Instytut Rybactwa Śródlądowego
im. STANISŁAWA
SAKOWICZA
EXPRESS INFORMACJA
NR 2/2013
(kwartalnik)
Opracowanie:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanow
Olsztyn 2013
REDAKCJA
Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl
© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010
Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl
Część rekordów opracowanych
w innych ośrodkach otrzymano
za pośrednictwem Centralnej Biblioteki Rolniczej w Warszawie
*00021*
pl
Zrównoważone
korzystanie z zasobów rybackich. Problematyka prawna. Radecki, Wojciech.
W: Zasady i uwarunkowania zrównoważonego korzystania z zasobów
rybackich. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2012 s. 7-28
Przedstawiono
strukturę prawną rybactwa śródlądowego w tym rozporządzenia Unii
Europejskiej, ustawy, akty wykonawcze i przepisy związkowe. Omówiono
instytucje prawne, które mają najistotniejsze znaczenie w aspekcie
zrównoważonego rozwoju. Są to: uprawnienia do rybactwa, ochrona ryb, racjonalna
gospodarka rybacka, połów amatorski, obszary specjalne, straże rybackie,
odpowiedzialność prawna w rybactwie. Podano regulacje prawne między
rybactwem a ochroną środowiska: rybactwo w parkach narodowych
i rezerwatach przyrody, obszary Natura 2000, zwalczanie kormoranów, czapli
i wydr.
*00079*
pl
Nasz udział
w Międzynarodowych Targach „Gruene Woche - Zielony Tydzień“ 2013
w Berlinie. Kolman, Ryszard; Lirski, Andrzej; Szczepkowski, Mirosław. -
Komun. Ryb. 2013 nr 2 (133) s. 34-37, il.
Z inicjatywy
Organizacji Producentów Ryb Jesiotrowatych podczas targów zorganizowano
konferencję pod hasłem: Innowacje szansą na zrównoważone rybactwo. Tematyka
obejmowała stan polskiego rybactwa, problem restytucji jesiotra bałtyckiego,
wprowadzanie innowacji technologicznych oraz mechanizmy finansowe stymulujące
te prace. Odbyły się też warsztaty poświęcone innowacji w sektorze
akwakultury, w rybołówstwie, przetwórstwie oraz na temat współpracy międzynarodowej na rzecz restytucji jesiotra.
HYDROBIOLOGIA
RYBACKA
*00012* en
Phytoplankton metrics response to the
increasing phosphorus and nitrogen gradient in shallow lakes. Reakcja
metriksów fitoplanktonowych na wzrost gradientu fosforu i azotu
w jeziorach płytkich. Napiórkowska-Krzebietke, Agnieszka; Pasztaleniec,
Agnieszka; Hutorowicz, Andrzej. - J. Elementol. 2012 vol.
17 nr 2 s. 289-303, il. bibliogr.
Omówiono
zastosowanie nowej polskiej metody oceny stanu ekologicznego jezior na
podstawie fitoplanktonu (polski metriks fitoplanktonowy PMPL). Porównano wrażliwość
metriksów fitoplanktonowych (chlorofil a, biomasa fitoplanktonu, biomasa sinic)
na gradient fosforu i azotu w 22 stratyfikowanych i 13
niestratyfikowanych jeziorach nizinnych w Polsce w latach 2005-09.
PMPL wykazał silną korelację z niemieckim metriksem PSI i węgierskim
indeksem Q szeroko stosowanymi w Europie. Metriksy oparte na cechach ilościowych
fitoplanktonu były bardziej wrażliwe na wzrost eutrofizacji niż oparte na
organizmach wskaźnikowych. Zaobserwowano zmniejszanie się wartości metriksów wzdłuż
gradientu fosforu i azotu oraz ich wzrost wzdłuż gradientu widzialności.
*00014*
pl
Zastosowanie
makrofitowej metody oceny rzek w klasyfikacji rzek i potoków. Bielak,
Sebastian R. - Aura 2013 nr 4 s. 10-13, il. bibliogr.
Dokonano
biologicznej oceny zlewni rzeki Skawiny (lewy dopływ Skawy o długości
*00015* en
Quality categories of stream waters
included in a small retention program.
Klasy jakości wód potoków włączonych do programu małej
retencji. Kanownik, Włodzimierz; Kowalik, Tomasz; Bogdał, Andrzej;
Ostrowski, Krzysztof. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol.
22 nr 1 s. 159-165, il. bibliogr.
Omówiono
wyniki badań hydrochemicznych (20 parametrów) i mikrobiologicznych (2
parametry) przeprowadzonych w latach 2007-2009 w 12 potokach
w Małopolsce (powiaty: suski, tarnowski, krakowski, wielicki). Zaplanowano
tam budowę małych zbiorników retencyjnych. Stwierdzono, że 10 z badanych
potoków nadaje się do zaplanowanego zagospodarowania zlewni. W potokach
okolic Jordanowa i Krakowa stwierdzono przekroczenie norm jakościowych
wody wykluczając je jako rezerwuary wody pitnej.
*00016* en
Macro- and trace-elements accumulation
in Typha angustifolia L. and Typha latifolia L. organs and their use in
bioindication. Akumulacja makro-
i mikro-elementów w organach Typha angustifolia L. i Typha
latifolia L. i ich wykorzystanie
w bioindykacji. Klink, Agnieszka; Wisłocka, Magdalena; Musiał, Maciej;
Krawczyk, Józef. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol. 22 nr
1 s. 183-190, il. bibliogr.
Omówiono
wyniki analizy chemicznej osadów dennych i roślin (dwóch gatunków pałek
wodnych) pod kątem akumulacji pierwiastków biogennych i metali ciężkich
w takich jeziorach Pojezierza Sławskiego, jak: Głuchowskie, Kuźnickie, Sławskie,
Pluszne. Wykazano istotne statystycznie różnice między badanymi gatunkami roślin
w poziomie akumulacji Cu, Pb i Cd. Modele akumulacji
w poszczególnych częściach roślin były jednak takie same: w liściach:
Mn > Fe > Zn > Cu > Pb > Ni > Cd, w kłączach: Fe > Mn
> Zn > Pb > Cu > Ni > Cd. Stwierdzono, że kłącza i liście
pałki szerokolistnej mogą być użytecznym bioindykatorem w biomonitoringu środowiska
wodnego.
*00017* en
Disappearance of
Na
podstawie archiwalnych materiałów kartograficznych opisano proces sztucznego
zanikania naturalnego zbiornika wodnego - jeziora Jelenino znajdującego się
w okolicach Szczecinka na Pojezierzu Drawskim. Zmiany te zachodziły
w wyniku transformacji społeczno-ekonomicznych na tym terenie od końca
XVIII wieku. Wskutek prac melioracyjnych prowadzonych w dwóch etapach (w
latach 1778-86 oraz w latach 70-tych XX wieku) doprowadzono do całkowitego
osuszenia zbiornika, który jeszcze na początku XVIII wieku liczył 495,
*00018* en
The impact of suspended sediment load on reservoir
siltation and energy production: a case study of the
Przeanalizowano
wpływ zmian niesionego przez wodę ładunku zawiesiny w poszczególnych
okresach roku na funkcjonowanie hydroelektrowni w dorzeczu rzeki Indus
w Pakistanie. Stwierdzono, że wielkość ładunku zawiesiny była wprost
proporcjonalna do poziomu topienia lodowców i/lub ilości opadów deszczu wiosną
i latem w całym dorzeczu. Ze względu na spływ zawiesiny
i zjawisko zamulania sukcesywnie zmniejsza się pojemność zbiorników
retencyjnych oraz spada wydajność elektrowni wodnych. Zaproponowano zmiany
w układzie i funkcjonowaniu dotychczasowych sieci hydroelektrowni.
*00019* en
The variablility and stability of water chemistry in
a deep temperate lake: results of long-term study of eutrophication. Zmienność
i stabilność chemizmu wody w głębokim jeziorze strefy umiarkowanej:
wyniki długoterminowych badań eutrofizacji. Sobczyński, Tadeusz; Joniak,
Tomasz. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol. 22 nr 1 s.
227-237, il. bibliogr.
Omówiono
wyniki badań hydrochemicznych wykonanych w latach 2008, 2010-2011,
w mocno zeutrofizowanym Jeziorze Góreckim znajdującym się na terenie
Wielkopolskiego Parku Narodowego. Analiza parametrów chemicznych wody
w strefie trofogenicznej (przetlenionej) i trofolitycznej
(niedotlenionej) wykazała, że kluczowe znaczenie dla środowiska wodnego tego
jeziora ma powiązanie między jego biocenozą a czynnikami abiotycznymi. Opisano
zależność między fotosyntezą a zasadowością i rozmieszczeniem wapnia
w słupie wody. Przedyskutowano tendencje zmian czasowych w chemiźmie
wody oraz przyczyny i skutki eutrofizacji.
*00052* en
Bottom sediments as a potential
source of phosphorus in the riverine-lacustrine system of the
Badano
frakcje fosforu (P) w osadach dennych hypertroficznego Jeziora Łajskiego
w północno-wschodniej Polsce. Próby pobierano na 5 stanowiskach.
W jeziorze tym szereg frakcji P układał się w następującej kolejności:
HCl-P > BD-P > NH4Cl-P > NaOH-P. Ubytek P z NH4Cl-P wynosił poniżej
3 proc. P nieorganicznego w osadach, a redukcja P z BD-P wahała
się od 2 do 10 proc. Wapń związany z P wykazywał znaczny udział (59-74 proc. ) w ładunku P w osadach nieorganicznych,
a BD-P była najbardziej reaktywną frakcją. Związki żelaza i materia
organiczna odgrywały prawdopodobnie istotną rolę w regulacji labilnego budżetu
P.
*00055* en
Spring warming period of Polish lake waters in
a yearly thermal cycle. Okres wiosennego ocieplenia wód jeziornych
w Polsce w termicznym cyklu rocznym. Skowron, Rajmund. - Limnol. Rev. 2012
vol. 12 nr 3 s. 147-157, il. bibliogr.
Opisano
warunki termiczne 30 wybranych jezior polskich w okresie wiosennym. Użyto
serii 35-letnich dziennych pomiarów temperatury wody na powierzchni
w latach 1961-2005. Mierzono także pionowy rozkład temperatury wody
w wybranych zbiornikach. Wyodrębniono dwie fazy termiczne: wczesną
i późną fazę ocieplenia wiosennego. Fazy te zależały od stopnienia pokrywy
lodowej i od osiągnięcia temperatury wody 4 i 15 st. Cel. , odpowiednio. Wzrost temperatury na powierzchni (w
kwietniu lub maju) powoduje zmiany w pionowym rozkładzie temperatur
(formowanie się epi- i metalimnionu) i znaczną dynamikę stratyfikacji
termicznej w wodzie jezior.
*00061* en
Characteristics of bottom sediments of
Określano
skład chemiczny osadów dennych Jeziora Widryńskiego (o powierzchni 123,
*00083* en
Distribution of macroinvertebrates in
relation to the quantity and quality of organic matter in streams in the
western
Na
podstawie danych o makrobezkręgowcach w dopływach Łaby, testowano
hipotezę, że bezkręgowce bentosowe mają różne formy, o niskich
i wysokich „kosztach życia“. Szeroką głowę i długie odnóża uważa się
za cechy charakterystyczne dla osobników o „wysokich kosztach“, zaś
osobniki podłużne, rurkowate są zaliczane do posiadających „niskie koszty“ życia.
Postawiono też hipotezę, że ilość materii organicznej i jej wartość odżywcza
są związane z tymi formami życia. Wyniki potwierdzają, że dostępność
pokarmu i jej wartość energetyczna decydują o formach życia
makrobezkręgowców.
*00084* en
Phytoplankton communities in ecological
assessment of the
Do oceny środowiska
wodnego górnych odcinków południowego Bugu wykorzystano dane fitoplanktonowe.
Zbiorowisko fitoplanktonu składało się z 281 taksonów, wśród których
dominowały Chlorophyta (40 proc. ), Bacillariophyta
stanowiły 19 proc. , a Euglenophyta 18 proc. Jakość wód tego środowiska
zaliczono do II-III klasy czystości, a status troficzny oscylował wokół
oligo-mezotrofii. Na zbiorowiska glonów duży wpływ wywierały takie elementy jak
fosforany i związki amonowe.
*00085* en
The role of a eutrophic lowland
reservoir in shaping the composition of river phytoplankton. Rola
eutroficznego zbiornika nizinnego w kształtowaniu składu fitoplanktonu
rzecznego. Grabowska, Magdalena. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012
vol. 12 nr 3 s. 231-242, il. bibliogr.
Udokumentowano
rolę płytkiego zbiornika zaporowego Siemianówka w pogarszaniu
jakości wody w rzece. Zmiany w składzie i liczebności
fitoplanktonu obserwowano na odcinku 152,
*00087* en
Qualitative and quantitative methods for
sampling zooplankton in shallow coastal estuaries. Jakościowe i ilościowe
metody pobierania prób zooplanktonu w płytkich eustuariach przybrzeżnych.
Gutkowska, Agnieszka; Paturej, Ewa; Kowalska, Ewa . - Int.
J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 3 s. 253-263,
il. bibliogr.
Do poboru
zooplanktonu stosuje się wiele różnych metod. Porównywano efektywność ilościowego
i jakościowego poboru zooplanktonu czerpaczem Ruttnera i siatką
planktonową Apsteina. Badania przeprowadzono na Zalewie Wiślanym.
W analizowanych próbach porównywano skład gatunkowy zooplanktonu.
W strefie wód zasolonych nie stwierdzono istotnych różnic w tym składzie
między obiema technikami poboru prób. Czerpacz Ruttnera uznano za bardziej
wiarygodny i efektywniejszy dla prób ilościowych w obu strefach
zalewu, słonej i słodkowodnej.
*00095*
pl
Analiza stanu
ochrony starorzecza na przykładzie kompleksu starorzeczy „Wiśliska“ - obszar
Natura 2000 PLH 120084. Zając, Tadeusz; Pociecha, Agnieszka; Wilk-Woźniak, Elżbieta;
Zając, Katarzyna; Bielański, Wojciech; Ciszewski, Dariusz; Florek, Jacek; Gołąb,
Maria; Guzik, Marek; Lipińska, Anna; Myszka, Ryszard; Najberek, Kamil;
Potoczek, Marta; Walusiak, Edward; Szczęsny, Bronisław. - Chrońmy Przyr. Ojcz.
2013 t. 69 z. 2 s. 116-133,
il. bibliogr. summ.
Scharakteryzowano
definicję siedliska, które w Dyrektywie Siedliskowej jest oznaczone kodem
3150. Starorzecze spełnia kryteria zawarte w tej definicji. W latach
2010-2011 przeprowadzono kompleksowe badania największego starorzecza
województwa małopolskiego „Wiśliska“, w skład którego
wchodzą trzy zbiorniki wodne: Miejsce, Oko, Krajskie. W ramach
inwentaryzacji przyrodniczej zbiorników dokonano analizy archiwalnej materiałów
kartograficznych. Wykonano badania hydrogeologiczne i hydrologiczne,
zbadano skład fitoplanktonu, zooplanktonu i bentosu, opisano florę
i faunę kręgowców i bezkręgowców jak również parametry chemiczne
wody. Omówiono wpływ antropopresji oraz możliwość ochrony badanych siedlisk
i metodę ich waloryzacji.
*00096*
pl
Nowe
stanowisko szczeżui chińskiej Sinanodonta woodiana w kompleksie stawów
Przeręb koło Zatora. Najberek, Kamil; Solarz, Wojciech; Król, Wiesław; Pępkowska-Król,
Aleksandra; Srzałka, Małgorzata. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2013 t.
69 z. 2 s. 155-158, il. bibliogr. summ.
Na terenie
kompleksu stawów rybnych koło Zatora w listopadzie 2010 roku stwierdzono
nowe, ósme stanowisko w Polsce obcego w naszym kraju małża - szczeżui
chińskiej Sinanodonta woodiana. Przypuszczalnym sposobem introdukcji było
przypadkowe przeniesienie larw szczużui wraz z narybkiem. Wiek
najstarszego małża znalezionego w stawie Pilawa oceniono na trzy lata,
a pozostałe okazy były jednoroczne. Omówiono adapatcję szczeżui
w naszych wodach oraz jej zagrożenie dla rodzimej fauny. Wskazano na
konieczność prowadzenia monitoringu występowania i wpływu obcych gatunków
na rodzimą przyrodę.
*00100* en
The effect of distinct hydrologic
conditions on the zooplankton community in an estuary under Mediterranean
climate influence. Wpływ różnych warunków
hydrologicznych na zbiorowiska zooplanktonowe w estuarium pod wpływem
klimatu śródziemnomorskiego. Muha, Teja P. ;
Chicharo, Luis; Morais, Pedro; Pereira, Rita; Ben-Hamadou, Radhouan; Cruz,
Joana; Chicharo, Maria A. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol.
12 nr 4 s. 327-335, il. bibliogr.
Wpływ
warunków hydrologicznych badano w odniesieniu do ryb i bentosu, ale
rzadko w odniesieniu do zooplanktonu. Stwierdzono, w środowisku
estuariowym, gdzie przepływ wody był regulowany przez zaporę, że wzrost
rocznych przepływów wody prowadzi do wzrostu liczebności i zróżnicowania
zooplanktonu, a obniżenia zakwitów meduz tam występujących. Stwarza to
dogodne warunki pokarmowe i pozytywne konsekwencje dla łańcucha
pokarmowego.
AKWAKULTURA
*00024*
pl
Akwakultura słodkowodna
w kontekście rozwoju zrównoważonego. Lirski, Andrzej. W: Zasady
i uwarunkowania zrównoważonego korzystania z zasobów rybackich. Pod
red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2012 s. 65-79, il.
+bibliogr. 16 poz.
Podano
definicje akwakultury i zrównoważonego rozwoju akwakultury. Zestawiono
najbardziej popularne gatunki organizmów wodnych produkowanych
w akwakulturze w Unii Europejskiej w 2009 roku, gdzie dominuje
omółek śródziemnomorski (24 proc. ) i pstrąg tęczowy (15 proc. ). W celu realizacji idei zrównoważonej akwakultury
niezbędne jest edukowanie konsumentów na temat warunków chowu ryb,
zastosowanych technologii, pasz, bezpieczeństwa żywności, walorów odżywczych,
nadzoru weterynaryjnego i respektowania przepisów.
BIOLOGIA RYB
*00001*
pl
Charakterystyka
ichtiofauny rzeki Kirsny (dorzecze Łyny). Kapusta, Andrzej; Brylewski, Adam C. ; Bogacka-Kapusta, Elżbieta; Martyniak, Andrzej. - Parki
Nar. Rez. Przyr. 2012 t. 31 nr 3 s. 51-61, il. bibliogr. summ.
Za pomocą
elektropołowów, przeprowadzonych w latach 2007-2009 i 2012, określono
skład ichtiofauny rzeki Kirsny (prawobrzeżnego dopływu Łyny). Stwierdzono występowanie
ryb i minogów należących do 19 gatunków i 8 rodzin. Omówiono
rozmieszczenie i liczebność ichtiofauny w rzece. Najliczniej występowały:
płoć, słonecznica, jelec; największa stałość występowania cechowała szczupaka
oraz płoć i jelca. Wykazano, że minóg strumieniowy Lampetra planeri bytował
tylko na jednym stanowisku.
*00004* en
The fish fauna in selected rivers of the
Mazovian Lowland. Ichtiofauna wybranych
rzek Niziny Mazowieckiej. Borzęcka, Irena; Buras, Paweł; Szlakowski, Jacek; Gasiński,
Zbigniew; Wiśniewolski, Wiesław. - Fragm. Faun. 2012 t.
55 nr 1 s. 75-90, il. bibliogr. streszcz.
W latach
1999-2003 przeprowadzono elektropołowy w celu zbadania składu ichtiofauny
w rzekach: Świder, Utrata, Długa z dopływem Czarna Struga, Klusówka,
Rządza. Stwierdzono występowanie 29 gatunków ryb, wśród których przeważały
gatunki fitofilne i psammofilne. Największym bogactwem gatunkowym
charakteryzowała się rzeka Świder - 22 gatunki ryb i Rządza - 20 gatunków
ryb. Omówiono stałość występowania i dominację poszczególnych gatunków ryb
występujących w badanych ciekach.
*00007*
pl
Czy ciśnienie
jest najważniejsze?. Gozdera, Krzysztof. - Wiad. Węd. 2013 nr 4 (766) s. 42-43, il.
Zwrócono
uwagę na wpływ ciśnienia hydrostatycznego na fizjologię ryb oraz omówiono
sposób pobierania i uwalniania gazów u ryb otwartopęcherzowych
(karpiowate, łososiowate, sum, szczupak, śledź, lipień) i zamkniętopęcherzowych
(sandacz, okoń, miętus, dorsz). Stwierdzono, że ciśnienie hydrostatyczne ma
decydujący wpływ na żerowanie ryb.
*00020* en
mRNA
expression of select hypoxia-inducible genes and apoptotic control genes in
zebrafish exposed to hypoxia during development. Ekspresja na poziomie
mRNA wybranych genów kontrolujących apoptozę i regulujących reakcje na
niedotlenienie w trakcie rozwoju osobniczego danio pręgowanego. Ding, Zhonghai; Sun,
Ping; Hua, Xin; Bai, Yiyao; Shang, Eva H. ; Wu, Rudolf
S. ; Zuo, Yuhui. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol. 22 nr 2 s. 357-365, il. bibliogr.
Omówiono
wyniki badań dotyczących ekspresji genów regulujących apoptozę komórkową (p53,
Bax, Bcl-2) oraz reakcje organizmu na niedotlenienie (produkcja erytropoetyny,
EPO i czynnika wzrostu nabłonka naczyniowego VEGE) w okresie
embrionalnym i podczas dyferencjacji płci. Poziom ekspresji genów
w warunkach niedotlenienia był zależny od fazy rozwoju osobniczego, części
ciała i płci ryb. Na podstawie poziomu ekspresji genów stwierdzono, że
krytycznymi fazami rozwoju osobniczego są powstawanie układu krwionośnego i
dyferencjacja płci.
*00050*
pl
Rodzima
populacja babki łysej Neogobius gymnotrachelus w Polsce?. Kukuła,
Krzystof; Bylak, Aneta. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2013 t.
69 z. 1 s. 61-65, il. bibliogr. summ.
Opisano
występowanie i morfometrię czterech gatunków ryb należących do rodziny
babkowatych. Były to: babka łysa, Neogobius gymnotrachelus, babka szczupła, N.
fluviatilis, babka bycza, N. melanostomus i babka marmurkowa, Proterohinus
marmoratus. W 2009 roku podczas badań ichtiofauny rzeki Strwiąż (dopływu
Dniestru) stwierdzono obecność bardzo licznej populacji babki łysej. Ustalono, że
populację babki łysej w tej rzece można uznać na rodzimą, gdyż odrębność
hydrologiczna rzeki wyklucza samodzielne rozprzestrzenienie się badanego
gatunku z dorzecza Wisły, gdzie jest uznawana za gatunek inwazyjny.
*00076* pl
Wskaźniki
kondycji ryb - rodzaje, zastosowanie i podstawy teoretyczne. Myszkowski,
Leszek. - Komun. Ryb. 2013 nr 2 (133) s. 25-28,
il. bibliogr.
Zaprezentowano
wskaźniki służące do wyrażania kondycji ryb: wskaźnik Fultona K; wskaźnik K1
opiera się na zależności masy ciała od długości; wskaźnik K2 uwzględnia trzeci
wymiar liniowy; wskaźnik K3 znany jest jako masa względna.
Podano wzory, metody obliczania wskaźników oraz ich zalety, wady
i ograniczenia stosowania.
*00082*
pl
Raz jeszcze
o problemie odczuwania bólu przez ryby. Ciszewski, Krzysztof. - Mag.
Przem. Ryb. 2013 nr 2 (92) s. 59-60
W 1971
r. po raz pierwszy opisano działanie systemu nocycepcji czyli
działania wyspecjalizowanych receptorów powiązanych z włóknami przewodzącymi
bodźce u ryb. Przedstawiono dotychczasowe badania prowadzone w celu
poznania zagadnienia odczuwania bólu, cierpienia, strachu czy innych
negatywnych emocji u ryb. Stwierdzono, że kresomózgowie u ryb nie spełnia
funkcji odczuwania bólu, strachu czy niepokoju u ryb.
*00099* en
Selection of coastal estuarine habitats
by Atherina boyeri larvae in laboratory experiments. Wybór
przybrzeżnych siedlisk przez larwy Atherina boyeri w doświadczeniach
laboratoryjnych. Sousa Goncalves de,
Renata I. ; Ben-Hamadou, Radhouane; Chicharo, Luis M.
- Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 4 s.
321-326, il. bibliogr.
Strefy
przybrzeżne są ważnymi siedliskami dla wielu gatunków ryb ze względu na pokarm,
schronienie przed drapieżnikami i optymalne warunki hydrodynamiczne.
Badano modele siedlisk wybierane przez dzikie larwy ateryny, Atherina boyeri
((Risso, 1810) przy pomocy eksperymentów w mikrokosmosie. Utworzono
symulacyjnie trzy typy siedlisk reprezentujące siedliska strefy przybrzeżnej,
jedno z dnem piszczystym bez roślin, a dwa z roślinami Spartina
maritima i Sarcorcornia spp. Larwy monitorowano przy pomocy kamery.
Zaobserwowano, że larwy ateryny unikały siedlisk porośniętych roślinami.
HODOWLA RYB
*00002*
pl
Ciernikowate
- zapomniane ryby akwariowe z naszych jezior. Zwoliński, Cezary. - Natura.
Przyr. Warmii i Mazur 2012 nr 4 (28) s. 6-8, il.
Omówiono
występowanie, morfometrię oraz rozród ciernika i cierniczka, ryb należących
do rodziny ciernikowatych, hodowanych zarówno w akwariach, jak
i bytujących w wodach otwartych. Oba gatunki można pozyskiwać ze środowiska
naturalnego i utrzymywać w akwariach. W jeziorach i stawach
ryby te są uważane za „chwast rybny“ z powodu wyjadania ikry wartościowych
gatunków ryb. Przedstawiono warunki jakie należy
zapewnić obu gatunkom przy ich hodowli w akwarium.
*00005*
pl
Gatunki obce
i inwazyjne w polskiej ichtiofaunie. Dlaczego są problemem?.
Sikorska, Justyna. - Mag. Wet. 2012 Dodatek online 4 s. ,
il. bibliogr.
Omówiono
historię, motywy i konsekwencje introdukcji obcych gatunków ryb słodkowodnych
do wód śródlądowych w Polsce. Stwierdzono, że od 800 lat do naszych wód
trafiło 37 obcych gatunków ryb, z czego 19 zaaklimatyzowało się do życia
w nowych warunkach i do dziś występuje w polskich wodach. Za
gatunki obce i inwazyjne uważa się sumika karłowatego, karasia
srebrzystego, czebaczka amurskiego, trawiankę i trzy gatunki babek (byczą,
łysą, szczupłą), a ostatnio także babkę rurkonosą (Proterohinus
semilunaris).
*00025*
pl
Znaczenie
informacji w prowadzeniu racjonalnej gospodarki rybacko-wędkarskiej. Wołos,
Arkadiusz. W: Zasady i uwarunkowania zrównoważonego korzystania
z zasobów rybackich. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS
2012 s. 81-92, il. +bibliogr. 3 poz.
Omówiono
rangę tworzenia banku danych o środowisku, odłowach rybackich i wędkarskich
w celu prowadzenia racjonalnej gospodarki rybacko-wędkarskiej.
W oparciu o analizę rejestrów połowów wędkarskich z katowickiego
okręgu PZW w 2010 r. dokonano oceny zarybień w 20 zbiornikach
zaporowych zarybianych karpiem, szczupakiem i sandaczem. Wykazano, że
profesjonalnie prowadzona rejestracja połowów wędkarskich dostarcza cennych
informacji w prowadzeniu efektywnej gospodarki rybackiej.
*00026* pl
Wpływ jakości ekosystemów wodnych na populacje cennych
gatunków ryb i gospodarkę rybacką. Czerwiński, Tomasz. W: Zasady i
uwarunkowania zrównoważonego korzystania z zasobów rybackich. Pod red.
Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2012 s. 93-106, il. +bibliogr. 7
poz.
Omówiono
funkcjonowanie ekosystemów jeziornych oraz wpływ eutrofizacji na gospodarkę
rybacką i zmiany w strukturach populacji ryb. Wskazano na
niekorzystny wpływ antropopresji na jakość ekosystemów
wodnych. Stwierdzono, że gospodarka rybacko-wędkarska ma szczególne znaczenie
w procesie ochrony zasobów wodnych w przypadku stosowania
odpowiednich zabiegów gospodarczych, w tym eksploatację pogłowia ryb,
zarybianie, zabiegi ochronne, realizację potrzeb wędkarzy, wspomaganie edukacji
ekologicznej, wspieranie inicjatyw prośrodowiskowych.
*00027* pl
Podstawy
racjonalnej gospodarki rybackiej w ekosystemach rzecznych w świetle
uwarunkowań środowiskowych i oddziaływań antropogenicznych. Wiśniewolski,
Wiesław. W: Zasady i uwarunkowania zrównoważonego korzystania
z zasobów rybackich. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS
2012 s. 107-122, il. +bibliogr. 38 poz.
W celu
prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej w ekosystemach rzecznych należy
wziąć pod uwagę szereg czynników związanych z naturalną specyfiką środowiska
oraz oddziaływaniem wynikającym z działalności człowieka. Przedstawiono
działania służące ochronie różnorodności siedliskowej i ekologicznej drożności
ekosystemów rzecznych, możliwości produkcji rybackiej i eksploatacji połowowej
oraz wspieraniu populacji ryb poprzez zarybianie.
*00028*
pl
Racjonalne
gospodarowanie populacjami ginących lub zagrożonych gatunków ryb. Szczepkowski,
Mirosław. W: Zasady i uwarunkowania zrównoważonego korzystania
z zasobów rybackich. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS
2012 s. 123-136, il. +bibliogr. 11 poz.
Przedstawiono
działania mające na celu ochronę ginących lub zagrożonych gatunków ryb, głównie
poprzez prowadzenie sztucznego rozrodu w oparciu o istniejące,
naturalne populacje ryb. Na przykładzie dzikich tarlaków siei, karasia, szczupaka
i sandacza, omówiono procedury w czasie połowu i przebieg
sztucznego tarła, a następnie podchów materiału zarybieniowego. Opisano
znaczenie tworzenia stad tarłowych najcenniejszych gatunków ryb
w warunkach kontrolowanych.
*00045*
ru
Rezul’taty
vyrashhivanija remonta dlinnorylogo osetra Acipenser oxyrinchus oxyrinchus
Mitchill v raznych uslovijakh. Wyniki wychowu selektów jesiotra ostronosego
Acipenser oxyrinchus oxyrinchus Mitchill w różnych warunkach
hodowlanych. Kolman, R. ; Szczepkowski, M.
W: Innovacii v nauke, obrazovanii i biznese - 2012. X Mezhdunarodnaja
Nauchnaja Konf. 17-19 oktjabrja. Trudy. Chast’ 1. 2012
vol. Kaliningrad: Izdat. FGBOU VPO „KGTU“ 2012
s. 79-80, il. +bibliogr. 6 poz. bibliogr.
Przedstawiono
historię restytucji jesiotra ostronosego oraz wyniki prac
selekcyjno-hodowlanych prowadzonych w Polsce w celu utworzenia stad
rozrodczych. Prace te prowadzono na bazie narybku i zapłodnionej ikry
sprowadzonej w 2003 r. z Kanady. Porównano tempo wzrostu selektów
w przepływowych stawach ziemnych w Gospodarstwie Kuźniczka i
w obiegach zamkniętych Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Pieczarkach
(RAS). Obecnie masa ciała najstarszych selektów w RAS przekracza
*00072*
pl
Potencjał
wzrostowy larw trawianki Perccottus glenii Dyb. w warunkach kontrolowanych - implikacje dla rodzimych
gatunków ryb. Sikorska, Justyna; Wałowski, Jakub; Kamiński, Rafał; Wolnicki,
Jacek. - Komun. Ryb. 2013 nr 2 (133) s. 5-9, il.
bibliogr. summ.
Larwy
trawianki (Perccottus glenii) podchowywano przez 20 dni w akwariach
w 4 grupach żywieniowych. Pokarm stanowiły naupliusy Artemmii i pasza
dla larw ryb morskich. Ryby karmione pokarmem żywym osiągały większe rozmiary
(masę ciała 54, 9 mg i długość 15,
*00077*
pl
Gospodarka
rybacka w śródlądowych wodach płynących w 2011 roku. Cz. 2:
Zarybienia. Mickiewicz, Maciej; Wołos, Arkadiusz; Draszkiewicz-Mioduszewska,
Hanna. - Komun. Ryb. 2013 nr 2 (133) s. 28-32, il.
bibliogr.
Na
podstawie danych z kwestionariuszy RRW-23 pochodzących od 392 użytkowników
obwodów rybackich gospodarujących w 2011 roku na jeziorach, rzekach
i zbiornikach zaporowych, podano ilość wprowadzonego do wód materiału
zarybieniowego 27 gatunków ryb w podziale na sortymenty. Przedstawiono
odsetek powierzchni wód zarybianych poszczególnymi gatunkami oraz wartość
zarybień w złotych na
*00091* en
Transferable drug-resistant coliforms in fish exposed
to sewage. Zdolność bakterii Coli w przekazywaniu odporności na leki
w rybach eksponowanych w ściekach. Sanyal, Sutapa; Banerjee, Samir. - Arch. Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc. 1 s. 29-39, il.
bibliogr.
Badano
populację termo-tolerancyjną bakterii Coli w systemie akwakultury opartym
na wykorzystywaniu ścieków. Analizowano odporność bakterii na antybiotyki
i posiadanie zdolności przekazywania odporności na leki. Zbiorowa odporność
na antybiotyki u bakterii była powszechna w środowisku stawów
zasilanych ściekami. Profile odporności na antybiotyki wielu potomnych bakterii
(70, 83 proc. ) wskazują, że przekazywanie tej zdolności
było jednokierunkowe. Możliwość przenoszenia odporności na leki w rybach
może być potencjalnie ryzykowna dla zdrowia ludzi i zwierząt.
*00094* en
Surface water quality and intensive fish
culture. Jakość wód powierzchniowych
a intensywna hodowla ryb. Teodorowicz, Mariusz.
- Arch. Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc. 2 s. 65-111, il. bibliogr. (Rozprawa
habilitacyjna)
Określano
wpływ gospodarstw rybackich na jakość wody
w rzekach. Określano ładunek zanieczyszczeń powstających
w akwakulturze i ich zrzut do wód powierzchniowych. W latach
1999-2009 badaniami objęto 6 gospodarstw pstrągowych, 2 karpiowe, jedną wylęgarnię
ryb - obiekty zlokalizowane nad rzekami. Badane rzeki to: Drwęca, Marózka,
Naryjska Struga, Rzeka Wąska oraz potok bez nazwy w dorzeczu Pasłęki. We
wszystkich przypadkach odnotowano negatywny wpływ hodowli ryb
na jakość wody, co potwierdziły badania fizyko-chemiczne wody. Jednak wpływ
zrzuconych ścieków był krótkotrwały, a jakość wody w rzece szybko
ulegała poprawie.
*00098* en
Fish habitats in a small, human-impacted Sibunag
mangrove creek (
Zespoły ryb
w małych, otwartych potokach namorzynowych silnie oddziałują na sąsiadującą
z nimi akwakulturę. Badano stopień ekologicznych zakłóceń
w siedliskach ryb z punktu widzenia potrzeb rehabilitacji tych
potoków. Złowiono tam 475 ryb należących do 50 gatunków, z których większość
miała małe znaczenie gospodarcze. Siedliska ryb były znacznie rozprzestrzenione
dla poszczególnych zespołów ryb i w minimalnym stopniu się zazębiały.
Wysoki poziom zaburzeń obserwowano w potoku poddanym nadmiernej
eksploatacji namorzyn przez okoliczne farmy, więc konieczna jest rehabilitacja
(rekultywacja) tych środowisk w celu polepszenia warunków życia dla ryb.
ROZRÓD RYB
*00062* en
Editorial note on reproductive biology
of fishes. Notka redakcyjna na temat biologii
rozrodu ryb. Tsikliras, Athanassions; Stergiou,
Znajomość
rozrodu ryb (początek i czas trwania tarła, proporcje płci, stadia dojrzałości
płciowej, rozmiary i wiek w momencie osiągania dojrzałości oraz płodność)
jest ważna w badaniach rybackich, w ocenie zasobów rybnych oraz
w gospodarowaniu rybackim. Przedstawiono kryteria i zalecenia na
temat biologii rozrodu ryb, które mogą być użyteczne w planowaniu badań.
Załączono informacje na temat analizowania danych, ich prezentowania
i przygotowywania do druku. Analiza przyrostu publikacji w latach
1974-2012 wskazuje na wysoki progres tej tematyki.
*00071*
pl
Przebieg
procesu dojrzewania i jakości mlecza jesiotra ostronosego Acipenser oxyrichnus oxyrinchus Mitchell, jakość nasienia
oraz próba jego kriokonserwacji. Kolman, Ryszard; Glogowski, Jan; Szczepkowski,
Mirosław; Kowalski, Radosław; Sarosiek, Beata; Cejko, Beata; Dietrich,
Grzegorz. - Komun. Ryb. 2013 nr 2 (133) s. 1-4, il.
bibliogr. summ.
Stado
selektów jesiotra ostronosego w wieku 4 lat chowano 3 lata w stawach
ziemnych, a następnie w basenach rotacyjnych z zamkiętym
obiegiem wody. W końcowym etapie dojrzewania ryb stymulowano je przysadką
mózgową. Uzyskano wysokie tempo wzrostu (roczny przyrost masy ciała 42 proc.
masy początkowej) oraz dobrą kondycję. Mlecz pobrany od samców jesiotra zamrożono
i po rozmrożeniu badano jego jakość. Zadowalające
efekty kriokonserwacji wskazują na możliwość tworzenia banku nasienia dla tego
gatunku.
ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB
*00011*
en
Diet of the twaite shad Alosa fallax
(Lacepede, 1803) (Clupeidae) in the
Opisano skład
pokarmu parposza (lt 12-
*00066* en
Effects of ten traditional Chinese herbs on immune
response and disease resistance of Sciaenops ocellatus (Actinopterygii:
Perciformes: Sciaenidae). Wpływ dziesięciu tradycyjnych ziół chińskich na reakcje
immunologiczne i odporność na choroby u Sciaenops ocellatus
(Actinopterygii: Perciformes: Sciaenidae). Pan, Tingshuang; Yan, Maocang; Chen, Shaobo; Wang, Xuepeng. - Acta Ichth. Piscat. 2013 vol. 43 nr 1 s. 41-49, il. bibliogr.
Tradycyjne
chińskie preparaty ziołowe, stosowane w medycynie, a także
w paszach dla zwierząt, zawierają rośliny i grzyby. Badano wpływ tych
ziół na reakcje immunologiczne i hematologiczne u ryb. Stosowano następujące
zioła: traganek, forsycja, żagiew, tarczyca bajkalska, pornatka (Wolfiporia
extensa), kłącze Coptis chinensis, korzeń lukrecji, wiciokrzew japoński, urzet
korzeń, przewiercień sierpowaty. Ryby kulbinowate żywione paszą zawierającą 2
proc. ziół po 28 dniach infekowano Vibrio splendidus i obserwowano przez
następne 2 tygodnie. Analizowano aktywność fagocytarną i lizozymy oraz
przeżywalność. Wyniki wykazały, że najbardziej prewencyjnie oddziaływały na
ryby traganek, tarczyca bajkalska i owoce forsycji.
*00093* en
Results of the larviculture of Atlantic sturgeon
(Acipenser oxyrinchus) fed different types of diets. Rezultaty hodowli larw
jesiotra ostronosego (Acipenser oxyrinchus) żywionego różnymi rodzajami diet. Piotrowska, Iwona;
Szczepkowska, Bożena; Kozłowski, Michał; Wunderlich, Krzysztof; Szczepkowski,
Mirosław. - Arch. Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc. 1 s. 53-61, il. bibliogr.
Oceniano
wpływ pokarmu żywego i mieszanek paszowych na wzrost i przeżywalność
jesiotra. W pierwszym eksperymencie porównywano wyniki żywienia cystami
Artemia sp. dekapsulowanymi i zdekapsulowanymi. Przyrosty masy ciała larw
i ich długości były podobne. Przeżywalność larw jesiotra żywionego cystami
wynosiła, odpowiednio, 95 i 82, 8 proc. W drugim eksperymencie
stosowano 3 pasze starterowe: Aller ArtEX, Natura HP i Perla Prolarvae.
Przeżywalność żywionych nimi larw wynosiła 55,0, 31,7 i 35,7
proc. (odpowiednio). Nie stwierdzono różnic we wzroście ryb w zakresie 28-
CHOROBY RYB
*00039* en
Fish herpesvirus diseases: a short review of
current knowledge. Herpeswirusowe choroby ryb: krótki przegląd aktualnej wiedzy. Lepa, Agnieszka;
Siwicki, Andrzej K. - Acta Vet. Brno 2012 vol. 81 s. 345-351, il. bibliogr.
Dokonano
przeglądu literatury na temat grupy herpeswirusów, w tym onkogennych, wywołujących
choroby ryb hodowlanych. Choroby te są przyczyną znacznych strat ekonomicznych
w akwakulturze. Morfologia i budowa genomu herpeswirusów ryb jest
zbliżona do herpeswirusów kręgowców wyższych, jednak filogenetyczne powiązania
między poszczególnymi rodzinami są słabe. Zgodnie z nowym nazewnictwem,
herpeswirusy ryb zalicza się do rodziny Alloherpesviridae i rodzaju
Herpesvirales. Rodzina ta skupia mocno zróżnicowaną grupę wirusów o wielkości
genomu od 134 kbp (u sumika karłowatego IcHV) do 295 kbp (u karpia CyHV-3).
Szczegółowo scharakteryzowano herpeswirusy u ryb karpiowatych,
sumikowatych, łososiowatych i jesiotrowatych.
RYBY KARPIOWATE
*00029*
pl
[Osiemnasta]
XVIII Krajowa Konferencja Hodowców Karpia. Jak dziś kochać karpia? 06 lutego 2013 roku. Licheń Stary. Materiały konferencyjne.
Poznań: Pol. Tow. Ryb. 2013 47 ss. , il. +bibliogr.
Podczas
konferencji zaprezentowano referaty omawiające aktualny stan polskiego rynku
rybnego i rybactwa stawowego. Scharakteryzowano wyniki produkcji oraz
polski rynek karpia konsumpcyjnego w 2012 r. Omówiono kierunki rozwoju
karpiarstwa w Unii Europejskiej na tle światowej produkcji akwakultury.
Przedstawiono życiorys i osiągnięcia zawodowe znanego ichtiologa
i hodowcy karpia - Tomasza Dubischa ((1813-1888).
*00046*
pl
[Osiemnasta]
XVIII Krajowa Konferencja Hodowców Karpia - Licheń 2013. Pyć, Anna. - Mag. Przem. Ryb. 2013 nr 1
(91) s. 44-45
Podczas
konferencji karpiowej, która odbyła się 6 lutego 2013 r. w Licheniu
analizowano problematykę polityki rybackiej rynku karpia oraz korzystanie
z limitów finansowych 4 Programu Operacyjnego PO PRYBY 2007-2013. Wykazano
dużą rozpiętość kosztów produkcji kilograma karpia od 4 do 12 zł, nieznaczny
spadek konsumpcji ryb, spadek cen karpia o 5 proc. i spadek jego
sprzedaży w postaci żywej ryby. Omawiano przyczyny występowania chorób
ryb, działania dotyczące decyzji środowiskowych, wskazówki dotyczące wypełniania
kwestionariuszy RRW-22. Celem projektu „Nasi Rybacy“ jest wyznaczanie punktów
sprzedaży ryb.
*00047*
pl
[Pierwsza]
I Debata Rynkowa „Pana Karpia“. Kulikowski, Tomasz. - Mag. Przem. Ryb.
2013 nr 1 (91) s. 46-48, il.
W dniu
16 stycznia 2013 roku w Katowicach z inicjatywy Towarzystwa Promocji
Ryb odbyła się pierwsza debata rynkowa Pana Karpia. Uczestnicy debaty
dyskutowali nad problemami dotyczącymi przeciwdziałaniu nadmiernemu importowi
ryb, który w latach 2008-2011 wzrósł ponad 3-krotnie. Analizowano rynek
karpia i efektywne sposoby promocji. Przedstawiono kontrowersje wokół form
sprzedaży karpia i organizowanie się w grupy prowadzące wspólnie jego
sprzedaż.
*00048*
pl
Czy warto
certyfikować produkcję karpi - aspekty środowiskowe i dobrostan.
Kulikowski, Tomasz. - Mag. Przem. Ryb. 2013 nr
1 (91) s. 49-51, il.
W dn.
16-18 stycznia 2013 r. w Katowicach odbyła się trzecia kurso-konferencja,
podczas której spotkali się hodowcy ryb z naukowcami
i przedstawicielami administracji. Analizowano funkcję produkcyjną stawów
rybnych oraz problemy związane z gospodarowaniem na tych obiektach, które
znajdują się na obszarach chronionych Natura 2000. Podczas spotkania
dyskutowano, czy ryby odczuwają ból, warunki dobrostanu karpi oraz jak rozwiązać
problem walki hodowców ryb z kormoranami.
*00049*
pl
Wykorzystanie
potencjału rybackiego Dolnego Śląska na rzecz poprawy jakości
życia. Szołtysek, Katarzyna. - Mag. Przem. Ryb. 2013 nr
1 (91) s. 53-55, il.
Przedstawiono
ogólną charakterystykę rynku ryb konsumpcyjnych w Polsce oraz znaczenie spożywania
ryb słodkowodnych, zwłaszcza karpia. Oddział Dolnośląskiego Polskiego
Towarzystwa Rybackiego dn. 27 grudnia 2007 r. złożył wniosek do Ministerstwa
Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rejestrację Karpia Milickiego
jako Chronionego Oznaczenia Geograficznego. Zaprezentowano producentów
tej lokalnej odmiany karpia oraz ich plany zwiększenia produkcji i spożycia.
Omówiono sposoby pozyskiwania środków unijnych na wsparcie producentów ryb
i prowadzenie kampanii promocyjnych.
*00068*
pl
Czy ostatnia
kampania karpiowa przyniosła nowe doświadczenia?. Lirski, Andrzej.
- Prz. Ryb. 2013 nr 2 (128) s. 19-22, il.
bibliogr.
Omówiono
produkcję, sprzedaż karpia żywego i przetworzonego oraz import tych ryb
w sezonie 2012. Rynek karpia wynoszący ok. 19 tys. ton może być
zaspokojony produkcją krajową, ale niezbędne jest opracowanie przyszłościowej
strategii tego sektora. Potrzebna jest profesjonalizacja rynku, promocja
karpia, rozbudowa marketingu i przetwórstwa oraz obniżenie kosztów
produkcji.
*00069*
pl
Wpływ okresu
wiosennego i związanych z tym zarybień na stan zdrowotny karpi.
Niemczuk, Wiktor. - Prz. Ryb. 2013 nr 2 (128) s.
23-26, il.
Omówiono
działania i prace jakie należy podejmować na
stawach karpiowych na wiosnę. O jakości materiału zarybieniowego decyduje
prawidłowe zimowanie, a przy zakupie materiału wiosną znaczenie ma jego
pochodzenie i warunki transportu. Należy też zapewnić właściwe warunki środowiskowe:
równowagę fizyko-chemiczną, regulację stopnia zarastania zbiorników
i renowację dna stawów.
*00080*
pl
Konferencja
i szkolenie hodowców karpia w Licheniu Starym. Lirski, Andrzej. -
Komun. Ryb. 2013 nr 2 (133) s. 39-42, il.
Podczas
dorocznej konferencji i szkolenia (luty, 2013) uwagę poświęcono funduszom
unijnym, zdrowiu ryb, rynkowi rybnemu, nowym technologiom produkcji, żywieniu
ryb. Omawiano problematykę odszkodowań za straty spowodowane przez zwierzęta
rybożerne oraz konieczność dywersyfikacji produkcji i dochodów.
W trakcie konferencji wystąpiło 6 prelegentów, a w części
szkoleniowej wygłoszono 20 referatów.
INNE KARPIOWATE
*00036* en
Effects of temperarture on growth, survival and body
composition in larvae of barbel, Barbus barbus (L. ). Wpływ temperatury na
wzrost, przeżywalność i skład ciała larw brzany, Barbus barbus (L. ). Kamiński, R. ; Wolnicki, J. ;
Sikorska, J. ; Garcia, V. - Aquacult. Int. 2012 13 ss. , il.
bibliogr.
DOI 10. 1007/s10499-012-9571-z
Porównano
parametry wzrostu, przeżywalność i skład ciała larw brzany podchowywanych
przez 21 dni w różnych temperaturach wody (21; 24, 1; 27, 2;
*00038* en
Compenastory growth, condition and food utilization in
barbel , Barbus barbus juveniles reared at different
feeding periodicties with a dry diet. Wzrost kompensacyjny, kondycja
i wykorzystanie pokarmu przez młodociane brzany, Barbus barbus, żywione
paszą suchą podawaną w różnych odstępach czasowych. Myszkowski, L. - J. Fish.
Biol. 2013 vol. 82 s. 347-353, il. bibliogr.
Opisano wpływ
krótkotrwałego głodzenia (2, 5 i 10 dni) narybku brzany (o ciężarze 1, 36
g/szt. ) na tempo wzrostu i wykorzystanie pokarmu
podczas 40-dniowego podchowu w warunkach kontrolowanych. Wykazano, że zwiększenie
wykorzystania pokarmu pozwala na pełną kompensację utraconej masy ciała rybom głodzonym
przez 2 lub 5 dni. Wywnioskowano, że krótkotrwałe głodzenie można zaproponować jako metodę przeciwdziałania skutkom
przekarmienia ryb, jak otłuszczenie, w intensywnym podchowie narybku
brzany.
*00042* en
Effects of diet and temperature on
condition, proximate composition and three major macro elements, Ca, P and Mg,
in barbel Barbus barbus juveniles.
Wpływ
diety i temperatury na kondycję, skład ciała i trzy główne
makroelementy Ca, P i Mg u młodocianej brzany, Barbus barbus. Kamler, Ewa; Kamiński,
Rafał; Wolnicki, Jacek; Sikorska, Justyna; Wałowski, Jakub. - Rev. Fish Biol.
Fisheries 2012 vol. 22 nr 3 s. 767-777, il. bibliogr.
Opisano
wpływ temperatury (17, 21,
*00065* en
Life-history traits of the invasive population of
Prussian carp, Carassius gibelio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae),
from Gelingullu Reservoir, Yozgat,
Karaś
srebrzysty jest jednym z najbardziej inwazyjnych gatunków ryb
w Turcji. Analizowano wzrost i reprodukcję karasia w zbiorniku
zlokalizowanym na rzece Kizilirmak. Przy pomocy sieci odłowiono 344 osobników,
wśród których najstarsze ryby miały wiek 5+. Samce karasia cechowała długość
w zakresie 6-
*00092* en
Effects of chloramine-T exposure on oxidative stress
biomarkers and liver biochemistry of rainbow trout, Oncorhynchus mykiss
(Walbaum), brown trout, Salmo trutta (L. ), and
grayling, Thymallus thymallus (L. ). Wpływ ekspozycji w chloraminie-T na
biomarkery oksydacyjnego stresu i biochemię wątroby u pstrąga tęczowego,
Oncorhynchus mykiss (Walbaum), troci, Salmo trutta (L. ), i lipienia,
Thymallus thymallus (L. ).
Tkachenko, Halyna; Kurhaluk, Natalia; Grudniewska, Joanna. -
Arch. Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc. 1 s. 41-51, il. bibliogr.
Porównano
stres oksydacyjny, biomarkery enzymatyczne oraz wskaźniki biochemiczne
u trzech gatunków łososiowatych określając hepatotoksyczność spowodowaną
chloraminą-T w koncentracji 9 g/m sześc. stosując ją przez 20 min. 3 razy
dziennie przez 3 dni. Z grupą kontrolną, którą nie eksponowano
w chloraminie-T, postępowano w ten sam sposób. Reakcje na chloraminę
różniły się u poszczególncyh gatunków (pstrąga tęczowego, troci
i lipienia). W podsumowaniu stwierdzono, że chloramina-T oddziałuje
na biochemiczne i enzymatyczne profile u badanych ryb łososiowatych.
BIOLOGIA PSTRĄGA
*00041* en
Distribution od telomeric DNA
sequences on the X-radiation-induces chromosome fragments observed in the
genome of androgenetic brook trout (Salvelinus fontinalis, Mitchill 1814). Rozmieszczenie
telomerycznych sekwencji DNA obserwowanych na indukowanych promieniami
rentgenowskimi fragmentach chromosomów w genomie androgenetycznego pstrąga źródlanego
(Salvelinus fontinalis, Mitchill 1814). Ocalewicz, K.
; Dobosz, S. ; Kuzminski, H. - Cytogenet. Genome Res. 2012 vol. 137 nr 1 s. 1-6, il. bibliogr.
Omówiono wyniki
cytogenetycznych badań androgenetycznego potomstwa pstrąga źródlanego
otrzymanego z ikry inaktywowanej promieniami X (420 Gy) przed inseminacją.
Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono w ich genomie pozostałości
matczynego materiału genetycznego w formie małych fragmentów chromosomów
o różnym kształcie i liczebności, w ilości od 1 do 15 na
osobnika. Różnice te mogą być częściowo związane z zakłóceniami podczas
ich odłączania, głównie uszkodzeniami powstałymi w anafazie.
CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA
*00010*
pl
Mobilna wylęgarnia
i polowa podchowalnia ryb. Szkudlarek, Maciej; Łuczyński, Marek J. ; Szczerbowski, Andrzej. - Mag. Wet. online
2012 , 2 s. , il. bibliogr. www.
magwet. pl/index. php?mid
Scharakteryzowano
systemy przepływowe oraz recyrkulacyjne użytkowania wody w akwakulturze.
Opisano budowę i zastosowanie modułu wylęgarniczo-podchowowego
zaprojektowanego i zbudowanego w Instytucie Rybactwa Śródlądowego
w Olsztynie. Urządzenie stwarza warunki do produkcji materiału
zarybieniowego różnych gatunków ryb w warunkach terenowych i może być
stosowane przez rybackich użytkowników wód.
*00044* en
Sperm moltility rate at pH 6, 5 as
a useful parameter for the evaluation of rainbow trout sperm quality and
usefulness for short-time storage.
Tempo
ruchliwości plemników pstrąga tęczowego przy pH 6, 5 jako użyteczny parametr szacowania jakości nasienia i jego przydatności do
krótkotrwałego przechowywania. Nynca, J. ; Dietrich,
J. ; Dobosz, S. ; Kuźmiński, H. ; Ciereszko, A. - J. Appl. Ichthyol. 2012 vol. 28 nr 6 s. 930-933, il. bibliogr.
Opisano
zmiany w żywotności i ruchliwości plemników podczas krótkotrwałego
przechowywania nasienia (8 dni, temperatura
*00070*
pl
Wpływ importu
pstrąga tureckiego na ceny sprzedaży pstrąga w Polsce. Pirtań, Ziemowit. -
Prz. Ryb. 2013 nr 2 (128) s. 27-34, il.
Analizowano
dane statystyczne dotyczące ilości i wartości pstrąga wprowadzonego na
rynek polski z 21 krajów w latach 2007-2012 oraz badano istotność
danych i korelację pomiędzy wielkością importu, a cenami średnimi
w imporcie i na rynku krajowym. Największe dostawy ryb pochodziły
z Turcji, Hiszpanii, Norwegii, Włoch, Danii i Niemiec. Wykazano silny
wpływ cen tureckich na średnią cenę z importu, dane z pozostałych
krajów nie wykazywały korelacji.
*00075*
pl
Populacje
samicze pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss) w polskiej akwakulturze.
Kuźmiński, Henryk. - Komun. Ryb. 2013 nr 2 (133) s.
23-25, il. bibliogr.
Omówiono
proces odwracania płci fenotypowej u samic pstrąga tęczowego po
zastosowaniu kuracji hormonalnej za pomocą 11-betahydroksyandrostenedionu
podawanego w paszy. Przedstawiono przebieg gynogenezy mejotycznej
w celu uzyskania jednopłciowych populacji samiczych pstrąga przy użyciu
udaru ciśnieniowego. Podano wymagane warunki, stosowane preparaty i sprzęt.
INNE ŁOSOSIOWATE
*00008*
pl
Pstrąg
potokowy czy troć?. Furdyna, Artur. - Węd. Świat 2013 nr 4 (208) s. 45, il.
Omówiono
różnice w cyklu życiowym i wyglądzie pomiędzy trzema formami pstrąga
(Salmo trutta). Różnice w wyglądzie pstrąga potokowego i troci pojawiają
się w przejściu ze stadium „parr“ w stadium „smolt“. Trzy formy pstrąga
(morpha fario, morpha trutta, morpha lacustris) różnią się także długością życia
i wielokrotnością przystępowania do tarła.
*00009*
pl
Obecny status
łososia w Polsce. Bernaś, Rafał. - Sztuka Łowienia 2012 nr 4 s. 40-43, il.
Przedstawiono
występowanie łososia w rzekach przymorskich oraz w Wiśle i Odrze
w latach 1958-1968. Z powodu wymarcia rodzimej populacji łososia
w latach 90-tych w Polsce opracowano i rozpoczęto program restytucji
tego gatunku w oparciu o łotewską populację łososia z rzeki Dźwiny.
Scharakteryzowano efektywność zarybień oraz przyszłość łososia w polskich
rzekach. Obecnie prowadzone są badania genetyczne w celu poznania genotypu
naszych wymarłych populacji łososia.
*00030* en
Characteristics of gametes of the Atlantic salmon
(Salmo salar L. ) restored in northern
Porównywano jakość gamet łososi wstępujących do Wieprzy
i Wisły oraz stada tarłowego z gospodarstwa w Miastku, produkującego
materiał zarybieniowy do restytucji tego gatunku. Warości poddanych ocenie paramterów jakości gamet (spermatokryt, koncentracja
i ruchliwość plemników, rozmiar i masa ikry, odporność otoczek
jajowych) były w zakresie optymalnym, gwarantującym rozród łososia
w warunkach naturalnych, przy czym różniły się zarówno między jak i
w obrębie populacji. Parametry jakości nasienia
były determinowane przez warunki środowiska naturalnego, a na jakość ikry
największy wpływ miała kondycja poszczególnych samic.
*00032* en
Genotyping of two populations of
Omówiono
wyniki analizy genetycznej dwóch populacji anadromicznej troci wędrownej (wiślanej
i pomorskiej) stosując techniki polimorfizmu pojedynczych podstawień
nukleotydowych (SNP) w DNA, wykorzystując znane markery SNP łososia
atlantyckiego. Spośród 15225 markerów łososia wyselekcjonowano 39 diagnostycznych
SNP, o średnim wskaźniku Fst=0, 1298, najlepiej oddających różnice między
badanymi populacjami ryb. Przyporządkowanie osobników odzwierciedlało ich
pochodzenie, przy czym populacja wiślana była mniej zróżnicowana niż pomorska
(współczynniki przynależności wynosiły odpowiednio: 88. 8-98. 6 proc. i 53. 8-98. 5 proc. ).
*00040* en
Distribution od telomeric DNA
sequences on the radiation-induced chromosome fragments observed in the
androgenetic brook trout (Salvelinus fontinalis) x Arctic char (S. alpinus)
hybrids. Rozmieszczenie
telomerycznych sekwencji DNA obserwowanych na indukowanych promieniami
rentgenowskimi fragmentach chromosomów androgenetycznych hybrydów pstrąga źródlanego
(Salvelinus fontinalis) z palią (S. alpinus). Ocalewicz, K. ; Dobosz, S. ; Kuzminski, H. - Chromosome Res. 2012 vol. 20 nr 6 s. 808-809
Streszczono
wyniki badań cytogenetycznych przeprowadzonych na androgenetycznych hybrydach
pstrąga źródlanego i palii otrzymanych w wyniku napromieniowania
promieniami X (420 Gy) przed inseminacją. W genomie hybrydów stwierdzono
pozostałości matczynego materiału genetycznego w formie małych fragmentów
chromosomów o różnym kształcie (3 typy budowy), wielkości i liczebności
wahającej się od 1 do 8 na osobnika.
*00097*
pl
[Drugie] II
Międzynarodowe Sympozjum poświęcone gatunkom z rodzaju Hucho
i Parahucho (Salmonidae: Huchoninae). O zagrożeniu największych ryb łososiowatych czyli „God save the Queen“. Witkowski,
Andrzej; Profus, Piotr. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2013 t.
69 z. 2 s. 168-174, il. bibliogr. summ.
W dn.
19-22 września 2012 r. w Łopusznej koło Nowego Targu odbyło się sympozjum
poświęcone rybom łososiowatym z rodzajów Hucho i Parahucho.
Uczestniczyło w nim 80 osób z 19 krajów; przedstawiono 34 referaty
i 15 posterów. Główną tematyką konferencji były problemy dotyczące stanu
populacji, biologii, ochrony, ekologii, genetyki oraz hodowli trzech gatunków głowacic.
Podjęto rezolucję skierowaną do instytucji odpowiedzialnych za eksploatację
rybacko-wędkarską oraz do placówek ochrony przyrody, a także do rządów
poszczególnych krajów o podjęcie działań zapewniających zachowanie
gatunków ryb z rodzajów Hucho i Parahucho.
RYBY
SZCZUPAKOWATE
*00053* en
Effect of the coagulants PAX and PIX on the embryonic
development of pike (Esox lucius L. ). Wpływ koagulantów PAX
i PIX na rozwój embrionalny szczupaka (Esox lucius L. ). Bonisławska, Małgorzata;
Tański, Adam; Nędzarek, Arkadiusz; Tórz, Agnieszka. - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 3 s. 125-132, il. bibliogr.
Badano
rozwój ikry szczupaka w wodzie zawierającej koagulanty PIX’113
i PAX’18, które są coraz częściej stosowane do rekultywacji jezior. Ikra
została pozyskana od tarlaków z naturalnego zbiornika - Jeziora
Przybiernów. Inkubację ikry przeprowadzono w wodzie tego jeziora zasilonej
koagulantami. Koagulanty powodowały zahamowanie embriogenezy szczupaka.
Stwierdzono, że nastąpiło formowanie się agregatów z koagulantów opadające
na dno, zaobserwowano redukcję procentową żywych embrionów i deformacje
larw, a także zmniejszenie się ich rozmiarów.
RYBY OKONIOWATE
*00031* en
Cultured Aquatic Species Information Programme
(CASIP). Sander lucioperca (Linnaeus, 1758). Program
informacyjny na temat wodnych gatunków hodowlanych. Sander lucioperca (Linnaeus, 1758). Zakęś, Zdzisław. W: FAO Fisheries and Aquaculture Department. Fishery Fact Sheets Collections. FAO 2012 11 ss. , il. +bibliogr. 30 poz. online
www.fao.org/fishery/collection/cultured-species/en
W ramach
akcji informacyjnej FAO przygotowało program na temat hodowlanych zwierząt
wodnych, w którym przedstawiono m. in. dane na temat sandacza
europejskiego. Oprócz biologii gatunku, historii jego hodowli, znaczenia
gospodarczego i statystyk połowowych, szczegółowo opisano metody
i zasady jego produkcji, zarówno w stawach jak i obiegach
recyrkulacyjnych oraz zagrożenia zdrowotne w hodowli i metody ich
zwalczania. Podano także informacje na temat obecnie prowadzonych kierunków
badań naukowych dotyczących sandacza, a także omówiono perspektywy
i kierunki rozwoju jego hodowli oraz rynki zbytu.
*00033* en
Immunomodulatory effect of dietary
brewer’s yeast extract in Sander lucioperca juveniles against the challenge of
Aeromonas salmonicida. Immunomodulujący wpływ
ekstraktu z drożdży piwowarskich podawanego w pokarmie na odporność
przeciwzakaźną młodocianego sandacza Sander lucioperca przeciwko Aeromonas
salmonicida. Jarmołowicz, Sylwia; Zakęś, Zdzisław; Siwicki, Andrzej;
Terech-Majewska, Elżbieta; Kowalska, Agata; Partyka, Konrad; Hopko, Marek. -
Aquacult. Int. 2012, il. bibliogr. DOI:10.
1007/s10499-012-9546-0
Opisano wpływ
suplementacji paszy preparatem NuPro(R) na wzrost, skład ciała, odporność
nieswoistą oraz przeciwzakaźną przeciwko furunkulozie u hodowlanego
narybku sandacza (o ciężarze jednostkowym 8,
*00034* en
Effect of gonadotropin hormonal stimulation on
out-of-season propagation success of different year classes of indoor-reared
pikeperch (Sander lucioperca (L. )). Wpływ hormonalnej
stymulacji gonadotropowej na pozasezonowy sukces rozrodczy różnych roczników
sandacza (Sander lucioperca (L.)) hodowanego
w obiegach zamkniętych. Zakęś, Zdzisław; Szczepkowski, Mirosław;
Partyka, Konrad; Wunderlich, Krzysztof. - Aquacult. Int. 2012 9 ss. , il. bibliogr. DOI:10. 1007/s10499-012-9562-0
Opisano wpływ
komercyjnych preparatów z gonadotropiny kosmówkowej ludzkiej
(Biogonadyl(R); Pregnyl(R)-hCG) i końskiej
(PG600(R), Serodin(R)-PMSG) na efekty pozasezonowego rozrodu: czas latencji
(czas osiągania dojrzałości oocytów), płodność roboczą ikrzyc i przeżywalność
ikry do zaoczkowania. Najkorzystniejsze wyniki uzyskano po stymulacji ryb
preparatami z hCG. Zastosowanie mieszaniny preparatów (100 IU hCG + 200 IU
PMSG/kg masy ciała) nie spowodowało żadnej poprawy badanych wskaźników
rozrodczych. U ryb najmłodszych (2+) czas latencji był istotnie dłuższy,
a wyniki płodności roboczej i przeżywalność ikry były istotnie niższe
niż u ryb starszych.
*00035* en
Influence of dietary administration of
beta-hydroxy-beta-methylbutyrate (HMB) on the innate immunity and resistance
against bacterial infections in pikeperch (Sander lucioperca). Wpływ podawania
beta-hydroksy-beta-metylomaślanu (HMB) w pokarmie na odporność nieswoistą
i przeciwzakaźną przeciwko infekcjom bakteryjnym sandacza (Sander
lucioperca). Siwicki, Andrzej K. ; Lepa,
Agnieszka; Zakęś, Zdzisław; Kowalska, Agata; Kazuń, Barbara; Kazuń, Krzysztof;
Głąbski, Edward. - J. Agricult. Sci. Techn. 2012 vol. 2 B s. 965-970, il. bibliogr.
Opisano wpływ
beta-hydroksy-betametylomaślanu (HMB) podawanego w paszy pstrągowej,
w dawce 50 mg/kg masy ciała przez 4 tygodnie na komórkowe i humoralne
mechanizmy obronne i przeciwzakaźną odporność przeciwko bakteriom Yersinia
ruckeri i Aeromonas salmonicida u narybku sandacza. W porównaniu
z grupą kontrolną (nie stymulowaną HMB) poziom
badanych parametrów immunologicznych z wyjątkiem ceruloplazminy i całkowitej
zawartości białek w serum był statystycznie wyższy, a śmiertelność
w wyniku eksperymentalnego zakażenia bakteriami niższa o 30 i 40
proc. odpowiednio dla Y. ruckeri i A. salmonicida.
*00037* en
Effects of brewer’s yeast extract on growth
performance and health of juvenile pikeperch Sander lucioperca (L. ) . Wpływ ekstraktu z drożdży piwowarskich na parametry
wzrostu i zdrowotność młodocianego sandacza Sander lucioperca (L. ). Jarmołowicz, S. ; Zakęś, Z. ; Siwicki, A. ; Kowalska,
A. ; Hopko, M. ; Głąbski, E.
; Demska-Zakęś, K. ; Partyka, K. - Aquacult. Nutr.
2012 vol. 18 s. 457-464, il. bibliogr.
Opisano
eksperyment polegający na żywieniu narybku sandacza (37 g/szt) paszą pstrągową
suplementowaną różnymi dawkami preparatu NuPro(R) w ilościach 20, 40
i 60 g/kg paszy pstrągowej (na bazie ekstraktu z drożdży
piwowarskich). Dawki preparatu 40 i 60 g/kg paszy powodowały silną
stymulację komórkowych i humoralnych mechanizmów obronnych i nie miały
negatywnego wpływu na zdrowotność, wzrost i metabolizm ryb. Nastąpiło
korzystne obniżenie poziomu transaminaz AST i ALT (mających wpływ na
poprawę funkcjonowania wątroby) oraz zwiększenie aktywności komórek nabłonka
jelitowego.
*00043* en
Comparison of different spawning agents in artificial
out-of-season spawning of Eurasian perch, Perca fluviatilis L.
. Porównanie
różnych preparatów hormonalnych w sztucznym, pozasezonowym rozrodzie
okonia, Perca fluviatilis L. Targońska, Katarzyna;
Szczerbowski, Andrzej; Żarski, Daniel; Łuczyński, Marek J. ; Szkudlarek,
Maciej; Gomułka, Piotr; Kucharczyk, Dariusz. - Aquacult. Res. 2012 7 ss. , il. bibliogr. DOI: 10. 1111/are. 12010
Opisano wpływ
czterech preparatów hormonalnych (Ovopel, hCG, CPH, Ovaprim) na wyniki
sztucznego rozrodu dzikich tarlaków okonia, pozyskanych zimą z jeziora.
Przed zastosowaniem iniekcji hormonalnej ryby przez 3 tygodnie poddawano
stymulacji fototermicznej. Najwyższy odsetek owolujących ikrzyc (100 proc. ) oraz najwyższą przeżywalność ikry do zaoczkowania
(87, 9 i 74, 6 proc. ) uzyskano po zastosowaniu hCG i Ovaprimu. Najwyższą
płodność roboczą uzyskano po zastosowaniu Ovopelu (65, 4 tys. zieren ikry na kg
masy ciała ikrzycy). Najmniej skutecznym środkiem okazał się homogenat
przysadki mózgowej karpia (CPH).
*00086* en
Feeding of small-sized European perch,
Perca fluviatilis, in a littoral zone of a restored lake. Odżywianie
się okonia europejskiego, Perca fluviatilis, o małych rozmiarach
w strefie litoralowej zbiornika restaurowanego. Bowszys, Magdalena;
Wziątek, Bogdan; Górska, Ewa. - Int. J. Ecohydrol. Hydrobiol. 2012 vol. 12 nr 3 s. 243-251, il. bibliogr.
Badano odżywianie
się okonia o małych rozmiarach w restaurowanym Jeziorze Starodworskim
w Olsztynie, po zarybieniu tego jeziora rybami drapieżnymi (sandaczem, węgorzem,
boleniem, sumem europejskim). Badano wpływ okonia na zooplankton w okresie
od czerwca do października 2008 roku. Wykazano, że okonie były eliminowane ze
strefy otwartej wody i przebywały tylko w litoralu. W ich
pokarmie zidentyfikowano 19 jednostek, głównie Cladocera, Copepoda
i Diptera, sporadycznie Rotifera. Zooplankton stanowił 90 proc. zjadanych zwierząt
(było to 65 proc. masy pokarmowej). Presja na duże filtratory z rodzaju
Dapnia pojawiała się tylko okresowo.
*00088* en
Impact of feeding pikeperch Sander lucioperca (L. ) feeds of different particle size on the results of the
initial on-growing phase in recirculating systems. Oddziaływanie żywienia
sandacza Sander lucioperca (L. ) paszami o różnych
rozmiarach cząstek na wyniki początkowej fazy wzrostu w systemach
recyrkulacyjnych. Zakęś, Zdzisław; Hopko, Marek; Kowalska, Agata; Partyka,
Konrad; Stawecki, Konrad. - Arch. Pol. Fish. 2013 vol.
21 fasc. 1 s. 3-9, il. bibliogr.
Przeprowadzono
dwa eksperymenty żywieniowe stosując dwie pasze o długości cząstek 2,
*00003*
pl
Jak się ma
„polski“ węgorz?. Szlinder-Richert, Joanna. - Wiad. Ryb. 2013 nr 1-2 (191) s. 14, il.
Przedstawiono
wpływ zanieczyszczeń chemicznych na kondycję węgorza rozpoczynającego wędrówkę
rozrodczą oraz wpływ tych zanieczyszczeń na konsumentów. Obecnie Morski
Instytut Rybacki rozpoczął badania nad określeniem poziomu zanieczyszczeń
w tkance mięśniowej węgorzy poławianych w polskich zalewach
i jeziorach. W próbkach pobranych od węgorzy pochodzących
z Zalewu Szczecińskiego poziom zanieczyszczeń był wyższy niż
w próbkach z Zalewu Wiślanego i jeziora Śniardwy, ale nie
przekraczał dopuszczalnych limitów.
*00073*
pl
Wielkość
i charakterystyka odłowów węgorza europejskiego Anguilla anguilla L. w wodach obwodów rybackich w 2012 roku. Wołos,
Arkadiusz; Mickiewicz, Maciej. - Komun. Ryb. 2013 nr 2
(133) s. 10-14, il. bibliogr. summ.
Całkowite
odłowy gospodarcze węgorza w dorzeczu Odry i Wisły w 2012 roku
wynosiły 88, 5 ton, wędkarskie 32, 4 ton a kłusownicze oszacowano na 30, 5
ton. W porównaniu z rokiem 2011 uległy one obniżeniu o 11, 2
proc. W odłowach gospodarczych stwierdzono zwiększenie udziału narzędzi pułapkowych
a zmniejszeniu uległo stosowanie przestaw. W odłowach odnotowano zwiększenie
udziału węgorza żerującego, nastąpiło zaś zmniejszenie udziału węgorza spływającego.
*00063* en
Effect of cholymbi on growth, proximate composition,
and digestive enzyme activity of fingerlings of long whiskered catfish, Mystus
gulio (Actinopterygii: Siluriformes: Bagridae). Wpływ preparatu
cholymbi na wzrost, skład chemiczny i aktywność enzymów trawiennych
narybku ketfisza długowąsego, Mystus gulio (Actinopterygii: Siluriformes:
Bagridae). Rajkumar, Mayalagu; Rahman, Mohammad M.
; Reni Prabha, Arockiasamy; Phukan, Bipul. - Acta Ichth. Piscat. 2013 vol. 43 nr 1 s. 15-20, il. bibliogr.
Badany
gatunek ketfisza cieszy się wysokimi preferencjami konsumenckimi w krajach
azjatyckich. Z tego względu w hodowli zaczęto stosować niehormonalny
preparat przyspieszający wzrost. Preparat ten o nazwie cholymbi zawiera
sole mineralne, aminokwasy, lizynę i metioninę oraz żywe kultury drożdży.
Jest on stosowany jako supelement diety, a jego
stosowanie powoduje przyspieszenie wzrostu i zwiększa przeżywalność ryb.
Ryby żywiono przez 120 dni paszą zawierającą cholymbi w ilościach od 0 do
0, 75 proc. Uznano, że stosowanie suplementu w ilości 0, 50 proc. paszy wpływa
na ulepszenie produkcji ryb.
INNE RYBY SŁODKOWODNE
*00064* en
DNA barcoding of freshwater fishes from
Lake Laut Tawar,
Kodowanie
DNA przeprowadzono u 14 gatunków ryb słodkowodnych pochodzących
z indonezyjskiego jeziora. Średnio pobierano po 10 losowych prób dla każdego
gatunku uzyskując 31 haplotypów. Dystans nukleotydowy między gatunkami wahał się
od 7, 1 proc. między Puntius brevis a Poropuntius
tawarensis do 30, 4 proc. między Channa gachua a Homaloptera sp.
Wynika stąd, że P. brevis a P. tawarensis są blisko spokrewnione. Badania
wykazały przydatność genu COX1 do dokładnej identyfikacji gatunków ryb, ale
trzy rodzaje ryb nie udało się zidentyfikować do poziomu gatunku.
RYBY MORSKIE
*00011* en
Diet of the twaite shad Alosa fallax
(Lacepede, 1803) (Clupeidae) in the
Opisano skład
pokarmu parposza (lt 12-
*00067* en
Differences in body proportions between
hatchery-reared- and wild Pacific herring, Clupea pallasii (Actinopterygii:
Clupeiformes: Clupeidae). Różnice w proporcjach ciała między wylęgarniczo-hodowlanym
a dzikim śledziem pacyficznym, Clupea pallasii (Actinopterygii:
Clupeiformes: Clupeidae). Nakaya, Mitsuhiro; Fukunaga, Kyohei;
Suzuki, Shigenori. - Acta Ichth. Piscat. 2013 vol. 43
nr 1 s. 75-77, il. bibliogr.
Badano
proporcje ciała śledzi pacyficznych w 0-grupie wiekowej, notując istotne
różnice dla ryb pochodzących z wylęgarni i środowiska naturalnego.
Liczba kręgów u ryb hodowlanych wykazywała niższe wartości (52,5 plus minus 2,15; 50-54) niż u ryb dzikich (53,7
plus minus 0,92; 52-55). U wszystkich osobników stwierdzono pozytywną
korelację między liczbą kręgów a długością kręgosłupa. Długość głowy była aproksymowana jako długość minus VCL (odległość między
przednią najwyższą częścią pierwszego kręgu a końcem płytki hipuralnej).
EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA
*00022*
pl
Pojęcie
rozwoju zrównoważonego a gospodarka rybacka. Turkowski, Konrad. W: Zasady
i uwarunkowania zrównoważonego korzystania z zasobów rybackich. Pod
red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2012 s. 29-51, il.
+bibliogr. 25 poz.
Scharakteryzowano
pojęcie gospodarki rybacko-wędkarskiej i jej oddziaływanie na ekosystemy
wodne w kontekście rozwoju zrównoważonego. Omówiono uwarunkowania rozwoju
zrównoważonego rybactwa śródlądowego oraz społeczne i ekonomiczne korzyści
z gospodarki rybacko-wędkarskiej. Przedstawiono założenia i cele
Kodeksu Odpowiedzialnego Rybactwa (FAO 1995), stosowanego przy zarządzaniu
zasobami rybackimi.
*00023*
pl
Racjonalna
gospodarka w obwodach rybackich. Mickiewicz, Maciej. W: Zasady
i uwarunkowania zrównoważonego korzystania z zasobów rybackich. Pod
red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS 2012 s. 53-64, il.
Przedstawiono
narzędzia gospodarcze umożliwiające gospodarowanie w ekosystemach wodnych:
eksploatację ichtiofauny i gospodarkę zarybieniową. Omówiono aspekty
praktyczne gospodarki rybackiej oraz problemy użytkowników wód związane
z prowadzeniem racjonalnej gospodarki rybackiej.
WĘDKARSTWO
*00025*
pl
Znaczenie informacji
w prowadzeniu racjonalnej gospodarki rybacko-wędkarskiej. Wołos,
Arkadiusz. W: Zasady i uwarunkowania zrównoważonego korzystania
z zasobów rybackich. Pod red. Macieja Mickiewicza. Olsztyn: Wydaw. IRS
2012 s. 81-92, il. +bibliogr. 3 poz.
Omówiono rangę
tworzenia banku danych o środowisku, odłowach rybackich i wędkarskich
w celu prowadzenia racjonalnej gospodarki rybacko-wędkarskiej.
W oparciu o analizę rejestrów połowów wędkarskich z katowickiego
okręgu PZW w 2010 r. dokonano oceny zarybień w 20 zbiornikach
zaporowych zarybianych karpiem, szczupakiem i sandaczem. Wykazano, że
profesjonalnie prowadzona rejestracja połowów wędkarskich dostarcza cennych
informacji w prowadzeniu efektywnej gospodarki rybackiej.
*00078* pl
Kompetencje
Społecznej Straży Rybackiej. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2013 nr 2 (133) s. 33-34
Prawnik
dowodzi na podstawie obowiązujących przepisów, że strażnik Społecznej Straży
Rybackiej nigdy nie może zatrzymać ani karty wędkarskiej (lub karty łowiectwa
podwodnego), ani zezwolenia na amatorski połów ryb, które wędkarz lub kusznik
kupił od uprawnionego do rybactwa.
POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY
*00074*
pl
Rybactwo śródlądowe
w Unii Europejskiej - aspekty produkcyjne, socjoekonomiczne, ekologiczne
oraz kulturowe. Czerwiński, Tomasz. - Komun. Ryb. 2013 nr
2 (133) s. 15-22, il.
Na
podstawie Raportu UE (dane z 21 krajów) i Raportu EIFAC FAO (dane
z 33 krajów) przedstawiono dane o zatrudnieniu i strukturze połowów
w wodach śródlądowych oraz wartość odłowów w poszczególnych krajach.
Podano charakterystykę rybactwa w krajach UE uwzględniając region,
ekosystem, połowiane gatunki, metody i narzędzia połowowe, połowy, liczbę
rybaków i liczbę w podziale na jeziora, rzeki, zbiorniki zaporowe,
estuaria i laguny.
*00101* en
An analysis of the impacts of climatic
variability and hydrology on the coastal fisheries, Engraulis encrasicolus and
Sepia officinalis, of
Analizowano,
jak zmiany klimatyczne mogą wpływać na połowy w strefie przybrzeżnej
w różnych skalach czasowych. Oceniano reakcję dwóch gatunków komercyjnych,
sardeli i mątwy, na wpływ klimatu i rybołówstwa wzdłuż wybrzeży
Portugalii. Wpływ zmiennych środowiskowych i nakładu połowowego badano
w latach 1989-2009. Reakcja poławianych gatunków na zmiany klimatyczne różniła
się w poszczególnych regionach i zależała od różnych zmiennych
klimatycznych (temparatura, wiatr). Natomiast natężenie przepływu rzecznego ma
istotny wpływ na wielkość połowu obu gatunków niazależnie od regionu.
ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD
*00013*
pl
Kondycjonowanie
i stabilizacja osadów pochodzących z intensywnej hodowli karpi
z wykorzystaniem odczynnika Fentona i pola ultradźwiękowego.
Rodziewicz, Joanna; Kłodowska, Izabella; Janczukowicz, Wojciech; Sikora,
Joanna. - Gaz Woda 2013 t. 87 nr 4 s. 170-176, il. bibliogr. summ.
Przedstawiono
wyniki badań zastosowania pola ultradźwiękowego oraz pogłębionego utleniania na
proces stabilizacji i kondycjonowania osadów pochodzących ze stawów
karpiowych. Stwierdzono, że oba procesy najefektywniej przebiegają przy
zastosowaniu metody łączonej - po wstępnym 15-minutowym oddziaływaniu pola
ultradźwiękowego stosuje się odczynnik Fentona w dawkach 1, 5 i 6 mg
Fe(2+)/l. Fale ultradźwiękowe mają wpływ na zmianę właściwości
nawozowych osadów, ilość substancji organicznych oraz na podatność osadów do
odwadniania.
*00089* en
Metal concentrations in tissues of
common carp, Cyprinus carpio, and silver carp, Hypophthalmichthys molitrix from
the Zarivar Wetland in
Monitorowano
koncentracje metali: rtęci (Hg), kadmu (Cd), ołowiu (Pb), miedzi (Cu)
i niklu (Ni) w skrzelach, łuskach i mięśniach karpia i tołpygi
białej w wodach Iranu. W mięśniach obu gatunków ryb metale te występowały
w następującej sekwencji malejącej: Cu > Pb > Hg > Ni > Cd.
Nie stwierdzono różnic w wynikach między samicami i samcami. Wyniki
wykazały istotną korelację między długością całkowitą ryb a ciężarem
i koncentracją Cd, Pb i Cu w różnych tkankach mięśniowych. Do
wysokich zawartości metali w skrzelach przyczynia się obecność śluzu
i bezpośredni kontakt z wodą.
*00090* en
Heavy metal bioaccumulation in edible
fish species from an industrially polluted river and human health risk
assessment. Bioakumulacja metali ciężkich
w jadalych rybach z przemysłowo zanieczyszconej rzeki a ocena
ryzyka dla zdrowia ludzkiego. Damodharan, Usha; Reddy, M. Vikram.
- Arch. Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc. 1 s. 19-27, il. bibliogr.
W wodzie
rzecznej oraz w tkankach mięśniowych ryb jadalnych analizowano zawartość
metali śladowych (kadmu i ołowiu) oraz mikronutrientów (miedzi, cynku,
manganu). Badane ryby: barramundi (Lates calcarifer), mugil (Mugil cephalus),
ketfisz (Netuma thalassima), tilapia (Oreochromis mossambicus) pochodziły
z zanieczyszczonej rzeki Uppanar w Indiach. Odłowy przeprowadzono
w porze suchej grudzień-czerwiec i deszczowej lipiec-listopad
w latach 2009/2010. Wykazano, że następuje akumulacja metali
w tkankach ryb, jednak poziom zanieczyszczeń nie przekraczał
dopuszczalnych norm. Ryby uznano za bezpieczne w konsumpcji dla ludzi.
*00094* en
Surface water quality and intensive fish
culture. Jakość wód powierzchniowych a intensywna
hodowla ryb. Teodorowicz, Mariusz. - Arch.
Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc. 2 s.
65-111, il. bibliogr. (Rozprawa habilitacyjna)
Określano
wpływ gospodarstw rybackich na jakość wody
w rzekach. Określano ładunek zanieczyszczeń powstających
w akwakulturze i ich zrzut do wód powierzchniowych. W latach
1999-2009 badaniami objęto 6 gospodarstw pstrągowych, 2 karpiowe, jedną wylęgarnię
ryb - obiekty zlokalizowane nad rzekami. Badane rzeki to: Drwęca, Marózka,
Naryjska Struga, Rzeka Wąska oraz potok bez nazwy w dorzeczu Pasłęki. We
wszystkich przypadkach odnotowano negatywny wpływ hodowli ryb
na jakość wody, co potwierdziły badania fizyko-chemiczne wody. Jednak wpływ
zrzuconych ścieków był krótkotrwały, a jakość wody w rzece szybko
ulegała poprawie.
PRZETWÓRSTWO RYBNE
*00081*
pl
Wędzenie ryb.
Kubiak, Mariusz; Borowy, Tomasz. - Mag. Przem. Ryb. 2013 nr
2 (92) s. 43-47, il.
Omówiono
przygotowanie ryb do wędzenia, metody oraz przebieg procesu wędzarniczego.
Opisano wędzenie żywności metodami tradycyjnymi i ich szkodliwy wpływ na
organizm człowieka. Scharakteryzowano czynniki wpływające na
jakość wędzonych ryb.
OCHRONA GATUNKOWA
*00097*
pl
[Drugie] II
Międzynarodowe Sympozjum poświęcone gatunkom z rodzaju Hucho
i Parahucho (Salmonidae: Huchoninae). O zagrożeniu największych ryb łososiowatych czyli „God save the Queen“. Witkowski,
Andrzej; Profus, Piotr. - Chrońmy Przyr. Ojcz. 2013 t.
69 z. 2 s. 168-174, il. bibliogr. summ.
W dn.
19-22 września 2012 r. w Łopusznej koło Nowego Targu odbyło się sympozjum
poświęcone rybom łososiowatym z rodzajów Hucho i Parahucho.
Uczestniczyło w nim 80 osób z 19 krajów; przedstawiono 34 referaty
i 15 posterów. Główną tematyką konferencji były problemy dotyczące stanu
populacji, biologii, ochrony, ekologii, genetyki oraz hodowli trzech gatunków głowacic.
Podjęto rezolucję skierowaną do instytucji odpowiedzialnych za eksploatację
rybacko-wędkarską oraz do placówek ochrony przyrody, a także do rządów
poszczególnych krajów o podjęcie działań zapewniających zachowanie
gatunków ryb z rodzajów Hucho i Parahucho.
GOSPODARKA WODNA
*00006*
pl
Zmiany
zasobów wodnych w zlewni górnej Noteci wywołane działaniami
antropogenicznymi w XIX i XX wieku. Jamorska, Izabela. - Gosp. Wod,
2013 t. 73 nr 3 s. 103-109, il. bibliogr.
Scharakteryzwano
warunki hydrologiczne i hydrogeologiczne zlewni górnej Noteci.
W oparciu o archiwalne dane kartograficzne, hydrologiczne
i geologiczne przedstawiono zmiany w hydrografii badanej zlewni. Nastąpiło
zmniejszenie powierzchni jezior i obniżenie stanu wody w rzekach.
Omówiono wpływ czynników antropogenicznych na zasoby wodne w obszarze
zlewni górnej Noteci.
*00051* en
The history of
Przeanalizowano
krajobraz otaczający jezioro Rzecin w Puszczy Noteckiej na podstawie
materiałów kartograficznych, analizując też morfometrię jeziora i jego
warunki hydrologiczne. Na podstawie danych archiwalnych prześledzono zmiany
zachodzące w ciągu ostatnich dwóch wieków. Pierwsze zmiany zaobserwowano
w połowie XIX wieku (po pracach melioracyjnych), a drugi etap nastąpił
między 1958 a 1966 rokiem i wynikał z zabiegów oczyszczania. Do
teraz powierzchnia jeziora zmniejszyła się o 73, 6 proc. Obecne zmiany są
fluktuacyjne i nie przekraczają 5 proc. w ciągu roku.
*00057* en
Changes in the water surface area of Lakes Udzierz and
Mątasek in the light of cartographic materials. Zmiany w zasięgu
powierzchni wody jezior Udzierz i Mątasek w świetle materiałów
kartograficznych. Fabich, Andrzej; Kwidzińska, Monika. - Limnol. Rev. 2012 vol. 12 nr 4 s. 169-177, il. bibliogr.
Przedstawiono
zmiany powierzchni wody jezior Udzierz i Mątasek zlokalizowanych
w górnej części zlewni rzeki Mątawa (dopływu Wisły). Ocena tempa zmian
została oparta na podstawie map topograficznych i ortofotomap.
W latach 1910-2010 powierzchnia jeziora Udzierz zmniejszyła się
z 148, 87 do 69,
*00058* en
Over 200 years of drainage practices and lake level
drawdown in the Uścimowskie Lowering (Łęczna-Włodawa
Melioracje
Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego odegrały dużą rolę w stosunkach wodnych
w ciągu ostatnich wieków. Do badań wytypowano następujące jeziora: Rotcze,
Uściwierz, Bikcze, Piaseczno, Łukie. Najwcześniej poziom wody obniżył się
w jeziorze Bikcze, a najpóźniej w jeziorze Rotcze. Poziom wody
w jeziorach Bikcze i Piaseczno ulega podobnym fluktuacjom w ciągu
ostatnich 130 lat, natomiast jezioro Uściwierz obniżyło poziom wody o 33 cm,
a jezioro Rotcze o 90 cm.
*00059* en
Definitions and evolutions of the terms „flowing and
stagnant waters“ in the context of the proprietorship
of the lakes in
Przedyskutowano
problem własności i użytkowania wód oraz prawne aspekty definicji jeziora.
W tym celu prześledzono akty prawne dotyczące wody od 1922 roku do dnia
dzisiejszego. Definicja włączona do Prawa Wodnego jest przeciwstawna.
W akcie tym sklasyfikowano jezioro jako wodę stojącą
lub płynącą w zależności od istnienia naturalnych, permanentnych lub
sezonowych przepływów jeziora. To oczywiście stanowi rozbieżność między naukową
a prawną definicją jeziora.
*00058* en
Dammed lakes - present state of knowledge and research
requirements. Jeziora spiętrzone - obecny stan wiedzy i potrzeba badań.
Marszelewski,
Włodzimierz; Kornaś, Marika. - Limnol. Rev. 2012 vol.
12 nr 4 s. 197-204, il. bibliogr.
Przedstawiono
stan wiedzy na temat jezior spiętrzonych w Polsce oraz potrzebę badań
w tej dziedzinie. Przeanalizowano dane ilościowe i jakościowe
zgromadzone przez polskie instytucje odpowiedzialne za gospodarkę wodną. Podano
objętość zgromadzonej wody i wysokość piętrzenia 10 jezior (Pakość,
Rajgrodzkie, Necko, Miedwie, Gopło, Jeziorak, Serwy, Dzieżgoń, Urszulewskie, Gołdopiwo).
Planowane piętrzenia jezior powinny być poprzedzone badaniami wpływu piętrzenia
na fizyko-chemiczne i biologiczne procesy w tych jeziorach
i potencjalne zmiany jakie mogą wywołać w całym
ekosystemie.