Instytut   Rybactwa   Śródlądowego

im. STANISŁAWA  SAKOWICZA







EXPRESS INFORMACJA

NR  1/2013

(kwartalnik)

 

 

 

                                                                   Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

                                                                                   mgr inż. Henryk Chmielewski

                                                                                        inż. Jadwiga Cupiał

 

                                       

Olsztyn 2013

 

 

 

 

 

 

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał

 

Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

 

© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010

 

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

 

 

 

 

 

 

Część rekordów opracowanych w innych ośrodkach otrzymano
za pośrednictwem Centralnej Biblioteki Rolniczej w Warszawie

 

 

 

 

RYBACTWO

*00020*          pl

Kormorany w Bieszczadach. Wziątek, Bogdan; Konieczny, Piotr. -  Węd. Świat 2012 nr 10 (202) s. 82-83, il.

Kormorany nad Sanem po raz pierwszy zanotowano w 2005 roku w rejonie zbiornika zaporowego w Myczkowcach. Stwierdzono, że zimujące tam ptaki zjadały co najmniej 12 gatunków ryb. W ich pokarmie znajdowały się: płoć (36,1 proc.), kleń (12,0 proc.), świnka (9,5 proc.), okoń (9 proc.), pstrąg potokowy (7,5 proc.), szczupak (4,1 proc.). Kormorany są przyczyną znacznych strat w zarybieniach prowadzonych na zbiornikach zaporowych, jak i w gospodarce rybnej, ponieważ znacznie zubożają rybostan zbiorników wodnych.


*00053*          pl

PO RYBY POLACY - pieniądze nie tylko dla sektora rybackiego, inwestycje na terenach działania Lokalnych Grup Rybackich.  Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. - Prz. Ryb. 2012 nr 6 (126)  s. 9-14, il.

„Lokalna Strategia Rozwoju Obszarów Rybackich“ powstała w ramach Programu Operacyjnego RYBY 2007-2013 i zakłada wspieranie dodatkowej działalności rybaków w zakresie usług agroturystycznych, gastronomicznych i sprzedaży gotowych produktów rybnych. Podano schemat postępowania potencjalnego inwestora oraz przykłady projektów realizowanych ze środków PO RYBY 2007-2013. Zakłada się możliwość rozwoju turystyki na obszarach rybackich, pielęgnację lokalnych walorów: tworzenie izb pamięci, grup folklorystycznych, organizowanie zajęć dla młodzieży.


*00098*          pl

Uwagi na temat wypełniania Kwestionariusza RRW-22. Lirski, Andrzej. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 12-14, il.

Kwestionariusz RRW-22 zawiera zestawienie danych dotyczących powierzchni stawów rybnych, ilości ryb wyprodukowanych w stawach rybnych oraz innych urządzeń stosowanych do chowu lub hodowli. Dane te będą stanowić jedyny oficjalny obraz polskiej akwakultury.  Poprawne wypełnienie kwestionariuszy jest niezbędne.


*00103*          pl

Problem cierpienia i odczuwania bólu u ryb a postawy konsumenckie i wizerunek rybactwa w społeczeństwie. Kowalski, Radosław K. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 24-25, il. bibliogr.

Zawarto informacje na podstawie współautorskiego artykułu prof.  S. Cooke’a opublikowanego w czasopiśmie Fish and Fisheries pt. : „Can fish really feel pain?“ (DOI:10. 1111/faf. 12010). Brak jest poważnych dowodów naukowych na to, by ryby odczuwały ból i cierpienie.  Produkcja rybacka dostarcza najzdrowszego białka i tłuszczy i jest produkcją o niezaprzeczalnych walorach humanitarnych.


*00111*          pl

Prawo stawowe w dziewiętnastowiecznej Galicji. Hutorowicz, Andrzej; Hutorowicz, Joanna. - Komun. Ryb. 2013 nr 1 (132) s. 37-40, il.   bibliogr.

Przedstawiono treść dekretu nr 22767 „o policyi stawowej“ wydany 17 września 1835 roku przez Kancelarię Nadworną w Galicji. Obejmował on rozporządzenia zebrane w czterech działach dotyczące zakładania nowych stawów, istniejących stawów, ustanawiania kar za przestępstwa oraz przestrzegania postanowień prawa stawowego.


 

HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00016*          en

Frequency and distribution of zoosporic true fungi and heterotrophic straminipiles from river springs. Częstość występowania i rozsiedlenie zoosporowych grzybów właściwych i heterotroficznych stramenopili ze źródeł rzeki.  Kiziewicz, Bożena.  - Pol. J. Env. Stud. 2012 vol. 21 nr 4 s. 923-927, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań dotyczące zoosporowych grzybów właściwych (Blastocladiomycota) oraz heterotroficznych stramenopili (Hyphochytriomycota i Oomycota) bytujących w trzech źródłach (Sobolewo, Dojlidy, Kurjany) Rzeki Biała koło Białegostoku. Oznaczono 21 gatunków należących do 10 rodzajów z 4 klas: Blastocladiales, Hyphochytriales, Pythiales i Saprolegniales. Dominowały następujące gatunki: Achlya apiculata, Aphanomyces laevis, Catenophlyctis variabilis, Dictyuchus monosporus, Phythium debaryanyum, Saprolegnia ferax. Największą liczebność i frekwencję stwierdzono w źródłach Dojlidy i Kurjany.


*00023*          en

Effect of environmental factors on communities of bottom fauna in littoral zones of ten lakes in the Wel River catchment. Wpływ czynników środowiskowych na zespoły fauny dennej w streach litoralowych dziesięciu jezior w zlewni rzeki Wel. Koszałka, Jacek. - Pol. J. Env. Stud. 2012 vol. 21 nr 5 s. 1273-1278, il. bibliogr.

Omówiono wyniki badań zespołów makrobezkręgowców bentosowych występujące w litoralu 10 jezior znajdujących się w zlewni rzeki Wel.  Próby pobierano w kwietniu i październiku 2009 r. metodą półilościową. Badano następujace jeziora: Kiełpińskie, Lidzbarskie, Tarczyńskie, Rumian, Grądy, Hartowieckie, Zwiniarz, Zarybinek, Dąbrowa Mała, Dąbrowa Wielka. Na podstawie metody redundancji wykazano zależności między występowaniem poszczególnych gatunków a parametrami środowiska, głównie przezroczystością wody, koncentracją P-PO4 i powierzchnią jeziora. Klasyfikacja jezior opracowana na podstawie składu bentosu w litoralu była zbliżona do podziałów na podstawie parametrów środowiska.


*00025*          pl

Żywa woda. [Cz. ]1: Ryby w niskiej wodzie. Furdyna, Artur. - Węd.  Świat 2012 nr 11 (203) s. 40, il.

Przedstawiono podstawowe wskaźniki jakości wody (fizyko-chemiczne, tlenowe, biologiczne) oraz wyjaśniono ich znaczenie dla ryb. Zapotrzebowanie na tlen determinuje zajmowanie przez dany gatunek odpowiedniej krainy rybnej. Podkreślono znaczenie odczynu wody (pH) dla ryb oraz występowania zawiesiny. Podczas niskich stanów wód szczególnie niebezpieczne dla ryb są dopływy ścieków do rzek i zbiorników zaporowych.


*00028*          en

Phytoplankton as an indicator of trophic changes in a lake (Lake Kortowskie, Northern Poland). Fitoplankton jako wskaźnik zmian troficznych w jeziorze (Jezioro Kortowskie, Polska Północna).   Jaworska, Bożena; Zdanowski, Bogusław. - Pol. J. Natur. Sci. 2012 vol. 27 nr 2 s. 165-179, il. bibliogr. streszcz.

Przeanalizowano wieloletnie (1987-2000) zmiany zachodzące w zbiorowisku fitoplanktonu Jeziora Kortowskiego. Zaobserwowano zmniejszenie się jego bogactwa taksonomicznego, malała liczba Bacillariophyceae i Chlorophyta, a zwiększała się ilość Cyanoprokaryota. Udział sinic w biomasie fitoplanktonu był coraz większy. Wykazano, że analiza wieloletnich tendencji w zbiorowisku fitoplanktonu jeziora umożliwia wnioskowanie o trofii jeziora; w badanym jeziorze stwierdzono stan postępującej eutrofizacji.


*00033*          pl

Modyfikacja morfologiczna strefy brzegowej jezior i jej wpływ na funkcjonowanie ekosystemów jeziornych. Czarnecka, Magdalena. - Nasze Wody 2012 nr 2 (48) s. 19-20, il. bibliogr.

Przedstawiono przykłady modyfikacji morfologicznej strefy litoralowej. Analizowano skład i strukturę organizmów bezkręgowych zasiedlających różne typy siedlisk brzegów jeziora, skutki utraty siedliska i wpływ strefy brzegowej na funkcjonowanie całego jeziora.  Zmniejszenie rumoszu w litoralu spowodowało zmniejszenie produktywności wód, a dla okonia nastąpiła utrata cennych żerowisk i miejsc rozrodu oraz zwiększona śmiertelność. Zaobserwowano też wpływ tego zjawiska na inne poziomy troficzne.


*00034*          pl

Przydatność biotestów ekotoksykologicznych do oceny stanu biologicznego wód na przykładzie zbiornika zaporowego w Goczałkowicach. Łaszczyca, Piotr; Francikowski, Jacek; Guzik, Joanna; Nikiel, Aldona; Kłosok, Marcin; Michalczyk, Katarzyna; Augustyniak, Maria; Migula, Paweł. - Kosmos 2012 t. 61 nr 3 s. 381-392, il. bibliogr.   summ.

Omówiono znaczenie i cele projektu „Zintegrowany System Wspomagający Zarządzaniem i Ochroną Zbiornika Zaporowego“ realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka w latach 2010-2014. Modelowym obiektem dla tego projektu jezt zbiornik zaporowy Goczałkowice. Scharakteryzowano ocenę stanu ekologicznego zbiornika z użyciem analiz biochemicznych, organizmów bioindykacyjnych oraz mikrobiotestów. Na podstawie wyników badań powstanie system informacyjny ułatwiający aktualną ocenę stanu zbiornika. Możliwe będzie prognozowanie krótko- i długoterminowych zmian oraz podejmowanie racjonalnych decyzji.


*00035*          pl

Anatoksyna-a - chemizm, występowanie, efekty działania.  Sierosławska, Anna. - Kosmos 2012 t. 61 nr 3 s. 401-408, il. bibliogr.  summ.

Scharakteryzowano odziaływanie sinic na ekosystemy wodne.  Stwierdzono, że 75 proc. sinicowych zakwitów wód związanych jest z produkcją cyjanotoksyn o różnorodnej budowie chemicznej i wielokierunkowym sposobie działania. Opisano właściwości chemiczne i obecność w środowisku anatoksyny-a należącej do grupy cyklicznych alkaloidów. Omówiono jej działanie neuro- i genotoksyczne oraz teratogenne. Przedstawiono tymczasowe zalecenia odnośnie bezpiecznych stężeń i zalecanych limitów obecności anatoksyny-a w wodzie służącej do celów rekreacyjnych czy w wodzie pitnej.


*00037*          pl

Po co kontynuować wzrost po osiągnięciu dojrzałości płciowej - czyli czego możemy się nauczyć od małży z rodziny Unionidae. Mueller, Tomasz; Czarnołęski, Marcin; Łabęcka, Anna M. - Kosmos 2012 t. 61 nr 2 s. 271-280, il. bibliogr. summ.

Podjęto próbę wyjaśnienia ewolucji odmiennych typów wzrostu, a zwłaszcza wzrostu niezdeterminowanego, charakteryzującego się powiększaniem rozmiarów ciała po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Na przykładzie słodkowodnych małży z rodziny skójkowatych omówiono przebieg ewolucji wzrostu niezdeterminowanego. Analizowane strategie życiowe małży z rodziny Unionidae pomogą poznać funkcjonowanie organizmów w warunkach naturalnych.


*00038*          pl

Dlaczego warto chronić starorzecza?. Dembowska, Ewa;  Napiórkowski, Paweł. - Kosmos 2012 t. 61 nr 2 s. 341-349, il. bibliogr.  summ.

Opisano znaczenie starorzeczy na podstawie literatury i doświadczeń własnych. Omówiono ich genezę i morfologię oraz funkcjonowanie. Przedstawiono przyrodniczą, gospodarczą oraz społeczną rolę starorzeczy. Wskazano na konieczność podjęcia działań renaturyzacyjnych w celu przywrócenia naturalnego charakteru dolin rzecznych.


*00046*          pl

Ewolucja strategii rozrodczych bezkręgowców - żyworodność i przetrzymywanie jaj. Sulikowska-Drozd, Anna. - Kosmos 2012 t. 61 nr 4  s. 563-572, il. bibliogr. summ.

Przedstawiono wybrane przykłady strategii rozrodczych stawonogów, mięczaków i szkarłupni, u których występuje żyworodność lub przetrzymywanie jaj. Ewolucja opieki nad lęgiem wykształciła dodatkowe formy anatomiczne i morfologiczne oraz adaptację środowiskową. Ochrona lęgu odbywa się kosztem redukcji liczby potomstwa i zmniejszeniem przeżywalności rodziców w różnych typach środowisk.


*00047*          en

Kopalińskie Lake as an example of an anthropogenic reservoir of the southern Baltic Sea coast. Jezioro Kopalińskie jako przykład zbiornika antropogenicznego u wybrzeży Morza Bałtyckiego.  Cieśliński, Roman; Olszewska, Alicja. - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 1  s. 3-10, il. bibliogr.

Opisano bilans wodny Jeziora Kopalińskiego, które jest jednym z kilku zbiorników pochodzenia antropogenicznego. Scharakteryzowano morfometrię misy jeziornej i hydrografię jego zlewni. Określono oddziaływanie wód morskich i właściwości fizyko-chemiczne wód jeziora. Przedstawiono charkaterystykę badanego jeziora i jego zróżnicowanie na tle innych zbiorników zlokalizowanych na polskim wybrzeżu.


*00048*          en

External water exchange of lakes as the integral indicator of water body types. Wymiana zewnętrzna wód jezior jako integralny wskaźnik typu zbiornika wodnego. Doganovsky, Arkady M. -  Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 1 s. 11-17, il. bibliogr.

Przedstawiono zewnętrzną wymianę wody jezior przepływowych jako integralny wskaźnik określający typ zbiornika wodnego. Intensywność przemieszczania się wody w jeziorze (Kw) determinuje wiele procesów zachodzących w jeziorze i na terenie jego zlewni, a jednocześnie na te procesy oddziałuje przepływająca rzeka. Dominują procesy allochtoniczne i limnetyczne, które łącznie ze wskaźnikiem Kw biorą udział w tworzeniu statusu troficznego jeziora. Przedstawiono kilka specyficznych przykładów obliczania Kw.


*00049*          en

Structure of epiphyton communities on Lake Baikal submerged macrophytes. Struktura zbiorowisk epifitonu na makrofitach zanurzonych w jeziorze Bajkał. Pomazkina, Galina; Kravtsova, Lyubov; Sorokovikova, Ekaterina. - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 1  s. 19-27, il. bibliogr.

Zbadano po raz pierwszy epifiton Bajkału występujący na sześciu gatunkach roślin zanurzonych. Były to: Myriophyllum spicatum, Potamogeton perfoliatus, Potamogeton sp. , Sparganium gramineum, Ceratophyllum demersum i Elodea canadensis. Zidentyfikowano 70 gatunków epifitonowych należących do trzech gromad: Ochrophyta, Cyanobacteria i Chlorophyta. Wśród nich 9 gatunków sinic pojawiło się po raz pierwszy. Liczebność i biomasa epifitonu były większe w górnych partiach badanych roślin niż w dolnych, bardziej zacienionych.


*00052*          pl

Grążel drobny Nuphar pumila - nowe stanowisko w województwie warmińsko-mazurskim. Dziedzic, Jan; Dynowski, Piotr; róbek-Sokolnik, Anna. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2012 t. 68 z. 5 s. 396-400, il. bibliogr.  summ.

Opisano jedyne potwierdzone stanowisko występowania grążela drobnego, Nuphar pumila, w województwie warmińsko-mazurskim.  Stwierdzono je podczas badań florystycznych prowadzonych w południowej zatoce jeziora Serwent (gmina Purda) w 2010 r. Omówiono morfologię oraz występowanie w Polsce i Europie tego rzadkiego gatunku należącego do reliktów glacjalnych. Przedstawiono zabiegi ochronne mające na celu zachowanie stanowiska grążela w jeziorze Serwent.


*00062*          pl

Małe elektrownie wodne - duże problemy ekologiczne: przykłady z rzek północnej Polski. Radtke, Grzegorz; Bernaś, Rafał; Skóra, Michał. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2012 t. 68 z. 6 s. 424-434, il. bibliogr.  summ.

Opisano skutki ekologiczne związane z lokalizacją i działaniem małych elektrowni wodnych na rzekach przymorskich. Zobrazowano przykładami główne problemy związane z funkcjonowaniem małych elektrowni: izolację występujących gatunków wskutek zabudowy poprzecznej rzek, blokowanie przepływów, zabijanie ryb przechodzących przez turbiny. Wskazano na konieczność by każda budowa bądż przebudowa elektrowni posiadały rzetelną ocenę oddziaływania na środowisko, szczególnie oddziaływania na ichtiofaunę.


*00076*          en

Challenges and solutions for assessing the impact of freshwater reservoirs on natural GHG emissions. Wyzwania i rozwiązania dla oceny wpływu zbiorników wodnych na naturalną emisję gazów cieplarnianych.  Goldenfum, Joel A. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol.  2012 vol. 12 nr 2 s. 115-122, bibliogr.

Przedstawiono wyniki 20-letnich badań emisji gazów cieplarnianych (GHG) ze zbiorników wodnych. Badania te obrazują znaczenie emisji GHG ze zbiorników na skalę globalną jako istotną część atmosferycznej fazy obiegu węgla. Skupiono się na analizowaniu emisji GHG ze 120 zbiorników wodnych dokonując pomiaru CO2 i CH4. W 2008 roku podjęto realizację międzynarodowego programu UNESCO/IHG GHG, którego celem jest poznanie wpływu zbiorników wodnych na naturalną emisję GHG.


*00078*          en

Application of molecular tools in ecohydrologii. Zastosowanie molekularnych narzędzi w ekohydrologii. Mankiewicz-Boczek, Joanna.  - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 2 s. 165-170, il. bibliogr.

Przedstawiono wiedzę na temat użyteczności metod molekularnych do wykorzystania w ekohydrologii. Markery genetyczne są niezbędne we wstępnym monitoringu zagrożeń, analizowaniu zależności między biotycznymi i abiotycznymi elementami środowiska oraz w rozwoju metod ulepszania jakości wody. Analizy molekularne (PCR) dostarczają metodologicznych podstaw wykorzystywanych w ekohydrologii. Zostały one opisane w odniesieniu do problemu zakwitów glonów zdominowanych przez toksyczne sinice.


*00093*          en

Evaluation of throphic level of the largest dimictic lakes of western Pomerania based on the Carlson criteria. Ocena poziomu troficznego największych jezior dimiktycznych Pomorza Zachodniego w oparciu o kryteria Carlsona. Kubiak, Jacek; Machula, Sylwia;  Stepanowska, Katarzyna; Biernaczyk, Marcin. - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 2 s. 79-85, il. bibliogr.

W latach 1970-2010 badano tempo eutrofizacji i poziom troficzny jezior dimiktycznych Pomorza Zachodniego stosując model Carlsona.  Jezioro Ińsko Duże było zbiornikiem mezotroficznym, a jeziora Wądół, Będzin i Ińsko Małe wykazywały wysoce zaawansowaną eutrofię. Jeziora Woświn, Morzycko, Krzemień, Chłop Duży i Jelenin były na pograniczu mezotrofii i eutrofii, zaś Narost, Chłop Mały i Wisala były zbiornikami typowo eutroficznymi. Podczas badań odnotowano polepszenie jakości wody w jeziorze Ińsko Duże, a pogorszenie jakości w jeziorach Morzycko i Woświn. Nie odnotowano zmian troficznych w pozostałych jeziorach.


*00094*          en

The dynamics of macrophytes in a lake in an agricultural landscape. Dynamika makrofitów w jeziorze w krajobrazie rolniczym. Sender, Joanna. - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 2 s. 93-100,  il. bibliogr.

Makrofity wodne są roślinami podlegającymi ciągłym zmianom.  Jednym z głównych czynników oddziałujących na tempo i kierunek tych zmian jest sposób zagospodarowania zlewni. Badano strukturę ilościową i jakościową makrofitów w małym Jeziorze Głębokim Uścimowskim o powierzchni 20,8 ha i głębokości około 6 m. W roku 1990 jezioro było zasiedlone przez 14-15 zbiorowisk zajmujących 2,9 ha powierzchni jeziora (14,1 proc.). W 2011 r. stwierdzono występowanie 16 fitocenoz, ale istotnie wzrosła powierzchnia fitolitoralu do 5,98 ha.  Na zmianę statusu ekologicznego jeziora wpłynęła prawdopodobnie budowa kanalizacji w 2006 r. w pobliskiej wsi.


 

AKWAKULTURA

*00058*          pl

Scenariusze rozwoju akwakultury w Polsce. Pirtań, Ziemowit. -  Prz. Ryb. 2012 nr 6 (126) s. 30-35, il.

Podstawą dobrej strategii rozwoju jest rzetelne zebranie danych i ich analiza. Omówiono poszczególne etapy strategii rozwoju akwakultury: bilans otwarcia; słabe i mocne strony sektora; analiza otoczenia; konsultacje analizy SWOT i wnioski; plany strategiczne i warianty rozwoju; kwantyfikacje celów i prognozowanie; ostateczne konsultacje i zatwierdzenie dokumentów. Końcowe prognozy powinne też zawierać oczekiwane efekty (wartości wskaźników).


*00069*          pl

Polska akwakultura w 2011 roku na podstawie analizy kwestionariuszy RRW-22. Cz. 1. Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. -  Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131) s. 24-26, il. bibliogr.

Omówiono produkcję ryb konsumpcyjnych i ich ceny, produkcję materiału zarybieniowego oraz zatrudnienie w 2011 r. w sektorze akwakultury. Całkowita wartość sprzedanych ryb konsumpcyjnych przekroczyła 280 mln zł, w tym karpia 132,5 mln zł. Materiału obsadowego i zarybieniowego wyprodukowano 5521 ton. Zatrudnienie w 2011 r. wynosiło 4926 osób i wzrosło o 416 osób w stosunku do poprzedniego roku.


*00096*          pl

Obraz polskiej akwakultury w 2011 roku w statystykach unijnych.  Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 6-8,  il. bibliogr.

Przedstawiono oficjalne dane dotyczące produkcji ryb konsumpcyjnych, ich cen, produkcji materiału obsadowego i  zarybieniowego oraz zatrudnienia w sektorze akwakultury w 2011 roku.  Dane wyliczono przy uwzględnieniu nowej definicji produkcji akwakultury, to jest wielkości pierwszej sprzedaży ryb przy użyciu kwestionariusza RRW-22.


*00107*          pl

Polska akwakultura w 2011 roku na podstawie analizy kwestionariuszy RRW-22. Cz. 2. Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. - Komun. Ryb. 2013 nr 1 (132) s. 16-24, il. bibliogr.

Formularze sprawozdawcze RRW-22 wypełnione przez 704 podmioty gospodarujące na stawach rybnych ziemnych i betonowych zawierają następujące dane: powierzchnia stawów, wykorzystanie powierzchni stawowej, strukturę wielkości gospodarstw produkujących karpia handlowego w stawach ziemnych, produkcję ogólną ryb, skorupiaków i mięczaków przeznaczonych do konsumpcji, produkcję materiału obsadowego ryb, skorupiaków i mięczaków, ilość materiału obsadowego, którym obsadzono stawy oraz zatrudnienie w gospodarstwach rybackich.


 

BIOLOGIA RYB

*00036*          pl

Geneza słodkowodnej ichtiofauny Polski. Błońska, Dagmara. -  Kosmos 2012 t. 61 nr 2 s. 261-270, il. bibliogr. summ.

Na współczesny stan ichtiofauny Polski wpływ miały zlodowacenia plejstoceńskie. Scharakteryzowano życie ryb w plejstocenie oraz kierunki kolonizacji wód śródlądowych Polski na przykładzie głowacza białopłetwego, lipienia europejskiego, kozy i klenia. Opisano naturalną ekspansję czterech gatunków pontokaspijskich babek w polskich wodach śródlądowych jako kontynuację rekolonizacji postglacjalnej. Przedstawiono wykaz rodzimych gatunków ichtiofauny Polski.


*00041*          pl

Kariera barwników w histologii. Bres, Ewa. - Wszechświat 2012  t. 113 nr 10-12 s. 260-267, il.

Prześledzono historię barwień histologicznych. Scharakteryzowano sposób przygotowania tkanek do procesu ich barwienia oraz rodzaje używanych barwników. Omówiono techniki barwień histologicznych: przeglądowe, trójbarwne, specyficzne dla tkanki nerwowej, barwienia alizaryną, histochemiczne, immunohistochemiczne oraz fluorescencję.  Alizaryną można wybarwiać łuski, a błękitem alcjanu jelita ryb lub skórę żaby. Często stosowaną techniką barwienia u organizmów wodnych jest fluorescencja.


*00063*          pl

Ichtiofauna jeziora Mukrz w rezerwacie przyrody „Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego“ w Wierzchlesie. Kapusta, Andrzej; Morzuch, Jacek; Bogacka-Kapusta, Elżbieta; Pająkowski, Jarosław. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2012 t. 68 z. 6 s. 435-442, il. bibliogr.   summ.

Przeprowadzone w 2011 roku badania składu ichtiofauny w jeziorze Mukrz, położonego na Pojezierzu Południowo-pomorskim (południowo-wschodnia część Borów Tucholskich) wykazały występowanie 16 gatunków ryb z 4 rodzin. Przedstawiono listę gatunków ryb oraz ich strukturę ilościową. W ichtiofaunie jeziora dominowały słonecznica i płoć. Większość gatunków ryb występujących w jeziorze Mukrz posiada status ochronny najmniejszej troski, a jedynym gatunkiem prawnie chronionym jest różanka. Omówiono gospodarkę rybacką prowadzoną w tym akwenie.


*00090*          en

First report on the Siberian sturgeon Acipenser baerii Brandt, in the Reda River (Baltic Sea basin). Pierwszy komunikat o jesiotrze syberyjskim Acipenser baerii Brandt w rzece Reda (zlewnia Morza Bałtyckiego). Skóra, Michał E. - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 fasc. 4 s. 307-309, il. bibliogr.

W czerwcu i lipcu 2006 roku w godzinach między 18. 00 a 6. 00 złowiono w rzece Reda 12 okazów jesiotra syberyjskiego. Przypuszcza się, że ryby pochodziły z wylęgarni zlokalizowanych nad brzegiem tej rzeki. Złowione osobniki miały długość od 10,3 do 15,5 cm i masę ciała w zakresie 8,1 - 26,9 g. Jest to pierwszy przypadek odnotowania jesiotra syberyjskiego w polskiej rzece na Pomorzu.


*00105*          pl

Ichtiofauna cieków prowadzących wodę na terenie Rybackiej Stacji Doświadczalnej UR w Krakowie. Bojarski, Bartosz; Szczerbik, Paweł;  Ludwikowska, Agnieszka. - Komun. Ryb. 2013 nr 1 (132) s. 6-10, il.   bibliogr. summ.

W trzech ciekach na terenie stacji doświadczalnej Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie prowadzono odłowy ryb od marca 2011 do marca 2012. Łącznie pozyskano 626 ryb, które sklasyfikowano do 16 gatunków.  Najliczniej występował śliz (257 osobników) i karp (126 osobników).  Nie stwierdzono trawianki, która wcześniej masowo występowała w badanych ciekach. Przedstawiono zestawienie wszystkich złowionych gatunków, zakresy długości i masy ich ciała oraz dominację poszczególnych gatunków w kolejnych miesiącach połowowych.


 

HODOWLA RYB

*00006*          ru

Problemy proizvodstva posadochnogo materiala ischezajushhikh populjacij osetrovykh ryb. Problemy produkcji materiału zarybieniowego ginących populacji ryb jesiotrowatych. Kolman, Ryszard [red. ]; Prusińska, Maja [red. ]. Olsztyn: Wydaw. IRS 2012 92 s.  , il. +bibliogr. , streszcz. Monografia w ramach projektu nr 57/2012: „Opracowanie podstaw biotechnologii żywienia młodocianych stadiów ryb ginących dla potrzeb akwakultury na Ukrainie“

Z powodu spadku liczebności, jak również zaniku naturalnych populacji ryb jesiotrowatych, wskazano na konieczność zasilania ich naturalnych populacji materiałem zarybieniowym pochodzącym z akwakultury. Omówiono rozród ryb jesiotrowatych w warunkach kontrolowanych oraz żywienie stadiów młodocianych. Przedstawiono zachowania adaptacyjne poszczególnych stadiów rozwojowych ryb jesiotrowatych. Wskazano na możliwość wykorzystania telemetrii w działaniach związanych z ochroną gatunków zagrożonych wyginięciem.


*00008*          pl

Ekonomiczne znaczenie najważniejszych gatunków ryb w jeziorowej gospodarce zarybieniowej w Polsce. Mickiewicz, Maciej. W: Szkolenie organizowane przez Związek Producentów Ryb, organizację producentów.  Sieraków Wielkopolski 28-31 sierpnia 2012 r. Poznań: Związek Producentów Ryb 2012   s. 28-36, il. +bibliogr. 12 poz.

Analizowano współczynniki charakteryzujące jeziorową gospodarkę zarybieniową w oparciu o dane ankietowe z lat 2001-2007. Wykazano, że w jeziorowej gospodarce zarybieniowej w Polsce dominował w tym okresie szczupak, a także występował w dużych ilościach węgorz, sielawa, karp, lin i sandacz, natomiast sieję i karasia traktowano jako gatunki dodatkowe. Zaobserwowana wysoka pozycja karpia w rankingu gatunków może być spowodowana jego atrakcyjnością wędkarską, dostępnością i relatywnie niską ceną karpia jako materiału zarybieniowego.


*00050*          en

Observed and projected impacts of slow cultural eutrophication on the fish assemblages of a shallow tropical African reservoir. Obserwowany i przewidywany wpływ powolnej eutrofizacji na zbiorowiska ryb w płytkim tropikalnym zbiorniku afrykańskim. Moshood, Mustapha K. - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 1 s. 29-34, il. bibliogr.

Wysokie koncentracje azotu i fosforu przewyższające tło naturalne stwierdzono w afrykańskim Zbiorniku Oyun (Offa, Nigeria).  Zawartość azotu wahała się od 1,4 do 6,4 mg/l, a zawartość fosforu od 0,7 do 2,2 mg/l. Te relatywnie wysokie ładunki biogenów pochodziły ze źródeł nie-punktowych i były spowodowane stosowaniem nawozów azotowo-fosforowych przez pobliskie farmy. Skutkowało to pojawieniem się procesu eutrofizacji w zbiorniku. Nastąpiły zmiany w ichtiofaunie; zaobserwowano wzrost liczebności pelagicznych ryb planktonożernych, a obniżyła się liczebność ryb bentosowych.  Zasugerowano zmianę eksploatacji rybackiej tego zbiornika.


*00057*          pl

[Szósta] VI Międzynarodowa Konferencja Jesiotrowa. Pyć, Anna. -  Prz. Ryb. 2012 nr 6 (126) s. 26-27, il.

Podczas szóstej edycji Konferencji Jesiotrowej, która się odbyła 21 listopada w Warszawie, 130 uczestników z 17 krajów słuchało referatów na temat rynku i ekonomiki hodowli jesiotra. Omawiano produkcję jesiotra i pozyskiwanie kawioru w poszczególnych krajach.  Dyskutowano o metodach uzyskiwania kawioru wysokiej jakości oraz na temat rozpoznawania płci jesiotrów. Produkcja kawioru w 2012 roku w Chinach wyniosła 28 ton, w Rosji - 20 ton, w USA - 15 ton.


*00067*          pl

Badania genetyczne biologicznego materiału wyjściowego do prac nad restytucją jesiotra bałtyckiego (Acipenser oxyrinchus oxyrinchus Mitchill) w Polsce. Panagiotopoulou, Hanna; Popovic, Danijela;  Stankovic, Anna; Kolman, Ryszard; Raczkowski, Marek; Szczepkowski, Mirosław. - Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131) s. 15-20, il. bibliogr. summ.

Dokonano analizy genetycznej wylęgu jesiotra z rocznika 2011 i porównano ją ze zmiennościa genetyczną hodowanego w Polsce stada jesiotrów ostronosych oraz populacji założycielskiej z rzeki St John (Św. Jana) w Kanadzie. Wykazano, że narybek z rocznika 2011 pochodzi od dwóch niezależnych krzyżówek jednej samicy z trzema samcami oraz jednej samicy z dwoma samcami. Narybek ten cechuje się porównywalnym polimorfizmem genetycznym do dotychczas analizowanych grup narybku z lat 1997-2009 i jest genetycznie podobny do tarlaków pochodzących z rzeki St John.


*00071*          pl

Budownictwo stawowe oraz ekstensywna i intensywna gospodarka stawowa w [dziewiętnastym] XIX wieku, według porad Ziemianina Galicyjskiego. Hutorowicz, Andrzej; Hutorowicz, Joanna. - Komun. Ryb.  2012 nr 6 (131) s. 30-33, il.

Przedstawiono teksty opublikowane w 1834 r. w czasopiśmie „Ziemianin Galicyjski“ na temat rybactwa stawowego. Dotyczyły one zakładania sadzawek i stawów, prac ziemnych, terminarza prac związanych z utrzymaniem stawów, zarybiania oraz karmienia ryb.  Zalecano karmić ryby jęczmieniem lub owsem, a także odpadkami kuchennymi.


*00074*          pl

[Szósta] VI Międzynarodowa Konferencja Jesiotrowa. Pyć, Anna;  Kolman, Ryszard. - Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131) s. 37-39, il.

Tematyką przewodnią konferencji, która odbyła się 21 listopada 2012 w  Warszawie był światowy rynek mięsa jesiotra i produkcji kawioru. Wzięło w niej udział 130 osób z 17 krajów Europy, Azji i Ameryki Północnej. Przedstawiono nowe technologie stosowane w akwakulturze jesiotrów.


 

ROZRÓD RYB

*00070*          pl

Spostrzeżenia poczynione w trakcie realizacji projektu „Upowszechnianie najnowszej wiedzy oraz propagowanie współpracy między przedstawicielami nauki i organizacjami sektora rybackiego w zakresie wylęgarnictwa i podchowu organizmów wodnych“. Zakęś, Zdzisław; Szczepkowski, Mirosław. - Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131)  s. 27-30, il. bibliogr.

Opisano osiągnięcia w rozwoju wylęgarnictwa, głównie wylęgarni nizinnych. Obiekty wylęgarnicze zostały zmodernizowane i wyposażone w urządzenia poprawiające efektywność i bezpieczeństwo. Zwiększono liczbę rozradzanych gatunków ryb (np. jesiotrowate). Zastosowano stymulacje środowiskowe i hormonalne. Większość inwestycji należy uznać za celowe i wartościowe.


 

 

ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00080*          en

Dynamics of the feeding ecology of selected fish species from the Okavango River Delta, Botswana. Dynamika ekologii odżywiania się wybranych gatunków ryb z delty rzeki Okavango, Botswana.  Mosepele, Ketlhatlogile; Mosepele, Belda; Wolski, Piotr; Kolding, Jeppe. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 4 s. 271-289, il. bibliogr.

Przeanalizowano treść pokarmową 2101 żołądków u 8 gatunków ryb (Schilbe intermedius, Marcusenius macrolepidotus, Brycinus lateralis, Clarias gariepinus, C. ngamensis, Oreochromis andersonii, Tilapia rendalli, Hepsetus odoe) występujących na terenie zalewowym delty afrykańskiej rzeki. Wykazano, że na pokarm S. intermedius oddziaływała objętość przepływu, a na pokarm M. macrolepidotus - głębokość wody, preferencje pokarmowe zależały od dostępności pokarmu. Ekotony wodno-lądowe są ważne dla wzrostu ryb na sezonowo zalewanych terenach. Wywnioskowano, że behawiorem pokarmowym zespołów ryb na tych terenach kieruje sezonowe zalewanie.


*00089*          en

Dietary vitamin E requirements and growth performance of young-of-the-year beluga, Huso huso (L.) (Chondrostei: Acipenseridae). Zapotrzebowanie odżywcze na witaminę E i efektywność wzrostu rocznej bieługi, Huso huso (L.) (Chondrostei: Acipenseridae). Amlashi, Ali S. ; Falahatkar, Bahram; Sharifi, Seyed D. - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 fasc. 4 s. 299-306, il. bibliogr.

Testowano 6 pasz o różnej zawartości witaminy E: 20, 50, 100, 200 i 400 mg/kg paszy oraz paszę kontrolną bez dodatku witaminy E. Po 8 tygodniach żywienia tymi paszami młodocianej bieługi, u ryb określano różne wskaźniki wzrostu i przeżywalność. Takie wskaźniki jak przyrosty ciężaru ciała, specyficzne i dobowe tempo wzrostu oraz końcowa masa ciała i współczynnik wydajności wzrostowej białka u ryb żywionych paszą kontrolną były istotnie niższe, natomiast wyższy był współczynnik wykorzystania paszy. Ustalono, że zapotrzebowanie na witaminę E u badanej bieługi wynosiło 26,6 - 29,6 mg/kg paszy.


 

CHOROBY RYB

*00002*          pl

IHN - występowanie, patogeneza i diagnostyka. Matras, Marek;  Stachnik, Magdalena; Borzym, Ewa; Maj, Joanna. W: [Trzydziesta siódma] XXXVII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 11-12 października 2012. Lębork: Stow. Produc.  Ryb Łosos. 2012    s. 135-142, il. +bibliogr. 7 poz.

Omówiono występowanie wirusa IHN (wirusa zakaźnej martwicy układu krwiotwórczego) w Polsce i na świecie. W 2012 r. w Polsce stwierdzono obecność wirusa IHN w 9 gospodarstwach rybackich w województwach: zachodniopomorskim i pomorskim. Scharakteryzowano etiologię i diagnostykę choroby. Opisano procedurę inspekcji gospodarstw rybackich i pobierania próbek w kierunku diagnozowania IHN. Suteczną metodą walki z IHN jest uzyskiwanie przez gospodarstwa rybackie statusu wolnego od tej choroby.


*00004*          pl

Profilaktyka w akwakulturze - znane i mniej znane metody dezynfekcji. Grudniewska, Joanna; Terech-Majewska, Elżbieta. W:  [Trzydziesta siódma] XXXVII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 11-12 października 2012. Lębork:  Stow. Produc. Ryb Łosos. 2012    s. 157-165

Przedstawiono znaczenie i cele stosowania dezynfekcji w chowie i hodowli ryb oraz jej wykonanie przy użyciu metod fizycznych lub środków chemicznych. Omówiono zastosowanie chemioterapeutyków produkowanych na bazie kwasu nadoctowego i nadtlenku wodoru w profilaktyce i zwalczaniu chorób ryb. Opisano nowe możliwości dezynfekcji w akwakulturze z wykorzystaniem dwutlenku chloru, nanocząsteczek nieorganicznych (metale Ag, Au, Cu, tlenki metali i sól morska) i nanokoloidów np. nanomiedzi bądź koloidu srebra.


*00010*          pl

Aktualne problemy oraz nowe metody w ochronie zdrowia ryb.  Siwicki, Andrzej K. W: Szkolenie organizowane przez Związek Producentów Ryb, organizację producentów. Sieraków Wielkopolski 28-31 sierpnia 2012 r. Poznań: Związek Producentów Ryb 2012  s. 101-109

Omówiono metody profilaktyki ogólnej i immunoprofilaktyki stosowane w rybactwie. Scharakteryzowano wymogi Unii Europejskiej w zakresie zdrowia ryb; są to: Dyrektywa Rady 91/67/EEC, 91/493/EEC, 92/48/EEC. Przedstawiono etiologię i patogenność wirusa zaliczanego do rodziny Herpesviridae oraz badania nad doskonaleniem metod szybkiej diagnostyki, a także skutecznego zapobiegania i zwalczania chorób wirusowych u ryb.


*00011*          pl

Szczepienia ochronne ryb jako dobra praktyka rybacka. Siwicki, Andrzej K. W: Szkolenie organizowane przez Związek Producentów Ryb, organizację producentów. Sieraków Wielkopolski 28-31 sierpnia 2012 r.  Poznań: Związek Producentów Ryb 2012     s. 110-118

Omówiono znaczenie stosowania szczepień ochronnych u ryb oraz czynniki wpływające na ich skuteczność. Przedstawiono aktualnie dostępne na rynku szczepionki i ich mechanizm oddziaływania na organizm ryby. Scharakteryzowano wyniki badań prowadzonych nad opracowaniem szczepionki podawanej rybom drogą pokarmową jak również szczepionki z zastosowaniem tzw. nagiego DNA i skutecznego jej stosowania.


*00013*          en

Preliminary study on adverse effects of phenanthrene and its methyl and phenyl derivatives in larval zebrafish, Danio rerio. Wstępne badania nad szkodliwością fenantrenu i jego metylowych oraz fenylowych pochodnych u larw danio, Danio rerio. Wolińska, Lidia;  Brzuzan, Paweł; Woźny, Maciej; Góra, Maciej; Łuczyński, Michał K. ;  Podlasz, Piotr; Kolwicz, Sylwia; Piasecka, Alicja. - Env. Biotechnol.  2011 vol. 7 nr 1 s. 26-33, il. bibliogr.

Przeprowadzono testy toksykologiczne oraz badania genetyczne na larwach danio eksponowanych przez 96 h w 4 koncentracjach węglowodorów aromatycznych: fenantrenu i jego metylowych oraz fenylowych pochodnych. Bezpieczne koncentracje badanych związków zawierały się w przedziale od 3,1 do 47,9 mikromoli/l. Po testach toksykologicznych obserwowano anomalia rozwojowe larw (obrzęki, skrzywienia i uszkodzenia ciała). Jednak badania genetyczne nie wykazały istotnych zmian w ekspresji genów cyp1a i cyp1b mRNA za wyjątkiem redukcji vtg mRNA po działaniu fenantrenu i jego fenylowej pochodnej.


*00015*          en

Aquatic fungi and heterotrophic straminipiles from fishponds.  Grzyby wodne i heterotroficzne stramenopile stawów rybnych.  Godlewska, Anna; Kiziewicz, Bożena; Muszyńska, Elzbieta; Mazalska, Bożenna. - Pol. J. Env. Stud. 2012 vol. 21 nr 3 s. 615-625, il. bibliogr.

W strukturze gatunkowej grzybów wodnych (11 gatunków) i heterotroficznych stramenopili (31 gatunków) występujących w stawach karpiowych w okolicy Knyszyna, stwierdzono potencjalnie patogenne gatunki dla ryb hodowlanych (Achlya americana, Ac. polyandra, Saprolegnia ferax i S. parasitica) oraz pasożyty człowieka (Aspergilus niger, Candida tropicalis). Większe zróżnicowanie gatunkowe badanych organizmów stwierdzono w stawach gospodarstwa Poryta Jabłoń (34 gatunki), które charakteryzowały się mniejszą żyznością i większym natlenieniem niż stawy w Popielewie.


*00022*          en

Total mercury in aquaculture fish. Ogólna zawartość rtęci w rybach hodowlanych. Hardisson, Arturo; Rubio, Carmen; Gutierrez, Angel; Jalili, Abderrahim; Hernandez-Sanchez, Cintia; Lozano, Gonzalo; Revert, Consuelo; Hernandez-Armas, Jose. - Pol. J. Env. Stud.  2012 vol. 21 nr 5 s. 1203-1209, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki analizy porównawczej dotyczącej zawartości rtęci (Hg) w ciele ryb hodowlanych pochodzących z akwakultury na Teneryfie. Hodowano tam w sadzach morskich doradę i labraksa oraz pstrąga tęczowego w wodzie słodkiej. Oszacowane za pomocą AAS koncentracje Hg w mięśniach wszystkich badanych gatunków ryb były niskie, zależne od lokalizacji hodowli. Najwięcej rtęci (0. 082 mg/kg) zawierało mięso dorady, a najmniej pstrąga tęczowego (0. 023 mg/kg).  Taki poziom Hg w mięśniach ryb, zgodnie z przyjętymi normami tolerowanego spożycia, nie stanowi zagrożenia dla zdrowia człowieka.


*00042*          pl

Alarm nad pomorskimi rzekami. Oglęcki, Paweł. - Wiad. Węd. 2013  nr 2 (764) s. 6-11, il.

Zwrócono uwagę na przyczyny występowania i utrzymywania się pleśniawki - wrzodziejącej martwicy skóry u troci w pomorskich rzekach. Autorytety w dziedzinie rybactwa jak i gospodarze wód zaangażowali się w rozwiązanie tego problemu. Prześledzono różne etapy tarła troci i warunki sztucznego rozrodu, które w większym stopniu niż przy selekcji naturalnej, umożliwiają przeżycie osobnikom słabszym, a więc bardziej podatnym na choroby.


*00066*          pl

Zakaźna martwica układu krwiotwórczego (IHN) u pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss): diagnostyka i immunoprofilaktyka. Siwicki, Andrzej K. ; Terech-Majewska, Elżbieta; Lepa, Agnieszka; Grudniewska, Joanna. - Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131) s. 10-14, il. bibliogr. summ.

Omówiono patogenność wirusa IHN u narybku pstrąga tęczowego oraz metody diagnostyki laboratoryjnej oparte na zaleceniach OIE 2011.  Badano wpływ preparatu Bioimmuno II podawanego w paszy na komórkowe i humoralne mechanizmy obronne u tarlaków pstrąga tęczowego. Wykazano, że podawany preparat stymuluje aktywność fagocytów i limfocytów, które są istotnymi elementami odporności przeciwwirusoej tarlaków.


*00101*          pl

Uwagi ichtiopatologa dotyczące nieprawidłowego leczenia niektórych chorób ryb. Niemczuk, Wiktor. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127)  s. 21-22

Likwidacja Pracowni Chorób Ryb ZHW spowodowała samodzielne stosowanie zabiegów leczniczych przez hodowców ryb. Kontakt z ichtiopatologiem ogranicza się do rozmowy telefonicznej. Zakupy leków odbywają się w gabinetach weterynaryjnych, w których lekarze zajmują się innymi gatunkami zwierząt. Skutkuje to brakiem efektów leczenia ryb, zwłaszcza choroby wrzodowej karpia.


*00103*          pl

Problem cierpienia i odczuwania bólu u ryb a postawy konsumenckie i wizerunek rybactwa w społeczeństwie. Kowalski, Radosław K. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 24-25, il. bibliogr.

Zawarto informacje na podstawie współautorskiego artykułu prof.  S. Cooke’a opublikowanego w czasopiśmie Fish and Fisheries pt. : „Can fish really feel pain?“ (DOI:10. 1111/faf. 12010). Brak jest poważnych dowodów naukowych na to, by ryby odczuwały ból i cierpienie.  Produkcja rybacka dostarcza najzdrowszego białka i tłuszczy i jest produkcją o niezaprzeczalnych walorach humanitarnych.


 

RYBY KARPIOWATE

*00099*          pl

Produkcja ryb karpiowatych w obiegach recyrkulacyjnych - perspektywy rozwoju i trudności technologiczne. Kowalski, Radosław;  Kowalska, Agata. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 15-17, il.

Propagowanie „zrównoważonego rozwoju“ powoduje konieczność prowadzenia gospodarki rybackiej w oparciu o systemy obiegu wody w układzie zamkniętym lub półotwartym. Podano schemat układu recyrkulacyjnego do produkcji ryb karpiowatych. Omówiono zagadnienia dotyczące jakości wody, nakładów energetycznych, wykorzystania pasz i usuwania biogenów.


 

CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00054*          pl

Prognoza produkcji karpia w 2012 roku. Lirski, Andrzej. -  Prz. Ryb. 2012 nr 6 (126) s. 15-19, il. bibliogr.

Prognozę produkcji karpia w 2012 roku opracowano na podstawie 40 ankiet od hodowców gospodarujących na 16150 ha powierzchni stawowej. Omówiono warunki hydrologiczno-meteorologiczne oraz wykorzystanie powierzchni stawowych. W 2012 roku produkcja narybku karpia powinna wynieść 3500 ton, kroczka 4000 ton, a karpia handlowego 14000 ton i będzie uzupełniona importem ryb z krajów ościennych.


*00073*          pl

„Certyfikacja karpia - dlaczego warto“. [Druga] II Kursokonferencja Hodowców Karpia, Janów Lubelski 3-5 października 2012 r. Ciszewski, Krzysztof. - Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131) s. 35-36,  il.

Przedstawiono uczestników, prelegentów i gości spotkania zorganizowanego prze Towarzystwo Promocji Ryb Pan Karp. Tematyka wykładów i warsztatów obejmowała nadzór weterynaryjny, wpływ jakości pasz na zdrowie ryb, dobrą praktykę higieny na stawach karpiowych, tworzenie stref wonych od KHV, certyfikację i warunki sprzedaży karpia.


*00102*          pl

Bolesny problem bólu ryb. Pirtań, Ziemowit. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 23-24

Przedstawiono akcje obrońców życia karpia prowadzone przez ekologów w okresie przedświątecznym oraz sposoby przeciwdziałania temu zjawisku. Hodowcy ryb powinni polecać konsumentom karpia przetworzonego.


 

INNE KARPIOWATE

*00030*          pl

Polskie kiełbie. Furdyna, Artur. Niemiec, Adam [fot. ]. -  Węd. Świat 2013 nr 1 (205) s. 39, il.

Zwrócono uwagę na występowanie trzech gatunków kiełbia w Polsce; są to: kiełb białołetwy, kiełb Kesslera i kiełb krótkowąsy. Ryby te żyją w wodzie czystej i dobrze natlenionej od 7 do 10 mg O2/l. Kiełb Kesslera jest bardzo czuły na zanieczyszczenia i wszelkiego typu regulacje rzeki. Kiełbie powinne być uznane za wskaźnik ekologicznego stanu rzeki.


*00083*          en

Effects of photothermal manipulations on the arificial reproduction of barbel, Barbus barbus (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae): a pilot study. Wpływ manipulacji fototermalnych na sztuczny rozród brzany, Barbus barbus (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae): badania pilotażowe. Kamiński, Rafał; Korwin-Kossakowski, Michał; Wolnicki, Jacek. - Acta Ichth. Piscat.  2012 vol. 42 nr 4 s. 329-333, il. bibliogr.

Badano wpływ foto-termalnych procesów na 6-letnie samice brzany o ciężarze 0,3 - 0,8 kg. Eksperyment trwał 3 miesiące zimowe w temperaturze 8-12 st. C, podczs których stosowano fotoperiod w zakresie 9L:15D - 13L:11D (L-światło, D-ciemność), zmieniając go w dalszym toku badań do 16L:8D. Po 50 dniach foto-stymulacji podwyższono temperaturę z 12 do 17 st. C w ciągu doby i utrzymywano ją przez kolejnych 14 lub 22 dni, następnie rybom podawano Ovopel zawierający GnRH. Tempo owulacji wynosiło 33 i 22 proc. w zależności od czasu trwania stymulacji hormonalnej. Niepożądanym efektem było wywołanie resorpcji oocytów u 11 proc. samic.


*00100*          pl

Czy w naszym kraju warto hodować lina?. Kamiński, Rafał;  Wolnicki, Jacek. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 18-20, il. bibliogr.

Omówiono systematykę lina (Tinca tinca), naturalny zasięg występowania tego gatunku oraz produkcję w stawach karpiowych w Polsce i w Europie. Podano walory smakowe i zdrowotne mięsa lina.  Przedstawiono rozwój metod chowu i hodowli lina oraz trudności w cyklu produkcyjnym.


*00110*          pl

Stymulacja hormonalna karasia pospolitego Carassius carassius (L.) za pomocą CPE, Ovopelu oraz Ovaprimu oraz jej wpływ na jakość i ilość pozyskanego mlecza. Cejko, Beata I. - Komun. Ryb. 2013 nr 1 (132) s. 33-37, il. bibliogr.

Badano wpływ komercyjnych preparatów hormonalnych: ekstraktu przysadki mózgowej karpia (CPE), Ovopelu oraz Ovaprimu na parametry jakościowe i ilościowe mlecza karasia. Określono objętość pozyskanego mlecza, ilość plemników oraz parametry ruchu plemników za pomocą systemu CASA. Po zastosowaniu Ovaprimu uzyskano istotny wzrost objętości mlecza, ilości plemników oraz stwierdzono najwyższą ruchliwość plemników.


 

RYBY ŁOSOSIOWATE

*00031*          pl

Pstrągi w środkowej Polsce. Cios, Stanisław. Szymański, Marek [fot. ]. - Węd. Świat 2013 nr 1 (205) s. 62-63, il.

Materiały historyczne dokumentują występowanie ryb łososiowatych w przeszłości w ciekach środkowej Polski. Podjęta reintrodukcja pstrąga w latach 80-tych XX wieku potwierdziła iż w dopływach Narwi, środkowej Wisły i Bugu ryby dobrze rosną. Utrzymanie ryb w tych rzekach wiąże się z regularnymi zarybieniami palczakami.


*00059*          pl

Relacja z [Trzydziestej Siódmej] XXXVII Krajowej Konferencji - Szkolenia dla Hodowców Ryb Łososiowatych. Szmyt, Mariusz. - Prz. Ryb.  2012 nr 6 (126) s. 36-40, il.

Tematyka konferencji obejmowała aktualny rynek pstrąga, reklamę i działalność promocyjną, pozyskiwanie funduszy unijnych, projekty i kierunki rozwoju produkcji, perspektywy akwakultury w Polsce.  Omówiono zagadnienia zdrowotności ryb i nowości na rynku paszowym.


 

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00001*          pl

[Trzydziesta siódma] XXXVII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 11-12 października 2012. Lębork:  Stow. Produc. Ryb Łosos. 2012 175 s. , il. +tab. , bibliogr.

Materiały szkoleniowe z 37-ej Krajowej Konferencji Hodowców Ryb łososiowatych (Rumia, 11-12 października 2012) zawierają analizę produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2011 r. Przedstawiono analizę rynku produktów z pstrąga oraz kampanie promocyjne ich sprzedaży. Omówiono unijne programy badawcze AQUALITY i AQUABEST, a także przyszłość akwakultury w świetle konsultacji przedstawicieli Unii Europejskiej w Salzburgu. Analizowano problem podatków w akwakulturze.


*00003*          pl

Systemy gospodarowania wodą w hodowli pstrąga jako czynnik warunkujący jakość wód rzecznych. Sidoruk, Marcin. W: [Trzydziesta siódma] XXXVII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 11-12 października 2012. Lębork: Stow. Produc.  Ryb Łosos. 2012    s. 143-156, il. +bibliogr. 22 poz.

W latach 2010-2012 w sześciu gospodarstwach rybackich przeprowadzono badania jakości wody dopływającej i odpływającej z gospodarstw oraz jakość wody w stawach hodowlanych. Analizowano wskaźniki fizykochemiczne wody, wskaźniki masy organicznej, biogenów, zasolenie wód w obiektach chowu pstrąga z jednokrotnym lub wielokrotnym wykorzystaniem wody. Woda zasilająca gospodarstwa rybackie spełniała wymogi, jakie powinna mieć woda śródlądowa będąca środowiskiem życia ryb łososiowatych. Po wykorzystaniu wody do celów hodowlanych jej jakość nie ulegała istotnym zmianom.


*00005*          pl

Populacje samicze pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss) w polskiej akwakulturze. Kuźmiński, Henryk. W: [Trzydziesta siódma] XXXVII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 11-12 października 2012. Lębork: Stow. Produc.  Ryb Łosos. 2012    s. 166-175 +bibliogr. 22 poz.

Przedstawiono zapotrzebowanie na jednopłciowe populacje samicze pstrąga tczowego i założenia techniczne ich produkcji. Do zapoczątkowania cyklu produkcyjnego jednopłciowych populacji samiczych pstrąga używa się populacji gynogenetycznej, uzyskanej podczas indukcji gynogenezy mejotycznej. Omówiono jakość gamet neosamców w zależności od budowy morfologicznej jąder i wieku ryb oraz sezonu ich cyklu rozrodczego. Opisano metody rozcieńczania spermy neosamców. Aby uzyskać właściwe uwodnienie spermy neosamców należy ją rozcieńczyć kilkakrotnie sztuczną plazmą.


*00055*          pl

Testowanie technologii produkcji pstrąga stosowanych w Polsce w świetle Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 710/2009. Cz. 2: Wpływ gospodarki wodnej na wybrane wskaźniki jakości wód obiektów pstrągowych. Sidoruk, M. ; Koc, J. ; Szarek, J. ; Goryczko, K. ; Dobosz, S. ; Guziur, J. ; Wiśniewska, A. ; Zakrzewski, J. - Prz. Ryb. 2012 nr 6 (126) s. 20-24, il.

Badano wpływ gospodarki wodnej na wskaźniki jakości wody podczas produkcji pstrąga. Porównywano metodę jednokrotnego wykorzystania wody z metodą recyrkulacji. Oznaczano temperaturę, nasycenie tlenem, BZT5, fosfor i azot. Wody wykorzystywane do zasilania gospodarstw spełniały wymagania do chowu ryb łososiowatych. Średnia temperatura wynosiła 11 st. Cel. , stwierdzono wzrost koncentracji fosforu i azotu oraz BZT5 w wodach odpływających z gospodarstw.


*00061*          pl

Testowanie technologii produkcji pstrąga stosowanych w Polsce w świetle Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 710/2009. Cz. 2: Wpływ gospodarki wodnej na wybrane wskaźniki jakości wód obiektów pstrągowych. Szarek, J. ; Goryczko, K. ; Skibniewska, K. A. ; Dobosz, S. ; Guziur, J. ; Siwicki, K. ; Wiśniewska, A. ; Zakrzewski, J. -  Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 6 (90) s. 57-60, il.

Dokonano oceny jakości wody w sześciu gospodarstwach rybackich, podzielonych na dwie grupy pod względem systemu zasilania. Pierwsza metoda polegała na jednokrotnym wykorzystaniu wody (OOH), a druga - na recyrkulacji (RAS). Badano jakość wody dopływającej do gospodarstw i wody odpływającej. Omówiono wyniki badanych wskaźników: temperaturę wody, nasycenie tlenem, wartości BZT5, zawartości fosforu i azotu.  Woda dopływająca spełniała kryteria jakości dla ryb łososiowatych. W wodzie odpływającej w obu systemach stwierdzono wzrost zawartości fosforu, a także nieznaczny wzrost wskaźnika BZT5. Natomiast zawartość azotu w wodzie odpływającej w systemie OOH malała, zaś w RAS - wzrastała.


 

INNE ŁOSOSIOWATE

*00065*          pl

Przeżywalność i wzrost narybku troci wędrownej (Salmo trutta m.  trutta L.) uzyskanego z mrożonego nasienia. Dziewulska, Katarzyna;  Czerniawski, Robert; Goździk, Iwona; Domagała, Józef. - Komun. Ryb.  2012 nr 6 (131) s. 6-9, il. bibliogr. summ.

Badano przeżywalność potomstwa oraz ciężar wylęgu troci wędrownej na różnych etapach rozwoju, w grupach ryb uzyskanych z zapłodnienia świeżym nasieniem i nasieniem mrożonym z użyciem metanolu. Nie stwierdzono różnic w rozwoju ryb począwszy od wylęgu do stadium 3-miesięcznego narybku. Przeżywalność i wzrost ryb były podobne w grupie doświadczalnej i kontrolnej. Natomiast zdolność zapładniająca nasienia zamrożonego była niższa niż świeżego.


*00084*          en

Age nad size of migrating Atlantic salmon, Salmo salar L. , and sea trout, Salmo trutta L. , smolts in Lithuanian rivers. Wiek i rozmiary wędrujących smoltów łososia, Salmo salar L. , i troci, Salmo trutta L. , w rzekach litewskich. Skrupskelis, Kestutis; Stakenas, Saulius; Virbickas, Tomas; Nika, Nerijus. - Arch. Pol. Fish. 2012  vol. 20 fasc. 4 s. 255-266, il. bibliogr.

Określano rozmiary i wiek smoltów łososia i troci wędrujących w trzech rzekach (Veivirzas, Mera, Siesartis) w dorzeczu rzeki Nemunas (Litwa). Wykazano, że wystąpiły istotne różnice między smoltami pochodzącymi z zarybień i z populacji naturalnych. W populacjach naturalnych dominowały smolty w wieku 2+ (ponad 82 proc. wędrujących smoltów). W rzece Siesartis, gdzie dominowały smolty w wieku 1+, pochodziły one z zarybień. Miały one większe rozmiary niż smolty dzikie w wieku 1+. Wcześniejsza migracja w tej rzece może być lokalną adaptacją ryb do długiej trasy wędrówki.


 

RYBY SZCZUPAKOWATE

*00085*          en

Growth and survival in earthen ponds of different sizes of juvenile pike reared in recirculating aquaculture systems. Wzrost i przeżywalność w stawach ziemnych juwenalnego szczupaka o różnych rozmiarach podhodowanego w systemach recyrkulowanych akwakultury.  Szczepkowski, Mirosław; Zakęś, Zdzisław; Kapusta, Andrzej;  Szczepkowska, Bożena; Hopko, Marek; Jarmołowicz, Sylwia; Kowalska, Agata; Kozłowski, Michał; Partyka, Konrad; Piotrowska, Iwona;  Wunderlich, Krzysztof. - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 fasc. 4 s. 267-274,  il. bibliogr.

Określano tempo wzrostu i przeżywalność szczupaka (Esox lucius) hodowanego początkowo w systemie recyrkulowanym, a następnie przeniesionego do stawów ziemnych. Ryby podzielono na trzy grupy doświadczalne pod względem średniej masy ciała: 1,5 - 7,0 - 18,5 g (grupy S, M i L - odpowiednio). Najwyższą końcową masę ciała osiągnęły szczupaki z grupy S (85,5 g), a ich przeżywalność wyniosła 45,4 proc. Wyniki wskazują, że rozmiary szczupaka w momencie zarybiania mają istotne znaczenie dla efektywności tego zabiegu.


*00109*          pl

Wzrost i przeżywalność w stawach ziemnych różnych form juwenalnego szczupaka wychowanego w systemach recyrkulacyjnych.  Szczepkowski, Mirosław; Zakęś, Zdzisław; Kapusta, Andrzej;  Szczepkowska, Bożena; Hopko, Marek; Jarmołowicz, Sylwia; Kowalska, Agata; Kozłowski, Michał; Partyka, Konrad; Piotrowska, Iwona;  Wunderlich, Krzysztof. - Komun. Ryb. 2013 nr 1 (132) s. 29-33, il.   bibliogr.

Badano tempo wzrostu, kondycję i przeżywalność trzech grup wielkościowych juwenalnego szczupaka wychowanego w obiegach recyrkulacyjnych (RAS). Ryby wsiedlono do stawów ziemnych, gdy osiągnęły masę ciała od 1 do 20 g. Wykazano, że materiał zarybieniowy szczupaka pochodzący z chowu w RAS jest przydatny do zarybień stawów, a jego przeżywalność i końcowa biomasa mieści się w zakresach wartości uzyskiwanych w stawach. Optymalną wielkość do zarybień posiada materiał obsadowy szczupaka o masie ciała ok. 1,5 g.


 

RYBY OKONIOWATE

*00019*          en

Content of selected elements in the muscle tissue and gills of perch (Perca fluviatlis L.) and water from a Polish lake. Zawartość wybranych pierwiastków w tkance mięśniowej i skrzelach okonia (Perca fluviatlis L.) oraz wodzie z polskiego jeziora Gopło. Stanek, Magdalena; Stasiak, Karolina; Janicki, Bogdan;  Bernacka, Henryka. - Pol. J. Env. Stud. 2012 vol. 21 nr 4 s. 1033-1038, il.   bibliogr.

Omówiono i porównano zawartość wybranych metali (Na, K, Ca, Mg, Fe, Zn) w wodzie jeziora Gopło oraz w tkance mięśniowej i skrzelach okoni (o masie jednostkowej ciała 120-230 g) bytujących w tym jeziorze. Stwierdzono, że średnia zawartość K, Mg i Zn była istotnie wyższa w mięśniach niż w skrzelach. Korelacja między zawartością tych pierwiatków a masą ciała (bioakumulacja) miała charakter negatywny. W skrzelach przeważała zawartość Na, Ca i Fe. W wodzie jeziora zawartość badanych metali nie przekraczała dopuszczalnych poziomów dla wód śródlądowych zasiedlonych przez ryby.


*00024*          pl

O biologii okonia. Oprac. PO. - Wiad. Węd. 2012 nr 10 (760) s. 8-9,  il.

Przedstawiono biologię okonia, zasięg występowania tego gatunku oraz różne typy zachowania w odmiennych siedliskach. Okoń jest klasyfikowany jako ryba drapieżna o dużym spektrum pokarmowym.  Najaktywniej okonie żerują o świcie i o zmierzchu. Ciekawostką biologii okonia są „polowania“ z nagonką oraz zapadanie w głęboki sen w ciągu dnia.


*00068*          pl

Żywienie młodocianego sandacza paszami z dodatkiem ziół (Astragalus radix i Lonicera japonica). Cz. 2: Wpływ na skład ciała i profile kwasów tłuszczowych. Zakęś, Zdzisław; Jankowska, Barbara;  Demska-Zakęś, Krystyna; Jeney, Galina. - Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131)  s. 21-23, il. bibliogr.

Młodocianego sandacza żywiono w systemach recyrkulacyjnych paszą komponowaną z dodatkiem ziół leczniczych Astragalus radix i Lonicera japonica. Badano podstawowy skład chemiczny oraz profile kwasów tłuszczowych całego ciała, filetów i trzewi sandacza. Stwierdzono istotne różnice w zawartości białka w całym ciele ryb oraz tłuszczu w trzewiach, zaś w filetach nie stwierdzono istotnych różnic między badanymi parametrami. Analiza profili kwasów tłuszczowych ryb nie wykazała istotnych różnic.


*00087*          en

Slaughter yield and growth performance indexes of pikeperch (Sander lucioperca (L.)) selects reared in recirculating aquaculture systems at suboptimal temperatures. Indeksy wydajności rzeźnej i wzrostowej selektów sandacza (Sander lucioperca (L.)) hodowanych w recyrkulowanym systemie akwakultury w temperaturach suboptymalnych. Zakęś, Zdzisław; Szczepkowski, Mirosław;  Jankowska, Barbara; Kowalska, Agata; Demska-Zakęś, Krystyna. -  Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 fasc. 4 s. 281-288, il. bibliogr.

Badano wpływ paszy na osiągane indeksy wzrostu i wydajności rzeźnej selektów sandacza o ciężarze ciała powyżej 1,35 kg. Ryby żywiono dwoma paszami o składzie białko/tłuszcz/węglowodany w proporcjach 50,5/11,8/29,4 (w grupie I) i 47,1/14,1/29,0 (w grupie II). Stwierdzono, ze stosowana pasza miała istotny wpływ na wydajność rzeźną mięsa ryb, a różnice wystąpiły też między samcami i samicami.  Dla perspektywy akwakultury sandacza wskazane jest doskonalenie metod hodowlanych w systemach recyrkulacyjnych.


*00104*          pl

Wstępne wyniki badań dotyczących liczebności sandacza, Sander lucioperca (L.) w pierwszym roku po biomanipulacji w płytkim eutroficznym jeziorze. Rechulicz, Jacek; Płaska, Wojciech. -  Komun. Ryb. 2013 nr 1 (132) s. 1-5, il. bibliogr. summ.

Jezioro Miejskie na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim zarybiano w 2006 roku gatunkami drapieżnymi ryb. Monitoring ichtiofauny prowadzono przed biomanipulacją (w 2006 r.) i po biomanipulacji (w 2007 r.). Badano strukturę, liczebność i biomasę odłowionych ryb.  Gatunkiem dominującym był sandacz, którego udział zwiększył się z 56,1 proc. do 91,6 proc. po biomanipulacji. Udział narybku sandacza 0+ zwiększył się czterokrotnie (81,5 proc. ogólnej liczebności ryb drapieżnych).


*00108*          pl

Żywienie młodocianego sandacza paszami o różnym stosunku wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z szeregu n-3 i n-6 (n-3/n-6 PUFA) - wpływ na wskaźniki hodowlane i skład chemiczny ciała. Kowalska, Agata; Zakęś, Zdzisław; Jankowska, Barbara. - Komun. Ryb.  2013 nr 1 (132) s. 25-29, il. bibliogr.

Analizowano wpływ żywienia juwenalnego sandacza paszami suplementowanymi olejami roślinnymi, olejem słonecznikowym i lnianym, oddzielnie lub mieszanką tych olejów. Pasze różniły się zawartością olejów i w różnym stopniu oddziaływały na wskaźniki hodowlane oraz skład chemiczny ciała ryb. Wzrost sandacza był porównywalny do uzyskiwanego w chowie tego gatunku w systemach recyrkulacyjnych, w których ryby żywiono komercyjną paszą pstrągową. Skład jakościowy tłuszczu w testowanych paszach nie wpłynął na wzrost ryb i współczynniki pokarmowe pasz.


 

RYBY WĘGORZOWATE

*00064*          pl

Wielkość i charakterystyka zarybień wód śródlądowych w Polsce węgorzem europejskim (Anguilla angilla L.) w 2011 roku. Mickiewicz, Maciej; Wołos, Arkadiusz. - Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131) s. 1-5, il.   bibliogr. summ.

Na podstawie ankiet od 71 podmiotów, użytkujących rybacko ponad 300 tys. ha wód w dorzeczu Wisły i Odry, określono wielkość zarybień węgorzem europejskim w 2011 r. W ankietach podano, że sprowadzono 11258 kg materiału zarybieniowego węgorza (954443 sztuk) o średniej masie jednostkowej 36 g. Na podstawie informacji od importerów i producentów oszacowano, że globalna ilość materiału zarybieniowego dla dorzeczy Odry i Wisły wyniosła 21843 kg (1537974 szt.). W ramach realizacji „Planu gospodarowania zasobami węgorza w Polsce“ łącznie w 2011 r. wprowadzono do wód 27843 kg narybku węgorza, co stanowiło 2737974 szt.


 

RYBY LIPIENIOWATE

*00088*          en

Impact of selected hormonal agents on the effectiveness of controlled reproduction of cultivated female European grayling. Wpływ wybranych czynników hormonalnych na efektywność kontrolowanego rozrodu hodowlanych samic lipienia. Szmyt, Mariusz; Dobosz, Stefan; Kucharczyk, Dariusz; Grudniewska, Joanna; Lejk, Adam M. -  Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 fasc. 4 s. 289-297, il. bibliogr.

Badano przydatność preparatu hormonalnego Ovopel, ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej (hCG) i homogenatu przysadki mózgowej karpia (CPH) w kontrolowanym rozrodzie lipienia, Thymallus thymallus (L.). Efektywność owulacji po iniekcji Ovopelem i CPH wynosiła 100 proc. , a po iniekcji hCG - 90 proc. W grupie kontrolnej, iniekowanej roztworem soli, owulację stwierdzono u 40 proc. samic. Przeżywalność embrionów do stadium ikry zaoczkowanej, pochodzącej od samic po stymulacji hormonalnej, wynosiła od 14,80 do 29,23 proc. , a w grupie kontrolnej - 47,50 proc. Najwyższy współczynnik efektywności tarła zanotowano u ryb stymulowanych Ovopelem.


 

RYBY SIEJOWATE

*00012*          en

Exposure of whitefish (Coregonus lavaretus) eggs to native or chemically spiked sediments from Lake Thun does not lead to abnormal gonad development. Ekspozycja ikry siei (Coregonus lavaretus) na naturalne lub chemicznie spreparowane osady z jeziora Thun nie prowadzi do anormalnego rozwoju gonad. Bernet, Daniel; Wahli, Thomas; Gerecke, Andreas; Segner, Helmut. - Env. Biotechnol. 2011  vol. 7 nr 1 s. 17-25, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki prac laboratoryjnych mających na celu określenie wpływu węglowodorów aromatycznych: 2,4,6-trinitrotoluenu (TNT) oraz sulfonowych pochodnych naftalenu (SNFC), na ikrę w czasie inkubacji, a następnie na późniejszy rozwój układu rozrodczego siei pochodzącej z jeziora Thun w Szwajcarii. Stwierdzono, że 52-dniowa ekspozycja ikry na działanie wymienionych związków chemicznych w koncentracjach jakie występują w osadzie (0,5 mg TNT/kg osadu) lub w wodzie (3 mikrog SNFC /l) jeziora Thun, nie powoduje istotnie niekorzystnych zmian w budowie gonad u ryb, po osiągnięciu przez nie dojrzałości płciowej.


 

RYBY SUMOWATE

*00081*          en

DNA barcoding reveals micro-evolutionionary changes and river system-level phylogeographic resolution of African silver catfish, Schilbe intermedius (Actinopterygii: Siluriformes: Schilbeidae) from seven populations across different African river systems. Kodowanie kreskowe DNA ujawnia mikro-ewolucyjne zmiany i filogenezę geograficzną afrykańskiego sumika, Schilbe intermedius (Actinopterygii: Siluriformes: Schilbeidae) z siedmiu populacji w różnych afrykańskich systemach rzecznych. Bank, Herman van;  Greenfield, Richard; Daru, Barnabas H. ; Yessoufou, Kowiyou. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 4 s. 307-320, il. bibliogr.

Hipotezę, że mikroewolucyjne zmiany są ważnymi mechanizmami przeżycia ryb w zróżnicowanych warunkach klimatycznych, badano stosując kodowanie kreskowe DNA z użyciem cytochromu c. Analizowano zróżnicowanie genetyczne i relacje filogenetyczne między 7 populacjami sumika afrykańskiego, Schilbe intermedius, w różnych systemach rzecznych w Afryce. Odkryto wyraźny podział geograficzny zmienności genetycznej 3 klastrów (południowa, wschodnia i zachodnia Afryka). W Nigerii pojawiły się 2 sub-klastry w dwóch izolowanych systemach rzecznych. W wyniku reakcji adaptacyjnych do zmian środowiska u ryb mogą pojawiać się mikro-ewolucyjne zmiany genetyczne.


 

INNE RYBY SŁODKOWODNE

*00082*          en

Population structure, condition, and reproduction characteristics of native monkey goby, Neogobius fluviatilis (Actinopterygii: Perciformes: Gobiidae), in the Bulgarian Danube. Struktura populacji, kondycja i charakterystyka rozmnażania rodzimej babki rzecznej, Neogobius fluviatilis (Actinopterygii: Perciformes: Gobiidae), w bułgarskiej części Dunaju. Konecna, Marketa; Jurajda, Pavel. - Acta Ichth. Piscat. 2012 vol. 42 nr 4 s. 321-327, il. bibliogr.

Populacja babki rzecznej występująca w Dunaju na terenie Bułgarii jest populacją rodzimą. Dokonano jej charakterystyki w celach porównawczych z populacjami babki występującymi na nowych terenach zasiedlanych przez ten gatunek. U ryb oznaczano płeć, mierzono je i ważono, a następnie usuwano jajniki, które poddawano badaniom histologicznym. Uzyskane dane umożliwiły określenie proporcji płci w populacji; stosunek samców do samic wahał się w zakresie 1:1,08 do 1:1,43. Ustalono rozkład długości, współczynnik kondycji oraz indeks gonado-somatyczny babki w Dunaju.


 

WĘDKARSTWO

*00032*          pl

Czarny rynek dużych karpi. Koźmiński, Wojciech. - Węd. Świat 2013 nr 1 (205) s. 70-71, il.

Opisano nielegalny handel wielkimi osobnikami karpia i amura, złowionymi w naszych rodzimych wodach. Okazy karpiowatych są łowione przez wędkarzy na specjalne zamówienie karpiowatego biznesu i sprzedawane. Proceder ten jest nielegalny i może doprowadzić do spustoszenia wód publicznych z największych okazów. Doadatkowym zagrożeniem może być rozprzestrzenianie się chorób i pasożytów ryb między akwenami.


*00039*          pl

Jezioro Nielbark. Kustosz, Antoni. - Wiad. Węd. 2013 nr 1 (763)  s. 74-75, il.

Przedstawiono efekt zarybień Jeziora Nielbark (o pow. 35,8 ha), które powstało w wyrobisku żwiru, w ciągu rzeczki Struga Krzemieniewska. Rybostan tego zbiornika uzupełniany jest poprzez wiosenne i jesienne przepływy z rzeki Drwęcy. Jezioro ma charakter sandaczowy. Oprócz sandacza i szczupaka występuje w nim wiele innych gatunków ryb. Zbiornik ten jest atrakcyjnym łowiskiem dla wędkarzy.


*00040*          pl

Jezioro Zarybinek. Zacharczyk, Karol. - Wiad. Węd. 2013 nr 1 (763) s. 76-77, il.

Omówiono geomorfologię przepływowego jeziora Zarybinek (o pow.  ok. 80 ha), położonego w zlewni rzeki Wel oraz przedstawiono wieloletnie efekty zarybień tego zbiornika szczupakiem. Poza szczupakiem i linem występuje tam wiele innych gatunków ryb, karpiowate, okoniowate i węgorz. Opisano atrakcyjność jeziora dla wędkarzy.


*00043*          pl

Jezioro Hańcza. Paruzel, Marian. - Wiad. Węd. 2013 nr 2 (764)  s. 72-73, il.

Jezioro Hańcza (o powierzchni 305,8 ha, głębokości średniej 42 m, głębokości maksymalnej 108,5 m) zostało przedstawione jako rezerwat geologiczno-morfologiczny oraz znakomite łowisko. Jest to najgłębsze jezioro w Polsce, typowo oligotroficzne. Wody jeziora były zarybiane kilkakrotnie; występują w nim bardzo duże szczupaki, miętusy, okonie, sieje, sielawy, węgorze i wiele innych gatunków ryb spokojnego żeru. Największą atrakcją dla wędkarzy jest występowanie troci jeziorowej, którą reintrodukowano w 1991 roku.


*00112*          pl

Kontrolowanie zezwoleń na połów amatorski. Radecki, Wojciech. -  Komun. Ryb. 2013 nr 1 (132) s. 40-41

Prawnik dowodzi, że uprawniony do rybactwa użytkownik obwodu rybackiego może skontrolować posiadane przez wędkarza lub kusznika podwodnego zezwolenie na amatorski połów ryb w użytkowanym przez niego obwodzie rybackim. Użytkownik rybacki nie potrzebuje do tego specjalnego upoważnienia ustawowego.


 

EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00001*          pl

[Trzydziesta siódma] XXXVII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 11-12 października 2012. Lębork:  Stow. Produc. Ryb Łosos. 2012 175 s. , il. +tab. , bibliogr.

Materiały szkoleniowe z 37-ej Krajowej Konferencji Hodowców Ryb łososiowatych (Rumia, 11-12 października 2012) zawierają analizę produkcji i sprzedaży pstrągów tęczowych w 2011 r. Przedstawiono analizę rynku produktów z pstrąga oraz kampanie promocyjne ich sprzedaży. Omówiono unijne programy badawcze AQUALITY i AQUABEST, a także przyszłość akwakultury w świetle konsultacji przedstawicieli Unii Europejskiej w Salzburgu. Analizowano problem podatków w akwakulturze.


*00007*          pl

Sprawozdawczość rybacka dzisiaj i jutro. Lirski, Andrzej. W:  Szkolenie Producentów Ryb, 15-17 lutego 2012 roku, Paprotnia.  Materiały szkoleniowe. Poznań: Pol. Tow. Ryb. 2012     s. 99-102

Rok 2011 jest dla Polski pierwszym rokiem raportowania danych dotyczących akwakultury, zgodnie z wymogami rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej nr 762/2008 z dn. 9 lipca 2008 r. Nowe wzory kwestionariuszy RRW-22 i RRW-23 umożliwiają opracowanie i przekazywanie obszerniejszych i pełniejszych raportów do Eurostatu.  Omówiono podstawowe trudności i niedociągnięcia przy wypełnianiu kwestionariusza RRW-22.


*00009*          pl

Sytuacja ekonomiczno-finansowa rybactwa śródlądowego ze szczególnym uwzględnieniem podmiotów uprawnionych do rybackiego użytkowania jezior. Wołos, Arkadiusz. W: Szkolenie organizowane przez Związek Producentów Ryb, organizację producentów. Sieraków Wielkopolski 28-31 sierpnia 2012 r. Poznań: Związek Producentów Ryb  2012    s. 37-54, il. +bibliogr. 7 poz.

Analizowano wyniki charakteryzujące gospodarstwa pstrągowe i karpiowe w 2010 r. oraz podmioty uprawnione do rybackiego użytkowania jezior w 2011 r. Na podstawie danych ankietowych otrzymanych od 17 gospodarstw karpiowych i 11 pstrągowych wykazano wartość wskaźnika rentowności na poziomie 11,13 dla gospodarstw karpiowych i 12,10 dla pstrągowych. Scharakteryzowano podstawowe parametry i wskaźniki ekonomiczne 18 gospodarstw rybackich stawowo-jeziorowych i 47 jeziorowych w 2011 r. Wskaźnik rentowności dla tych gospodarstw odpowiednio wynosił 10,91 i 8,22.


*00060*          pl

Wytyczne Głównego Lekarza Weterynarii w sprawie postępowania z żywymi rybami będącymi przedmiotem sprzedaży detalicznej. -  Mag. Przem. Ryb. 2012 nr 6 (90) s. 49, il.

Przedświąteczną sprzedaż żywych karpi zalecono przeprowadzać zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy z dn. 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106 poz. 1002 ze zm.). Omówiono warunki przetrzymywania żywych ryb w punktach sprzedaży, wymagania wobec personelu sprzedającego ryby i wobec kupujących (zalecenia używania odpowiednich opakowań podczas transportu). Opisano miejsca i metody uśmiercania ryb.


*00097*          pl

Co się zdarzyło na polskim rynku rybnym w 2012 roku?. Hryszko, Krzysztof. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 9-11, il.

Podano wielkość połowów morskich i słodkowodnych, import i eksport ryb i owoców morza w Polsce w latach 2009-2012. Omówiono strukturę, zatrudnienie i efekty ekonomiczne w polskich przetwórniach ryb. Przedstawiono popyt i sprzedaż krajową, a także eksport oraz wskaźniki zmian cen ryb i przetworów rybnych.


*00106*          pl

Gospodarka rybacka w śródlądowych wodach płynących w 2011 roku.  Cz. 1: Uprawnieni do rybactwa, obwody rybackie, połowy gospodarcze i zatrudnienie. Wołos, Arkadiusz; Mickiewicz, Maciej;

Draszkiewicz-Mioduszewska, Hanna. - Komun. Ryb. 2013 nr 1 (132)  s. 11-16, il. bibliogr.

Kwestionariusz RRW-23 rozesłany do podmiotów gospodarczych użytkujących publiczne śródlądowe wody powierzchniowe płynące obejmował następujące dane: formy prawne uprawnionych do rybactwa; informacje o obwodach rybackich; połowy ryb i raków; materiał zarybieniowy wprowadzony do wód; zatrudnienie. We władaniu 392 uprawnionych do rybactwa były 1653 obwody rybackie użytkujące 385,8 tys. ha wód. Łącznie odłowiono około 2991 ton ryb, a zatrudnienie wyniosło 1887,4 etatów.


 

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD

*00018*          en

Assessment of the multi-directional experiment to restore Lake Góreckie (Western Poland) with particular focus on oxygen and light conditions: first results. Ocena wielokierunkowego eksperymentu dotyczącego rekultywacji Jeziora Góreckiego (Polska Zachodnia) ze szczególnym uwzględnieniem warunków tlenowych i świetlnych: wyniki wstępne. Sobczyński, Tadeusz; Joniak, Tomasz; Pronin, Eugeniusz. - Pol. J. Env. Stud. 2012 vol. 21 nr 4 s. 1025-1031, il. bibliogr.

Rekultywację Jeziora Góreckiego w Wielkopolskim Parku Narodowym prowadzono od 2010 roku stosując: napowietrzanie hypolimnionu aeratorem pulweryzacyjnym; strącanie fosforu koagulantem; regulację pogłowia ryb odżywiających się planktonem, głównie małej płoci i okonia. W porównaniu z danymi sprzed rekultywacji uzyskano nieznaczny wzrost przezroczystości wody, ale nie zaobserwowano wzrostu natlenienia. Nie zanotowano efektu napowietrzania hypolimnionu nawet w odległości 20 m od aeratora. Stwierdzono natomiast spadek zawartości fosforanów w wodzie po koagulacji. Efekt ten był jednak krótkotrwały ze względu na warunki beztlenowe w jeziorze na głębokości poniżej 4 m.


*00021*          en

The natural degradation of microcystins (cyanobacterial hepatotoxins) in fresh water - the future of modern treatment systems and water quality improvement. Naturalny rozkład mikrocystyn (hepatotoksyn sinicowych) w wodach słodkich - przyszłość nowoczesnych systemów postępowania i poprawy jakości wody. Gągała, Iwona;  Mankiewicz-Boczek, Joanna. - Pol. J. Env. Stud. 2012 vol. 21 nr 5  s. 1125-1139, il. bibliogr.

Na podstawie przeglądu piśmiennictwa dokonano podsumowania aktualnego stanu wiedzy na temat mikrocystyn - hepatotoksyn wytwarzanych przez sinice. Szczególną uwagę poświęcono ich właściwościom chemicznym, aktywności biologicznej i toksyczności oraz mechanizmom ich biologicznego rozkładu przez bakterie. Opisano także metody identyfikacji i analizy szczepów bakteryjnych, rozkładających mikrocystyny oraz oparte na ich wykorzystaniu metody biologicznego uzdatniania wody.


*00026*          pl

Zastosowanie badań molekularnych do oceny wpływu farmaceutyków na organizmy ekosystemu wodnego. Affek, Katarzyna; Załęska-Radziwiłł, Monika. - Gaz Woda 2012 t. 86 nr 9 s. 392-395, il. bibliogr. summ.

Scharakteryzowano wybrane techniki badawcze z zakresu genetyki molekularnej (testy mutagenności z użyciem bakterii i drożdży, cytogenetyczne - test mikrojądrowy i kometowy, immunologiczne Vtg-ELISA, testy na bazie PCR i mikromacierze DNA). Metody te są stosowane do monitorowania genotoksyczności i mutagenności farmaceutyków obecnych w wodach powierzchniowych. Przy pomocy testu Vtg-ELISA wykazano, że obecność hormonów płciowych E2 i EE2 w wodach wpływa na zwiększenie stężenia białka Vtg u samców ryb i może skutkować feminizacją populacji lub problemami z zapłodnieniem.


*00027*          pl

Biogeny w wodach dopływających do zbiornika Goczałkowice.  Czaplicka-Kotas, Anna; Ślusarczyk, Zbigniew; Pięta, Małgorzata;  Szostak, Anna. - Gosp. Wod. 2012 R. 72 nr 10 s. 428-434, il. bibliogr.

Przeanalizowano stężenia związków azotu i fosforu w wodach dopływających do Zbiornika Goczałkowickiego. Ładunki biogenów były wprowadzane głównie rzekami Wisłą i Bajerką oraz z pięciu przepompowni w latach 1998-2009. Najwyższy ładunek biogenów wprowadza Wisła: 76 proc. azotynów, 87 proc. azotanów, 53 proc. amoniaku, 74 proc. ortofosforanów, 53 proc. fosforu ogólnego. Ilości biogenów wprowadzane z przepompowni miały charakter sezonowy, a najwyższe ładunki notowano wiosną i zimą. Eutroficzny stan wód świadczy o niedostatecznej ochronie przed dopływem biogenów.


*00051*          en

Changes in land use in the buffer zone of lake of the Mała Wełna catchment. Zmiany w użytkowaniu gruntów w strefie buforowej jezior zlewni [rzeki] Małej Wełny. Ptak, Mariusz; Ławniczak, Agnieszka E.  - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 1 s. 35-44, il. bibliogr.

Jednym z najważniejszych elementów ochrony jakości wód jest strefa buforowa. Analizowano 200-metrową strefę buforową jezior w zlewni Małej Wełny. Do badań wytypowano 8 jezior (Budziszewskie, Kłeckie, Rogoźno, Gorzuchowskie, Rościńskie, Maciejak, Włókna, Łopienno) o powierzchni powyżej 50 ha. Posługiwano się mapami topograficznymi o skali 1:10 000 analizując lata 1980-2000. Wykazano pozytywne i negatywne skutki zmian. Pozytywny wpływ miało powiększenie obszarów zalesionych i pastwisk, natomiast rozwój strefy zabudowanej powodował wzrost zanieczyszczeń wody. Zarządzanie strefą buforową jest ważnym zagadnieniem dla ochrony jezior.


*00072*          pl

Usuwanie zwłok zwierzęcych z wód objętych użytkowaniem rybackim.  Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2012 nr 6 (131) s. 33-34

Prawnik dowodzi na podstawie obowiązujących przepisów, że odpowiedzialny za usunięcie zwłok zwierzęcych z jeziora objętego użytkowaniem rybackim jest dyrektor właściwego miejscowego regionalnego zarządu gospodarki wodnej.


 

SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE

*00014*          en

Life strategies of Viviparidae (Gastropoda: Caenogastropoda: Architaenioglossa) in various aquatic habitats: Viviparus viviparus (Linnaeus, 1758) and V. contectus (Millet, 1813). Strategie życiowe Viviparidae (Gastropoda: Caenogastropoda: Architaenioglossa) w różnych środowiskach wodnych: Viviparus viviparus (Linnaeus, 1758) i V. contectus (Millet, 1813). Jakubik, Beata. - Folia Malacol.  2012 vol. 20 nr 3 s. 145-179, il. bibliogr.

Omówiono populacje krajowych żyworódek bytujących w różnego typu siedliskach (rzeka, starorzecze, zbiornik zaporowy) ze szczególnym uwzględnieniem korelacji między ich typem, wielkością i trofią, a strukturą populacji i strategią życiową ślimaków. Zasadniczym czynnikiem kształtującym liczebność populacji w różnych środowiskach była strategia rozrodcza, wynikająca z jajożyworodności. W środowiskach zmiennych, takie jak np. starorzecza okresowo połączone z rzeką, do rozrodu przystępowały samice młodsze i mniejsze niż w środowiskach statycznych (np. w zbiornikach zaporowych). Płodność samic była zależna od ich wielkości.


*00095*          pl

Nowe stanowisko raka sygnałowego w wodach otwartych - dolna Wieprza. Heese, Tomasz. - Prz. Ryb. 2013 nr 1 (127) s. 3-5, il.   bibliogr.

Omówiono morfologię, biologię i występowanie raka sygnałowego sprowadzonego w 1971 roku do Polski z Ameryki. We wrześniu 2012 roku w wodach rzeki Wieprzy, w odległości 3 km od morza, stwierdzono liczną populację raka sygnałowego, uznawanego za gatunek potencjalnie inwazyjny.


 

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00056*          pl

Karp na wigilię i nie tylko. Bajerska, Joanna. - Prz. Ryb. 2012  nr 6 (126) s. 25, il.

Karp jest rybą średnio tłustą, zawiera 4-6 proc. tłuszczu, 18 proc. białka, jest źródłem witamin i minerałów oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Można go spożywać na wiele sposobów, również jako potrawy dietetyczne.


*00086*          en

Nutritional properties of kutum, Rutilus frisii kutum (Kamensky), silver carp, Hypophthalmichthys molitrix (Val.), and rainbow trout, Oncorhynchus mykiss (Walbaum), correlated with body weight. Właściwości odżywcze płoci kutum, Rutilus frisii kutum (Kamensky), tołpygi białej, Hypophthalmichthys molitrix (Val.) i pstrąga tęczowego, Oncorhynchus mykiss (Walbaum), skorelowane z ciężarem ciała. Ghomi, Mohamad R. ; Dezhabad, Amir; Dalirie, Mortaza S. ; Nikoo, Mehdi; Toudar, Seyedrasool; Sohrabnejad, Mehdi;  Babaei, Zeinolabedin. - Arch. Pol. Fish. 2012 vol. 20 fasc. 4 s. 275-280,  il. bibliogr.

Skorelowano przybliżony skład i zawartość kwasów tłuszczowych w mięsie ryb, płoci, tołpygi i pstrąga tęczowego, w odniesieniu do ciężaru ciała. U tołpygi zawartość białka wzrastała wraz z masą ciała, podczas gdy uwodnienie malało. U płoci i pstrąga zawartość kwasów tłuszczowych zależała od rozmiarów ryb. Wieloniensaycone kwasy tłuszczowe n-3 w mięsie tołpygi wzrastały wraz z masą ciała, podczas gdy zawartość kwasów tłuszczowych n-6 obniżała się. Uzyskane wyniki wskazują na znaczenie rozmiarów ryb dla ich wartości odżywczej w diecie człowieka.


 

OCHRONA GATUNKOWA

*00020*          pl

Kormorany w Bieszczadach. Wziątek, Bogdan; Konieczny, Piotr. -  Węd. Świat 2012 nr 10 (202) s. 82-83, il.

Kormorany nad Sanem po raz pierwszy zanotowano w 2005 roku w rejonie zbiornika zaporowego w Myczkowcach. Stwierdzono, że zimujące tam ptaki zjadały co najmniej 12 gatunków ryb. W ich pokarmie znajdowały się: płoć (36,1 proc.), kleń (12,0 proc.), świnka (9,5 proc.), okoń (9 proc.), pstrąg potokowy (7,5 proc.), szczupak (4,1 proc.). Kormorany są przyczyną znacznych strat w zarybieniach prowadzonych na zbiornikach zaporowych, jak i w gospodarce rybnej, ponieważ znacznie zubożają rybostan zbiorników wodnych.


*00029*          pl

Kraina kormoranów. Andruszkiewicz, Radosław. - Natura. Przyr.  Warmii i Mazur 2012 nr 3 (27) s. 6-9, il.

Opisano miejsca występowania kormoranów (Phalacrocorax carbo) w Polsce, a w szczególności wyspę Wysoki Ostrów położoną na Jeziorze Dobskim, gdzie znajduje się od 1976 roku ścisły rezerwat ornitologiczny. Omówiono biologię i etologię ptaków. Wskazano na ich szkodliwość ekologiczną i gospodarczą. Kormorany czarne są dość pospolicie występującym gatunkiem na kuli ziemskiej. W Polsce są pod częściową ochroną.


 

GOSPODARKA WODNA

*00017*          en

Polish investigations on river hydromorphology. Polskie badania hydromorfologii rzek. Lewandowski, Piotr. - Pol. J. Env. Stud. 2012 vol. 21 nr 4 s. 957-965, il. bibliogr.

Dokonano przeglądu metod oceny ekologicznego statusu rzek.  Zaprezentowano wyniki analizy statusu hydromorlogicznego rzek polskich na podstawie wyników z lat 1995-2008. Szczególną uwagę poświęcono metodzie MHR (Monitoring Hydromorfologiczny Rzek) oraz metodzie EQR (ecological quality ratio). W ocenie hydromorfologicznej uwzględnia się reżim hydrologiczny cieku, jego ciągłość, morfologię koryta i dolinę zalewową. System oceny jest zgodny z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE i normy europejskiej PN-EN-14614. Możliwe jest wyrażenie wyników oceny stanu lub potencjału ekologicznego w formie liczbowej, co umożliwia zlokalizowanie jednolitych części wód powierzchniowych.


*00044*          pl

Zastosowanie metody River Habitat Survey w ocenie stanu hydromorfologicznego rzek i potoków (2). Bielak, Sebastian R. - Aura  2013 nr 2 s. 7-9, il. bibliogr.

Omówiono wyniki oceny stanu hydromorfologicznego cieków należących do zlewni rzeki Skawicy w oparciu o wartości wskaźników HMS i HQA oraz na podstawie kryteriów stosowanych w metodzie RHS (River Habitat Survey). Przedstawiono wady i zalety metody RHS w ocenie zmian w hydromorfologii cieków górskich. Wykazano, że w 85 proc. cieków badanej zlewni występowały odpady z gospodarstw domowych. Jedynie w granicach Babiogórskiego Parku Narodowego stwierdzono dobry lub bardzo dobry stan hydromorfologiczny cieków.


*00045*          pl

Porównanie odpływu z większych jezior Polski oraz problemy jego oceny. Jańczak, Jerzy; Choiński, Adam. - Gosp. Wod. 2013 R. 73 nr 1  s. 31-35, il. bibliogr.

Analizowano zależności między zasobami wodnymi a odpływem z 507 jezior, w tym 184 z Pojezierza Mazurskiego, 157 z Pojezierza Pomorskiego i 166 z Pojezierza Wielkopolskiego. Obieg wody uzależniony od jezior w największym stopniu występuje na Pojezierzu Mazurskim, w mniejszym na Pojezierzu Wielkopolskim, a w najmniejszym na Pojezierzu Wielkopolskim. Dokonano także typologii hydrologicznej jezior o powierzchni powyżej 100 ha na podstawie objętości odpływu wody.


*00075*          en

Selected papers from the 2nd Conference on „Healthy rivers and sustainable water resource management“ 20-22 October 2011, Chongqing, China. Wybrane prace z 2-giej konferencji na temat „Znaczenia rzek i gospodarowania odnawialnymi zasobami wody“ 20-22 października 2011, Chongqing, Chiny. Zalewski, Maciej [red. ]; Harper, David M. [red. ]; Robarts, Richard D. [red. ]; Guo, Jing-Song [red. ]. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 2 s. 89-178, il. bibliogr.

Podczas konferencji dotyczącej rzek i zasobów wodnych, która odbyła się w 2011 roku w Chinach, omawiano konieczność integracji wiedzy i informacji z różnych dyscyplin, między innymi ekologii i hydrologii w powiązaniu ze zmianami globalnymi. Postęp zauważono, gdy zaczęto łączyć ze sobą procesy ekohydrologiczne zachodzące w biogeosferze. Opublikowano kilka wystąpień na temat ekosystemów rzecznych w różnych częściach świata. Gospodarowanie dorzeczami wymaga planowania z uwzględnieniem wielu elementów środowiska.


*00077*          en

An ecohydrology approach to the Danube River, and the „enviroGRIDS“ project. Ekohydrologiczne podejście do rzeki Dunaj i projektu „enviroGRIDS“. Jelev, Ioan; Jelev, Viorica. -  Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 2 s. 137-152, il. bibliogr.

Przedstawiono przegląd badań rzeki Dunaj, jej ujścia i akwenu Morza Czarnego od 1990 roku przeprowadzonych przez państwowe instytuty naukowe w Rumunii. Realizowano na szeroką skalę projekt „enviroGRIDS“, który polegał na badaniu zlewni Morza Czarnego i obserwacjach hydrologicznych, ekologicznych oraz inżynierii ekologicznej z uwzględnieniem budowy zbiorników zaporowych na Dunaju.  Przedstawiono też zabezpieczenia przeciwpowodziowe. Docelowo zamierzono utworzyć międzynarodowy system kontroli zlewni Morza Czarnego.


*00079*          en

Water sustainability and the implementation of the Water Framework Directive - a European perspective. Odnawialność wody a wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej - perspektywy europejskie.  Allan, Richard. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 2  s. 171-178, il. bibliogr.

W kontekście europejskim Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW) jest głównym instrumentem prawnym dla ochrony wód. Oczekuje się od państw członkowskich osiągnięcie do 2015 roku dobrego stanu ekologicznego wszystkich zbiorników wodnych. W tym celu muszą być podjęte odpowiednie działania - trzeba zaplanować zarządzanie dorzeczami.  Zilustrowano jak RDW i zasady planowania gospodarowaniem dorzeczami są stosowane przykładowo w Szkocji. Wskazane jest interdyscyplinarne podejście jakie proponuje się w ekohydrologii.


*00091*          en

Water exchange of three shallow Łęczna-Włodawa Lakes. Wymiana wody w trzech płytkich jeziorach na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim.  Ferencz, Beata; Dawidek, Jarosław. -  Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 2 s. 65-72, il. bibliogr.

Badania przeprowadzono w trzech jeziorach (Sumin, Rotcze i Syczyńskie) w latach hydrologicznych 2007-2009. Jeziora różniły się warunkami morfometrycznymi dorzecza i cechami zlewni. Hydrologiczne funkcjonowanie tych jezior zależało od: pojemności dorzecza, powierzchni zlewni, wielkości odprowadzanej wody oraz wpływu człowieka na dystrybucję wody. Wskaźnik pionowej wymiany wody w jeziorze Sumin był prawie 4-krotnie wyższy niż czas przepłukiwania. W pozostałych jeziorach wymiana pozioma wody była istotnie wyższa niż pionowa.


*00092*          en

General systems theory and the operation of basins without an outlet: A methodological aspect. Ogólna teoria systemów a funkcjonowanie dorzeczy bezodpływowych: aspekty metodologiczne.  Major, Maciej. - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 2 s. 73-78, il. bibliogr.

Dorzecza bez odpływów są charakterystycznym elementem krajobrazu polodowcowego. Należą one do biernych części zlewni i oddziałują na retencyjność całych dorzeczy. Najbardziej odpowiednie do przyjęcia podejście w badaniach o tej tematyce wydaje się teoria geoekosystemów, która jest koncepcją uniwersalną metodologicznie.  Pozwala ona używać metod ilościowych i w związku z tym umożliwia parametryzację środowiska. W ten sposób geoekosystemy dorzeczy bezodpływowych mogą dostarczyć założeń do ich dynamicznej klasyfikacji. Przedstawiono uproszczony model obiegu wody oraz mineralizację wody w różnych stadiach jej obiegu w zlewni zamkniętego dorzecza.