ulega przełyk oraz otwór odbytowy i rozpoczyna się odżywianie egzogenne, a wątroba i trzustka są całkowicie rozwinięte.


*00077*          en

Characterization and identification of gut-associated phytase-producing bacteria in some fresh water fish cultured in ponds. Charakterystyka i identyfikacja bakterii układu pokarmowego produkujących fitazę u kilku gatunków ryb hodowanych w stawach.  Khan, Argha; Ghosh, Koushik. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 1  s. 37-45, il. bibliogr.

Badano obecność bakterii produkujących enzym fosfatazowy, fitazę,  w układzie pokarmowym u 14 gatunków ryb słodkowodnych. Były to przeważnie ryby karpiowate m. in. karp, tołpyga biała, ryby z rodzaju Labeo i Catla, a także takie gatunki jak tilapia, sumik Heteropneustes i inne. Omówiono rodzaj pokarmu, którym ryby te się odżywiały (planktonożerne, detrytusożerne, roślinożerne, mięsożerne,  wszystkożerne). Najwięcej heterotroficznych bakterii stwierdzono u występującej w Indiach planktonożernej ryby Gudusia chapra, u której także stwierdzono największe ilości produkowanej fitazy.


*00094*          en

Ecological and biological aspects of fish assemblage in the Chybayish marsh, southern Iraq. Ekologiczne i biologiczne aspekty zespołu ryb w bagnach Chybayish, południowy Irak. Mohamed,  Abdul-Razak M., Hussain, Najah A., Al-Noor, Sajed S., Mutlak, Falah M., Al-Sudani, Ibrahim M., Mojer, Ahmed M. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 1 s. 65-74, il. bibliogr.

Ichtiofaunę bagien irackich badano 3 lata po zabiegach restaurowania tego środowiska. Od października 2005 do września 2006 złowiono 14 gatunków ryb, a dominującym był detrytusożerny gatunek,  Liza abu. Dość często występował też Carassius auratus, ale już rzadziej Barbus luteus. Pozostałe gatunki ryb występowały sporadycznie, dlatego zróżnicowanie gatunkowe oceniono jako niskie. Dieta ryb była różna i składała się z reguły z dwóch lub trzech komponentów. Zaobserwowano pięć podstawowych poziomów przepływu energii w łańcuchu pokarmowym. Powodzenie w restaurowaniu bagien zależy od dostępności wody z pobliskich rzek, Tygrysu i Eufratu.


 

CHOROBY RYB

*00007*          en

The innate immunity of European eel (Anguilla anguilla) growing in natural conditions and intensive system of rearing. Nieswoista odporność węgorza europejskiego (Anguilla anguilla) w warunkach naturalnych i intensywnym podchowie. Siwicki, Andrzej K., Robak,  Stanisław. - Central. Eur. J. Immunol. 2011 vol. 36 nr 3 s. 130-134, il.   bibliogr.

Opisano wyniki badań immunologicznych przeprowadzonych w celu porównania aktywności komórkowych i humoralnych mechanizmów obronnych u węgorzy (Anguilla anguilla) pochodzących ze środowiska naturalnego (z rzek Odra i Wisła) oraz z intensywnego podchowu w obiegach zamkniętych. Na podstawie analizy aktywności metabolicznej fagocytów we krwi i śledzionie, RBA, PKA i całkowitego poziomu immunoglobulin w osoczu, stwierdzono że ryby ze środowiska naturalnego charakteryzowały się wyższym potencjałem odporności nieswoistej niż hodowlane.


*00008*          en

Effect of dietary administration of the beta-hydroxy-beta-methylbutyrate on the innate immunity and protection against motile Aeromonas septicaemia in fish. Wpływ podawania beta-hydroxy-beta-metylomaślanu w pokarmie na odporność nieswoistą i przeciwzakaźną przeciwko posocznicy (MAS) u ryb.  Siwicki, Andrzej K., Głąbski, Edward; Kazuń, Krzysztof; Kazuń,  Barbara; Lepa, Agnieszka; Majewicz-Zbikowska, Magdalena. -  Central. Eur. J. Immunol. 2011 vol. 36 nr 3 s. 135-138, il. bibliogr.

Opisano wpływ beta-hydroxy-beta-metylomaślanu (HMB), podawanego karpiom w dawce 50 i 100 mg/kg masy ciała przez 4 tygodnie, na komórkowe i humoralne mechanizmy obronne i przeciwzakaźną odporność na Aeromonas hydrophila, bakterię wywołującą posocznicę (MAS).  Stwierdzono, że HMB w podawanych dawkach powoduje istotny wzrost aktywności metabolicznej (RBA) i fagocytarnej (PKA) makrofagów,  odpowiedzi proliferacyjnej limfocytów T i B, wyższą aktywność lizozymu i poziomu immunoglobulin w surowicy oraz powoduje zmniejszenie śmiertelności po zakażeniu Aeromonas hydrophila.  Świadczy to o stymulującym wpływie preparatu na mechanizmy obronne i wzroście odporności karpia przeciwko posocznicy.


*00009*          en

Influence of 1, 3-1, 6-beta-D-glucan (Leiber Beta-S) in diets on the effetiveness of anti-enteric redmouth disease (AquaVac ERM) vaccine in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Wpływ 1, 3-1, 6-beta-D-glukanu (Leiber Beta-S) w diecie na efektywność szczepionki przeciwko chorobie czerwonej gęby (AquaVac ERM) u pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss). Siwicki, Andrzej K., Kazuń,  Krzysztof; Lepa, Agnieszka; Kazuń, Barbara. - Central. Eur. J. Immunol.  2011 vol. 36 nr 4 s. 212-214, il. bibliogr.

Opisano wpływ suplementacji paszy 1, 3-1, 6-beta-D-glukanem (naturalny preparat pod nazwą Leiber Beta-S) w dawkach 100 i 200 mg/kg paszy na komórki immunokompetentne (ASC) i nieswoiste mechanizmy obronne u pstrąga po immunizacji szczepionką przeciwko chorobie czerwonej gęby (jersiniozie). Szczepionkę AquaVac ERM podawano w imersji po 4 tygodniach od suplementacji paszy. Na podstawie analizy ELISPOT stwierdzono, że suplementacja glukanem w obydwu dawkach powodowała wzrost ilości komórek ASC i poziomu niesowistych mechanizmów obronnych. Stwierdzono, że podawany preparat potęguje efekt działania szczepionki wzmagając jej skuteczność.


*00011*          pl

Krzywe ryby. Rodzaje deformacji ciała u ryb akwariowych.  Prusińska, Maja. - Mag. Akwarium 2011 nr 3 (104) s. 10-13, il. bibliogr.

Omówiono przyczyny deformacji ciała u ryb akwariowych. U ryb występują deformacje w obrębie głowy, takie jak skrócenie bądź skrzywienie szczęk, tzw. papuzia głowa, anomalie budowy wieczka skrzelowego. Scharakteryzowano wady kręgosłupa, takie jak jego skrócenie oraz różnego rodzaju skrzywienia. Deformacjom mogą też ulegać płetwy ryb, co najczęściej przejawia się zrośnięciem płetw,  zniekształceniem lub całkowitym brakiem płetwy.


*00012*          pl

Krzywe ryby czyli o przyczynach powstawania deformacji u ryb akwariowych. Cz. 2. Prusińska, Maja. - Mag. Akwarium 2011 nr 5 (106)  s. 24-27, il. bibliogr.

Stwierdzono, że przyczyną powstawania deformacji u ryb akwariowych jest doskonalenie metod produkcji i jej intensyfikacja.  Omówiono przyczyny anomalii szkieletu ryb. Wykazano, że niedobory pokarmowe, zatrucie środowiska życia ryb, czynniki genetyczne,  choroby lub niekorzystne zmiany środowiska mogą być czynnikami powodującymi deformacje szkieletu u ryb.


*00035*          en

Immunoprevention in intensive fish culture. Immunoprofilaktyka w intensywnym chowie ryb. Siwicki, Andrzej K. .  W: V Int. Conf. „Aquaculture and fishery“, Conference Proceedings,  1-3 June 2011, Belgrade-Zemun, Serbia. Belgrade (Serbia): Agriculture University 2011  s. 53-59   (publikacja w języku serbskim i angielskim)

Opisano najnowsze kierunki ochrony zdrowia ryb w warunkach intensywnej hodowli, klasyczną immunoprofilaktykę swoistą (szczepionki), wykorzystanie syntetycznych i naturalnych związków o działaniu immuno-modulacyjnym i stymulującym nieswoiste, komórkowe i humoralne mechanizmy obronne oraz działania kompleksowe (programy profilatyczno-lecznicze). Stosowana immunoprofilaktyka swoista ma na celu pobudzenie swoistej odpowiedzi komórkowej i humoralnej z jednoczesnym powstaniem pamięci immunologicznej w wyniku podania mono- lub poliwalentynych szczepionek. Immunostymulatory i modulatory (np. lewamizol, KLP-602, chitosan, HMB, metizoprinol, glukany,  prebiotyki, probiotyki) mają szczególne znaczenie w przypadku chorób o nieznanej etiologii lub braku szczepionek.


*00037*          en

Restoration of innate immunity in fish after suppression induced by xenobiotics. Przywracanie odporności nieswoistej u ryb po supresji wywołanej przez ksenobiotyki. Siwicki, Andrzej K. . W: V Int. Conf. „Aquaculture and fishery“, Conference Proceedings, 1-3 June 2011, Belgrade-Zemun, Serbia. Belgrade (Serbia): Agriculture University 2011  s. 147-151 (publikacja w języku serbskim i angielskim)

Opisano mechanizmy i efekty działania ksenobiotyków na system immunologiczny ryb oraz wykorzystanie naturalnych i syntetycznych substancji o działaniu immunostymulującym w procesie przywracania odporności nieswoistej. Przedstawiono badania dotyczące wykorzystania glukanu i preparatu HMB w celu odnowy upośledzonych mechanizmów obronnych u pstrąga i karpia, spowodowanych działaniem atrazyny,  pinoksademu, oksytetracykliny i deltametryny. Zastosowanie immunomodulatorów w paszy wywołuje zjawisko stymulacji mechanizmów obronnych w systemach narażonych na patogenne wirusy i bakterie (np.  w hodowli intensywnej).


*00038*          en

New methods of prevention infectious diseases in cultured carp (Cyprinus carpio L. ). Nowe metody zapobiegania zakaźnym chorobom karpia hodowlanego (Cyprinus carpio L. ). Siwicki, Andrzej K. . W: Common carp as a model organism for biological studies: propagation,  husbandary and health control. Gołysz (Poland): Polish Academy of Sciences 2011  s. 1-5 +bibliogr. 10 poz.

Przedstawiono najnowsze metody zapobiegania schorzeniom zakaźnym u karpia hodowlanego: stosowanie immunoprofilaktyki specyficznej (szczepionki) i niespecyficznej (immunostymulacja i immunomodulacja odporności nieswoistej). Dokonano przeglądu obecnie stosowanych szczepionek oraz opisano mechanizmy ich działania w przebiegu najczęściej występujących w hodowli karpia chorób. Opisano zastosowanie immunostymulatorów i modulatorów (m. in. lewamizolu, KLP-602, chitosanu, lipopolisacharydów, HMB, metizoprinolu, glukanów,  prebiotyków, probiotyków) będących przedmiotem badań naukowych w ostatnich latach.


*00039*          en

Important infectious diseases of common carp (Cyprinus carpio L. ). Istotne choroby infekcyjne karpia (Cyprinus carpio L. ).  Siwicki, Andrzej K. . W: Common carp as a model organism for biological studies: propagation, husbandary and health control.  Gołysz (Poland): Polish Academy of Sciences 2011 s. 11-15 +bibliogr. 18 poz.

Opisano etiologię, przebieg, metody przeciwdziałania i znaczenie ekonomiczne czterech najczęściej występujących u karpi schorzeń o podłożu wirusowym i bakteryjnym. Są to: choroby wirusowe - wiosenna wiremia karpi (SVC) i herpes wirus karpia (CyHV-3/CNGV/KHV); schorzenia o podłożu bakteryjnym - erytrodermatoza (ED) karpia,  występująca także u innych karpiowatych i posocznica wywoływana przez Aeromonas (MAS), choroba zwana też bakteryjną posocznicą krwiotoczną lub czerwoną zarazą.


*00041*          en

Retroviruses of wild and cultured fish. Retrowirusy ryb dzikich i hodowlanych. Lepa, A., Siwicki, A. K. - Pol. J. Vet. Sci.  2011 vol. 14 nr 4 s. 703-709, il. bibliogr.

Przedstawiono charakterystykę wirusów z rodziny Retroviridae oraz przegląd piśmiennictwa dotyczącego ich występowania u ryb.  Analiza genetyczna wykazała, że retrowirusy u ryb stanowią bardzo zróżnicowaną i unikalną grupę. Większość rozpoznanych retrowirusów ryb ma charakter onkogenny. Powodowane przez nich choroby pojawiają się i znikają sezonowo, co można wykorzystać w badaniach nad mechanizmami rowoju i remisji chorób nowotworowych. Opisano przykłady: retrowirusy związane z rakiem skóry u sandacza, serotypy wirusa hiperplazji epidermalnej okonia, wirusy mięsaka pęcherza pławnego i białaczki u łososia, retrowirusa żmijogłowa oraz endogennego wirusa danio pręgowanego.


*00076*          en

The effect of polychlorinated biphenyls mixture (Aroclor 1254) on the embryonic development and hatching of Prussian carp, Carassius gibelio, and common carp, Cyprinus carpio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae). Wpływ mieszanki polichlorowanych bifenyli (Aroclor 1254) na rozwój embrionalny i wylęganie karasia,  Carassius gibelio, i karpia, Cyprinus carpio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae). Socha, Magdalena; Sokołowska-Mikołajczyk, Mirosława; Szczerbik, Paweł; Chyb, Jarosław;  Mikołajczyk, Tomasz; Epler, Piotr. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 1 s. 31-35, il. bibliogr.

Badano rozwój embrionalny karasia i karpia w wodzie zawierającej 1 lub 10 ng/ml mieszanki Aroclor 1254 oraz w wodzie bez polichlorowanych bifenyli (PCB’s). Obserwowano śmiertelność, tempo wylęgania się, liczebność larw po wylęgu i liczbę zdeformowanych larw. Najniższa koncentracja PCB’s przyspieszała wylęganie się karasia po 75 godzinach inkubacji. Istotne zwiększenie liczby zdeformowanych larw zanotowano u karpia w koncentracji Arocloru 10 ng/ml. Mieszanka ta działała teratogennie na embriony karpia, ale nie była szkodliwa dla karasia.


*00082*          pl

Herpeswirus karpia - 3(CyHV-3): aktualny stan wiedzy oraz wpływ CyHV-3 na nieswoiste humoralne mechanizmy obronne karpia (Cyprinus carpio L. ). Siwicki, Andrzej K., Lepa, Agnieszka; Terech-Majewska,  Elżbieta; Kazuń, Krzysztof; Kazuń, Barbara; Głąbski, Edward. -  Komun. Ryb. 2012 nr 2 (127) s. 11-16, il. bibliogr. summ.

Omówiono cechy herpeswirusów, ich patogenność u karpia oraz kierunki badań prowadzonych w Polsce w celu zwalczania tej choroby.  Badano wpływ herpeswirusa CyHV-3 na mechanizmy obronne u narybku karpia po eksperymentalnym zakażeniu oraz w warunkach naturalnego zakażenia. Stwierdzono silne działanie immunotropowe herpeswirusa,  powodujące upośledzenie produkcji substancji o istotnym znaczeniu (ceruloplazminy) dla mechanizmów obronnych ryb.


*00098*          pl

Problemy zdrowotne w łowiskach wędkarskich. Niemczuk, Wiktor. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 3 s. 17-19, il.

Urzędowy nadzór nad łowiskiem sprawuje Powiatowy Lekarz Weterynarii i zajmuje się chorobami z listy chorób zwalczanych urzędowo. Najczęściej występującymi chorobami ryb są wywołana przez pasożytnicze skorupiaki lerneoza i wywołana przez herpes wirusa CyHV-1 ospa karpi. Choroby te podobnie jak wrzodzienica powodują utratę walorów estetycznych ryb decydujących o ich przydatności do konsumpcji.


 

RYBY KARPIOWATE

CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00061*          pl

[Siedemnasta] XVII Krajowa Konferencja Hodowców Karpia i Profesor Werner Steffens. Lirski, Andrzej. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 2  s. 3-6, il.

Podczas konferencji przedstawiono teraźniejszość sektora akwakultury, nowy program operacyjny na lata 2014-2020, obowiązujące prawodawstwo regulujące zwalczanie chorób zakaźnych i zapobieganie chorobom u ryb w tym problematykę zakażenia wirusem KHV. Gość specjalny, profesor W. Steffens z Niemiec, który został odznaczony medalem im. Profesora S. Sakowicza, wygłosił wykład na temat historii i perspektyw chowu karpia.


*00065*          pl

Handel żywym karpiem w Czechach. Guziur, Janusz; Lirski,  Andrzej. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 2 s. 29-30, il.

Przedstawiono wymagania weterynaryjne oraz wymogi dotyczące pakowania przy sprzedaży sezonowej żywego karpia w Czechach. Omówiono zakres warunków świątecznej sprzedaży karpia w 2011 roku.


*00086*          pl

Produkcja karpia i ryb dodatkowych w stawach ziemnych w 2011 roku. Lirski, Andrzej. - Komun. Ryb. 2012 nr 2 (127) s. 32-36, il.   bibliogr.

Podano charakterystykę 92 ankietowanych gospodarstw rybackich,  prowadzących chów i hodowlę ryb w stawach karpiowych. Omówiono wykorzystanie powierzchni stawowych, charakterystykę warunków meteorologicznych, zużycie pasz i granulatów. Produkcja narybku karpia w sezonie 2011 wyniosła 3600 ton, kroczka 4700 ton, karpia konsumpcyjnego 13500 ton, ryb dodatkowych 1500 ton. Wyniki wskazują na pogłębiający się regres w chowie karpia. Czynnikami zmniejszającymi przeżywalność ryb są presja zwierząt rybożernych oraz choroby, zwłaszcza KHV.


*00088*          pl

Siedemnaste krajowe spotkanie hodowców karpia (15-17. 02. 2012 r. ). Lirski, A., Andrzejewski, W. - Komun. Ryb. 2012 nr 2 (127)  s. 38-41, il.

W spotkaniu hodowców karpia w Paprotni (koło Skierniewic) wzięło udział 220 hodowców, naukowców i urzędników. Obrady otworzył sekretarz stanu MRiRW, Kazimierz Plocke. Podczas spotkania przedstawiono problematykę sektora akwakultury i perspektywy związane z nowym programem operacyjnym na lata 2014-2020. Podano wyniki ostatniego sezonu hodowlanego, poruszono problematykę zdrowotności ryb i wpływ drapieżników na straty w rybostanie. Gościem specjalnym konferencji był Profesor Werner Steffens z Niemiec.


 

INNE KARPIOWATE

*00006*          pl

Czynna ochrona zagrożonego gatunku ryby, strzebli błotnej Eupallasella percnurus (Pall. ) w Polsce - metody, osiągnięcia,  potrzeby. Wolnicki, Jacek. W: Diagnozowanie stanu środowiska: metody badawcze - prognozy. Pod red. Jerzego K. Garbacza. Bydgoszcz:  Bydgoskie Towarzystwo Naukowe 2011  s. 211-217, il. +bibliogr. 19 poz., summ. Prace Komisji Ekologii i Ochrony Środowiska

Omówiono zasięg występowania strzebli błotnej w Polsce. Obecnie zlokalizowano 165 krajowych stanowisk, z których większość znajduje się na terenie województwa pomorskiego (96) i lubelskiego (44).  Strzebla błotna ma status gatunku zagrożonego (EN) lub krytycznie zagrożonego (CR) wyginięciem. Gatunek podlega ochronie ścisłej i wymaga stosowania metod ochrony czynnej. Jest gatunkiem o znaczeniu priorytetowym w Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Opisano założenia, uwarunkowania, metody i efekty programu ochrony strzebli błotnej. Dokonano inwentaryzacji siedlisk, a za jedną ze skuteczniejszych metod ochrony uznano translokację; efektywne okazało się także pogłębianie zbiorników, w których występował ten gatunek.


*00016*          pl

Chów i hodowla. Strzebla błotna w Polsce - występowanie, ochrona i biologia. Sikorska, Justyna. - Mag. Wet. 2011, il. bibliogr.      Dodatek on-line www. magwet. pl

Opisano występowanie w Polsce strzebli błotnej (Eupallasella percnurus), ryby karpiowatej. Dorosłe osobniki tego gatunku nie przekraczają długości całkowitej 6-8 cm i masy ciała 5-7 g.  Scharakteryzowano biologię strzebli i jej znaczenie dla bioróżnorodności gatunkowej naszych wód. Omówiono program jej czynnej ochrony.


*00017*          pl

Chów i hodowla. Brzanka - najsłabiej poznany gatunek krajowej ichtiofauny. Sikorska, Justyna; Korwin-Kossakowski, Michał; Wach,  Stefan. - Mag. Wet. 2011, il. bibliogr.  Dodatek on-line www. magwet. pl

Przedstawiono stanowisko systematyczne i występowanie brzanki (Barbus carpathicus) w wodach Polski. Omówiono tarło tych ryb, rozwój embrionalny i larwalny. Samice brzanki osiągają dojrzałość płciową w 3-4 roku życia, samce o rok wcześniej. W 2011 r. w Instytucie Rybactwa Śródlądowego w Żabieńcu dokonano pierwszej udanej próby intensywnego podchowu w warunkach kontrolowanych. Do żywienia ryb wykorzystano dwie komercyjne pasze startowe.


*00027*          en

Simulation of common bream stock dynamics in the Zegrze Reservoir by changes of the exploitation system. Symulacja dynamiki populacji leszcza w Zbiorniku Zegrzyńskim w wyniku zmian systemu eksploatacji. Buras, Paweł C., Wiśniewolski, Wiesław. W:  Sovremennoe sostojanie bioresursov vnutrennikh vodoemov. Tom 1.  Moskva (Russia): Izd. „Akvaros“ 2011   s. 99-107, il. +bibliogr. 20 poz., rez.

Przedstawiono zastosowanie symulacyjnego modelu (CMER) w celu oceny populacyjnych skutków łowienia leszcza dwoma systemami eksploatacji (sieciową i wędkarską) oraz wskazania możliwości regulowania jego liczebności w Zbiorniku Zegrzyńskim. Przeprowadzone symulacje uwzględniające różne warianty zwiększenia intensywności obydwu systemów wykazały, że przy obecnie stosowanym systemie eksploatacji nie ma możliwości redukcji nadmiernie rozwiniętej populacji leszcza w badanym zbiorniku. Zwiększenie intensywności łowienia (nawet dziesięciokrotne) nie przyniesie proporcjalnego efektu regulacyjnego w stosunku do ponoszonego nakładu połowowego.


*00068*          en

Effect of different diets on body mineral content, growth, and survival of barbel, Barbus barbus (L. ), larvae under controlled conditions. Wpływ różnych diet na zawartość składników mineralnych ciała, wzrost i przeżywalność larw brzany, Barbus barbus (L. ), w warunkach kontrolowanych. Sikorska, Justyna; Wolnicki, Jacek;  Kamiński, Rafał; Stolovich, Valentina. - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 nr 1 s. 3-10, il. bibliogr.

Badano wpływ eksperymentalnych diet na larwy brzany, Barbus barbus (L. ), hodowane w temperaturze 25 st. C. Larwy przez pierwszych 5 dni otrzymywały żywe naupliusy Artemia sp. Przez następne dni (6-25) tylko jedna grupa otrzymywała nadal żywe naupliusy, a trzy pozostałe grupy były żywione paszą suchą. Najlepsze rezultaty uzyskały larwy brzany żywione tylko żywymi naupliusami (najwyższa zawartość składników mineralnych, najwyższa masa ciała). Masa ciała w tej grupie wynosiła 214, 5 mg, a larw żywionych paszą suchą w zakresie 84, 3 - 118, 9 mg.


*00070*          en

Effect of lambda-cyhalothrin and Neemgold on some biochemical parameters in the gill, liver, and ovary of zebrafish, Danio rerio (Cyprinidae). Wpływ lambda-cyhalotryny i Neemgoldu na niektóre parametry biochemiczne w skrzelach, wątrobie i jajnikach Danio rerio (Cyprinidae). Ahmad, M. K., Sharma, D. K., Ansari, S., Ansari, B. A.  - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 nr 1 s. 19-25, il. bibliogr.

Badano wpływ insektycydów (lambda-cyhalotryny i Neemgoldu) na zmiany fizjologiczne i biochemiczne u ryb na przykładzie Danio rerio (Cyprinidae), stosując ekspozycje 96 h LC10, LC20 i LC40.  Stwierdzono, że zawartość białka u ryb obniżyła się o 38, 46 i 45 proc. w skrzelach, wątrobie i jajnikach, odpowiednio. Całkowita zawartość aminokwasów w wątrobie wzrosła do 172 i 154 proc. (w stosunku do kontrolnej 100 proc. ) po ekspozycji LC40, ale zawartość aminokwasów w skrzelach i jajnikach istotnie się obniżyła. Obniżyła się też zawartość DNA i RNA w poszczególnych narządach. Badane pestycydy uznano za toksyczne wobec ryb.


*00083*          pl

Wpływ żywienia lina (Tinca tinca) paszami zawierającymi oleje roślinne na skład ciała i dietetyczną jakość filetów. Zakęś,  Zdzisław; Jankowska, Barbara; Demska-Zakęś, Krystyna. - Komun. Ryb.  2012 nr 2 (127) s. 17-19, il. bibliogr.

Ryby o średniej masie 80 g przetrzymywano w systemach recyrkulacyjnych (RAS) i żywiono czterema paszami eksperymentalnymi z dodatkiem tranu i olejów roślinnych (rzepakowego, lnianego,  arachidowego). Nie stwierdzono wpływu żywienia lina testowanymi paszami na podstawowy skład chemiczny całego ciała ryb, filetów i trzewi. Nie stwierdzono różnic w zawartości tłuszczu w analizowanych częściach ciała; różnice wystąpiły jedynie w przypadku zawartości popiołu w filecie.


*00097*          pl

Karaś karasiowi nierówny. Pochodzenie ma znaczenie. Przybylska,  Katarzyna. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 3 s. 14-16, il.

Podano nazewnictwo stosowane dla trzech gatunków karasi: pospolitego, złocistego i srebrzystego. Opisano wygląd zewnętrzny ryb, występowanie, warunki siedliskowe, krzyżówki oraz znaczenie gospodarcze.


*00099*          pl

Seminarium na temat dziejów akwakultury w Północnej Europie.  Cios, Stanisław. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 3 s. 26-27, il.

Podczas seminarium zorganizowanym przez Królewską Akademię Gustawa Adolfa w Uppsali (Szewcja) przedstawiono wyniki badań populacji karasi prowadzonych w krajach skandynawskich. Tematyka obrad obejmowała głównie gospodarkę rybacką od czasów średniowiecza w Północnej Europie.


*00103*          pl

Występowanie kiełbia białopłetwego Romanogobio albipinnatus complex (Telesostei: Cyprinidae) w potoku Rzepnik. Nowak, Michał;  Szczerbik, Paweł; Popek, Włodzimierz. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2012 t. 68 z. 2 s. 152-158, il. bibliogr. summ.

W listopadzie 2009 roku w potoku Rzepnik (dopływie Skawinki w dorzeczu Górnej Wisły) odłowiono 5 kiełbi białopłetwych. Omówiono występowanie i cechy morfometryczne tego gatunku, który w Polsce został odnotowany w 1933 r. i 1957 r. w Wiśle. Podano wykaz cech umożliwiających identyfikację gatunków kiełbi występujących w Polsce.  Są to: kiełb krótkowąsy (Gobio gobio complex), kiełb białopłetwy (Romanogobio albipinatus complex), kiełb Kesslera (Romanogobio kessleri).


 

RYBY ŁOSOSIOWATE

*00022*          pl

Salmo trutta. Piskorski, Piotr. - Wiad. Węd. 2012 nr 5 (755)  s. 6-9, il.

Zwrócono uwagę na problemy związane z systematyką Salmo trutta z racji wielu podgatunków żyjących w wodach Europy. Są to: pstrąg potokowy, troć wędrowna, troć jeziorowa. Znane są cztery inne formy i wiele odmian zaliczanych do tego gatunku. Przedstawiono ocenę prowadzonej introdukcji Salmo trutta na przełomie XIX i XX wieku na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy.


 

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00002*          pl

[Trzydziesta szósta] XXXVI Krajowa Konferencja - Szkolenie dla hodowców ryb łososiowatych. Kowalski, Radosław [red. ]. Jastrzębia Góra: Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych 2011 176 s., il. + bibliogr.

Tematyka konferencji głównie dotyczyła realizacji projektów związanych z programem PO RYBY 2007-2013 oraz z działalnością Lokalnych Grup Rybackich w Polsce. Analizowano produkcję i sprzedaż pstrągów tęczowych, ich rynek, spożycie i jakość polskiej technologii chowu ryb. Przedstawiono wpływ warunków środowiskowych na efekty hodowli pstrągów, pozaprodukcyjne korzyści produkcji ryb oraz jej wpływ na środowisko naturalne. Omówiono profilaktykę w akwakulturze,  wymagania związane z systemem GLOBALGAP oraz VAT zgodny z nowymi przepisami prawnymi.


*00003*          pl

Wstępne wyniki badań nad jakością pstrąga tęczowego z polskiej technologii chowu. Szarek, J., Goryczko, K., Skibniewska, K., Guziur,  J., Koc, J., Dobosz, S., Siwicki, A. K., Sidoruk, M., Babińska, J.,  Terech-Majewska, E., Zakrzewski, J. W: [Trzydziesta szósta] XXXVI Krajowa Konferencja - Szkolenie dla hodowców ryb łososiowatych.  Jastrzębia Góra: Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych 2011     s. 87-99, il. +bibliogr. 16 poz.

W 2011 roku przeprowadzono badania w ramach projektu „Testowanie technologii produkcji pstrąga stosowanych w Polsce w świetle Rozporządzenia Komisji (WE) nr 710/2009". Odbyły się one w 3 gospodarstwach rybackich stosujących chów ekstensywny i 3 gospodarstwach z chowem intensywnym. Oceniono parametry biometryczne ryb, ich wartość rzeźną, przeżywalność, zużycie paszy na jeden kilogram przyrostu ciała, przyrost w sezonie oraz wskaźnik kondycji.  Dokonano również analiz fizycznych i chemicznych wód dopływających i odpływających z obiektów hodowlanych. Pogorszenie jakości wody było większe w obiektach z wielokrotnym użyciem wody. Uzyskane dla pstrąga parametry technologiczne w obu typach obiektów były podobne.


*00045*          en

Biochemical and physiological characteristics of semen of sex-reversed female rainbow trout (Oncorhynchus mykiss, Walbaum). Biochemiczna i fizjologiczna charakterystyka nasienia neosamców (samic o odwróconej płci) pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss,  Walbaum). Nynca, Joanna; Kuźmiński, Henryk; Dietrich, Grzegorz J., Hliwa, Piotr; Dobosz, Stefan; Liszewska, Ewa; Karol, Halina;  Ciereszko, Andrzej. - Theriogenology 2012 vol. 77 nr 1 s. 174-183, il.   bibliogr.

Podano wyniki analizy biochemicznej i fizjologicznej nasienia neosamców pstrąga (samców pochodzących od samic, u których nastąpiło odwrócenie płci) po kuracji hormonalnej z użyciem 11beta-hydroksyandrostendionu. Paramtery biochemiczne nasienia neosamców (koncentracja plemników, stężenie białka, aktywność antytrypsynowa, APA i dehydrogenzay mleczanowej, LDH) z wyjątkiem osmolalności, znacznie przewyższały parametry notowane u normalnych samców. Wartości tych parametrów były odwrotnie skorelowane z odsetkiem ruchliwych plemników. Nie stwierdzono żadnych istotnych zależności między odsetkiem ruchliwych plemników a pozostałymi parametrami opisującymi ruch plemników z wyjątkiem prędkości całkowitej.


*00046*          en

Changes in sperm parameters of sex-reversed female rainbow trout during spawning season in relation to sperm parameters of normal males. Zmiany parametrów nasienia neosamców pstrąga tęczowego w trakcie sezonu rozrodczego w odniesieniu do parametrów nasienia normalnych samców. Nynca, J., Kuźmiński, H., Dietrich, G. J.,  Hliwa, P., Dobosz, S., Liszewska, E., Karol, H., Ciereszko, A. -  Theriogenology 2012 vol. 77 nr 7 s. 1381-1389, il. bibliogr.

Przeanalizowano charakter zmian parametrów biochemicznych i fizjologicznych nasienia normalnych (XY) i uzyskanych hormonalnie z samic neosamców (XX) pstrąga w czasie sezonu rozrodczego. Parametry biochemiczne (koncentracja plemników, stężenie białka, APA, LDH) neosamców przewyższały parametry notowane u samców normalnych i charakteryzowały się z reguły innym przebiegiem zmian w sezonie rozrodczym. Odsetek ruchliwych plemników neosamców podczas tarła był zdecydowanie niższy niż u samców XY. Plemniki neosamców cechowały się mniejszą prędkością i bardziej krzywoliniową trajektorią ruchu (VSL).


*00048*          en

Quantitative characteristics of rainbow trout, Oncorhynchus mykiss, neo-males (XX genotype) and super-males (YY genotype) sperm.  Charakterystyka jakościowa nasienia neosamców (genotyp XX) i supersamców (genotyp (YY) pstrąga tęczowego, Oncorhynchus mykiss.  Kowalski, Radosław K., Sarosiek, Beata; Demianowicz, Wiesław; Judek, Jędrek; Goryczko, Krzysztof; Dobosz, Stefan; Kuźmiński, Henryk;  Demska-Zakęś, Krystyna; Babiak, Igor; Glogowski, Jan. - World Acad. Sci. Engin. Technol. 2011 iss. 77 s. 1162-1169, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki analizy porównawczej parametrów jakości nasienia pobranego od homogenetycznych pstrągów tęczowych (płeć genetyczna XX lub YY) i normalnych (XY). W mleczu pobranym z jąder neosamców i samców normalnych nie stwierdzono istotnych różnic w odsetku ruchliwych plemników (ok. 70 proc. ) i w parametrach opisujących trajektorię ruchu plemników. Koncentracja plemników w nasieniu pobranym z jąder była zbliżona u wszystkich samców,  natomiast w mleczu wyciśniętym istotnie różna. Osmolalność plazmy nasienia i płynu jądrowego wahała się od 254 do 308 mOsm/kg.


*00056*          en

Motility activation of rainbow trout spermatozoa at pH 6. 5 is directly to contamination of milt with urine. Aktywacja ruchu plemników pstrąga tęczowego przy pH 6. 5 jest bezpośrednio związana z zanieczyszczeniem mlecza moczem. Nynca, J., Dietrich, G. J.,  Kuźmiński, H., Dobosz, S., Ciereszko, A. - Aquaculture 2012  vol. 330-333 s. 185-188, il. bibliogr.

Przeprowadzone badania na nasieniu pstrąga tęczowego wykazały istotny wpływ zanieczyszczenia moczem na zdolność plemników do poruszania się po aktywacji przy pH 6. 5. Reakcja ta była zależna od ilości moczu (10-30 proc. ) i powodowała zmniejszenie liczby ruchliwych plemników o 20 proc. po 2 godzinach od zanieczyszczenia.  Podobnego zjawiska nie obserwowano jeśli do aktywacji nasienia użyto płynu zapładniającego D532 o pH 9. Obniżenie odsetka ruchliwych plemników przy pH 6. 5 wynikało, zdaniem autorów, z uszkodzeń plemników wywołanych przez mocz. Zjawisko to może stanowić kolejny paramter do oceny jakości nasienia pstrąga.


 

INNE ŁOSOSIOWATE

*00023*          pl

Bałtyckie łososie. Furdyna, Artur. - Węd. Świat 2012 nr 5 (197)  96-97, il.

Opisano działania prowadzone od lat 70-tych XX wieku nad Zatoką Botnicką (Szwecja), ukierunkowane na poprawę stanu naturalnych siedlisk łososiowatych. Antropopresja przyczyniła się do drastycznej redukcji siedlisk łososia i gatunków towarzyszących mu w dorzeczach tarłowych. Prowadzona renaturyzacja cieków sprzyja odtwarzaniu siedlisk w strumieniach i powinna zaowocować odbudową populacji dzikich łososi.


*00026*          pl

Możemy rybom pomóc. Furdyna, Artur. - Węd. Świat 2012 nr 6 (198) s. 80-81, il.

Stworzenie rybom łososiowatym warunków swobodnej migracji i odpowiedniego siedliska umożliwiającego odbycie tarła to główne problemy ochrony tych gatunków. Odpowiednie tarlisko ryb łososiowatych powinno charakteryzować się przepływem wody od 0. 7 do 1. 5 m/s, temperaturą wody latem poniżej 18 st. Cel., zacienieniem koryta rzeki krzewami i drzewami, obcenością żwiru o średnicy od 20 do 100 mm oraz obcenością w korycie dużych form kamiennych.


 

RYBY OKONIOWATE

*00036*          en

Influence of dietary administration of the beta-hydroxy-beta-methylbutyrate (HMB) on the innate immunity and resistance against bacterial infections in pikeperch (Sander lucioperca). Wpływ beta-hydroksy-beta-metylomaślanu (HMB) podawanego w paszy na nieswoiste mechanizmy obronne i przeciwzakaźną odporność przeciwko infekcjom bakteryjnym sandacza (Sander lucioperca). Siwicki, A. K., Zakęś, Z., Kowalska, A., Kazuń, A.,  Głąbski, E., Kazuń, B., Lepa, A. W: V Int. Conf. „Aquaculture and fishery“, Conference Proceedings, 1-3 June 2011, Belgrade-Zemun,  Serbia. Belgrade (Serbia): Agriculture University 2011  s. 143-146 +bibliogr. 6 poz.

Badania przeprowadzone na młodocianym sandaczu o średnim ciężarze 300 g wykazały, że HMB podawany w paszy przez 4 tygodnie (w dawce 50 mg/kg) istotnie podnosi komórkowe (aktywność metaboliczną i fagocytarną makrofagów, odpowiedź proliferacyjną limfocytów T i B) i humoralne (aktwyność lizozymu i poziom immunoglobulin) mechanizmy obronne. Podnosi także odporność przeciwzakaźną na bakterie patogenne z gatunków Aeromonas salmonicida (zmniejszenie śmiertelności o 40 proc. ) i Yersinia ruckeri (zmniejszenie śmiertelności o 30 proc. ).


*00043*          en

Effect of different dietary lipid levels on growth performance,  slaughter yield, chemical composition, and histology of liver and intestine of pikeperch, Sander lucioperca. Wpływ poziomu tłuszczu w diecie na wyniki wzrostu, wydajność rzeźną, skład ciała i histologię wątroby i jelit sandacza, Sander lucioperca. Kowalska,  A., Zakęś, Z., Jankowska, B., Demska-Zakęś, K. - Czech. J. Anim. Sci.  2011 vol. 56 nr 3 s. 136-149, il. bibliogr.

Zbadano wpływ różnej zawartości tłuszczu w paszy (60, 100, 180 g/kg) na wzrost, budowę histologiczną wątroby i jelita, skład chemiczny ciała oraz wartość rzeźną sandacza o początkowej masie ciała 280 g. Zawartość tłuszczu w paszy nie wpłynęła istotnie na przyrosty ryb, współczynnik pokarmowy pasz, masę trzewi, wydajność rzeźną odskórzonego filetu (43-48 proc.) oraz zawartość w nim tłuszczu, białka i popiołu. Różnice stwierdzono w ilości zdeponowanych w trzewiach tłuszczu oraz w proporcji poszczególnych kwasów tłuszczowych. U ryb żywionych paszą z najwyższą dawką tłuszczu stwierdzono zmiany patologiczne w wątrobie.


*00044*          en

Effect of size sorting on the survival, growth and cannibalism in pikeperch (Sander lucioperca L.) larvae during intensive culture in RAS. Wpływ sortowania na przeżywalność, wzrost i kanibalizm larw sandacza (Sander lucioperca L.) podczas intensywnego podchowu w obiegach zamkniętych - RAS. Szczepkowski, M., Zakęś, Z.,  Szczepkowska, B., Piotrowska, I. - Czech. J. Anim. Sci. 2011 vol. 56 nr 11 s. 483-489, il. bibliogr.

Przeprowadzono selekcję wielkościową larw sandacza na grupy: S - małe 40 mg/szt., L - duże 76 mg/szt., U - niesortowane 55 mg/szt.  Badano wpływ sortowania ryb na tempo wzrostu, przeżywalność i kanibalizm podczas 3 tyg. podchowu w obiegach zamkniętych. Nie stwierdzono wpływu na jednostkowe przyrosty ryb, ale nastąpiło zwiększenie całkowitej biomasy i wzrost przeżywalności. Ograniczone były straty spowodowane kanibalizmem. Analiza śmiertelności w grupach ryb sortowanych (S i L) wykazała istotny wpływ początkowej wielkości larw na strukturę śnięć. Straty spowodowane kanibalizmem były wyższe w grupie L.


*00050*          en

Substituting vegetable oil for fish oil in pikeperch diets: the impact on growth, internal organ histology, blood biochemical parameters, and proximate composition. Substytucja oleju rybnego olejami roślinnymi w diecie sandacza: wpływ na wzrost, histolgię narządów wewnętrznych, biochemiczne parametry krwi i skład ciała.  Kowalska, A., Zakęś, Z., Jankowska, B., Siwicki, A. - Aquacult. Nutr.  2011 vol. 17 s. 148-163, il. bibliogr.

Przeprowadzono eksperyment polegający na żywieniu narybku sandacza (o średnim ciężarze 59 g) paszą pstrągową, w której tran zastępowano olejami roślinnymi: lnianym i kokosowym (160 g oleju roślinnego zamiast 30 g tranu na kg paszy). Zastąpienie tranu olejami roślinnymi nie wpłynęło na wzrost ryb, ale spowodowało zmiany w składzie ciała (wzrost retencji białka, spadek retencji tłuszczu,  obniżenie EPA i DHA). W obrazie histologicznym wątroby zaobserowowano zmniejszenie wakuolizacji i kariolizę jąder hepatocytów, a w jelitach nastąpiło złuszczenie nabłonka. W parametrach biochemicznych krwi odnotowano wzrost aktywności ALAT, ASPAT, ceruloplazminy i wzrost zawartości bilurubiny.


*00054*          en

Impact of diets with different proportions of linseed and sunflower oils on the growth, liver histology, immunological and chemical blood parameters, and proximate composition of pikeperch Sander lucioperca (L. ). Wpływ diety o różnej proporcji oleju lnianego i słonecznikowego na wzrost, histologię wątroby,  immunologiczne i chemiczne parametry krwi i skład ciała sandacza Sander lucioperca (L. ). Kowalska, Agata; Zakęś, Zdzisław; Siwicki,  Andrzej K., Jankowska, Barbara; Jarmołowicz, Sylwia; Demska-Zakęś,  Krystyna. - Fish Physiol. Biochem. 2012 vol. 38 nr 2 s. 375-388, il.   bibliogr.

Opisano wpływ żywienia sandacza (71 g/szt. ) paszą pstrągową z dodatkiem olejów roślinnych: lnianego LO i słonecznikowego SFO,  podawanych oddzielnie (67 g/kg paszy) lub łącznie w proporcjach 47 g LO i 20 g SFO na kg paszy, albo odwrotnie. Różny stosunek kwasów tłuszczowych n3/n6 nie wpłynął na wzrost ryb, współczynnik pokarmowy pasz, wartość VSI i HSI oraz obraz histologiczny wątroby. Najlepsze wyniki (retencja tłuszczu, wskaźniki immunologiczne, zawartość kwasu linolowego) uzyskano przy zastosowaniu 20 g SFO i 47 g LO (najkorzystniejsza proporcja n3/n6:1. 35).


*00092*          en

Two different feeding tactics of young-of-the-year perch, Perca fluviatilis L., inhabiting the littoral zone of the lowland Sulejow Reservoir (Central Poland). Dwie różne taktyki żerowania młodych,  rocznych okoni, Perca fluviatilis L., zasiedlających strefę litoralową nizinnego Zbiornika Sulejowskiego (Centralna Polska).  Frankiewicz, Piotr; Wojtal-Frankiewicz, Adrianna. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 1 s. 35-41, il. bibliogr.

Model odżywiania się rocznych ryb, zwłaszcza okonia, badano w zarośniętym litoralu Zbiornika Sulejowskiego w czerwcu 2007 roku.  Dominującymi tam gatunkami ryb były okoń i płoć. Analiza zawartości żołądków ryb wykazała głównie obecność dużych gatunków zooplanktonu.  U okoni zaobserwowano dwie taktyki żerowania. Ryby, które bytowały w miejscach nie zarośniętych, zjadały prawie wyłącznie rozwielitki i widłonogi. Okonie złowione wśród roślin najczęściej zjadały larwy owadów bentosowych. Obserwowany podział może być próbą obniżenia konkurencji pokarmowej wewnątrzgatunkowej między kohortami okoni i międzygatunkowej między okoniem i płocią.


 

RYBY WĘGORZOWATE

*00007*          en

The innate immunity of European eel (Anguilla anguilla) growing in natural conditions and intensive system of rearing. Nieswoista odporność węgorza europejskiego (Anguilla anguilla) w warunkach naturalnych i intensywnym podchowie. Siwicki, Andrzej K., Robak,  Stanisław. - Central. Eur. J. Immunol. 2011 vol. 36 nr 3 s. 130-134, il.   bibliogr.

Opisano wyniki badań immunologicznych przeprowadzonych w celu porównania aktywności komórkowych i humoralnych mechanizmów obronnych u węgorzy (Anguilla anguilla) pochodzących ze środowiska naturalnego (z rzek Odra i Wisła) oraz z intensywnego podchowu w obiegach zamkniętych. Na podstawie analizy aktywności metabolicznej fagocytów we krwi i śledzionie, RBA, PKA i całkowitego poziomu immunoglobulin w osoczu, stwierdzono że ryby ze środowiska naturalnego charakteryzowały się wyższym potencjałem odporności nieswoistej niż hodowlane.


*00024*          pl

Ostatnie węgorze! Tajemniczy i pożądany. Jak łowić węgorze?.  Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd. 2012 nr 6 (756) s. 6-10, il.

Opisano rozsiedlenie węgorza, jego status jako gatunku chronionego oraz biologię rozrodu. Węgorz dla wędkarzy jest trofeum bradzo atrakcyjnym. Prowadzi nocny tryb życia, a jego złowienie wymaga zasiadek, zarówno nad rzekami, jak i jeziorami.


*00025*          pl

Ostatnie węgorze! Ryba o smaku euro. Kustosz, Antoni. -  Wiad. Węd. 2012 nr 6 (756) s. 12-16, il.

Opisano działania wynikające z wprowadzonego 6 stycznia 2010 r.  „Planu gospodarowania zasobami węgorza w Polsce“. Celem planu jest zwiększenie stada tarłowego poprzez coroczne zarybianie dorzecza Odry i Wisły narybkiem szklistym lub węgorzem wstępującym bądź obsadowym,  ograniczenie śmiertelności połowowej oraz udrożnienie rzek, aby umożliwić swobodny spływ węgorza. Wprowadzono także okres ochronny i ujednolicony wymiar ochronny na obszarze polskich wód terytorialnych i śródlądowych oraz dzienny limit w połowach wędkarskich.


*00059*          pl

Nareszcie głos rozsądku - połowy to jedna, ale nie główna przyczyna katastrofalnego stanu populacji węgorza europejskiego.  Draganik, Bohdan. - Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 1 (85) s. 48-51, il.

W oparciu o publikacje w czasopismach zagranicznych analizowano czynniki powodujące katastrofalny stan populacji węgorza docierającego do wybrzeży Europy i Afryki Północnej. Scharakteryzowano wymagania energetyczne węgorzy w trakcie wędrówki do Morza Sargassowego. Omówiono wpływ czynników meteorologicznych i hydrologicznych oraz pozarybackiej działalności człowieka na aktualny stan populacji węgorza europejskiego. Omówiono też przyczyny redukcji rekrutacji węgorza amerykańskiego.


*00080*          pl

Wielkość i charakterystyka odłowów węgorza europejskiego Anguilla anguilla L. w polskich wodach śródlądowych w 2011 roku.  Wołos, Arkadiusz; Mickiewicz, Maciej; Czerwiński, Tomasz. -  Komun. Ryb. 2012 nr 2 (127) s. 1-5, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono dane statystyczne dotyczące wielkości połowów gospodarczych, wędkarskich i kłusowniczych węgorza europejskiego w 2011 roku. Odłowy gospodarcze w dorzeczu Wisły i Odry wynosiły w tym okresie 86, 8 ton, wędkarskie 43, 6 ton, zaś kłusownicze 40 ton, co daje łącznie 170, 4 ton. W porównaniu z rokiem 2010 były niższe o 25, 9 proc. Udział odłowów gospodarczych wynosił 51 proc., wędkraskich 25, 6 proc., a kłusowniczych 23, 4 proc.


 

RYBY SUMOWATE

*00057*          en

Uniform maternal age/size and light restriction mitigate cannibalism in Clarias gariepinus larvae and juveniles reared under production-like controlled conditions. Ujednolicenie wieku/wielkości samic i ograniczenie oświetlenia łagodzi kanibalizm larw i osobników juwenalnych suma afrykańskiego, Clarias gariepinus,  podczas podchowu w warunkach kontrolowanych zbliżonych do skali technicznej. Adamek, Jerzy; Kamler, Ewa; Epler, Piotr. -  Aquacult. Enginer. 2011 vol. 45 nr 1 s. 13-19, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki dwóch niezależnych eksperymentów analizujących możliwości ograniczenia kanibalizmu i zwiększenia przyrostów masy ciała suma afrykańskiego. W tym celu wyrównywano materiał obsadowy (wiek i rozmiary) i zmniejszano dostęp światła (fotoperiod L/D: 24/0, 12/12; 0/24). Opisano kilka możliwości obniżania przyrostu biomasy u ryb wykazujących skłonności do kanibalizmu. Potwierdzono, że wybór do rozrodu młodych samic,  najlepiej w tym samym wieku oraz ograniczenie oświetlenia, powoduje zmniejszenie kanibalizmu i zwiększenie przyrostu masy ciała ryb (nawet o 3, 8 razy).


*00074*          en

Effects of three different photoperiods on the growth and body coloration of juvenile Arfican catfish, Clarias gariepinus (Burchell). Wpływ trzech różnych fotoperiodów na wzrost i barwę ciała młodocianego suma afrykańskiego, Clarias gariepinus (Burchell). Mustapha, Moshood K., Okafor, Benedict U., Olaoti,  Khalid S., Oyelakin, Opeyemi K. - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 nr 1  s. 55-59, il. bibliogr.

Młodociane sumy afrykańskie hodowano w trzech fotoperiodach: 24 h ciemności (24D:0L), 24 h oświetlenia (24L:0D); 12 h ciemności i 12 h oświetlenia (12D:12L). Sprawdzano też jakość wody w zbiornikach hodowlanych. Badano przyrosty masy ciała, specyficzne tempo wzrostu i efektywną przemianę pokarmu u ryb oraz wskaźniki SGR, FCR i FCE. W całkowitej ciemności mięso sumów było ciemniejsze, a przyrosty masy ciała najwyższe. W tych warunkach ryby były najmniej agresywne i w najmniejszym stopniu narażone na stres.


 

RYBY MORSKIE

*00073*          en

Content of metals in flounder, Platichthys flesus L., and Baltic herring, Clupea harengus membras L., from the southern Baltic. Zawartość metali w storni, Platichthys flesus L., i śledziu bałtyckim, Clupea harengus membras L., z południowego Bałtyku.  Pokorska, Kamila; Protasowicki, Mikołaj; Bernat, Kinga; Kucharczyk,  Monika. - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 nr 1 s. 51-53, il. bibliogr.

Badano zawartość metali (glinu Al, kadmu Cd, miedzi Cu, żelaza Fe, rtęci Hg, litu Li, manganu Mn, niklu Ni, ołowiu Pb i cynku Zn) w mięśniach, wątrobie i nerkach ryb bałtyckich, storni (flądry) i śledzia. Zawartość tych metali (w mg/kg) mieściła się w tkankach ryb w zakresie: Al 0. 73-5. 78; Cd 0. 004-1. 035; Cu 0. 1-18. 5; Fe 1. 54-301. 02; Hg 0. 015-0. 084; Li poniżej 0. 001-0. 044; Mn 0. 07-1. 06; Ni poniżej 0. 01-0. 31; Pb poniżej 0. 001-0. 221; Zn 3. 19-44. 60.  Stwierdzono, że w mięśniach badanych ryb zawartość metali nie przekracza dopuszczalnych poziomów prawnie zatwierdzonych w Unii Europejskiej.


*00075*          en

Comparative characterization of the spawning environments of European anchovy, Engraulis encrasicolus, and round sardinella,  Sardinella aurita (Actinopterygii: Clupeiformes) in the eastern coast of Tunisia. Porównawcza charakterystyka środowisk tarliskowych europejskiej sardeli, Engraulis encrasicolus, i atlantyckiej sardyneli, Sardinella aurita (Actinopterygii: Clupeiformes) przy wschodnim wybrzeżu Tunezji. Zarrad, Rafik; Alemany, Francisco;  Jarboui, Othman; Garcia, Alberto; Akrout, Fourat. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 1 s. 9-19, il. bibliogr.

Badano rozmiesczenie tarlisk, ikry i larw eksploatowanych populacji ryb atlantyckich, sardeli i sardyneli. Mierzono temperaturę wody i zasolenie na każdym stanowisku. Obydwa gatunki tarło odbywają w głębszych wodach, gdzie kończy się szelf kontynentalny. Tarliska są obok siebie, ale sardela wybiera na tarło miejsca w południowej części, a sardynela w części północnej szelfu. Każdy gatunek ma specyficzną strategię rozrodczą, zależną od czynników fizycznych i biologicznych.


*00079*          en

Length-weight relations of 22 fish species from the littoral zone of the eastern Ioanian Sea, Greece. Zależność długość-ciężar u 22 gatunków ryb ze strefy litoralowej wschodniej części Morza Jońskiego, Grecja. Liousia, Varvara; Batziakas, Stratos;  Panagiotou, Nikos; Daouti, Irini; Koutrakis, Emmanouil; Leonardos,  Ioannis D. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 1 s. 69-72, il.   bibliogr.

Badano zależność długość-ciężar u ryb złowionych w strefie przybrzeżnej morza. Całkowity zbiór składał się z 7095 okazów - 22 gatunków ryb z 12 rodzin. Były to: ateryna, belona, sardynela,  sardela, babka czarna, wargacze, iglicznie, mugile, barwena,  prażmowate, ślizgowate. Posługiwano się równaniem W=aL(b), gdzie W to ciężar ryby, L - długość całkowita, współczynnik a zależał od kształtu ciała, a parametr b to współczynnik wykładniczy, którego wartość wahała się od 2. 58 do 3. 43. Są to pierwsze tego typu badania w wodach przybrzeżnych Grecji.


 

POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY

*00027*          en

Simulation of common bream stock dynamics in the Zegrze Reservoir by changes of the exploitation system. Symulacja dynamiki populacji leszcza w Zbiorniku Zegrzyńskim w wyniku zmian systemu eksploatacji. Buras, Paweł C., Wiśniewolski, Wiesław. W:  Sovremennoe sostojanie bioresursov vnutrennikh vodoemov. Tom 1.  Moskva (Russia): Izd. „Akvaros“ 2011    s. 99-107, il. +bibliogr. 20 poz., rez.

Przedstawiono zastosowanie symulacyjnego modelu (CMER) w celu oceny populacyjnych skutków łowienia leszcza dwoma systemami eksploatacji (sieciową i wędkarską) oraz wskazania możliwości regulowania jego liczebności w Zbiorniku Zegrzyńskim. Przeprowadzone symulacje uwzględniające różne warianty zwiększenia intensywności obydwu systemów wykazały, że przy obecnie stosowanym systemie eksploatacji nie ma możliwości redukcji nadmiernie rozwiniętej populacji leszcza w badanym zbiorniku. Zwiększenie intensywności łowienia (nawet dziesięciokrotne) nie przyniesie proporcjalnego efektu regulacyjnego w stosunku do ponoszonego nakładu połowowego.


*00101*          pl

Ukai, znienawidzony szkodnik „na służbie“ u rybaka. Draganik,  Bohdan. - Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 3 (86) s. 51-53, il.

Scharakteryzowano różnorodność gatunkową kormoranów i ich szkodliwy wpływ na środowisko. Opisano wykorzystanie tych ptaków w połowach ryb w Japonii, Chinach i Europie Zachodniej od 581 r.  (pierwsze wzmianki) do dnia dzisiejszego. Przedstawiono sposoby przystosowania kormoranów do łowienia ryb praktykowane w Chinach i Japonii. (Ukai w języku japońskim oznacza trzymanie kormoranów jako ptaków oswojonych lub łowienie ryb z użyciem kormoranów. )


 

WĘDKARSTWO

*00087*          pl

Amatorski połów ryb w obrębie hodowlanym. Radecki, Wojciech. -  Komun. Ryb. 2012 nr 2 (127) s. 36-37

Na podstawie obowiązujących regulacji prawnych autor dowodzi, że prowadzenie amatorskiego połowu ryb w obrębie hodowlanym bez uzgodnienia z uprawnionymi do rybactwa w tym obrębie nie jest wykroczeniem, za które można nałożyć grzywnę w drodze mandatu karnego bez zatrzymania sprzętu służącego do wędkowania.


 

EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00060*          pl

Tereny zależne od rybactwa śródlądowego. Sukces czy przypadek?.  Pirtań, Ziemowit. - Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 1 (85) s. 54-58, il.

Przedstawiono realizację działań Lokalnych Grup Rybackich na terenach zależnych od rybactwa w oparciu o założenia zawarte w ich strategiach. Omówiono powstanie i funkcjonowanie śródlądowych i nadmorskich Lokalnych Grup Rybackich oraz różnice w obszarach ich aktywności. Analizowano możliwość zróżnicowania podejścia obu grup.  Wskazano na podjęcie działań w celu wykorzystania środków z Europejskiego Funduszu Rybackiego.


 

SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE

*00001*          pl

Choroby mięczaków i skorupiaków podlegające obowiązkowi zwalczania. Szweda, Wojciech [red. ]; Siwicki, Andrzej K. [red. ];  Terech-Majewska, Elżbieta [red. ]. Olsztyn: Wydaw. IRS 2011 107 s., il.  +bibliogr.

Omówiono choroby egzotyczne i nieegzotyczne mięczaków i skorupiaków podlegające obowiązkowi zwalczania w Polsce i Unii Europejskiej. Scharakteryzowano biologię i hodowlę mięczaków oraz skorupiaków, ich mechanizmy obronne, odporność przeciwzakaźną,  diagnostykę molekularną oraz stosowane antybiotyki i środki alternatywne w akwakulturze. Przedstawiono akwakulturę i choroby występujące u 4 gatunków raków bytujących w wodach Polski.


 

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00004*          pl

Ocena organoloeptyczna pstrąga tęczowego z chowu na wodach recyrkulowanych. Zakrzewski, J., Goryczko, K., Skibniewska, K. A.,  Dobosz, S., Szarek, J., Guziur, J. W: [Trzydziesta szósta] XXXVI Krajowa Konferencja - Szkolenie dla hodowców ryb łososiowatych.  Jastrzębia Góra: Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych 2011     s. 100-104, il. +bibliogr. 7 poz.

W 2011 roku w sześciu gospodarstwach rybackich (3 prowadziły hodowlę ekstensywną na wodzie przepływowej, a 3 stosowały recyrkulację wody i chów intensywny) odłowiono 240 pstrągów tęczowych. Przeprowadzono ocenę filetów ryb z poszczególnych systemów chowu za pomocą testu konsumenckiego, w którym uczestniczyło 23 respondentów. Oceniano barwę filetów, teskturę, soczystość, zapach,  smak. Wykazano niewielkie różnice w jakości testowanego organoleptycznie mięsa ryb. Ocena uzyskana dla pstrągów hodowanych ekstensywnie i intensywnie była podobna.


*00013*          pl

Jakie ryby kupujemy. Kulikowski, Tomasz. - Wiad. Ryb. 2012 nr 1-2 (185) s. 17-18, il.

Przeprowadzone w dn. 20-22 maja 2011 badanie rynkowe 1063 mieszkańców Polski dotyczyło zakupów ryb świeżych oraz konsumpcji ryb poza domem. Okazało się, że tylko 39 proc. respondentów kupuje ryby świeże, a 58 proc. respondentów nie kupiło żadnego świeżego produktu rybnego. Omówiono formy nabywania ryb, preferencje gatunkowe,  ulubione miejsca dokonywania zakupów. Scharakteryzowano spożycie ryb poza domem, preferowane gatunki ryb w gastronomii oraz ich ceny.


*00058*          pl

Sztokfisze, klipfisze, bałyki, wobły, taranie - mało znane w Polsce produkty z ryb. Kolman, Ryszard; Lirski, Andrzej. -  Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 1 (85) s. 46-47, il.

Opisano znaczenie i zalety suszenia ryb w Europie, głównie w krajach skandynawskich i wschodnich. Omówiono proces suszenia ryb oraz technologię ich solenia. Podano długość czasu solenia filetów w zależności od gatunku i części ciała ryb oraz podstawowy skład podsuszonego mięsa ryb (bałyków) z jesiotrowatych i łososiowatych.


*00063*          pl

Nie tylko na talerzu, czyli o rybach nieco inaczej. Cieśla,  Mirosław; Śliwiński, Jerzy. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 2 s. 14-17

Omówiono wielofunkcyjną rolę ryb w życiu człowieka: ryby jako żywność funkcjonalną i surowiec paszowy, w rekreacji, akwarystyce,  akwaturystyce, w ogrodach wodnych, w medycynie, farmacji, kosmetyce oraz jako organizmy wskaźnikowe w monitoringu środowiska.


 

URZĄDZENIA DO CHOWU I HODOWLI RYB

*00051*          en

Comparison of hydroacoustic estimates with fish census in shallow Malta Reservoir - which TS/L regression to use in horizontal beam applications?. Porównanie pomiarów hydroakustycznych z bezpośrenim liczeniem ryb w płytkim zbiorniku Malta - którą zależność TS/L wykorzystać przy stosowaniu wiązki horyzontalnej?. Godlewska,  M., Frouzova, J., Kubecka, J., Wiśniewolski, W., Szlakowski, J. -  Fisheries Research 2011 vol. 123-124 s. 90-97, il. bibliogr.

Testowano trzy metody obróbki danych akustycznych, zastosowanych przy hydroakustycznym szacowaniu biomasy ryb za pomocą wiązki sondującej (echosonda Smirad EY500 w wersji split-beam 120 kHz) w płytkim zbiorniku Malta w Poznaniu. Wyniki hydroakustycznych pomiarów zweryfikowano po spuszczeniu wody ze zbiornika i przeliczeniu ryb.  Wyniki pomiarów najbardziej zbliżone do rzeczywistych uzyskano po zastosowaniu metody konwulacji, usuwającej wpływ przypadkowego ułożenia ryb oraz po wykorzystaniu zależności TS-L (siła celu - długość ryb) dla mieszanej populacji ryb słodkowodnych.


*00052*          en

How pulse lengths impact fish stock estimations during hydroacoustic measurements at 70 kHz. Jak długość impulsu sondującego wpływa na szacowanie populacji ryb podczas pomiarów hydroakustycznych wiązką 70 kHz. Godlewska, Małgorzata; Colon,  Michel; Jóźwik, Adam; Guillard, Jean. - Aquat. Living Resour. 2011  vol. 24 s. 71-78, il. bibliogr.

Wykonano hydroakustyczne pomiary ryb w oligo-mezotroficznym jeziorze Hańcza w zależności od długości impulsu sondującego (zakres: 0, 128 - 1024 ms) używając echosondy Smirad EK60 w wersji z rozszczepioną wiązką sondującą (split-beam) 70 kHz z dwoma przetwornikami. Wykazano, że w badanym zakresie długość impulsu sondującego nie wpływała na poziom współczynnika rozproszenia Sv,  odzwierciedlającego biomasę ryb. Za to istotnie kształtowała siłę celu (TS), co przekładało się na rozbieżności przy szacowaniu zagęszczenia ryb powyżej termokliny. Przy stosowaniu dłuższych impulsów mogło dochodzić do przeszacowania średnich TS i niedoszacowania liczebności ryb.


 

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD

*00020*          pl

Rekultywacja Jeziora Głębokiego w Szczecinie w latach 2008-2011.  Holona, Tomasz; Gołdyn, Ryszard. - Gaz Woda 2012 t. 86 nr 2 s. 75-77,   il. bibliogr.

Efekty rekultywacji Jeziora Głębokiego oceniono analizując przezroczystość wody, natlenienie oraz stężenie związków biogennych.  Stwierdzono stopniowy wzrost widzialności krążka Secchiego, ścisły związek między siłą wiatru a koncentracją tlenu oraz postępujące obniżenie zawartości związków azotu. Zmniejszenie stężenia związków fosforu może być procesem wieloletnim z racji znacznego nagromadzenia zanieczyszczeń w osadach dennych.


*00021*          pl

Substancje farmaceutyczne w środowisku wodnym - występowanie i zagrożenia. Łebkowska, Maria; Załęska-Radziwiłł, Monika; Affek,  Katarzyna. - Gaz Woda 2012 t. 86 nr 3 s. 129-133, il. bibliogr.

Analizowano problematykę związaną z występowaniem i oddziaływaniem farmaceutyków (leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, regulatorów poziomu tłuszczów, B-blokerów, hormonów steroidowych i antybiotyków) w ściekach, wodach powierzchniowych i w wodzie pitnej oraz ich oddziaływanie na organizmy wodne i człowieka.  Stwierdzono niekuteczność ich usuwania konwencjonalnymi metodami uzdatniania wody. Bardziej skuteczne są metody odwróconej osmozy i neofiltracji oraz wysokoselektywne sposoby utleniania.


*00093*          en

Immatures of Chironomidae (Insecta - Diptera) under the action of pesticides in irrigated rice field. Niedojrzałe Chironomidae (Insecta - Diptera) pod wpływem działania pestycydów na nawadnianych polach ryżowych. Marchiori, Amanda; Baumart, Joele; Santos,  Sandro. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 1 s. 43-52, il.   bibliogr.

Zebrano 589 larw Chironomidae, które poddano działaniu 7 pestycydów (Only, Imazethapyr, Imazapic, Clomazone, Quinclorac,  Carbofuran, Fipronil). Najliczniejszymi rodzajami wśród larw owadów były: Kiefferulus spp., Chironomus spp., Dicrotendipes spp. Testy ANOVA (analizy niezgodności) i ANOSIM (analizy podobieństwa) wykazały istotny wpływ pestycydów na zagęszczenie larw Chironomidae.  Koncentracje pestycydów były wyższe w pierwszych 10 dniach po podaniu. Pestycydy miały negatywny wpływ na zespoły Chironomidae, a skumulowane w osadach dłużej mogły oddziaływać na organizmy bentosowe.


 

OCHRONA GATUNKOWA

*00014*          pl

Zagrożone gatunki w Polsce. Minogi. Czarnecka, Magdalena. -  Nasze Wody 2012 R. 16 nr 1 s. 16-17, il.

Zwrócono uwagę na minogi - kręgowce o ciekawej anatomii i biologii, w Polsce objęte ścisłą ochroną. Ograniczona liczebność minogów jest spowodowana intensywną eksploatacją rybacką, zabudową hydrotechniczną, regulacją cieków oraz zanieczyszczeniem wód, na które są bardzo wrażliwe stadia larwalne. W polskich wodach,  potokach, strumieniach i rzekach mogą występować cztery gatunki minoga: rzeczny, morski, strumieniowy i ukraiński.


*00028*          en

Comparison of the cormorants diet in a breeding colony and a night roost in Mamry Lake complex North Eastern Poland. Porównanie diety kormoranów z kolonii lęgowej i noclegowisk w kompleksie jeziora Mamry w północno-wschodniej Polsce. Wziątek, Bogdan; Martyniak,  Andrzej; Krzywosz, Tadeusz; Mierzejewska, Katarzyna; Kozłowski,  Jacek; Szymańska, Urszula; Mellin, Maria. W: Proceedings of 7th International Conference on Cormorants, 23-26 Nov 2005, Villeneuve (VD), Switzerland. Lelystadt (Switzerland): IUCN Cormorant Research Group 2011  s. 112-119, il. +bibliogr. 32 poz.

Porównano skład pokarmu dwóch grup wiekowych kormorana: osobników dorosłych gniazdujących w koloniach lęgowych na Jeziorze Dobskim oraz ptaków młodocianych na terenie noclegowiska na jeziorze Mamry. W okresie od maja do listopada 2003 r. wśród 5827 zidentyfikowanych w wypluwkach szczątków ryb wyróżniono 19 gatunków ryb, 18 u ptaków z kolonii lęgowej i 16 z noclegowiska. Pod względem wagowym dominowały dwa gatunki, okoń i płoć, u dorosłych kormoranów,  odpowiednio, w ilości 32, 6 i 27, 7 proc. zaś u młodocianych,  odpowiednio, w ilości 35, 9 i 38, 7 proc. Młodociane kormorany również chętnie zjadały miętusa i szczupaka, a dorosłe lina i ukleję.


*00030*          en

European sturgeon, Acipenser sturio in Georgia. Jesiotr europejski, Acipenser sturio w Gruzji. Kolman, Ryszard. W: Biology and conservation of the European Sturgeon Acipenser sturio L. 1758.  Berlin (Germany): Springer Verlag 2011   s. 243-250, il. +bibliogr. 15 poz.

Przedstawiono obecny status oraz charakterystykę populacji anadromicznego jesiotra europejskiego, występującego w Gruzji w rzece Rioni i w Morzu Czarnym. Dostępne informacje wskazują, że obecnie populacja jest w zaniku. Pomimo całkowitego zakazu połowów, obowiązującego od 1967 roku, co roku odławia się nielegalnie około 500-600 osobników podczas wędrówek tarłowych do rzeki Rioni.  Dotychczasowe prace zmierzające do odbudowy populacji nie przyniosły spodziewanych efektów.


*00064*          pl

Wydra w „Atlasie ssaków Polski“ a kwestia rybacka. Romanowski,  Jerzy. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 2 s. 19-20, il.

Atlas ssaków gromadzi wszelkie dane i obserwacje dotyczące wydry i umieszcza je w bazie danych oraz na mapie Polski. Informacje te są dostępne na stronie internetowej Instytutu Ochrony Przyrody.  Koordynatorem projektu jest dr Jerzy Romanowski z Centrum Badań Ekologicznych.


*00067*          pl

Nowe podejście do tematu ochrony zwierząt na terenie obrębów hodowlanych. Łakomy, Andrzej. - Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 2 s. 33-34, il.

Przedstawiono procedury i praktyki stosowane przy wydawaniu zezwoleń na płoszenie i odstrzał wydry i kormorana na stawach rybnych zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody. Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska interpretują przepisy wyłącznie pod kątem ochrony zwierząt z pominięciem szkód w gospodarce rybackiej.


 

GOSPODARKA WODNA

*00066*          pl

Retencja wody, a stawy do hodowli ryb. Szarek, Edward. -  Prz. Ryb. 2012 R. 36 nr 2 s. 31-32, il.

Poprawę retencji można uzyskać przez powiększenie powierzchni stawów hodowlanych. Powierzchnia stawów niezalewanych i niewykorzystanych w Polsce daje możliwość zgromadzenia 210 mln m sześc. wody. Potrzebne są odpowiednie przepisy regulujące przykładowo sprawy piętrzenia i zrzutu wody.


*00089*          en

„Towards engineering harmony between water, ecosystem and society“. 10-11 September 2010, Zakopane, Poland; 26-27 September 2011 in Machern near Lipzig, Germany. „Na rzecz harmonizowania inżynierii między wodą, ekosystemem i społeczeństwem“ (10-11 września 2010, Zakopane, Polska; 26-27 września 2011 w Machern koło Lipska,  Niemcy). - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2011 vol. 11 nr 3-4 s. 137-272, il. bibliogr.    Selected papers from the 3rd and 4th European Regional Workshop of InterAcademy Pannel Water Programme (Wybrane prace z 3-ich i 4-tych europejskich, regionalnych warsztatów międzyakademickich, panelowych,  na temat programu o wodzie)

Tom zawiera prace o tematyce poświęconej ocenie zasobów wodnych (i nie tylko) oraz o wskazaniach, jak nimi gospodarować. Żyjemy w erze antropocentrycznej, gdzie dwa czynniki odgrywają główną rolę: rozwój demograficzny i wzrastająca konsumpcja energii oraz innych zasobów. Woda jest kluczowym czynnikiem nie tylko ze względu na produktywność ekosystemów, ale także dla integracji procesów ekologicznych. Ochrona zasobów wodnych jest koniecznością dla funkcjonowania społeczeństw i ich rozwoju na całym świecie.