Instytut   Rybactwa   Śródlądowego

im. STANISŁAWA  SAKOWICZA







EXPRESS INFORMACJA

NR  3/2015

(kwartalnik)

 

 

 

                                          Opracowanie: mgr inż. Jadwiga Zdanowska

                                                       mgr inż. Henryk Chmielewski

                                                           inż. Jadwiga Cupiał

 

 

 

        

Olsztyn 2015

 

 

 

 

REDAKCJA

Zespół redakcyjny:
mgr inż. Jadwiga Zdanowska
mgr inż. Henryk Chmielewski
inż. Jadwiga Cupiał

 

Kontakt:
Tel.
(089) 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: din@infish.com.pl

 

© Copyright by
Instytut Rybactwa Śródlądowego
Olsztyn 2010

 

Wydawca:
Dział Wydawnictw
Instytutu Rybactwa Śródlądowego
10-719 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
Tel. (089) 524 10 15, 524 01 71, fax (089) 524 05 05
E-mail: wydawnictwo@infish.com.pl

 

 

 

 

 

 

Część rekordów została opracowana w Centralnej Bibliotece Rolniczej
w Warszawie oraz w innych ośrodkach naukowych.
Dziękujemy za ich udostępnienie.

 

 

 

RYBACTWO

*00084*          pl

Czy nauka i biznes się polubią?... o komercjalizacji wyników prac badawczych. Jarmołowicz, Sylwia; Łania-Pietrzak, Barbara. -  Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.22-25, il.

Przedstawiono zagadnienia dotyczące komercjalizacji badań naukowych i zarządzania własnością intelektualną. Opisano model planowania biznesowego tzw. kanwy biznesu (Business Model Canvas), który uwzględnia dziewięć podstawowych obszarów dotyczących klienta, oferty, infrastruktury oraz finansów. W transferze technologii ważną rolę odgrywają negocjacje oraz skuteczna prezentacja projektu.


*00086*          pl

Projekt „Opracowanie i wdrażanie zasad zrównoważonego korzystania z zasobów rybackich oraz rozwój współpracy przedstawicieli sektora rybactwa śródlądowego“ (2010-2015).  Czerwiński, Tomasz. - Komun. Ryb. 2015 nr 3 (146) s.28-30, il.

Celem projektu był rozwój współpracy między przedstawicielami sektora rybactwa śródlądowego oraz integracja środowiska rybackiego, nauki, administracji i podmiotów społecznych. W ramach projektu zorganizowano 8 konferencji, wydano 6 monografii naukowych oraz dwuczęściowe opracowanie na temat zasad zrównoważonego rozwoju w rybactwie śródlądowym. Projekt obejmował badania i analizy o sytuacji gospodarczej i ekonomicznej gospodarstw rybackich, stanu gospodarki zarybieniowej, regulacji prawnych i presji wędkarskiej.


*00088*          pl

Rezerwat przyrody w obwodzie rybackim. Radecki, Wojciech. -  Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.32-33

Na podstawie Ustawy o rybactwie śródlądowym i Ustawy o ochronie przyrody prawnik dowodzi, że wody w granicach rezerwatu przyrody nie mogą być włączone do uzupełniającego obwodu rybackiego.


HYDROBIOLOGIA RYBACKA

*00015*          pl

Status troficzny jezior humusowych Wigierskiego Parku Narodowego - czy jest niezmienny w czasie?. Drzymulska, Danuta. - Chrońmy Przyr.Ojcz. 2015 t.71 z.3 s.192-198, il. bibliogr. summ.

Scharakteryzowano morfologię jezior humusowych Wigierskiego Parku Narodowego (WPN). Omówiono wyniki badań prowadzonych w latach 2008-2011 dotyczących powstawania i funkcjonowania oraz współczesnego charakteru 12 sucharów WPN. W oparciu o uzyskane dane stworzono schemat prezentujący kierunki potencjalnych zmian trofii w jeziorach humusowych.


*00020*          en

Benthic invertebrates in floodplain lakes of a Polish river: structure and biodiversity analyses in relation to hydrological conditions. Bekręgowce bentosowe w starorzeczach rzek polskich: analiza struktury i bioróżnorodności w odniesieniu do warunków hydrologicznych. Obolewski, Krystian; Glińska-Lewczuk, Katarzyna;  Jarząb, Natalia; Burandt, Paweł; Kobus, Szymon; Kujawa, Roman;  Okruszko, Tomasz; Grabowska, Magdalena; Lew, Sylwia; Goździejewska, Anna; Skrzypczak, Andrzej. - Pol.J.Env.Stud. 2014 vol.23 nr 5 s.1679-1689, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki analizy ilościowo-jakościowej zespołów makrozoobentosowych bytujących w starorzeczach środkowego odcinka rzeki Biebrzy w okresie letnim w latach 2011-2012. Wykazano znaczny wpływ fluktuacji poziomu wody w korycie rzecznym oraz charakteru morfometrycznego starorzecza na wskaźniki jakościowe i ilościowe badanych zespołów bezkręgowców. Największe zróżnicowanie gatunkowe zaobserwowano w starorzeczach o charakterze lotycznym, natomiast największe zagęszczenie i biomasę w starorzeczach semi-lotycznych. Niski poziom zróżnicowania gatunkowego wynikał z ciągłych fluktuacji poziomu wody w rzece.


*00021*          en

Phosphorus distribution in lake sediments and interstitial water in different ecological function zones. Rozkład fosforu w osadach dennych jezior i wodzie interstycjalnej w strefach o różnych funkcjach ekologicznych. Zhang, Zhibin; Zhang, Xiaorui; Sui, Yinghui; Zhang, Yanhao; Wang, Meng; Lv, Yufeng. - Pol.J.Env.Stud.  2014 vol.23 nr 5 s.1831-1836, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki analizy rozkładu frakcji fosforu w osadach dennych różnych stref eutroficznego jeziora zdominowanego przez makrofity (Jezioro Nansi, Chiny). Stwierdzono dużą zmienność zawartości fosforu ogólnego (od 313,50 do 963,48 mg/kg) w badanej warstwie osadu (do 25 cm), przy czym największą ilościowo frakcję stanowił fosfor organiczny (41,56 - 52,60 proc.). Koncentracja fosforu ogólnego oraz większości jego frakcji obniżała się wraz z miąższością osadu. Stwierdzono pozytywną korelację między zawartością fosforanów w wodzie śródosadowej a koncentracją fosforu zewnętrznego w osadach.


*00023*          en

The diversity of small water bodies in chosen landscape parks situated in a biosphere reserve. Zróżnicowanie małych zbiorników wodnych w wybranych parkach krajobrazowych położonych w rezerwacie biosfery. Sender, Joanna; Kułak, Agnieszka; Maślanko, Weronika. -  Pol.J.Env.Stud. 2014 vol.23 nr 5 s.1867-1873, il. bibliogr.

Scharakteryzowano małe zbiorniki wodne o powierzchni poniżej 1 ha znajdujące się na terenie parków krajobrazowych położonych w Rezerwacie Biosfery Polesie Zachodnie (Pojezierze Sobiborskie i Łęczyńskie). Badania oparto na fotointerpretacyjnych analizach form pokrycia terenu, na podstawie ortofotomapy z 2007 r. oraz scen satelitarnych Rapid Eye z wykorzystaniem programów GIS. Stwierdzono, że zbiorniki te, charakteryzujące się różną genezą i charakterem, zajmują w analizowanych parkach znaczną powierzchnię wód. Swoista kumulacja 3000 małych zbiorników wodnych na tym terenie stanowi jeden z wyższych wskaźników w tej kategorii w Europie.


*00025*          en

Nutrient fluxes and their impact on the phytoplankton in a shallow coastal lake. Obieg substancji biogennych i ich wpływ na fitoplankton w płytkim jeziorze przymorskim. Wielgat-Rychert, Magdalena; Jarosiewicz, Anna; Ficek, Dariusz; Pawlik, Magdalena;  Rychert, Krzysztof. - Pol.J.Env.Stud. 2015 vol.23 nr 5 s.751-759, il.  bibliogr.

Celem badań przeprowadzonych w latach 2006-2008 było zidentyfikowanie źródła zmian koncentracji biogenów, azotu (N) i fosforu (P) w jeziorze Gardno i ich wpływ na rozwój fitoplanktonu. Na podstawie analizy jakościowej i ilościowej fitoplanktonu oraz fizyko-chemicznej wody wykazano, że spadek koncentracji N i związane z tym obniżenie stosunku N:P stymuluje rozwój zakwitów sinicowych przy wzroście temperatury wody powyżej 13 st.Cel. Badania wykazały potrzebę redukcji ładunku P dopływającego do jeziora.


*00041*          en

Cryopreservation of Acropora digitifera sperm with use of sucrose and methanol based solution. Kriokonserwacja nasienia koralowca Acropora digitifera przy użyciu roztworu na bazie sacharozy i metanolu. Ohki, Shun; Morita, Masaya; Kitanobo, Seiya; Kowalska, Agata A.; Kowalski, Radosław K. - Cryobiology 2014 vol.69 nr 1  s.134-139, il. bibliogr.

Opisano wyniki kriokonserwacji nasienia koralowca przy użyciu rozcieńczalnika zawierającego różne koncentracje sacharozy (0,5 - 1,5 M) i metanolu (10- 20 proc.). Najwyższym odsetkiem ruchliwych plemników (23 proc.) oraz najwyższym wskaźnikiem zapłodnienia ikry (63 proc.) po rozmrożeniu, charakteryzowało się nasienie mrożone przy użyciu rozcieńczalnika zawierającego 0,9 M sacharozy i 20 proc. metanolu przy proporcji nasienie : rozcieńczalnik 1:3. Zdolność zapładniająca nasienia mrożonego w ten sposób była zbliżona do wartości uzyskiwanych przy użyciu nasienia świeżego.


*00047*          en

Habitat indices for rivers: Quantifying the impact of hydro-morphological alterations of the fish community. Wskaźniki siedliska dla rzek: kwantyfikacja wpływu zmian hydromorfologicznych na zespoły ryb. Vezza, Paolo; Goltara, Andrea; Spairani, Michele;  Zolezzi, Guido; Siviglia, Annunziato; Carolli, Mauro; Bruno, Maria C.; Boz, Bruno; Stellin, Daniele; Comoglio, Claudio; Parasiewicz, Piotr. W: Engineering geology for society and territory. Vol.3. River basins, reservoir sedimentation and water resources. Switzerland:  Springer Int.Publ. 2015  s.357-360, il. +bibliogr. 9 poz. bibliogr.  eBook

Wyniki badań przeprowadzonych w alpejskich potokach północno-zachodnich Włoszech posłużyły do opracowania dwóch wskaźników oceny zmian przestrzenno-czasowych w górskich siedliskach rzecznych, wykorzystywanych w modelu MesoHABSIM. Pierwszy wskaźnik - Indeks wielkości siedliska opisuje wpływ zmian przepływu wody w potoku na wielkość dostępnego obszaru dla danego gatunku, drugi Indeks stresu dla siedliska określa czas (ilość dni), w którym panują niekorzystne warunki dla zamieszkującej siedlisko fauny. Rozważania teoretyczne poparto przykładami konkretnych obliczeń.


*00050*          en

Cladoceran community structure in three meso-eutrophic Polish lakes with varying thermal regimes. Struktura zespołów Cladocera w trzech polskich jeziorach mezotroficznych o różnych reżimach termicznych. Feniova, Irina Yu.; Razlutskij, Vladimir I.; Palash, Anna L.; Tunowsky, Jacek; Sysova, Elena A.; Dzialowski, Andrew R. -  Limnetica 2014 vol.33 nr 1 s.13-33, il. bibliogr. res.

Analizowano wpływ temperatury wody na strukturę gatunkową, biomasę, płodność, śmiertelność oraz regulację ekosystemu: topdown (drapieżnictwo) i bottom-up (fitoplankton) Cladocera w 3 mezotroficznych jeziorach konińskich (Licheńskim, Ślesińskim, Skulskiej Wsi), które są w różnym stopniu podgrzewane przez wody zrzutowe elektrowni. Wykazano istotny wpływ temperatury wody na parametry populacyjne badanej grupy zooplanktonu. Stwierdzono, że wzrost temperatury zmniejsza obfitość gatunkową i biomasę oraz zmienia strukturę gatunkową zespołów Cladocera (gatunki mniejsze zastępują gatunki większe). Drapieżnictwo ma miększy wpływ na regulację przyrostu naturalnego Cladocera w niższych temperaturach.


*00061*          en

Review of macroinvertebrate- and fish-based stream health indices. Przegląd makrobezkręgowców i ryb na podstawie wskaźników stanu „zdrowotnego“ cieków. Herman, Matthew R.; Nejadhashemi, Amir P. - Ecohydrol.Hydrobiol 2015 vol.15 nr 2 s.53-67, il. bibliogr.

Przedyskutowano wykorzystanie makrobezkręgowców i ryb jako wskaźników (indeksów biotycznych) w ekosystemach rzecznych. W przeglądzie uwzględniono 78 gatunków najczęściej analizowanych w tym kontekście. Opisano różne metody poboru prób w różnych typach cieków, a także korzyści i ograniczenia wynikające ze stosowania tego typu wskaźników. Uwagę skupiono głównie na ciekach płytkich. Indeksy biotyczne umożliwiają śledzenie zmian zachodzących w ekosystemach.


*00062*          en

Seasonal variation of zooplankton and pelagic fish catch in the fishing grounds off Tiruchendur coast, Gulf of Mannar, India. Zmienność sezonowa zooplanktonu a połowy ryb pelagicznych na łowiskach przybrzeżnych w Zatoce Mannar, Indie. Pitchaikani, Selvin; Lipton, Aaron P. - Ecohydrol.Hydrobiol 2015 vol.15 nr 2  s.89-100, il. bibliogr.

Przeprowadzono badania dotyczące zróżnicowania gatunkowego i liczebności zooplanktonu, jakości wód oraz połowów ryb pelagicznych na trzech łowiskach w okresie od stycznia 2009 do grudnia 2010. W badanym rejonie zidentyfikowano występowanie 49 gatunków zooplanktonu. Stwierdzono jego znaczne zróżnicowanie w poszczególnych sezonach. Analizowano korelacje między fizycznymi i chemicznymi parametrami a zooplanktonem. Wśród ryb dominującymi gatunkami były Sardinella longiceps i Scomberomorus commerson. Wskaźniki wysokiego zagęszczenia zooplanktonu i maksymalne połowy ryb były wewnętrznie sprzeczne.


*00074*          en

Non-native fish species in heated lakes: Origins and present status. Obce gatunki ryb w jeziorach podgrzanych: pochodzenie i stan obecny. Kapusta, Andrzej; Bogacka-Kapusta, Elżbieta. -  Arch.Pol.Fish. 2015 vol.23 fasc.2 s.121-129, il. bibliogr.

Przedyskutowano problem pojawiania się obcych gatunków ryb w silnie zmienionych ekosystemach wodnych. Zmiany takie w jeziorach spowodował zrzut wód podgrzanych przez elektrociepłownie. W kompleksie pięciu podgrzanych jezior w Polsce centralnej pojawiło się 12 obcych gatunków ryb, ale 30 proc. z nich było wcześniej notowanych w polskich wodach śródlądowych. Akwakultura i rybactwo (ucieczki z hodowli i zarybienia) były głównymi źródłami pojawiania się obcych gatunków. Cztery gatunki, które utworzyły stabilne populacje to: Pseudorasbora parva, Carassius gibelio, C. auratus, Cyprinus capio. Część nowych gatunków nie rozmnaża się w jeziorach podgrzanych.


 

AKWAKULTURA

*00008*          pl

Obraz polskiej akwakultury w 2013 roku na podstawie badań statystycznych, przy zastosowaniu kwestionariusza RRW-22. Lirski, Andrzej; Myszkowski, Leszek. W: [Trzydziesta dziewiąta] 39 Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych. Gdańsk:  Stow.Produc.Ryb Łosos. 2014     s.6-12, il.

Na podstawie danych z 892 kwestionariuszy RRW-22 od respondentów reprezentujących wszystkie formy własności sektora akwakultury, analizowano wielkość i wartość produkcji ryb konsumpcyjnych, ich ceny, wielkość produkcji oraz zatrudnienie. Wykazano, że w 2013 r. wyprodukowano ok. 35 tys. ton ryb, a ich wartość wyniosła 315,1 mln zł. Zwrócono uwagę na problemy związane ze sprawozdawczością unijną omówione w sprawozdaniu Europejskiego Trybunału Obrachunkowego.


*00059*          pl

Podstawy i perspektywy rozwoju akwakultury jesiotrowej w Polsce. Kolman, Ryszard. - Komun.Ryb. 2015 nr 2 (145) s.23-26, il. bibliogr.

Omówiono cele badań ichtiologicznych dotyczących ryb jesiotrowatych prowadzonych w Instytucie Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie od końca lat 80-tych. Przedstawiono prace nad technologią tuczu basenowego ryb w systemie recyrkulacyjnym, w sadzach i w stawach przepływowych oraz formowanie i eksploatację „kawiorowego“ stada samiczego jesiotrów. Zaprezentowano program restytucji jesiotra bałtyckiego w Polsce.


*00063*          pl

Znaczenie ryb jesiotrowatych w akwakulturze. Fopp-Bayat, Dorota. - Prz.Ryb. 2015 nr 3 (141) s.16-18, il. bibliogr.

Przedstawiono możliwość chowu i hodowli ryb jesiotrowatych w warunkach hontrolowanych oraz zalety tych gatunków ryb poprzez pozyskiwanie takich produktów jak: mięso, kawior, skóra, żelatyna, klej, leki.  Opisano techniki usprawniające prace hodowlane: identyfikację płci, tworzenie stad samiczych, analizy genetyczne tarlaków oraz kriokonserwację nasienia ryb.


*00080*          pl

Produkcja i wykorzystanie w akwakulturze homozygotycznych osobników i klonalnych linii ryb. Jagiełło, Krzysztof; Ocalewicz, Konrad. - Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.1-5, il. bibliogr. summ.

Techniki z zakresu inżynierii genomowej jak gynogeneza, androgeneza i poliploidyzacja pozwoliły na opracowanie technologii uzyskania osobników sterylnych i jednopłciowych stad ryb. Gynogeneza polega na aktywacji jaj przez genetycznie inaktywowane za pomocą promieniowania UV plemniki, a następnie uzyskane zygoty poddaje się działaniu udaru (szoku) środowiskowego lub chemicznego. Osobniki androgenetyczne uzyskuje się poprzez inseminację napromieniowanych jaj nasieniem z nienaruszonym DNA, a następnie duplikację ojcowskich chromosomów. Klonalne linie można uzyskać poprzez poddawanie kolejno procesom androgenezy i gynogenezy. Osobniki homozygotyczne i klonalne wykorzystuje się w programach selekcji i hodowli, a także w badaniach nad wpływem środowiska na fenotypy. W chwili obecnej techniki te wymagają optymalizacji.


*00091*          pl

[Szósty] VI Zjazd Sieci Centrów Akwakultury Europy Centralnej i Wschodniej (NACEE). Kolman, Ryszard; Lirski, Andrzej. - Komun.Ryb.  2015 nr 3 (146) s.40-41, il.

Zjazd NACEE oraz konferencja naukowo-praktyczna odbyły się w maju 2015 roku w Gorkach (Białoruś), zorganizowane przez Akademię Rolniczą w Gorkach i Instytut Gospodarki Rybackiej w Mińsku. Podczas sesji plenarnych konferencji mówiono o innowacyjności w akwakulturze. Podczas wycieczki zawodowej zapoznano uczestników z funkcjonowaniem nowoczesnych obiektów rybackich. Zjazd NACEE wybrał nowe władze oraz przedstawił projekt na temat strategii wykorzystania naturalnych zasobów w basenach rzek Europy Centralnej i Wschodniej.


 

BIOLOGIA RYB

*00003*          pl

Zachowania jesiotrów ostronosych w warunkach sztucznych i naturalnych - podsumowanie dotychczasowych obserwacji. Duda, Arkadiusz; Wiszniewski, Grzegorz. W: Aktalny stan i ochrona naturalnych populacji ryb jesiotrowatych Acipenseridae. Pod red. R. Kolmana. Olsztyn: Wydaw.IRS 2014   s.93-98, il. +bibliogr. 11 poz.

Scharakteryzowano behawior larw i narybku jesiotra ostronosego w warunkach hodowlanych oraz w warunkach imitujących ich naturalne siedliska. Dla skuteczności prac restytucyjnych konieczne jest kontynuowanie badań dotyczących preferencji larw i narybku jesiotrów w zakresie szybkości nurtu, rodzaju podłoża, obecności kryjówek jak również interakcji między- i wewnątrzgatunkowych.


*00046*          en

Habitat modeling in high-gradient streams: the mesoscale approach and apllication. Modelowanie siedlisk w potokach o wysokim gradiencie spadku: zastosowanie podejścia mezoskali.  Vezza, Paolo; Parasiewicz, Piotr; Spairani, Michele; Comoglio, Claudio. - Ecol.Applicat. 2014 vol.24 nr 4 s.844-861, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań mających na celu opracowanie nowej metodyki modelowania siedlisk w potokach górskich o dużym gradiencie spadku terenu (2-20 proc.) przy wykorzystaniu modelu MesoHABSIM i mobilnych systemów mapowania GIS. Do badań wykorzystano dane hydromorfologiczne z 40 alpejskich potoków w północno-zachodnich Włoszech. Opracowana metodyka pozwala na definiowanie wymagań siedliskowych ryb jednocześnie dla wielu stanowisk, modelowanie zmian w obrębie siedlisk poza zakresem przepływów oraz wyznaczanie standardów środowiskowych dla górskich cieków o dużym spadku, gdzie inne metody są nieużyteczne.


*00060*          pl

Sazan - nie tylko karp. Graczyk, Lilianna; Mazurkiewicz, Jan. -  Komun.Ryb. 2015 nr 2 (145) s.27-29, il. bibliogr.

Omówiono położenie, historię oraz charakterystykę flory i fauny albańskiej wyspy Sazan. Przedstawiono pochodzenie, historię, morfologię i zmiany domestyfikacyjne sazana - dzikiej formy karpia oraz omówiono zmodyfikowaną formę sazana - karpia koi.


 

HODOWLA RYB

*00001*          pl

Aktualny stan i ochrona naturalnych populacji ryb jesiotrowatych Acipenseridae. Pod red. Ryszarda Kolmana. Olsztyn: Wydaw. IRS 2014 253 ss., il. +bibliogr.

W monografii poruszono następujące zagadnienia dotyczące ryb jesiotrowatych: stan i ochrona ryb jesiotrowatych; biologia i ekologia; genetyka i systematyka; chów i hodowla ryb jesiotrowatych. Szeroko zakrojone działania stwarzają szansę na restytucję jesiotrów. Dynamicznie rozwijająca się akwakultura umożliwi formowanie i eksploatację stad samiczych ukierunkowanych na wytwarzanie kawioru.


*00002*          pl

Aktualny stan prac nad restytucją bałtyckiej populacji jesiotra ostronosego Acipenser oxyrinchus Mitchill w Polsce. Kolman, Ryszrd;  Kapusta, Andrzej; Szczepkowski, Mirosław; Duda, Arkadiusz;  Wiszniewski, Grzegorz; Zdanowski, Bogusław. W: Aktualny stan i ochrona naturalnych populacji ryb jesiotrowatych Acipenseridae. Pod red. R. Kolmana. Olsztyn: Wydaw.IRS 2014  s.61-70, il. +bibliogr. 19 poz.

Przedstawiono cele prowadzonych prac badawczych dotyczących restytucji jesiotra bałtyckiego do polskich wód. Omówiono przebieg zarybień 9 polskich rzek narybkiem jesiotra ostronosego o średniej masie 5-9 g oraz opis obserwacji jego zachowań w warunkach naturalnych i trasy migracji do morza. Instytut Rybactwa Śródlądowego prowadzi współpracę z organizacjami rybackimi i ośrodkami naukowymi z Federacji Rosyjskiej, Litwy i Łotwy w zakresie odtwarzania populacji jesiotra.


*00004*          pl

Pozarybieniowa migracja juwenalnych jesiotrów Acipenser oxyrinchus. Kapusta, Andrzej; Morzuch, Jacek; Duda, Arkadiusz;  Wiszniewski, Grzegorz; Kolman, Ryszrd. W: Aktualny stan i ochrona naturalnych populacji ryb jesiotrowatych Acipenseridae. Pod red. R. Kolmana. Olsztyn: Wydaw.IRS 2014     s.105-115, il. +bibliogr. 30 poz.

W latach 2007-2009 i 2011 wpuszczono do rzeki Drwęcy 149 osobników juwenalnych jesiotrów ostronosych, zaopatrzonych w nadajniki telemetryczne i indywidualne znaczki Carlin. Przebieg wędrówki ryb śledzono na 191 km odcinku rzeki Drwęcy od Samborowa do jej ujścia. Opisano tempo pozarybieniowej migracji juwenalnych jesiotrów. Charakteryzowała się ona znacznym zróżnicowaniem szybkości przemieszczania się i bez względu na porę roku, wiek czy wielkość ryb, miała charakter indywidualny.


*00005*          pl

Zastosowanie analiz genetycznych w ochronie sterleta Acipenser ruthenus L. Fopp-Bayat, Dorota; Kolman, Ryszrd. W: Aktualny stan i ochrona naturalnych populacji ryb jesiotrowatych Acipenseridae. Pod red. R. Kolmana. Olsztyn: Wydaw.IRS 2014  s.153-158, il. +bibliogr. 15 poz.

Z powodu zagrożenia wyginięciem populacji sterleta Acipenser ruthenus z dorzecza Dniestru, rozpoczęto prace badawcze nad zachowaniem puli genowej tego gatunku w warunkach akwakultury. Przeprowadzono analizę genetyczną prób w postaci fragmentów płetw pobranych przyżyciowo od sterletów z sześciu populacji pochodzących z rzek: Dniestru, Dniepru, Dunaju, Wołgi, Kamy i Obu, w latach 2007-2012. Stwierdzono, że populacja sterleta w rzece Dniestr różni się pod względem genetycznym od innych badanych populacji.


*00006*          pl

Rezultaty chowu jesiotra ostronosego w warunkach obiektu pstrągowego. Grudniewska, Joanna; Dobosz, Stefan; Goryczko, Krzysztof. W: Aktualny stan i ochrona naturalnych populacji ryb jesiotrowatych Acipenseridae. Pod red. R. Kolmana. Olsztyn: Wydaw.IRS 2014   s.219-226, il. +bibliogr. 12 poz.

Omówiono prowadzony w Zakładzie Hodowli Ryb Łososiowatych IRS w Rutkach, wychów trzech grup wiekowych (2006, 2007 i 2008) selektów pochodzących od tarlaków jesiotra ostronosego, żyjącego w Kanadzie w rzece Świętego Jana. Selekty jesiotra będą stanowiły źródło materiału zarybieniowego wykorzystanego w pracach restytucyjnych tego gatunku w Polsce. Przedstawiono liczbę, średnią masę i długość badanych jesiotrów w oparciu o pomiary wykonane w latach 2007-2013. Stado jesiotra ostronosego w Rutkach składa się ze 137 poznakowanych znaczkami PIT osobników.


*00053*          en

Post release behavior of Atlantic sturgeon, Acipenser oxyrinchus oxyrinchus larvae in different habitats. Zachowanie larw jesiotra ostronosego, Acipenser oxyrinchus oxyrinchus, po zarybieniu w różnych siedliskach. Duda, Arkadiusz; Wiszniewski, Grzegorz; Kolman, Ryszard. - Vestnik Gos.Polar.Akad. 2014 nr 1 (18) s.8-10, il.  bibliogr. rez.

Opisano wyniki dwóch eksperymentów terenowych dotyczących zachowania larw jesiotra ostronosego (18,6 mm, 180 mg/szt.) w rzece Drwęcy bezpośrednio po wypuszczeniu do wody. Na podstawie przeprowadzonych obserwacji stwierdzono, że opuszczanie obszaru zarybianego przez larwy następuje głównie w okresie nocnym i trwa około 2 dni. Zachowanie larw jest determinowane charakterem podłoża w miejscu zarybienia. Można było zaobserwować 3 podstawowe rodzaje zachowań: szukanie kryjówek (na podłożu kamienistym, do 62 proc. larw), swobodny spływ z prądem wody (na podłożu piaszczystym, do 76 proc. larw), pływanie w różnych kierunkach (głównie na podłożu mulistym, do 32 proc. larw).


*00057*          pl

Gospodarka rybacka w sródlądowych wodach płynących w 2013 roku.  Cz.2: Zarybienia. Mickiewicz, Maciej; Wołos, Arkadiusz; Draszkiewicz-Mioduszewska, Hanna. - Komun.Ryb. 2015 nr 2 (145)  s.14-18, il. bibliogr.

Na podstawie kwestionariuszy RRW-23 podano ilość materiału zarybieniowego poszczególnych gatunków w podziale na sortymenty, wprowadzonego do publicznych wód śródlądowych w 2013 roku przez 389 podmiotów prowadzących gospodarkę rybacką na łącznej powierzchni 390944 ha. Przedstawiono wielkość zarybianych powierzchni poszczególnymi gatunkami ryb oraz wartość zarybień w złotych na hektar. W 2013 r. w stosunku do 2012 r. zarybienia miały niższą wartość, a odłowy wyższą.


*00080*          pl

Produkcja i wykorzystanie w akwakulturze homozygotycznych osobników i klonalnych linii ryb. Jagiełło, Krzysztof; Ocalewicz, Konrad. - Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.1-5, il. bibliogr. summ.

Techniki z zakresu inżynierii genomowej jak gynogeneza, androgeneza i poliploidyzacja pozwoliły na opracowanie technologii uzyskania osobników sterylnych i jednopłciowych stad ryb. Gynogeneza polega na aktywacji jaj przez genetycznie inaktywowane za pomocą promieniowania UV plemniki, a następnie uzyskane zygoty poddaje się działaniu udaru (szoku) środowiskowego lub chemicznego. Osobniki androgenetyczne uzyskuje się poprzez inseminację napromieniowanych jaj nasieniem z nienaruszonym DNA, a następnie duplikację ojcowskich chromosomów. Klonalne linie można uzyskać poprzez poddawanie kolejno procesom androgenezy i gynogenezy. Osobniki homozygotyczne i klonalne wykorzystuje się w programach selekcji i hodowli, a także w badaniach nad wpływem środowiska na fenotypy. W chwili obecnej techniki te wymagają optymalizacji.


*00083*          pl

Akwakultura na Białorusi, stan obecny i perspektywy. Lirski, Andrzej; Kolman, Ryszard. - Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.20-22, il.

Na Białorusi dominuje chów i hodowla ryb w tradycyjnych stawach ziemnych o ogólnej powierzchni 26,5 tys. ha. Działalnością rybacką zajmuje się 371 podmiotów, z czego 90 proc. to gospodarstwa państwowe zrzeszone w jednym zjednoczeniu. Produkowawanych jest 24 gatunków ryb, wśród których dominuje karp (76-80 proc. produkcji) i ryby roślinożerne. Rozwija się chów ryb w systemach recyrkulacyjnych (300 ton). Ceny większości gatunków ryb są wyższe niż w Polsce.


*00085*          pl

Obszar gospodarstw rybnych w II Rzeczypospolitej według danych statystycznych Ministerstwa Rolnictwa. Hutorowicz, Andrzej;  Hutorowicz, Joanna. - Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.26-27, il.

Przedstawiono powierzchnie stawów ziemnych w poszczególnych województwach i powiatach oraz strukturę wielkości powierzchni stawowej w Polsce wg danych statystycznych prezentowanych przez Ministerstwo Rolnictwa pod koniec lat dwudziestych XX wieku. Całkowita powierzchnia stawów wynosiła 67 154 ha, z czego 26 proc. znajdowało się na terenie województwa lubelskiego. Najwięcej powierzchni stawowych znajdowało się w powiatach oświęcimskim i bialskim (województwo krakowskie) oraz w pszczyńskim i bielskim (województwo śląskie).


 

ROZRÓD RYB

*00014*          pl

Ekologiczne grupy rozrodcze. Kapusta, Andrzej. - Wiad.Węd. 2015  nr 6 (792) s.78-79, il.

Przedstawiono wybrane zagadnienia z biologii i ekologii ryb mające wpływ na rozsiedlenie ryb w różnych typach wód. Omówiono grupy rozrodcze krajowej ichtiofauny, uwzględniając podłoże, na którym składają ikrę. Są to ryby: pelagofilne, litopelagofilne, litofilne, fitofilne, litofitofilne, psammofilne, speleofilne, ostrakofilne, ariadnofilne.


*00027*          en

Short-term storage of diluted fish sperm in air versus oxygen. Krótkookresowe przetrzymywanie rozcieńczonego nasienia ryb w atmosferze powietrza i tlenu. Kowalski, Radosław K.; Cejko, Beata I.; Irnazarow, Ilgiz; Szczepkowski, Mirosław; Dobosz, Stefan;  Glogowski, Jan. - Turk.J.Fish.Aquat.Sc. 2014 vol.14 s.831-834, il. bibliogr.

Opisano efekty krótkookresowego przetrzymywania rozcieńczonego (1:3) nasienia pstrąga tęczowego i sterleta oraz karpia (1:30) w atmosferze powietrza i tlenu przy użyciu trzech różnych rozcieńczalników, dobranych indywidualnie dla każdego gatunku ryb. Nasienie pstrąga tęczowego i sterleta szybciej traciło swój potencjał ruchliwości w atmosferze tlenu niż powietrza. W atmosferze powietrza ruchliwość plemników pstrąga utrzymywała się na poziomie 20 proc. jeszcze po 33 dniach, a sterleta na poziomie 80 proc. po 10 dniach. W przypadku nasienia karpia nie zaobserwowano takiej różnicy; ruchliwość plemników spadała do 40 proc. po 4 dniach, niezależnie od warunków przetrzymywania.


*00065*          pl

Czynniki warunkujące powodzenie w kontrolowanym rozrodzie ryb.  Okoniewski, Zygmunt. - Prz.Ryb. 2015 nr 3 (141) s.21-22, il.

Powodzenie rozrodu ryb warunkują: znajomość gatunku, płci, odpowiednia wielkość i dojrzałość tarlaków, jakość i dawka hormonu, optymalne warunki środowiskowe oraz sposób wykonania zabiegu.


*00089*          pl

Konferencja „Wylęgarnia 2015", 23-24 kwietnia 2015, Kazimierz Dolny nad Wisłą. Zakęś, Zdzisław. - Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146)  s.33-37, il.

Podczas trzech sesji uczestnicy wysłuchali referatów na temat dojrzewania biofiltrów w systemach recyrkulacyjnych, o ostatnich osiągnięciach w podchowach ryb, rozrodzie i podchowie minoga rzecznego, podchowie raków. Mówiono też o doświadczeniach litewskich w odtwarzaniu populacji ryb łososiowatych. Zaprezentowano też 38 posterów oraz film poświęcony sielawie i siei z Pojezierza Suwalskiego.


 

ŻYWIENIE I ODŻYWIANIE SIĘ RYB

*00028*          en

Effects of Artemia sp. enrichment with essential fatty acids on functional and morphological aspects of the digestive system in Acipenser gueldenstaedtii larvae. Wpływ Artemii sp. wzbogaconej niezbędnymi kwasami tłuszczowymi na funkcjonalne i morfologiczne aspekty przewodu pokarmowego larw jesiotra rosyjskiego Acipenser gueldenstaedtii. Kamaszewski, Maciej; Ostaszewska, Teresa;  Prusińska, Maja; Kolman, Ryszard; Chojnacki, Maciej; Zabytyvskij, Juri; Jankowska, Barbara; Kasprzak, Robert. - Turk. J. Fish. Aquat. Sc.  2014 vol.14 s.129-138, il. bibliogr.  DOI: 10.4194/1303-2712-v14_4_12

Opisano wpływ podawania solowca (Artemia sp.) wzbogaconego preparatem Selco S. presso (INVE Aquaculture) zawierającym niezbędne kwasy tłuszczowe na fizjologię i morfologię przewodu pokarmowego larw jesiotra rosyjskiego (przez 22 dni od wyklucia). Zwiększenie podawania kwasów tłuszczowych spowodowało przyspieszenie tempa wzrostu larw, zmniejszenie retencji tłuszczu i proliferacji hepatocytów w wątrobie - przy zbliżonej do grupy kontrolnej, żywionej solowcem „niewzbogaconym“ - aktywności większości enzymów


trawiennych.

*00032*          en

The effect of essential fatty acid (EFA) enrichment of Artemia sp. nauplii on the enzymatic activity of Atlantic sturgeon (Acipenser oxyrinchus Mitchill, 1815) larvae - preliminary study. Wpływ naupliusów Artemia sp. wzbogaconych niezbędnymi kwasami tłuszczowymi na aktwyność enzymatyczną larw jesiotra ostronosego (Acipenser oxyrinchus Mitchill, 1815) - badania wstępne. Kamaszewski, M.;  Wójcik, M.; Ostaszewska, T.; Kasprzak, R.; Kolman, R.; Prusińska, M. - J.Appl.Ichthyol. 2014 vol.30 s.1256-1258, il. bibliogr.  DOI: 10.1111/jai.12561

Przedstawiono wpływ podawania solowca wzbogaconego preparatem Selco S. presso (INVE Aquaculture), zawierającym niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT: EPA i DHA), na wzrost, przeżywalność i aktwyność enzymów trawiennych (trypsyny, lipazy, alfa-amylazy, leucyno-aminopeptydazy-LAP i fosfatazy alkalicznej-ALP) u larw jesiotra ostronosego (przez 28 dni od wyklucia). Zwiększenie spożycia EPA i DHA wpłynęło na zwiększenie przeżywalności larw (z 50,7 do 58,7 proc.), ale nie spowodowało istotnych zmian w tempie wzrostu larw, ani w aktywności badanych enzymów trawiennych z wyjątkiem lipazy i LAP.


*00054*          ru

Ispol’zovanie metoda obogashhenija naupliusov artemii v osetrovodstve. Zastosowanie metody wzbogacania naupliusów Artemii w akwakulturze ryb jesiotrowatych. Chepurkina, M.A.; Gileva, E.A.; Prusinska, M.; Kolman, R. - Vestnik Rybokhoz. Nauki 2014 T.1 nr 4  s.78-90, il. bibliogr. summ.

Opisano efekty stosowania żywego pokarmu (naupliusy solowca, Artemia sp.) wzbogaconego kwasami tłuszczowymi (HUFA: DHA, EPA, olej lniany) oraz preparatami witaminowymi i probiotykami w podchowie sterleta oraz jesiotra rosyjskiego i syberyjskiego. Zastosowanie wzbogaconego solowca istotnie zwiększa przyrost masy ciała oraz wartość kaloryczną larw, ale nie ma istotnego wpływu na przeżywalność. W porównaniu z karmieniem wyłącznie paszą sztuczną lub niewzbogaconym solowcem, można uzyskać odpowiednio 4- lub 1,5-krotnie szybsze tempo wzrostu larw. Wzbogacenie solowca preparatem witaminowym, probiotykami oraz olejem lnianym okazało się bardziej efektywne niż stosowanie komercyjnego preparatu Selco-DHA (1,5-krotnie szybsze tempo wzrostu larw).


*00069*          en

Role of morphometry in determining the feeding success of small freshwater fish species: Multivariate analysis of Amblypharyngodon mola, Puntius ticto, and Esomus danricus. Rola morfometrii w określaniu sukcesu żywieniowego u małych gatunków ryb słodkowodnych: analiza multiwariacyjna dla Amblypharyngodon mola, Puntius ticto i Esomus danricus. Nandi, Sudarshana; Saikia, Surjya K. -  Arch.Pol.Fish. 2015 vol.23 fasc.2 s.79-90, il. bibliogr.

Określano efekty odżywiania się ryb przy pomocy kilku wskaźników, posługując się analizami regresji wielokrotnej. Badano długość przewodu pokarmowego i jego napełnienie oraz długość i rozwartość szczęk (pionową i poziomą). U A. mola poziom rozwartości szczęk i długość przewodu pokarmowego ściśle oddziaływały na napełnienie przewodu pokarmowego, ale u P. ticto tylko długość przewodu pokarmowego miała taki wpływ. U E. danricus długość przewodu pokarmowego i rozwarcie pyska wykazywały mały wpływ na napełnienie przewodu pokarmowego.


*00082*          pl

Wpływ parametrów technicznych basenów i właściwości fizycznych pasz komponowanych na efekty podchowu ryb. Rożyński, Maciej; Zakęś, Zdzisław. - Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.12-20, il. bibliogr.     Przedruk z monografii pt. „Podchowy organizmów wodnych - osiągnięcia, wyzwania, perspektywy“ 2015 Olsztyn, Wydaw.IRS

Kolory ścian basenów mają istotne znaczenie w przypadku podchowu larw i stadiów juwenalnych, występuje tu duża specyfika gatunkowa. Duży wpływ na efektywność podchowu wielu gatunków ryb mają parametry fizyczne pasz, kształt i wielkość cząstek paszy. Dobór paszy zależy od preferencji danego gatunku ryb.


 

 

CHOROBY RYB

*00009*          pl

Możliwości zastosowania bakteriofagów w profilaktyce i terapii chorób ryb łososiowatych. Siwicki, Andrzej A.; Dastych, Jarosław;  Schulz, Patrycja. W: [Trzydziesta dziewiąta] 39 Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych. Gdańsk: Stow.Produc.Ryb Łosos. 2014  s.88-96 +bibliogr. 32 poz.

Scharakteryzowano przyczyny wzrostu oporności patogennych dla ryb bakterii na antybiotyki i inne chemioterapeutyki dopuszczone do stosowania w rybactwie. Przedstawiono założenia projektu badawczego dotyczącego możliwości zastosowania bakteriofagów w ukierunkowanej terapii chorób bakteryjnych, powodujących największe straty w chowie i hodowli ryb. Omówiono skuteczność terapeutyczną bakteriofagów, w szczególności preparatu bakteriofagowego „Bafador“.


*00010*          pl

Przegląd rozwiązań praktycznych stosowanych w profilaktyce chorób ryb łososiowatych. Grudniewska, Joanna; Terech-Majewska, Elżbieta; Pękała, Agnieszka. W: [Trzydziesta dziewiąta] 39 Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych. Gdańsk:  Stow.Produc.Ryb Łosos. 2014  s.117-122

Omówiono metody poprawy warunków środwiska i metod hodowli ryb, jak również stosowanej profilaktyki i immunoprofilaktyki oraz terapii we współpracy hodowców ryb ze służbami weterynaryjnymi. Przedstawiono immunologiczne produkty lecznicze stosowane w profilaktyce chorób ryb łososiowatych i preparaty stosowane w zwalczaniu ich chorób. Opisano sposoby podawania leków rybom i wpływ tych leków na człowieka i środowisko.


*00011*          pl

Program ochrony zdrowia w gospodarstwie, aspekty praktyczne opracowywania. Terech-Majewska, Elżbieta; Grudniewska, Joanna;  Bernad, Alicja; Pajdak, Joanna; Siwicki, Andrzej K. W: [Trzydziesta dziewiąta] 39 Krajowa Konferencja - Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych. Gdańsk: Stow.Produc.Ryb Łosos. 2014  s.123-131, il. +bibliogr. 24 poz.

Przedstawiono znaczenie i rolę współpracy lekarza weterynarii z ichtiologiem (hodowcą ryb). Omówiono teoretyczne podstawy programu ochrony zdrowia ryb w gospodarstwie hodowlanym. Wskazano na znaczenie diagnostyki zagrożeń, immunoprofilaktyki ogólnej i swoistej oraz na przydatność naturalnych i syntetycznych środków wspomagających ochronę zdrowia ryb w gospodarstwie rybackim. Analizowano znaczenie żywienia ryb w opracowywanym programie ochrony zdrowia ryb.


*00012*          pl

Probiotyki w akwakulturze. Kazuń, Barbara; Kazuń, Krzysztof. -  Med.Wet. 2014 vol.70 nr 1 s.25-29, il. bibliogr. summ.

Na podstawie analizy literatury przedmiotu przedstawiono mechanizm działania, wpływ na nieswoistą, komórkową i humoralną odporność oraz rolę w ochronie zdrowia ryb organizmów probiotycznych: bakterii z rodzaju Lactobacillus, Lactococcus, Enterococcus, Streptococcus, Carnobacterium, Bacillus, Shewanella, Aeromonas, Pseudomonas, Vibrio, Enterobacter; grzybów z rodzaju Saccharomyces, Debaryomyces, Phaffia; glonów z rodzaju Tetraselmis. Wyniki licznych badań przeprowadzonych na różnych gatunkach ryb hodowlanych wskazują, że stosowanie probiotyków może przyczynić się do ograniczenia strat i uzyskania lepszych efektów ekonomicznych w hodowli ryb.


*00034*          en

Tissue-specific responses of oxidative stress biomarkers and antioxidant defenses in rainbow trout Oncorhynchus mykiss during a vaccination against furunculosis. Tkankowa odpowiedź biomarkerów stresu oksydacyjnego i mechanizmy obrony antyoksydacyjnej w wyniku szczepienia przeciwko furunkulozie u pstrąga tęczowego, Oncorhynchus mykiss . Tkachenko, Halyna; Kurhaluk, Natalia; Grudniewska, Joanna; Andriichuk, Anastasiia. - Fish Physiol.Biochem. 2014 vol.40 nr 4 s.1289-1300, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań biochemicznych dotyczące wpływu szczepionki przeciwko furunkulozie na aktywność wskaźników stresu oksydacyjnego i enzymatycznych mechanizmów obrony antyoksydacyjnej w tkankach pstrąga tęczowego (mięśniowej, skrzelowej, wątrobowej, mózgowej). Trzydzieści dni po podaniu szczepionki przez imersję w 10 proc. roztworze wodnym stwierdzono podwyższony poziom enzymów peroksydacji lipidów. Największą redukcję aldehydowych i ketonowych produktów oksydacyjnej modyfikacji białek zanotowano w tkance skrzelowej. We wszystkich tkankach zanotowano istotny spadek całkowitej zdolności antyoksydacyjnej (najwyższy wystąpił w wątrobie).


*00052*          ru

Effekty dezinfektanta Khloramina T na processy okislitel’nogo stressa v pecheni Raduzhnoj foreli (Oncorhynchus mykiss). Wpływ dezynfektanta, Chloraminy T, na procesy stresu oksydacyjnego w wątrobie pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss). Andrijczuk, A.;  Tkachenko, H.; Grudniewska, J.; Kurhaljuk, N. W: Aktual’nye problemy intensivnogo razvitija zhivotnovodstva. Materialy XVII Mezhdunarodnoj studencheskoj nauchnoj konferencii. Gorki, 29-30 maja 2014 g. Gorki (Ukraina): YO BGSXA 2014  s.18-23, il. +bibliogr. 18 poz.

Przedstawiono wyniki badań biochemicznych dotyczących wpływu środka dezynfekującego Chloraminy T stosowanego w kąpieli profilaktycznej (9 mg/l przez 20 min. przez 3 dni) na aktywność wskaźników stresu oksydacyjnego w tkance wątrobowej pstrąga tęczowego. W porównaniu z grupą kontrolną wykazano istotnie niższą zawartość aldehydowych i ketonowych produktów oksydacyjnej modyfikacji białek oraz istotnie mniejszą aktywność enzymów antyoksydayjnych - katalazy i reduktazy. Stwierdzono również spadek całkowitej zdolności antyoksydacyjnej (35,4 wobec 41,82 proc.) przy czym poziom ten nie był istotny statystycznie.


*00064*          pl

Terminarz ichtiopatologa. Porady ichtiopatologiczne w sezonie hodowlanym. Cz.4: Jesień (wrzesień, październik, listopad). Niemczuk, Wiktor. - Prz.Ryb. 2015 nr 3 (141) s.19-20, il.

We wrześniu należy sprawdzić stan zdrowotny ryb w celu wyleczenia choroby wrzodowej oraz likwidacji pasożytów zewnętrznych i wewnętrznych (tasiemców), a także trzeba obsiać tarliska i przesadki. W październiku podsumowuje się sezon hodowlany i rozpoczyna odłowy ryb handlowych. Należy też sprawdzić funkcjonowanie płuczki.


 

RYBY KARPIOWATE

BIOLOGIA KARPIA

*00055*          pl

Wpływ preparatu bakteriofagowego Bafador-1 na organizm ryb - badania hematologiczne i biochemiczne u karpia (Cyprinus carpio).  Siwicki, Andrzej K.; Dastych, Jarosław; Głąbski, Edward; Wójcik, Ewelina; Kazuń, Krzysztof; Kazuń, Barbara; Schulz, Patrycja. -  Komun.Ryb. 2015 nr 2 (145) s.1-3, il. bibliogr. summ.

Badano wpływ preparatu Bafador-1 o stężeniu bakteriofagów 1x10(8) PFU/ml, stosowanego w zanurzeniu przez 1 godzinę, na parametry hematologiczne i biochemiczne u karpia. Krew pobierano z żyły ogonowej przed zanurzeniem i 1, 2 oraz 3 dni po zanurzeniu. Wyniki wykazały, że zastosowanie Bafadoru-1 nie wpłynęło na zmianę poziomu czerwonych krwinek, hematokrytu, ani hemoglobiny we krwi. Podobną zależność zaobserwowano w odniesieniu do parametrów biochemicznych. Wykazano, że badany preparat nie ma negatywnego wpływu na parametry hematologiczne i biochemiczne u karpia.


*00072*          en

Effects of vitamins E, and Riboflavin (B2) and combinations of them on the hematological parameters of common carp, Cyprinus carpio L., fingerlings. Wpływ witamin E i ryboflawiny (B2) oraz ich połączeń na parametry hematologiczne narybku karpia, Cyprinus carpio L. Sharifzadeh, Seyedeh A.; Khara, Hossein; Ghobadi, Shayan. -  Arch.Pol.Fish. 2015 vol.23 fasc.2 s.107-111, il. bibliogr.

Przez 56 dni badano wpływ witamin E i B2 oraz ich połączeń na krew narybku karpia. W paszach (T) stosowano następujące dawki witamin (w mg/kg paszy): w T1, T2, T3 - dodano witaminę E w dawkach 80, 160 i 240 mg (odpowiednio); w paszach T4, T5, T6 dodawano witaminę B2 w dawkach 7, 15, 20 mg (odpowiednio). W paszy T7 dodano 80 mg wit.E + 7 mg wit.B2; w T8 - 160 mg wit.E + 15 mg wit.B2; w T9 - 240 mg wit.E + 20 mg wit.B2. W grupie kontrolnej nie dodawano witamin do paszy (T10). Wartości erytrocytów były wyższe u ryb żywionych paszą T7. Koncentracje immunoglobulin (IgM) były niższe w przypadku paszy T10 w porównaniu do innych pasz. Wykazano, że dodanie witamin E i B2 do pasz zmienia paramtery hematologiczne karpia.


 

CHÓW I HODOWLA KARPIA

*00066*          pl

Pasze sezonowe najlepszym pokarmem dla karpia. - Prz.Ryb. 2015  nr 3 (141) s.27-28, il.

Zaprezentowano ofertę firmy Aller Aqua dotyczącą pasz karpiowych. Przedstawiono wynik tygodniowego chowu karpia z użyciem pasz „Plan Zimowy“ przygotowującego ryby do zimowania. Plan ten sprzyja aktywnemu pobieraniu paszy przez ryby i usprawnia funkcjonowanie komórek podczas zimowania poprzez wbudowywanie fosfolipidów zawartych w paszy.


*00073*          en

Effects of incorporating in diets cold-pressed rapeseed cake on the growth performance, nutrient utilization, and body composition of common carp (Cyprinus carpio L.). Wpływ włączenia do diety tłoczonych na zimno makuchów rzepakowych na wzrost, wykorzystanie nutrientów i skład ciała karpia (Cyprinus carpio L.). Mazurkiewicz, Jan; Andrzejewski, Wojciech; Żołnierowicz, Katarzyna M.; Przybylska, Katarzyna; Golski, Janusz; Graczyk, Lilianna. -  Arch.Pol.Fish. 2015 vol.23 fasc.2 s.113-120, il. bibliogr.

Badano możliwość użycia białka alternatywnego ze źródeł roślinnych w żywieniu karpia. W tym celu stosowano makuchy rzepakowe tłoczone na zimno. Narybek karpia wpuszczono do stawów zarybiając je w ilościach 30 ryb na staw. Badano wzrost karpia, efektywność żywienia i skład ciała stosując dawki makuchów w ilościach 0, 70, 130 i 200 g/kg. Istotnie wyższy końcowy ciężar ciała ryb uzyskano przy najwyższych dawkach makuchów. Tempo wzrostu było prawie identyczne przy wszystkich dawkach. Wyniki sugerują, że istnieje możliwość włączenia do paszy dla karpia tłoczonych makuchów rzepakowych w ilości do 200 g/kg paszy.


 

INNE KARPIOWATE

*00013*          pl

Atlas ryb polskich. Brzana. Kapusta, Andrzej. - Wiad.Węd. 2015  nr 6 (792) s.51, il.

Przedstawiono informacje o brzanie, rybie należącej do rodziny karpiowatych, żyjącej w środkowym biegu rzeki o szybkim nurcie. Brzana odżywia się fauną denną, a na tarliskach innych ryb - ikrą. Zanieczyszczenia wód oraz budowle hydrotechniczne ograniczają liczne występowanie tego gatunku. Brzana to ryba bardzo wrażliwa na niską zawartość tlenu w wodzie.


*00018*          pl

Atlas ryb polskich. Lin. Kapusta, Andrzej. - Wiad.Węd. 2015 nr 7 (793) s.51, il.

Przedstawiono ogólne informacje o linie (Tinca tinca), rybie należącej do rodziny karpiowatych. Gatunek jest jedynym przedstawicielem rodzaju Tinca żyjącym w Polsce. Lin żyje wśród roślinności wodnej w jeziorach, stawach, starorzeczach i w rzekach, w miejscach płytkich, dobrze nagrzanych o mulistym dnie. Lin najczęściej dorasta do 1-2 kg, a jego długość nie przekracza 50 cm. Jest odporny na niekrzystne warunki środowiska.


*00022*          en

Boron and arsenic levels in water, sediment, and tissues of Carassius gibelio (Bloch, 1782) in a dam lake. Poziom boru i arsenu w wodzie, osadach dennych i tkankach karasia srebrzystego, Carassius gibelio (Bloch, 1782) ze zbiornika zaporowego. Cicek, Arzu; Kose, Esengul; Emiroglu, Ozgur; Tokatli, Cem; Baskurt, Sercan;  Sulun, Sule. - Pol.J.Env.Stud. 2014 vol.23 nr 5 s.1843-1848, il.  bibliogr.

Przeprowadzono badania toksykologiczne w celu oceny zanieczyszczenia środowiska wodnego i ryb borem (B) i arsenem (As) w zbiorniku zaporowym Kunduzlar (Turcja). Wykazano zmienność przestrzenną i sezonową koncentracji badanych pierwiastków w wodzie i osadach dennych. Najwięcej As (22,39 mg/kg) stwierdzono w osadach dennych jesienią, a B (265,40 mg/kg) latem. W tkankach ryb największą koncentrację B (222 mg/kg) stwierdzono w wątrobie, a najmniejszą w mięśniach (85,14 mg/kg). Oznaczone wartości znacznie przekraczały dopuszczalne normy zanieczyszczenia.


*00031*          en

Characterization of lake minnow Eupallasella percnurus semen in relation to sperm morphology, regulation of sperm motility and interpopulation diversity. Charakterystyka nasienia strzebli błotnej Eupallasella percnurus w odniesieniu do morfologii, regulacji ruchliwości plemników i różnic wewnątrzpopulacyjnych. Dietrich, G.J.; Pecio, A.; Sikorska, J.; Wolnicki, J.; Słowińska, M.; Hliwa, P.; Kamiński, R.; Andronowska, A.; Ciereszko, A. - J.Fish Biol. 2014  vol.85 nr 2 s.446-455, il. bibliogr.

Opisano ultrastrukturalną budowę plemników dwóch populacji strzebli błotnej przy użyciu transmisyjnej mikroskopii elektronowej oraz wpływ pH i koncentracji jonów soli (NaCl, KCl i CaCl2) na parametry ruchu plemników. Stwierdzono wysoki odsetek ruchliwości plemników (ok. 90 proc.) w szerokim zakresie pH (5,5 - 10,5) oraz istotny spadek tego parametru przy stosunkowo niskich stężeniach tych soli. Różnice międzypopulacyjne dotyczyły objętości nasienia, odczynu jego plazmy, koncentracji plemników i odsetka ruchliwości plemników oraz częstotliwości uderzeń witki plemnika. Różnice te mogły wynikać z uwarunkowań genetycznych lub odmiennych warunków siedliskowych.


*00037*          en

Reproductive parameters of topmouth gudgeon (Pseudorasbora parva) from a heated Lake Licheńskie (Poland). Wskaźniki rozrodcze czebaczka amurskiego (Pseudorasbora parva) z podgrzanego Jeziora Licheńskiego (Polska). Zahorska, Eva; Kovac, Vladimir; Svolikova, Kristina; Kapusta, Andrzej. - Cent.Eur.J.Biol. 2014 vol.9 nr 2  s.212-219, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki ośmioletnich (2004-2011) badań ichtiologicznych dotyczących strategii życiowej inwazyjnego gatunku z rodziny karpiowatych, czebaczka amurskiego, występującego w jednym z jezior systemu chłodzącego elektrowni Konin. Stwierdzono bardzo dużą zmienność płodności oraz okresu osiągania dojrzałości płciowej samic w trakcie zasiedlania jeziora. Początkowo samice czebaczka osiągały dojrzałość płciową przy mniejszych rozmiarach ciała i wykazywały wyższą płodność niż w okresie późniejszym. Potwierdzono hipotezę o znacznej plastyczności tego gatunku przy zasiedlaniu nowych środowisk.


*00038*          en

Induced artificial androgenesis in common tench, Tinca tinca (L.), using common carp and common bream eggs. Wywołanie sztucznej androgenezy lina, Tinca tinca (L.), przy użyciu ikry karpia i leszcza. Kucharczyk, Dariusz; Żarski, Daniel; Targońska, Katarzyna; Łuczyński, Marek J.; Szczerbowski, Andrzej; Nowosad, Joanna; Kujawa, Roman; Mamcarz, Andrzej. - Ital.J.Anim.Sci. 2014  vol.13 nr 1 s.196-200, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań nad sztuczną androgenezą lina przy użyciu ikry karpia i leszcza inaktywowanej promieniami UV (384 - 5376 J/m kw.) oraz zastosowaniu szoku cieplnego (40 st.C przez 2 min. po 20-60 minutach od aktywacji ikry). Wykazano, że najskuteczniejsza dawka inaktywacyjna UV dla obydwu gatunków wynosi 3456 J/m kw., a optymalny moment do zastosowania szoku cieplnego przypada na 30 minut po zapłodnieniu. W tych warunkach można uzyskać do 2 proc. androgenetycznego potomstwa lina.


*00068*          en

Some biological data on cactus roach, Rutilus virgo (Heckel), in rivers of the Transcarpathian region of Ukraine. Biologiczne dane o płoci Rutilus virgo (Heckel) w rzekach regionu zakarpackiego na Ukrainie. Talabishka, Evgeniy; Didenko, Alexander; Velykopolskiy, Igor. - Arch.Pol.Fish. 2015 vol.23 fasc.2 s.67-77, il. bibliogr.

Występowanie płoci Rutilus virgo stwierdzono w ukraińskiej części regionu zakarpackiego łowiąc ryby w dolnych odcinkach rzek Latorica i Borzhava. Porównywano wybrane cechy morfometryczne między R. rutilus a R. virgo. Stwierdzono, że 26 spośród 40 cech morfometrycznych istotnie się różni między tymi gatunkami. Największe różnice dotyczyły takich cech jak: długość i wysokość głowy, maksymalne wygrzbiecenie, rozmiary płetwy piersiowej i płetwy brzusznej, wysokość głowy od poziomu oczu i długość przedoczna. Badano też zależność między długością a ciężarem oraz płodność płoci (od 6775 ziaren ikry w wieku 4+ do 51535 ziaren ikry w wieku 8+).


 

RYBY ŁOSOSIOWATE

*00045*          en

Identification of multiple diagnostic SNP loci for differentiation of three salmonid species using SNP-arrays. Identyfikacja wielokrotnych diagnostycznych loci SNP w celu rozróżnienia trzech gatunków ryb łososiowatych przy użyciu macierzy SNP. Drywa, Agata; Poćwierz-Kotus, Anita; Dobosz, Stefan; Kent, Matthew P.; Lien, Sigbjorn; Wenne, Roman. - Mar.Genom. 2014 vol.15  s.5-6, il. bibliogr.   http://dx.doi.org/10.1016/j.margen.2014.03.003

Przedstawiono wyniki analizy genetycznej trzech gatunków ryb łososiowatych (pstrąga tęczowego, łososia, troci) przy użyciu techniki polimorfizmu pojedynczych podstawień nukleotydowych (macierzy SNP) w DNA, wykorzystując znane markery SNP opracowane dla łososia atlantyckiego. W wyniku przperowadzonych badań wytypowano 566 diagnostycznych SNP, charakterystycznych dla analizowanych gatunków ryb. Opracowane zestawy markerów genetycznych są wysoce polimorficzne dla tych gatunków ryb i mogą być wykorzystywane do identyfikacji zarówno pojedynczych osobników, jak i kontroli genetycznej całych stad.


*00078*          en

The effect of water salinity on the motility of spermatozoa of the brook trout, Salvelinus fontinalis (Actinopterygii: Salmoniformes: Salmonidae). Wpływ zasolenia wody na ruchliwość plemników pstrąga źródlanego, Salvelinus fontinalis (Actinopterygii: Salmoniformes: Salmonidae). Bonisławska, Małgorzata; Szulc, Joanna; Formicki, Krzysztof. - Acta Ichth.Piscat. 2015 vol.45 nr 2  s.143-151, il. bibliogr.

Plemniki pstrąga źródlanego cechują sie krótkim okresem aktywności w wodzie. Wzrost zasolenia na tarliskach tego gatunku może mieć negatywny wpływ na plemniki. Badano wpływ zasolenia w zakresie 1,0 - 10,0 promili (1, 3, 5, 10) analizując następujące parametry ruchu plemników: VCL, VSL, VAP, ALH, BCF, LIN, STR, WOB i MOT metodą komputerową CASA. W wodzie o zasoleniu 1-3 promili nie stwierdzono istotnych różnic, a najwyższe średnie wartości ruchliwości stwierdzono przy zasoleniu 5 promili. Natomiast zasolenie 10 promili powodowało obniżenie wszystkich parametrów, a po 35 sekundach nie odnotowano poruszania się plemników.


*00079*          en

Risks to stocks of native trout of the genus Salmo (Actinopterygii: Salmoniformes: Salmonidae) of Serbia and management for their recovery. Zagrożenia dla rodzimych zasobów ryb łososiowatych z rodzaju Salmo (Actinopterygii: Salmoniformes: Salmonidae) w Serbii i zarządzanie ich restytucją. Simonovic, Predrag; Vidovic, Zoran; Tosic, Ana; Skraba, Dubravka; Canak-Atlagic, Jelena; Nikolic, Vera. - Acta Ichth.Piscat. 2015 vol.45 nr 2  s.161-173, il. bibliogr.

Do wód serbskich introdukowano cztery obce gatunki łososiowatych (Oncorhynchus mykiss, Salvelinus fontinalis, Salmo letnica, Salvelinus alpinus) oraz jeden szczep Salmo macedonicus. Badano ich wpływ na rodzime gatunki z rodzaju Salmo, zwłaszcza Salmo cf. trutta Linnaeus, 1758. Analizowano haplotypy markerów molekularnych mtDNA. Wprowadzone gatunki sklasyfikowano jako wysoce zagrażające dla rodzimych łososiowatych. Uznano, że należy dążyć do wyeliminowania obcych łososiowatych celem ochrony dzikich stad rodzimych łososiowatych.


 

 

CHÓW I HODOWLA PSTRĄGA

*00029*          en

Application of glucose-methanol extender to cryopreservation of semen of sex-reversed females rainbow trout results in high post-thaw sperm motility and fertilizing ability. Zastosowanie rozrzedzalnika glukoza-metanol do kriokonserwacji nasienia neosamców pstrąga tęczowego skutkuje wysoką ruchliwością i zdolnością do zapłodnienia plemników po rozmrożeniu. Dietrich, G.J.; Nynca, J.;  Dobosz, S.; Zalewski, T.; Ciereszko, A. - Aquaculture 2014 vol.434  s.27-32, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki stosowania procedury obejmującej rozrzedzenie nasienia roztworem glukozy (0,18 M) z metanolem (9 proc.) w stosunku 1:9 oraz piętnastominutową ekwilibrację podczas kriokonserwacji nasienia neosamców pstrąga tęczowego. Kriokonserwowane w ten sposób nasienie neosamców może posiadać zbliżoną ruchliwość i żywotność (55 i 56 proc.) oraz zdolność zapładniającą (80 proc.) w stosunku do nasienia świeżego. Opisana procedura może być wdrożona do praktyki wylęgarniczej.


 

INNE ŁOSOSIOWATE

*00030*          en

Efficient method for cryopreservation of European huchen (Hucho hucho L.) and grayling (Thymallus thymallus L.) semen. Efektywna metoda kriokonserwacji nasienia głowacicy (Hucho hucho L.) i lipienia (Thymallus thymallus L.). Nynca, Joanna; Dietrich, Grzegorz J.;  Grudniewska, Joanna; Dobosz, Stefan; Liszewska, Ewa; Krzyś, Maksymilian; Różyński, Rafał; Ciereszko, Andrzej. - Aquaculture 2015  vol.435 s.146-151, il. bibliogr.

Omówiono wykorzystanie metody rozrzedzania nasienia roztworem glukoza-metanol (odpowiednio 0,18 M - 9 proc.) w stosunku 1:5 oraz piętnastominutowej ekwilibracji do kriokonserwacji nasienia głowacicy i lipienia. Mrożone w ten sposób nasienie głowacicy charakteryzowało się niższą ruchliwością plemników niż lipienia (45 vs. 68 proc.), ale posiadało wyższą zdolność zapładniającą (88 vs. 50 proc.). W przypadku obydwóch gatunków ryb zdolność zapładniająca nasienia po rozmrożeniu była zbliżona do wartości uzyskiwanych przy użyciu nasienia świeżego.


*00040*          en

Morphological characteristics of blood cells in brook trout triploids induced by hydrostatic pressure shock applied at different times after fertilisation. Charakterystyka morfologiczna komórek krwi triploidów pstrąga źródlanego uzyskanych w wyniku szoku ciśnieniowego zastosowanego w różnym czasie od zapłodnienia.  Własow, Teresa; Kuzminski, Henryk; Kowalska, Agata; Wiśniewska, Anna; Fopp-Bayat, Dorota; Korzuch, Joanna. - Caryologia: Int.J.Cyt. 2014  vol.67 iss.1 45-48, il. bibliogr.  DOI: 10.1080/00087114.2014.891699

Przedstawiono wyniki analizy zmian w obrazie krwi obwodowej dwumiesięcznych triploidów pstrąga źródlanego (Salvelinus fontinalis), otrzymanych w wyniku zastosowania pięciominutowego szoku ciśnieniowego (9500 psi) w różnym czasie od zapłodnienia (22,5 - 62,5 minut). Stwierdzono, że użycie szoku ciśnieniowego po 32,5 lub 37,5 minutach od zapłodnienia powodowało najmniejsze zmiany patologiczne w komórkach krwi obwodowej uzyskanych triploidów. Uzyskiwano istotnie najniższy odsetek erytrocytów z podzielonym jądrem oraz najwyższy odsetek limfocytów o normalnej budowie.


*00042*          en

Effect of postthaw storage time and sperm-to-egg ratio on fertility of cryopreserved brook trout sperm. Wpływ czasu rozmrażania i proporcji plemników do ikry na zdolność zapłodnienia mrożonego nasienia pstrąga źródlanego. Nynca, J.; Dietrich, G.J.;  Dobosz, S.; Zalewski, T.; Ciereszko, A. - Theriogenology 2014 vol.83  s.253-256, il. bibliogr.

Opisano wpływ czasu rozmrażania oraz proporcji plemników do ikry na zdolność zapładniania kriokonserwowanego nasienia pstrąga źródlanego, Salvelinus fontinalis, na podstawie oceny parametrów ruchu plemników i efektów zapłodnienia na etapie zaoczkowania ikry i wykluwania się wylęgu. Stwierdzono, że kriokonserwowane nasienie nie traci swoich właściwości przez 60 minut po rozmrożeniu (ruchliwość plemników 52 proc.) i posiada porównywalną zdolność do zapłodnienia jak nasienie świeże. Badania stanowią istotny postęp w sztucznym rozrodzie pstrąga źródlanego w zakresie używania kriokonserwowanego nasienia do zapłodnienia ikry.


*00056*          pl

Bioakumulacja pierwiastków i markery stresu oksydacyjnego w tkance mięśniowej smoltów troci wędrownej (Salmo trutta L.) z dorzecza Słupi. Pałczyńska-Guguła, Katarzyna; Tkachenko, Halyna;  Kurhaluk, Natalia; Górska, Ewa. - Komun.Ryb. 2015 nr 2 (145) s.4-13,  il. bibliogr. summ.

Badano zawartość mikro- i makroelementów (mangan, miedź, cynk, żelazo, wapń, magnez) oraz aktywność enzymów antyoksydacyjnych (dysmutaza ponadtlenkowa, katalaza, reduktaza, peroksydaza glutationowa) w tkance mięśniowej smoltów troci wędrownej z dopływów rzeki Słupi (rzeki: Glaźna, Skotawa, Kwacza, Kamienna). Smolty zasiedlające Glaźnę wykazywały wysoki poziom wapnia i wysoką aktywność katalazy, w Kamiennej wysokie stężenie biopierwiastków oraz wysoką aktywność katalazy i peroksydazy, w Kwaczy wysokie stężenie Ca i Mg oraz wysoki poziom zmodyfikowanych białek, w Skotawie wysoką aktywność katalazy oraz wysoki poziom zmodyfikowanych białek i lipidów.


 

RYBY OKONIOWATE

*00033*          en

Growth, survival and tag retention in juvenile pikeperch (Sander lucioperca) in laboratory conditions. Tempo wzrostu, przeżywalność i retencja znaczków u młodocianego sandacza (Sander lucioperca) w warunkach laboratoryjnych. Zakęś, Zdzisław; Kapusta, Andrzej;  Hopko, Marek; Szczepkowski, Mirosław; Kowalska, Agata. - Aquacult. Res. 2013 s.1-5, il. bibliogr.  DOI: 10.1111/are.12283

Przedstawiono wpływ znakowania dwoma typami znaczków zewnętrznych: elastomerowymi VIE i magnetycznymi CWT, na wzrost, przeżywalność i retencję (zatrzymanie) znaczka 28 dni po znakowaniu w trzech klasach wagowych: 2,5; 7,0 i 19 g/szt. po 90, 119 i 160 dniach od wyklucia (odpowiednio). Ryby były umieszczone w eksperymentalnym obiegu zamkniętym. Wyniki wykazały, że znaczki nie miały negatywnego wpływu na tempo wzrostu i przeżywalność narybku o masie ciała powyżej 2 g. Retencja znaczków CWT (91,9 - 99 proc.) była mniejsza niż VIE (100 proc.), szczególnie w klasie wagowej 7 g. Najwięcej znaczków CWT odpadło w ciągu 2 godz. po znakowaniu.


*00035*          en

Impact of butyl benzyl phthalate on development of the reproductive system of European pikeperch, Sander lucioperca (L.). Wpływ ftalanu benzylobutylowego na rozwój systemu rozrodczego sandacza, Sander lucioperca (L.). Jarmołowicz, Sylwia;  Demska-Zakęś, Krystyna; Zakęś, Zdzisław. - Acta Vet.Hung. 2014 vol.62 nr 3 s.397-407, il. bibliogr.  DOI: 10.1556/A.Vet.2014008

Przedstawiono wyniki działania ftalanu benzylobutylowego (BBP) podawanego w paszy w ilościach 1, 2, 4, 8 i 16 g/kg paszy na rozwój układu rozrodczego sandacza w okresie różnicowania płci (61-96 dni po wykluciu). Przeprowadzona analiza histopatologiczna gonad wykazała, że BBP w całym zakresie podawanych dawek opóźniał rozwój samczego układu płciowego, a w koncentracjach 4-16 g/kg paszy indukował proces feminizacji gonad. Obniżenie tempa wzrostu i zaburzenia proporcji samic do samców stwierdzono przy dawkach 8 i 16 g BBP/kg paszy.


*00043*          en

Growth, survival and tag retention in juvenile pikeperch (Sander lucioperca) in laboratory conditions. Tempo wzrostu, przeżywalność i retencja znaczków u młodocianego sandacza (Sander lucioperca) w warunkach laboratoryjnych. Zakęś, Zdzisław; Kapusta, Andrzej;  Hopko, Marek; Szczepkowski, Mirosław; Kowalska, Agata. - Aquacult.Res. 2015 vol.46 nr 5 s.1276-1280, il. bibliogr.

Przedstawiono oddziaływanie znaczków zewnętrznych, elastomerowych ((VIE) i magnetycznych (CWT) na wzrost, przeżywalność i krótkotrwałą retencję u narybku sandacza w trzech klasach wagowych (2,5; 7,0 i 19 g/szt.) po 90, 119 i 160 dniach od wyklucia (odpowiednio). Badania przeprowadzono w eksperymentalnym obiegu zamkniętym. Wyniki wykazały, że obydwa typy znaczków nie miały negatywnego wpływu na tempo wzrostu i przeżywalność narybku sandacza o masie ciała powyżej 2 g. Retencja znaczków CWT była mniejsza niż VIE (od 91,9-99 proc. do 100 proc.), szczególnie w klasie wagowej 7 g/szt. Najwięcej znaczków CWT odpadło w ciagu 2 godzin po znakowaniu (61-71 proc.).


*00051*          en

Early development and allometric growth in Nannacara anomala Regan, 1905 (Perciformes: Cichlidae) under laboratory conditions. Wczesny rozwój i allometryczny wzrost Nannacara anomala Regan, 1905 (Perciformes: Cichlidae) w warunkach laboratoryjnych. Kupren, Krzysztof; Prusińska, Maja; Żarski, Daniel; Krejszeff, Sławomir;  Kucharczyk, Dariusz. - Neotrop.Ichthyol. 2014 vol.12 nr 3 s.659-665,  il. bibliogr.

Przedstawiono rozwój larwalny oraz scharakteryzowano biometryczne parametry ciała słodkowodnej pielęgnicy paskowej, Nannacara anomala, w warunkach laboratoryjnych. Szczegółowo opisano kolejne etapy rozwoju oraz zależności między poszczególnymi parametrami biometrycznymi ciała. W okresie larwalnym stwierdzono występowanie 8 stadiów rozwojowych, a proces ten w temperturze 26 st.Cel. trwa 18 dni, licząc od dnia wyklucia. Najbardziej intensywne zmiany zachodzą w pierwszym tygodniu po wykluciu (TL 3,74 - 4,84 mm), gdy następuje szybki rozwój cech związanych z odżywianiem i lokomocją (rozwój części głowowej i ogonowej ciała). W momencie metamorfozy ryby osiągają średnią długość ciała 9,60 mm.


*00058*          pl

Wpływ żywienia sandacza paszami o różnej wielkości granul na efekty hodowlane wstępnej fazy tuczu w systemach recyrkulacyjnych.  Zakęś, Zdzisław; Hopko, Marek; Rożyński, Maciej; Stawecki, Konrad. -  Komun.Ryb. 2015 nr 2 (145) s.19-23, il. bibliogr.

Juwenalnego sandacza o początkowej masie ciała od 74 do 175 g żywiono przez 27 dni dwiema paszami ekstrudowanymi różniącymi się wielkością granul. Omówiono efekty podchowu: masę ciała, współczynnik zmienności, współczynnik kondycji i przeżywalność ryb. Wykazano, że w początkowym okresie tuczu należy stosować pasze o wielkości granul 2,8 mm, zaś dla ryb o masie większej niż 125 g wskazane są pasze o średnicy granul 4,5 mm. Ryby o masie 125-190 g można jednak żywić paszą drobniejszą (2,8 mm), bez pogorszenia wartości wskaźników hodowlanych.


 

RYBY WĘGORZOWATE

*00036*          en

Report on the eel stock and fishery in Poland 2013/2014. Raport o zasobach i połowach węgorza w Polsce w latach 2013/2014.  Nermer, Tomasz; Robak, Stanisław. W: Report of the joint EIFAAC/ICES/GFCM. Working Group on Eel. Rome, Italy. 3-7 November 2014. Rome (Italy): ICES 2014  s.708-734, il.

Raport na temat działań prowadzonych w ramach polskiego programu zarządzania zasobami węgorza. Jest on częścią europejskiego programu ochrony tego gatunku, realizowanego zgodnie z rozporządzeniem EU Nr 1100/2007. Opisano obecny stan populacji węgorza w Polsce na tle takich wskaźników, jak: tempo wzrostu, struktura wiekowa, struktura płci, stan zdrowotny, zawartość białka, tłuszczu, metali ciężkich, pestycydów, ksenobiotyków, wpływ kormorana, brak ciągłości ekologicznej rzek. W kontekście rekrutacji stada tarłowego przeanalizowano gospodarkę rybacką, połowy wędkarskie, akwakulturę oraz zarybienia w dorzeczu Odry i Wisły wraz z zalewami, Szczecińskim i Wiślanym. Przedyskutowano metodykę i dokładność gromadzonych danych.


*00039*          en

Mercury toxicity and the protective role of selenium in eel, Anguilla anguilla. Toksyczność rtęci a ochronna rola selenu u węgorza, Anguilla anguilla. Polak-Juszczak, Lucyna; Robak, Stanisław. - Environ.Sci.Pollut.Res. 2014 vol.22 s.679-688, il. bibliogr.    DOI: 10.1007/s11356-014-3382-x

Analizowano tkanki mięśniowe węgorzy z polskich wód morskich i śródlądowych pod kątem zawartości metali ciężkich: Cu, Zn, Pb, Cd i Hg. Badano wpływ tych metali na kondycję ryb i zagrożenie dla zdrowia potencjalnych konsumentów. Nie stwierdzono, by koncentracja Cu, Zn, Pb i Cd stanowiła zagrożenie dla kondycji ryb, czy zdrowia konsumentów. Zagrożenie takie wykazano jedynie w przypadku rtęci (Hg), której zawartość u osobników o długości powyżej 70 cm w Bałtyku dochodziła do 1100 mikrog/kg. Ze względu na sukcesywną akumulację rtęci wraz z wiekiem ryb, osłabieniu ulega ochronny wpływ endogennego selenu przed zatruciem rtęcią. Może to obniżyć kondycję ryb, zwłaszcza zdolności reprodukcyjne.


*00048*          en

The occurrence of organic contaminants in European eel (Anguilla anguilla) in Poland: An environmental quality assessment. Występowanie zanieczyszczeń pochodzenia organicznego u węgorza europejskiego (Anguilla anguilla) w Polsce: ocena jakości środowiska. Schlinder-Richert, Joanna; Ruczynska, Wiesława;  Nermer, Tomasz; Usydus, Zygmunt; Robak, Stanisław. - Chemosphere 2014 vol.114 s.282-290, il. bibliogr.

Przeprowadzono analizy chemiczne tkanki mięśniowej węgorzy z wód morskich (Zatoka Pucka) i śródlądowych (jeziora przymorskie i mazurskie oraz zalewy i dorzecze dolnej Wisły) na zawartość toksycznych związków organicznych (PBDE, PBB, HBCD, HCB, DDT, PCB, TBT). Badano wpływ tych związków na kondycję ryb i zagrożenie dla zdrowia ich potencjalnych konsumentów. Średnia sumaryczna koncentracja związków z grupy PBDE i HBCD w mokrej masie mięśni węgorzy mieściła się w zakresie 1-2 ng/g, a związków z grupy TBT w granicach 2-4 ng/g, z wyjątkiem ryb z Zalewu Szczecińskiego, gdzie stwierdzono zawartość 10-krotnie wyższą. Oznaczony poziom związków organicznych w tkankach węgorzy był niższy niż w innych krajach europejskich i nie stanowił zagrożenia dla zdrowia konsumentów.


*00049*          en

Effects of methisoprinol on innate immunity parameters in intensively reared European eel (Anguilla anguilla). Wpływ methisoprinolu na wskaźniki odporności swoistej węgorza europejskiego (Anguilla anguilla) w intensywnej hodowli. Siwicki, Andrzej K.;  Lepa, Agnieszka; Robak, Stanisław; Kazuń, Krzysztof; Kazuń, Barbara;  Głąbski, Edward. - Israel.J.Aquacult.-Bamidgeh 2014 vol.66 s.1-6, il.  bibliogr.

Omówiono wpływ preparatu przeciwwirusowego methisoprinol (Polfa, Grodzisk) wykazującego działanie immunostymulujące na wybrane wskaźniki odporności swoistej narybku węgorza o masie 25-40 g/szt. Preparat podawano przez 4 tygodnie w paszy (200 mg/kg) 3 razy dziennie. Wykazano, że taki sposób stymulacji powoduje istotne (p<0,05) podwyższenie zarówno komórkowych (nagła aktywność bójcza fagocytów, proliferacja limfocytów stymulowanych ConA i LPS), jak i humoralnych (aktywność lizozymu i poziom Ig w surowicy) mechanizmów odporności swoistej węgorza podchowywanego w obiegu zamkniętym (RAS).


*00081*          pl

Gospodarcze i rynkowe aspekty gospodarki węgorzem europejskim Anguilla anguilla (L.) w kontekście wdrażania „Planu gospodarowania zasobami węgorza w Polsce“. Wołos, Arkadiusz; Mickiewicz, Maciej;  Czerwiński, Tomasz. - Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.6-11, il. bibliogr.  summ.

Na podstawie 87 kwestionariuszy ankietowych pochodzących od podmiotów użytkujących 287 989 ha wód w dorzeczu Wisły i Odry, badano aspekty gospodarcze i rynkowe gospodarki węgorzowej w 2014 roku. Podano wielkość odłowów, nakład połowowy, efektywność połowów, nakłady na zarybienia i ich efektywność, planowane inwestycje w sprzęt i urządzenia do połowu węgorza, obserwowane śnięcia ryb oraz ekonomiczne znaczenie węgorza w odłowach gospodarczych i działalności gospodarstw. Omówiono czynniki oddziałujące na gospodarkę węgorzem.


 

RYBY LIPIENIOWATE

*00030*          en

Efficient method for cryopreservation of European huchen (Hucho hucho L.) and grayling (Thymallus thymallus L.) semen. Efektywna metoda kriokonserwacji nasienia głowacicy (Hucho hucho L.) i lipienia (Thymallus thymallus L.). Nynca, Joanna; Dietrich, Grzegorz J.;  Grudniewska, Joanna; Dobosz, Stefan; Liszewska, Ewa; Krzyś, Maksymilian; Różyński, Rafał; Ciereszko, Andrzej. - Aquaculture 2015  vol.435 s.146-151, il. bibliogr.

Omówiono wykorzystanie metody rozrzedzania nasienia roztworem glukoza-metanol (odpowiednio 0,18 M - 9 proc.) w stosunku 1:5 oraz piętnastominutowej ekwilibracji do kriokonserwacji nasienia głowacicy i lipienia. Mrożone w ten sposób nasienie głowacicy charakteryzowało się niższą ruchliwością plemników niż lipienia (45 vs. 68 proc.), ale posiadało wyższą zdolność zapładniającą (88 vs. 50 proc.). W przypadku obydwóch gatunków ryb zdolność zapładniającą nasienia po rozmrożeniu była zbliżona do wartości uzyskiwanych przy użyciu nasienia świeżego.


 

RYBY SIEJOWATE

*00026*          en

The effect of propofol anaesthesia on haematological and biochemical blood profile of European whitefish. Wpływ znieczulenia preparatem propofol na hematologiczne i biochemiczne wskaźniki plazmy krwi siei. Gomułka, Piotr; Własow, Teresa;  Szczepkowski, Mirosław; Misiewicz, Luiza; Ziomek, Elżbieta. -  Turk.J.Fish.Aquat.Sc. 2014 vol.14 s.331-337, il. bibliogr.  DOI: 10.4194/1303-2712-v14_2_04

Przedstawiono wpływ działania anestetyku propofol (2’6-diizpropylofenol) na narybek siei (o średnim ciężarze ciała 55,9 g) na podstawie analizy wskaźników biochemicznych i hematologicznych osocza. Stwierdzono, że propofol w dawce 5 mg/l wody przez 10 min. wywołuje znieczulenie ogólne i nie wpływa istotnie na wskaźniki czerwonokrwinkowe. Poziom wskaźników stresu, takich jak ilość leukocytów, koncentracja glukozy, albumin i globulin, powracał do normy po 24 godzinach od znieczulenia. Podwyższony poziom fosfatazy alkalicznej świadczył o zakłóceniach pracy wątroby.


*00076*          en

Gill raker counting for approximating the ratio of river- and sea- spawning whitefish, Coregonus lavaretus (Actinopterygii: Salmoniformes: Salmonidae) in the Gulf of Bothnia, Baltic Sea. Liczenie wyrostków filtracyjnych u trącej się w rzece lub morzu siei, Coregonus lavaretus (Actinopterygii: Salmoniformes: Salmonidae) w Zatoce Botnickiej, Morze Bałtyckie. Himberg, Mikael; Numers, Mikael; Vasemagi, Anti; Heselius, Sven-Johan; Wiklund, Tom; Lill, Jan-Olof; Hagerstrand, Henry. - Acta Ichth.Piscat. 2015 vol.45 nr 2  s.125-131, il. bibliogr.

W Zatoce Botnickiej występuje sieja trąca się w rzekach i trąca się w morzu. Ryby te występują razem w połowach i trudno je odróżnić. Przeprowadzono analizy pomiarów wyrostków filtracyjnych na skrzelach. Sieja trąca się w rzekach o długości średniej 29,9 cm miała średnio 480, a morska o średniej długości 26,7 cm miała średnio 456 wyrostków filtracyjnych. Różnice między obu grupami były istotne statystycznie. Badano również zawartość strontu w otolitach. Liczenie wyrostków filtracyjnych jest metodą łatwą, szybką i niedrogą, a umożliwia oszacowanie modelu migracji siei i odpowiednie gospodarowanie rybostanem.


 

RYBY SUMOWATE

*00070*          en

Example of the application the microsatellite DNA fragments in the study of farmed European catfish (Silurus glanis, L.) broodstock. Przykład zastosowania fragmentów mikrosatelitarnego DNA w badaniach hodowlanego stada suma europejskiego (Silurus glanis, L.). Kuciński, Marcin; Liszewski, Tomasz; Krzyśków, Anna;  Fopp-Bayat, Dorota; Łączyńska, Beata. - Arch.Pol.Fish. 2015 vol.23 fasc.2 s.91-99, il. bibliogr.

Sum europejski jest jednym z największych gatunków słodkowodnych w Europie, jest więc promowany w akwakulturze. Brakuje dokładniejszych badań genetycznych. Charakterystykę badanego stada oparto między innymi na takich parametrach jak: informacje o polimorfizmie, wielkość efektywnej populacji, współczynnik inbreedingu, indeks Gorza-Williamsa. Dodatkowo badano potencjalny wpływ pewnych czynników na zmienność genetyczną. Takie podejście może być użyteczne przy procedurach selekcyjnych pozwalających na optymalny dobór par przy sztucznym rozmnażaniu.


*00077*          en

Gillnet selectivity for the North African catfish, Clarias gariepinus (Actinopterygii: Siluriformes: Clariidae), from the upper Okavango Delta, Botswana. Selektywność wontonów dla suma afrykańskiego, Clarias gariepinus (Actinopterygii: Siluriformes: Clariidae), z górnej delty rzeki Okavango, Botswana. Bokhutlo, Thethela; Mosepele, Ketlhatlogile. - Acta Ichth.Piscat. 2015 vol.45 nr 2 s.133-141, il. bibliogr.

Analizowano jaka wielkość oczek wontonów jest potrzebna, aby regulować zasoby suma afrykańskiego (Clarias gariepinus) w rzece. Odłowy comiesięczne przeprowadzano w latach 2001-2009 w delcie afrykańskiej rzeki Okavango używając wontonów o oczkach wielkości 73, 93, 118 i 150 mm. Średnia długość łowionych sumów wzrastała wraz z wielkością oczek i wynosiła 41,63 - 53,23 - 66,35 - 85,54 cm (odpowiednio). Najbardziej efektywne okazały się sieci o wielkości oczek 93 i 118 mm, w które odłowiono (odpowiednio) 44,6 proc. i 21,9 proc. całkwitego połowu.


 

RYBY MORSKIE

*00044*          en

Genetic differentiation of brackish water populations of cod Gadus morhua in the southern Baltic, inferred from genotyping using SNP-arrays. Genetyczne zróżnicowanie słonawowodnych populacji dorsza, Gadus morhua, w południowym Bałtyku na podstawie genotypowania przy użyciu macierzy SNP. Poćwierz-Kotus, A.;  Kijewska, A.; Petereit, C.; Bernaś, R.; Więcaszek, B.; Arnyasi, M.;  Lien, S.; Kent, M.P.; Wenne, R. - Mar.Genom. 2014 online 6 s., il.  bibliogr.    http://dx.doi.org/10.1016/j.margen.2014.05.010

Omówiono wyniki analizy genetycznej dwóch wschodnich (Polska: ICES SD 25 i 26) oraz jednej zachodniej (Niemcy: ICES SD 22) populacji dorsza zasiedlających wody o różnym zasoleniu. Posłużono się techniką polimorfizmu pojedynczych podstawień nukleotydowych (SNP) w DNA. Spośród 10913 znanych markerów SNP dorsza (baza Illumina) wyselekcjonowano 7944 zestawy, w tym 7903 chrakterystyczne dla populacji niemieckiej oraz 7771 i 7688 dla populacji polskich. Na podstawie analizy statystycznej wykazano istotne różnice genetyczne między zachodnią a obydwiema wschodnimi populacjami dorsza w Bałtyku. Różnice między populacjami wschodnimi nie miały takiego charakteru.


 

POŁOWY RYB, SPRZĘT POŁOWOWY

*00087*          pl

Odłowy ryb zestawem elektrycznym. Radecki, Wojciech. -  Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146) s.30-31

Na podstawie aktów wykonawczych do Ustawy rybackiej i Kodeksu Pracy prawnik analizuje jaki dokument uprawnia pracownika gospodarstwa do prowadzenia odłowów ryb zestawem elektrycznym. Osoba taka musi odbyć szkolenie uprawniające do obsługi zespołów prądotwórczych do połowu ryb, które obejmuje także zasady bhp przy wykonywaniu czynności związanych z takim połowem. Zaświadczenie może być wydane po zdaniu egzaminu.


*00067*          pl

Sposoby i narzędzia połowu ryb oraz łowione gatunki w klasztorach cysterskich na ziemiach polskich. Cz.2. Wyrwa, Andrzej M. - Prz.Ryb. 2015 nr 3 (141) s.30-34, il.

Omówiono i zilustrowano ikonograficznie narzędzia i sposoby połowu ryb stosowane w średniowieczu w jeziorach, rzekach i morskich strefach przybrzeżnych na podstawie prawa połowu ryb nadanego przez władców zakonnikom cysterskim. Wśród łowionych gatunków występowały: jesiotry, leszcze, płocie, wzdręgi, liny, sumy, szczupaki, okonie. Ryby karpiowate stanowiły ponad połowę łowionych ryb. Ponadto znad morza sprowadzano śledzie, najczęściej w postaci śledzi solonych w beczkach.


*00075*          en

Fish assemblages of a shallow Mediterranean lagoon (Nador, Marocco): an analysis based on species and functional guilds. Zespoły ryb w płytkiej lagunie śródziemnomorskiej (Nador, Maroko): analizy na podstawie gatunków i cech funkcjonalnych. Jaafour, Sakina; Yahyaoui, Ahmed; Sadak, Abderrahim; Bacha, Mahmoud; Amara, Rachid. - Acta Ichth.Piscat. 2015 vol.45 nr 2 s.115-124, il. bibliogr.

Badano przestrzenne i sezonowe zasiedlanie płytkich wód Laguny Nador w Maroku przez ichtiofaunę. Odłowy przeprowadzono przy pomocy niewodu. Liczebność ryb obliczono w sposób standaryzowany na jednostkę wysiłku połowowego (CPUE) analizując skład gatunkowy i terminy. Uwzględniono cechy ekologiczne i preferencje pokarmowe. Złowiono 2872 szt. ryb należących do 15 gatunków z 12 rodzin. Tylko sześć gatunków występowało we wszystkich sezonach. Szczyt liczebności występował wiosną, wiosną też i latem było największe zróżnicowanie gatunkowe. Zespoły ryb różniły się przestrzennie i sezonowo. Lepsze rozpoznanie ichtiofauny jest przydatne przy podejmowaniu działań ochronnych i zarządzaniu.


 

EKONOMIKA I ORGANIZACJA RYBACTWA

*00090*          pl

Konferencja „Rozwój współpracy przedstawicieli sektora rybactwa śródlądowego jako sposób wdrażania zasad zrównoważonego korzystania z zasobów rybackich“. Czerwiński, Tomasz. - Komun.Ryb. 2015 nr 3 (146)  s.37-39, il.

Jubileuszowa XX Krajowa Konferencja Rybackich Użytkowników Jezior, Rzek i Zbiorników Zaporowych odbyła się w maju 2015 roku w Grudziądzu. Przedstawiciele sektora rybactwa śródlądowego, administracji i naukowcy wysłuchali referatów na temat stanu jeziorowej produkcji rybackiej i zarybieniowej w 2014 roku. Referaty dotyczyły też gospodarki na zbiornikach zaporowych, praktycznych aspektów funkcjonowania wylęgarni, zmian w prawie rybackim oraz gospodarki rybacko-wędkarskiej.


 

ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD

*00019*          en

Interspecies competition between Microcystis aeruginosa and Scenedesmus obliquus under phenanthrene stress. Konkurencja międzygatunkowa między Microcystis aeruginosa a Scenedesmus obliquus podczas testu stresu wywołanego fenantrenem. Jin, Xiangqin; Jiang, Jing; Sheng, Lianxi; Jin, Minghao. - Pol.J.Env.Stud. 2014 vol.23 nr 5 s.1609-1616, il. bibliogr.

Przedstawiono wyniki badań toksykologicznych i ekologicznych dotyczących skażenia wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi na rozwój populacji i konkurencję międzygatunkową sinic z gatunku Microcystis aeruginosa i zielenic z gatunku Scenedesmus obliquus. Na podstawie analizy krzywej wzrostu logicznego, obrazującej rozwój populacji, stwierdzono większą wrażliwość glonów z gatunku Microcystis aeruginosa niż Scenedesmus obliquus, zarówno w grupach jednorodnych, jak i mieszanych. W populacjach jednorodnych koncentracja fenantrenu do 0,0625 mg/l stymulowała wzrost populacji Scenedesmus obliquus - zjawisko hormezy.


*00024*          en

Petroleum in the Vistula River. Ropa naftowa w rzece Wiśle. Stelmaszewski, Adam. - Pol.J.Env.Stud. 2014 vol.23 nr 5  s.1881-1885, il. bibliogr.

Przedstawiono zanieczyszczenie Wisły ropą naftową w okolicach Tczewa. Wykazano, że w latach 2007-2012 koncentracja substancji ropopochodnych mieściła się w zakresie od 2 do 100 (średnio 54) mikrog/kg zanieczyszczeń i cechowała się zmiennością sezonową, największa koncentracja występowała zimą, a najmniejsza latem. Stwierdzono, że zanieczyszczenie Wisły substancjami ropopochodnymi korespondowało z jej ogólnym stanem jakości, wyrażonym wskaźnikiem BZT5. Ładunek substancji ropopochodnych niesiony do Bałtyku wynosił w badanym okresie 41,1 g/s, co stanowiło 1300 ton rocznie.


 

PRZETWÓRSTWO RYBNE

*00071*          en

Carp (Cyprinus carpio) lipid oxidation during cold storage. Utlenianie tłuszczów u karpia (Cyprinus carpio) podczas przechowywania chłodniczego. Ochrem, Andrzej S.;  Żychlińska-Buczek, Justyna; Zapletal, Piotr. - Arch. Pol. Fish. 2015  vol.23 fasc.2 s.101-106, il. bibliogr.

Mięso ryb, które jest cennym źródłem białka, jest bardzo podatne na utlenianie. Materiałem do badań były filety karpia, Cyprinus carpio L., z trzech części ciała, z głowy, tułowia i z części ogonowej. Po pierwszym dniu badań wartość anizydyny wahała się w zakresie 0,21-1,70 i nie różniła się istotnie między partiami ciała. Zależała od warunków chłodzenia. Wartości nadtlenku wahały się często podczas badań. Utlenianie tłuszczu zależało od części ciała ryby i od struktury próbki, czy mięso ryby było zmielone, czy w całości.


 

OCHRONA GATUNKOWA

*00007*          pl

Ichtiofauna. Szczerbik, Paweł; Nowak, Michał; Buras, Paweł;  Ciździel, Paweł; Jaźwiec, Jacek; Klaczak, Artur; Sobierajski, Wojciech; Wierzbicki, Jarosław; Popek, Włodzimierz. W: Monografia Cisowsko-Orłowińskiego Parku Krajobrazowego. Pod red. Anny Świercz.  Kielce: Wydaw.UJK 2014   s.309-320, il. +bibliogr. 29 poz.

Opisano skład gatunkowy, biologię i zagrożenia środowiskowe ichtiofauny zasiedlającej dorzecza górnych odcinków rzek Czarnej Nidy i Czarnej Staszowskiej na terenie Cisowsko-Orłowińskiego Parku Krajobrazowego. W ciekach parku występują obecnie 2 gatunki minogów i 22 gatunki ryb, w tym 8 gatunków jest objętych ścisłą ochroną, a jeden gatunek jest obcy (karaś srebrzysty). Pod względem zagrożenia wymarciem najwyżej sklasyfikowano świnkę, a 7 pozostałych jest narażonych na wyginięcie (oba gatunki minoga, miętus, głowacz białopłetwy, koza złotawa, piekielnica, różanka).


*00016*          pl

Gatunki inwazyjne ryb a działania zapisane w aktualizacji Programu wodno-środowiskowego kraju. Kamaszewski, Maciej; Wójcik, Maciej; Krysiuk, Kamil. - Aura 2015 nr 5 s.16-17, il. bibliogr. summ.

Zwrócono uwagę na obce gatunki ryb, które w naszych wodach stanowią 24 proc. składu ichtiofauny występującej w Polsce. Stwierdzono, że ryby te doskonale adaptują się w naszych wodach, wypierając gatunki rodzime i rozszerzając zasięg swojego występowania. Przykładem jest trawianka, która wywiera silną presję na strzeblę błotną, rybę chronioną i zagrożoną wyginięciem, a także na karasia i różankę. Utrzymanie dobrego stanu wód powierzchniowych jest priorytetem Programu wodno-środowiskowego.


*00017*          pl

Warunki przywracania struktury siedlisk dla ryb na odcinku Wisłoki w km 73+200 - 42+600. Bartnik, Wojciech; Książek, Leszek;  Jelonek, Marek; Sobieszczyk, Piotr; Florek, Jacek; Hawryło, Agnieszka; Leja, Małgorzata; Strużyński, Andrzej; Strutyński, Mateusz; Wałęga, Andrzej; Wyrębek, Maciej; Wiśniewolski, Wiesław;  Parasiewicz, Piotr; Prus, Paweł; Adamczyk, Mikołaj. - Gosp.Wod. 2015  R.75 nr 5 s.146-152, il. bibliogr.

Przedstawiono zadania prowadzone w celu odtworzenia żwirowych siedlisk dla litofilnych ryb na długości 30 km odcinka rzeki Wisłoki. Zwiększenie stanu liczebnego dużych gatunków ryb wymaga odbudowy habitantów - kamienistych raf i głazów. Podjęte działania powinny odtworzyć siedliska pstrąga potokowego i innych gatunków litofilnych, a także docierających na tarło ryb anadromicznych. W wyniku podjętych działań możliwe było określenie struktury i powierzchni zarówno siedlisk, jak i tarlisk dla ryb.