Instytut   Rybactwa   Śródlądowego

im. STANISŁAWA  SAKOWICZA







EXPRESS INFORMACJA

NR  4/2012

(kwartalnik)

 

 

 

                                                     Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

                                                                     mgr inż. Henryk Chmielewski

                                                                         inż. Jadwiga Cupiał

 

                                                                                                                                      Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanow

 

Olsztyn 2012

 

 

 

 

 

 

 

 

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał

 

Kontakt:
Tel.
(089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

 

© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010

 

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

 

 

Część rekordów opracowanych w innych ośrodkach otrzymano
za pośrednictwem Centralnej Biblioteki Rolniczej w Warszawie

 

 

 

 

 

 

 

RYBACTWO

*00024*          engpol

Selected reprints of publications by staff at the Sea Fisheries Institute in Gdynia 2005-2009. Wybrane publikacje pracowników Morskiego Instytutu Rybackiego w Gdyni 2005-2009. Linkowski, Tomasz B. [[red. ]]; Pelczarski, Wojciech [[red. ]]; Grabowska-Popow, Małgorzata [[red. ]]. Sea Fischeries Institute in Gdynia zob. Morski Instytut Rybacki w Gdyni. Gdynia:

Wydaw. MIR 2011 [II], 951 s., il., 31 cm cm

Reprinty niektórych prac opublikowanych w okresie pięciolecia 2005-2009 przez pracowników MIR.


*00043*          pol

Encyklopedia rybactwa. Praca zbiorowa. Szczerbowski, Jan Andrzej [Red. ]. Olsztyn: Wydawnictwo Instytutu Rybactwa Śródlądowego 2011,  590 s., il.

 


*00100*          pol

Bibliografia limnologiczno-rybacka. Polskie wydawnictwa książkowe 2009-2011. Zdanowska, Jadwiga; Cupiał, Jadwiga;  Samulowska-Dramińska, Barbara. Instytut Rybactwa Śródlądowego - Dział Informacji Naukowej. Olsztyn: Wydawnictwo Instytutu Rybactwa Śródlądowego 2012, 127 s.

Publikacje naukowe i artykuły popularne oraz popularno-naukowe z zakresu rybactwa śródlądowego i nauk związanych w szerokim zakresie tematycznym ze środowiskiem wodnym.


*00113*          pl

Obwody rybackie dla rybaków. Ferlin, Marek. - Prz. Ryb. 2012 nr 5 (125) s. 42-43, il.

Omówiono zmiany niektórych zapisów w ustawie o rybactwie śródlądowym. Istotnym elementem ustawy jest zamiana płatności czynszu dzierżawnego na nakłady rzeczowo-finansowe. Środki stąd pochodzące mogą być skierowane np. na zarybianie.


*00114*          en

Editorial. For the 20th anniversary issue of the Archives of Polish Fisheries. Artykuł redakcyjny z okazji 20-tej rocznicy wydawania Archives of Polish Fisheries (Archiwum Rybactwa Polskiego).  Zdanowski, Bogusław; Kapusta, Andrzej. - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 fasc. 3 s. 155-156, bibliogr.

Omówiono historię czasopisma naukowego Archives of Polish Fisheries, wydawanego w Instytucie Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie od 1992 roku. Ponad 400 autorów z 31 krajów opublikowało w nim ponad 500 artykułów. Początkowo Archiwum było półrocznikiem, a obecnie ukazuje się jako kwartalnik, także w formie elektronicznej. Główną tematyką czasopisma jest biologia i ekologia ryb oraz różnorodna problematyka rybacka. Publikowane są prace o hodowli ryb, zasobach rybackich, o kontrolowanym rozrodzie ryb i podchowie form młodocianych. Odnotowano wzrastający indeks cytowań. Aktualny zeszyt zawiera przedruk 10 cennych prac opublikowanych w poprzednich numerach.


*00124*          pl

Literatura rybacka na tle innych dzieł rolniczych wydanych w latach 1549-1834 według spisu Aleksandra Kamińskiego. Hutorowicz, Andrzej; Hutorowicz, Joanna. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 29-31, il.   bibliogr.

Czasopismo „Ziemianin Galicyjski“, które ukazało się we Lwowie w 1836 roku opublikowało „Spis dzieł polskich rolniczo-technologicznych w porządku chronologicznym ułożony“. Zawiera on wykaz ponad 300 pozycji o tematyce rolniczej, w tym poświęcone rybactwu, budowaniu stawów i na temat chowu ryb.


*00127*          pl

Konferencja „WYLĘGARNIA 2012", 13-14 września 2012, Ustka.  Zakęś, Zdzisław. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 35-38, il.

Tematem przewodnim dorocznej konferencji było wylęgarnictwo organizmów wodnych. Omawiano sprawy związane z przygotowaniem tarlaków do rozrodu, jakość gamet, procedury środowiskowe. Poruszano temat hormonalnej stymulacji rozrodu ryb oraz metody odklejania i inkubacji ikry, a także zagadnienia kriokonserwacji nasienia.  Nawiązywano do profilaktyki i bioasekuracji w wylęgarnictwie ryb.


*00128*          pl

Konferencja AQUA 2012 Global Aquaculture - Securing Our Future.  Konferencja AQUA 2012 Globalna Akwakultura - Zabezpieczyć naszą przyszłość.  Duda, Arkadiusz; Kolman, Ryszard; Prusińska, Maja;  Wiszniewski, Grzegorz. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 38-40, il.

Konferencja dotycząca akwakultury pod hasłem „Zabezpieczyć naszą przyszłość“ odbyła się w Pradze (Repblika Czeska) z udziałem ponad 2000 osób z 72 krajów. W ramach 63 grup tematycznych wygłoszono 700 referatów i pokazano 600 posterów. Przedstawiono wyniki badań w dziedzinach żywienia ryb, larwikultury, genetyki, technologii systemów recyrkulacyjnych, zdrowotności organizmów oraz akwakultury ryb łososiowatych, jesiotrowatych, tuńczyków, ryb ozdobnych, bezkręgowców i roślin wodnych.


*00130*          pl

Konferencja szkoleniowa na Ukrainie. Prusińska, Maja; Kolman, Ryszard. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 41-43, il.

Konferencja zorganizowana przez Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie w ramach projektu realizowanego we współpracy z Instytutem Gospodarki Rybackiej Ukraińskiej Akademii Nauk w Kijowie była skierowana do osób zatrudnionych w sektorze rybactwa na Ukrainie.  Tematyka obejmowała wszystkie etapy produkcji materiału zarybieniowego jesiotrów, począwszy od diagnostyki płci i dojrzałości tarlaków, poprzez sztuczne tarło, rozwój embrionów, odchów larw do stadium narybku.


 

HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00005*          pol

Fitomikrobentos w rzekach zlewni Małej Panwi. Ostrowska, Małgorzata. - Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2010 z. 547 s. 267-274, il.   bibliogr. summ.

W fitomikrobentosie stwierdzono 81 taksonów glonów. W trakcie badań oznaczono gatunki glonów z grup: Cyanophyceae, Chlorophyta, Chrysophyceae, Bacillariophyceae. Grupą panującą w rzekach i stanowiącą ok. 63 proc. wszystkich gatunków glonów były Bacillariophyceae. Gatunków dominujących było ogółem 7 (tylko okrzemek). Wśród 63 gatunków wskaźnikowych przeważały saprokseny (54 gatunki). Bacillariophyceae wśród wskaźników stanowiły 73 proc. Były wśród nich 40 saprokseny i 6 saprofili. Skład gatunkowy charakteryzował się stabilnością na każdym ze stanowisk w okresie badawczym.


*00008*          eng

Evaluation of diversity of submerged and emergent flora of Lake Szeląg Wielki as threatened by a pesticide tomb. Ocena różnorodności gatunkowej roślinności jeziora Szeląg Wielki pod presją mogilnika pestycydowego.  Grzybowski, Mirosław; Szarek, Józef;  Skibniewska, Krystyna A. ; Guziur, Janusz. - Pol. J. Natur. Sci. 2010  vol. 25 nr 2 s. 154-172, il. bibliogr. streszcz.

Badania miały na celu ocenę różnorodności gatunkowej roślin zanurzonych i wynurzonych, obecnych w jeziorze Szeląg Wielki oraz sprawdzenie hipotezy, że mogilnik pestycydowy wpływa na różnorodność makrofitów występujących w jeziorze. Wykazano modyfikujący wpływ mogilnika na fitocenozy roślinności wodnej i szuwarowej, najwrażliwsze były fitocenozy Scirpetum lacustris.


*00016*          eng

Sedimentary imprint of cyanobacterial blooms - a new tool for insight into recent history of lakes. Ślady zakwitu sinic znajdujące odbicie w osadach dennych - nowe narzędzie w badaniu historii jezior.  Pawlik-Skowrońska, Barbara; Kornijów, Ryszard;  Pirszel, Jacek. - Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 4 s. 663-670, il.   bibliogr.

Przyjęta w pracy hipoteza zakłada, że mikrocystyny (toksyny sinicowe) mogą być obecne nie tylko na powierzchni wody, ale też w głębszych warstwach osadów jeziornych, co może być pomocne w badaniach rozwoju eutrofizacji wód w przeszłości.


*00017*          eng

Measures of central tendency of aquatic habitat parameters: application to river macrophyte communities. Pomiar tendencji centralnej parametrów środowiska wodnego: zastosowanie w badaniach zbiorowisk makrofitów rzecznych. Szoszkiewicz, Krzysztof; Kayzer, Dariusz; Staniszewski, Ryszard; Dawson, Hugh F. - Pol. J. Ecol. 2010  vol. 58 nr 4 s. 693-706, il. bibliogr.

Celem pracy było oszacowanie przydatności różnych pomiarów do charakterystyki wymagań środowiskowych jednostek biologicznych na różnym poziomie ekologicznym. Określenie tendencji centralnej odnosi się do sposobu, w jakim dane ilościowe mają tendencję do gromadzenia się wokół pewnych wartości.


*00025*          eng

Composition and distribution of epiphytic midges (Diptera: Chironomidae) in relation to emergent macrophytes cover in shallow lakes. Skład i rozmieszczenie epifitycznych ochotkowatych w stosunku do wynurzonych makrofitów w płytkich jeziorach.   Tarkowska-Kukuryk, Monika. - Pol. J. Ecol. 2011 vol. 59 nr 1 s. 141-151,  il. bibliogr.

Celem pracy było określenie wpływu statusu troficznego jezior na skład gatunkowy, bogactwo i obfitość larw ochotkowatych towarzyszących trzcinie pospolitej.


*00026*          eng

Psammon algae: composition and spatial distribution in hygroarenal of eutrophic lake. Skład i rozmieszczenie przestrzenne glonów psammonowych w piaskach strefy brzegowej jeziora eutroficznego, stale zanurzonych pod wodą.  Kalinowska, Krystyna;  Gorelysheva, Zoja; Ejsmont-Karabin, Jolanta. - Pol. J. Ecol. 2011  vol. 59 nr 1 s. 193-200, il. bibliogr.

Celem badań było określenie składu taksonomicznego, obfitości, biomasy glonów psammonowych, ich przestrzennego rozmieszczenia, a także zależności między glonami i ich potencjalnymi konsumentami: orzęskami i wrotkami w strefie przybrzeżnej jeziora euroficznego.


*00027*          eng

Does invasion of Vallisneria spiralis L. promote appearance of rare and new rotifer (Rotifera) species in littoral of the lakes heated by power station (Konin Lakes, W. Poland)?. Czy inwazja nurzańca śrubowego przyczynia się do pojawienia się rzadkich i nowych gatunków wrotków w strefie litoralnej wód jezior Pojezierza Konińskiego, ogrzanych ciepłem pochodzącym z elektrowni.   Ejsmont-Karabin, Jolanta. - Pol. J. Ecol. 2011 vol. 59 nr 1 s. 201-207,  il. bibliogr.

Wyniki badań potwierdziły hipotezę, że rzadkie i nowe gatunki wrotków mogą pojawiać się w środowisku litoralnym jezior, a do procesu tego przyczynia się temperatura wody i opanowanie przez nurzańca (walisnerię). Jednakże kolonizacja środowiska przez nowe wrotki nie grozi ich dominacją w zbiorowisku wrotków.


*00028*          eng

The dynamics of phosphorus in lacustrine sediments: contents and fractions in relation to lake trophic state and chemical composition of bottom deposits. Dynamika fosforu w osadach jeziornych: zawartość i frakcje w relacji do stanu troficznego jezora i składu chemicznego osadów dennych.  Rzepecki, Marek. - Pol. J. Ecol. 2010  vol. 58 nr 3 s. 409-427, il. bibliogr.

W zależności od pochodzenia i typu osadów stwierdzono istotną różnorodność składu chemicznego, ilości fosforu i jego mobilności.  Osady wodno-błotne (przybrzeżne) i humusowe wykazywały aktywność w kumulacji i stabilizacji źródeł fosforu, podczas gdy osady niehumusowe jezior troficznych (szczególnie w strefie profundalu) są miejscami aktywnego uwalniania fosforu.


*00029*          eng

Different impact of flood dynamics on the development of culturable planctonic and biofilm bacteria in flood plain lake. Wpływ różnej dynamiki powodzi na rozwój kultur planktonowych i zespoły bakterii powierzchniowych równin zalewanych wokół jeziora. Palijan, Goran. - Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 3 s. 439-448, il.   bibliogr.

Celem pracy było zbadanie różnic w rozwoju bakterii planktonowych i biofilmu w zależności od dynamiki zalewania.  Stwierdzono większą niezależność od warunków hydrologicznych zalewanej równiny biofilmu bakteryjnego w porównaniu z planktonem.


*00030*          pol

Zmiany trofii wód zbiornika Goczałkowice w latach 1956-2009.  Pięta, Małgorzata; Czaplicka-Kotas, Anna; Ślusarczyk, Zbigniew;  Szostak, Anna. - Gosp. Wod. 2011 R. 71 nr 7 s. 278-284, il. bibliogr.  rez. summ.

Klasyfikacja trofii wód zbiornika Goczałkowice - określona metodą Vollenweidera poprzez średnie stężenie fosforu ogólnego podczas cyrkulacji wiosennej, na podstawie stężeń fosforanów i związków azotu - potwierdziła, że w latach 90. zbiornik należał do eutroficznych. Analizując indeks chlorofilowy Carlsona zauważono, że trofia zbiornika w ostatnich latach znacząco spadła, co świadczy o poprawie jakości wód zbiornika Goczałkowice.


*00040*          pol

Hierarchia wybranych czynników oddziałujących na zbiorowiska roślinne w korycie cieku. Bondar-Nowakowska, Elżbieta; Klęka, Justyna; Reinhard, Andrzej. - Wiad. Melior. Łąk. 2008 R. 51 nr 4  s. 169-171, il. bibliogr. summ.

Cieki wodne są kształtowane przez elementy techniczne i przyrodnicze. Przedstawiono wyniki badań dotyczące oceny wybranych elementów tego systemu pod kątem ich oddziaływania na roślinność naczyniową dna cieków. Przeprowadzone badania terenowe i analizy statystyczne pozwoliły na stwierdzenie, że w badanych ciekach elementy fizyczne koryta rzeki miały większy wpływ na roślinność wodną niż właściwości fizykochemiczne wody.


*00042*          pol

Ocena stanu ekologicznego rzek z wykorzystaniem makrofitów na wybranych przykładach. Gebler, Daniel; Szoszkiewicz, Krzysztof. -  Prz. Nauk. Inż. Kształt. Śr. 2011 R. 20 z. 2 s. 75-83, il. bibliogr. summ.

Omówiono stan ekologiczny wybranych rzek nizinnych i górskich określony makrofitową metodą oceny rzek oraz przedstawiono zależności pomiędzy uzyskanymi wartościami makrofitowego indeksu rzecznego a danymi hydromorfologicznymi i fizyczno-chemicznymi. Badania botaniczne pozwoliły również określić różnorodność roślin występujących w różnych typach rzek.


*00044*          pol

Rotifera communities associated with invasive Vallisneria spiralis L. (Hydrocharitaceae) versus native macrophytes in the lakes heated by power stations (Konin Lakes, W. Poland). Zbiorowiska wrotków żyjące z inwazyjnym nurzańcem śrubowym (Żabiściekowate), a miejscowe makrofity w jeziorach położonych w okolicach Konina, ogrzewanych przez elektrownię.  Ejsmont-Karabin, Jolanta;  Hutorowicz, Andrzej. - Pol. J. Ecol. 2011 vol. 59 nr 3 s. 569-576, il.   bibliogr.

Badano znaczenie inwazyjnego gatunku nurzańca śrubowego w kształtowaniu bogactwa gatunkowego wrotków w strefie litoralnej dwóch jezior położonych w pobliżu Konina. Analiza taksonomiczna struktury zbiorowiska wrotków zasiedlających pojedyncze gatunki nurzańca oraz nurzańca i innych gatunków makrofitów wykazała relatywne bogactwo gatunków i podobny skład gatunkowy. Pojedyncze rośliny nurzańca były zasiedlone przez 77 gatunków, a na stanowiskach z mieszaną roślinnością zidentyfikowano 82 gatunki wrotków.


*00045*          pol

Relationship between nematode community and biomass and composition of periphyton developing on artifical substrates in floodplain lake. Zależność między zbiorowiskiem nicieni a biomasą i składem peryfitonu jezior położonych na terenach zalewowych.   Vidakovic, Jasna; Palijan, Goran; Cerba, Dubravka. - Pol. J. Ecol. 2011 vol. 59 nr 3 s. 577-588, il. bibliogr.

Celem badań było dostarczenie danych dotyczących zmian zachodzących w czasie w zbiorowisku nicieni w zależności od zmian biomasy peryfitonu i obfitości bakterii. Analizowano obfitość nicieni, bogactwo gatunków i skład troficzny. Szczególną uwagę poświęcono wpływowi impulsów powodziowych na populację nicieni.  Wykazano wysoką wrażliwość populacji nicieni w zależności od obfitości bakterii, biomasy peryfitonu, grubości warstwy Plumatella emarginata (mszywioły) dominującej w peryfitonie.


*00047*          pol

[Ósme] XVIII Ogólnopolskie Warsztaty Bentologiczne (Katowice - Cieszyn, 12-14 maja 2011 r. ). [Różnorodność bezkręgowców w zbiornikach antropogenicznych. Problemy ochrony i zachowania bioróżnorodności gatunkowej makrobezkręgowców]. Sikora, Anna. -  Wiad. Ekol. 2011 t. 57 z. 3 s. 121-123

Podczas konferencji omówiono m. in. zagadnienia różnorodności bezkręgowców w zbiornikach antropogenicznych oraz ochrony i zachowania bioróżnorodności gatunkowej makrobezkręgowców. W części warsztatowej przybliżono uczestnikom tematykę rozpoznawania i oznaczania skorupiaków obunogich (Crustacea Amphipoda) wód Polski.


*00049*          pol

Kierunki zmian sukcesyjnych składu fitocenotycznego i struktury roślinności wodnej i szuwarowej w Jeziorze Długim (Ziemia Lubuska).  Pronin, E. ; Pełechaty, M. ; Pukacz, A. . - Ekol. i Tech. 2011 R. 19 nr 4 s. 173-182, il. bibliogr. summ.

Próba określenia przyczyn zmian składu syntaksonomicznego zbiorowisk hydromakrofitów Jeziora Długiego oraz przedstawienie prognoz stanu roślinności badanego zbiornika wodnego na najbliższe lata. Mimo, że jezioro jest intensywnie wykorzystywane, odnotowano wzrost powierzchni łąk ramienicowych, reprezentowanych przez dwa zespoły: Charetum tomentosae oraz Nitellopsidetum obtusae. Natomiast zmniejszyły się powierzchnie fitocenoz Ceratophylletum demersi (zbiorowiska uważanego za wskaźnik eutrofizacji wód) oraz Potametum lucentis. Sytuacja ta może sugerować dobrą jakość wody, będącą wynikiem wewnątrzbiocenotycznych powiązań prowadzących do poprawy przezroczystości wody.


*00053*          pol

[Trzydziesty pierwszy] XXXI Kongres Międzynarodowego Towarzystwa Limnologicznego - SIL (Kapsztad, RPA, 15-20 sierpnia 2010 r).  Szeląg-Wasielewska, Elżbieta; Gołdyn, Ryszard. - Wiad. Ekol. 2011 t. 57 z. 2 s. 85-88

W wykładach plenarnych zwrócono uwagę na problemy dotyczące zasobów wodnych, słabości i tendencji w zakresie badań i działań na rzecz ochrony wód.


*00059*          pol

Wpływ usłonecznienia na warunki tlenowe strefy eufotycznej stawu karpiowego. Jawecki, Bartosz. - Infrastr. Ekol. Terenów Wiej. 2011 nr 10 s. 121-132, il. bibliogr. summ.

Obserwowany w strefie eufotycznej eutroficznego stawu karpiowego wzrost natlenienia wody wraz ze wzrostem sumy usłonecznienia należy tłumaczyć wzrostem produkcji tlenu przez fitoplankton. Jednak niska wartość współczynników korelacji sugeruje, że obok usłonecznienia na natlenienie strefy eufotycznej stawu wpływają także inne czynniki, np. temperatura wody, temperatura powietrza, prędkość wiatru oraz fakt, że ze wzrostem temperatury wody maleje rozpuszczalność tlenu w wodzie.


*00062*          eng

Influence of beaver ponds on the macroinvertebrate benthic community in lowland brooks. Wpływ stawów bobrowych na zbiorowisko makrobezkręgowców bentosowych nizinnych strumyków. Arndt, Erik;  Domdei, Jana. - Pol. J. Ecol. 2011 vol. 59 nr 4 s. 799-811, il. bibliogr.

Badano wpływ zapór budowanych przez bobry na zbiorowisko makrobezkręgowców dennych, jakość wody w 2 nizinnych rzekach.  Uwzględniono parametry limnologiczne, liczebność i obfitość gatunków, preferencje mikrosiedliskowe, rodzaj wykorzystywanego pokarmu.


*00063*          pol

[Pierwsze] I Ogólnopolskie Warsztaty Zooplanktonowe [Rola różnych grup taksonomicznych i troficznych zooplanktonu w funkcjonowaniu ekosystemów wodnych] (Mikołajki, 5-7 września 2011 r. ). Ochocka, Agnieszka. - Wiad. Ekol. 2011 t. 57 z. 4 s. 180-182

W warsztatach koncentrowano uwagę na problematyce związanej z metodyką pobierania prób oraz technik oznaczania zooplanktonu.  Poświęcono też uwagę indukcyjnej roli zooplanktonu w ocenie stanu trofii ekosystemów wodnych.


*00064*          eng

Black box: what do we know about humic lakes?. Czarna skrzynka: co wiadomo o jeziorach humusowych?. Kostrzewska-Szlakowska, Iwona; Jasser, Iwona. - Pol. J. Ecol. 2011  vol. 59 nr 4 s. 647-664, il. bibliogr.

Próbowano odpowiedzieć na pytania: czy istnieje związek pomiędzy typowymi zmiennymi opisującymi jeziora humusowe takimi, jak: kolor, rozpuszczalny węgiel organiczny, całkowity węgiel organiczny a liczebnością bakterii i produkcją biomasy; czy są potencjalne istotne zależności pomiędzy produkcją pierwotną i produkcją bakterii; czy pH jezior humusowych wpływa na zależności pomiędzy badanymi zmiennymi.


*00067*          pol

Zmienność struktury populacji [glonu z rodziny ramienicowatych] Chara tomentosa L. w jeziorach Pojezierza Mazurskiego. Hirsz-Siwicka, Ewa. - Biul. Nauk. UWM Olsztyn 2011 nr 32 s. 29-37, il. bibliogr. summ.

W celu pogłębienia wiedzy zbadano udział osobników generatywnych i rozkład fitomasy sześciu populacji Chara tomentosa L., występujących na stanowiskach o zróżnicowanych warunkach siedliskowych. Obie badane cechy wykazały wprost proporcjonalną zależność z zawartością wapnia i substancji biogennych występujących w wodzie. Gatunek ten osiągnął zatem optimum rozwoju na stanowiskach bogatych w wapń i pierwiastki biogenne.


*00068*          eng

Zooplankton in the Nida River (the Upper Wkra River) subjected to revitalization treatments. Zooplankton rzeki Nidy (górna Wkra) poddanej zabiegom rewitalizacji. Goździejewska, Anna; Skrzypczak, Andrzej; Furgała-Selezniow, Grażyna; Koszałka, Jacek; Mamcarz, Andrzej. - Pol. J. Natur. Sci. 2010 vol. 25 nr 4 s. 387-400, il. bibliogr.  streszcz.

Na wyznaczonych czterech stanowiskach pobrano próby biologiczne do analizy. W zebranym materiale oznaczono łącznie 44 taksony zooplanktonu. Górny odcinek rzeki Wkry, na którym zlokalizowano dwa stanowiska, charakteryzował się ogólnie większym zróżnicowaniem gatunkowym, a struktura biocenozy kształtowana była niemalże po połowie przez wrotki i pierwotniaki (przeważnie gatunki ameb). W kolejnych punktach, w dalszym odcinku cieku, struktura zooplanktonu, uległa zubożeniu. Dominowało kilka gatunków wrotków, spośród których Keratella cochleralis var. tecta, Trichocerca similis i T. pusilla wskazywały na stan podwyższonej trofii wód.


*00080*          eng

Different antibiotic resistance of neustonic and planktonic bacteria in a freshwater coastal lake: implication for strain selection. Konsekwencje zróżnicowania odporności u neustonowych i planktonowych bakterii słodkowodnego jeziora przybrzeżnego dla selekcji szczepów.  Skórczewski, Piotr; Mudryk, Zbigniew Jan. -  Pol. J. Ecol. 2012 vol. 60 nr 1 s. 153-162, il. bibliogr.

Wykazano, że 70-90 proc. bakterii neustonowych było odpornych na ampicilinę, clindamycinę i erytromycynę. 60-70 proc. bakterii planktonowych było odpornych na ampicilinę, ciprofloxacinę i penicilinę. Obserwowno różnice w odporności na antybiotyki między bakteriami zawierającymi barwniki i bakteriami bez pigmentu. Badane bakterie, izolowane z jeziora, były bardziej odporne na kwinolony i linkozamidy, bardziej wrażliwe na tetracykliny i aminoglikozydy.  Antybiotyki są więc istotnym czynnikiem selekcyjnym i prawdopodobnie odgrywają ważną rolę w regulowaniu składu zbiorowisk bakterii w ekosystemach wodnych.


*00081*          eng

Detrital components in submontane organogenic springs in relation to their morphology, microhabitats and macroinvertebrates.  Skład detrytusu w organogenicznym podgórskim źródle w relacji do mikrosiedliska i makrobezkręgowców. Ticha, Kamila; Simon, Ondrej P. ; Douda, Karel; Kubikova, Lucie. - Pol. J. Ecol. 2012 vol. 60 nr 1  s. 163-175, il. bibliogr.

Opisano skład detrytusu w zróżnicowanych mikrosiedliskach organogenicznych źródeł i określono różnice w proporcjach części składowych detrytusu w głównych rodzajach źródeł, a także zależności między makrobezkręgowcami i innymi komponentami detrytusu.


*00083*          eng

Growth rate of duckweeds (Lemnaceae) in relation to the internal and ambient nutrient concentrations - testing the Droop and Monod models. Ocena wzrostu rzęsowatych (Lemnaceae) w zależności od koncentracji wewnętrznych i zewnętrznych składników pokarmowych - testowanie modeli Droop i Monod. Kufel, Lech; Strzałek, Małgorzata; Wysokińska, Urszula; Biardzka, Elżbieta; Oknińska, Sylwia; Ryś, Katarzyna. - Pol. J. Ecol. 2012 vol. 60 nr 2 s. 242-249, il.   bibliogr.

Rzęsowate wykazują dużą plastyczność w zależności od zaopatrzenia w składniki pokarmowe. Są zdolne zmagazynować składniki pokarmowe przewyższające ich potrzeby metaboliczne. Wykorzystuje się je do testowania modelu Monod opisującego zależności pomiędzy tempem wzrostu a stężeniem składników pokarmowych w otoczeniu oraz modelu Droop, zakładającego, że głównym czynnikiem wzrostu jest wewnętrzne źródło składników pokarmowych. Celem pracy było: zbadanie zależności pomiędzy tempem wzrostu i źródłem składników pokarmowych u 2 gatunków rzęsowatych spirodeli wielokorzeniowej i rzęsy drobnej oraz poszukiwanie potencjalnych następstw zastosowania modeli w stosunku do rzęsowatych w ich naturalnych siedliskach.


*00084*          eng

Spatial pattern of potamozooplankton community of the slowly flowing fishless stream in relation to abiotic and biotic factors. Przestrzenny wzór rozmieszczenia zespołu potamozooplanktonu w wolno płynącym, ubogim w ryby strumieniu w relacji do czynników biotycznych i abiotycznych.  Czerniawski, Robert. - Pol. J. Ecol.  2012 vol. 60 nr 2 s. 323-338, il. bibliogr.

Badano takie czynniki biotyczne, jak: zawartość chlorofilu a, szata roślinna, obfitość makrobezkręgowców. Na czynniki abiotyczne, które brano pod uwagę składały się: tempetatura, tlen rozpuszczony, pH, przewodność,azot całkowity, azotany, azotyny, fosfor całkowity, fosforany, głębokość, szerokość, prędkość przepływu. Głównymi czynnikami oddziałującymi na zespoły potamozooplanktonu (czyli zooplanktonu wód bieżących) były warunki hydrologiczne, a szczególnie aktualna prędkość przepływu. Wszystkie relacje między obfitością potamozooplanktonu i makrobezkręgowcami były pozytywne.


*00085*          eng

The usefulness of zooplankton as lake ecosystem indicators: Rotifer Trophic State Index. Przydatność zooplanktonu jako wskaźnika ekosystemu jeziornego; wrotki wskaźnikiem stanu trofii.   Ejsmont-Karabin, Jolanta. - Pol. J. Ecol. 2012 vol. 60 nr 2 s. 339-350,  il. bibliogr.

Eutrofizacja stanowi bardzo ważny problem dla wód powierzchniowych. Celem pracy było sprawdzenie przydatności wykorzystania obfitości wrotków i ich składu gatunkowego jako wskaźnika stanu trofii. Dane odnośnie zagęszczenia wrotków i taksonomii były zbierane w 41 dimitycznych i w 33 polimitycznych jeziorach północno-wschodniej Polski. Zależności między strukturą zbiorowości wrotków i wskaźnikiem stanu trofii określano badając koncentrację chlorofilu a i przezroczystość wody.


*00087*          eng

Invertebrate reproduction in astatic water bodies: egg number - body weight relationship in Viviparus viviparus (L. ) from oxbow lakes. Rozmnażanie bezkręgowców w zbiornikach astatycznych; ilość złożonych jaj a masa ciała żyworódki rzecznej w jeziorach utworzonych w starorzeczu Bugu.  Jakubik, Beata. - Pol. J. Ecol. 2012 vol. 60 nr 2 s. 363-374, il. bibliogr.

Do badań wybrano 2 jeziora Szumin i Wywłoka powstałe w starorzeczu Bugu, cechujące się zmiennym poziomem wody. Badano płodność, rozwój zarodkowy żyworódki w zależności od wielkości i masy ciała samic. Liczba embrionów i stopień ich rozwoju wzrastał wraz ze wzrostem skorupy (wysokość, szerokość, sucha masa) oraz masy ciała.  Wysoka płodność najmłodszych samic żyworódki była prawdopodobnie rezultatem adaptacji do niestabilnych warunków panujących w jeziorach.


*00088*          pol

Syntetyczne wskaźniki hydromorfologiczne w metodzie RHS [River Habitat Survey] jako element wspierający ocenę stanu ekologicznego rzek wyżynnych i górskich. Gebler, Daniel; Jusik, Szymon. -  Prz. Nauk. Inż. Kształt. Śr. 2012 R. 21 z. 2 s. 3-11, il. bibliogr. summ.

Celem pracy była próba wykazania zależności pomiędzy różnymi wskaźnikami hydromorfologiczymi, które w sposób syntetyczny przedstawiają siedlisko, a roślinnością wodną w rzekach wyżynnych i górskich. Przeprowadzone analizy wykazały istotny wpływ większości analizowanych parametrów hydromorfologicznych na wskaźniki zwązane z makrofitami. Przekształcenia rzek i niska naturalność siedlisk wpływały ograniczająco na rozwój makrofitów, natomiast sprzyjały rozwojowi glonów makroskopowych.


*00090*          eng

Horizontal distribution of psammonic ciliates in two lakes of different trophic status: relationship to physical and chemical parameters. Horyzontalne rozmieszczenie orzęsków psammonowych w dwóch zróżnicowanych troficznie jeziorach: zależności z parametrami fizycznymi i chemicznymi.  Mieczan, Tomasz; Nawrot, Dorota. -  Arch. Environ. Prot. 2012 nr 2 s. 55-70, il. bibliogr. streszcz.

Łącznie stwierdzono 53 taksony orzęsków. Średnie zagęszczenie orzęsków wyniosło 516 osobn. /cm sześc. w jeziorze eutroficznym, zaś w mezotroficznym było niemal 2 razy niższe i osiągało 191 osobn. /cm sześc. piasku. Niezależnie od trofii jeziora największy udział w ogólnej liczebności orzęsków osiągały Hymenostomata (Paramecium sp., Glaucoma sp., Uronema nigricans) stanowiące od 13 do 95 proc. ogólnej liczebności orzęsków. Stwierdzono istotne zależności pomiędzy obfitością orzęsków a stężeniami w wodzie związków biogennych oraz całkowitego węgla organicznego, przy czym najsilniejsze korelacje odnotowano w strefach higro- i hydroarenalu jeziora eutroficznego.


*00095*          pol

Functional diversity, trophic relations and nutrient cycling in psammon community of an eutrophic lake. Funkcjonalność różnorodności, zależności troficznych i obiegu składników pokarmowych w zespole organizmów psammonicznych w jeziorze eutroficznym.   Kalinowska, Krystyna; Ejsmont-Karabin, Jolanta. - Pol. J. Ecol. 2012  vol. 60 nr 3 s. 439-441, il. bibliogr.

Psammon to grupa organizmów zamieszkujących wilgotny piasek przybrzeżny. Celem badań było: ocena allokacji biomasy między hydropsammonicznymi komponentami, takimi jak glony, bakterie heterotroficzne i nanowiciowce, będącymi źródłem pożywienia, a orzęskami, wrotkami i skorupiakami będącymi konsumentami; oszacowanie roli małych bezkręgowców hydropsammonicznych (orzęski, wrotki, skorupiaki) w remineralizacji fosforu.


*00096*          pol

Biomass distribution and dynamics and food web relations in psammon community of an eutrophic lake. Dystrybucja biomasy i dynamika łańcucha pokarmowego w zespole organizmów psammonicznych jeziora eutroficznego.  Kalinowska, Krystyna; Ejsmont-Karabin, Jolanta; GorelyÜeva, Zoja; Rybak, Jan I. . - Pol. J. Ecol. 2012 vol. 60 nr 3 s. 443-453, il. bibliogr.

Celem pracy było zbadanie sezonowej dynamiki biomasy i składu gatunkowego zespołu hydropsammonów (glony, bakterie heterotroficzne, wiciowce, orzęski, wrotki, skorupiaki) w strefie litoralu w eutroficznym jeziorze Mikołajskim. Sprawdzano hipotezę, że dostępność pokarmu (glony, bakterie, wiciowce) może być głównym czynnikiem kontrolującym obfitość psammonicznych orzęsków, wrotków i skorupiaków.


*00097*          pol

Role of psammon microinvertebrates in phosphorus cycling in hydroarenal of an eutrophic lake. Rola mikrobezkręgowców psammonicznych w obiegu fosforu w piaskach strefy brzegowej jeziora eutroficznego. Ejsmont-Karabin, Jolanta; GorelyÜeva, Zoja;  Kalinowska, Krystyna; Rybak, Jan Igor. - Pol. J. Ecol. 2012 vol. 60 nr 3 s. 455-462, il. bibliogr.

Wykazano, że remineralizacja fosforu przez zespoły psammoniczne jest około 10 razy wyższa niż maksymalne tempo tego procesu w pelagiale jezior. W piaskach strefy brzegowej jeziora, a szczególnie w górnych poziomach istotną rolę odgrywają procesy związane z tzw.  pętlą mikrobiologiczną. Ta teza jest także potwierdzana przez silną dominację orzęsków, głównych konsumentów bakterii i nanowiciowców w procesie remineralizacji fosforu.


*00104*          en

Effects of semi-intensive carp pond farming on discharged water quality. Wpływ pół-intensywnej hodowli stawowej karpia na jakość zrzucanej wody.  Vsetickova, Lucie; Adamek, Zdenek; Rozkosny, Milos; Sedlacek, Pavel. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 3  s. 223-231, il. bibliogr.

Gospodarka stawowa modyfikuje reżim hydrologiczny i jakość wody oraz oddziałuje na zlewnię. Badano od kwietnia do października 2009 roku wodę dopływającą i odpływającą ze stawów karpiowych. Mierzono pH, tlen rozpuszczony, nasycenie oraz inne parametry hydrochemiczne i mikrobiologiczne. Woda wypływająca ze stawów charakteryzowała się niższą liczebnością bakterii niż woda dopływająca. W stawach zasilanych wodą słabej jakości obniżał się ładunek nutrientów i materii organicznej. Natomiast w stawach zasilanych wodą dobrej jakości, jakość wody wypływającej ulegała pogorszeniu. Uznano, że stawy rybne mają zdolność samooczyszczania się.


*00108*          pl

Dystroficzne zbiorniki wodne w Małopolsce. Wilk-Woźniak, Elżbieta; Pociecha, Agnieszka; Walusiak, Edward; Najberek, Kamil. -  Chrońmy Przyr. Ojcz. 2012 t. 68 z. 4 s. 309-316, il. bibliogr. summ.

W lipcu 2011 roku przeprowadzono badania monitoringowe dwóch dystroficznych zbiorników wodnych w ramach programu Natura 2000. Były to: Stawek Pucołowski, położony na obszarze Ostoji Gorczańskiej i Niżni Staw Toporowy, zlokalizowany w Dolinie Suchej Wody na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego. Omówiono parametry fizykochemiczne ich wód (temperaturę, pH, przewodnictwo) oraz skład fitoplanktonu i zooplanktonu. W Niżnim Stawie Toporowym stwierdzono występowanie glonu Cystodinum cornifax i reliktowego gatunku wioślarki Daphnia lacustris. Drugi zbiornik jest silnie zarośnięty pałką szerokolistną, a zwierzęta planktonowe występują nielicznie, ponadto obserwuje się tam ekspansję wierzby śląskiej.


 

RYBACKIE ZAGOSPODAROWANIE WÓD

*00058*          pol

Gospodarka rybacka w aspekcie udrażniania cieków dorzecza Małej i Górnej Wisły. Bartnik, Wojciech; Epler, Piotr; Jelonek, Marek;  Klaczak, Artur; Książek, Leszek; Mikołajczyk, Tomasz; Nowak, Michał;  Popek, Włodzimierz; Sławińska, Anna; Sobieszczyk, Piotr; Szczerbik, Paweł; Wyrębek, Maciej. - Infrastr. Ekol. Terenów Wiej. 2011 nr 13  s. 3-228, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono syntetyczny opis aktualnego stanu ichtiofauny w obszarze Małej i Górnej Wisły na tle prowadzonej przez użytkowników rybackich gospodarki oraz określono warunki hydrauliczne przepływu wody w przepławkach ekologicznych.


 

BIOLOGIA RYB

*00018*          eng

Water biodiversity assessment and protection. Ocena i ochrona bioróżnorodności wód. Jankun, Małgorzata [red. ]; Idźkowska, Jolanta [tł. ]. University of Warmia and Mazury in Olsztyn zob.  Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn: Wydaw. UWM;  2011, 248 s., il., 23 cm   Bibliogr.

Bioróżnorodność ichtiologiczna i jej zagrożenia, zarys historyczny ochrony ryb i raków.


*00019*          pol

Gospodarowanie ichtiofauną w warunkach zróżnicowania środowiska wodnego. Jankun, Małgorzata [red. ]. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn; Wrocław: Wydaw. UWM; „Argi“ 2011, 296 s., il., 23 cm cm    Bibliogr.

Bioróżnorodność ichtiologiczna, metody jej oceny oraz czynniki wpływające na jej spadek w skali globalnej. Szczegółowa analiza stanu bioróżnorodności wód słodkich Pojezierza Mazurskiego, stan początkowy ichtiofauny polodowcowej i jej przekształcenia w wyniku sukcesji ekologicznej jezior, eksploatacji rybackiej oraz introdukcji nowych gatunków. Wpływ zarybiania na bioróżnorodność. Wartość użytkowa i rynkowa jezior.


*00020*          eng

Fish management in a variable water environment. Gospodarowanie ichtiofauną w warunkach zróżnicowanego środowiska wodnego. Jankun, Małgorzata [red. ]; Idźkowska, Jolanta [tł. ].  University of Warmia and Mazury in Olsztyn zob. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyni. Wrocław: Wydaw. UWM; 2011, 279 s., il., 23 cm

Bioróżnorodność ichtiologiczna, metody jej oceny oraz czynniki wpływające na jej spadek w skali globalnej. Szczegółowa analiza stanu bioróżnorodności wód słodkich Pojezierza Mazurskiego, stan początkowy ichtiofauny polodowcowej i jej przekształcenia w wyniku sukcesji ekologicznej jezior, eksploatacji rybackiej oraz introdukcji nowych gatunków. Wpływ zarybiania na bioróżnorodność. Wartość użytkowa i rynkowa jezior.


*00021*          pol

Ocena i ochrona bioróżnorodności wód. Jankun, Małgorzata [red. ].  Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn; Wydaw.  UWM; 2011, 230 s., il., 23 cm cm

Bioróżnorodność ichtiologiczna i jej zagrożenia, zarys historyczny ochrony ryb i raków.


*00076*          pol

Anatomia ryb. Kilarski, Wincenty Michał. Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne 2012 456 s., il.

 


*00077*          pol

Neurohormonalne podstawy agresji u ryb. Kania, Bogdan Feliks;  Zawadzka, Elżbieta; Dębski, Bogdan. - Med. Wet. 2012 R. 68 nr 4  s. 195-198, il. bibliogr. summ.

Agresja u zwierząt regulowana jest zarówno przez układ nerwowy, jak hormonalny. Agresja często spowodowana jest walką o źródła żywności, terytorium i dominację. U ssaków w agresji uczestniczy 40 genów. Geny te odpowiadają za następujące szlaki neurologiczne: oś podwzgórzowo-przysadkowa, oś podwzgórzowo-przysadkowo-międzynerkowa, oś podwzgórzowo-przysadkowo-gonadowa oraz przekaźnictwo przy udziale serotoniny, dopaminy, histaminy, somatostatyny i tlenku azotowego.  Agresja u różnych gatunków kręgowców jest następstwem bardzo podobnych mechanizmów neurohormonalnych.


*00107*          en

First substantiated record of the black-striped pipefish, Syngnathus abaster (Actinopterygii: Syngnathiformes: Syngnthidae). Pierwsze udowodnione występowanie igliczni, Syngnathus abaster (Actinopterygii: Syngnathiformes: Syngnthidae), w środowisku słodkowodnym Bośni i Hercegowiny.  Tutman, Pero; Buric, Maroje;  Skaramuca, Bosko. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 3 s. 259-262, il.   bibliogr.

Wiedza na temat ichtiofauny Bośni i Hercegowiny, chociaż dobrze poznana, wciąż pozostaje niekompletna. Po raz pierwszy w wodach śródlądowych tego kraju złowiono iglicznię, Syngnathus abaster Risso, 1827. Iglicznię złowiono w rzece Neretva w lipcu 2011 roku, a następnie przeprowadzono pomiary morfometryczne i merystyczne. Dzięki informacji o złowieniu igliczni w tym miejscu, poznano poszerzony zakres geograficzny występowania tego gatunku. Przedstawiciele igliczniowatych rzadko występują w środowisku słodkowodnym.


*00125*          pl

Kolejne stanowiska trawianki Perccottus glenii w rezerwacie Mewia Łacha. Kuczyński, Tomasz; Pieckiel, Piotr. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 31-33, il. bibliogr.

W 2012 roku stwierdzono dwa nowe stanowiska trawianki w jeziorach Mikoszewskim i Bobrowym, zlokalizowanych w przyujściowym obszarze Przekopu Wisły. Przedstawiono udział liczebny ryb w połowach pułapkami narybkowymi w badanych jeziorach, w których trawianka stanowiła odpowiednio 13,7 proc. i 89 proc. ogółu złowionych ryb.


 

HODOWLA RYB

*00009*          eng

Application on microsatellite DNA variation in Russian sturgeon (Acipenser gueldenstaedti) and sterlet Acipenser ruthenus cultured in a Polish fish farm. Zastosowanie mikrosatelitarnego DNA w genetycznym monitoringu hodowli jesiotra rosyjskiego (Acipenser gueldenstaedti) i sterleta (Acipenser ruthenus). Fopp-Bayat, Dorota; Furgała-Selezniow, Grażyna. - Pol. J. Natur. Sci. 2010 vol. 25 nr 2 s. 173-181, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzono analizę polimorfizmu mikrosatelitarnego DNA w celu określenia zmienności genetycznej jesiotra rosyjskiego i sterleta pochodzących z akwakultury. W badaniach zastosowano 6 par starterów mikrosatelitarnego DNA do analizy genetycznej wymienionych gatunków ryb. Badania wykazały możliwość zastosowania analizy polimorfizmu mikrosatelitarnego DNA w akwakulturze ryb jesiotrowatych, szczególnie w wypadku monitorowania zmienności genetycznej stad tarłowych podczas prowadzenia programów hodowlanych.


 

ROZRÓD RYB

*00032*          pol

Rozród ryb - kierunki badań w Polsce i na świecie na początku XXI wieku. Bieniarz, Krzysztof; Chyb, Jarosław; Szczerbik, Paweł;  Epler, Piotr. - Post. Nauk Rol. 2007 R. 54/59 nr 3 s. 113-124, bibliogr.   summ.

Neurohormonalna regulacja rozrodu u ryb. Hormony gonadotropowe.  Różnicowanie płciowe. Czynniki środowiskowe w rozrodzie ryb.  Zanieczyszczenie wód. Fizjologia gonad u samców. Hormony steroidowe.  Feromony. Akwakultura.


*00033*          pol

Osiągnięcia w zakresie badań podstawowych i aplikacyjnych biologii nasienia ryb. Glogowski, Jan; Ciereszko, Andrzej. - Post.  Nauk Rol. 2007 R. 54/59 nr 3 s. 125-133, bibliogr. summ.

Skład i rola plazmy nasienia, współzawodnictwo plemników, wpływ stresu na jakość nasienia, nowe techniki badania jakości nasienia, charakterystyka i konserwacja nasienia manipulowanych genetycznie i hormonalnie ryb oraz kriokonserwacja nasienia.


 

CHOROBY RYB

*00006*          pol

Wpływ czynników środowiskowych na zdrowotność ryb łososiowatych - źródła zakażeń i metody profilaktyki. Antychowicz, Jerzy; Mazur, Witold. - Życie Wet. 2011 R. 86 nr 2 s. 138-142, il. summ.

Omówiono wpływ następujących czynników środowiskowych na zdrowotność ryb łososiowatych: podwyższona temperatura i obniżona koncentracja tlenu w wodzie, podwyższona koncentracja amoniaku i azotynów w wodzie, zbyt duży przepływ wody, zawiesiny, gwałtowne zmiany azotu. Czynniki te osłabiają odporność u ryb. Osłabione ryby łatwiej ulegają zakażeniu, którego źródłem może być: zakażony materiał obsadowy i ryby wektory, ikra zaoczkowana (sprowadzana do Polski z całego świata), zbiorniki transportowe, zwierzęta rybożerne i zooplankton, woda i muł, sprzęt rybacki.


*00007*          eng

(137)Cs activity concentrations in carp and trout from Polish fish farms in 2008-2009. Aktywność (137)Cs u karpia i pstrąga z polskich gospodarstw rybnych w latach 2008-2009.  Rachubik, Jarosław; Grosicki, Andrzej. - Bull. Vet. Inst. 2010 vol. 54 nr 4  s. 701-703, il. bibliogr.

Na obecność (137)Cs przebadano 113 próbek pochodzących od karpi i pstrągów. Średnie stężenie badanego pierwiastka wynosiło około 2 Bq/kg. Najwyższe było 6 Bq/kg. W większości próbek było poniżej mierzalnej wartości.


*00022*          eng

Invasion of Lernaea cyprinacea in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Inwazja Lernaea cyprinacea u pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss). Bednarska, Małgorzata; Bednarski, Michał;  Sołtysiak, Zenon; Polechoński, Ryszard. - Acta Sci. Pol. Med. Vet. 2009  R. 8 z. 4 s. 27-32, il. bibliogr. streszcz.

Inwazja pasożyta Lernaea cyprinacea prowadzi do uszkodzenia skóry i mięśni oraz powstania stanów zapalnych i owrzodzeń w miejscu przyczepu, a także wtórnych zakażeń bakteryjnych i grzybiczych.


*00036*          pol

Przyczyny i zwalczanie chorób ryb. Antychowicz, Jerzy; Kozińska, Alicja. - Życie Wet. 2011 R. 86 nr 9 s. 694-700, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono rolę stresu w patogenezie chorób ryb. Zestresowane ryby wykazują zaburzenia w rozrodzie oraz gorzej wykorzystują karmę.  Omówiono doskonalenie hodowli ryb jako ważnej metody zwalczania chorób oraz nadzór weterynaryjny w zwalczaniu najważniejszych chorób ryb. Podstawową przyczyną powstawania chorób ryb jest intensyfikacja produkcji. Ryby i ikra do dalszej produkcji powinny pochodzić z uznanych gospodarstw rybackich, a przy hodowli należy unikać stresu (zmniejszenie manipulacji rybami).


*00038*          eng

Modulating effect of lysozyme dimer (KLP-602) on the morphological pattern of hepatopancreas of Siberian sturgeon (Acipenser baeri, Brandt 1869) following oxytetracycline application.  Wpływ dimeru lizozymu (KLP-602), zastosowanego po podaniu oksytetracykliny, na cechy morfologiczne wątrobotrzustki jesiotra syberyjskiego (Acipenser baeri, Brandt 1869).  Wojtacka, Joanna;  Szarek, Józef; Babińska, Izabella; Andrzejewska, Anna. - Bull. Vet. Inst. 2011 vol. 55 nr 2 s. 299-304, il. bibliogr.

Syberyjskim jesiotrom podawano dootrzewnowo 100 mg/kg m. c.  oksytetracykliny (OTC) i po 24 h od tej iniekcji roztwór dimeru lizozymu. Efekt działania OTC badano obserwując morfologię wątrobotrzustki. Po podaniu antybiotyku następowało uszkodzenie mitochondriów. Zanurzenie ryb po iniekcji antybiotyku w roztworze lizozymu redukowało intensywność zmian morfologicznych.


*00041*          eng

Resistance of erythrocytes from brown trout (Salmo trutta m.  trutta L. ) affected by ulcerative dermal necrosis syndrome. Oporność erytrocytów pstrąga potokowego (Salmo trutta m. trutta L. ) dotkniętego syndromem wrzodziejącej nekrozy skóry. Kurhaljuk, N. ;  Tkachenko, H. ; Pałczyńska, K. . - Pol. J. Vet. Sci. 2011 vol. 14 nr 3  s. 443-448, il. bibliogr.

Badania przeprowadzono na 47 zdrowych pstrągach obu płci i 35 samcach oraz 38 samicach dotkniętych syndromem wrzodziejącej nekrozy skóry (UDN). Do badań bakteriologicznych pobierano skrzela i skórę oraz krew, w której badano oporność kwasową, osmotyczną i peroksydazową erytrocytów. Oporność erytrocytów na czynniki hemolityczne była niższa w grupie UDN. Hemolizie erytrocytów towarzyszyła peroksydacja błony komórkowej, wywołana stresem oksydacyjnym indukowanym przez UDN.


*00046*          pol

Zakaźne choroby ryb. Wybrane zagadnienia : monografia. Kozińska, Alicja [Red. ]; Pękala, Agnieszka [Red. ]. Puławy: Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy 2011, 140 s., il.

Choroby bakteryjne i wirusowe ryb. Identyfikacja patogenów i rola laboratoriów referencyjnych w ochronie zdrowia zwierząt akwakultury.


*00051*          pol

Diagnostyka molekularna herpeswirusa koi (KHV). Maj, Joanna;  Borzym, Ewa; Matras, Marek. - Życie Wet. 2011 R. 86 nr 12 s. 974-976,  il. bibliogr. summ.

Opisano metodę PCR stosowaną w diagnostyce molekularnej herpeswirusa koi. Podano sposób przygotowania próbek, ich ewentualne łączenie, ekstrakcję DNA, PCR, real-time PCR, nested-PCR. Przy małej liczbie kopii wirusa w próbce proponuje się stosowanie real-time PCR.


*00054*          eng

Assessment of diclofenac LC50 reference values in juvenile and embryonic stages of the zebrafish (Danio rerio). Ustalenie wartości referencyjnych LC50 diklofenaku dla stadiów młodocianych i embrionalnych danio pręgowanego (Danio rerio).  Praskova, E. ;  Voslarova, E. ; Siroka, Z. ; Macova, S. ; Plhalova L. ; Marsalek, P. ;  Pistekova, V. ; Svobodova, Z. . - Pol. J. Vet. Sci. 2011 vol. 14 nr 4  s. 545-5439, il. bibliogr.

Celem pracy było porównanie ostrej toksyczności diklofenaku u młodych i znajdujących się w stadium embrionalnym ryb Danio rerio.  Dla diklofenaku LC50 wynosiło 166,6(+/-)9,8 mg/L - stadia młodociane i 6,11(+/-)2,48 mg/L - embriony Danio rerio. Wykazano wyższą wrażliwość na diklofenak w stadium embrionalnym niż u młodych osobników.


*00055*          eng

Retroviruses of wild and cultured fish. Retrowirusy ryb.  Lepa, A. ; Siwicki, A. K. . - Pol. J. Vet. Sci. 2011 vol. 14 nr 4 s. 703-709,  il. bibliogr.

Przedstawiono szereg chorób wywoływanych u ryb przez retrowirusy. A są to: nowotwory skóry, mięsak pęcherza pławnego u łososi, białaczka łososi, przerost naskórka u Perca flavescens. Ryby mogą być dobrym modelem do badania retrowirusów.


*00075*          pol

Aktualne problemy związane z Anisakis simplex - pasożytem ryb morskich. Bilska-Zając, Ewa; Różycki, Mirosław; Chmurzyńska, Ewa;  Osek, Jacek. - Życie Wet. 2012 R. 87 nr 2 s. 136-140, il. bibliogr.  summ.

Nicień Anisakis simplex występuje w różnych gatunkach ryb morskich. W celu zabicia pasożyta obowiązuje 24-godzinne mrożenie ryb. W badaniu ryb dopuszczanych do spożycia stosuje się badanie tkanki mięśniowej ryb metodą kompresorową, a także metody molekularne.


*00079*          pol

Wpływ utrwalaczy organicznych na stabilność materiału genetycznego DNA herpeswirusa koi (KHV). Borzym, Ewa; Maj, Joanna;  Matras, Marek. - Med. Wet. 2012 R. 68 nr 6 s. 359-361, il. bibliogr.  summ.

Do utrwalania materiału genetycznego DNA herpeswirusa koi używanego do badań PCR stosuje się etanol lub izopropanol. Badano wpływ tych utrwalaczy na stabilność wyizolowanego kwasu nukleinowego.  Badania przeprowadzono na 50 karpiach, zakażonych wirusem koi.  Opisano izolację DNA, jego utrwalanie i stosowaną do identyfikacji wirusa koi metodę PCR. Na podstawie przeprowadzonych badań ustalono, że najlepszym utrwalaczem jest etanol 96-proc. Przy archiwizacji nie dłuższej niż 1 miesiąc można stosować 80-proc. etanol i izopropanol.


*00082*          eng

CyHV-3 infection dynamics in common carp (Cyprinus carpio) - evaluation of diagnostics methods. Dynamika zakażeń CyHV-3 (KHV) karpia pospolitego (Cyprinus carpio) - ocena metod diagnostycznych.  Matras, Marek; Antychowicz, Jerzy; Castric, Jeannette; Bergmann, Sven M. . - Bull. Vet. Inst. 2012 vol. 56 nr 2  s. 127-132, il. bibliogr.

Wolne od wirusa karpie zakażano herpeswirusem karpi-3 (CyHV-3) celem prześledzenia i lepszego zrozumienia dynamiki zakażeń oraz oceny stosowanych metod diagnostycznych. W skórze, mózgu, skrzelach, wątrobie, śledzionie i leukocytach badano obecność DNA wirusa CyHV-3 zmodyfikowaną metodą PCR. Ryby przetrzymywane były w basenach z wodą o temperaturze 18 lub 25 st. C. Wcześniej stwierdzano zakażenie u ryb przebywających w basenach z wodą o temperaturze 25 st. C. Obecność DNA wirusowego stwierdzano w skórze, rzadziej w narządach wewnętrznych, nigdy w mózgu. Wykazano, że zmodyfikowana metoda PCR może być używana równolegle z innymi badaniami serologicznymi.


*00092*          eng

Infection of Eurpean eel, Anguilla anguilla (L. ) with the nematode Anguillicoloides crassus (Kuwahara, Niimi et Itagaki, 1974) in Polish waters. Zakażenie węgorza europejskiego, Anguilla anguilla (L. ) nicieniem Anguillicoloides crassus (Kuwahara, Niimi i Itagaki. 1974) w polskich wodach. Popielarczyk, R. ; Robak, S. ;  Siwicki, K. A. . - Pol. J. Vet. Sci. 2012 vol. 15 nr 2 s. 253-257, il.   bibliogr.

154 węgorze złowiono w 11 różnych miejscach w Polsce. U 114 ryb w ich pęcherzach pławnych stwierdzono obecność nicienia. Intensywność zakażenia wynosiła od 1 do 62 osobników. Wysokie zakażenie wystąpiło u węgorzy złowionych z jezior na Pomorzu (Bukowo, Łebsko, Jamno).  Znaczną degenerację pęcherzy pławnych stwierdzono w Zalewie Szczecińskim. Tylko u 20 proc. ryb nie zakażonych nicieniem wykazano zmiany patologiczne pęcherza pławnego.


*00098*          eng

Effects of subchronic exposure to atrazine on zebrafish (Dania rerio ). Wpływ atrazyny na danio pręgowanego (Danio rerio).  Plhalova, L. ; Blahova, J. ; Mikulikova, I. ; Stepanova, S. ; Dolezelova, P. ; Praskova, E. ; Marsalek, P. ; Skoric, M. ; Pistekova, V. ; Bedanova, I. ; Svobodova, Z. . - Pol. J. Vet. Sci. 2012 vol. 15 nr 3 s. 417-423, il.   bibliogr.

Badano wpływ atrazyny, która jest herbicydem, na wzrost i rozwój zmian histopatolgicznych w skrzelach, nerkach i wątrobie danio pręgowanego. 30-dniowe rybki eksponowano na delikatne działanie atrazyny w dawce 3,0; 30,0; i 90 mikrog/L przez 28 dni. W doświadczenie wykazano, że atrazyna podawana w dawce 90 mikrog/L powodowała obniżenie wzrostu ryb i zmiany histopatologiczne w wątrobie.


*00099*          eng

Anatoxin-a induces apoptosis of leukocytes and decreases the proliferative ability of lymphocytes of common carp (Cyprinus carpio L. ) in vitro. Indukowana anatoksyną-a apoptoza leukocytów i spadek zdolności proliferacyjnych limfocytów karpia (Cyprinus carpio L. ) in vitro.  Bownik, A. ; Rymuszka, A. ; Sierosławska, A. ; Skowroński, T. .  - Pol. J. Vet. Sci. 2012 vol. 15 nr 3 s. 531-535, il. bibliogr.

Cyjanobakterie pojawiające się masowo w różnych akwenach są szkodliwe dla ludzi, ryb i zwierząt. Tworzą one potężne szumowiny tak zwane zakwity wodne, w których wytwarzane są toksyny. Najbardziej szkodliwe są mikrocystyna i hepatotoksyna, które wywołują zmiany w wątrobie, nerkach, skrzelach, przewodzie pokarmowym i układzie odpornościowym. Mało jest informacji na temat działania anatoksyny-a.  Dlatego podjęto badania mające na celu wyjaśnienie jej działania.  Badano in vitro na wyizolowanych komórkach immunologicznych karpia działanie anatoksyny-a. Stwierdzono, że anatoksyna-a obniża zdolności proliferacyjne limfocytów T i B, zwiększa apoptozę i nekrozę leukocytów.


*00105*          en

Occurrence of hyperostotic pterygiophores in the silver scabbardfish, Lepidopus caudatus (Actinopterygii: Perciformes: Trichiuridae). Występowanie wyrośli kostnych będących podstawą promieni płetw u pałasza ogoniastego, Lepidopus caudatus (Actinopterygii: Perciformes: Trichiuridae).  Giarratana, Filippo;  Ruolo, Anna; Muscolino, Daniele; Marino, Fabio; Gallo, Michele;  Panebianco, Antonio. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 3 s. 233-237,  il. bibliogr.

U 50 ryb z gatunku pałasza ogoniastego, Lepidopus caudatus (Euphrasen, 1788), złowionych u wybrzeży Włoch w okolicach Messyny, wykonano badania radiograficzne. U 40 (80 proc. ) z nich stwierdzono deformacje szkieletu, szczególnie na wyrostkach ościstych („skrzydełkach“) u podstawy promieni płetwy grzbietowej. Ogólnie zaobserwowano 433 deformacje. Badania histologiczne wykazały lekki rozrost tkanki kostnej, która była uboga w komórki i charakteryzowała się cienką warstwą zbitej tkanki kostnej. Przerost tkanki kostnej może być utrudnieniem przy filetowaniu ryb, ale nie ma większego znaczenia podczas konsumpcji.


*00106*          en

Effects of herbicide pendimethalin on hormone receptor expressions and dorsal fin biometrics in Thai medaka, Oryzias minutillus (Actinopterygii: Beloniformes: Adrianichthyidae). Wpływ herbicydu pendimetaliny na ekspresję receptorów hormonalnych u tajlandzkiej medaki, Oryzias minutillus (Actinopterygii: Beloniformes: Adrianichthyidae). Ngamniyom, Arin; Panyarachun, Busaba. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 3 s. 239-246, il. bibliogr.

Tajlandzka medaka, zwana też medaką karłowatą, zasiedla naturalne środowiska wodne w Azji. Badano wpływ herbicydu pendimetaliny na receptory hormonalne u dorosłych ryb oraz na biometrię płetwy grzbietowej. U samców obniżał się poziom receptorów androgenów, gdy ryby eksponowano przez 60 dni w koncentracji pendimetaliny 0. 1 mikrog/ml i/lub w koncentracji 1 mikrog/ml przez 30 lub 60 dni. U samic 60-dniowa ekspozycja w koncentracji herbicydu 1 mikrog/ml powodowała obniżenie receptorów androgenów. U obu płci wzrastały natomiast koncentracje estrogenów. Dodatkowo zaobserwowano jaja w gonadach samców. Wyniki wskazują, że badany herbicyd może zakłócać procesy endokrynologiczne powodując feminizację ryb.


*00109*          pl

Dezynfekcja środków transportu jako ważna czynność w profilaktyce chorób ryb. Niemczuk, Wiktor. - Prz. Ryb. 2012 nr 5 (125) s. 11-12, il.

Przedstawiono sprzęt do przewozu ryb stosowany w ubiegłym wieku oraz współcześnie. Omówiono cele i sposoby dezynfekcji i sanityzacji środków transportu ryb oraz używane preparaty zgodnie z rozporządzeniem do prawa weterynaryjnego z 14 października 2008 r.


*00119*          pl

Ocena liczebności, kondycji oraz stanu zdrowotnego tarlaków troci (Salmo trutta trutta) i łososi (Salmo salar) zagrożonych chorobą UDN w niektórych polskich rzekach w 2010 roku. Grudniewska, Joanna; Bartel, Ryszard; Terech-Majewska, Elżbieta; Kazuń, Barbara;  Siwicki, Andrzej K. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 1-7, il. bibliogr.  summ.

Przedstawiono wyniki odłowów oraz występowanie zmian skórnych u tarlaków troci w rzekach: Rega, Parsęta, Wieprza, Słupia, Łupawa, Łeba, Drwęca i Wisła oraz u tarlaków łososia w rzekach: Rega, Parsęta Wieprza i Wisła w 2010 roku. Wyniki te porównano z danymi z lat 2007-2010. Dokonano przeglądu czynników chorobotwórczych mogących mieć wpływ na powstanie zmian chorobowych na powłokach ciała i narządach wewnętrznych ryb.


*00120*          pl

Porównanie efektywności dwóch autoszczepionek przeciwko jersiniozie u pstrągów tęczowych (Oncorhynchus mykiss). Kozińska, Alicja; Pękala, Agnieszka. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 8-12, il.   bibliogr. summ.

Porównano skuteczność dwóch autoszczepionek wyprodukowanych w oparciu o wyizolowane w Polsce szczepy bakterii Yersinia ruckeri przeciwko szczepom homologicznym w stosunku do szczepu szczepionkowego oraz przeciwko szczepom heterologicznym wyizolowanym od ryb z innych gospodarstw rybackich. Określono optymalną dawkę komórek Y. ruckeri, optymalny czas ekspozycji ryb w zawiesinie autoszczepionek oraz kontrolę ich bezpieczeństwa.


 

RYBY KARPIOWATE

BIOLOGIA KARPIA

*00001*          pol

Izolacja i identyfikacja białka podobnego do parwalbuminy plazmy i plemników karpia (Cyprinus carpio). Dietrich, Mariola A.  [współaut. ]. W: Genetyczne, fizjologiczne i środowiskowe uwarunkowania rozrodu zwierząt i jakości surowców pochodzenia zwierzęcego : sympozjum, Kraków, 23-24 marca 2010 roku. Kraków:  Wydaw. IZoot. -PIB 2010    s. 11-12

Celem badań było opracowanie metody izolacji i oczyszczania parwalbuminy plazmy nasienia i plemników karpia, określenie jej podstawowych właściwości fizykochemicznych oraz uzyskanie przeciwciał skierowanych przeciw temu białku i wykorzystanie ich do immunohistochemicznej lokalizacji.


 

CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00004*          pol

Ryby - nie tylko na Wigilię. Cz. 2: Historia i znaczenie karpia.  Bykowski, Piotr J. - Bezp. Hig. Żywn. 2010 nr 12 s. 42-43, il.

Historia karpia. Konsumpcja karpia. Spadek produkcji karpia.  Żywienie ryb.


*00023*          pol

Warunki środowiskowe oraz wyniki produkcyjne w ekologicznym oraz konwencjonalnym chowie karpi. Barszczewski, Jerzy; Kaca, Edmund;  Wojda, Ryszard. - J. Res. Appl. Agricult. Eng. 2010 vol. 55 nr 3 s. 14-19,  il. bibliogr. summ.

Wykazano, że na efekty produkcyjne ryb mają wpływ takie czynniki, jak obsada karpia, straty w toku produkcji, przyrosty na paszy naturalnej oraz zbożowej. Produkcję karpi, zarówno w chowie ekologicznym, jak i konwencjonalnym, oceniono jako dobrą, mimo ich niskiej przeżywalności. Przy nieznacznie gorszych wskaźnikach jakości wody, najkorzystniejsze wyniki produkcyjne odnotowano w stawie z chowem konwencjonalnym. Porównanie poniesionych kosztów w omawianych sposobach chowu świadczy, że w produkcji ekologicznej są one znacznie większe jak w konwencjonalnej, a kształtują je głównie mniejsza produkcja, profilaktyka oraz droższa pasza.


*00050*          pol

Hodowla karpi w Polsce oraz profilaktyka zakażeń herpeswirusem koi. Antychowicz, Jerzy. - Życie Wet. 2011 R. 86 nr 12 s. 970-973, il.   bibliogr. summ.

Przedstawiono różne metody hodowli karpia w Polsce oraz historię karpia, który pochodzi z morza Kaspijskiego i Aralskiego. W okresie polodowcowym zaczął się rozprzestrzeniać na zachód, osiągając dorzecze Dunaju i stał się populacją wyjściową dla karpi hodowlanych.  Omówiono również sposoby zapobiegania zakażeniu karpi herpeswirusem koi (KHV), który powoduje duże straty w hodowli ryb (80-100 proc. ).


*00070*          eng

Differences between the effects on reproduction in carp Cyprinus carpio (L. ) of Yugoslavian strain J and Hungarian strain 0 after stimulation of ovulation with carp pituitary homogenate or Ovopel.  Różnice w efektach rozrodu karpia Cyprinus carpio (L. ) jugosłowiańskiej linii J oraz węgierskiej linii 0 po stymulowaniu owulacji homogenatem przysadki karpia lub Ovopelem.  Brzuska, Elżbieta. - Pol. J. natur. Sci. 2010 vol. 25 nr 4 s. 415-426, il. bibliogr. streszcz.

Po hypofizacji pozyskano ikrę od podobnego procentu ryb z obu linii, natomiast po podaniu Ovopelu od 100 proc. samic z linii 0 i 50 proc. z linii J. Interakcja pomiędzy podawanym preparatem a pochodzeniem samic była statystycznie istotna. Porównanie wyników rozrodu badanych linii hodowlanych karpia pozwoliło wykazać, że linie te różnie reagują na podanie użytych stymulatorów owulacji.


*00111*          pl

Wpływ automatycznego codziennego dokarmiania na wartość produkcji karpia. Mares, Jan. - Prz. Ryb. 2012 nr 5 (125) s. 18-20, il.

W stawie gospodarstwa rybackiego w Trzeboniu (Czechy) testowano efektywność zastosowania systemu automatycznego żywienia ryb o nazwie CaroFeed. Paszę podawano w dwóch miejscach, w trzech dawkach (dzienna dawka wynosiła 150 kg - 2 proc. szacowanej masy obsady). Analizowano długość i masę ciała ryb, skład tkanki mięśniowej i zawartość kwasów tłuszczowych. Obliczone wskaźniki produkcji porównano z latami 2009 i 2010. W 2011 roku nastąpił wzrost produkcji od 106 do 170 kg/ha oraz obniżenie kosztów robocizny i transportu.


*00116*          pl

Rybackie warsztaty z zakresu weterynarii i certyfikacji. Janów Lubelski, 3-5 października 2012 r. Kulikowski, Tomasz. - Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 5 (89) s. 33-34, il.

W październiku 2012 r. odbyło się szkolenie z cyklu „Certyfikacja karpia - dlaczego warto“ zorganizowane przez Towarzystwo Promocji Ryb. Podczas tego spotkania dominowała tematyka weterynaryjna oraz problemy związane z uzyskaniem przez hodowcę ryb statusu tzw. lądowej strefy zatwierdzonej. Dyskutowano o sytuacji na rynku ryb, jak również omawiano współpracę z mediami.


*00122*          pl

Prognoza produkcji karpia w 2012 roku. Lirski, Andrzej. -  Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 17-21, il. bibliogr.

W prognozowaniu produkcji karpia w 2012 r. wzięło udział tylko 40 ankietowanych gospodarstw rybackich prowadzących chów na 16150 ha powierzchni stawowej. Podano charakterystykę gospodarstw, warunki hydrologiczno-meteorologiczne oraz wykorzystanie powierzchni stawowej. Prognozowana produkcja narybku karpia wynosi ok. 3200 ton, kroczka ok. 4000 ton, a karpia konsumpcyjnego ok. 14000 ton.


 

INNE KARPIOWATE

*00010*          eng

Heterogeneity in development of the ovaries of bleak, Alburnus alburnus (L. ) in Lake Kortowskie in North-Eastern Poland. Niejednorodność w rozwoju jajników uklei, Alburnus alburnus (L. ) w Jeziorze Kortowskim w północno-wschodniej Polsce. Kopiejewska, Wiesława; Kozłowski, Jacek. - Pol. J. Natur. Sci. 2010 vol. 25 nr 2  s. 182-189, il. bibliogr. streszcz.

Zbadano jajniki 90 samic uklei w okresie poprzedzającym rozród i rozrodczym w Jeziorze Kortowskim. U 88 samic stwierdzono cechy porcyjnego tarła, a u 2 całkowitego. Występowanie samic o całkowitym tarle sugeruje, że może dochodzić do osiągnięcia dojrzałości płciowej przez mieszańce uklei z którymś spośród czterech krzyżujących się z ukleją gatunków ryb (płoć, kleń, jelec, leszcz) o całkowitym tarle.


*00011*          eng

The effect of prepared activating liquid on the survivability of ide Leuciscus idus (L. ) embryos. Wpływ rodzaju przygotowanego płynu aktywującego na przeżywalność embrionów jazia Leuciscus idus (L. ). Kucharczyk, Dariusz; Gomułka, Piotr; Krejszeff, Sławomir;  Żarski, Daniel; Targońska, Katarzyna. - Pol. J. Natur. Sci. 2010 vol. 25 nr 2 s. 200-208, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzono wstępne badania wpływu różnych płynów aktywujących na przeżywalność embrionów jazia. Stwierdzono, że w czterech grupach badawczych nie różniła się ona między sobą. Jedynie w grupie, w której do aktywacji gamet użyto niesterylizowanej wody kranowej, odnotowano obniżenie przeżywalności embrionów. Wykazano ujemną korelację między przewodnością wody oraz jej zasoleniem a ruchliwością plemników. Stwierdzono także dodatnią korelację między przewodnością wody i jej zasoleniem a przeżywalnością embrionów.


*00012*          eng

A comparison of the economic effectiveness of various spawning agents for stimulating the reproduction of the cultured and wild forms of the common barbel Barbus barbus (L. ). Porównanie opłacalności zastosowania różnych preparatów hormonalnych do stymulacji rozrodu brzany Barbus barbus (L. ) - formy hodowlanej i dzikiej.  Hakuć-Błażowska, Anna; Kupren, Krzysztof; Turkowski, Konrad; Targońska, Katarzyna; Żarski, Daniel; Kucharczyk, Dariusz. -  Pol. J. Natur. Sci. 2010 vol. 25 nr 3 s. 272-286, il. bibliogr. streszcz.

Oceniono opłacalność zastosowania preparatów hormonalnych do stymulacji rozrodu brzany, biorąc pod uwagę płodność ryb, cenę preparatów hormonalnych i śmiertelność tarlaków. Najbardziej opłacalna okazała się stymulacja hormonalna za pomocą syntetycznych analogów GnRH w trakcie kontrolowanego rozrodu brzany w grupie ryb hodowlanych. Wynika to ze skuteczności tych środków hormonalnych w kontrolowanym rozrodzie ryb karpiowatych, o której świadczy wysoki odsetek owulacji, jak i wysoki odsetek przeżywalności zarodków.


*00013*          eng

Osmolality of seminal plasma as an indicator of milt contamination with urine based on the example of the tench Tinca tinca (L. ). Osmolalność plazmy nasienia jako wskaźnik zanieczyszczenia mlecza moczem na przykładzie lina Tinca tinca (L. ).  Cejko, Beata Irena; Żarski, Daniel; Targońska, Katarzyna;  Krejszeff, Sławomir; Kucharczyk, Dariusz; Glogowski, Jan. -  Pol. J. Natur. Sci. 2010 vol. 25 nr 3 s. 287-298, il. bibliogr. streszcz.

Określono całkowitą objętość pozyskanego od lina mlecza oraz objętość przypadającą na kg masy ciała samców, całkowitą liczbę wyprodukowanych przez samców plemników w miliardach. Dodatkowo podjęto próbę wykazania wpływu zastosowanych preparatów hormonalnych na ruchliwość plemników i ich koncentrację w mleczu oraz stężenie białka ogólnego w plazmie nasienia.


*00014*          eng

Effects of temperature on survival, deformations rate and selected parameters of newly hatched larve of three rheophilic cyprinids (Genus leuciscus). Wpływ temperatury wody na przeżywalność, odsetek deformacji rozwojowych oraz wybrane parametry larw trzech gatunków karpiowatych ryb reofilnych z rodzaju Leuciscus.  Kupren, Krzysztof; Mamcarz, Andrzej; Kucharczyk, Dariusz. - Pol. J. Natur. Sci. 2010 vol. 25 nr 3 s. 299-312, il. bibliogr.  streszcz.

Przeprowadzono badania określające zakres temperatur tolerowanych i optymalnych dla inkubacji ikry trzech gatunków należących do rodzaju Leuciscus: jazia, jelca i klenia. Uzyskane wartości temperatur optymalnych były zbliżone do temperatur występujących podczas tarła. Przeprowadzone badania wykazały również, że rozwijające się embriony badanych gatunków są w stanie tolerować temperaturę wody sięgającą 23 st. C (jelec, jaź) oraz 27,5 st. C (kleń).


*00039*          eng

Gonadogenesis in chub Squalius (Leuciscus) cephalus (L. 1758).  Gonadogeneza u klenia Squalius (Leuciscus) cephalus (L. 1758). Hliwa, Piotr; Żyła, Andrzej; Król, Jarosław. - Fol. Biol. 2009 vol. 57 nr 3/4 s. 115-120, il. bibliogr.

Badano proces anatomicznego i cytologicznego różnicowania gonad klenia.


*00071*          eng

Use of the chromosomal co-location of the minor 5S and the major 28S rDNA as a cytogenetic marker within the genus Leuciscus (Pisces, Cyprinidae). Zastosowanie chromosomalnej kolokacji markerów cytogenetycznych minor 5S i major 28S w rodzaju Leuciscus (Pisces, Cyprinidae). Kirtiklis, Lech; Porycka, Katarzyna; Boroń, Alicja;  Coutanceau, Jean-Pierre; Dettai, Agnes. - Fol. Biol. 2010 vol. 58 nr 3/4 s. 245-249, il. bibliogr.

Kolokacja markerów 5S i 28S rDNA okazała się być przydatną metodyką badań ryb z rodzaju Leusciscus.


*00073*          eng

Impact of season and sex on calcium and phosphorus content in the meat of roach (Rutilus rutilus L. ) from the Brda River (Poland, Bydgoszcz). Wpływ pory roku i płci na zawartość wapnia i fosforu w mięsie płoci (Rutilus rutilus L. ) pochodzących z rzeki Brdy (Polska, Bydgoszcz). Stanek, Magdalena; Janicki, Bogdan. - Fol. Biol. 2011  vol. 59 nr 3/4 s. 189-194, il. bibliogr.

Zawartość Ca i P w mięśniach była wyższa na wiosnę. Nie stwierdzono wpływu płci na badane cechy.


*00078*          eng

Calculable and measurable traits of Prussian carp (Carassius auratus gibelio Bloch) from Lake Gopło. Cechy przeliczalne i mierzalne karasia srebrzystego (Carassius auratus gibelio Bloch) z jeziora Gopło.  Dąbrowski, J. ; Gackowski, G. ; Chachaj, B. ; Kubiak, D. . - Ekol. i Tech. 2012 R. 20 nr 2 s. 102-106, il. bibliogr. streszcz.

Osobniki obu badanych płci karasia srebrzystego w większości analizowanych cech przeliczalnych osiągały bardzo zbliżone wartości.  Karasie srebrzyste z jeziora Gopło na tle większości porównywalnych populacji tego gatunku wyróżniały się większą liczbą wyrostków filtracyjnych na pierwszym łuku skrzelowym, a zwłaszcza większą liczbą kręgów w kręgosłupie. W cechach mierzalnych nie odnotowano znacznych różnic pomiędzy samcami i samicami. Karasie z jeziora Gopło nie odbiegały zasadniczo kształtem ciała od typowej formy opisanej dla tego gatunku.


 

RYBY ŁOSOSIOWATE

BIOLOGIA PSTRĄGA

*00091*          eng

Influence of zearalenone on selected biochemical parameters in juvenile rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Wpływ zearalenonu na wybrane parametry biochemiczne u młodych pstrągów tęczowych.  Woźny, M. ; Brzuzan, P. ; Gusiatin, M. ; Jakimiuk, E. ; Dobosz, S. ;  Kuźmiński, H. . - Pol. J. Vet. Sci. 2012 vol. 15 nr 2 s. 221-225, il.   bibliogr.

Wpływ zearalenonu (mikotoksyny) na wybrane parametry biochemiczne, podawanego dootrzewnowo pstrągom (10 mg/kg m. c. ), badano po 24, 72 i 168 h. Stwierdzono tendencję do wydłużenia czasu krzepnięcia krwi, niedobór żelaza w wątrobie i jajnikach. Nie stwierdzono zmian w poziomie AlaAT, AspAt, glukozy we krwi ryb.  Zearalenon nie powodował uszkodzenia wątroby u ryb, jednakże zaburzał proces krzepnięcia krwi i procesy magazynowania żelaza.


 

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00118*          pl

Testowanie technologii produkcji pstrąga stosowanych w Polsce w świetle Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 710/2009. Cz. 1: Założenia, metodyka i cel badań. Szarek, J. ; Goryczko, K. ; Skibniewska, K. A. ;  Dobosz, S. ; Guziur, J. ; Siwicki, A. K. ; Wiśniewska, A. ; Zakrzewski, J.  - Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 5 (89) s. 45-48, il.

Omówiono aktualny stan wiedzy związany z produkcją pstrąga tęczowego, gatunku pochodzącego z Ameryki i Azji. Przedstawiono cele i program badań projektu dotyczącego oceny wpływu nowoczesnych rozwiązań technologicznych oraz wpływu tzw. hodowli organicznej na wskaźniki hodowlane, fizjologiczne i patomorfologiczne ryb charakteryzujące dobrostan i jakość spożywczą pstrągów tęczowych.  Grant jest realizowany przez naukowców z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie i z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.


 

INNE ŁOSOSIOWATE

*00057*          pol

Możliwości naturalnego rozrodu troci wędrownej (Salmo trutta m.  trutta L. ) w rzece Wołczenica. Tański, Adam; Karpuk, Michał;  Raftowicz, Tomasz; Szulc, Joanna; Pender, Rafał. - Gosp. Wod. 2011  R. 71 nr 11 s. 472-477, il. bibliogr. rez. summ.

Celem pracy było zbadanie miejsc rozrodu oraz określenie liczby gniazd tarłowych troci wędrownej w Wołczenicy, na wolnym od zabudowy piętrzącej odcinku Derkacz - ujście rzeki do Zalewu Szczecińskiego.  Uzyskane wyniki mogłyby pomóc w określeniu zmian w liczebności stada tarłowego troci wędrownej przystępującej do rozrodu oraz określić „potencjał“ rzeki jako miejsca naturalnego rozrodu tego cennego gatunku.


*00129*          pl

[Drugie] II Międzynarodowe Sympozjum poświęcone gatunkom z rodzaju Hucho i Parahucho (Salmonidae: Huchoninae). Grudniewska, Joanna; Goryczko, Krzysztof. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 40-41, il.   bibliogr.

Sympozjum poświęcone największym przedstawicielom ryb łososiowatych reprezentowanych przez głowacicę, tajmienia syberyjskiego i tajmienia sachalińskiego odbyło się w dn. 19-22 września 2012 r. w Łopusznej (koło Nowego Targu). Tematyka obrad obejmowała zagadnienia związane ze stanem populacji, biologią, ochroną, ekologią, genetyką oraz hodowlą tych gatunków.


 

RYBY SZCZUPAKOWATE

*00048*          pol

Wpływ pory dnia i czynników pogodowych na żerowanie szczupaka (Esox lucius L. ) w jeziorze Podgaje. Łukaszewicz, B. ; Dąbrowski, J. .  - Ekol. i Tech. 2011 R. 19 nr 5 s. 277-280, il. bibliogr. summ.

Podczas połowów stosowano 3 rodzaje różnych przynęt sztucznych: rippery, twistery, błystki obrotowe. Najwięcej szczupaków złowiono rano, były to głównie osobniki niewymiarowe. Wieczorem złowiono najmniej szczupaków, lecz udział osobników wymiarowych był większy.  Szczupaki najlepiej żerowały w dni o znacznym zachmurzeniu, ustabilizowanym ciśnieniu zbliżonym do normalnego, przy znacznych wiatrach wiejących z kierunku południowego-zachodu. Najskuteczniejszą przynętą sztuczną okazała się błystka obrotowa, na którą skusiło się najwięcej szczupaków, wśród których były te największe.


 

RYBY OKONIOWATE

*00121*          pl

Żywienie młodocianego sandacza paszami z dodatkiem ziół (Astragalus radix i Lonicera japonica). Cz. 1: Wpływ na wzrost ryb oraz histologię wątroby i jelita. Zakęś, Zdzisław; Demska-Zakęś, Krystyna; Jeney, Galina. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 13-16, il.   bibliogr.

Młodocianego sandacza podchowywano w systemach recyrkulacyjnych paszą sztuczną suplementowaną preparatmi ziołowymi o właściwościach immunostymulujących, antybakteryjnych i antywirusowych, używanych w medycynie chińskiej. Nie stwierdzono istotnego wpływu na tempo wzrostu i kondycję ryb oraz efektywność wykorzystania pasz.  Zaobserwowano istotny wpływ na wskaźniki cytologiczne oraz histologię wątroby i jelita środkowego.


 

RYBY SIEJOWATE

*00031*          pol

Wpływ glinu w zakwaszonych wodach na rozród i wczesne stadia rozwojowe ryb siejowatych. Luberda-Bieńkowska, Zofia. - Post. Nauk Rol. 2007 R. 54/59 nr 5 s. 107-116, bibliogr. summ.

Toksyczność glinu jest jednym z najważniejszych czynników powodujących spadek liczebności ryb w kwaśnych, miękkich wodach.  Zakłócenia wywołane przez wysokie stężenie glinu i niskie pH mogą występować na poszczególnych etapach rozrodu, jak i w różnych stadiach życia ryb. Populacje siejowatych pod wpływem zakwaszenia wód będą stopniowo zanikały.


*00065*          pol

Systemy informacji przestrzennej - możliwość zastosowania w działaniach związanych z ochroną ichtiofauny [na przykładzie siei].  Wiśniewska, Anna M. ; Pawelczyk, Katarzyna; Sobocki, Marek. -  Biul. Nauk. UWM Olsztyn 2010 nr 31 s. 5-10, il. bibliogr. summ.

Celem pracy było ogólne przybliżenie tematyki technologii systemów informacji przestrzennej oraz wykazanie ich przydatności i możliwości zastosowania w działaniach związanych z ochroną ichtiofauny. Jako przykład podano wizualizację rozmieszczenia tarlisk siei w jeziorze Łebsko w Słowińskim Parku Narodowym, wykonaną przy wykorzystaniu oprogramowania open source - QuantumGis.


*00066*          pol

Zastosowanie analiz genetycznych w ochronie bioróżnorodności siei z jeziora Łebsko. Fopp-Bayat, Dorota. - Biul. Nauk. UWM Olsztyn  2010 nr 31 s. 11-16, bibliogr. summ.

Ochrona bioróżnorodności siei z jeziora Łebsko powinna być ściśle związana z genetycznym monitoringiem populacji prowadzonym podczas wszystkich etapów prac związanych z ochroną tego gatunku.  Informacje na temat genetycznej struktury populacji są bardzo ważne w trakcie układania programów ochronnych gatunków ryb lub populacji, co jest bezpośrednio związane z racjonalną gospodarką rybacką na wodach otwartych.


 

INNE RYBY SŁODKOWODNE

*00072*          eng

Molecular differentiation of three loach species (Pisces, Cobitidae) based on the nuclear 5S rDNA marker. Zróżnicowanie molekularne trzech gatunków ryb z rodzaju Piskorzowate Cobitis (Pisces, Cobitidae) badanych metodą markerów jądrowych 5S rDNA.  Kirtiklis, Lech; Boroń, Alicja; Ptasznik, Piotr; Luskova, Vera; Lusk, Stanislav. - Fol. Biol. 2011 vol. 59 nr 3/4 s. 141-145, il. bibliogr.

Zastosowana technika pozwoliła na uzyskanie wyraźnych wyników, bez jakichkolwiek niejednoznaczności. Stwierdzono, iż jest użyteczna przy rozróżnianiu badanych gatunków, prosta i tania.


*00101*          en

Freshwater fish assemblages in Cyprus with emphasis on the effects of dams. Zespoły ryb słodkowodnych na Cyprze ze szczególnym uwzględnieniem wpływu zapór. Zogaris, Stamatis;  Chatzinikolaou, Yorgos; Koutsikos, Nicholas; Economou, Alcibiades N. ; Oikonomou, Elena; Michaelides, Giorgos; Hadjisterikotis, Eleftherios; Beaumont, William R. ; Ferreira, Maria T. - Acta Ichth. Piscat. 2012  vol. 42 nr 3 s. 165-175, il. bibliogr.

Rozsiedlenie ryb słodkowodnych na Cyprze jest słabo poznane. Na wielu rzekach tej wyspy wybudowano zapory, co wpływa dodatkowo na modyfikację tamtejszej ichtiofauny. Przeprowadzono badania dokumentujące stan ichtiofauny na podstawie elektropołowów, danych literaturowych i wywiadów. Na 53 stanowiskach 18 rzek cypryjskich stwierdzono występowanie 16 gatunków ryb, a 12 z nich nie są pochodzenia rodzimego. Rodzime gatunki spotykano rzadko, jedynie węgorz występował powszechnie. Zbiorniki zaporowe posiadały różnorodną ichtiofaunę, ale prawie wyłącznie składały się na nią gatunki obce. Budowa zapór spowodowała degradację siedlisk utrudniając rybom przemieszczanie się.


*00102*          en

Fishes of inland waters of the Phu Quoc Island, Gulf of Thailand, Vientnam: Ichthyofauna structure and some remarks on the major evolutionary trends in its genesis. Ryby wód śródlądowych wyspy Phu Quoc, Zatoka Tajlandzka, Wietnam: struktura ichtiofauny i kilka uwag o głównych trendach ewolucyjnych w jej genezie.   Vasil’eva, Ekaterina D. ; Vasil’ev, Victor P. - Acta Ichth. Piscat.  2012 vol. 42 nr 3 s. 193-214, il. bibliogr.

Obecny stan ichtiofauny na Wyspie Phu Quoc (Wietnam) badano na 46 stanowiskach, gdzie złowiono 4000 ryb należących do Teleostei.  Badania morfologiczne i merystyczne przeprowadzono na 1280 osobnikach. Zidentyfikowano 97 gatunków ryb należących do 13 rzędów i 39 rodzin. Niektóre gatunki wymagały rewizji taksonomicznej. Główne tendencje w historii ichtiofauny tej wyspy polegały na eliminowaniu prawdziwie słodkowodnych stenobiotycznych gatunków ryb na rzecz gatunków euryhalinowych i eurytropicznych.


 

RYBY MORSKIE

*00074*          pol

Zawartość pestycydów chloroorganicznych i kongenerów polichlorowanych bifenyli w rybach bałtyckich. Niewiadowska, Alicja;  Kiljanek, Tomasz; Semeniuk, Stanisław; Żmudzki, Jan. - Med. Wet. 2012  R. 68 nr 2 s. 114-118, il. bibliogr. summ.

W latach 2006-2009 badano śledzie, szproty i łososie pochodzące z południowych obszarów Morza Bałtyckiego w kierunku zawartości w ich tkankach pestycydów chloroorganicznych i polichlorowanych bifenyli (PCB). Oznaczenia przeprowadzono metodą kapilarnej chromatografii gazowej z detekcja wychwytu elektronów. Stężenie niektórych badanych związków w mięśniach łososi było dwa i pół razy wyższe niż u innych ryb. Ryby morskie mogą być źródłem od 30 do 90 proc. dziennego pobrania pestycydów. Nie stanowi to jednak zagrożenia dla zdrowia człowieka.


*00103*          en

Temperature and somatic growth effects on otolith growth of larval Atlantic menhaden, Brevoortia tyrannus (Actinopterygii: Clupeiformes: Clupeidae). Wpływ temperatury i wzrostu somatycznego na przyrosty otolitów u larw menhadena atlantyckiego, Brevoortia tyrannus (Actinopterygii: Clupeiformes: Clupeidae). Fey, Dariusz P. ; Hare, Jonathan A. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 3 s. 215-222,  il. bibliogr.

Menhaden atlantycki, występujący w dużych ławicach, jest przedstawicielem śledziowatych. Badano jak otolity tych ryb reagują na wzrost i temperaturę wody. Przez 3 lata łowiono larwy ryb w wieku 20-120 dni i długości 14-35 mm. Oceniano zależność ich długości od wieku z podziałem na grupy szybko i wolno rosnące. Pomiary otolitów zestawiano ze znanym uprzednio wiekiem ryb. Tempo przyrostów otolitów wskazuje na zróżnicowanie wzrostu larw. Temperatura wody miała wpływ na przyrosty otolitów u larw wolno rosnących, ale była bez znaczenia u larw szybko rosnących. Uznano, że stosowanie odczytów wstecznych z otolitów jest uzasadnione, ale dla grup wolno rosnących uzyska się mniej dokładne wyniki.


*00105*          en

Occurrence of hyperostotic pterygiophores in the silver scabbardfish, Lepidopus caudatus (Actinopterygii: Perciformes: Trichiuridae). Występowanie wyrośli kostnych będących podstawą promieni płetw u pałasza ogoniastego, Lepidopus caudatus (Actinopterygii: Perciformes: Trichiuridae). Giarratana, Filippo;  Ruolo, Anna; Muscolino, Daniele; Marino, Fabio; Gallo, Michele; Panebianco, Antonio. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 3 s. 233-237,  il. bibliogr.

U 50 ryb z gatunku pałasza ogoniastego, Lepidopus caudatus (Euphrasen, 1788), złowionych u wybrzeży Włoch w okolicach Messyny, wykonano badania radiograficzne. U 40 (80 proc. ) z nich stwierdzono deformacje szkieletu, szczególnie na wyrostkach ościstych („skrzydełkach“) u podstawy promieni płetwy grzbietowej. Ogólnie zaobserwowano 433 deformacje. Badania histologiczne wykazały lekki rozrost tkanki kostnej, która była uboga w komórki i charakteryzowała się cienką warstwą zbitej tkanki kostnej. Przerost tkanki kostnej może być utrudnieniem przy filetowaniu ryb, ale nie ma większego znaczenia podczas konsumpcji.


 

POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY

*00037*          pol

Stan i perspektywy polskiej gospodarki rybnej (lata 2004-2013).  Zieziula, Jolanta. - Acta Sci. Pol. Oecon. 2008 R. 7 z. 3 s. 143-159, il.   bibliogr. summ.

W analizowanym okresie w polskich połowach największą rolę odgrywały połowy bałtyckie, chociaż ich udział w połowach ogółem malał. Nie wykorzystywano przy tym dostępnych kwot połowowych głównie z powodu niskiej opłacalności połowów. Przetwórstwo rybne rozwijało się bardzo dynamicznie, ale w coraz większym stopniu było uzależnione od importowanego surowca rybnego.


 

WĘDKARSTWO

*00034*          pol

Wędkarstwo bez tajemnic. Spławik i grunt, spinning, wędkarstwo muchowe. Kolendowicz, Jacek; Sikora, Adam; Zalewski, Tadeusz.  Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza 2011, 265, [3] s., il. Wielka Kolekcja Jubileuszowa z okazji 20-lecia MULTICO Oficyny Wydawniczej

 


*00126*          pl

Zarzucone wędki. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 33-34

Stosownie do przepisów ustawy o rybactwie śródlądowym prawnik wyjaśnia, kiedy strażnik Społecznej Straży Rybackiej może zabrać zarzucone na łowisku wędki, których nikt nie pilnuje.


 

URZĄDZENIA DO CHOWU I HODOWLI RYB

*00110*          pl

Monitoring przepławki na rzece Wełnie – podsumowanie pięcioletniej działalności. Madaj, Roman. - Prz. Ryb. 2012 nr 5 (125)  s. 13-14, il.

W latach 2007-2012 prowadzono monitoring przepławki typu szczelinowego (Vertical Slot) na nizinnej rzece Wełnie. Wykonano 34 próby oceny sprawności przepławki metodą dwuetapowego odłowu ryb.  Przy niskim stanie wody większe ryby nie mogły pokonać przepławki, a przy wysokim stanie wody (ok. 50 cm) przeszkodą był zbyt silny prąd wody. Wykazano, że przepławka została wykonana prawidłowo i spełnia swoje zadanie.


*00112*          pl

Dzieje produkcji łodzi rybackich z tworzyw sztucznych. Cz. 3: Produkcja łodzi w Kalu nad Mamrami i jej prozaiczne zakończenie.  Kotowicz, Lech. - Prz. Ryb. 2012 nr 5 (125) s. 37-39, il.

Opisano przebieg produkcji, stosowane materiały oraz zalety łodzi produkowanych w warsztacie szkutniczym w Węgorzewie.  Przedstawiono pracujących tam ludzi i zmiany reorganizacyjne przeprowadzone w latach 1970-1982 i później. Ważne jest to, że w tym miejscu nadal istnieje możliwość produkcji i remontu łodzi dla rybaków.


 

ZANIECZYSZCZENIA I OCHRONA WÓD

*00015*          eng

Recent changes in large and shallow lake Peipsi (Estonia/Russia): causes and consequences. Współczesne zmiany w dużym, płytkim jeziorze Peipsi na granicy Estonii i Rosji: przyczyny i skutki. Haberman, Juta; Haldna, Marina; Laugaste, Reet; Blank, Katlin. - Pol. J. Ecol. 2010 vol. 58 nr 4 s. 645-662, il. bibliogr.

Prześledzono zmiany ładunku zanieczyszczeń w Jeziorze Peipsi w ciągu ostatniego dziesięciolecia i próbowano określić jak na to wpływa ekologiczny status jeziora. Przypuszcza się, że do zaburzenia ekosystemu najbardziej doprowadzila re-oligotrofizacja w latach 1990-1995 i wzrastający ładunek fosforu pochodzący z południowej części zlewni jeziora.


*00069*          eng

Ecological status and phytocoenotic diversity of macrophytes of Lake Szeląg Wielki (North-East Poland). Stan ekologiczny i różnorodność fitocenotyczna makrofitów jeziora Szeląg Wielki (północno-wschodnia Polska).  Grzybowski, Mirosław; Szarek, Józef;  Skibniewska, Krystyna A. ; Guziur, Janusz. - Pol. J. Natur. Sci. 2010  vol. 25 nr 4 s. 401-414, il. bibliogr. streszcz.

Przeprowadzone badania miały na celu stwierdzenie, czy mogilnik pestycydowy wpływa na stan ekologiczny jeziora Szeląg Wielki i rozpoznać, jak wpływa na różnorodność fitocenotyczną roślinności tego zbiornika. Uzyskane wyniki przyczyniają się do aktualności danych i oceny przydatności nowej polskiej metody makrofitowej - oceny stanu ekologicznego jezior. Przeprowadzone analizy wykazały, że stan ekologiczny jeziora Szeląg Wielki był dobry, mimo że mogilnik pestycydowy wywierał wpływ na zmianę różnorodności fitocenotycznej roślinności wodnej i szuwarowej jeziora.


*00086*          eng

Influence of natural organic matter and metal accumulation in sediment on riverine macrobenthic assemblages. Wpływ naturalnych substancji organicznych i akumulacji metali w osadach na zespoły makrobentosu rzecznego.  Dukowska, Małgorzata; Michałowicz, Jaromir; Grzybkowska, Maria. - Pol. J. Ecol. 2012 vol. 60 nr 2 s. 351-362,  il. bibliogr.

Celem pracy było oszacowanie wpływu bogactwa substancji organicznej, jak również oznaczenie zawartości metali w osadach na zespoły rzecznych makrobezkręgowców. Pod uwagę wzięto 2 gatunki ochotkowatych (Chironomus riparius i Prodiamesa olivacea) oraz jętkę górską (Ephemera danica). Stwierdzono, że o zespole makrobentosu w badanej rzece (Bzura) w większym stopniu decyduje naturalna masa organiczna niż poziom metali toksycznych (Cu, Zn, Cd, Pb, Ni, Mn).


*00089*          eng

Speciation of aluminium in the water and bottom sediment of fish-breeding ponds. Specjacja glinu w wodzie i osadzie dennym stawów rybnych. Kluczka, Joanna; Zołotajkin, Maria; Ciba, Jerzy. - Arch. Environ. Prot. 2012 nr 1 s. 83-96, il. bibliogr. streszcz.

Badaniom poddano próbki wody i osadu dennego pobrane z kilku stawów rybnych. Oznaczono całkowitą zawartość oraz frakcje glinu w badanych próbkach. Poziom stężenia glinu labilnego w wodach oraz glinu wymiennego i kwasowego w osadach nie wskazuje na zagrożenie dla hodowli ryb pod warunkiem, że zachowana będzie kwasowość wody. Przy pH=4,3 następuje znaczny wzrost stężenia wszystkich oznaczanych form glinu, w tym również najbardziej toksycznego dla ryb \2212 glinu monomerycznego nieorganicznego, którego stężenie zwiększa się ponad 10-krotnie w porównaniu z wodami o odczynie pH=7,1-8,2.


*00094*          pol

Stan, zagrożenia i ochrona ekosystemu Morza Bałtyckiego.  Radziejewska, T. ; Staniszewski, R. . - Ekol. i Tech. 2012 R. 20 nr 3  s. 135-142, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono zarys najważniejszych problemów ekologicznych obserwowanych w Bałtyku (podwyższony poziom substancji biogennych, eutrofizacja, zakwity sinic, dopływ substancji zanieczyszczających, pojawianie się gatunków nieznanych). Wskazano pozytywne sygnały dla przyszłości Bałtyku wynikające zarówno z działań podejmowanych przez poszczególne kraje, jak i w ramach międzynarodowej współpracy określonej przede wszystkim wytycznymi Konwencji Helsińskiej.


 

OCHRONA GATUNKOWA

*00061*          eng

Creation and development of the subcolony in Cormorant Phalacrocorax carbo sinensis at the Jeziorsko reservoir, Central Poland. Proces powstawania i rozwój kolonii satelitarnej kormorana Phalacrocorax carbo sinensis na zbiorniku Jeziorsko, Polska Centralna. Minias, Piotr; Kaczmarek, Krzysztof; Janiszewski, Tomasz. - Ann. UMCS Sect. C 2009 vol. 64 nr 2 s. 67-73, il. bibliogr.  streszcz.

Stwierdzono, że w proces tworzenia się kolonii satelitarnej zaangażowane były głównie ptaki młode i niedoświadczone, ograniczane dostępnością miejsc gniazdowania w kolonii macierzystej. Sukcesywny wzrost wartości parametrów lęgowych notowany w kolejnych latach w kolonii satelitarnej był najprawdopodobniej związany z sukcesywnym przepływem ptaków o wyższej jakości z kolonii macierzystej i wskazywał na istotne korzyści płynące z porzucenia miejsca gniazdowania narażonego na wieloletnią eksploatację.


*00123*          pl

Zastosowanie telemetrii w procesach restytucji ginących populacji ryb wędrownych. Kapusta, Andrzej. - Komun. Ryb. 2012 nr 5 (130) s. 24-28, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań nad zachowaniem jesiotrów wyhodowanych w wylęgarniach i wpuszczonych do wód otwartych. Omówiono efektywność zarybień eksperymentalnych, zachowania ryb w miejscach wpuszczenia do wody oraz niektóre elementy związane z migracją jesiotrów. Przedstawiono zastosowanie metod telemetrycznych w ochronie gatunków zagrożonych wyginięciem na przykładzie młodocianych jesiotrów.


 

GOSPODARKA WODNA

*00056*          pol

Metody zapewnienia ekologicznej drożności cieków [i jej wpływu na migracje ryb]. Jędryka, Ewa. - Wiad. Melior. Łąk. 2011 R. 54 nr 1  s. 12-17, il. bibliogr. summ.

Przeanalizowano potrzeby w zakresie udrożnienia rzek. Dokonano przeglądu konstrukcji umożliwiających zwiększenie drożności ekologicznej cieków oraz podano charakterystykę urządzeń bliskich naturze. Przedstawiono możliwości przebudowy istniejących budowli hydrotechnicznych w aspekcie ich udrożnienia dla ryb. Stwierdzono, że dla utrzymania ekologicznej drożności ważne jest także remontowanie lub usunięcie budowli piętrzących znajdujących się w złym stanie technicznym.


 

SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE

*00035*          pol

Amnestyczne biotoksyny morskie jako zagrożenia dla zdrowia konsumenta. Michalski, Mirosław. - Med. Wet. 2011 R. 67 nr 9 s. 599-603,  bibliogr. summ.

W Polsce coraz więcej spożywa się owoców morza. Niesie to ze sobą niebezpieczeństwo zatrucia się toksynami, powodującymi biegunkę i atakującymi system nerwowy, co się objawia porażeniami lub amnezją.  Omówiono te toksyny, głównie kwas domoikowy. Podano, w jakich typach owoców morza występuje (algi morskie, okrzemki) oraz przedstawiono metody wykrywania toksyn (chromatografia, spektrometria, ELISA, immunochromatografia).


 

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00052*          pol

Niemiecki gracz zmieni rynek ryb?. Sytuacja krajowego sektora rybnego. Michalski, Wojciech. - Bezp. Hig. Żywn. 2011 nr 9 s. 41, il.

Rynek ryb kurczy się. W 2010 r. wartość przetwórstwa rybnego spadła o ponad 5 proc. do 5,6 mld zł. Konsolidacja branży to konieczność, bo wielu przetwórców jest w trudnej sytuacji.


*00093*          pol

Drogie surowce hamują rozwój branży rybnej. Hryszko, Krzysztof.  - Przem. Spoż. 2012 t. 66 nr 7 s. 8,10,12-13, il. summ.

Przetwórstwem ryb w Polsce zajmuje się obecnie ok. 300 firm, z czego 246 ma uprawnienia do handlu produktami na rynku unijnym.  Wytwarzają one 6,6 mld zł przychodów, co stanowi nieco ponad 4 proc.  wartości przychodów osiąganych ze sprzedaży przez cały sektor rolno-spożywczy, i zatrudniają 19,6 tys. osób. Mimo stosunkowo niewielkiego znaczenia, branża ta jest przykładem jak rozwijać biznes oparty na niszowych produktach i ich sprzedaży na rynkachzagranicznych, przy ograniczonych możliwościach zbytu w kraju.  Polskie przetwórnie rybne stały się w krótkim czasie jednymi z największych producentów i eksporterów w Unii Europejskiej przetworów ze śledzi oraz ryb wędzonych. Dużą przeszkodą w dalszym rozwoju okazały się jednak drogie surowce.


*00115*          pl

Rynek ryb w 2012 r. Hryszko, Krzysztof. - Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 5 (89) s. 13-16, il.

Połowy ryb (dorszy, śledzi, szprotów, storni) w Bałtyku w I półroczu 2012 r. wynosiły 77,3 tys. ton. Zaobserwowano poprawę sytuacji ekonomiczno-finansowej w produkcji przetworów rybnych i „owoców morza“ w Polsce. Przedstawiono wyniki handlu zagranicznego sektora rybnego w I półroczu 2012 r. Wykazano spadkową tencencję konsumpcji ryb i przetworów rybnych w tym okresie o 3,2 proc. ; ich spożycie wynosiło 2,15 kg/osobę. Opisano przyczyny spadku spożycia ryb w Polsce.


*00117*          pl

Rynek detaliczny produktów z pstrągów: ceny i dystrybucja.  Kulikowski, Tomasz. - Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 5 (89) s. 42-45, il.

Analizowano czynniki mające wpływ na cenę produktów z pstrągów oraz jej rzutowanie na wymagania konsumenta. Opisano dystrybucję ryb w Polsce oraz jej oddziaływanie na rynek ryb. Stwierdzono, że zwiększenie dostępności produktów z pstrągów oraz akcje promocyjne powinny spowodować w najbliższym czasie wzrost sprzedaży pstrągów.


*00060*          pol

Ocena mikrobiologiczna karpi handlowych pochodzących z wybranych stawów województwa dolnośląskiego. Zacharow, Iwona; Snoch-Bajek, Joanna; Niemczuk, Wiktor. - Acta Sci. Pol. Med. Vet. 2010 R. 9 z. 1  s. 33-38, il. bibliogr. summ.

Do badań użyto 45 zdrowych klinicznie karpi z 9 gospodarstw. Do diagnozy izolatów zastosowano szybki czterogodzinny test biochemiczny RapiID Nf Plus System. U 42 ryb posiewy były jałowe, a od trzech ryb wyosobniono bakterie Acinetobacter baumanii complex (2 przypadki) oraz Burkholderia cepatia (1 przypadek). Wyizolowane szczepy badano też pod kątem antybiotykooporności metodą krążków dyfuzyjnych.  Szczepy te są nietypowe dla ryb oraz mogą być patogenne dla człowieka.