Instytut Rybactwa Śródlądowego
im. STANISŁAWA
SAKOWICZA
EXPRESS INFORMACJA
NR 4/2013
(kwartalnik)
Opracowanie:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanow
Olsztyn 2013
REDAKCJA
Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał
Kontakt:
Tel. (089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl
© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010
Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. 89 524 10 15, 89 524 01 71, fax 89 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl
Część rekordów opracowanych
w innych ośrodkach otrzymano
za pośrednictwem Centralnej Biblioteki Rolniczej w Warszawie
*00004*
pl
Stan rybactwa
śródlądowego w Polsce. Materiały szkoleniowe. Rada Programowa: Andrzejewski,
Wojciech; Mazurkiewicz, Jan; Ferlin, Marek. Poznań: Wydaw. Pol. Tow. Ryb. 2013,
127 ss. , il. +bibliogr.
Monografia
zawiera zbiór prac na temat ichtiofauny pod kątem bioróżnorodności, zagrożeń,
ochrony ryb, biomanipulacji, oddziaływania gatunków inwazyjnych. Omówiono
monitoring ichtiofauny, wielofunkcyjność gospodarki stawowej, technologie chowu
ryb i efektywność zarybień. Rozważano, czy możliwa jest rekultywacja jezior i
czy biomanipulacja może wpłynąć na polepszenie jakości
wody. Kilka prac poświęcono opisowi działalności ośrodków naukowych, w których
są prowadzone badania na rzecz rybactwa śródlądowego. Podano założenia nowego
Programu Operacyjnego Ryby 2014-2020.
*00005*
pl
Stan aktualny
i strategia badań Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie. Zdanowski, Bogusław.
W: Stan rybactwa śródlądowego w Polsce. Materiały szkoleniowe. Poznań: Wydaw. Pol.
Tow. Ryb. 2013 s. 17-29, il.
Instytut
Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza jest ogólnopolską placówką
prowadzącą badania naukowe na wodach śródlądowych. Oprócz badań są też
realizowane projekty innowacyjne i wdrożeniowe, jest prowadzona działalność
upowszechnieniowa, sporządzane są ekspertyzy i opinie. Osiągnięcia uzyskano w
realizacji takich tematów jak: metody hodowli pstrąga tęczowego, ochrona zagrożonych
gatunków ryb, metody akwakultury ryb i raków, restytucja jesiotra, program
ochrony węgorza europejskiego, ochrona zdrowia ryb, wylęgarnictwo ryb i podchów
wylęgu, zasady korzystania z zasobów rybackich. Organizowane są szkolenia
dotyczące dobrostanu ryb i wdrażany jest system zarządzania
jakością i środowiskiem.
*00100*
pl
Dobrowolna wpłata
na zarybianie. Radecki, Wojciech. - Komun. Ryb. 2013 nr
6 (137) s. 41-43
Prawnik
wyjaśnia czy i kiedy strażnik Państwowej Straży Rybackiej lub Społecznej Straży
Rybackiej może odstąpić od wdrożenia postępowania zmierzającego do ukarania sprawcy
wykroczenia wędkarskiego i poprzestać na wniesieniu przez wędkarza niewielkiej
opłaty na rzecz uprawnionego do rybactwa z przeznaczeniem na zarybianie.
HYDROBIOLOGIA RYBACKA
*00019*
pl
Bakterioneuston
mikrowarstwy powierzchniowej. Zapart, Anita. - Nasze Wody 2013 nr 2 (50)
s. 23-24, il. bibliogr.
Przedstawiono
budowę błony powierzchniowej oraz skład bakterioneustonu żyjącego na styku wody
i powietrza. Stwierdzono, że liczebność bakterii heterotroficznych w
mikrowarstwie jest większa niż w wodzie podpowierzchniowej. W warstwie
powierzchniowej zazwyczaj jeden do trzech rodzajów bakterii stanowią do 50
proc. bakterioneustonu, co oznacza niską bioróżnorodność tej warstwy.
Obecność katalazy jest skutecznym mechanizmem obronnym przed niekorzystnym
promieniowaniem UV.
*00020*
pl
Duchota w
wodzie. Furdyna, Artur. - Węd. Świat 2013 nr 11 (215) 66-67, il.
Zwrócono
uwagę na ciśnienie i temperaturę jako czynniki mające
wpływ na brania ryb. Omówiono także przyczyny powstawania stref beztlenowych w
jeziorach (przyduchy letnie i zimowe) i w rzekach (zrzut nieoczyszczonych ścieków,
melioracje, budowa zapór i progów), zwłaszcza przy niskich stanach wód.
*00023*
en
Phytoplankton in relation to water
quality of a mesotrophic lake. Fitoplankton w odniesieniu do jakości wody jeziora mezotroficznego. Napiórkowska-Krzebietke,
Agnieszka; Stawecki, Konrad; Pyka, Jakub P. ; Hutorowicz,
Joanna; Zdanowski, Bogusław. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol.
22 nr 3 s. 793-800, il. bibliogr.
W latach
2006-2008 badano fitoplankton jeziora Dejguny zlokalizowanego na obszarze
Wielkich Jezior Mazurskich. Biomasa fitoplanktonu (1,60-3,85
mg/l) i koncentracja chlorofilu (4,50-8,05 mikrog/l) były niskie i miały
tendencję spadkową wraz ze wzrostem przezroczystości wody (3,36-
*00024*
en
Influence of spent cooling water on primary
production. Wpływ zrzutu wód pochłodniczych na produkcję pierwotną. Nędzarek, Arkadiusz;
Tórz, Agnieszka; Bonisławska, Małgorzata; Drost, Arkadiusz. - Pol. J. Env.
Stud. 2013 vol. 22 nr 3 s. 801-808, il. bibliogr.
Badano wpływ
wód pochłodniczych z elektrowni Dolna Odra (o mocy 1600 MW) na produkcję
pierwotną w kanałach zrzutowych. Zrzut wód pochłodniczych powodował podgrzanie
wody o
*00025*
en
Biomass and abundance of aquatic fungi in a polyhumic
dam reservoir. Biomasa i zagęszczenie grzybów wodnych w polihumusowym zbiorniku
zaporowym. Pietryczuk, Anna; Górniak, Andrzej S. ; Więcko,
Adam; Cudowski, Adam. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol.
22 nr 3 s. 819-824, il. bibliogr.
Badano wpływ
czynników bio- i abiotycznych na biomasę i zagęszczenie grzybów wodnych w płytkim
plihumusowym zbiorniku zaporowym Siemianówka (o powierzchni
*00026*
en
Peculiarities of pelagic community
metabolism in small dimictic lakes as demonstrated by daily changes of oxygen
vertical distribution. Właściwości
metabolizmu zespołów pelagicznych w małych jeziorach dimiktycznych wyrażone
zmianami natlenienia w przekrojach pionowych. Witek, Zbigniew;
Jarosiewicz, Anna; Cyra, Małgorzata. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol. 22 nr 3 s. 933-943, il. bibliogr.
Badano wpływ
zmian natlenienia wody w przekrojach pionowych na produkcję pierwotną dwóch małych
jezior o różnej trofii na Pojezierzu Bytowskim. Były to: lobeliowe jezioro Mały
Borek i eutroficzne jezioro Krążno. Zaobserwowano, że rytmiczne zmiany
natlenienia występowały w epilimnionie, a w sprzyjających warunkach, także w
górnej warstwie metalimnionu. W maju i czerwcu zasięg warstwy produktywnej
zbiegał się w 100 proc. z obszarem wysyconym tlenem i oprócz epilimnionu, sięgał
górnych warstw metalimnionu. W maju, gdy termoklina była szczególnie płytka,
znaczna część produkcji pierwotnej i respiracji zachodziły w metalimnionie.
*00027*
en
Prokaryotes from different phylogenetic groups in
surface microlayer and subsurface water in an
eutrophic lake. Prokarionty z różnych grup filogenetycznych w mikro- i
subpowierzchniowej warstwie wody w jeziorze eutroficznym. Burkowska, Aleksandra;
Walczak, Maciej. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol.
22 nr 4 s. 1023-1030, il. bibliogr.
Badania
mikrobiologiczne dotyczyły zróżnicowania filogenetycznego bakterii w
mikrowarstwie (SM) do 100 mikronów i subpowierzchniowej warstwie (SW) do
*00031*
en
Nitrogen and phosphorus in bottom
sediments of two small dam reservoirs.
Azot i
fosfor w osadach dennych dwóch małych zbiorników zaporowych. Smal, Halina; Ligęza,
Sławomir; Baran, Stanisław; Wójcikowska-Kapusta, Anna; Obroślak, Radomir. -
Pol. J. Env. Stud. 2013 vol. 22 nr 5 s.
1479-1489, il. bibliogr.
Przedstawiono
rozmieszczenie przestrzenne oraz koncentracje całkowitego azotu (TN) i fosforu
(TP) w osadach dennych Zalewu Zemborzyckiego i zbiornika Brody Iłżeckie na
Lubelszczyźnie w powiązaniu z zawartością żelaza (Fe) i glinu (Al). Stwierdzono, że osady zbiornika Brody Iłżeckie, poddanego
w latach 80-tych XX wieku przebudowie i pogłębieniu, były bardziej zróżnicowane
pod kątem badanych parametrów niż osady Zalewu Zemborzyckiego (TN: 0,98-6,44
wobec 2,10-9,10 g/kg osadów; TP: 0,11-6,02 wobec 0,23-0,62 g/kg osadów).
Silniejsze były również korelacje między stężeniami całkowitego N i P a Fe i
Al.
*00036*
en
Comparison of iron fractions on the
regulated and restored parts of the
Badania
hydrochemiczne w uregulowanych odcinkach rzeki Rudni przeprowadzono od stycznia
do grudnia 2007 r. Szczególną uwagę zwrócono na frakcje żelaza, przy czym całkowita
koncentracja Fe wahała się od 582 mikrog/l do 3646 mikrog/l. Zawartość Fe zależała
od zawartości materii organicznej pochodzącej z torfowo-mineralnej zlewni
rzeki. W górnym biegu rzeki stwierdzono wyższe zawartości wszystkich frakcji Fe
niezależnie od pory roku. W obu odcinkach stwierdzono zmienność sezonową
zawartości Fe. Frakcje cząsteczkowe Fe stanowiły 60 proc. całkowitego Fe, a
pozostałe dwie frakcje po 20 proc. Na obecność Fe w rzece wpływały związki
organiczne i rozpuszczalny węgiel organiczny.
*00037*
en
Impact of river current on the uniformity
of littoral communities of Rotifera.
Oddziaływanie
nurtu rzecznego na jednolite zbiorowiska litoralowe wrotków. Ejsmont-Karabin,
Jolanta; Zieliński, Piotr. - Limnol. Rev. 2013 vol. 13
iss. 1 s. 13-19, il. bibliogr.
Badania
przeprowadzono we wrześniu 2007 roku na 2 dopływach rzeki Narwi i na 6
stanowiskach na dopływach rzeki Supraśli. W tym samym czasie pobierano też
próby na 9 stanowiskach na rzece Rudni. Weryfikowano hipotezę o równomiernym wpływie
prądu rzeki na zespoły wrotków zasiedlających roślinność. W rzece Rudni występowało
*00038*
en
Summer phytoplankton in selected lakes
of the East Suwałki Lakeland in relation to the chemical water parameters. Letni
fitoplankton w wybranych jeziorach wschodniej części Pojezierza Suwalskiego w
odniesieniu do parametrów chemicznych wody. Grabowska, Magdalena; Górniak, Andrzej;
Krawczuk, Małgorzata. - Limnol. Rev. 2013 vol.
13 iss. 1 s. 21-29, il. bibliogr.
Badania
przeprowadzono w kompleksie 16 jezior we wschodniej części Pojezierza Suwalskiego.
Jeziora różniły się morfometrią determinującą ich polimiktyczny lub dimiktyczny
charakter. W połowie jezior występowała letnia stratyfikacja termiczna, co
silnie oddziaływało na pionowe zróżnicowanie ilościowe i jakościowe
fitoplanktonu. Większość jezior zaliczono do zbiorników eutroficznych, a tylko
jeziora Szelment Wielki i Pejcze graniczą z mezotrofią na podstawie
chlorofilowego indeksu Carlsona. W większości jezior odnotowano zgodność
indeksów troficznych.
*00039*
en
Transport of biogenes in the Szeszupa
fluvial-limnic system in the
Badano
transport materii biogenicznej wzdłuż biegu rzeki Szeszupy w powiązaniu z
kontinuum rzeki. Koncentracja TP (fosforu całkowitego) z biegiem rzeki malała.
Na podstawie zawartości TP i TOC (całkowitego węgla organicznego) rzekę
zaklasyfikowano do średniego stanu ekologicznego. Stan ekologiczny 3 jezior
(Linówek, Pogorzałek, Perty) w zlewni Szeszupy oceniono jako
bardzo dobry, a stan pozostałych jezior (ze względu na wysoki poziom TP) jako średni.
Zagospodarowanie zlewni wpływało na poziom biogenów w rzece, z terenów
zalesionych spływa mniej, a z pastwisk, łąk i pól - więcej biogenów. Ładunek
biogenów magazynowanych w jeziorach zależał od ich wielkości (powierzchni i objętości
wody).
*00040*
en
The influence of habitat conditons on
the plankton in the Białe oxbow lake (
Przestrzenne
zróżnicowanie parametrów fizyko-chemicznych (m. in. pH, rozpuszczony węgiel
organiczny, koncentracja nutrientów) i zespołów planktonowych (fitoplankton,
Crustacea) rozpatrywano w słupie wody bez roślin, w miejscach z pleustonem (z
rzęsą wodną) i w miejscach występowania Ceratophyllum demersum. Najwyższe wartości
biomasy fitoplanktonu i największą bioróżnorodność glonów stwierdzono w
miejscach bez roślin. Zooplankton zdominowany przez Copepoda największe zagęszczenie
i zróżnicowanie gatunkowe osiągał na stanowiskach z Ceratophyllum. Niezależnie
od zróżnicowania siedlisk, zróżnicowanie gatunkowe planktonu było niskie.
*00065*
pl
Środowisko
Tanganiki. Prusińska, Maja. - Komun. Ryb. 2013 nr 5
(136) s. 22-28, il.
Przedstawiono
położenie, historię odkryć i badań oraz związek historii z powstawaniem
gatunków w afrykańskim jeziorze pochodzenia tektonicznego, jakim jest jezioro
Tanganika. Jezioro zostało odkryte w 1858 roku, a pierwsze publikacje na jego temat
pochodzą z przełomu XIX/XX w. Omówiono warunki fizykochemiczne, roślinność oraz
wykorzystanie jeziora, a także wpływ klimatu.
*00084*
en
Seasonality of the basic physical and
chemical characteristics of water flowing through the cascades of small
reservoirs in urban and suburban areas.
Sezonowość
podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych wody przepływającej przez
kaskadę małych zbiorników w strefie wielkomiejskiej i podmiejskiej. Bartnik, Adam;
Moniewski, Piotr; Tomalski, Przemysław. - Limnol. Rev. 2013 vol.
13 iss. 2 s. 63-71, il. bibliogr.
Przedstawiono
zmiany właściwości wody rzecznej przepływającej przez kaskady małych
zbiorników. Jedna kaskada znajdowała się na terenie miasta Łodzi, a druga na
peryferiach tego miasta. Co dwa tygodnie na 4 stanowiskach pobierano próby wody
na wlocie i wylocie każdej kaskady. Część wskaźników
nie ulegała fluktuacjom sezonowym, część ulegała istotnym zmianom sezonowym różniąc
się w zależności od położenia zbiornika. Temperatura wody i pH nie zależały od
kaskadowości. Mętność i zawartość tlenu rozpuszczonego w wodzie ulegały
istotnym zmianom w sezonowych fluktuacjach oraz istotnie różniły się między
strefą miejską i podmiejską.
*00086*
en
Boron and manganese fractions in
dystrophic lake waters (
Przeprowadzono
badania fizykochemiczne wody w czterech jeziorach dystroficznych (Suchar
Wielki, Suchar II, Suchar IV, Wądołek) na terenie Wigierskiego Parku
Narodowego. Całkowita zawartość manganu (Mn) wahała się od 386. 6 do 647. 5 mikrog/l, zaś Mn
reaktywnego, rozpuszczalnego było 112. 5 - 328. 2 mikrog/l.
Dość wysokie zawartości boru (B) wynosiły w badanych jeziorach 0. 09 - 2. 20 mg/l. Wraz z głębokością jeziora obserwowano wzrost
reaktywnego, rozpuszczalnego Mn oraz obniżenie się koncentracji rozpuszczalnego
B. Przy spadku temperatury wody rozkład mikrobiologiczny materii organicznej w
jeziorach zanika i zapotrzebowanie na Mn autotroficznego planktonu obniża się.
Koncentracja żelaza obniża się wraz z głębokością, co powoduje przyspieszenie
akumulacji B w osadach.
*00098*
pl
Ocena stanu
ekologicznego jezior według Ramowej Dyrektywy Wodnej UE. Hutorowicz, Andrzej. -
Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 35-37, bibliogr.
Wyjaśniono
jak należy interpretować definicje i sformułowania zawarte w Ramowej Dyrektywie
Wodnej UE wraz z załącznikami, której postanowienia mają wejść w życie od 2015
roku. Omówiono narodową metodę oceny stanu ekologicznego, która ma obowiązywać
w Polsce oraz prace nad jej ulepszeniem.
AKWAKULTURA
*00049*
pl
Akwakultura w
nowej perspektywie finansowej 2014-2020. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju
Wsi. Departament Rybołówstwa. - Prz. Ryb. 2013 nr
5 (131) s. 10-12, il.
Fundusz na
lata 2014-2020 wspierający sektor rybacki zostanie ustanowiony pod nazwą
Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EFMR) i przyjęty na koniec 2013 roku przez
Parlament Europejski i Radę UE. Projekt rozporządzenia zakłada pięć
priorytetów, a wsparcie dla akwakultury przewidziano w Priorytecie I:
„Promowanie zrównoważonego rybołówstwa oraz akwakultury“ i w Priorytecie II:
„Innowacyjne i konkurencyjne rybołówstwo i akwakultura“.
*00058*
pl
Strategia
Rozwoju Zrównoważonej Akwakultury Intensywnej 2020. Kulikowski, Tomasz
(oprac. ). - Mag. Przem. Ryb. 2013 nr
5 (95) s. 57-58, il.
Podczas
[trzydziestej ósmej] XXXVIII Krajowej Konferencji - Szkolenia dla Hodowców Ryb Łososiowatych
w Rumii (9-11 października 2013) przedstawiono roboczą wersję Strategii Rozwoju
Zrównoważonej Akwakultury Intensywnej 2020 opracowanej przez ekspertów Stowarzyszenia
Producentów Ryb Łososiowatych w Lęborku. Omówiono jej założenia i cele oraz
potencjał. Analizowano sposoby pozyskania środków strukturalnych na rozwój
akwakultury intensywnej, wprowadzenia systemu powszechnych ubezpieczeń oraz
modernizacji technologicznych.
*00093*
pl
Polska
akwakultura w 2012 roku na podstawie analizy kwestionariuszy RRW-22. Cz. 1.
Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. - Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 21-24, il. bibliogr.
Analizowano
kwestionariusze pochodzące od 843 podmiotów reprezentujących wszystkie
województwa. Dane produkcyjne wyliczono przy uwzględnieniu nowej definicji
produkcji akwakultury tj. pierwszej wielkości sprzedaży. Podano wielkość
produkcji ikry, ryb i skorupiaków przeznaczonych do konsumpcji oraz produkcję i
sprzedaż materiału obsadowego i zarybieniowego poszczególnych gatunków.
Przedstawiono wielkość i strukturę zatrudnienia.
*00006*
pl
Bioróżnorodność
ichtiologiczna jezior a użytkowanie rybackie. Woźniak, Małgorzata; Kozłowski,
Jacek; Mierzejewska, Katarzyna. W: Stan rybactwa śródlądowego w Polsce.
Materiały szkoleniowe. Poznań: Wydaw. Pol. Tow. Ryb. 2013
s. 30-38
Przedstawiono
przykłady badań ichtiofauny jezior polskich. Dokonano oceny stanu ichtiofauny w
wodach parków narodowych (Drawieńskiego i Tatrzańskiego). Zbadano wpływ
populacji szczupaka na populację sielawy w jeziorze Wigry. W jeziorze Hańcza
prowadzono telemetryczne obserwacje troci pod kątem efektywności zarybiania tym
gatunkiem. Oceniano wpływ inwazji obcych gatunków na ichtiofaunę oraz ekspansję
kormorana czarnego. Racjonalne zarządzanie zasobami ryb jest konieczne, aby
zachować bioróżnorodność ichtiofauny.
*00007*
pl
Monitoring
ichtiofauny w systemach rzecznych i starorzeczach. Rachlewska, Dagmara;
Jażdżewski, Maciej; Zięba, Grzegorz; Przybylski, Mirosław. W: Stan rybactwa śródlądowego
w Polsce. Materiały szkoleniowe. Poznań: Wydaw. Pol. Tow. Ryb. 2013
s. 39-50, il. +bibliogr. 30 poz.
Zadaniem
monitoringu ichtiofauny jest dostarczenie rzetelnych informacji o występowaniu
gatunków ryb oraz ich liczebności. Ważne jest dokonanie prawidłowego wyboru
stanowisk, najlepiej na obszarze całego dorzecza. Do oceny stanu populacji ryb
potrzebne są takie wskaźniki jak: względna liczebność, struktura wiekowa
populacji, udział w zespole ryb. Na potrzeby monitoringu zaleca się odławianie
przy pomocy elektropołowów. Podano przykład kompleksowego monitoringu dla rzeki
Skrwy Prawej dokonując analizy rzadkości poszczególnych gatunków ryb.
*00021*
pl
Czy da się śledzić
migracje ryb w rzece metodami akustycznymi?. Schmidt, Beata; Kornijów,
Ryszard. - Wiad. Ryb. 2013 nr 9-10 (195) s.
26-27, il. bibliogr.
Opisano
szlak migracyjny ryb rzeką Elbląg, którędy ryby mogą przedostawać się z Zalewu
Wiślanego do jeziora Drużno i odwrotnie. W dn. 9-10 września 2013 r.
przeprowadzono akustyczne badania migracji ryb na rzece Elbląg za pomocą
echosondy SIMRAD EK60. Przetworniki dwóch echosond umieszczono w wodzie na głębokości
*00053*
pl
Małe
elektrownie wodne - duże problemy ekologiczne: przykłady z rzek północnej
Polski. Radtke, Grzegorz; Bernaś, Rafał; Skóra, Michał. - Prz. Ryb. 2013 nr 5 (131) s. 33-39, il. bibliogr.
Przedstawiono
skutki ekologiczne związane z lokalizacją i działaniem małych elektrowni
wodnych na przykładzie rzek pomorskich. Należą do nich: ograniczenie dostępu do
tarlisk gatunkom wędrownym, utrata siedlisk dla gatunków reofilnych, zakłócenie
przebiegu tarła i inkubacji ikry, zmiany w strukturze i liczebności
ichtiofauny, straty ryb przy przechodzeniu przez turbiny elektrowni. Zjawiska
te zaobserwowano na rzekach: Wierzycy, Piesienicy, Łebie i Młyńskiej Strudze.
*00060*
pl
Analiza in
silico białek wybranych gatunków ryb jako źródło
peptydów bioaktywnych. Iwaniak, Anna; Dąbrowski, Kamil; Darewicz, Małgorzata. -
Komun. Ryb. 2013 nr 5 (136) s. 8-12, il. bibliogr. summ.
Za pomocą
metod bioinformatycznych („in silico“ - badania wykonane za pomocą komputera)
zbadano 8 sekwencji białek ryb (siei, suma europejskiego, szczupaka, okonia, węgorza
i karpia) pochodzących z baz danych UniProt i BIOPEP. Kryterium oceny białek był
profil potencjalnej aktywności biologicznej. Podano liczbę peptydów
bioaktywnych oraz dominujące aktywności wybranych białek ryb. Analiza
bioinfomatyczna wykazała, że białka ryb są źródłem peptydów charakteryzujących
się różną aktywnością biologiczną.
*00090*
pl
Ichtiofauna
górnego odcinka Czarnej Hańczy (zlewnia Niemna, północno-wschodnia Polska).
Chybowski, Łucjan; Białokoz, Witold. - Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 6-10, il. bibliogr. summ.
Przedstawiono
skład i strukturę ichtiofauny w górnym odcinku Czarnej Hańczy, od jej źródeł do
granicy Wigierskiego Parku Narodowego. Uzyskane w 2010 roku wyniki porównano z
wynikami monitoringu przeprowadzonego w latach 1993 i 2002. Stwierdzono występowanie
15 gatunków ryb należących do 5 grup rozrodczych. Wyliczono wskaźniki stałości
występowania oraz wskaźniki dominacji gatunków ryb, a także udział ryb
reofilnych.
*00091*
pl
Woreczek żółtkowy u ryb kostnoszkieletowych. Witeska, Małgorzata;
Bilska, Katarzyna. - Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s.
11-15, il. bibliogr. summ.
Na
podstawie prac różnych autorów omówiono morfologię i funkcje woreczka zółtkowego
(odżywczą, oddechową, krwiotwórczą) u ryb oraz czynniki środowiskowe wpływające
na tempo zużycia żótka podczas rozwoju. Podano przykłady uszkodzeń woreczka żółtkowego u kilkunastu gatunków ryb pod wpływem czynników środowiskowych.
HODOWLA RYB
*00009*
pl
Wielofunkcyjność
gospodarki stawowej w Polsce. Cieśla, Mirosław; Śliwiński, Jerzy; Ostaszewska,
Teresa; Kamaszewski, Maciej; Rzepakowska, Małgorzata; Wojda, Ryszard. W:
Stan rybactwa śródlądowego w Polsce 2013. Materiały szkoleniowe. Poznań: Wydaw.
Pol. Tow. Ryb. 2013 s. 84-93
+bibliogr. 28 poz.
Na funkcje
produkcyjne i pozaprodukcyjne gospodarki karpiowej składają się: produkcja ryb
konsumpcyjnych, produkcja materiału obsadowego i zarybieniowego, retencja wody,
poprawa jakości wody, przeciwdziałanie skutkom zmian
klimatycznych, ochrona przyrody, wspieranie różnorodności biologicznej.
Wielofunkcyjność użytkowania stawów karpiowych polega na równowadze między ich
funkcją produkcyjną, prośrodowiskową i prospołeczną. Warunkiem koniecznym jest
utrzymanie opłacalnej produkcji ryb oraz stworzenie odpowiednich warunków
formalno-prawnych dla całego sektora.
*00017*
pl
Technologie przyszłości
- recyrkulacja mono i poligatunkowa, energia odnawialna w akwakulturze.
Kowalski, Radosław; Kowalska, Agata. W: Materiały szkoleniowe. [Trzydziesta
ósma] XXXVIII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych,
Rumia, 9-11 października 2013. Pod red. R. K. Kowalskiego. Lębork:
Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych 2013 s. 113-120, il.
+bibliogr. 17 poz.
Podano
uwarunkowania prowadzenia produkcji ryb w obiegach recyrkulacyjnych:
zapotrzebowanie energetyczne, system oczyszczania wody, emisję dwutlenku węgla,
procesy denitryfikacyjne oraz zagrożenia epizootyczne, a także podstawowe
parametry wody w tych obiegach produkujących karpia lub pstrąga w systemie
intensywnym. Przedstawiono kierunki badań mogące zwiększyć wydajność produkcji
w obiegach zamkniętych.
*00050*
pl
Zarybianie
przez Polskę obszarów morskich. Bartel, R. ; Robak, S.
; Błaszczyk, A. - Prz. Ryb. 2013 nr 5 (131) s. 13-15,
il.
Omówiono
zarybienia finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rybackiego. Planuje się
wprowadzenie do rzek co roku 13 mln szt. narybku
szklistego węgorza, w tym 7 mln szt. do dorzecza Wisły i 6 mln szt. do dorzecza
Odry. Przedstawiono dane o ilości materiału zarybieniowego ryb dwuśrodowiskowych
(troci wędrownej, łososia, certy) w podziale na sortymenty. Materiał ten
wprowadzono do wód powierzchniowych płynących w 2011 roku do obwodów rybackich
o łącznej powierzchni 385 tys. ha. Zawarto też informacje dotyczące zarybień
sieją wędrowną i jesiotrem.
*00062*
pl
Zarybianie
narybkiem sterleta górnego Dniestru. Kolman, Ryszard; Chudy, Oleksy; Terteryan,
Levon. - Komun. Ryb. 2013 nr 5 (136) s. 15-16,
il. bibliogr.
Pierwszego
zarybienia sterletem dokonano w basenie górnego Dniestru na Ukrainie. Narybek
sterleta pochodził od tarlaków z dniestrzańskiej populacji i był hodowany w
warunkach akwakultury. Fundusze na ten cel pochodziły z Ministerstwa Spraw
Zagranicznych RP i były wydatkowane w ramach projektu „Biotechnologia produkcji
materiału zarybieniowego ginących gatunków ryb jesiotrowatych na Ukrainie“.
Prace ichtiologiczne przeprowadzono w Gospodarstwie Rybackim Ishkhan, które
posiada status sterletowego gospodarstwa zarodowego.
*00099*
pl
Tanganika w
akwarium. Prusińska, Maja. - Komun. Ryb. 2013 nr 6
(137) s. 38-41, il. bibliogr.
Podano
wskazówki dotyczące planowania i zakładania akwarium z pielęgnicowatymi rybami
tanganickimi. Należy odpowiednio dobrać wielkość zbiornika, przygotować podłoże,
znać zachowania i wymagania wybranych ryb.
ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB
*00010*
pl
Technologie chowu
i żywienia ryb w wodach podgrzanych. Sadowski, Jacek. W: Stan rybactwa śródlądowego
w Polsce. Materiały szkoleniowe. Poznań: Wydaw. Pol. Tow. Ryb. 2013 s. 94-103 +bibliogr. 9 poz.
Scharakteryzowano
wody pochłodnicze kanału elektrowni Dolna Odra, które są wykorzystywane do
chowu sadzowego ryb. Prowadzony jest w nich chów karpia i innych gatunków ryb.
Opracowano metodycznie chów sadzowy narybku karpia w tych warunkach, wskazując
na odpowiednie zagęszczenie obsad oraz jakie pasze stosować w żywieniu. W chowie
sadzowym występują problemy zdrowotne, a ryzyko występowania chorób sprawia, że
chów ten staje się nieopłacalny. Korzystniejsze może się okazać wykorzystanie
wód pochłodniczych do zasilania obiektów na lądzie.
*00061*
pl
Pasze
sztuczne w żywieniu ryb. Cz. 3: Zapotrzebowanie na makronutrienty - białko i
aminokwasy egzogenne. Poczyczyński, Paweł; Woźniak, Małgorzata. - Komun.
Ryb. 2013 nr 5 (136) s. 13-15, il. bibliogr.
Omówiono
najważniejsze funkcje białek w organizmach zwierzęcych. Przedstawiono
zapotrzebowanie pokarmowe pstrąga tęczowego i karpia na białko i aminokwasy
egzogenne oraz model uproszczony bilansu dziennego zużycia aminokwasów
endogennych. Zapotrzebowanie ryb na białko i aminokwasy egzogenne jest zróżnicowane
dla różnych gatunków oraz poszczególnych stadiów rozwojowych ryb w ramach
jednego gatunku.
*00094*
pl
Pasze
sztuczne w żywieniu ryb. Cz. 4: Pozostałe makronutrienty: lipidy i węglowodany.
Poczyczyński, Paweł; Woźniak, Małgorzata. - Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 24-26, il. bibliogr.
Omówiono właściwości,
podział oraz funkcje lipidów i węglowodanów w organizmach zwierzęcych. Podano
wzory i rolę w żywieniu ryb nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNTK) wchodzących
w skład fosfolipidów. Należą do nich kwasy linolowy i linolenowy. Zawartość węglowodanów
w paszy dla ryb w ilości 3-5 proc. wspomaga procesy trawienne.
CHOROBY RYB
*00003*
pl;en
Wymagania
formalno-prawne stosowania leków u ryb słodkowodnych. Żelazny, Jan. W:
Chów karpia w Europie / Carp culture in Europe. [Druga] II Międzynarodowa
Konferencja Karpiowa. 12-13 września 2013, Wrocław.
Olsztyn: Wydaw. IRS 2013 s. 89-96 +bibliogr. 21 poz.
W leczeniu
ryb słodkowodnych stosuje się następujące grupy terapeutyków: antybiotyki,
szczepionki, anestetyki, środki przeciw pasożytom i środki stymulujące odporność.
Przedstawiono zasady postępowania podczas obrotu i stosowania produktów
leczniczych w oparciu o obowiązujące prawo. Leczeniem ryb może się zajmować
tylko lekarz weterynarii i tylko on może decydować o wyborze metod leczenia i
stosowania środków leczniczych. Hodowca ryb musi przestrzegać obowiązujące
przepisy dotyczące zgłaszania chorób i terapii ryb. Produkcja pasz leczniczych
wymaga zatwierdzenia przez lekarza weterynarii.
*00014*
pl
Nowe kierunki
w ochronie zdrowia ryb - aktualny stan wiedzy praktycznej. Siwicki, Andrzej K. ; Terech-Majewska, Elżbieta; Grudniewska, Joanna.
W: Materiały szkoleniowe. [Trzydziesta ósma] XXXVIII Krajowa Konferencja -
Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 9-11 października 2013. Pod
red. R. K. Kowalskiego. Lębork: Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych
2013 s. 73-89, il. +bibliogr. 20 poz.
Scharakteryzowano
klasyczne metody profilaktyki w zakresie ochrony zdrowia ryb. Omówiono wczesne
diagnozowanie chorób ryb przy użyciu metod biologii molekularnej oraz
monitorowanie nosicieli. Wskazano na potrzebę stymulowania odporności
nieswoistej z wykorzystaniem naturalnych i syntetycznych immunomodulatorów oraz
odporności swoistej przy użyciu szczepionek i autoszczepionek. Analizowano
konieczność intensyfikacji badań selekcyjnych w kierunku uzyskania linii ryb o
najwyższym potencjale obronnym i adapatcyjnym. W intensywnej hodowli ryb
potrzebna jest stała kontrola parametrów środowiska.
*00016*
pl
Kwaśne
preparaty biobójcze - praktyczne zastosowanie również w obiegach
recyrkulacyjnych. Terech-Majewska, Elżbieta; Grudniewska, Joanna; Siwicki,
Andrzej K. W: Materiały szkoleniowe. [Trzydziesta ósma] XXXVIII Krajowa
Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 9-11 października
2013. Pod red. R. K. Kowalskiego. Lębork: Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych
2013 s. 105-112, il. +bibliogr. 13 poz.
Omówiono
skład, mechanizm działania i zalety preparatów biobójczych. Testowano trzy kwaśne
preparaty: Steridial W-15, Oxim i Dezynfektant-CIP w warunkach hodowli ryb łososiowatych
i karpia. Podano zalecenia dotyczące koncentracji i częstotliwości stosowania
tych chemioterapeutyków w zwalczaniu chorób ryb.
*00044* en
The effects of a highly chlorinated biphenyl - Delor
106 - on the in vivo and in vitro luteinizing hormone secretion in female
Prussian carp, Carassius gibelio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae). Wpływ silnie
chlorowanych bifenyli - Delor 106 - na wydzielanie in vivo i in vitro
luteinizujących hormonów u samic karasia, Carassius gibelio (Actinopterygii:
Cypriniformes: Cyprinidae). Socha, Magdalena; Sokołowska-Mikołajczyk,
Mirosława; Szczerbik, Paweł; Chyb, Jarosław; Gosiewski, Grzegorz. - Acta
Ichth. Piscat. 2013 vol. 43 nr 3 s. 195-200, il.
bibliogr.
Określano
wpływ polichlorowanych bifenyli (PCBs) w postaci mieszanki Delor 106 na
wydzielanie luteinizujących hormonów (LH) u samic karasia podczas tarła. W
eksperymencie „in vivo“ stosowano ekspozycję w Delor 106 ostrą przez 1 tydzień
w koncentracji 700 ng/L i chroniczną przez 5 tygodni w koncentracji rosnącej od
140 do 700 ng/L. Analizowano krew wszystkich samic karasia na różnych etapach
badań. W eksperymencie „in vitro“ wykorzystywano komórki przysadki mózgowej
samic karasia, które inkubowano przez 5 lub 24 h w koncentracji Delor 1-100
ng/ml. Długoterminowa ekspozycja powodowała istotny wzrost spontanicznej
sekrecji LH u samic karasia, a efekt podobny występował w ekspozycji „in
vitro“. Uznano, że PCBs powodują zmiany w sekrecji LH u samic ryb podczas
sezonu tarłowego.
*00051* pl
Stan
zdrowotny akwakultury w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem terenów Polski południowo-wschodniej.
Cz. 1: Choroby wirusowe. Matras, Marek; Stachnik, Magdalena; Borzym, Ewa; Maj,
Joanna; Reichert, Michał. - Prz. Ryb. 2013 nr 5 (131)
s. 16-18, il.
Omówiono źródła
zakażenia, rozprzestrzenianie się, objawy i profilaktykę chorób wirusowych
karpi. Należą do nich KHV, która jest wywoływana przez herpeswirusa koi, SVC
(wiosenna wiremia karpia) i CP (ospa karpi). Podano liczbę i lokalizację
przypadków KHV w Polsce w latach 2011 i 2012. Leczenie ryb, u których występuje
zakażenie wirusem KHV jak i innych zakażeń wirusowych, ogranicza się do
antybiotykoterapii.
*00052*
pl
Ocena
makroskopowa wątroby jako wskaźnik stanu zdrowia pstrąga
tęczowego w świetle badań własnych. Szarek, J. ; Babińska,
I. ; Strzyżewska, E. ; Skibniewska, K. A. ; Zakrzewski, J. ; Guziur, J. ;
Szynaka, B. ; Wiśniewska, A. ; Dobosz, S. ; Dublan,
K. ; Koc, J. ; Sidoruk, M. - Prz. Ryb. 2013 nr 5
(131) s. 28-32, il. bibliogr.
W latach
2010-2012 prowadzono ocenę makroskopową wątroby pstrągów tęczowych o różnej
masie, pochodzących z 6 gospodarstw rybackich w różnych regionach Polski. Trzy
z nich prowadziły hodowlę ekstensywną w wodzie przepływowej, a trzy -
intensywny chów w obiekcie z wodą recyrkulowaną. U niewielkiego odsetka ryb w
każdej z grup stwierdzono zmiany: zwyrodnienie miąższowe, stłuszczenie wątroby
oraz wybroczyny i podbiegnięcia krwawe. Zaleca się hodowcom makroskopowe
badanie wątroby, bo jest ona czułym odzwierciedleniem wpływu środowiska na
zdrowie ryb.
*00082*
en
Application of Propiscin - a safe anesthetic for
huchen, Hucho hucho (L. ) culture. Zastosowanie
Propiscinu - bezpiecznego anestetyku dla głowacicy, Hucho hucho (L. ) w hodowli. Siwicki, Andrzej K. ; Kazuń,
Krzysztof; Kowalewski, Mieczysław. -
Arch. Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc. 3 s. 229-231, il.
bibliogr.
Anestetyki
są farmaceutykami stosowanymi w intensywnej hodowli ryb w celu zmniejszenia
stresu i śmiertelności podczas różnych manipulacji i podczas transportu. Ze
względu na toksyczny wobec ryb wpływ wielu anestetyków, w Instytucie Rybactwa Śródlądowego
w Olsztynie rozpoczęto testowanie Propiscinu. Aktywnym składnikiem Propiscinu
jest etomidat, pochodna imidazolu. Stosowane dawki dla ryb zależą od
temperatury wody i rozmiarów ryb. U głowacicy stosowano dawki w zakresie 0,5 - 1,5 ml/l w temperaturze wody 4,5 -
*00083*
en
Parasites of Hucho hucho (L. ),
Hucho taimen (Pall. ), and Parahucho perryi (Brevoort) (Salmonidae,
Actinopterygii) - the state of knowledge. Pasożyty Hucho hucho (L. ), Hucho taimen (Pall. ), i Parahucho perryi (Brevoort)
(Salmonidae, Actinopterygii) - stan wiedzy. Popiołek, Marcin; Kusznierz, Jan;
Kotusz, Jan; Witkowski, Andrzej. - Arch. Pol. Fish. 2013 vol.
21 fasc. 3 s. 233-239, il. bibliogr.
Ryby z
rodzaju Hucho i Parahucho (głowacice i tajmienie) poddano badaniom
parazytologicznym. Utworzono listę pasożytów, które występowały u tych ryb.
Zdecydowanie większość pasożytów należała do robaków i pasożytów jelitowych,
takich jak przywry, tasiemce i nicienie. Stwierdzono, że ryby z rodzaju Hucho i
Parahucho są końcowymi żywicielami tych pasożytów. Ten fakt jest istotny w określeniu
potencjalnej patogenezy pasożytniczej i w konsekwencji niższej odporności żywicieli
w reakcji na niekorzystny wpływ środowiska.
RYBY KARPIOWATE
*00001*
pl;en
Chów karpia w
Europie / Carp culture in Europe. [Druga] II Międzynarodowa Konferencja
Karpiowa. 12-13 września 2013, Wrocław. Lirski,
Andrzej [ed. ]; Pyć, Anna [ed. ]; Zaremba, Agnieszka [ed. ].
Olsztyn: Wydaw. IRS 2013, 96 ss. /94 ss. , il.
+bibliogr.
Monografia
zawiera referaty prezentowane na konferencji karpiowej w dwóch wersjach językowych
(po polsku i angielsku). Perspektywy chowu karpia omawiano w kontekście
sytuacji w Unii Europejskiej, ekonomicznej, prawnej, z punktu widzenia Ramowej
Dyrektywy Wodnej. Rozważano nowe wytyczne Wspólnej Polityki Rybackiej i
kierunki wydatkowania funduszy europejskich w latach 2014-2020. Analizowano,
czy należy stosować chów karpia intensywny, czy ekstensywny. Omawiano różne
aspekty gospodarki stawowej, zagadnienia promocji i dobrostanu oraz
wykorzystanie maszyn do obróbki karpia. Przedstawiono historię i potencjał
gospodarczy Stawów Milickich leżących w Dolinie Baryczy.
*00002*
pl; en
Ekonomiczne
aspekty gospodarki karpiowej. Turkowski, Konrad; Lirski, Andrzej. W: Chów
karpia w Europie / Carp culture in Europe. [Druga] II Międzynarodowa
Konferencja Karpiowa. 12-13 września 2013, Wrocław.
Olsztyn: Wydaw. IRS 2013 s. 52-61, il. +bibliogr. 6 poz.
Analizowano
ekonomiczne wskaźniki produkcji ryb w stawach, głównie karpia, na podstawie
ankiet z lat 2005-2012. Uwzględniono: przychody, koszty, rentowność produkcji,
dochód. Na koszty składały się wydatki na: pasze, robociznę, zakup obsady, usługi,
reklamę, promocję, remonty, administrację, amortyzację, czynsz. Do przychodów
oprócz sprzedaży ryb doliczono dotacje i usługi wędkarskie. Rentowność
produkcji ryb w stawach w Polsce przeciętnie wynosiła 25 proc. Podkreślono
konieczność przyznawania rekompensat wodno-środowiskowych.
*00010*
pl
Technologie
chowu i żywienia ryb w wodach podgrzanych. Sadowski, Jacek. W: Stan rybactwa śródlądowego
w Polsce. Materiały szkoleniowe. Poznań: Wydaw. Pol. Tow. Ryb. 2013 s. 94-103 +bibliogr. 9 poz.
Scharakteryzowano
wody pochłodnicze kanału elektrowni Dolna Odra, które są wykorzystywane do
chowu sadzowego ryb. Prowadzony jest w nich chów karpia i innych gatunków ryb.
Opracowano metodycznie chów sadzowy narybku karpia w tych warunkach, wskazując
na odpowiednie zagęszczenie obsad oraz jakie pasze stosować w żywieniu. W
chowie sadzowym występują problemy zdrowotne, a ryzyko występowania chorób
sprawia, że chów ten staje się nieopłacalny. Korzystniejsze może się okazać
wykorzystanie wód pochłodniczych do zasilania obiektów na lądzie.
*00057*
pl
Certyfikacja
karpia - dlaczego warto?. Pagieła, Piotr. - Mag. Przem. Ryb. 2013 nr 5 (95) s. 45, il.
Na piątej
konferencji z cyklu „Certyfikacja karpia - czy warto?“ zorganizowanej
w październiku 2013 roku w Woźnikach (woj. śląskie) spotkało się ponad 100
producentów ryb oraz przedstawiciele nadzoru weterynaryjnego. Uczestnicy
spotkania wysłuchali cyklu wykładów i wzięli udział w warsztatach poświęconych
przetwarzaniu ryb. Omówiono zagadnienia dotyczące przepisów weterynaryjnych i
sanitarnych, sprzedaży bezpośredniej oraz przepisów podatkowych stosowanych w
zakładach pracy.
*00089*
pl
Wpływ importu
karpi konsumpcyjnych na ich produkcję i ceny w Polsce. Hryszko, Krzysztof;
Lirski, Andrzej. - Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 2-5,
il. bibliogr. summ.
Analizowano
wzajemne relacje między czynnikami kształtującymi rynek karpia w Polsce, zwłaszcza
wpływ importu na ceny i produkcję krajową w latach 1997-2012. Podano wielkość
produkcji, importu oraz ceny hurtowe i importowe karpia. Polska obecnie
dysponuje największym rynkiem karpia w Unii Europejskiej - w 2012 roku sprzedaż
z produkcji krajowej wyniosła 17 tys. ton. Polska jest też największym
importerem karpia w Europie (3-4 tys. ton).
INNE KARPIOWATE
*00035*
en
First report on the white-eyed bream
Ballerus sapa (Pallas, 1811) in the
W połowach
sieciowych (narzędzia stawne - żaki) prowadzonych w latach 2005-2007 w dolnym
odcinku rzeki Redy odłowiono 13 osobników z gatunku sapa. Gatunek ten należy do
karpiowatych i zamieszkuje naturalnie dorzecza mórz: Czarnego, Azowskiego,
Kaspijskiego i Aralskiego. Odłowione ryby poddano badaniom biometrycznym.
Omówiono hipotezy dotyczące rozprzestrzeniania się sapy w wodach przymorskich
Polski i wpływ tego gatunku na rodzimą ichtiofaunę.
*00044*
en
The effects of a highly chlorinated biphenyl - Delor
106 - on the in vivo and in vitro luteinizing hormone secretion in female
Prussian carp, Carassius gibelio (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae). Wpływ silnie
chlorowanych bifenyli - Delor 106 - na wydzielanie in vivo i in vitro
luteinizujących hormonów u samic karasia, Carassius gibelio (Actinopterygii:
Cypriniformes: Cyprinidae). Socha, Magdalena; Sokołowska-Mikołajczyk,
Mirosława; Szczerbik, Paweł; Chyb, Jarosław; Gosiewski, Grzegorz. - Acta
Ichth. Piscat. 2013 vol. 43 nr 3 s. 195-200, il.
bibliogr.
Określano
wpływ polichlorowanych bifenyli (PCBs) w postaci mieszanki Delor 106 na
wydzielanie luteinizujących hormonów (LH) u samic karasia podczas tarła. W
eksperymencie „in vivo“ stosowano ekspozycję w Delor 106 ostrą przez 1 tydzień
w koncentracji 700 ng/L i chroniczną przez 5 tygodni w koncentracji rosnącej od
140 do 700 ng/L. Analizowano krew wszystkich samic karasia na różnych etapach
badań. W eksperymencie „in vitro“ wykorzystywano komórki przysadki mózgowej
samic karasia, które inkubowano przez 5 lub 24 h w koncentracji Delor 1-100
ng/ml. Długoterminowa ekspozycja powodowała istotny wzrost spontanicznej
sekrecji LH u samic karasia, a efekt podobny występował w ekspozycji „in
vitro“. Uznano, że PCBs powodują zmiany w sekrecji LH u samic ryb podczas
sezonu tarłowego.
*00046*
en
Effects of dietary administration of Bacillus
probiotics on the non-specific immune responses of tinfoil barb, Barbonymus
schwanenfeldii (Actinopterygii: Cypriniformes: Cyprinidae). Wpływ podawania w
paszy probiotyków Bacillus na niespecyficzne reakcje immunologiczne u brzany
schwanenfeldii, Barbonymus schwanenfeldii (Actinopterygii: Cypriniformes:
Cyprinidae). Eslamloo, Khalil;
Akhavan, Sobhan R. ; Henry, Morgane A. - Acta Ichth. Piscat. 2013
vol. 43 nr 3 s. 211-218, il. bibliogr.
Badano wpływ
podawania probiotyków (Bacillus subtilis i B. licheniformis) na reakcje
immunologiczne u brzany Schwanenfelda. Stosowano trzy koncentracje probiotyków:
0 kontrolną, 1 x 10(4) (T1) i 1 x 1330(6) (T2) CFU/g paszy. Ryby ważące ok.
RYBY ŁOSOSIOWATE
*00012*
pl
Materiały
szkoleniowe. [Trzydziesta ósma] XXXVIII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla
Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 9-11 października 2013. Lębork:
Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych 2013 120 ss. , il.
+bibliogr.
Podczas
konferencji hodowców ryb łososiowatych wygłoszono referaty dotyczące analizy
produkcji pstrąga tęczowego w 2012 roku oraz jego promocji, ochrony zdrowia i
nowych technologii chowu. Przedstawiono Nowy Serwis Pstrągowy i problemy
metodyczne przy jego realizacji. W trakcie szkolenia analizowano znaczenie
zapobiegania chorobom oraz zasady profilaktyki w zakresie ochrony zdrowia ryb.
Omówiono diagnostykę chorób wirusowych ryb łososiowatych w Polsce w świetle
wymagań Unii Europejskiej.
*00015*
pl
Kriokonserwacja
nasienia pstrąga tęczowego - postępy technologii oraz możliwości wdrożenia.
Ciereszko, Andrzej; Nynca, Joanna; Dietrich, Grzegorz; Dobosz, Stefan. W:
Materiały szkoleniowe. [Trzydziesta ósma] XXXVIII Krajowa Konferencja -
Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia, 9-11 października 2013. Pod
red. R. K. Kowalskiego. Lębork: Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych
2013 s. 92-104, il. +bibliogr. 9 poz.
Omówiono
warunki i etapy kriokonserwacji nasienia oraz korzyści z wprowadzenia
kriokonserwowanego nasienia do chowu i hodowli ryb. Opisano zabieg
kriokonserwacji nasienia pstrąga tęczowego z wykorzystaniem metod
konfekcjonowania w kulkach oraz słomkach. Testowano przydatność czterech
rozrzedzalników stosowanych do kriokonserwacji, stężenie glukozy w
rozrzedzalniku, czas ekwilibracji oraz stopień rozrzedzenia. Przedstawiono
kierunki badań oraz przykłady komercyjnego wykorzystania kriokonserwowanego
nasienia.
*00052*
pl
Ocena
makroskopowa wątroby jako wskaźnik stanu zdrowia pstrąga
tęczowego w świetle badań własnych. Szarek, J. ; Babińska,
I. ; Strzyżewska, E. ; Skibniewska, K. A. ; Zakrzewski, J. ; Guziur, J. ;
Szynaka, B. ; Wiśniewska, A. ; Dobosz, S. ; Dublan,
K. ; Koc, J. ; Sidoruk, M. - Prz. Ryb. 2013 nr 5 (131)
s. 28-32, il. bibliogr.
W latach
2010-2012 prowadzono ocenę makroskopową wątroby pstrągów tęczowych o różnej
masie, pochodzących z 6 gospodarstw rybackich w różnych regionach Polski. Trzy
z nich prowadziły hodowlę ekstensywną w wodzie przepływowej, a trzy -
intensywny chów w obiekcie z wodą recyrkulowaną. U niewielkiego odsetka ryb w
każdej z grup stwierdzono zmiany: zwyrodnienie miąższowe, stłuszczenie wątroby
oraz wybroczyny i podbiegnięcia krwawe. Zaleca się hodowcom makroskopowe
badanie wątroby, bo jest ona czułym odzwierciedleniem wpływu środowiska na
zdrowie ryb.
INNE ŁOSOSIOWATE
*00011*
pl
Efektywność
zarybiania wód płynących rybami łososiowatymi. Domagała, Józef;
Pilecka-Rapacz, Małgorzata; Czerniawski, Robert. W: Stan rybactwa śródlądowego
w Polsce. Materiały szkoleniowe. Poznań: Wydaw. Pol. Tow. Ryb. 2013
s. 114-122, il. +bibliogr. 44 poz.
Zmniejszanie
się zasobów ryb łososiowatych wymusiło ograniczanie połowów i konieczność
zarybiania polskich obszarów morskich. Przedstawiono obowiązujące dziś zasady
odbioru materiału zarybieniowego. Lokalizacja zarybień uwzględnia rzeki, do
których ryby łososiowate wracają na tarło. Prowadzone są badania nad poprawą
efektywności zarybień. Jedną z metod jest adaptacja młodych ryb (larw, narybku)
do życia w ciekach poprzez naukę pobierania żywego zooplanktonu w warunkach
sztucznych. Wskazane jest usuwanie ryb drapieżnych z zarybianych rzek i
przestrzeganie norm obsadowych.
*00067*
en
Preface: Proceedings of the II International Hucho
Symposium. Species of the genus Hucho Guenther, 1866 -
population status, conservation, biology, ecology, genetics, and culture.
Łopuszna,
Poland, September 19-22, 2012. Przedmowa: Sprawozdanie z [drugiego] Międzynarodowego
Sympozjum [na temat] Hucho. Gatunki z rodzaju Hucho Guenther, 1866 - stan
populacji, ochrona, biologia, ekologia, genetyka i hodowla. Łopuszna, Polska,
wrzesień 19-22, 2012. Witkowski, Andrzej; Kapusta, Andrzej. - Arch. Pol.
Fish. 2013 vol. 21 fasc. 3 s.
115-117, bibliogr.
Przedstawiono
tematykę drugiego sympozjum międzynarodowego poświęconego głowacicy.
Organizatorami spotkania byli: Uniwersytet Wrocławski, Polski Związek Wędkarski
oraz Instutut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie. Zwrócono uwagę na stopień
zagrożenia gatunków ryb z rodzaju Hucho i Parahucho oraz strategię ich ochrony.
Uczestnicy sympozjum pogratulowali Polakom, że udało im się zachować Hucho
hucho w składzie ichtiofauny Polski.
*00068*
en
Current global status of taimen and the need to
implement aggressive conservation measures to avoid population and
species-level extinction. Aktualny status globalny tajmienia i konieczność
wprowadzenia środków dynamicznej ochrony, aby uniknąć wyginięcia populacji i
gatunku. Rand, Peter S. - Arch. Pol. Fish.
2013 vol. 21 fasc. 3 s. 119-128, il. bibliogr.
W latach
2011-2012 podjęto międzynarodowe wysiłki do oceny statusu gatunków ryb z
rodzajów Hucho i Parahucho. Gatunki te pełnią ważną rolę w ekologii i ewolucji
ryb łososiowatych. Wszystkie gatunki tajmieni są obecnie zagrożone wyginięciem
i znajdują się w Czerwonej Księdze IUCN (Międzynarodowej Unii Ochrony
Przyrody). Do zagrożeń zalicza się też utratę siedlisk i przełowienie. Ustalono
status zagrożonych ryb i sposoby ich ochrony, aby uniknąć wyginięcia całych
populacji do poziomu gatunku. Wylęgarnictwo jako
sposób ochrony uznano za ostateczność. Natomiast zalecono ekspedycje badawcze,
wskazane np. dla oceny niepewnej sytuacji tajmieni koreańskich.
*00069*
en
Past and present of and perspectives for the Danube
huchen, Hucho hucho (L. ), in the
Głowacica
dunajska jest endemicznym gatunkiem ryb zasiedlającym dorzecze Dunaju, rzeki środkowo-europejskiej.
Gatunek ten zasiedlał w przeszłości Dunaj i większość dużych dopływów tej
rzeki. Większe populacje w naturalnym rozmieszczeniu znajdowały się w Austrii,
Bawarii, dawnej Jugosławii, Słowacji i w Zachodniej Ukrainie. Obecnie głowacica
występuje tylko w niektórych odcinkach Dunaju, a jej obecność zależy głównie od
zarybień. W Czechach i Polsce występowanie głowacicy jest rezultatem
introdukcji. Jest to gatunek zagrożony wyginięciem i wymagający dobrego systemu
ochrony.
*00070* en
Huchen in the
Opisano
obecne i historyczne występowanie głowacicy, Hucho hucho (L.
) na terenie Czech, gdzie dawniej zasiedlała rzeki Morawa i Dyje, w
których ostatnie autochtoniczne okazy złowiono pod koniec XIX wieku. Opisano
zarybianie tym gatunkiem, połowy rybackie i wędkarskie, próby introdukcji i
reintrodukcji. Obecnie głowacica występuje w dorzeczach Łaby, Odry i rzeki
Morawa. Materiał zarybieniowy jest uzyskiwany poprzez rozród sztuczny, a tarło
naturalne jest obserwowane sporadycznie. Największe głowacice złowione w latach
1976-2011 osiągały rozmiary: długość 70-
*00071*
en
The state and perspective of Danube
huchen (Hucho hucho) in
Zwrócono
uwagę na występowanie głowacicy dunajskiej na terenie Bośni i Hercegowiny
dawniej i dziś. Głowacica obecnie zasiedla wszystkie większe systemy rzeczne
tego regionu i tam, gdzie występowała w przeszłości z wyjątkiem rzeki Bosna,
gdzie wyginęła w latach 70-tych XX w. , wskutek
intensywnych zanieczyszczeń wody, ale występuje w kilku małych potokach
górskich, które są dopływami rzeki Bosna. Głowacica dunajska jest wpisana do
Czerwonej Księgi IUCN (Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody) - należy do
gatunków zagrożonych wyginięciem.
*00072*
en
The history of huchen, Hucho hucho (L. ) in
Głowacica
wyginęła w autochtonicznych miejscach występowania w górnym biegu Czarnej Orawy
i Czadeczki w latach 50-tych XX wieku. Do rzeki Dunajec zaczęto introdukować
ten gatunek w 1966 roku wprowadzając w pierszych 10 latach materiał
zarybieniowy w ilościach 8-10 tys. sztuk rocznie. Materiał zarybieniowy był
produkowany w Gospodarstwie Rybackim Łopuszna. W latach 1972-1995 zarybiano też
rzeki: Nysę Kłodzką, San, Sołę, Skawę, Rabę, Bóbr i Gwdę. Pomyślna adaptacja głowacicy
nastąpiła w rzekach: Poprad, Dunajec, San. Próba reintrodukcji do Czarnej Orawy
w 2002 roku odbyła się ze średnim powodzeniem.
*00073*
en
Spawning behaviour of
Tarło głowacicy
dunajskiej, Hucho hucho (L. ) w rzece Ybbs (Austria)
obserwowano przy pomocy podwodnej kamery. Opisano też zachowania tarłowe dwóch
innych par tarlaków zanotowane w rzekach austriackich Mur i Pielach. Obserwacje
te porównano z tarłem tajmieni, syberyjskiego i sachalińskiego oraz lenoka.
Samice głowacicy, podobnie jak u tajmienia i lenoka, odpoczywają przez kilka
minut po odbyciu tarła, zanim złożą ikrę poruszając łagodnie ogonem. Uprzednio
samice przygotowują miejsce złożenia ikry kopiąc gniazdo intensywnymi
uderzeniami ogona. Podobne zachowania tarłowe u wymienionych gatunków sugerują,
że można je zaliczyć do wspólnej podrodziny Salmoninae.
*00074*
en
Growth parameters of huchen Hucho hucho (L. ) in the wild and under culture conditions. Parametry wzrostu głowacicy
Hucho hucho (L. ) w warunkach naturalnych i
hodowlanych. Andreji, Jaroslav; Stranai, Ivan. - Arch. Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc.
3 s. 179-188, il. bibliogr.
Określano
wiek i wzrost głowacicy pochodzącej z rzeki Dunajec i z gospodarstwa rybackiego
w Pribovce (Słowacja). Przeanalizowano powyższe parametry u 26 osobników głowacicy
w wieku od 5+ do 24+. Zależność długość-ciężar obliczono posługując się modelem
wzrostu Bertalanffy’ego. Wartość współczynnika
kondycji u głowacicy z rzeki Dunajec wynosiła 1,24, a
u ryb hodowlanych 1,35. Wszystkie ryby wykazywały pozytywny wzrost
allometryczny, ale wzrost z odczytów wstecznych był wyższy u głowacicy z
Dunajca.
*00075* en
The effect of static magnetic field on
Malejący
obszar występowania głowacicy w Polsce skłania do badania warunków rozrodu w
wylęgarniach. Oceniano 8 parametrów ruchliwości plemników głowacicy po krótkiej
ekspozycji w stałym polu magnetycznym stosując analizę komputerową CASA. Stałe
pole magnetyczne ma pozytywny wpływ na parametry ruchliwości plemników, włączając
w to VCL - prędkość krzywoliniową, która decyduje o efektywności zapłodnienia.
Wskaźnik zapłodnienia w próbie kontrolnej wynosił 50. 20 proc.
, a po 24 h - 32. 60 proc. Wskaźnik zapłodnienia
spermy umieszczonej w polu megnetycznym o natężeniu 1 lub 5 lub 10 mT był wyższy
i wynosił odpowiednio: 71. 32, 58. 23 i 59. 99 proc.
*00076*
en
Population genetic structure of taimen, Hucho taimen
(Pall. ) in
Tajmień,
Hucho taimen (Pall. ) jest jednym z gatunków łososiowatych
osiągającym największe rozmiary, a w Chinach od 1988 r. jest zaliczany do
gatunków zagrożonych wyginięciem. W ostatnich latach jego naturalne zasoby oraz
siedliska i tarliska, ulegały degradacji wskutek antropopresji. W celu
zachowania gatunku rozpoczęto w Chinach badania zmienności i struktury
genetycznej populacji tajmienia, używając do badań metody AFLP, markery
genetyczne oraz sekwencje genów mtDNA. Analizowano strukturę genetyczną i
ewolucję 9 populacji tajmienia przy pomocy sekwencji genów Cox1 i ND1. Od 2005
r. jest realizowany program zarybień.
*00077*
en
Current status of the Sakhalin taimen,
Parahucho perryi (Brevoort), on the mainland coast of the Sea of Japan and the
Tajmień
sachaliński jest uważany za jedną z antycznych ryb łososiowatych osiagającą
największe rozmiary. Gatunek ten nie wędrował daleko poza morza. Tajmienie
adaptowały strategię życia K-selected, która charakteryzuje się późnym wiekiem
dojrzewania i wielokrotnym przystępowaniem do rozrodu (tę strategię określa się jako iteroparyczność). W Rosji zagrożenia dla tajmienia
sachalińskiego są pochodzenia antropogenicznego i wynikają z przełowienia, a
nie wskutek degradacji środowiska. Wędkarze i traperzy zazwyczaj nie wypuszczają
złowionych ryb tego gatunku.
*00078*
en
Current status and catch of Siberian
taimen (Hucho taimen) in the lower
Syberyjski
tajmień jest pospolitym gatunkiem w Rejonie Chabarowska w Rosji. Występuje w dorzeczu
rzeki Amur i w górnych dopływach rzeki Leny oraz zasiedla dwie przybrzeżne
rzeki - Udę i Tugur. Komercyjne rybołówstwo tajmienia w tym rejonie nigdy nie
było zabronione. Gatunek ten jest wartościową rybą konsumpcyjną i dlatego
atrakcyjną także dla wędkarzy. Przed II wojną światową łowiono tajmienie w ilości
do 20 ton rocznie, a w czasie wojny nawet do 100 ton rocznie. W następnych
latach połowy utrzymywały się na poziomie 15-35 ton rocznie. Ten okres zaważył
na załamaniu się połowów tajmieni w latach 70-tych XX wieku, a także
prawdopodobnie wskutek wzrostu temperatury wody w Amurze.
*00079*
en
Artificial rearing of Sakhalin taimen (Parahucho
perryi) on salmonid fish farms in the district of Sakhalin region (
Przedstawiono
historię tajmienia sachalińskiego i rezultaty jego podchowu w gospodarstwach
rybackich w obwodzie sachalińskim. Doświadczenia przeprowadzono w 5
gospodarstwach, a ryby pochodziły z 10 rzek. Optymalna temperatura wody podczas
inkubacji ikry i podchowu larw wynosiła 8-
*00080*
en
Observations of food and feeding of angler-caught
huchen, Hucho hucho (L. ), in Slovak rivers in winter.
Obserwacje
pokarmu i odżywiania się głowacicy, Hucho hucho (L. ) łowionej
przez wędkarzy w rzekach słowackich zimą. Subjak, Jaroslav. - Arch. Pol. Fish.
2013 vol. 21 fasc. 3 s.
219-224, il. bibliogr.
Analizowano
zawartość żołądków 41 osobników głowacicy z 6 rzek słowackich. Spośród badanych
żołądków 17 proc. było pustych, a w pozostałych stwierdzono 116 ofiar należących
do 11 kategorii taksonomicznych. Głównym pokarmem głowacicy były ryby, a w
jednym żołądku znajdowały się żaby. W pokarmie z listopada i grudnia dominowały
ryby karpiowate, zwłaszcza piekielnica i kleń oraz ryby łososiowate. Wyniki
wskazują, że głowacica zajmuje szczyt łańcucha pokarmowego w górskich i
podgórskich rzekach i może odgrywać istotną rolę w kształtowaniu struktury
zespołów ryb.
*00081*
en
Preliminary attempts to start feed
huchen (Hucho hucho). Wstępne próby rozpoczęcia
żywienia głowacicy (Hucho hucho). Grudniewska, Joanna; Przybył, Antoni;
Goryczko, Krzysztof; Andrzejewski, Wojciech. - Arch. Pol. Fish. 2013 vol. 21 fasc. 3 s. 225-227,
il. bibliogr.
Testowano
proste metody rozpoczęcia żywienia larw głowacicy i jej podchowu stosując
pokarm żywy oraz świeże i suche pasze. Gdy podawano żywy zooplankton u ryb
zaobserwowano zachowania agresywne. Kanibalizm może być jednak z łatwością kontrolowany jeśli stosuje się częste lub ciągłe
automatyczne karmienie. Te metody mogą być stosowane nawet przez
nieprofesjonalnych entuzjastów zaangażowanych w aktywną ochronę głowacicy. Doświadczalne
żywienie odbywało się w ośrodku hodowlanym w Łopusznej i w placówce Instytutu
Rybactwa Śródlądowego w Rutkach.
RYBY
SZCZUPAKOWATE
*00088*
en
Specifying the relationship between key stages of pike
(Esox lucius L. ) embryogenesis and coagulants used in
lake recultivation. Specyficzna zależność między kluczowymi stadiami embriogenezy
szczupaka (Esox lucius L. ) a koagulantami używanymi
do rekultywacji jeziora. Tański, Adam; Bonisławska, Małgorzata; Tórz, Agnieszka;
Formicki, Krzysztof; Nędzarek, Arkadiusz; Drost, Arkadiusz; Rybczyk,
Agnieszka. - Limnol. Rev. 2013 vol. 13 iss. 2 s. 105-113, il. bibliogr.
Analizowano
wpływ koagulantów żelaza i glinu (PIX113, PAX18), używanymi do rekultywacji
jezior, na embrionalne stadia rozwojowe szczupaka. Zapłodnioną ikrę szczupaka
inkubowano w wodzie jeziornej i w wodzie z dodatkiem koagulantów stosując dawkę
50 mg/l. Obserwowano różne stadia embriogenezy: zamknięcie blastoporu,
zaoczkowanie, wylęganie, a po wylęgu mierzono długość larw. Stwierdzono, że
koagulanty najsilniejszy wpływ wywierają w pierwszym stadium embriogenezy (do
końca gastrulacji). W tym okresie przeżywalność była najniższa i wynosiła 73. 5
- 75. 0 proc. , a odsetek zdeformowanych larw po wylęgu
był najwyższy (9. 7 - 10. 0 proc. ).
RYBY OKONIOWATE
*00047*
en
The influence of preservation on fish morphology in
museum collections based on two species of the genus Lepomis (Actinopterygii:
Perciformes: Centrarchidae). Oddziaływanie konserwacji na morfologię ryb w
zbiorach muzealnych na przykładzie dwóch gatunków z rodzaju Lepomis
(Actinopterygii: Perciformes: Centrarchidae). Gaston,
Kevin A. ; Jacquemin, Stephen J. ; Lauer, Thomas E. -
Acta Ichth. Piscat.
2013 vol. 43 nr 3 s. 219-227, il. bibliogr.
Ryby,
Lepomis macrochirus i L. cyanellus, początkowo
konserwowano przez 6 tygodni w 10 proc. roztworze formaliny. Następnie
przeniesiono je do 70 proc. alkoholu etylowego na dalsze 46 tygodni. Przez cały
okres co jakiś czas fotografowano ryby w celu określenia
ich kształtów i dokonania pomiarów. Zauważono, że w ciągu 52 tyg. nastąpiła
redukcja długości ryb. Ryby skurczyły się proporcjonalnie, ale po ok. 39 tyg.
ich kształty uległy stabilizacji. W związku z tym uznano, że okazy muzealne ryb
można wykorzystać w badaniach ichtiologicznych.
*00095*
pl
Znakowanie młodocianego
sandacza znaczkami magnetycznymi i implantami elastomerowymi - wpływ na wskaźniki
hodowlane i retencję znaczków. Zakęś, Zdzisław; Kapusta, Andrzej; Szczepkowski,
Mirosław. - Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 26-30, il.
bibliogr.
Badano wpływ
znakowania znaczkami magnetycznymi (CWT) i implantami elastomerowymi (VIE)
trzech klas wielkości sandacza o masie ciała 2,5; 7,5 i
*00096*
pl
Wydajność rzeźna
i wskaźniki hodowlane selektów sandacza podchowywanych w systemach recyrkulacyjncyh
- efekt płci i diety. Zakęś, Zdzisław; Szczepkowski, Mirosław; Jankowska,
Barbara; Demska-Zakęś, Krystyna. - Komun. Ryb. 2013 nr
6 (137) s. 30-34, il. bibliogr.
Badano wpływ
żywienia selektów sandacza o masie początkowej większej niż
RYBY WĘGORZOWATE
*00063*
pl
Węgorze z
Polski wędrują na tarliska. Robak, Stanisław; Nermer, Tomasz. - Komun. Ryb.
2013 nr 5 (136) s. 17-18, il.
Opisano i
zilustrowano fotograficznie znakowanie węgorzy srebrzystych spływających z wód
na terenie Polski. W 2011 roku wpuszczono
RYBY SIEJOWATE
*00043*
en
Morphology and genetics of the ciscoes
(Actinopterygii: Salmoniformes: Salmonidae: Coregonus) from the Solovetsky
Archipelago (White Sea) as a key to determination of the taxonomic position of
ciscoes in northeastern
Przedstawiono
charakterystyczne cechy rodzaju Coregonus w skład którego
wchodzi wiele gatunków. W latach 1995-2009 zebrano 344 ryby siejowate
(koregonidy) z 5 jezior na wyspie Archipelagu Sołonieckiego. Badano polimorfizm
izoloci kinazy kreatynowej i fragment mitochondrialnego DNA. Markery genetyczne
wykazały, że nie ma istotnych różnic między Coregonus sardinella z jezior sołonieckich
a sielawą, Coregonus albula, łowioną w innych miejscach. Różnice morfologiczne
u obu gatunków wynikają raczej z adaptacji do różnych warunków środowiska.
RYBY MORSKIE
*00042*
en
A review on herring, Clupea harengus (Actinopterygii:
Clupeiformes: Clupeidae) recruitment and early life stage ecology in the
western
Śledź jest
komercyjnym gatunkiem ryb od średniowiecza. Trące się na wiosnę stado w
zachodniej części Bałtyku jest jednym z trzech występujących w tym morzu.
Prowadzone są badania biologii i ekologii śledzi bałtyckich, gatunku
który ma duże znaczenie ekonomiczne. Na podstawie ponad 120 publikacji z
ostatnich 100 lat, przeanalizowano jakie czynniki mogą
wpływać na rekrutację i produktywność tego gatunku. Włączono do tego przeglądu
tzw. „szarą literaturę“, głównie niemieckojęzyczną, w której znajdują się dane
ze źródeł historycznych i regionalnych.
*00045*
en
Molecular cloning and expression analysis of hypoxia
inducible factor 1alfa in tongue sole, Cynoglossus semilaevis (Actinopterygii:
Pleuronectiformes: Cynoglossidae), subjected to acute hypoxia. Molekularne klonowanie
i analizy ekspresji niedotlenienia wywołanego czynnikiem 1alfa
u ciosanki, Cyngolossus semilaevis (Actinopterygii: Pleuronectiformes:
Cynoglossidae) poddanej ostremu niedotlenieniu. Qi, Zhi T. ; Wang, Zi S. ; Zhang, Qi H. ; Zhao, Wei H. ; Qiu, M. ; Peng, Jian Q. - Acta
Ichth. Piscat. 2013 vol. 43 nr 3 s. 201-209, il.
bibliogr.
Czynnik
1alfa(HIF-1alfa) odgrywa kluczową rolę w kontrolowaniu genów związanych z
reakcjami fizjologicznymi na niedotlenienie. Użyty w badaniach gatunek ryb,
ciosanka, wykazuje dużą tolerancję na niedotlenienie. Klonowanie HIF-1alfa u
ciosanki i jego ekspresję przy ostrym niedotlenieniu badano w celu wyjaśnienia
reakcji molekularnych u ryb podczas niedotlenienia. U dorosłych ryb mRNA dla
HIF-1alfa wykazywał wysoką ekspresję w wątrobie, średnią w sercu, śledzionie,
nerkach, żołądku, krwi i skrzelach, a niską w jelitach. HIF-1alfa ciosanki
ulegał podregulowaniu po 5-120 min. niedotlenienia, a przy wysoko toksycznym
stresie niedotlenienia ekspresja tego czynnika była istotnie podwyższona.
*00048*
en
Trade of seahorses, Hippocampus spp. (Actinopterygii:
Syngnathiformes: Syngnathidae), on the east coast of the
Handel żywymi
pławikonikami (zwanymi też konikami morskimi) jest przeznaczony do akwarystyki,
zaś suszone okazy są wykorzystywane w tradycyjnej medycynie chińskiej. W
okresie od marca 2011 do listopada 2012 badano w 23 miejscach połowy tego
gatunku w Tajlandii. W handlu znajdowały się 4 gatunki: Hippocampus mohnikei,
H. kuda, H. spinosissimus, H.
trimaculatus. Trzy ostatnie gatunki poddawano
suszeniu. Ceny za suszone okazy zależały od rozmiarów ryb i metod połowu.
Wskazano na konieczność ograniczenia połowów i wyznaczenie stref ochronnmych,
ponieważ populacja pławikoników jest w tym rejonie zagrożona.
EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA
*00013*
pl
RRW-22 -
Statystyki produkcyjne w ujęciu urzędowego systemu zbierania danych. Lirski,
Andrzej; Myszkowski, Leszek. W: Materiały szkoleniowe. [Trzydziesta ósma]
XXXVIII Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych, Rumia,
9-11 października 2013. Pod red. R. K. Kowalskiego. Lębork: Stowarzyszenie
Producentów Ryb Łososiowatych 2013 s. 5-9, il.
Analizy
statystyczne w Polsce są dokonywane w ramach Programu Badań Statystycznych
Statystyki Publicznej. W obrębie programu prowadzone są badania ankietowe
produkcji rybackiej w stawach rybnych i innych urządzeniach do chowu i hodowli
ryb oraz sporządzane są zestawienia zbiorcze na formularzach sprawozdawczych
RRW-22. Łączna produkcja pstrąga tęczowego w 2012 roku wynosiła 12000 ton.
Podano ceny ryb i wartość ich sprzedaży, a także wielkość zatrudnienia w
sektorze akwakultury i wartość produkcji na jednego zatrudnionego.
Przedstawiono celowość wypełniania kwestionariuszy RRW-22.
*00056*
pl
Wyniki
finansowe gospodarstw rybackich w 2012 r. - Mag. Przem. Ryb. 2013 nr 5 (95) s. 44, il.
W Krajowym
Rejestrze Handlowym jest zarejestrowanych 58 gospodarstw rybackich, zorganizowanych jako spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
W 2012 roku wyniki finansowe 36 spółek zajmujących się rybactwem na wodach słodkich
(połowami i hodowlą ryb) wykazały łączne ich przychody na kwotę 93,3 mln zł, a łączne zyski netto na 12,9 mln zł. Najlepiej
prosperującymi gospodarstwami rybackimi zorganizowanymi w formie spółek prawa
handlowego są: Gospodarstwo Rybackie Gosławice (zysk netto
0,7 mln zł) i Zakład Hodowli Pstrągów w Zaporze-Mylof (1 mln zł zysku
netto).
*00089*
pl
Wpływ importu
karpi konsumpcyjnych na ich produkcję i ceny w Polsce. Hryszko, Krzysztof;
Lirski, Andrzej. - Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 2-5,
il. bibliogr. summ.
Analizowano
wzajemne relacje między czynnikami kształtującymi rynek karpia w Polsce, zwłaszcza
wpływ importu na ceny i produkcję krajową w latach 1997-2012. Podano wielkość
produkcji, importu oraz ceny hurtowe i importowe karpia. Polska obecnie
dysponuje największym rynkiem karpia w Unii Europejskiej - w 2012 roku sprzedaż
z produkcji krajowej wyniosła 17 tys. ton. Polska jest też największym
importerem karpia w Europie (3-4 tys. ton).
*00092*
pl
Kondycja
ekonomiczna rybactwa jeziorowego na przykładzie wyróżnionych grup i wybranych
gospodarstw. Wołos, Arkadiusz; Czerwiński, Tomasz. - Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 16-20, il. bibliogr. summ.
Analizowano
sytuację ekonomiczno-finansową gospodarstw rybackich przy użyciu trzech podejść
metodycznych. W pierwszym badano 64 gospodarstwa jeziorowe i stawowo-jeziorowe,
w drugim wykluczono 3 podmioty osiągające duże przychody z produkcji stawowej i
pozarybackiej. W trzecim wariancie analizowano 3 gospodarstwa reprezentujące
odmienne modele działalności. W całym zbiorze uzyskano w 2012 roku korzystne
wyniki, wskaźnik rentowności wyniósł ponad 8 proc. Wykazano, że istnieją możliwości
uzyskania rosnących przychodów zarówno w klasycznych gospodarstwach
jeziorowych, stawowo-jeziorowych i stosujących pozarybackie formy działalności.
WĘDKARSTWO
*00059*
pl
Porównanie
efektów wędkowania w wodach użytkowanych przez wybrane okręgi Polskiego Związku
Wędkarskiego i gospodarstwa rybackie. Wołos, Arkadiusz. - Komun. Ryb. 2013 nr 5 (136) s. 1-7, il. bibliogr. summ.
Analizowano
dwa podstawowe parametry: średni dzienny odłów na jednego wędkarza oraz
strukturę gatunkową odłowów wędkarskich w celu określenia wpływu wędkowania
rekreacyjnego na wody eksploatowane przez 8 okręgów PZW i 8 jeziorowych
gospodarstw rybackich. Stwierdzono ujemny związek między wielkością presji wędkarskiej
a efektywnością wędkowania oraz brak negatywnego wpływu odłowów gospodarczych
na wielkość dziennych odłowów przypadających na jednego wędkarza. W odłowach wędkarskich
dominował szczupak i okoń, a w jeziorowych odłowach rybackich ryby karpiowate.
*00097*
pl
Kompleksowe
badania presji i połowów wędkarskich na Zalewie Wiślanym. Trella, Marek. -
Komun. Ryb. 2013 nr 6 (137) s. 34
Podano
informacje na temat przebiegu i metod badań presji oraz połowów wędkarskich w
2011 i 2012 roku na Zalewie Wiślanym. Planuje się kolejne badania w celu
poznania zależności między wędkarstwem a rybactwem oraz oddziaływaniem wędkarstwa
na ten akwen.
POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY
*00054*
pl
Fauna rybna
Dniestru. Grochowalski, Jerzy. - Prz. Ryb. 2013 nr 5
(131) s. 40-43, il.
Zawarto
fragmenty pracy inżynierskiej wykonanej w Zakładzie Rybactwa i Łowiectwa
Uniwersytetu Poznańskiego w 1934 roku, przedstawiające zasoby rybne i stosunki
rybackie na Dniestrze na odcinku
ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD
*00008*
pl
Czy
rekultywacja jezior jest możliwa?. Heese, Tomasz; Kaczorkiewicz, Magdalena;
Lewicka-Rataj, Katarzyna; Pikuła, Katarzyna; Wawrzonkowski, Jonatan;
Wojcieszonek, Anna. W: Stan rybactwa śródlądowego w
Polsce. Materiały szkoleniowe. Poznań: Wydaw. Pol. Tow. Ryb. 2013 s. 57-69, il. +bibliogr.
Jeżeli
zawodne okazują się metody ochrony jeziora poprzez zabiegi ochronne w zlewni,
konieczna staje się jego rekultywacja. Rekultywacja jeziora polega bądź na
napowietrzaniu, bądź na strącaniu fosforu. Oprócz metod fizycznych i
chemicznych (z reguły stosuje się kilka jednocześnie) do innowacyjnych należą:
mieszanie mechaniczne wody, capping piaskiem (przykrywanie piaskiem osadów
dennych), inżynieria biomasy (zastosowanie preparatów bio-technologicznych).
Rekultywacja zmierza do redukcji ładunku nutrientów, ale
wskazane jest też monitorowanie dalszych etapów przechodzenia jeziora na niższy
poziom troficzny.
*00022*
en
Concentrations of some heavy metals in water,
sediment, and tissues of pikeperch (Sander lucioperca) from
Badano
zależności między właściwościami fizyko-chemicznymi wody, sezonowością i
rozmiarami ryb z jeziora Karatas (Turcja). Największe stężenie w wodzie
stwierdzono dla żelaza (Fe), a najmniejsze dla kadmu (Cd). Stężenie
metali rosło na wiosnę, a korelacje między ich koncentracją a parametrami
fizyko-chemicznymi (temperaturą, pH, przewodnictwem, natlenieniem) miały
charakter zarówno negatywny jak i pozytywny. Stężenie metali ciężkich w mięśniach
sandacza (z wyjątkiem manganu latem i jesienią) mieściło się w normach
krajowych i europejskich. W poszczególnych częściach ciała ryb (wątroba, mięśnie,
skrzela) stwierdzono różnice stężenia metali w zależności od pory roku.
*00028*
en
Water blooms and cyanobacterial toxins
in lakes. Zakwity wody i toksyny sinicowe w
jeziorach. Jakubowska, Natalia; Zagajewski, Paweł; Gołdyn, Ryszard. - Pol.
J. Env. Stud. 2013 vol. 22 nr 4 s. 1077-1082,
il. bibliogr.
Badano skład
gatunkowy i stężenie toksyn cyjanobacterii w trzech, różniących się typem
zlewni jeziorach w kompleskie Wielkich Jezior Mazurskich. W każdym jeziorze
stwierdzono występowanie dominujących potencjalnie toksycznych gatunków
cyjanobacterii: Microcystis aeruginosa w jeziorze Niegocin, Limnothrix redekei
i Planktolyngba limnetica w jeziorze Piłwąg oraz Planktothrix agardhii w
jeziorze Rekąty. Ponadto w dwóch ostatnich stwierdzono występowanie inwazyjnego
gatunku Cylindrospermopsis raciborskii. Stężenie toksyn na wszystkich
stanowiskach nie przekraczało 5 mikrog/l tj. koncentracji rekomendowanej przez
WHO dla wód do celów rekreacyjnych.
*00029*
en
Pollution and potential ecological risk
assessment of heavy metals in a lake.
Zanieczyszczenie
a ryzyko potencjalnego zagrożenia ekologicznego metalami ciężkimi w jeziorze. Ntakirutimana, Theoneste; Du, Gang; Guo, Jing-song; Gao,
Xu; Huang, Lei. - Pol. J. Env. Stud. 2013 vol. 22 nr 4 s.
1129-1134, il. bibliogr.
Badano
zanieczyszczenia metalami ciężkimi osadów dennych jeziora Donghu w Chinach. Do
wykrywania metali wykorzystano metodę ICP-AES (spektrometrię atomową sprzężoną
indukcyjnie). Obliczone wskaźniki potencjalnego zagrożenia ekologicznego
wskazywały na niski stan zagrożenia metalami ciężkimi, z wyjątkiem Cd i As,
które występowały na średnim poziomie zagrożenia (odpowiednio w całym jeziorze
i w jednej z zatok). Głównymi źródłami dopływu metali ciężkich do jeziora były ścieki
przemysłowe i bytowe.
*00030*
en
Effects of mining activities on river water quality. Wpływ działalności kopalni na jakość wody rzeki. Richter,
Pavel; Pecharova, Emilie. - Pol. J. Env. Stud.
2013 vol. 22 nr 4 s. 1269-1276, il. bibliogr.
Oceniano jakość wód rzeki Svatavy (Republika Czeska) w latach
1997-2008 zanieczyszczonej uprzednio w wyniku wieloletniego wydobywania rud
metali i węgla brunatnego. Największe zanieczyszczenie dla wszystkich badanych
wskaźników (SO4, Fe, Mn, Pb, Cd) odnotowano w latach 1997 i
*00032*
en
Evaluating environmental pollution by
applying oxidative stress biomarkers as bioindicators of water pollution in
fish. Ocena zanieczyszczenia środowiska na podstawie
zastosowania biomarkerów stresu oksydacyjnego u ryb
jako bioindykatorów zanieczyszczenia wody. Valon, Morina; Valbona, Aliko; Fahri,
Gavazaj; Qenan, Maxhuni; Dhurat, Kastrati; Fatmir, Cakaj. - Pol. J. Env. Stud.
2013 vol. 22 nr 5 s. 1519-1523, il. bibliogr.
Analizowano
poziom enzymów antyoksydacyjnych (transferazy-S-glutationowej, katalazy i dysmutazy
ponadtlenkowej) u karpia z rzeki Sitnica (Kosowo) pod kątem wykorzystania
jako użytecznych, biologicznych wskaźników zanieczyszczenia wody
metalami ciężkimi. Stwierdzono, że poziom aktywności badanych enzymów ściśle
korespondował ze stężeniami metali ciężkich w poszczególnych odcinkach rzeki
odzwierciedlając ich toksyczny wpływ na ryby.
*00033* pl
Zanieczyszczenia
związkami azotu pochodzenia rolniczego wód powierzchniowych w Polsce - wybrane
problemy oceny jakości wód. Gębala, Joanna; Orlińska-Woźniak,
Paulina; Wilk, Paweł. - Gosp. Wod. 2013 R. 73 nr 11 s. 424-430, il.
bibliogr.
Zwrócono
uwagę na Dyrektywę Azotanową, której celem jest ochrona wód powierzchniowych w
Polsce przed związkami azotu pochodzenia rolniczego. Przedstawiono wyniki modelowania jakości wód wykorzystując narzędzie Arc-SWAT
działające na platformie ArcGIS dla pilotażowej zlewni środkowej Warty.
Wprowadzenie modeli matematycznych w bardziej precyzyjny sposób pozwoli określić
stan wód powierzchniowych.
*00085* en
Comparison of coagulation behaviour and
floc characteristics of polyaluminium chloride (PAX18, PAX XL19H, ALCAT) with
surface water treatment. Porównanie procedur
koagulacyjnych i charakterystyka zawiesiny polichlorku glinu (PAX18, PAX XL19H,
ALCAT) po podaniu na powierzchnię wody. Bigaj, Izabela M. ; Brzozowska,
Renata; Łopata, Michał; Wiśniewski, Grzegorz; Dunalska, Julita A. ; Szymański,
Daniel; Zieliński, Rafał A. - Limnol. Rev. 2013 vol.
13 iss. 2 s. 73-78, il. bibliogr.
Polichlorek
glinu służy do koagulacji i jest wykorzystywany w porównawczych badaniach
usuwania mętności i barwy z wód powierzchniowych. Wyniki wskazują, że obniżenie
nasycenia tlenem i tlenu rozpuszczonego w wodzie wynosiło około 20 proc. dla
ALCAT i PAX18, a 15 proc. dla PAX XL19H. Tempo sedymentacji podczas koagulacji
było stabilne i zależne od użytej substancji. Formowanie się kłaczków przebiegało
różnie dla poszczególnych koagulantów.
*00087*
en
Plankton communities in oxbow lakes of the River
Vistula (
Zbadano
zbiorowiska fitoplanktonowe i zooplankton w trzech starorzeczach Wisły w pobliżu
Zatora. Analizowano wybrane parametry fizykochemiczne wody i osadów dennych.
Badane ekosystemy były zanieczyszczone metalami ciężkimi, głównie cynkiem,
kadmem, ołowiem i chromem, podobnie jak wody Wisły, a także manganem i żelazem.
Indeksy taksonomiczne w starorzeczach różniły się i struktura planktonu w każdym
zbiorniku też była inna. Jedynie podobne indeksy taksonomiczne dla wszystkich
zbiorników stwierdzono dla Chlorophyta i Rotatoria. Najniższe podobieństwa wystąpiły
w zbiorniku będącym pod wpływem rzeki i w starorzeczu całkowicie odizolowanym
od Wisły.
GOSPODARKA WODNA
*00018*
pl
Staw, jaki
jest, każdy widzi. Czy aby na pewno?. Rejman, Wojciech. - Gosp. Wod. 2013 R. 73
nr 9 s. 341-344, il. bibliogr.
Przedstawiono
uwarunkowania prawne funkcjonowania stawów na przykładzie doświadczeń RZGW we
Wrocławiu. Zwrócono uwagę na problemy związane z budową stawów przeznaczonych
do hodowli ryb i w przypadku korzystania z nich także do innych celów oraz różne
aspekty uzyskiwania pozwoleń wodnoprawnych. Zaproponowano kierunki uporządkowania
aktów prawnych, zwłaszcza doprecyzowania pod względem prawnym kwestii wydawania
pozwoleń wodnoprawnych.
*00041*
en
Hydromorphological assessment of the
anastomosing section of the
Pięć
równoległych kanałów rzeki Narew oceniano hydromorfologicznie metodą River
Habitat Survey (RHS). Cztery z nich były częściowo oddzielone tamą przez ponad
20 lat i ulegały wypłycaniu oraz zarastaniu. W latach 1990-2002 poddano je
renaturalizacji. Badania wykazały, że zmiany w rzece i okolicy zachodziły
wskutek oddziaływań antropogenicznych. Chociaż ekosystemy
lotyczne składają się z naturalnych elementów środowiska, są one
szczególnie podatne na antropopresję, ale zachowują zdolność regeneracji przez
długi czas.
SKORUPIAKI I MIĘCZAKI UŻYTKOWE
*00034*
pl
Rak pręgowany.
Topor, Jakub. - Wiad. Węd. 2013 nr 12 (774) s. 42,
il.
Opisano
raki występujące w wodach polskich ze szczególnym uwzględnieniem raka pręgowatego
(Orconectes limosus) pochodzącego z Ameryki Północnej. Rak ten dorasta do
PRZETWÓRSTWO RYBNE
*00064*
pl
Potrzeba
informacji o zawartości w produktach rybnych nie tylko polienowych kwasów z rodziny n-3, ale również kwasów długołańcuchowych. Kołakowska,
Anna; Domiszewski, Zdzisław. - Komun. Ryb. 2013 nr
5 (136) s. 19-21, bibliogr.
Przedstawiono
nomenklaturę, budowę i rodzaje niezbędnych kwasów tłuszczowych (NNKT) i ich rolę
w żywieniu człowieka. Podano przepisy regulujące stosowanie zdrowotnych oświadczeń
żywieniowych dotyczących kwasów tłuszczowych omega-3 w odniesieniu do żywności.